Partitioneren harde schijf Voor de mensen onder ons die geen Partition Magic rescue disks hebben.... OPLETTEN OPLETTEN OPLETTEN : MET HET PARTITIONEREN VAN EEN HARDE SCHIJF KUNT U ALLE GEGEVENS OP EEN SCHIJF/PARTITIE VERLIEZEN ALS U DEZE PER ONGELUK VERWIJDERT! ZORG ER VOOR DAT UW BELANGRIJKE GEGEVENS ZIJN VEILIGGESTELD!
!!!!!
BACK-UP DE PARTITIEGEGEVENS : Als u de partitiegegevens wijzigt, zijn de huidige gegevens NIET meer toegankelijk! Staan er belangrijke gegevens op uw schijf welke u wilt behouden, maak dan eerst een back-up van uw huidige partitiegegevens. Dit kunt u onder andere doen met het programma MRESCUE.COM, geleverd bij het onderdeel multiboot besproken programma EFDISK (http://www.masterbooter.com). Plaats MRESCUE.COM op uw opstartdiskette en start het programma (kan eventueel vanuit Windows). Het programma werkt verder voor zich. De partitiegegevens worden opgeslagen in het bestand MBRINFO. (U kunt de gegevens eventueel ook zelf opschrijven en later exact opnieuw opgeven.)
!
Bij problemen met de partities kunt u het programma MRESCUE.COM weer starten en de gegevens terugplaatsen. Als u vervolgens de computer opnieuw opstart zijn de gegevens weer in orde (even duimen.....). Dit werkt overigens alleen als uw gegevens niet beschadigd zijn, dit lukt dus zeker niet meer na het geven van het commando format.
Met het partitioneren van uw harde schijf wordt deze opnieuw ingedeeld, dit kunt u doen met het programma FDISK.EXE welke u op de gemaakte opstartdiskette kunt terugvinden. Vaak krijgt u uw PC aangeleverd met één ongepartitioneerde harde schijf. Dit betekent dat als u een harde schijf heeft van 20 Gb, u ook een C-schijf heeft van 20 Gb. Dit maakt het allemaal erg onoverzichtelijk, zeker als er veel verschillende gegevens op uw harde schijf staan. Door middel van het partitioneren van uw fysieke harde schijf, is het mogelijk om deze softwarematig op te splitsen in meerdere harde schijven. TIP FDISK.EXE : Heeft u een grote harde schijf (boven de 64 GB, tegenwoordig standaard), dan kunt u beter gebruik maken van FDISK.EXE van een Windows Me ! opstartdiskette, die gaat daar net iets beter mee om! Zie de website van Microsoft voor update files voor Windows 98 gebruikers.
TIP RANISH PARTITION MANAGER : Zoekt u een alternatief voor EFDISK? Een soortgelijk gratis partitiebewerker is Ranish Partition Manager, http://ranish.com/part/. Met dit programma kunt u tevens partities resizen.
!
TIP PARTITION MAGIC : Heeft u geld over dan kunt u altijd nog beslissen om gebruik te maken van het commerciële pakket Partion Magic. Partitioneren en formatteren gaat hier supersnel mee, en bijna altijd foutloos! Daarnaast kan PM gebruik maken van NTFS bestandssystemen en kunnen partitie's in omvang gewijzigd worden zonder verlies van data . U doet er verstandig aan om gebruik te maken van de opstartdiskettes van PM en de rest van het programma links laten liggen. Heeft u de informatie op deze pagina goed begrepen dan moet het vervolgens geen enkel probleem zijn om het programma PM te begrijpen.
!
Eerst de juiste keuzes maken: meer dan 1 partitie Voordat u uw harde schijf gaat partitioneren is het verstandig om na te denken over hoe u hem precies wilt hebben. De eerste vraag die naar boven komt, is hoeveel ruimte u wilt reserveren voor Windows en de basis software. Windows, Office en een paar andere pakketten nemen al snel 750 Mb in beslag, dus een harde schijf van minimaal 1 Gb is zeker aan te bevelen. Wilt u zich alvast voorbereiden op toekomstige grotere Windows versies (indien de hardware dit toelaat) of als u standaard veel programma's geïnstalleerd heeft, dan is een schijf van 2 Gb ook mogelijk. TIP MULTIBOOT : Dan komt de vraag naar boven of u één of meerdere besturingssystemen op uw computer wilt plaatsen, want voor elk systeem zult u ongeveer eenzelfde hoeveelheid vrije ruimte moeten reserveren. Wilt u een multiboot-systeem maken, dan is het handig om bijvoorbeeld gebruik te maken van het shareware programma EFDISK.EXE welke u krijgt meegeleverd met de download van MrBooter op de website http://www.masterbooter.com. Met dit programma is het mogelijk om meerdere bootable harde schijven te maken (en deze zelfs te verbergen), dit is namelijk niet mogelijk met FDISK.EXE van Microsoft Windows.
!
Nu er voldoende ruimte voor Windows en de standaardprogramma's is gereserveerd kan de rest van de harde schijf verdeeld worden voor andere belangrijke zaken. U kunt in ieder geval een harde schijf reserveren voor de map 'Mijn Documenten'. Maakt u veel gebruik van muziek en/of van afbeeldingen dan behoort een aparte harde schijf voor deze bestanden ook tot de mogelijkheden. Standaard worden deze opgeslagen in de mappen 'Mijn Muziek' en 'Mijn
Afbeeldingen', deze kunnen dan respectievelijk verhuizen naar de betreffende harde schijven. Daarnaast is het handig om harde schijven te reserveren voor eventueel nog te installeren programma's, spelletjes en een extra RAM-drive waar het vaste wisselbestand van Windows kan worden geplaatst. Een extra harde schijf waarop de verschillende installatie CD's op geplaatst kunnen worden, is ook geen overbodige luxe. Dit voorkomt het gejongleer met CD's tijdens de installatie. Daarnaast heb ik ook altijd een schijf gereserveerd waar ik de verschillende leuke programma's kan neerzetten welke bijvoorbeeld van internet zijn gedownload. Als je ze later nog een keer nodig hebt, dan heb je ze altijd bij de hand. BELANGRIJK : En dan is er natuurlijk een harde schijf nodig waarop de back-up van het gehele systeem geplaatst kan worden. De ingepakte versie van een back-up van uw Cschijf (inclusief wat extra software zoals een office pakket) neemt ongeveer 40% van de originele hoeveelheid data in beslag, dit komt neer op een bestand van ongeveer 250 Mb voor Windows 98/ME en 750 MB voor Windows XP. Soms is het handig om een aantal tussentijdse back-up`s te maken van uw systeem, waardoor een back-up schijf van 1 Gb/3 Gb vaak meer dan genoeg is. voor respectievelijk Windows 98/ME en Windows XP.
!
Voorbeeld van schijfindeling/partities Om een idee te geven van een mogelijke indeling van een harde schijf van 12 Gb, is in onderstaande tabel een voorbeeld weergegeven van een mogelijke indeling voor een dualboot systeem. Zoals weergegeven worden de eerstvolgende schijfletters gebruikt voor de CD-ROM en evenutele CD-writer's en/of DVD spelers. Schijf I: wordt gebruikt als 'rommelhok'. U kunt uw eigen harde schijf natuurlijk naar eigen inzichten en behoeften indelen. Schijf
Omvang Schijfnaam
C:
1 of 2 Gb WinMe (voor XP minimaal 3 Gb!) 1,0 Gb
Win98 (Verborgen i.v.m. dualboot systeem)
D:
1,0 Gb
Program
E:
1 tot 2 Gb
BackUp
F:
1,5 Gb
Data
G:
2,2 Gb
CDData
H:
2,0 Gb
Spellen
I:
1,0 Gb
Vuil
J:
0,3 Gb
RAMDrive (ongeveer de huidige hoeveelheid RAM)
K:
1 Gb
L:\M:\N:
Software CDROM,CD-RW, DVD
TIP RAMDRIVE : Heeft u meerdere harde schijven dan is het verstandig om de RAMDrive (Virtueel geheugen) op de snelste harde schijf te plaatsen! Een RAMDrive ter grote van het RAM geheugen moet voldoende zijn, voor de zekerheid kunt u hem groter maken.
!
TIP SYSTEEM BACK-UP DISKETTE : Maakt u gebruik van de SchoonePC systeem back-up diskette van deze website dan moet u een back-up partitie aanmaken op uw E:-schijf, zoals hierboven is weergeven. U kunt ook het AUTOEXEC.BAT bestand aanpassen: U dient daarin de schijfletter E: te wijzigen in de door u gewenste schijf.
!
Partitioneren voor WINDOWS XP : Voor Windows XP moet u wat scheutiger te werk gaan! Een C:-schijf van 2 Gb is een minimum, maar 3 tot 5 Gb ligt meer in de richting. Voor de systeem backup schijf moet u al snel rekening houden met bijna 1 Gb per back-up. 3 tot 5 Gb reserveren voor 3 systeem back-up's is daarom geen overbodige luxe. De rest kunt u naar eigen inzicht verdelen, zo heb ik speciale schijven gemaakt voor email, plaatjes en media bestanden. Daarnaast zijn een paar extra vrije schijven geen overbodige luxe. U ziet het al: een schijf van 40 Gb is bij gebruik van XP al snel verdeeld. MAXIMALE OMVANG FAT32 : Bij het partitioneren dient u te beseffen dat 32GB de maximale omvang is voor een partitie met FAT32 bestandsysteem. Wilt u een grotere partitie dan zal deze gebruik moeten maken van het NTFS bestandssysteem.
!
!
XP`s PAGEFILE.SYS : XP maakt gebruik van een pagefile.sys ipv een swapfile, het principe blijft echter hetzelfde. U doet er echter wel goed aan om de schijf voor de pagefile groot genoeg te maken: minimaal 500 MB is geen overbodige luxe.
!
Uw schijfindeling (volgens de Windows Verkenner) zou er als volgt uit kunnen zien:
Het partitioneren kan beginnen Na de noodzakelijke voorbereidingen kan het uiteindelijke partitioneren gaan beginnen. Voor het partitioneren kan gebruik worden gemaakt van het programma FDISK, gratis meegeleverd met Windows. Partitioneren met behoud van gegevens : Voor het partitioneren van de harde schijf zijn er verschillende andere programma`s waarmee de gegevens op de harde schijf intact kunnen blijven. Dit kan bijzonder handig zijn als u geen back-up van uw gegevens kunt maken. Ten eerste is er het gebruikersvriendelijke en bekende programma Partition Magic (http://www.powerquest.com) waarvan de opstartdiskettes de voorkeur hebben! Partition Magic heeft verder het voordeel dat het formatteren achterwege kan blijven, dat wordt door PM reeds gedaan.
!
Verder is er ook het gratis edoch doeltreffende programma FIPS (o.a. te vinden op: http://www.igd.fhg.de/~aschaefe/fips), beter bekend onder de LINUX gebruikers. Deze programma`s worden hier verder niet besproken, voor verdere informatie wordt u verwezen naar de betreffende software. Voor ons doel zijn deze programma`s namelijk niet nodig omdat wij het systeem toch van voor af aan weer gaan opbouwen. Heeft u geen enkele mogelijkheid om uw belangrijke gegevens veilig te stellen, dan zijn deze programma`s altijd nog een optie.
TIP FIPS : FIPS maakt van het laatste gedeelte van een partitie een aparte partitie. Dit werkt natuurlijk alleen correct als daar geen gegevens meer staan. U dient daarom eerst de C:-schijf te defragmenteren om alle gegevens aan het begin van de schijf te krijgen. Schakel hiervoor tijdelijk het virtuele geheugen uit. Met het commando ATTRIB C:\*.* /S -S -H -A -R in MS-DOS kunt u eventueel voorkomen dat sommige bestanden niet verplaatst kunnen worden bij het defragmenteren.
!
U start de computer op vanaf de in de vorige stap gemaakte opstartdiskette. Na het opstarten geeft u het commando FDISK, doe dit echter alleen als u er zeker van bent dat er geen belangrijke informatie meer op uw harde schijf staat, want deze verdwijnen met een foutieve handeling onherroepelijk in het luchtledige!
Nadat u op ENTER drukt krijgt u waarschijnlijk een eerste scherm waarbij gevraagd wordt of u de ondersteuning voor grote schijven wilt activeren, hetgeen u met nogmaals een ENTER kunt bevestigen.
U krijgt vervolgens het onderstaande scherm:
Meerdere partities/schijven aanwezig? : Met optie 4 kunt u de huidige partities weergeven. Hieronder ziet u een voorbeeld, het kan echter heel goed zijn dat er bij u maar één partitie is weergegeven in plaats van 4 in onderstaand geval. In dit geval zijn er drie partities om vanaf op te starten en een extended partitie. De status A geeft aan dat er van deze partitie wordt opgestart. (Als de computer opeens niet meer wil opstarten, kan het zijn dat u hier een wijziging in hebt aangebracht (keuze 2 van startmenu)
?
Voor de MS-DOS kenner : Als hier echter meer dan een partitie is vermeld dan heeft u nog de mogelijkheid om met uw belangrijke gegevens te schuiven, zonder dat u daar een back-up van hoeft te maken. Nadat u een schijf aangemaakt en geformatteerd hebt, is het vervolgens weer mogelijk om nogmaals te schuiven met informatie. U moet echter wel zeker zijn van uw handelingen, want een fout is snel gemaakt.
!
Heeft u meer dan één fysieke harde schijven dan kunt u die terugvinden bij optie 5 uit het hoofdmenu, ook hier kunt u eventueel uw belangrijke gegevens naar toe verplaatsen.
Huidige partities verwijderen Hoogstwaarschijnlijk staan er al een of meer partities op uw harde schijf. FDISK maakt in feite onderscheid tussen twee verschillende soorten partities: primaire DOS-partitie en uitgebreide DOS-partitie welke respectievelijk worden afgekort tot 'PRI DOS' en 'EXT DOS'. Op de primaire partitie komt het uiteindelijke Windowssysteem te staan waar vanaf de computer opgestart kan worden. De uitgebreide partitie kan weer worden opgesplitst in kleinere logische stations, waarin de schijven D: t/m K: uiteindelijk zullen komen te staan. Voordat u de schijf opnieuw kunt gaan indelen zullen de reeds bestaande partities eerst verwijderd moeten worden, hetgeen u kunt doen met optie 3. U komt dan in het volgende menu terecht. U kunt hier alle opties even aflopen, u krijgt vanzelf te zien of er wel iets te verwijderen valt.
Nieuwe partities aanmaken Als u klaar bent met het verwijderen van de reeds aanwezige partities, kunnen er weer nieuwe partities op de harde schijf worden aangemaakt, dit doet u door te kiezen voor optie 1 uit het opstartmenu van FDISK. U begint met het maken van een primaire DOS-partitie, wederom optie 1 (zie onderstaande scherm).
De primaire DOS-partitie wordt straks de C:-schijf waarvoor 1 Gb was gereserveerd. Volg de aanwijzingen zodat u ongeveer 1 Gb reserveert voor de C:schijf. Als het goed is wordt eerst de integriteit van het station gecontroleerd, dit kan even duren. Vervolgens krijgt u een soortgelijke mededeling. U wordt gevraagd om de omvang van de aan te maken schijf. Hier kunt u de werkgelijk gewenste omvang opgeven of een percentage van de schijfruimte.
MULTIBOOT : Wilt u meerdere systemen op uw harde schijf plaatsen, dan zult u nu FDISK
!
moeten afsluiten en een ander partitionerings programma moeten gebruiken, FDISK laat dit namelijk niet toe. Zeer geschikt is het programma EFDISK (Extended FDISK) van het al eerder genoemde MrBooter. Hiermee kunt u een tweede primaire schijf maken, waar vanaf u later Windows of andere OS`s kunt laten opstarten. Als u klaar bent kunt u weer verder gaan met het programma FDISK voor het aanmaken van de uitgebreide partitie.
Vervolgens moet de uitgebreide partitie worden aangemaakt. Dit doet u door te kiezen voor optie 2 van het bovenstaande menu. Zoals gezegd worden de overige logische schijven (D: t/m K:) over deze partitie verdeeld. U kunt er dus voor kiezen om de rest van de harde schijf te gebruiken voor de uitgebreide DOS-partitie. Met optie 3 in het bovenstaande menu kan de uitgebreide partitie worden opgesplitst in logische stations, zijnde D: t/m K: in ons geval, volg hierbij de eerder aangemaakte tabel. Heeft u alle partities en logische stations aangemaakt en zijn ze naar wens, dan zal de computer, nadat FDISK is afgesloten met ESC, opnieuw moeten worden gestart . Dit kunt u natuurlijk doen met de reset knop of met de toetscombinatie CTRL-ALTDEL.
Partities controleren Als alles naar uw idee goed is gegaan dan kunt u met optie 4 (Partitie gegevens weergeven) uit het opstart menu controleren of dit ook zo is. In onderstaande uitdraai zijn de eerste drie partities voor een multi-boot systeem en de laatste voor de uitgebreide partitie. Uw uitdraai ziet er natuurlijk net iets anders uit.
U kunt zien dat alle beschikbare ruimte is gebruikt, omdat de percentages optellen tot 100%. Als u vervolgens op ENTER drukt, wordt ook de indeling van de logische stations in de uitgebreide partitie weergegeven, deze zou er als volgt uit kunnen zien. Ook hier tellen de percentages weer op tot 100, zodat we er zeker van zijn dat alle beschikbare ruimte op de fysieke harde schijf wordt gebruikt. U bent nu klaar met het partitioneren van uw harde schijf. U kunt nu doorgaan met de volgende stap, het formatteren van de schijven.
TIP FAT16/32 : Hierboven staat alleen bij de kleinste harde schijf (243 MB) het FAT16 systeem omdat dit het meest efficiënt werkt bij kleine schijven. Voor grote schijven (bijvoorbeeld 1 GB) kan het beste gebruik worden gemaakt van FAT32, hetgeen een stuk sneller werkt en ook nog schijfruimte bespaart.
!
TIP FOUTMELDINGEN FDISK : Bij erg grote schijven worden er regelmatig foutmeldingen gemeld omdat FDISK daar oorspronkelijk niet voor ontworpen is. Is dit bij u ook het geval dan kunt u altijd nog gebruik maken van het programma EFDISK in plaats van FDISK. Met dit programma is bijna alles mogelijk! Meer over EFDISK op de multiboot pagina.
!
OPNIEUW OPSTARTEN!!!! : U KUNT NU BEGINNEN MET HET FORMATTEREN VAN DE SCHIJVEN. HET IS ECHTER BELANGRIJK DAT U DE COMPUTER EERST OPNIEUW OPSTART ANDERS WORDT ER NOG GEBRUIK GEMAAKT VAN DE OUDE PARTITIE GEGEVENS! LAAT DE OPSTARTDISKETTE IN DE DRIVE ZITTEN!
!
Bron: www.schoonepc.nl
