VOLWASSENENONDERWIJS. PML(pijpfitten, pijplassen en pijpmontage)

VOLWASSENENONDERWIJS Organisatie:

Lineaire opleiding

Onderwijsvorm:

Secundair onderwijs

Onderwijsniveau:

TSO

Graad:

derde graad

Duur:

2 jarige opleiding

Studiegebied:

Mechanica-elektriciteit

Afdeling:

PML(pijpfitten, pijplassen en pijpmontage)

Vakken::

AV Wiskunde

2/0 lt/w

TV Mechanica (tekenen)

2/2 lt/w

TV Mechanica (materialenleer)

1/1 lt/w

TV Mechanica (technologie)

1/1/ lt/w

PV Praktijk (lassen-constructie)

6/8 lt/w

Nummer GO

2003/635L (Nieuw)

Nummer Inspectie:

02-03/951/G

Leerplanpakket TSO 3 - (*HSTL) PIJPFITTEN PIJPLASSEN EN PIJPMONTEREN

PLM Vildersstraat 3 – 3500 Hasselt Cel leerplanontwikkeling

Lessentabel

1ste jaar

2de jaar

AV Wiskunde

2

-

TV Mechanica (* Tekenen) TV Mechanica (* Materialenleer) TV Mechanica (* Technologie)

2 1 1

2 1 1

PV Praktijk lassen-constructie (* Praktijk)

6

8

12

12

Totaal

Dit alles gedurende 40 weken.

* tussen de haakjes staat de oude benaming volgens document 8

Beginsituatie leerplanpakket Vanuit de metaalverwerkende industrie is er nog steeds een grote vraag naar bekwame lassers. Lassers die niet alleen kunnen lassen, maar eveneens zelfstandig opdrachten kunnen voorbereiden en uitvoeren. Vermits de vraag naar bekwame lassers het aanbod overschrijdt kan het CVO deze leemte vast en zeker aanvullen. Om de studies tot een goed einde te brengen is een technische voorkennis aan te raden maar niet strikt noodzakelijk. Gedacht wordt aan mensen uit het technisch of beroepsonderwijs tweede en derde graad, wat niet wegneemt dat ook studenten uit het algemeen secundair onderwijs mits de nodige inspanningen een goede kans op slagen hebben..

OSP – TSO3 – Pijpfitten, pijplassen en pijpmonteren AV Wiskunde ( 2/-/-/lestijden/jaar)

1

INHOUD Visie ....................................................................................................................................................... 2 Beginsituatie........................................................................................................................................... 3 Algemene doelstellingen ........................................................................................................................ 4 Leerplandoelstellingen / leerinhouden.................................................................................................... 5 Methodologische wenken....................................................................................................................... 7 Pedagogisch-didactische wenken................................................................................................ 7 Didactische hulpmiddelen ............................................................................................................ 7 Evaluatie ................................................................................................................................................ 8 Bibliografie ............................................................................................................................................. 9


2

VISIE De cursisten leren in wiskunde redeneren, formules gebruiken en omrekenen om ook in andere vakken zoals Mechanica, Elektriciteit, Technisch Tekenen, … te kunnen gebruiken.


BEGINSITUATIE TO/ZN 62 (14.03.1966) Onderdeel Technische Leergangen – Hoger Secundair niveau

3


ALGEMENE DOELSTELLINGEN -

kunnen werken met symbolen vlot kunnen rekenen (met pen en papier, met rekenmachine en eventueel met computer) grafieken kunnen tekenen nauwkeurig kunnen werken logisch kunnen redeneren werkwijze, oplossingsmethode en resultaten overzichtelijk kunnen weergeven in woorden of via een geschikte representatievorm oplossingen kunnen interpreteren en beoordelen, rekening houdend met de nauwkeurigheid die in de gegeven situatie relevant is een in tekstvorm gesteld probleem kunnen mathematiseren

4

OSP – TSO3 – Pijpfitten, pijplassen en pijpmonteren 5 AV Wiskunde ( 2/-/-/lestijden/jaar)

LEERPLANDOELSTELLINGEN / LEERINHOUDEN

LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kunnen 1

De basisbewerkingen van de breuken kunnen oplossen.

LEERINHOUDEN I Basisleerstof: 1. Breuken: optellen, aftrekken, vermenigvuldigen, delen, machten, volgorde van de bewerkingen , samengestelde breuken.

2

De formules kennen van : -

rechte door de oorsprong

-

rechte door een punt// aan de richtingsvector

-

rechte door 2 punten

Vergelijkingen kunnen oplossen. Formules uit fysica, elektriciteit, meetkunde, … kunnen omvormen.

Wetenschappelijke notatie van getallen II Reële functies: 2.1 Eerstegraadsvergelijkingen Oplossen van de vergelijking Omvormen van formules uit fysica, elektriciteit, meetkunde, … Oplossen van vraagstukken

Vraagstukken kunnen oplossen. Weten hoe men een ongelijkheid moet oplossen, wanneer 2.1.2 Ongelijkheden algebraïsch en grafisch oplossen de ongelijkheid omdraait Oefeningen Oefeningen kunnen maken op ongelijkheden 2.2 Tweedegraadsvergelijkingen: De discriminant en de nulpunten kunnen berekenen van Berekening van nulpunten een kwadratische functie Vergelijking van de symmetrieas

OSP – TSO3 – Pijpfitten, pijplassen en pijpmonteren 6 AV Wiskunde ( 2/-/-/lestijden/jaar)

LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kunnen De symmetrieas kunnen berekenen De coördinaten van de top van de parabool kunnen berekenen De parabool kunnen tekenen als de kwadratische vergelijking gegeven is Weten wat graten en radialen zijn en omzettingen kunnen maken Weten wat een goniometrische cirkel is en hierop graden, radialen en goniometrische getallen kunnen aanduiden Definitie kennen van sin, cos, tg en cotg en meetkundig kunnen voorstellen Goniometrische getallen kunnen berekenen van: 0°, 30°, 45°, 60°, 90°, 180°, 270°

LEERINHOUDEN Coördinaten van de top De grafiek tekenen van een parabool

III Goniometrie: 3.1 Graden, radialen 3.2 Goniometrische cirkel en goniometrische getallen 3.3 Sinus Cosinus Tangens Cotangens 3.4 Oplossen van driehoeken

Rechthoekige driehoeken kunnen oplossen. Formules kennen van sin, cos, tg, cotg.

IV Meetkunde : Formules kunnen toepassen bij het berekenen van de oppervlakte en omtrek van vlakke figuren. Formules kunnen toepassen bij het berekenen van de oppervlakte en inhoud van ruimtefiguren.

4.1. Vlakke figuren : omtrek en oppervlakte 4.2. Ruimtefiguren: oppervlakte en inhoud


METHODOLOGISCHE WENKEN PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN

Gebruik van een cursus die bovendien zo praktisch mogelijk wordt gehouden. DIDACTISCHE HULPMIDDELEN1

Uitrusting vaklokaal: bord en eventueel een retroprojector

1

Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing:

-

Codex ARAB AREI Vlarem. Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t.: de uitrusting en inrichting van de lokalen; de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel. Zij schrijven voor dat: duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn; alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct kunnen toepassen; de collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden; de persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de wetgeving het vereist.

-

7


EVALUATIE Schriftelijke en/of mondelinge evaluatie.

8


BIBLIOGRAFIE Eigen cursusmateriaal.

9

OSP – TSO3 – Pijpfitten, pijplassen en pijpmonteren. TV Mechanica (Technologie) ( 1/ 1 lestijden/jaar)

1

INHOUD Visie ........................................................................................................................................................2 Beginsituatie............................................................................................................................................3 Algemene doelstellingen .........................................................................................................................4 Leerplandoelstellingen / leerinhouden.....................................................................................................5 Methodologische wenken......................................................................................................................13 Pedagogisch-didactische wenken...............................................................................................13 Didactische hulpmiddelen ...........................................................................................................13 Evaluatie ...............................................................................................................................................14 Bibliografie ............................................................................................................................................15


2

VISIE Binnen de opleiding PLM hoort ook een theoretische basiskennis. De technieken, het basismateriaal, de lasmethoden worden in dit vak gedetailleerd besproken.


BEGINSITUATIE Van de cursisten wordt geen specifieke voorkennis verwacht.

3


ALGEMENE DOELSTELLINGEN Er wordt nagestreefd om de cursist zoveel mogelijk te ontwikkelen in de: - drang naar inzicht, nauwkeurigheid, - gerichtheid en structurering, - motivatie om informatiebronnen te raadplegen, - kritische beoordelingszin, - veiligheidsreflectie

4


5



LEERINHOUDEN Algemeen overzicht van de verschillende lasmethoden (1ste jaar)

De cursisten kunnen de evolutie situeren in de tijd.

Algemene inleiding Ontstaan

De cursisten kunnen de onderverdeling maken van druklassen en smeltlassen.

Onderverdeling en schema

De cursisten herkennen de verschillende lasprocessen, zeker voor het smeltlassen.

Autogeen lassen

Keuze maken van de meest geschikte lasmethode.

Smeltlassen Elektrisch booglassen Bescherming met gas- en slak Beklede elektrode Ononderbroken beklede elektrode Ononderbroken beklede elektrode met slakvorming en extra gastoevoer Bescherming met gas TIG MIG MAG Bescherming met slak Elektroslak


LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kunnen

6

LEERINHOUDEN Poederdekslak Thermietlassen Druklassen Kouddruklassen Warmdruklassen Autogeen lassen

De formules omtrent de wet van Ohm, arbeid en vermogen kunnen toepassen in concrete situaties. De cursisten kunnen het onderscheid maken tussen de verschillende booglengtes.

1ste jaar

Algemene beginselen van het booglassen (1ste jaar) Verklaring elektrische grootheden

De cursisten kunnen het verband aangeven tussen de noodzakelijke factoren: stroomsterkte, lengte van de boog, Lasboog elektrodestand, voortlooptempo en zwaaibeweging. Smeltbad De cursisten kunnen het belang aangeven van de parameters (inbrandingsdiepte, soort lasmateriaal, Elektrodeprocessen beschermgas, gestolde slak en materiaaldikte) op een correct smeltbad. Zij kunnen het verschil maken tussen afsmeltende en niet afsmeltende elektroden. De cursisten zien het belang in van boog- en stroombronkarakteristieken in functie van het toepassingsgebied.

Boog- en stroombronkarakteristieken

De cursisten kennen de samenstelling van de lucht en de nadelige effecten ervan op het smeltbad.

Afscherming van de lucht

De cursisten kunnen rekening houden met de veiligheidsvoorschriften in verband met elektriciteit,

Veiligheid


LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kunnen straling, brand- en ontploffingsgevaar, rook en geluidshinder.

7

LEERINHOUDEN

Elektrodelassen (1ste jaar) De cursisten kunnen de onderdelen van een afsmeltende elektrode opsommen en kunnen er een tekening van maken.

Beklede elektroden Doorsnede van een afsmeltende elektrode De afsmelting van de beklede elektrode

De cursisten kunnen het doel van de bekleding toelichten. Doel van de bekleding De cursisten kunnen de eisen waaraan de bekleding moet voldoen toelichten en opsommen. De cursisten kunnen de elektroden indelen volgens afmeting, rendement, bekleding en toepassingsgebied.

Eisen waaraan een elektrode moet voldoen Indeling van de elektroden Afmetingen Rendement Bekleding Toepassingen

Aan de hand van de codering kunnen de cursisten de soort elektrode bepalen.

Aan de hand van de parameters kunnen de cursisten een

Codering van elektroden

Elektrodekeuze


LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kunnen verantwoorde keuze maken van de elektrode.

8

LEERINHOUDEN Lasparameters Staalsoort Mechanische eisen Lasstanden Afmetingen van het werkstuk Beschikbare stroombron

De cursisten kunnen het fabricageproces van elektroden toelichten.

Productiviteit Fabricage van elektroden

Aan de hand van de aanduidingen op de verpakking kunnen de cursisten de elektrode identificeren.

Fabricage

De cursisten kunnen de beperkte bewaarperiode van elektroden toelichten.

Stokkering

Vergelijking kunnen maken met andere lasprocessen.

Verpakking Voor- en nadelen van het lassen met beklede elektroden ten opzichte van andere lasprocessen Halfautomaat (MIG en MAG) (2de jaar)

De cursisten kunnen het onderscheid aangeven tussen deze twee lastechnieken.

Verschil tussen MIG en MAG

De cursisten kunnen een schets maken van een lasinstallatie en benoemen de onderdelen.

Schema van een lasinstallatie

De onderdelen herkennen, benoemen en de functie ervan toelichten. Onderdelen Stroombron en aansluitingen Componenten



9

LEERINHOUDEN Doel Instellen van de stroombron

Kunnen de verschillende mogelijke gassen opsommen. Aan de hand van de tabellen van de leverancier het juiste gas kiezen. Weten hoe een reduceertoestel juist wordt afgesteld. Verantwoorde keuze van de draadsoorten. De werking van het draadaanvoermechanisme kunnen toelichten.

Gassen Soorten Toepassingen Reduceertoestel Draad en draadaanvoermechanisme Kabelpakket

Gebruik en onderhoud kunnen toelichten.

Lastoorts Watergekoeld Gasgekoeld Onderhoud Toepassingen

Boogtypes De cursisten kunnen de verschillende boogtypes


LEERPLANDOELSTELLINGEN

10

LEERINHOUDEN

De cursisten kunnen onderscheiden en het toepassingsgebied ervan aangeven. Kortsluit booglassen (short-arc) Open booglassen (spray-arc) Aan de hand van grafieken kunnen zij de instelling van de Pulserend lassen (pulse-arc) stroombron uitvoeren. Voor- en nadelen van de verschillende processen Aan de hand van de technische gegevens van de fabrikant kunnen komen tot de aankoop van het juiste Aanschaf en plaatsing lastoestel. Bepaling van de inschakelduur Storingen zelf kunnen opsporen en oplossen. Opsporen en opheffen van storingen Alle veiligheidsvoorschriften in acht nemen. Veiligheid

De cursisten kunnen het TIG-proces toelichten. Schema schetsen met opsomming van de onderdelen. Opgesomde onderdelen herkennen, benoemen en de functie ervan toelichten.

TIG (2de jaar) Begrippen en definities Schema Kenmerken Onderdelen Stroombron en aansluitingen Componenten Doel Instellen van de stroombron Gassen

De cursisten kunnen de verschillende soorten gassen opsommen.

Soorten Backing gas


LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kunnen Aan de hand van de tabellen van de gasfabrikant het juiste gas kiezen.

11

LEERINHOUDEN Toepassingen Reduceertoestel en debietmeter Lastoorts

Het toepassingsgebied van het lasproces aangeven.

Toepassingen

De cursisten kunnen de voor- en nadelen aangeven met andere lasprocessen.

Voor- en nadelen

De cursisten kunnen het plasmalasproces toelichten.

Plasmalassen (2de jaar) Schema

De cursisten kunnen de opgesomde onderdelen herkennen, benoemen en de functie ervan toelichten. Opsomming van de verschillende gassoorten. Kunnen het toepassingsgebied aangeven.

Onderdelen Stroombron en aansluitingen Gassen Toepassingen OP-lassen (2de jaar)

De cursisten kunnen het OP-lasproces toelichten. Zij kunnen de opgesomde onderdelen herkennen, benoemen en de functie ervan toelichten.

Principe Onderdelen

Zij kunnen de verschillende soorten gassen en poeders opsommen.

Poeders en draad

De cursisten kunnen het toepassingsgebied aangeven.

Invloed van de lasgegevens op de kwaliteit

Lassen



12

LEERINHOUDEN


13


De les wordt zo aanschouwelijk mogelijk onderwezen. Bedrijfsbezoeken kunnen een goede praktische ondersteuning bieden. DIDACTISCHE HULPMIDDELEN2

Het is aanbevolen om de lessen te geven in een specifiek vaklokaal ingericht met posters, demotoestellen en didactisch materiaal.

2


-


-


14

EVALUATIE Er zijn twee evaluatiemomenten voorzien. De eerste evaluatie gaat door in januari, kort na het kerstverlof. De tweede evaluatie wordt georganiseerd in de maand juni. De evaluaties kunnen zowel mondeling als schriftelijk worden gehouden.


BIBLIOGRAFIE Technologie van het lassen – Declerck, Thoen – Standaard educatieve uitgeverij Voorlichtingspublicatie voor de metaalindustrie – Stam Mechanische techniek voor het voortgezet beroepsonderwijs – Educaboek Richtlijnen voor het lassen van constructies in aluminium – NIL en staalbouwkundig genootschap Lassen van RVS – De Visser Cursus technologie – Exelmans

15

OSP – TSO3 – Pijpfitten, pijplassen en pijpmonteren. TV Mechanica (Materialenleer) ( 1/ 1 lestijden/jaar)

1



2

VISIE Naast de praktijk is het noodzakelijk om op de hoogte te zijn van de meest voorkomende materialen, de kennis van de kenmerken van deze materialen en de keuzebepaling. uiteraard moet in de keuzebepaling een reflex ingebouwd zitten naar veiligheid toe. Dit alles komt in het TV materialenleer ruimschoots aan bod.


3

BEGINSITUATIE Voorkennis is niet vereist. In principe kan iedereen instromen. De cursus materialenleer begint bij de basis en wordt naargelang de samenstelling en de interesse van de studentengroep stelselmatig opgedreven.


ALGEMENE DOELSTELLINGEN Er wordt gestreefd naar de volgende algemene doelstellingen: - Kwaliteitszorg en zin voor nauwkeurigheid nastreven. - Kritisch ingesteld zijn t.o.v. keuze materiaal. - Verantwoordelijkheid opnemen. - Economisch verantwoord en milieubewust omgaan met materialen. - Bewust pro-actief en preventief optreden in risico-inschatting. - Zin voor samenwerking aan de dag leggen. - Groeien naar gestructureerd zelfstandig werken en handelen. - Luisterbereidheid aan de dag leggen.

4


5



LEERINHOUDEN Elektriciteit en lasapparaten (1ste jaar)

1

De cursisten kunnen het verschil aangeven tussen geleiders en niet-geleiders en het toepassingsgebied ervan aangeven.

Inleiding Geleiding in vloeistoffen en gassen

Zij kunnen de wet van Ohm toepassen en de weerstand in Grootheden en grondbegrippen een leiding berekenen. Stroomkring Zij kunnen het spanningsverlies in een leiding berekenen.

Spanningsverliezen in de leidingen

Zij kunnen het verschil aangeven tussen gelijkstroom en wisselstroom.

Gelijkstroom en wisselstroom

Zij kunnen het vermogen in een kring bepalen. Zij kunnen het begrip magnetisme toelichten.

Arbeid en vermogen Magnetisme

Net en netspanning Zij kunnen de begrippen eenfasige en driefasige spanning Lasapparatuur toelichten. Stroom- en spanningskarakteristieken Zij kunnen uit de handelsdocumenten de karakteristieken Elektrische lasinstallatie van centrale tot gebruiker lezen en de kenmerken van een laspost er uit afleiden. Schematische voorstelling van de energieverdeling.

Beveiligingen

De cursisten kunnen het verschil aangeven tussensmeltveiligheden en automaten.

Smeltveiligheden Automaten

De cursisten kunnen het belang van de aarding aangeven. Aarding



6

LEERINHOUDEN

Aan de hand van de dikte van de plaat de voorbewerking en de naadvorm kunnen bepalen.

Lasnaadvormen (1ste jaar)

Onderscheid kunnen maken tussen de verschillende lasnaadvormen.

Onderverdeling van de naadvormen

De kenmerken van een lasnaadvormen kunnen bepalen.

Voorbewerkingen Stompe naadverbindingen Niet stompe naadverbindingen Bijzondere lasverbindingen Lasnaadaanduidingen Genormaliseerde voorstellingen

Lasstanden (1ste jaar) De cursisten kunnen een opsomming maken van de verschillende lasstanden.

Plaatverbindingen

Zij kunnen een vergelijking maken tussen de vroegere en huidige normalisatie.

Platen in het verlengde van elkaar

Zij kunnen de voor- en nadelen van de verschillende lasstanden verwoorden.

Horizontaal PA Horizontaal – vertikaal PC Boven het hoofd PE. Opgaand PF Neergaand PG



7

LEERINHOUDEN

Van elke positie het smeltbad, de stroomsterkte, de stand van de elektrode en het uitzicht van de las kunnen specifiëren.

Hoekverbindingen Hoeklas onder de hand PB Hoeklas horizontaal – vertikaal PC Hoeklas boven het hoofd PD Pijpverbindingen Pijp - plaatverbindingen Krimpen (1ste jaar) Inleiding Krimprichtingen De begrippen diktekrimp, kwarskrimp en lengtekrimp onderscheiden en toelichten.

Invloed van de lasomstandigheden op de krimp

De factoren die de krimpvorming kunnen veroorzaken toelichten.

Lasvolgorde

Een opsomming en toelichting kunnen geven van de vier

Opheffen of beperken van de krimpvervormingen Narichten van platen en buizen


LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kunnen krimpregels.

8

LEERINHOUDEN

Toelichten hoe de lasvolgorde van invloed kunnen zijn op de krimpvervormingen. Toepassen op diverse lasconstructies.

Onderzoek op lasnaden (2de jaar) Visueel onderzoek Mechanische onderzoeksmethoden De cursisten kunnen de factoren aangeven welke van belang zijn bij het visueel onderzoek. De cursisten kunnen het verschil aangeven tussen destructief en niet destructief onderzoek. De cursisten kunnen met eigen woorden het begrip trekspanning omschrijven. Zij kunnen eveneens het spanning-rek diagram maken en uitleggen. Kunnen het begrip drukspanning omschrijven. De cursisten kunnen het begrip buiging omschrijven. Zij kunnen het begrip hardheid toelichten. Zij kunnen een onderscheid maken tussen de verschillende hardheidsbepalingen. Zij kunnen de omzettingstabel gebruiken.

Destructief onderzoek Trekproef Drukproef Buigproef Hardheidsproeven Brinell Rockwell B Rockwell C Vickers Shore Poldi hamer


LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kunnen De cursisten kunnen het belang van de hardbaarheid toelichten aan de hand van een voorbeeld.

9

LEERINHOUDEN Kruipproef Vermoeiingsproef Brosse breukproeven Kerfslagproef Pellini drop weight proef CTOD-proef Robertsonproef

Technologische proeven Niet destructief onderzoek Oppervlakte inspectie De cursisten kunnen het principe van magnetisch onderzoek verwoorden. Zij kunnen het begrip penetrant onderzoek verwoorden.

Magnetisch onderzoek Penetrant onderzoek Inwendige lasgebreken

De cursisten kunnen het belang van radiografisch onderzoek aangeven en het toepassingsgebied vermelden.

Radiografie

Idem voor gammagrafie.

Gammagrafie

Idem voor ultrasoon onderzoek

Ultrasoon onderzoek

(2de jaar)


LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kunnen De cursisten kunnen het toepassingsgebied van lekdetectie aangeven.

10

LEERINHOUDEN Lekdetectie

Zij kunnen de noodzaak van lekdetectie in bepaalde omstandigheden aangeven.

Fouten in gelaste verbindingen (2de jaar) Soorten

De cursisten moeten de oorzaken kunnen aanhalen van de verschillende lasfouten. Zij moeten eveneens kunnen toelichten op welke wijze deze lasfouten kunnen gedetecteerd.

Scheuren Koudscheuren en waterstofscheuren



11

LEERINHOUDEN

Warmscheuren Lamellaire scheuren De cursisten kunnen ook aangeven hoe de fouten kunnen Scheuren tijdens het spanningsvrij gloeien worden voorkomen. Bindingsfouten Slak- en andere insluitingen Porositeiten Gaskanalen Uniform verdeelde porositeiten Oppervlakte porositeiten Start porositeiten Krater porositeiten Overdikte en overbreedte Overdreven doorlassing

Slechte uitlijning Inkartelingen Concave grondnaad Overlappen Lasspatten Lokale boogontladingen



12

LEERINHOUDEN Symbolische voorstelling Rapport

De cursisten kunnen de lasfoutsymbolen herkennen en benoemen. De cursisten kunnen een rapport van een lasverbinding interpreteren.


13


Bedrijfsbezoeken (’s avonds niet mogelijk) DIDACTISCHE HULPMIDDELEN3

Wandplaten, video filmen, handelsdocumentatie, lasinstallaties, slides, bordgebruik.

tabellen,

onderdelen

van

PC met internetaansluiting Didactisch praktijklokaal met aangepaste lashokken en afzuiging. Tentoonstelling didactisch materiaal.

3


-


-


14

EVALUATIE Er zijn twee evaluatiemomenten voorzien. De eerste evaluatieperiode is na het kerstverlof. De tweede periode is voorzien in juni. Het spreekt vanzelf dat bijsturingen ten allen tijde worden toegepast.


BIBLIOGRAFIE Eigen cursus Handboeken: Materialenkunde – Beumer – NV Uitgeverij Werktuigbouw – Belmans – Wolters Leuven Materialenkennis – Schaltin – Standaard Materialenleer – Troch – Standaard Gereedschapsleer – Heeren – Heling – Stam Educa Tijdschriften: Belgisch Instituut voor lastechniek – Dhooge Lastechniek – Wyt Metaal en kunststof – Misset Stainless Steel World – KCI Publishing.

15


1



2

VISIE Binnen de opleiding PLM hoort ook een theoretische basiskennis. De technieken, het basismateriaal, de lasmethoden worden in dit vak gedetailleerd besproken.


BEGINSITUATIE Van de cursisten wordt geen specifieke voorkennis verwacht.

3


ALGEMENE DOELSTELLINGEN Er wordt nagestreefd om de cursist zoveel mogelijk te ontwikkelen in de: - drang naar inzicht, nauwkeurigheid, - gerichtheid en structurering, - motivatie om informatiebronnen te raadplegen, - kritische beoordelingszin, - veiligheidsreflectie

4


5



LEERINHOUDEN Algemeen overzicht van de verschillende lasmethoden (1ste jaar)

De cursisten kunnen de evolutie situeren in de tijd.

Algemene inleiding Ontstaan

De cursisten kunnen de onderverdeling maken van druklassen en smeltlassen.

Onderverdeling en schema

De cursisten herkennen de verschillende lasprocessen, zeker voor het smeltlassen.

Autogeen lassen

Keuze maken van de meest geschikte lasmethode.

Smeltlassen Elektrisch booglassen Bescherming met gas- en slak Beklede elektrode Ononderbroken beklede elektrode Ononderbroken beklede elektrode met slakvorming en extra gastoevoer Bescherming met gas TIG MIG MAG Bescherming met slak Elektroslak



6

LEERINHOUDEN Poederdekslak Thermietlassen Druklassen Kouddruklassen Warmdruklassen Autogeen lassen

De formules omtrent de wet van Ohm, arbeid en vermogen kunnen toepassen in concrete situaties. De cursisten kunnen het onderscheid maken tussen de verschillende booglengtes.

1ste jaar

Algemene beginselen van het booglassen (1ste jaar) Verklaring elektrische grootheden

De cursisten kunnen het verband aangeven tussen de noodzakelijke factoren: stroomsterkte, lengte van de boog, Lasboog elektrodestand, voortlooptempo en zwaaibeweging. Smeltbad De cursisten kunnen het belang aangeven van de parameters (inbrandingsdiepte, soort lasmateriaal, Elektrodeprocessen beschermgas, gestolde slak en materiaaldikte) op een correct smeltbad. Zij kunnen het verschil maken tussen afsmeltende en niet afsmeltende elektroden. De cursisten zien het belang in van boog- en stroombronkarakteristieken in functie van het toepassingsgebied.

Boog- en stroombronkarakteristieken

De cursisten kennen de samenstelling van de lucht en de nadelige effecten ervan op het smeltbad.

Afscherming van de lucht

De cursisten kunnen rekening houden met de veiligheidsvoorschriften in verband met elektriciteit,

Veiligheid


LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kunnen straling, brand- en ontploffingsgevaar, rook en geluidshinder.

7

LEERINHOUDEN

Elektrodelassen (1ste jaar) De cursisten kunnen de onderdelen van een afsmeltende elektrode opsommen en kunnen er een tekening van maken.

Beklede elektroden Doorsnede van een afsmeltende elektrode De afsmelting van de beklede elektrode

De cursisten kunnen het doel van de bekleding toelichten. Doel van de bekleding De cursisten kunnen de eisen waaraan de bekleding moet voldoen toelichten en opsommen. De cursisten kunnen de elektroden indelen volgens afmeting, rendement, bekleding en toepassingsgebied.

Eisen waaraan een elektrode moet voldoen Indeling van de elektroden Afmetingen Rendement Bekleding Toepassingen

Aan de hand van de codering kunnen de cursisten de soort elektrode bepalen.

Aan de hand van de parameters kunnen de cursisten een

Codering van elektroden

Elektrodekeuze


LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kunnen verantwoorde keuze maken van de elektrode.

8

LEERINHOUDEN Lasparameters Staalsoort Mechanische eisen Lasstanden Afmetingen van het werkstuk Beschikbare stroombron

De cursisten kunnen het fabricageproces van elektroden toelichten.

Productiviteit Fabricage van elektroden

Aan de hand van de aanduidingen op de verpakking kunnen de cursisten de elektrode identificeren.

Fabricage

De cursisten kunnen de beperkte bewaarperiode van elektroden toelichten.

Stokkering

Vergelijking kunnen maken met andere lasprocessen.

Verpakking Voor- en nadelen van het lassen met beklede elektroden ten opzichte van andere lasprocessen Halfautomaat (MIG en MAG) (2de jaar)

De cursisten kunnen het onderscheid aangeven tussen deze twee lastechnieken.

Verschil tussen MIG en MAG

De cursisten kunnen een schets maken van een lasinstallatie en benoemen de onderdelen.

Schema van een lasinstallatie

De onderdelen herkennen, benoemen en de functie ervan toelichten. Onderdelen Stroombron en aansluitingen Componenten



9

LEERINHOUDEN Doel Instellen van de stroombron

Kunnen de verschillende mogelijke gassen opsommen. Aan de hand van de tabellen van de leverancier het juiste gas kiezen. Weten hoe een reduceertoestel juist wordt afgesteld. Verantwoorde keuze van de draadsoorten. De werking van het draadaanvoermechanisme kunnen toelichten.

Gassen Soorten Toepassingen Reduceertoestel Draad en draadaanvoermechanisme Kabelpakket

Gebruik en onderhoud kunnen toelichten.

Lastoorts Watergekoeld Gasgekoeld Onderhoud Toepassingen

Boogtypes De cursisten kunnen de verschillende boogtypes


LEERPLANDOELSTELLINGEN

10

LEERINHOUDEN

De cursisten kunnen onderscheiden en het toepassingsgebied ervan aangeven. Kortsluit booglassen (short-arc) Open booglassen (spray-arc) Aan de hand van grafieken kunnen zij de instelling van de Pulserend lassen (pulse-arc) stroombron uitvoeren. Voor- en nadelen van de verschillende processen Aan de hand van de technische gegevens van de fabrikant kunnen komen tot de aankoop van het juiste Aanschaf en plaatsing lastoestel. Bepaling van de inschakelduur Storingen zelf kunnen opsporen en oplossen. Opsporen en opheffen van storingen Alle veiligheidsvoorschriften in acht nemen. Veiligheid

De cursisten kunnen het TIG-proces toelichten. Schema schetsen met opsomming van de onderdelen. Opgesomde onderdelen herkennen, benoemen en de functie ervan toelichten.

TIG (2de jaar) Begrippen en definities Schema Kenmerken Onderdelen Stroombron en aansluitingen Componenten Doel Instellen van de stroombron Gassen

De cursisten kunnen de verschillende soorten gassen opsommen.

Soorten Backing gas


LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kunnen Aan de hand van de tabellen van de gasfabrikant het juiste gas kiezen.

11

LEERINHOUDEN Toepassingen Reduceertoestel en debietmeter Lastoorts

Het toepassingsgebied van het lasproces aangeven.

Toepassingen

De cursisten kunnen de voor- en nadelen aangeven met andere lasprocessen.

Voor- en nadelen

De cursisten kunnen het plasmalasproces toelichten.

Plasmalassen (2de jaar) Schema

De cursisten kunnen de opgesomde onderdelen herkennen, benoemen en de functie ervan toelichten. Opsomming van de verschillende gassoorten. Kunnen het toepassingsgebied aangeven.

Onderdelen Stroombron en aansluitingen Gassen Toepassingen OP-lassen (2de jaar)

De cursisten kunnen het OP-lasproces toelichten. Zij kunnen de opgesomde onderdelen herkennen, benoemen en de functie ervan toelichten.

Principe Onderdelen

Zij kunnen de verschillende soorten gassen en poeders opsommen.

Poeders en draad

De cursisten kunnen het toepassingsgebied aangeven.

Invloed van de lasgegevens op de kwaliteit

Lassen



12

LEERINHOUDEN


13


De les wordt zo aanschouwelijk mogelijk onderwezen. Bedrijfsbezoeken kunnen een goede praktische ondersteuning bieden. DIDACTISCHE HULPMIDDELEN4

Het is aanbevolen om de lessen te geven in een specifiek vaklokaal ingericht met posters, demotoestellen en didactisch materiaal.

4


-


-


14

EVALUATIE Er zijn twee evaluatiemomenten voorzien. De eerste evaluatie gaat door in januari, kort na het kerstverlof. De tweede evaluatie wordt georganiseerd in de maand juni. De evaluaties kunnen zowel mondeling als schriftelijk worden gehouden.


BIBLIOGRAFIE Technologie van het lassen – Declerck, Thoen – Standaard educatieve uitgeverij Voorlichtingspublicatie voor de metaalindustrie – Stam Mechanische techniek voor het voortgezet beroepsonderwijs – Educaboek Richtlijnen voor het lassen van constructies in aluminium – NIL en staalbouwkundig genootschap Lassen van RVS – De Visser Cursus technologie – Exelmans

15

OSP – TSO3 – Pijpfitten, pijplassen en pijpmonteren. PV Praktijk lassen-constructie (Praktijk) ( 6/ 8 lestijden/jaar)

1



2

VISIE Naast de praktijk is het noodzakelijk op de hoogte te zijn van de meest voorkomende lastechnieken, het planlezen, de kenmerken van de gebruikte materialen, het opsporen en verbeteren van lasfouten, het instellen van de verschillende lasparameters en de veiligheid en bedrijfshygiëne.


3

BEGINSITUATIE Voorkennis is niet echt vereist. In principe kan iedereen instromen. De cursus begint bij de basistechnieken en wordt naargelang de samenstelling en de interesse van de studentengroep stelselmatig opgedreven. Mits de nodige inspanningen kunnen ook studenten uit het ASO een goede kans op slagen hebben.


ALGEMENE DOELSTELLINGEN Het gebruik van vademecum, profieltabellen, technische documentatie en normen zal de cursisten de weg wijzen bij het zoeken naar oplossingen zodat zij geleidelijk aan zelfstandig problemen kunnen oplossen. Wij denken in het bijzonder aan: - De juiste bepaling van de lasparameters. - Het opsporen en oplossen van storingen en lasfouten. - Herkennen van verschillende lasprocessen en deze kunnen vergelijken. - Op de hoogte zijn van de Welzijnswet. Attitudes: - Kwaliteitszorg en zin voor nauwkeurigheid nastreven. - Kritisch ingesteld zijn t.o.v. eigen werk. - Verantwoordelijkheid opnemen binnen de school. - Economisch verantwoord en milieubewust omgaan met materialen. - Bewust pro-actief en preventief optreden in risico-inschatting. - Zin voor samenwerking aan de dag leggen. - Groeien naar gestructureerd zelfstandig werken en handelen. - Luisterbereidheid aan de dag leggen.

4

OSP – TSO3 – Pijpfitten, pijplassen en pijpmonteren. 5 PV Praktijk lassen-constructie (Praktijk) ( 6/ 8 lestijden/jaar)



De cursisten passen spontaan de veiligheidsvoorschriften toe bij het lassen. De cursisten houden rekening met de omgevingsfactoren die van invloed kunnen zijn in verband met de veiligheid. Kunnen de regeling en het onderhoud van een gassmeltinstallatie correct uitvoeren. Kunnen de brandersterkte bepalen in functie van de toepassing.

LEERINHOUDEN VEILIGHEID Algemene Specifieke

GASSMELTLASSEN Leggen van lasnaden - zonder toevoegmateriaal - met toevoegmateriaal

Kunnen de diverse lasmethoden correct uitvoeren. Kunnen de hecht- en lasvolgorde omschrijven en toepassen. Algemene toepassingen met een combinatie van verschillende lastechnieken uitvoeren. Kunnen de verbindingen correct uitvoeren. Kunnen de volgorde van de bewerkingen toelichten en toepassen.

Hardsolderen plaat – plaat buis – plaat buis - buis

Kunnen het geschikte vloeimiddel kiezen. Kunnen snijbranders instellen en onderhouden. Kunnen snijbranden in functie van de opdracht. Houden rekening met de veiligheidsvoorschriften bij het snijbranden.

SNIJBRANDEN Oxy-acethyleensnijbranden manueel Machinaal


LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kunnen Kunnen plaatsnijwerk met een plasmasnijder uitvoeren.

Kunnen de lastransformator instellen in onderhouden. Kunnen de juiste elektrode kiezen in functie van de toepassing. Kunnen een correcte stroominstelling doen in functie van de diameter van de elektrode, de lasvorm en de lasnaad. Kunnen de uitvoeringstechnieken bij het lassen met beklede elektroden correct uitvoeren (stand van de elektrode, voortloopsnelheid, booglengte, start, zwaaien, stoppen) Kunnen de zwaaibewegingen bij verschillende lasstanden correct uitvoeren. Houden bij het uitvoeren van een las rekening met de afstand werkstuk-elektrode in functie van de elektrodediameter en de plaatdikte.

LEERINHOUDEN Plasmasnijden Plaatsnijwerk VLAMBOOGLASSEN Lassen van snoeren Opdikken van plaat F- en V-naad Enkele laag Meerdere lagen Hoeklasnaad Liggende Staande Verkante lagen Doorlassingen Lassen van buis 4” Vaste stand Doorlas Vullaag Sluitlaag

Kunnen lasprocedes correct uitvoeren op RVS en gietijzer. Lassen RVS en gietijzer



LEERINHOUDEN

HALF-AUTOMATISCH LASSEN (MIG/MAG) Lassen van snoeren Kunnen de instelwaarden bepalen aan de hand van Rechte kantlas tabellen. Alle standen Kunnen de verschillende lasparameters instellen rekening hoeklasnaad houdend met de parameters. Kunnen half-automaten correct instellen en onderhouden.

Kunnen half-automaten correct instellen en onderhouden.

TIG-LASSEN Smeltlijnen trekken Kunnen de instelwaarden bepalen aan de hand van Met toevoegmateriaal tabellen. Rechte kantlas Kunnen de verschillende lasparameters instellen rekening Buitenhoeklas houdend met de parameters. Binnenhoeklas Kunnen de geschikte keuze maken van niet-af-smeltende Alle standen elektroden in functie van de staalsoort. Lassen van non-ferrometalen Kunnen het gebruik van backinggas en formeergas correct toepassen. Kunnen de gebruikte lasapparatuur correct gebruiken en onderhouden. Kunnen het juiste toevoegmateriaal kiezen in functie van de gebruikte kunststof. Kunnen gebruik maken van tabellen om de lascondities te bepalen. Houden bij het lijmen rekening met de specifieke veiligheidsvoorschriften. Houden bij het lijmen rekening met de mogelijke toxiciteit

KUNSTSTOFFEN Thermisch lassen Heet elementlassen Lijmen


LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kunnen van lijmen en passen de voorschriften correct toe.

LEERINHOUDEN

Kunnen visueel de uiterlijke gebreken van een las vaststellen.

LASONDERZOEK Visueel onderzoek Kunnen de buigproef op een gemaakt werkstuk uitvoeren Onderzoek met penetratieinkt en de gebreken vaststellen en evalueren. Etsen Kunnen de breekproef op een gemaakt werkstuk uitvoeren Breekproef en de gebreken vaststellen en evalueren. Buigproef Kunnen een werkstuk voorbereiden voor het uitvoeren van een etsproef. Kunnen een etsproef uitvoeren op een las. Kunnen de handelsmaten opzoeken in talbellen. Kunnen plaatmateriaal economisch aftekenen. Kunnen guillotineschaar, plooibank en rollenbank correct instellen.

PLAATBEWERKING Guillontineschaar Plooibank Rollenbank

Kunnen de machines voor plaatbewerking veilig gebruiken. Passen de veiligheidsvoorschriften voor transport en verwerking van plaatmateriaal correct toe. Tekening kunnen lezen en aan de hand van de tekening de werkvolgorde kunnen opstellen. Lasvoorrichtingen kunnen construeren. De technieken voor het verminderen van lasspanningen kunnen toepassen.

LASCONSTRUCTIES - ALGEMEEN Uitvoeren van lasconstructies Lasmallen construeren Koud- en warmrichten van constructie-elementen Gebruik van gereedschappen


LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursisten kunnen Lasmallen kunnen opstellen. De geschikte gereedschappen kunnen kiezen. De gereedschappen correct en veilig kunnen gebruiken.

LEERINHOUDEN Slijpmachine Boormachine Knip-, ponsmachine



Bezoek aan het Provinciaal Veiligheidsinstituut. Bezoeken aan controleorganisatie voor demonstraties lasonderzoeken Radiografisch onderzoek aanvragen bij bv. AIB-Vincotte. Bedrijfsbezoeken. DIDACTISCHE HULPMIDDELEN5

Wandplaten, video filmen, handelsdocumentatie, tabellen, onderdelen van lasinstallaties, slides, bordgebruik. PC met internetaansluiting Praktijklokaal met aangepaste lashokken en afzuiging.

5

Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing: - Codex - ARAB - AREI - Vlarem. Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t.: - de uitrusting en inrichting van de lokalen; - de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel. Zij schrijven voor dat: - duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn; - alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct kunnen toepassen; - de collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden; - de persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de wetgeving het vereist.

10


11

EVALUATIE Er zijn twee evaluatiemomenten voorzien. De eerste evaluatieperiode is na het kerstverlof. De tweede periode is voorzien in juni. Het spreekt vanzelf dat bijsturingen ten allen tijde worden toegepast.


BIBLIOGRAFIE Eigen cursus Handboeken: Materialenkunde – Beumer – NV Uitgeverij Werktuigbouw – Belmans – Wolters Leuven Materialenkennis – Schaltin – Standaard Materialenleer – Troch – Standaard Gereedschapsleer – Heeren – Heling – Stam Educa Tijdschriften: Belgisch Instituut voor lastechniek – Dhooge Lastechniek – Wyt Metaal en kunststof – Misset Stainless Steel World – KCI Publishing.

12

VOLWASSENENONDERWIJS. PML(pijpfitten, pijplassen en pijpmontage)

Recommend Documents