VOLWASSENENONDERWIJS Organisatie:
Lineaire opleiding
Onderwijsvorm:
HOKTSP
Opleidingsduur:
2-jarige opleiding
Aantal lestijden:
480 lestijden/leerjaar
Categorie:
Artistiek
Afdeling:
OPENBARE WERKEN
Vakken:
TV Constructieleer 40/40 lt TV Materialenleer 40/40 lt TV Wegenbouw 40/40 lt TV Beton en staalbouw 0/80 lt TV Sterkteleer en stabiliteit 80/40 lt TV Bouwfysica 40/40 lt TV Topografie en oefeningen 80/0 lt TV Opmeten, bestekken en bouwwetgeving 0/40 lt TV Bouwkundig tekenen 160/160 lt
Leerplannummer:
2003/702 (nieuw)
Nummer Inspectie:
02–03/568/G
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
INHOUD Visie 2 Beginsituatie
3
Algemene doelstellingen 4 Leerplandoelstellingen / leerinhouden
6
Constructieleer en materialenleer (160lestijden) .......................................................................... 6 Wegenbouw (80 lestijden)........................................................................................................... 20 Beton en staalbouw (80 lestijden) ............................................................................................... 22 Sterkteleer en stabiliteit (120 lestijden) ....................................................................................... 24 Bouwfysica (80 lestijden) ............................................................................................................ 27 Topografie en oefeningen (80 lestijden)...................................................................................... 34 Opmeten, bestekken en bouwwetgeving (40 lestijden) .............................................................. 37 Bouwkundig tekenen (320 lestijden) ........................................................................................... 40
Methodologische wenken 45 Pedagogisch-didactische wenken............................................................................................... 45 Didactische hulpmiddelen ........................................................................................................... 45
Evaluatie 46 Bibliografie
47
1
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
VISIE
De opleiding Openbare Werken is geen praktische opleiding die leidt tot een specifiek beroepsprofiel, maar een Technisch wetenschappelijke opleiding. De studenten komen in zeer verschillende werksituaties terecht. Het is dan ook de bedoeling om in deze cursus zoveel mogelijk aspecten aan bod te laten komen, die deel uitmaken van hun dagelijkse "bureaupraktijk". We denken maar aan volgende werksituaties: - werfleider - coördinator - calculatiedienst van aannemingsbedrijf - administratief medewerker of tekenaar op architectenbureau - gemeentelijke diensten (technische dienst, dienst gebouwen, dienst onderhoud,…) - werken bij een overheidsdienst zoals -spoorwegen - bruggen en wegen - watermaatschappij - huisvestingsmaatschappij - intercommunale - …
2
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
3
BEGINSITUATIE Toelatingsvoorwaarden: Tot het eerste leerjaar worden toegelaten: 1. houders van het getuigschrift van de derde graad van het voltijds leerplichtonderwijs (zowel ASO, KSO, TSO als BSO) 2. zij die slagen in een toelatingsproef en de leeftijd van 21 jaar hebben bereikt Tot het tweede leerjaar worden toegelaten: 1. zij die slaagden in de overgangsexamens op het einde van het eerste leerjaar Vakvrijstellingen kunnen door de directeur van het centrum worden toegestaan. Lessentabel Vak
1° leerjaar (lestijden)
2° leerjaar (lestijden)
Constructieleer
40
40
Materialenleer
40
40
Wegenbouw
40
40
Sterkteleer en stabiliteit
80
40
Bouwfysica
40
40
Topografie en oefeningen
80
Bouwkundig tekenen
160
160
Beton en staalbouw
80
Opmeten, bestekken en bouwwetgeving
40
Totaal
480
480
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
ALGEMENE DOELSTELLINGEN Het profiel van de student zou dat moeten zijn van een onderzoeker die "zelfstandig" kan functioneren en eigeninitiatief vertoont. Hij moet zelf kunnen plannen en beoordelen. Het is zeker niet onze bedoeling om ingenieurs of architecten op te leiden. Wat de privé-sector echter wel vraagt zijn mensen met een algemene achtergrondkennis, die zich vlug kunnen inleven in een nieuwe situatie, en die reageren vanuit de samenhang der dingen: inventieve mensen en geen theoretici. Voorbeeld: men moet in staat zijn om een bouwkundig detail vanuit zoveel mogelijk invalshoeken te bekijken: - bouwtechnisch: is de constructie gemakkelijk uit te voeren en voldoet zij aan de stabilaire eisen? - bouwfysisch: gaat er geen condensatie optreden, zijn er geen koudebruggen? - economisch: is het economisch verantwoord, is er geen goedkopere oplossing, kan het niet sneller uitgevoerd worden, kan de planning vlugger? In het eerste jaar ligt de nadruk binnen deze tweejarige opleiding vooral op de traditionele bouwwijze waarin we vooral de woningbouw en aanverwante takken en technieken belichten. De studenten hebben geen voorkennis nodig. De cursus behandelt het bouwproces vanaf de opdracht, vanaf de eerste grondwerken tot de oplevering. Tijdens het tweede jaar komt vooral de industriebouw en wegenbouw aan bod.
Een ander belangrijke in de actuele bouwwereld is het vak bouwfysica . Hoe ingewikkelder de bouwprocessen worden, en hoe beter er moet voldaan worden aan eisen zoals thermische en akoestische isolatie, hoe meer aanleiding dit kan geven tot nefaste (hygrische) gebreken. Men spreekt in het bouwmilieu nogal vlug over "dampschermen", "condensatie", … enz. zonder dat men goed beseft wat deze woorden echt betekenen. Wij ervaren in de dagelijkse praktijk dat zowel mensen die al jarenlang in de bouwsector tewerkgesteld zijn, als afgestudeerden uit een of andere bouwrichting dikwijls met 2 problemen zitten:
4
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
5
1. Gebrek aan ruimtelijk inzicht, het niet goed kunnen aflezen en interpreteren van bouwplannen. 2. Gebrek aan inzicht om zelf details van bouwaansluitingen te kunnen op papier (computer) zetten om dit aan de veldwerkers (arbeiders, metsers, …) mee te delen. Het maken of corrigeren of controleren van details is een belangrijk onderdeel van de schakel opdracht-uitvoering. Aandachtspunten zijn eveneens: -duidelijkheid van overbrengen -orde, netheid (en snelheid) De student moet ruimtelijk inzicht hebben en bouwplannen details allerlei kunnen interpreteren en controleren. De student moet met zijn materie (bouwmaterialen) kunnen puzzelen volgens een stramien van o.a.
-technische haalbaarheid -economische rentabiliteit -bouwfysische beperkingen
Daaruit volgt dat constructie en materialenleer niet van elkaar kunnen losgekoppeld worden. Deze 2 vakken lopen daarom door elkaar.
Vermits geen vooropleiding op computertekenen wordt vereist, en vermits deze cursus ook geen cursus autocad bevat, kunnen de studenten kiezen om hun opdracht op papier te zetten:
-ofwel op computer -ofwel op kalk In het eerste jaar wordt wel vereist dat ze hun opdracht volledig in potlood uitwerken: dit om inzicht en overzicht te vergemakkelijken
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
6
LEERPLANDOELSTELLINGEN / LEERINHOUDEN CONSTRUCTIELEER EN MATERIALENLEER (160LESTIJDEN) LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 1ste Leerjaar 1
Soorten bakstenen, betonblokken en silikaatstenen kennen en herkennen
1ste Leerjaar 1
Materialen voor ruwbouw:
Algemeen: kenmerken – uitzicht – formaten – fysische kenmerken –
Formaten kunnen benoemen
Eigenschappen
A.h.v. Fysische kenmerken het toepassingsgebied kunnen bepalen
1.1 BAKSTENEN •
Gevelstenen: - strengpers - handvorm - rustiek - vormbak
•
Snelbouwstenen: - gewone - isolerende - speciale 1.2 BETONBLOKKEN
•
Op basis van grindbeton - holle blokken - volle blokken
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
7
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen
- akoestische blokken - blokken voor zichtmetselwerk - stepocblokken •
Op basis van argex - holle blokken - volle blokken - groot formaat panelen
•
Cellenbeton -ytong –hebel –cbr 1.3 SILIKAATSTENEN - voor gewoon metselwerk - groot formaat blokken (appartementsbouw)
2
3
Belang van de volgorde der werken erkennen voor wat betreft werforganisatie maar ook voor het opmaken van details en uitvoeringstechnieken.
2
Volgorde van de werken
• • • • • • • • • • •
voorbereiding van de werf graafwerken ruwbouwwerken daktimmer dakdichting buitenschrijnwerk technieken bezettingswerken vloer- en chappewerken binnenschrijnwerk schilderwerken
Puzzelen met de verschillende bouwelementen, rekening houdende met hun afmetingen en eigenschappen
3
Detaillering van onderbouw met kruipkelder
•
graafwerk teelaarde
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
8
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen Een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen) Houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren.
4
Puzzelen met de verschillende bouwelementen, rekening houdende met hun afmetingen en eigenschappen Een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen) Houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren.
5
Puzzelen met de verschillende bouwelementen, rekening houdende met hun afmetingen en eigenschappen Een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen)
• • • • • • • • • • •
graafwerk bouwput graafwerk sleuven plaatsen aardingslus funderingsbeton ondergronds metselwerk cementeren en teren waterkeringen en vochtschermen welfsels en druklaag snelbouw en isolatie gevelsteen en spouwopbouw kostenanalyse
4
Detaillering van onderbouw met vloerplaat op volle grond
• • • • • • • • • • • •
graafwerk teelaarde graafwerk bouwput graafwerk sleuven plaatsen aardingslus funderingsbeton ondergronds metselwerk cementeren en teren waterkeringen en vochtschermen betonplaat snelbouw en isolatie gevelsteen en spouwopbouw kostenanalyse
5
Zwevende vloerplaat
• • • •
graafwerk teelaarde aanvullingsgrond: soorten waterkeringen en vochtschermen betonplaat
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
9
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen
6
Houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren.
• • •
snelbouw en isolatie gevelsteen en spouwopbouw kostenanalyse
Puzzelen met de verschillende bouwelementen, rekening houdende met hun afmetingen en eigenschappen
6
Kelders
• • • • • • • • • • • • • • • • •
6.1 kelders vroeger 6.2 traditioneel gemetste kelders - opbouw vloer en fundering - plaats van de wapening - plaats van de vochtschermen - soorten funderingsmetselwerk - verluchtingen - kelderramen 6.3 bekuipingsconstructies - uitwendige bekuiping - inwendige bekuiping - betonnen kelders 6.4 gietsystemen – bekistingssystemen - technische details - waterkeringssystemen 6.5 prefab-kelders - gietbeton - prefab bekistingswand
7
Drainage
• • • •
nut en gebruik soorten drainage rond een gebouw -drainage onder de vloerplaat
Een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen) Houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren.
7
Puzzelen met de verschillende bouwelementen, rekening houdende met hun afmetingen en eigenschappen Een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen) Houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren.
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
10
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 8
Puzzelen met de verschillende bouwelementen, rekening houdende met hun afmetingen en eigenschappen Een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen) Houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren.
9
Puzzelen met de verschillende bouwelementen, rekening houdende met hun afmetingen en eigenschappen Een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen)
10
Houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren. Puzzelen met de verschillende bouwelementen, rekening houdende met hun afmetingen en eigenschappen Een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te
8
Funderingen
• • • • • • • • • • • • • • • • • • •
8.1 algemeen: begrip zetting – lastenspreiding in de grond – grondsoorten –grondbemaling - grondproeven - conus en wrijvingsweerstand 8.2 funderingen op staal - traditioneel - nieuwere technieken 8.3 funderingen op spaarbogen 8.4 funderingen op putten - vroeger en nu - valse putten type Lemaire - grindzuilen 8.5 fundering op palen - in de grond gevormde palen (type Franki) - getubeerde palen - heipalen of prefabpalen 8.6 geboorde palen - getrilde palen – vibropalen 8.7 slibwanden - gebruik van bentoniet
9
Bouwputbeschoeiing
• • • •
damwanden berlinerwand sleufbeschoeiing secanspalenwand – grondankers
10
Traditionele bovenbouw in metselwerk
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
11
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen) Houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren.
• • • • • •
•
10.1 details ruwbouw:-plinten - spouwconstructies –volle wand systemen - soorten isolatie en gebruik - balken en lateien - vermijden van koudebruggen 10.2 maken van wandopeningen: deuren - ramen - erkers - type dorpels – houten en alu ramen – rolluiken - veranda’s – blokramen – dieperliggende ramen - ….. 10.3 vloerplaten: vroeger en nu – betonplaten – welfsels in beton – potten en balken – druklaag – raveelkonstructies – 10.4 vloeropbouw: chappes – anhydrietchappe – isolerende chappes – geluidsdempende folies 10.5 vloerverwarming: nat en droog systeem - zwevende vloeren
11
Riolering
• •
11.2 soorten buizen: pvc – beton – Polyetileen – hulpstukken – plaatsingsvoorschriften – gebruik 11.3 soorten putten: inspectie- of nazichtput – sifonput – dubbele schepput – duiker – bezinkput – rioolkolk of waterontvanger – verdeelput – pompput – septische put – vetvanger – bacteriënfilter – mini zuiveringsstation – groot zuiveringsstation
12
Timmerwerken
•
12.1 algemeen: houtsoorten – berekeningstabellen voor vloerbalken – impregnatiesystemen – plaatmateriaal 12.2 houten vloerconstructies: vloeropbouw – ook bij vloerverwarming – isolatie van vloeren (thermisch en akoestisch) 12.3 traditionele daktimmerwerken: zin of onzin van ventilatie onderdak – tengellatten – panlatten – kepers en gordingen spanttypes – isolering van het geheel - muurplaat - aansluiting met de muur: -voetplank tussen kepers – voetplank op kepers – voetplank op tengels
• •
11
Puzzelen met de verschillende bouwelementen, rekening houdende met hun afmetingen en eigenschappen Een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen) Houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren.
12
Puzzelen met de verschillende bouwelementen, rekening houdende met hun afmetingen en eigenschappen Een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen) Houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren.
• • •
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
12
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen
13
Puzzelen met de verschillende bouwelementen, rekening houdende met hun afmetingen en eigenschappen Een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen)
• • • •
- goottypes en hun afwerking - isoleren volgens sarkingsysteem 12.4 daktimmer met sporenspanten – geprefabriceerde daktimmers 12.5 sandwichpanelen
13
Dakwerken
•
• • •
13.1 Traditionele materialen voor schuine daken: pannen – leien – golfplaten – shingels – stenen 13.2 Metaalbedekkingen: zink – koper – roestvrijstaal – lood 13.3 Platte daken: bouwfysica – dampschermen – isolatie – warm dak – koud dak – omgekeerd dak – afschotsystemen – bitumineuze afdichtingen – plastomeren: PVC-PIB-CPE - bitumineuze afdichtingen: APP versus SBS - EPDM-folies: rubbers Daken met groenbevloeiing
14
Technieken
•
14.1 Electriciteit: aansluiting en putten – symbolen op plan – zekeringkast – domoticasystemen - alarmsystemen 14.2 Centrale verwarming: gewone radiatoren – plintradiatoren – sierradiatoren - convectoren – een en tweepijpsysteem – vloerverwarming met droog en nat systeem zowel electrisch als met warm water of lucht – ventilatiesystemen – air-coditioning – 14.3 Sanitair: aan- en afwatering: materialen, afmetingen en berekening van diameters – toestellen 14.4 Brandbeveiliging: compartimentering – brandwerende elementen
• •
Houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren.
14
Puzzelen met de verschillende bouwelementen, rekening houdende met hun afmetingen en eigenschappen Een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen)
•
Houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren. • • 2 de Leerjaar 15
2 de Leerjaar
Soorten kennen
15
Industriebouw
Onderdelen kunnen benoemen
•
Algemeen: kenmerken – opbouw – evolutie – overspanningsmogelijkheden voor iedere soort – prefabricagevoordelen – montagesnelheid - …
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
13
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 16
Belang van de volgorde der werken erkennen voor wat betreft werforganisatie maar ook voor het opmaken van details en uitvoeringstechnieken.
16
STRUCTUURELEMENTEN
Soorten kennen en kunnen benoemen. A.h.v. fysische kenmerken het toepassingsgebied kunnen bepalen
Toegepaste materialen
•
staalconstructie - profielengamma HEA-HEM-… - kokerprofielen - koudgevormde profielen - gordingen, U-beams, Z-gordingen,… - trek- en drukelementen
•
Houtconstructie - vakwerkspanten - gelammelleerde spanten - speciale verbindingsstukken zoals kramplaten en deuvels
•
Betonconstructie - kolommen en balken - funderingskronen,…
17
Soorten kennen en kunnen benoemen
17
A.h.v. fysische kenmerken het toepassingsgebied kunnen bepalen Belastingstabellen kunnen interpreteren en keuze maken van steeldeck rekening houdende met kostprijs en montagetijd.
BEKLEDINGSMATERIALEN (wand- en plafondelementen) •
Fabricage van staalplaten: - verzinking - voorgelakt staal
- interieurcoating - polyestercoating
Cursisten moeten een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen)
- plastisol 200mu - PVDF 25mu
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
14
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen Cursisten houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren.
•
Profielengamma en technische eigenschappen: - wandprofielen - dakplaten: al of niet geperforeerd - steeldeck: interpreteren van belastingstabellen - binnendozen - afwerkingsprofielen zoals windveer, druiplijst, hoekplaat, getande muurnok, deurafwerkingsprofiel, dakrandprofiel,… - toebehoren zoals vulstrook, lichtdoorlatende plaat, bevestigingsmiddelen
18
Belang van de volgorde der werken erkennen voor wat betreft werforganisatie maar ook voor het opmaken van details en uitvoeringstechnieken.
18
Volgorde der werken - voorbereiding van de werf - graafwerken - ruwbouwwerken - daktimmer - dakdichting - buitenschrijnwerk - technieken - bezettingswerken - vloer- en chappewerken - binnenschrijnwerk - schilderwerken
19
Cursisten leren puzzelen met de verschillende bouwelementen, rekening houdende met hun afmetingen en eigenschappen Cursisten moeten een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf
19
Details
•
Fundering van staalconstructies
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
15
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen)
- soorten verbinding met fundering
Cursisten houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren
- soorten funderingssokkels
- voetplaat en ankers - plaatsing van de plint - soorten plinten - fundering op valse putten - fundering op palen
20
20 Cursisten moeten een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen)
Wanduitvoeringen in staal: details • Enkelvoudige beplating - gordingen en wandregelsyteem
Cursisten houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren
- horizontale en verticale plaatsing - details ramen en deuropeningen - enkelvoudige dakbeplating - goten en nokken - binnenliggende goten en kilgoten •
Enkele beplating en isolatiedeken - deur- en raamopeningen - aansluiting wand – dak - goten en kilgoten
•
Dubbelschalig dak - openingen - aansluiting wand – dak
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
16
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen
- goten en kilgoten •
Enkelvoudige beplating op binnendozen - verticale en horizontale plaatsing - isolatie in binnendozen en verticaal afgerolde isolatie - deur- en raamopeningen - aansluiting wand – dak
•
Platte daken - steeldeck met isolatie en waterdichting - aansluiting wand dak - openingen koepels – dakstraten - extractoren - soorten isolatie: Rockwool, PS, PE, … - soorten waterdichting: APP-SBS – Trocal – UVB,… - bevestigingsmiddelen
•
Sandwichpanelen - aansluiting wand dak - openingen - soorten isolatie: Rockwool, PS, PE, … - details Kingspan - Sidal - bevestigingsmiddelen - gebogen dakkonstructies
21
Cursisten leren puzzelen met de verschillende bouwelementen, rekening houdende met hun afmetingen en eigenschappen Cursisten moeten een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen
21 Wanduitvoeringen in andere materialen: details
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
17
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen doorfaxen of mailen)
•
Cursisten houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren
Panelen in cellenbeton - aansluiting fundering en wanddak - deur en raamopeningen - bevestigingsmogelijkheden
•
Panelen in beton: uitgewassen grind - aansluiting fundering en wanddak - deur en raamopeningen - bevestigingsmogelijkheden - horizontale en verticale plaatsing
•
Panelen in argex: stallenbouw - aansluiting fundering en wanddak - deur en raamopeningen - bevestigingsmogelijkheden
•
Details betonstructuren (partek ergon – megaton - funderingskronen en zolen - IV-liggers - portieken - andere prefabsystemen (groot-elementenbouw: vb Ronvociney
22
Cursisten leren puzzelen met de verschillende bouwelementen, rekening houdende met hun afmetingen en eigenschappen Cursisten moeten een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen d f f il )
22 Betonvloeren - polybeton –gevlinderde vloeren
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
18
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen
23
doorfaxen of mailen)
- gewapende vloeren –dramix en synthetische vezels
Cursisten houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren
- inwerken van roosters en riolen - aco-drains – vloergoten in RVS…
Leerlingen zien het belang in van een goede loskade
23
Cursisten moeten een detail duidelijk kunnen schetsen (om op werf iets duidelijk te maken of om uitvoeringstekeningen snel te kunnen doorfaxen of mailen)
Het LOS- en LAADgebeuren in de industrie: DE OVERSLAG •
Cursisten houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren
De sectionaalpoort - opbouw, kostprijs, bedieningsmogelijkheden - standaardbeslag - laaginbouwbeslag - highlift - vertikale lift
•
Dockleveller - opbouw, kostprijs, bedieningsmogelijkheden - soorten
•
Schaarheftafels
•
Dockshelter - opbouw, kostprijs, bedieningsmogelijkheden - met vaste voorbouw - inveerbare shelter (met trekveer) - indrukbare shelter (met gaspomp) - met vast kussen
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
19
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen
- opblaasbare shelter - docksluis •
Laadkade - opbouw, kostprijs, maatvoeringen - wieldwingers
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
20
WEGENBOUW (80 LESTIJDEN) LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 1ste Leerjaar 1
2
3
1ste Leerjaar
Inzicht verwerven in de opbouw en de aanleg van een weg
1
Opbouw van een weg
Voor- en nadelen van de verschillende afwerklagen van een weg bepalen
• • • •
•
Onderfundering van een weg Dwarsprofiel Langsprofiel Type bestratingen - klinkers - Asfalt - Beton - Onverharde weg Boordafwerkingen
2
Uitzetten van bochten
• • • • •
Terminologie Middelpunt toegankelijk – methode zonder berekening Middelpunt ontoegankelijk – kwartpijlmethode Uitzetten met de bogenspiegel Uitzetten met behulp van tabellen
3
Uitzetten van rioleringen en diverse nutsleidingen
• • •
Enkelvoudig stelsel Gescheiden stelsel Gebruik van nutsleidingenkokers
Planmatige voorstellingen maken van bochten
Planmatige voorstellingen maken nutsleidingen
2 de Leerjaar 4
Opmaken van een wegenisontwerp voor een sociale of industriële verkaveling
2 de Leerjaar 4
Opbouw van een weg
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
21
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen • • •
5
6
7
8
•
Dwarsprofiel Langsprofiel Type bestratingen: - klinkers - asfalt - beton onverharde weg
Delen en soorten van bochten kunnen benoemen
5
Uitzetten van bochten
Bochten kunnen voorstellen op een plan
• •
Terminologie Bochtgegevens en voorstellingswijze
Inzicht verwerven in de voordelen van een gescheiden stelsel voor milieu en waterhuishouding
6
Rioleringen
• •
Enkelvoudig stelsel Gescheiden stelsel
Voordelen van een gegroepeerde uitvoering in kabelgoten en uitvoeringsmodaliteiten kennen
7
Diverse andere nutsvoorzieningen
• •
Telefoon/kabeltelevisie Gas/electriciteit/water
Voor- en nadelen van diverse types kunnen beschrijven
8
Materialen
Voorstellingswijze kunnen toepassen op plannen
• •
De fundering Riolering
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
22
BETON EN STAALBOUW (80 LESTIJDEN) LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 2 de Leerjaar 1
2
3
4
Mogelijkheden en beperkingen van beton in de bouw leren kennen
2 de Leerjaar 1
Bouwstoffen
• • •
Beton Gewapend Beton Vezelbeton
Type cement met hun respectievelijke eigenschappen en gebruiksdoeleinden leren kennen
2
Bestanddelen
• • •
Cement Toeslagmaterialen Hulpstoffen
De samenstelling kennen van de verschillende betonsoorten
3
Samenstelling
• •
Algemeenheden Methode
Cursisten moeten een inzicht krijgen in de kwaliteitsklassen van kant 4 en klaar stortbeton • Controle kunnen uitoefenen op de kwaliteitsklassen van stortbeton • Weten wat te doen in geval van onvoldoende waarborgen • • • • • • • • •
Kenmerken Druksterkte Treksterkte Gedragingen tegenover water(water:cementfactor) Krimp Elasticiteitsmodulus Kruip Warmte-isolatie Bestand zijn tegen brand Bestand zijn tegen vorst Warmtebewegingen Slijtvastheid
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
23
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen
5
Werkwijze van uitvoeren kennen
•
Bestand zijn tegen agressieve stoffen
5
Speciale toepassingen van kelderconstructies, vloeren en wanden en bekisten van beton
Voorzorgen kunnen nemen met betrekking tot de stortnaden Mogelijkheden van herstel na mislukte uitvoering kennen
• • • • •
Verwerking Bekisten – Mengen Transport – Storten Verdichten Nabehandelen – ontkisten Warmtebehandeling
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
24
STERKTELEER EN STABILITEIT (120 LESTIJDEN) LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 1ste Leerjaar 1
2
Vlotte omrekening tussen beide stelsels kunnen toepassen
1
Eenhedenstelsels: N,KN, kg en ton
Inzicht verwerven in de verschillende belastingsvormen en verbanden
• • • •
Puntlast Lijnlast Oppervlaktelast Volumegewicht
Verbanden leggen tussen belastingsvorm en vormveranderingen
2
Trek en druk
Materiaalkeuze bepalen in functie van eigenschappen
• • • • •
Spanning Trek- en drukproef en spanning-rekdiagram met de wet van Hooke Toelaatbare spanning en elasticiteitscoëfficiënten Spanning rekening houdend met eigen gewicht Bepalen van staafkrachten in vakwerkligger: numerieke en grafische methode
Krachtoverdracht in boutverbindingen en lasnaden en inzicht verwerven in de keuze van het verbindingsmiddel
3
Afschuiving
• • • •
Schuifspanning en toelaatbare schuifspanning Eensnedige en meersnedige afschuiving Stuikdruk Vormverandering en glijdingmodulus
Bepalen van traagheidsmomenten, weerstandsmomenten en traagheidsstralen van samengestelde figuren
4
Traagheidsgrootheden
• • • •
Lineair traagheidsmoment van een oppervlek Polair traagheidsmoment Hoofdtraagheidsassen en hoofdtraagheidsmomenten Verandering van lineair traagheidsmoment bij verschuiving van de as
Vakwerkvorm in functie van gebruikte materialen (staal of hout) kunnen bepalen
3
4
1ste Leerjaar
Verbanden tussen vorm en materiaalgebruik bij handelsprofielen kunnen leggen Keuze naar sterkte en stijfheid tegen vervorming bij verschillende typen handelsprofielen
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
25
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen
5
Oplossen van balken op twee steunpunten onder verschillende belastingsvormen van puntlasten en lijnlasten Opstellen van evenwichtsvergelijkingen voor het bepalen van steunpuntreacties Bepalen van normaalkracht, dwarskracht en moment voor elk willekeurig punt van de ligger met behulp van de snedemethode
• •
Som – verschil – verschuiving van oppervlakken Traagheidsmomenten van de meest voorkomende figuren
5
Buiging
• • • • • •
Enkelvoudige vlakke buiging Buigingsverschijnsel bij eenvoudige vlakke buiging Ligging van de neutrale vezel Formule van enkelvoudige vlakke buiging Weerstandsmoment Buigingsgevallen onder puntlast of lijnlast - balken aan één zijde ingeklemd - balken op twee steunpunten - balken op twee steunpunten met vrije uitkraging - Gerberligger Vervormingen Speciale gevallen: dubbele buiging, samengestelde buiging en knik
• • 6
7
Grafische uitwerking maken en verbanden tussen dwarskrachten- en 6 momentendiagram leggen • • • Oplossen van balken op meerdere steunpunten.
7
Inzien dat dit is terug te brengen naar een aaneenschakeling van balken op twee steunpunten met bijhorende steunpuntmomenten uit de Crossvereffeningstabel
•
• •
Opstellen van diagrammen Normaalkrachtendiagram Dwarskrachtendiagram Momentendiagram Cross-methode: bepalen van steunpuntmomenten - Stijfheid - Verdeelcoëfficiënt - Moment van volmaakte inklemming - Opstellen Cross-tabel en de vereffeningmethode Bepalen van de steunpuntreacties Opmaken van: - normaalkrachtendiagram
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
26
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen -
dwarskrachtendiagram momentendiagram
2 de Leerjaar 8
9
10
2 de Leerjaar
Bepalen van belastingen
8
Begrippen: verschillende belastingstypes
Cursisten moeten in staat zijn een lastendaling voor woning- of industriebouw op te maken
• • • •
Dode last Mobiele last Nuttige last Normvoorschriften
Cursisten moeten de mogelijkheden kennen voor het overspannen van ruimtes
9
Diverse vormen en mogelijkheden voor het overspannen van ruimtes
• •
Dakbedekkingen in staal Overspanningen in gewapend beton en voorgespannen beton
Steunpuntreacties en maximummomenten kunnen bepalen
10
Berekenen van:
Controle van spanningen uitvoeren
Bepalen van houtsecties voor vloeren
• • • • •
Berekenen van sterkte, doorbuiging en brandweerstand
•
Stalen liggers op twee steunpunten Profielen over meerdere steunpunten Stalen kolommen Kolommen op samengestelde buiging Houten draagvloeren, samengesteld uit balken met multiplexvloerplaten Houten gelamineerde liggers
Controle op knikbelasting uitvoeren Controle op maximum vervormingen uitvoeren
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
27
BOUWFYSICA (80 LESTIJDEN) LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 1ste Leerjaar 1
Cursisten moeten zich bewust zijn dat isolatie in een gebouw onontbeerlijk is.
1ste Leerjaar 1
Grondslagen van de thermische isolatie
1.1Thermisch comfort • • • • •
metabolisme –warmteproductie – geleverde arbeid warmtewisselingen tussen lichaam en omgeving gemiddelde temperatuur der omgevende wanden Droge resulterende temperatuur (A. Missenard) Europese maatstaven
Cursisten moeten in staat zijn om het temperatuurverloop in een lokaal en doorheen een wand aan te voelen en schematisch kunnen 1.2 Theorie van de warmtetransmissie weergeven. • warmtetransport door geleiding • thermische geleidbaarheid Lambda • warmtetransport door convectie • convectiecoëfficiënt ac • warmtetransport door straling Soorten isolatiemateriaal kennen • stralingsovergangscoëfficiënt as • overgangscoëfficiënten ai en ae (interieur en exterieur) • Thermische geleidbaarheid van materialen: zie lijsten A.h.v. fysische kenmerken het toepassingsgebied kunnen bepalen van de meeste isolatiematerialen
2
Cursisten moeten temperatuursverloop in een wand kunnen berekenen; ze moeten verschillende constructies op gebied van
2
Berekeningen
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
28
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen
3
warmteverliezen met elkaar kunnen vergelijken
• • •
warmtestroomdichtheid en thermische weerstand warmtetransmissiecoëfficiënt van een wand thermische weerstand van luchtlagen
Cursisten kunnen isolatieformulieren horende bij een bouwaanvraag invullen en berekenen
3
Peil van globale warmte-isolatie
• • •
uitleg over NBN B62-301 doel van de norm definities : -beschermd volume -warmteverliesoppervlak -kompaktheidsgraad -gemiddelde warmtedoorgangscoëfficiënt ks -lijnen van gelijk isolatieniveau K55
4
5
•
rekenvoorbeelden: vergelijk tussen vrijstaande villa en rijwoning of appartement.
4
Koudebruggen
• • • •
theoretische benadering praktijkvoorbeelden oplossingen bouwschade
5
Goed isoleren: buiten afschermen, binnen afdichten
Eisen: • • • • •
isolatiebeschermlaag volstaat niet alleen waterdichting stofdichtheid winddichtheid bescherming tegen knaagdieren
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
29
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen • • • •
bescherming tegen insecten onderbreken van koudebruggen geluidsisolatie dampdoorlatendheid
Belang van luchtdichting
6
• • • •
voorbeelden bouwschade vochtigheid van de binnenlucht hittedoorslag kwaliteitscontrole
6
Vergelijk van bestaande verwarmingssystemen Centrale verwarming: gewone radiatoren – plintradiatoren – sierradiatoren - convectoren – een en tweepijpsysteem – vloerverwarming met droog en nat systeem zowel electrisch als met warm water of lucht – ventilatiesystemen – air-conditioning
2 de Leerjaar 7
Cursisten moeten er zich bewust van zijn dat isolatie en een juiste plaatsing in een gebouw onontbeerlijk zijn.
2 de Leerjaar 7
Vochttransporten
Inwendige condensatie Hygrisch comfort
Cursisten moeten materiaal op hygrische eigenschappen kunnen beoordelen
• • • • • •
gebruik van tabellen prof HENS) relatieve vochtigheid buiten en binnen vochtwisselingen in de loop van het jaar hygroscopiciteit van materialen bespreking tabellen hygrische waarden dampschermklassen
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
30
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen
Theorie van de vochttransmissie • • • • 8
Cursisten moeten in staat zijn om het vochtverloop in een lokaal en doorheen een wand te berekenen en uit te leggen aan de hand van de grafiek van Glaser.
diffusieweerstand van een wand dampflux door een wand dampdrukverloop in een wand dampschermen
8 Methode van Glaser • •
oefeningen rekenvoorbeelden
9
Akoestiek
Cursisten moeten kunnen bepalen welk dampscherm moet gebruikt worden en op welke plaats het moet gestoken worden.
9
A.h.v. fysische kenmerken het toepassingsgebied kunnen bepalen van de meeste dampschermen Cursisten moeten akoestische begrippen en grootheden kunnen verklaren a.h.v. voorbeelden. Ze moeten verschillende constructies op gebied van akoestiek met elkaar kunnen vergelijken en de meest geschikte kunnen kiezen.
Begrippen + problemen in de bouw • geluid = trillingen – luchtdrukverschillen • toonhoogte • geluidsniveau • van gehoorgrens tot pijngrens • decibels • frequentie - golven Geluidsisolatie en absorptie • • •
geluid buiten houden geluid dempen luchtgeluid
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
31
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen
• contactgeluid Oplossingen voorstellen om bestaande constructies te verbeteren op Oplossingen voor de bouw gebied van akoestiek • Massawet • massa-veer-massa • lichte scheidingswanden • voorzetwanden • hoe vloeren isoleren hoe ramen isoleren Bespreking akoestisch isolerende materialen en constructies uit documentatiemateriaal - praktijkvoorbeelden - oplossingen - bouwschade 10
Cursisten kennen begrippen uit brandpreventie
10
Brandbescherming (volgens NBN 713-020)
Algemeen Cursisten moeten details kunnen aanpassen en verbeteren opgebied van brandpreventie
• • • • •
doel: passieve brandpreventie brandpreventieve maatregelen actieve brandbeveiliging juridische onderbouw basisnormen
Brandreactie van bouwmaterialen • • •
classificatie volgens 5 klassen: A0-A1-A2-A3-A4-A5 brandweerstand van bouwelementen Rf Europese normen
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
32
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen Documentatiemappen beoordelen en raadplegen
11
Cursisten moeten weten wat er op de markt is van ecologische bouwmaterialen en moeten ecologisch bouwconcept begrijpen.
De markt leren verkennen op het vlak van ecologisch en duurzaam bouwen.
Overzicht van de producten • • • • • • • • • • •
documentatie Promat toepassingsgebieden bespreking details vloeren daken en plafonds wandsystemen beschermen draagconstructies (balken en kolommen) schachtafsluitingen lucht - en rookafvoerkanalen elektrotechniek voegafdichtingen buisdoorvoeringen
11
Ecologisch bouwen – duurzaam bouwen
Algemeen • • • • •
doel: gezonder wonen ecologisch verantwoord verwarmen milieuvriendelijk gebruik van water creëren van gezond binnenklimaat milieuvriendelijke energiebronnen
Bespreking eco-bouwmaterialen • • • • • •
ruwbouw: -trasskalk en cement – natuurgips – costructiehout uit bossen met goed bosbeheer Isolatie: -isofloc – homa-therm – vlasisolatie – pavatex houtvezelplaten - vermiculiet bouwpapier: pro-clima – oliepapier - rothel afwerkplaten: fermacell leem natuurverven
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
33
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen •
Wat levert de markt ?
Ecologisch bouwconcept • • •
onderdak damprem isolatie
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
34
TOPOGRAFIE EN OEFENINGEN (80 LESTIJDEN) LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 1ste Leerjaar 1
2
1ste Leerjaar
Oppervlakte berekenen van een willekeurig grondperceel met een aantal gekende afmetingen en andere nog te berekenen afstanden
1
Inleiding
• •
Wat is topografie Algemene begrippen - Lengte- en oppervlaktematen - Sinus, cosinus - Stelling van Pythagoras
Kaarten en plannen te lezen
2
Plan- en kaartlezen
Inzicht krijgen in het opmaken van deze plannen en het gebruik voor • diverse doeleinden •
•
3
Vaardigheden krijgen in het bedienen van topografische toestellen en inzicht krijgen in hun beperkingen Keuze van het juiste toestel voor diverse problemen op het terrein
Ontstaan van kaarten en plannen Lezen van kaarten en plannen - Legende - Schaal Soorten kaarten en plannen - Topografische kaarten en stafkaarten - Kadasterplannen - Atlas van wegen en waterlopen - Landkaarten en stadsplannen - Wegenplannen - Grondplan - Dwarsprofiel - Lengteprofiel - Detailplannen
3
Materiaal voor het meten
• •
Vouwmeter en rolmeter Meetband
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
35
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen • • • • • • • •
• • •
Meetpennen Maatwiel Jalons en piketten Waterpas, schietlood en Jalonrichter Zichtjes Flesjeswaterpas Prismakruis, Bogenspiegel en Valstok Peilstok, peilkoord en afstandslijn - Peilstok - Peillijn of peilkoord - Afstandslijn Waterpastoestel en Baak - Toestel - Kijker - Regelinrichting - Statief - Baak Laser - Onderdelen - Statief - Accu - Baak - Toestel Theodoliet Elektronische afstandsmeters Hulpmaterieel
Uitzetten van bouwvolumes op de bouwplaats
4
Lengtemeting
Afstanden berekenen
• • •
Uitzetting van rechte lijnen Meten van afstanden Uitzetten met hindernissen
•
•
4
Uitzetten en berekenen van wegtracé Theoretisch uitwerken van diverse opdrachten met het oog op een
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
36
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen snelle en efficiënte verwerking op het terrein
5
• • • • • • •
Alle vaardigheden die aangeleerd werden toepassen op een hellend 5 terrein • •
• •
• •
Uitzetten tussen twee muren Uitzetten over een dijk Meten van een afstand in hellend terrein Snijpunt van twee richtingen Oprichten en neerlaten van loodlijnen Evenwijdige aan een richting Uitzetten van bochten - Terminologie - Middelpunt toegankelijk – methode zonder berekening - Middelpunt ontoegankelijk – kwartpijlmethode - Uitzetten met de bogenspiegel - Uitzetten met behulp van tabellen Hoogtemeting Keuze van het toestel Opstellen en regelen van het toestel - Waterpastoestel - Laser - Theodoliet Referentiehoogten Waterpassen - Uit één punt - Doorgaande waterpassing - Controle - Overbrengen van vaste hoogten - Materialiseren van punten op het terrein Waterpassen met Laser Werken met zichtjes
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
37
OPMETEN, BESTEKKEN EN BOUWWETGEVING (40 LESTIJDEN) LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 2 de Leerjaar 1
Cursisten hebben inzicht in het lastenboek
2 de Leerjaar 1
Deel 1: Opmeting en bestekken
Bekijken van verschillende staats- en privaat-lastenboeken 1.
HET BESTEK: indeling: Het uitvoeringsontwerp: geschreven gedeelte
1.1 Deel 1: algemene bepalingen • • •
voorwerp van de opdracht de wijze waarop de opdracht wordt gegund uitvoeringstermijn, …
1.2 Deel 2: Technische bepalingen
Cursisten kunnen eenvoudig lastenboek maken van bv. een garage
• voorschriften betreffende materialen • voorschriften betreffende uitvoering der werken • soorten bestekken: algemene en bijzondere 1.2.1 Algemeen bestek • doel • typebestekken • prestatiegids voor gebouwen 1.2.2 Bijzonder bestek • •
gedetailleerde beschrijving voorbeelden
2. DE OPMETINGSSTAAT
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
38
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen
2
Cursisten maken meetstaat van zelf uitgewerkte woning + kostprijsberekening industriebouw Cursisten hebben inzicht in de huidige wetgeving toegepast op het bouwen van constructies. Cursisten kennen basisbegrippen en bepalingen m.b.t. bouwwetgeving
• • • •
de gedetailleerde opmeting standaardmeetmethode “het meten van gebouwen” WTCB-uitgave de samenvattende opmeting
2
Deel 2: Bouwwetgeving
1. Aansprakelijkheid in sector gebouwen • • •
contractuele aansprakelijkheid tienjarige aansprakelijkheid aansprakelijkheid van de architect, aannemer, onderaannemers, ingenieur, … • samenhang van de aansprakelijkheid • aansprakelijkheid t.o.v. derden • strafrechterlijke aansprakelijkheid 2. Bouwtechnische verzekeringen • algemene begrippen • polis “alle bouwplaatsrisico’s” • controleverzekering • polis beroepsaansprakelijkheid 3. Ruimtelijke ordening en stedenbouw • algemeen • streekplannen • gewestplannen • algemene en bijzondere plannen van aanleg • verkavelingsplannen • bouwplannen 4. Overheidsopdrachten Aard van aanneming: •
opdracht voor globale prijs
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
39
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen
• opdracht volgens prijslijst • opdracht op grond van werkelijke uitgaven • gemengde opdracht • werken in regie 5. Registratie • doel • registratienummer • betekenis van de cijfers 6. Erkenning van de aannemer • categorieën • deelcategorieën • de klassen • algemene en bijzondere plannen van aanleg • verkavelingsplannen • bouwplannen 7. Prijsherzieningen • •
doel formules p=P ( a . s/S + b . i/I + c)
8. Einde van de aannemingsovereenkomst •
voorlopige oplevering
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
40
BOUWKUNDIG TEKENEN (320 LESTIJDEN) LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 1ste Leerjaar 1
1ste Leerjaar
Studenten kunnen een voorontwerp op schaal 1/100 tekenen
1
(Om toch enige richting te hebben krijgen ze een rudimentaire voorontwerp-schets de welke zij verder uitwerken)
Opmaken van bouwkundige plannen van een kleine woning, vakantiehuis, kunstenaarsatelier, …
Opdracht
Het bouwwerk moet verschillende soorten van veel voorkomende probleemsituaties bevatten zoals: • • • • • • 2
Cursisten kennen de maatvoering van veel gebruikte bouwelementen
2
• Cursisten kunnen hun lijndikte aanpassen in functie van het getekende element, rekening houdende met de schaal waarin wordt getekend.
Maten van een gebouw
VEEL GEBRUIKTE MATEN VAN EEN GEBOUW IN CM •
3
deels kruipkelder, deels kelder deels plat dak, deels schuin dak (al of niet met oversteek) min. 2 soorten buitenmuren (vb gevelsteen en buitenbeplanking,…) een overkraging van de leefruimte deels vloerverwarming een schouw
3
wc=90/140, gang 90cm, deur 90, wc deur 80, keuken 60 diep, keukentablet 90-93cm, op- en aantrede 18/23, keukentafel 80/150, livingtafel 90/180, zetels 80/90, trap 90, bed 90/200 – 180/200, kast 60, plafondhoogtes 250-270300 Tekentechniek
(bv. : een raam getekend op schaal 1/50 wordt niet met een pendikte Gebruik van verschillende lijndiktes: 05 t k d it h t d l l kj
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
41
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen van 0,5 getekend vermits het raam dan als een vlekje zou overkomen; hetzelfde raamdetail getekend op ware grootte wordt dan weer getekend met een pen van min 0,5 of liefst 0,75 om duidelijkheid ,contrast en karakter te scheppen)
• • • •
Cursisten houden rekening met uitvoeringstijd en kostprijs bij het detailleren.
•
doorgesneden delen: 0,35 – 0,50 – 0,75 – 1,00 maten, arceringen, wat in aanzicht is: 0,18 – 0,25 Gebruik van potlood (hardheid en dikte) Gebruik van arceringen: om aan te duiden wat doorgesneden wordt soorten arceringen: schuine strepen voor baksteen, schuine streep, streep-lijn voor natuursteen, …..
NOTA: De cursisten zijn vrij om hun tekening af te werken met de pen zoals vroeger, of wel op computer. In het eerste jaar zeker worden de cursisten echter verplicht alles in potlood op papier te tekenen. Enkel indien de tekening in potlood klaar is en alle details geëvalueerd zijn mag de student zijn tekening op computer uitwerken en afdrukken. Het verleden heeft aangetoond dat indien de student geen perfect bouwkundig inzicht heeft, hij nog meer fouten zal maken op computer, men heeft geen voldoende overzicht op het scherm. 4
Cursisten moeten hun ontwerp juist kunnen uitwerken.
4
Cursisten moeten detailleringen juist uitvoeren.
• plan gelijkvloers • plan verdieping • plan zolder of(en) dakplan • doorsnede(s) • kelder en funderingsplan • rioleringsplan • gevelaanzichten • details • PRESENTATIE van een plan
Inzien dat tekenkundig het geen is getekend op doorsnede exact overeen komt met de tekening van de gevels.
Benodigde plannen schaal 1/25 of 1/20
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
42
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen • • • • • • • 5
Studenten kunnen het volledige bouwdossier foutloos opstellen en leveren dit in op een afgesproken ogenblik.
5
-schaduw plaatsen om dieptezicht te geven -wat in de voorgrond komt dient meer geaccentueerd (meestal dikkere pendikte) hoe grijswaardes geven op afgedrukt plan: door film te kleven door fijne arceringen of stippen te plaatsen (comp) hoe bomen en planten tekenen personen tekenen op gevels Tekenaanduidingen
• • • • • • • • • Allerlei • • •
Maatvoering: vooral op grondplannen: er mag nooit een misverstand bestaan voor metser (slechts één mogelijkheid) – op de gevels enkel hoogtematen + aanduidingen niveau’s Hoe maten aanduiden (pijltje-bolletje-schuine streep…) Belang van niveau-aanduiding (pas 0 = gelijkvloers) Tekenen van trappen + referentieaanduidingen Snede door trap Snede door dak schalen legende terreindoorsnedes de cursisten maken a.h.v deze plannen een kostprijsberekening van het gebouw: zij maken een gedetailleerde en samenvattende meetstaat op. de draagstructuur (balken, kolommen en betonplaten) worden besproken en berekend in de les stabiliteit de studenten berekenen het isolatieniveau van deze woning (aansluitend op les bouwfysica)
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
43
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 2 de Leerjaar 6
2 de Leerjaar
Studenten kunnen een voorontwerp op schaal 1/100 tekenen
6
(dit naar aanleiding van het bekijken en ontleden van de plannen van enkele industriële bouwprojecten)
Algemeen: kenmerken
Industriebouw
OPDRACHT Opmaken van bouwkundige plannen van een industriebouw met burelen of andere traditioneel opgebouwde structuur. Het bouwwerk moet verschillende soorten van veel voorkomende probleemsituaties bevatten zoals: • • • • • • •
7
Cursisten kennen de maatvoering van veel gebruikte bouwelementen
gebruik van een loskade deels plat dak, deels schuin dak (al of niet met oversteek) min. 2 soorten buitenmuren (vb gevelsteen en buitenbeplanking,…) dockleveller - shelter deels staalbouw ; deels baksteen wegenis en routing er worden ook steeds enkele projecten bezocht zoals cateringbedrijf, slachterij, vleesverwerkingsbedrijf, schrijnwerkerij, fruithal,…..)
7 MATEN VAN EEN GEBOUW • • •
wc=90/140, gang 90cm, deur 90, wc-deur 80, sectionaalpoort gewoon verkeer 4/4m – poort voor loskade 3/2,8m trap 100-150, plafondhoogtes 250-270-300 vrachtwagen, …
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
44
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 8
Cursisten kunnen hun lijndikte aanpassen in functie van het getekende element, rekening houdende met de schaal waarin wordt getekend.
8
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
METHODOLOGISCHE WENKEN PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN DIDACTISCHE HULPMIDDELEN1 De lessen worden grotendeels klassikaal gegeven en ex cathedra gedoceerd. Hierbij wordt gebruik gemaakt van –bord -episcoop (uitstekend om documentatiemateriaal te laten zien) -tekentafels -computers, afdrukmachine en printer -bibliotheek met productinformatie Bij het vak bouwkundig tekenen worden de studenten individueel gevolgd, en worden hun vorderingen wekelijks geanalyseerd en bijgestuurd. Het vak topografie eist dat de studenten zeker “buitenervaringen” opdoen. Het schoolterrein wordt bvb opgemeten…
Vermits de bouwtechniek steeds in volle evolutie is, worden ook soms gastsprekers gevraagd. (dit kan gaan over bvb de nieuwste beglazingstechnieken, over warmtepompen, zonnecollectoren, domotica, rioleringstechnieken…) Dit zouden we in de toekomst meer willen uitbouwen en inkaderen in onze lessen. De lessen kunnen steeds bijgekleurd worden door vragen of ervaringen van de studenten werkende binnen één specifieke richting. (vb: nuttige ervaringen van kraanman of bekister worden aangehaald en vergeleken met de theorie…) Om de studenten ook met de realiteit te laten kennismaken, worden regelmatig bezoeken gebracht aan bedrijven en gebouwen in de buurt (bvb slachthuis en vleesverwerkingsbedrijf, cateringbedrijf, groentehal,…) Niet alleen de ervaring met de bouwwijze is van belang, maar ook met de functionering binnen zo een bedrijf. ( of "routing" ).
1
Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing: -
Codex ARAB AREI Vlarem.
Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t.: -
de uitrusting en inrichting van de lokalen; de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel.
Zij schrijven voor dat: -
duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn; alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct kunnen toepassen; de collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden; de persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de wetgeving het vereist.
45
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
46
EVALUATIE Eerste jaar: De evaluatie van de studenten gebeurt hetzij: -wekelijks: individueel bijsturen en corrigeren van oefeningen door leerkracht: (bouwkundig tekenen – constructie – topografie – wegenbouw – sterkteleer) -semestrieel: klassikale toets vrij te bepalen door leerkracht (schriftelijk of mondeling) -afleveren van enkele individuele werkjes ( tekening van woning op schaal 1/20 – sterkteberekening van enkele onderdelen hiervan, warmteverliesberekeningen en bepaling van isolatieniveau van deze woning, meetstaat) -examens: op einde van schooljaar Tweede jaar: -Idem eerste jaar maar aangevuld met een eindproef dewelke voorgelegd wordt aan een jury bestaande uit mensen uit de industrie en bouwnijverheid. Zo bestaat het eindwerk uit: -een tekenproef: industrieel gebouw deels traditioneel uitgewerkt, deels industrieel opgebouwd. (staalbouw, betonskelet,…) -een tekenproef: wegontwerp -een begeleidend dossier met meetstaten, kostprijsberekening, planning, stabiliteitsberekening van sommige onderdelen
OSP – HOKT – Categorie: Artistiek – afdeling: Openbare Werken Lineair 2-jarige cyclus: (480 lestijden/leerjaar)
47
BIBLIOGRAFIE Hellende daken: hoe onderzoek traditionele ideeën onderuit haalt (H.Hens), studiedag KVIV, dec 91 Ontwerp en uitvoering van hellende daken (E. Meert) studiedag KVIV dec 91 Thermisch en hydrisch gedrag van bouwconstructies (B. Braeckman-N. De Cock – K. Drugmand) Warmte-isolatie bij hellende daken: plaatsing aangepast aan recente ontwikkel. (Roof Belgium 1993-6) Technische voorlichting 195 ‘Daken met natuurleien’: opbouw en uitvoering WTCB Technische voorlichting 175 ‘Daken met pannen in gebakken aarde’: WTCB Technische voorlichting 202 ‘Daken met betonpannen’ WTCB ‘Professor geeft les’ rondetafelgesprek over ventilatie DIM oktober 94 Van aanvang tot eindoplevering van M. Dientens en H. Langaskens uitgegeven door Die Keure te Brugge Nieuwsbrieven van provincie Antwerpen over stedenbouw Nieuwsbrieven van orde van architecten Nieuwsbrieven van NAV (nat architecten verbond) Nieuwsbrieven van WTCB Nieuwsbrieven “praktijkadvies” van uitgeverij Indicator Leuven Tijdschrift “Houtnieuws” van het houtvoorlichtingsinstituut Brussel Tijdschrift “Beton” uitgegeven door FEBELCEM Voltastraat 8 – 1050 Brussel Tijdschrift “Bouwen met baksteen” uitgegeven door Belgische baksteenfederatie Tijdschrift “Roof-Belgium” uitgegeven door Mandate Publishers Belgium bvba – 2170 Merksem Tijdschrift “Domus” en “Abitare”
Italie
Buitenwandoplossingen voor de residentiele bouw: diensten voor programmatie van het wetenschapsbeleid Belgische Houtinfomap uitgegeven door SOFZAN – Koningsstraat 163 – 1210 Brussel