VOLWASSENENONDERWIJS Organisatie:
modulaire opleiding
Onderwijsvorm:
TSO 3
Studiegebied:
Auto
Opleiding:
AUTOTECHNIEK
Module
D Garage-administratie D-4 Sociale wetgeving TV 40 lt
Leerplannummer:
2004/654M
Nummer Inspectie:
03-04/1042/G (vervangt 01-02/285/G)
OSP – TSO 3 – 3e graad – studiegebied AUTOTECHNIEK Module: D4 – Sociale Wetgeving ( 40 lestijden/jaar)
1
INHOUD Visie ..........................................................................................................................................................2 Beginsituatie .............................................................................................................................................3 Algemene doelstellingen ..........................................................................................................................4 Leerplandoelstellingen / leerinhouden......................................................................................................5 Sociale Wetgeving..........................................................................................................................5 Methodologische wenken .........................................................................................................................8 Pedagogisch-didactische wenken..................................................................................................8 Didactische hulpmiddelen ..............................................................................................................8 Evaluatie ...................................................................................................................................................9 Bibliografie ............................................................................................................................................. 10
OSP – TSO 3 – 3e graad – studiegebied AUTOTECHNIEK Module: D4 – Sociale Wetgeving ( 40 lestijden/jaar)
2
VISIE Sociaal recht is geen vaststaand gegeven. Het is het product van de economische , sociale en politieke evolutie van België. Het steeds aanpassen van de cursussen aan deze actualiteit en informatie via het internet is een constante bekommernis van de lesgevers. De verbondenheid met het beroep is essentieel, waarmee in deze lessen dan ook een aanknopingspunt gezocht wordt. Er wordt daarbij uitgegaan van een bedrijf in de buurt of van het werkterrein van de cursisten, welk voor hen een bekend uitgangspunt is.
OSP – TSO 3 – 3e graad – studiegebied AUTOTECHNIEK Module: D4 – Sociale Wetgeving ( 40 lestijden/jaar)
3
BEGINSITUATIE De cursisten hebben geen specifieke voorkennis van de sociale wetgeving.
Profilering van de groep. Op een enkeling na kunnen al de cursisten op biologisch vlak als volwassenen beschouwd worden Vele cursisten behoren buiten de school tot totaal verschillende leefwerelden, met verschillende beroepen, interesses en hobby’s.
OSP – TSO 3 – 3e graad – studiegebied AUTOTECHNIEK Module: D4 – Sociale Wetgeving ( 40 lestijden/jaar)
ALGEMENE DOELSTELLINGEN Een degelijke algemene vorming verwerven betreffende de sociale wetgeving. Belangstelling verwerven voor het opvolgen van de sociale wetgeving. Inzicht verwerven in de complexiteit van het sociaal wetgevend gebeuren. Zin voor vaktaalgebruik en vakterminologie verwerven. Verantwoordelijkheid, plichtsbesef en zin voor initiatief verwerven. Kostenbewust en tijdsbewust leren denken en werken. Nauwkeurigheid bij de verwerking van de gegevens verwerven.
4
OSP – TSO 3 – 3e graad – studiegebied AUTOTECHNIEK Module: D4 – Sociale Wetgeving ( 40 lestijden/jaar)
5
LEERPLANDOELSTELLINGEN / LEERINHOUDEN SOCIALE WETGEVING
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten 1
kennen de belangrijkste vakorganisaties
1
• vakorganisaties en werknemers • instellingen voor sociaal overleg - op nationaal vlak - op regionaal vlak - het overleg in de sectoren - op het vlak van de onderneming • Collectieve arbeidsovereenkomst - nationaal - interprofessioneel - per bedrijfstak - per onderneming • Arbeidsgeschillen en arbeidsrechtbanken - collectieve geschillen - individuele verschillen • De vakbonden
onderscheiden de verschillende instellingen voor sociaal overleg kunnen een collectieve arbeidsovereenkomst toelichten voor de verschillende niveau’s kennen de procedures voor collectieve arbeidsgeschillen kennen de procedures voor individele arbeidsgeschillen kennen de verschillende arbeidsrechtbanken hun doel kennen de belangrijkste vakbonden
2
kunnen de wet op de arbeidsovereenkomsten interpreteren en toelichten kennen het belang en onderscheid tussen een arbeidscontract en een aannemingscontract kenen de verschillende soorten arbeidsovereenkomsten kennen de geldigheidsvereisten van een arbeidsovereenkomst kunnen een proefcontract interpreteren/opstellen kennen het onderscheid van proefcontract voor bedienen en voor werklieden
Sociale verstandhouding
2
Arbeidsrecht • Wet op de arbeidsovereenkomsten • Gemeenschappelijke bepalingen - arbeidscontracten en aannemingscontracten - belang en onderscheid • Soorten arbeidsovereenkomsten • Geldigheidsvereisten • Proefcontract - voor werklieden - voor bedienden
OSP – TSO 3 – 3e graad – studiegebied AUTOTECHNIEK Module: D4 – Sociale Wetgeving ( 40 lestijden/jaar)
LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kennen de voornaamste verplichtingen uitgaande van het arbeidsrecht van zowel werkgever als werknemer
kennen de modaliteiten van een schorsing
weten wat het einde van een arbeidsovereenkomst inhoudt voor arbeiders en bedienen voor de verschillende systemen
kunnen andere arbeidsovereenkomsten toelichten
kennen de wetgeving i.v.m. vakantiejobs en bijverdiensten voor studenten
6
LEERINHOUDEN • Verplichtingen - van de werknemer - van de werkgever • Schorsing van de arbeidsovereenkomst - oorzaken - loonregeling - wederinstorting of hervalling - recht/geen recht op een vergoeding - schorsingsredenen enkel voor werklieden • Einde van de arbeidsovereenkomst - opzegging - arbeiders -bedienden - tegenopzeg - verstrijken van de overeenkomst - eenzijdige verbreking of ontslag zonder opzeg - willekeurige afdanking - langdurige overmacht -overlijden van de werknemer - wederzijds akkoord • Andere arbeidsovereenkomsten - handelsvertegenwoordigers - dienstbodecontract - arbeidsovereenkomst voor studenten -interim-arbeid -deeltijdse arbeid - leerovereenkomst of leercontract - leerovereenkomst in de middenstandsopleiding -industriële leerovereenkomst • Vakantiejobs en bijverdiensten voor studenten - wie is student? - arbeidsovereenkomst voor studenten - sociale zekerheidsbijdragen - ziekteverzekering - kinderbijslag - fiscale gevolgen
OSP – TSO 3 – 3e graad – studiegebied AUTOTECHNIEK Module: D4 – Sociale Wetgeving ( 40 lestijden/jaar)
7
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten
• Arbeidsreglementering - het arbeidsreglementen - arbeidswet - bescherming van het loon - betaalde feestdagen - preventie en bescherming
kunnen de arbeidsreglementering toelichten kennen de betaalde feestdagen zien het nut in van preventie en bescherming
3
kunnen de sociale zekerheid voor werknemers situeren
3
De Sociale Zekerheid
kennen de structuur van de sociale zekerheid
• • • • • •
De Sociale Zekerheid voor werknemers Wat? Structuur Administratieve organisatie Kostprijs Sectoren: - ZIV - Werkloosheid - Pensioenen - Gezinsbijslag - Vakantiegeld - Beroepsziekten - Arbeidsongevallen
hebben inzicht in de administratieve organisatie van de sociale zekerheid hebben inzicht in de kostprijs van de sociale zekerheid situeren de verschillende sectoren binnen de sociale zekerheid en kunnen deze op het internet terugvinden lichten de sociale zekerheid toe i.v.m. het ZIV lichten de sociale zekerheid toe i.v.m. de werkloosheid lichten de sociale zekerheid toe i.v.m. de pensioenen lichten de sociale zekerheid toe i.v.m. de gezinsbijslag lichten de sociale zekerheid toe i.v.m. het vakantiegeld lichten de sociale zekerheid toe i.v.m. beroepsziekten lichten de sociale zekerheid toe i.v.m. arbeidsongevallen 4
hebben notie van residuaire stelsels
4
Residuaire stelsels
5
lichten het sociaal statuut van de zelfstandige toe
5
Sociaal statuut van de zelfstandige
6
Wettelijke verplichtingen bij het aanwerven van personeel
kunnen via het internet het sociaal statuut van de zelfstandige terugvinden en opvolgen 6
kennen de wettelijke verplichtingen bij de aanwerving van personeel kunnen via het internet de wettelijke verplichtingen bij het aanwerven van personeel terugvinden en opvolgen
OSP – TSO 3 – 3e graad – studiegebied AUTOTECHNIEK Module: D4 – Sociale Wetgeving ( 40 lestijden/jaar)
8
METHODOLOGISCHE WENKEN PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Sociaal recht is geen vaststaand gegeven. Het is het product van de economische , sociale en politieke evolutie van België. Dit leerplan is dan ook een “minimum” leerplan waarbij steeds aanpassen van de cursussen aan de actualiteit een constante bekommernis van de lesgevers moet zijn. In de lessen dient een aanknopingspunt gezocht te worden met het beroep van de cursisten waarbij bij voorkeur wordt uitgegaan van een bedrijf in de buurt of van het werkterrein van de cursisten, welk voor hen een bekend/vertrouwd uitgangspunt kan en zal zijn. Samenwerking met bepaalde sectoren wordt aanbevolen om deze sectoren te bespreken. Opzoeken op het internet van bepaalde wetten en organisaties is aanbevelenswardig.
DIDACTISCHE HULPMIDDELEN1 Computer met internetverbinding wetboeken sociaal- en arbeidsrecht informatie over de vakorganisaties, de vakbonden en de sectoren
1
Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing: -
Codex ARAB AREI Vlarem.
Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t.: -
de uitrusting en inrichting van de lokalen; de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel.
Zij schrijven voor dat: -
duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn; alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct kunnen toepassen; de collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden; de persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de wetgeving het vereist.
OSP – TSO 3 – 3e graad – studiegebied AUTOTECHNIEK Module: D4 – Sociale Wetgeving ( 40 lestijden/jaar)
9
EVALUATIE Het leerplan voorziet niet in concrete opdrachten. Opgaven moeten opgesteld worden in functie van de te bereiken doelstellingen, de beschikbare tijd en de voorhanden zijnde documentatie en leermiddelen.
De module wordt afgesloten met een schriftelijke proef, al dan niet aangevuld met opzoekingswerk, waarbij het gebruik van het internet, wetboeken of andere documentatie- en informatiebronnen.
OSP – TSO 3 – 3e graad – studiegebied AUTOTECHNIEK Module: D4 – Sociale Wetgeving ( 40 lestijden/jaar)
10
BIBLIOGRAFIE Aanwerven, Tewerkstellen en Ontslaan ATO, Kluwer losbl. Engager, Occuper, Licencier EOL, Kluwer losbl. Codex Arbeidsrecht (R. Blanpain), Die Keure (jaarlijkse editie, vanaf 1999 door C. Engels, P. Humblet & W. Van Eeckhoutte) Wetgeving Arbeidsrecht 1999-2000 (O. Vanachter), Kluwer rechtswetenschappen (vanaf 1999) W. VAN EECKHOUTTE, Sociaal compendium: Arbeidsrecht 2002-2003 met fiscale notities, (2 banden) 2002, Kluwer / Ced Samsom W. VAN EECKHOUTTE, Compendium social: Droit du travail 2001-2002 contenant des notations fiscales, 2001, Ced Samsom W. VAN EECKHOUTTE, Arbeidsrecht 2000, Kluwer P. HUMBLET & M. RIGAUX (ed.), Synopsis van het Belgisch arbeidsrecht, 2002, Intersentia R. BLANPAIN, Arbeidsrecht in hoofdlijnen, 1999, Maklu R. BLANPAIN & O. VANACHTER, Schets van het Belgisch arbeidsrecht, 1998, Die Keure P. DENIS, Droit du travail, 1992, UCL, Larcier M. RIGAUX e.a. (ed.), Algemene beginselen van het Belgisch arbeidsrecht 1+2, 1993, Kluwer .STEYAERT, Arbeidsovereenkomst, 1990, APR, Story M. WEYNS, Arbeidsovereenkomstengids, 2000, Ced Samsom HERMAN, Schorsing van de individuele arbeidsovereenkomst, 2000, Die Keure S. LIEVENS e.a., De dokter wikt, de baas beschikt: geschikt of ongeschikt? Medisch-juridische aspecten bij aanwerving, 2002, Die Keure H. DERYCKE & H. VAN HOOGENBEMT (ed.), Vechten om talent: analyse van juridische actiemiddelen, 2002, Die Keure F. BLOMME, Praktijkboek arbeidsduurreglementering, Vandenbroele losbl M. DE VOS, Loon naar Belgisch arbeidsovereenkomstenrecht, 2001, Maklu (een indrukwekkende klepper)L. LIEVENS & B. ADRIAENS, Alternatief voor loon: 10 voordelen nader toegelicht, 2001, Mys & Breesch J. VAN STEENBERGE e.a. (ed.), Het loonbegrip, 1995, Die Keure J. DE WORTELAER, Financiële participatie en loon, 1996, Mys & Breesch E. MAES, Jaarlijkse vakantie, 2003, Ced Samsom D. RYCKX & J NIETVELT, Actuele problemen van jaarlijkse vakantie, 2001, Intersentia P. BRAEKMANS, De sociale documenten: van personeelsregister tot Dimona, 2002, Ced Samsom Ontslagzakboekje (laatste ed.) Handboek Ontslag, CED Samsom losbl. C.A.O.-recht, Kluwer losbl. C.A.O. Verzameling, Ced Samsom losbl. L. ELIAERTS, Beschermde werknemers: ondernemingsraad en comité voor preventie en bescherming op het werk, 2002, Larcier P. GEVERS (ed.), Personeelsmanagement en arbeidsverhoudingen, 1994, Die Keure BVA, Statuut werkman-bediende, 1992, Die Keure K. FEREMANS, Beroepsloopbaanonderbreking en tijdskrediet in de privésector, 2002, Larcier J. PETIT, De arbeidstijdregeling, 2001, Die Keure F. TILLEMAN, Tijdelijke arbeid, uitzendarbeid en terbeschikkingstelling van werknemers, 1992, Kluwer
OSP – TSO 3 – 3e graad – studiegebied AUTOTECHNIEK Module: D4 – Sociale Wetgeving ( 40 lestijden/jaar)
Arbeidsbescherming, Ced Samsom losbl. ARAB (Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming) (=RGPT), UGA losbl. O. VANACHTER (ed.), De Welzijnswet werknemers: de wet van 4 augustus 1996, 1997, Intersentia O. VANACHTER (ed.), De Welzijnswet werknemers: de uitvoeringsbesluiten, 1999, Intersentia Personeel, Lonen en Sociale Wetten, CED Samsom (losbl., sinds 1996 ook op CD-ROM) Sociaal zakboekje (laatste ed.) Bibliografie van het Belgisch sociaal recht, (4 vols: 1980, 1985, 1988, 1994), Kluwer W VAN EECKHOUTTE, Sociaal compendium, (Kluwer +) Ced Samsom M. COPPENS, Handboek sociaal recht, 2002, Academia Press Gent H. LENAERTS, Inleiding tot het sociaal recht, 1995, Kluwer Cyclus Delva 1996, Sociaal recht: niets dan uitdagingen, 1996, Mys & Breesch Cyclus Delva 1986, Actuele problemen van sociaal recht, in TPR 24(1987)1+2 M. STROOBANT (ed.), 50 jaar Sociaal pact, 1995, Maklu
11