M a g a z i n e
v o o r
o n d e r n e m e n d
T w e n t e
Herman Wessels, Dik Wessels en Herman Hazewinkel:
“VolkerWessels van de beurs af was de beste optie” Peter Paul de Vries van VEB vecht voor aandeelhouders ‘Vrije jongens’ worden Big Brother door meldingsplicht wet MOT Voor Dick Jaspers is Twentevisie het Mekka van de biljartsport Special Triathlon Holten | Twentevisie | Jaargang 15 | Nummer 6 | Juni 2003 |
2
Inhoud
Wessels
Dik en Herman Wessels kopen Volker Wessels Stevin als familiegebonden vermogen.
4
Voortschrijdend inzicht
9
Albertjan Peters wil beleidsruimte
10
Beurs met Peter Paul de Vries
12
Wet MOT kweekt Big Brothers
14
Foto-impressie Memphis
21
Einde Ericsson begin nieuwe bedrijvigheid
4
Vrije beroepen: MOT met FIOD
De nieuwe wet MOT verplicht vrije beroepsbeoefenaren actief mee te werken aan het opsporen van zwart geld. Criminelen en terroristen zijn gewaarschuwd, maar ook Beun de Haas moet oppassen.
12
Special Triathlon Holten Bloedserieus zwemmen, fietsen en hardlopen: de Holtense Triatlon is ambitieus. “We moeten zo’n sterk evenement worden dat ze niet om ons heen kunnen.
38
36
Wereldtopper Dick Jaspers versterkt Twentevisie
38
Special Triathlon Holten
46
CSI moet het doen zonder Emile Hendrix
Colofon Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van interviews die hebben plaatsgehad in het economische radioprogramma ‘Memphis’ dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag daaraan voorafgaand plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente. Uitgever MediaSales Nederland bv., Anninksweg 50, Hengelo, Postbus 702, 7550 AS Hengelo, Telefoon 074 - 245 52 52, Fax 074 - 250 35 13, E-mail:
[email protected], Website: www.twentevisie.nl Directie Martin Wermer Blad managers Anno Oude Engberink, Marion Kosterink Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur) Mario van Santen, Martin Steenbeeke, Eric Brinkhorst (fotografie), Jaap Baart (fotografie columns) Redactie IKT Niko Wind, Saskia Rikhof-Slot, Jaap Baart
Rubrieken
Na een serie fusies is Carint (met 6.000 medewerkers) de grootste werkgever van Twente. Door een wijkgerichte opzet is de menselijke maat behouden. Directeur Ton Swagerman vertelt trots over de fusie van onderaf en de herstructurering van binnenuit.
58
Notarieel Advies
19
Juridisch Gezien
22
Nieuws en Feiten
25
Personeel en Organisatie
27
Onroerend Goed
31
Financieel Accent
35
Online Strategie
53
IKTelgids
57
IKTvisie op ...
67
Scope en IKT-nieuws
68
Twente Agenda
58
Ton Swagerman: Carint is groot in het kleine
60
Manfred Kets de Vries: de lerende manager
62
Luuk Kuipers: de spagaat van de P&O’er
64
Ben van der Lugt: de lessen uit de bouwenquête
65
Daan van Oosten: vier tropenjaren bij O & K
(fotografie) Secretariaat IKT Hengelosestraat 585, Postbus 5501, 7500 GM Enschede, Telefoon 053-48 49 980, Fax 053 - 48 49 985 E-mail:
[email protected], Website: www.ikt.nl Advertentie-exploitatie MediaSales Nederland bv., Jeroen Achterberg, Willeke Assink, Aleid Kluivers, Telefoon 074 - 245 52 52, Fax 074 - 250 35 13, E-mail:
[email protected] Advertentiemateriaal aan MediaSales Nederland bv., Postbus 702, 7550 AS Hengelo Privé-abonnementen Kosten: € 35 per jaar (10 nummers). Opgave: alleen per fax 074 - 250 35 13 of E-mail:
[email protected] Basis lay-out & vormgeving TerZake. reclameadvies, Hengelo Lithografie Laserline, Hengelo Druk Roelofs, Enschede Coverfoto Eric Brinkhorst, Beckum Oplage De oplage bedraagt ongeveer 6.500 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde ‘decision makers’. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © MediaSales Nederland bv
Het was wellicht niet het allerbeste interview (voor Radio Oost voor het programma Memphis) met Dik en Herman Wessels en met Herman Hazewinkel. Maar het was wel uniek om ze alledrie aan één tafel te hebben. Dat lukte een paar weken daarvoor ook in Rijssen, waar de fotograaf meteen een unieke foto kon maken van de drie heren voor het pand. Hij (Eric Brinkhorst) moest wel beloven niet met de foto ‘de hort op te gaan’. Want stel je voor dat het niet door zou gaan, dat hele circusnummer om VWS van de beurs af te halen... Normaal poseert alleen de voltallige Raad van Bestuur. Diezelfde Brinkhorst (over ondernemers gesproken) heeft zijn rechterwijsvinger blauw gedrukt die ochtend. Want toen een paar maanden daarvoor bekend werd dat de familie Wessels een bod had gedaan op het bouwbedrijf dat deels hun naam draagt, was er nauwelijks een goede foto voorhanden van Dik. En de vraag van kranten en week- en maandbladen was erg groot naar afbeeldingen van die onbekende Rijssenaar.. Van 177-duizend gulden naar 3,3 miljard euro omzet in precies 30 jaar: het is eigenlijk onwaarschijnlijk. De man die dat gepresteerd heeft, is een boek waard. Ik heb het boek De Aartsvaders van Wim Wennekers op de boekenplank staan, maar daarin worden de vroegere topondernemers als een soort halfgoden neergezet. Een halfgod is Dik niet. Dik is een slimme ondernemer die de goede mensen om zich heen verzamelde. Het boek zou een aaneenschakeling kunnen zijn van hoogtepunten, maar ook de schaduwkanten van Dik zouden opgetekend moeten worden. ABN AMRO, maar ook de fiscus hebben al te maken met zijn soms ongemanierde boosheid. Er is iemand die alles van Dik weet, die zijn agenda bepaalt, die hem overal heen rijdt, adviseert. Die vanaf 1975 alles met hem meegemaakt heeft. Dat is Sinie Wijnen. Als zij toch eens zou willen en mogen praten. Want Sinie is de enige vrouw die hem (zelfs in het bijzijn van anderen) durft tegen te spreken en te corrigeren. Tien jaar geleden had ik bijkans slaande ruzie met Wessels. Hij had mij (door de telefoon) een interview beloofd naar aanleiding van uitspraken van de vakbond die hem een lijkenpikker noemde. Bekende ondernemers veranderen tijdens zijn aanwezigheid in schoothondjes. Sinie zei: ‘je hebt het beloofd Dik’. Ik wil het boek maken, graag zelfs, maar alleen als Sinie wil meewerken. Anders heeft het geen zin.
3
Commentaar
Carint: Groot in het kleine
17
Dik Wessels
Twente visie. 06/2003
VolkerWessels van de beurs halen, was
Besluit Wessels voorkomt 4
Precies dertig jaar geleden behaalde Dik Wessels een omzet met zijn bouwbedrijfje van 177.841,09 gulden. Het beursgenoteerde conglomeraat Koninklijke Volker Wessels Stevin (120 werkmaatschappijen) is nu goed voor 3,3 miljard euro omzet, een winst van 114 miljoen euro, behaald met bijna zestienduizend werknemers. Er is één overeenkomst: Dik Wessels was de baas en hij lijkt dat inmiddels weer te zijn! Tijdens een paar voorgesprekken en een uitgebreid radio-interview vertellen hij, zijn broer Herman en bestuursvoorzitter Herman Hazewinkel hun verhaal.
(door Jan Medendorp)
Twente visie. 06/2003
de beste en overgebleven optie
vertrek Hazewinkel Er is niet één reden waarom Dik Wessels zijn eigen bedrijf wil terugkopen. Het is een samenloop van een omstandigheden. Zoals de frustratie over de beurswaardering die ondanks het uitdijende eigen vermogen van de onderneming laag is. De angst voor een buitenlandse overname.
‘Er lopen bij VolkerWessels 150 directeuren rond die ik allemaal ken en heel goed het vermogen kunnen beheren’ Dik: “Er is Engelse interesse geweest. Die jongens gaan het bedrijf strippen om het in delen weer te verkopen.” Intern klonken bij VolkerWessels ook wel eens geluiden om het bedrijf maar van de beurs te halen als het dan toch niet op waarde werd geschat. Opgeteld bij slechte ervaringen die Dik Wessels met de banken heeft opgedaan. Niet alleen bij Miracle Planet (nu Go Planet) waar de ABN AMRO hem niet serieus behandelde, maar ook met vermogensbeheerders. Wessels werd echt rijk op 11 juli 1990 toen hij fuseerde met het beursgenoteer-
de IBB Kondor (via een reverse takeover). De opbrengst bracht hij onder in Reggeborgh Beheer. Hij investeerde later onder meer in World Online en dankzij de beursgang van dat bedrijf kwam Wessels bovenin het bekende Quote-lijstje van rijkste Nederlanders. “Ik was vanaf dat moment meer belegger dan ondernemer. Dat is me niet goed bevallen. In het begin kwamen er veel mensen op me af die dat geld wel voor me wilde beleggen. Een keurige man kwam me dan uitleggen dat we mijn geld zouden spreiden over obligaties en aandelen. Maar dat deed hij zelf niet, dat doet dan een knul van 27 jaar in opleiding. En dat deed me pijn. Want ik heb altijd hard moeten werken voor mijn centen. Als we een stukje land kochten, reed ik er ’s avonds nog eens langs om met eigen ogen te zien of we er toch niet te veel voor hadden betaald.”
Negentiende eeuw Op 1 mei 1997 leek de rol van de familie Wessels uitgespeeld bij het bouwbedrijf. Kondor Wessels ging op in het veel grotere Volker Stevin. Het aandelenpakket van Dik Wessels (via Reggeborgh) verwaterde sterk. Dik laat zich als lid van de Raad van Bestuur nooit zien bij presentatie van jaarcijfers of andere officiële gelegenheden. Bij die fusiebijeenkomst moest hij wel aantreden en maakte hij de grap dat hij zijn naam tussen die van Volker en Stevin had laten plaatsen. “Als
er een naam verdwijnt, zal dat niet die van mij zijn.” Hij heeft meer gelijk gekregen dan hij zes jaar geleden kon bevroeden. Want het bedrijf heet inmiddels VolkerWessels. Stevin is komen te vervallen. Overigens staat niet alleen de familie Wessels aan de ‘roots’ van het grootste bouwconcern van Nederland, talloze familiebedrijven zijn er geweest waarvan sommige al zijn ontstaan in de negentiende eeuw. De plannen om ‘zijn’ bedrijf terug te kopen, werden serieus toen de beurzen maar bleven dalen en de beurswaarde van VolkerWessels zelfs onder de intrinsieke waarde kwam. Zowel Dik als Herman Wessels (die zijn geld via Weshold in onroerend goed en aandelen heeft geïnvesteerd) merkte dat hun eigen vermogen flink afnam en dat geen vermogensbeheerder daar iets aan kon veranderen. “Dan ga je je afvragen wie ons geld het beste zou kunnen beheren. Er lopen bij VolkerWessels circa 150 directeuren rond die ik allemaal ken en van wie ik weet dat zij heel goed het vermogen kunnen ‘beheren’. Want ze doen de hele dag feitelijk niets anders.” En daarom worden de directeuren van de werkmaatschappijen en een aantal andere leidinggevende managers in de nieuwe situatie aandeelhouder.
5
Pensioen “Soms zeggen mensen tegen mij ‘je wilt dus weer zelf op die bok gaan zitten’. Die
De verdeling van het aandelenpakket van Reggeborgh (dat onder meer investeringen heeft in olie, reizen en automotiv) is een aantal keren veranderd. Diks vrouw Hendrika en zijn dochters Gérita en Inge zijn altijd grootaandeelhouders geweest. Sinie heeft ooit 1% gehad, maar is uitgekocht. Net als schoonzoon Henry Holterman (5%) met wie Dik om onduidelijke redenen gebrouilleerd is. Beide heren noemen het verschil van inzicht, maar ze zien elkaar nauwelijks meer. VolkerWessels Stevin wordt voor 650 miljoen euro van de beurs gehaald. Het allergrootste deel komt voor rekening van Dik, Herman krijgt een aanzienlijk kleiner deel. Geen van beiden hoeft andere investeringen van de hand te doen. De bank financiert een deel. Wat ze in elk geval niet doen, is een deel van de aankoop financieren met het huidige vermogen van VolkerWessels. “Dat zou het allerdomste zijn om te doen. We houden het bedrijf helemaal in stand zoals het is. Met Raad van Bestuur, Raad van Commissarissen die zelfstandig blijven opereren,” aldus Dik Wessels. Ongeveer tien procent van de aandelen komt in handen van het management en Raad van Bestuur. “Daarover hebben we nog niet gesproken, want dat zou in dit stadium belangenverstrengeling zijn,” zegt Herman Hazewinkel. De 150 directeuren krijgen hun participatie deels intern gefinancierd en voor een deel moeten ze zich inkopen. Twente visie. 06/2003
6
mensen hebben werkelijk geen notie wat in zo’n bedrijf als VolkerWessels allemaal gebeurt.” Tussen op de bok zitten en met pensioen gaan zit ook nog een groot verschil. Hij zou er niet aan moeten denken achter de geraniums terecht te komen. Hij wil wel terugtreden als lid van de Raad van Bestuur en verder gaan als een soort adviseur. Maar wel één naar wie geluisterd wordt. “Ik heb intern gezegd dat ik geen lid van de Raad van Bestuur wil zijn, maar ik wil nog net zo veel te vertellen hebben. Die uitspraak is mij niet door iedereen in dank afgenomen.” In de nieuwe constructie is die baan zelfs aanbevelingswaardig. Anders moet Herman Hazewinkel als bestuursvoorzitter (hiërarchisch boven Dik) aan de grootaandeelhouder Dik zijn beleid uitleggen. In die rolverdeling lijkt de weg voor Herman Wessels vrij door te schuiven naar de Raad van bestuur hoewel hij eerder nadrukkelijk heeft gezegd in die baan geen zin te hebben. Duidelijk is wel dat de broers Wessels hoog spel hebben gespeeld met het overnamebod. Als het zou mislukken, had Dik voor zichzelf al uitgemaakt op te stappen en zijn aandelen VolkerWessels op de beurs te verkopen.
Kwartaalcijfers Tot slot speelde Herman Hazewinkel ongewild een hoofdrol in het besluit van Dik Wessels. Hazewinkel heeft de afgelopen jaren ogenschijnlijk onvermoeibaar gewerkt aan de strategie van het bedrijf en het aandeel zo goed mogelijk voor het voetlicht gebracht door talloze roadshows en andere optredens. Dat deed hij zo goed dat hij in de afgelopen jaren regelmatig is gebeld door headhunters
met niet misselijke aanbiedingen. Hazewinkel die als accountant werd weggeplukt door Wessels en inmiddels ook financieel onafhankelijk is, werd door familieomstandigheden gedwongen meer aandacht aan het thuisfront te geven. Hij heeft intimi laten weten binnen een paar jaar terug te willen treden als bestuursvoorzitter en alleen nog een paar commissariaten en andere toezichthoudende bestuursfuncties uit te willen oefenen. En het begon Hazewinkel ook te irriteren dat elke omhooggevallen journalist of domme belegger met toevallig te veel geld hem maar kon uitmaken voor alles wat mooi en lelijk is als topman van een beursgenoteerd bedrijf. “We zouden ook kwartaalcijfers moeten gaan presenteren. Kwartaalcijfers, terwijl we een bedrijf hebben dat projecten doet die vier, vijf jaar duren.” Door van de beurs te gaan blijft Hazewinkel behouden voor VolkerWessels.
Hogepriesters “De beurs is in de afgelopen jaren fundamenteel veranderd,” legt Hazewinkel uit, “natuurlijk zijn er collega’s geweest die zich schuldig hebben gemaakt aan het naar buiten brengen van verkeerde informatie en stemming hebben gemaakt via ongelooflijke optiepakketten en honoreringsschema’s. Dat straalt af op alle beursfondsen. Ik kreeg van Engelse beleggers op mijn donder omdat ik een luie balans had, volgens hen. We moesten veel meer schulden maken, we moesten het vermogen laten werken. Ik ben zo blij dat ik mijn eigen weg ben gegaan.” Ook de onderzoeken naar bouwfraude (ondernemers die onderling prijsafspraken maakten) zijn hem niet in de koude kleren
gaan zitten, ook al omdat er bij dochterbedrijf KWS een politie-inval is geweest waarbij een paar mensen in hechtenis werden genomen. “Dat heeft echt een enorme impact op mij gehad.” In het jaarverslag worden er liefst drie pagina’s aan gewijd. “Het is niet goed wat er gebeurd is, maar we doen grote inspanningen ten opzichte van de grote publieke opdrachtgevers, de minister, staatssecretaris om te laten zien dat we ook anders kunnen. We waren afgelopen maand in Maarssen waar we op eigen risico de grootste private saneringsoperatie van Nederland gaan doen. Daar investeren we 20 miljoen euro. De staatssecretaris noemt het een voorbeeld voor de bouwsector. We zijn als bouw ook heel vernieuwend. De journalisten zijn de hogepriesters van de nieuwe tijd en die hebben die bouwfraude een ‘exposure’ gegeven die absoluut buiten proportie was. Het is niet goed wat er gebeurd is, wij hebben correcties aangebracht en wij zijn op een nieuwe manier aan het werk gegaan.” Voor de goede kanten van de bouw bestaat nauwelijks interesse, vindt Hazewinkel. En hij werd maar niet moe om te vertellen dat VolkerWessels zo in de Nederlandse samenleving is binnengedrongen dat je op het Nederlandse wegennet gemiddeld elke driehonderd meter iets van het bedrijf tegenkomt. En dat het weliswaar het bedrijf Mammoet is dat ondernemers-
Dik (officieel Dirk) Wessels (van 2 april 1946) houdt kantoor op de bovenste verdieping van de Reggeburgh in Rijssen. Samen met zijn onafscheidelijke secretaresse Sinie Wijnen die al vanaf 1975 voor hem werkt. Sinie Wijnen behoort tot het selecte groepje mensen naar wie Dik luistert en die hem ook durft tegen te spreken. Zijn vermogen wordt geschat op bijna een miljard euro. En dat met één jaar Mulo en drie jaar Ambachtschool. “Je hoeft niet voor alles te studeren. Dankzij de genen van mijn vader en moeder kan ik creatief denken en als je hard werkt, komt het succes vanzelf.” ‘Feeling’ en het talent om de goede mensen om zich heen te verzamelen. “Ik houd van mensen, ik verdiep me in personen, ik let ook altijd op in gezelschappen. En als er iemand uitspringt dan blijf ik zo’n vent volgen. Verder is van groot belang dat we het goed met elkaar kunnen vinden bij VolkerWessels. Iedereen heeft zijn kwaliteiten. Je kunt het succes van de afgelopen jaren niet alleen aan mij toeschrijven. Samen kun je heel sterk zijn mits je de goeie chemie tussen de verschillende personen hebt.” Herman Wessels heeft zich een aantal jaren geleden door Dik grotendeels laten uitkopen en met de opbrengst onder meer een fraai landgoed in Rijssen aangeschaft. “Ondanks dat we naar de beurs gingen in 1990 zijn we qua cultuur een familiebedrijf gebleven. Ik had het gevoel dat Dik en ik nadien juist harder zijn gaan werken om te voorkomen dat mensen zouden zeggen ‘ze hebben gecasht en nu hangen ze achterover’. Onze medewerkers zijn blij dat het bedrijf van de beurs afgaat.” Twente visie. 06/2003
Familiegebonden kapitaal! De nakomelingen van Dik en Herman hoeven zich de komende jaren niet druk te maken over hun inkomen, ze krijgen jaarlijks dividend uitgekeerd. Over familiekapitaal hebben eerder Fransen, Ter Haar en nu ook Wessels over gepiekerd: hoe draag ik het bedrijf over en moet je dat je kinderen wel aandoen? Toen Dik zijn bedrijf in 1990 via de fusie met Kondor naar de beurs bracht, zei hij dat dat het beste was voor de toekomst van het bedrijf en zijn kinderen. De dochters van Dik lijken geen interesse te hebben in een carrière bij het bouwbedrijf, van de kinderen van Herman is dat nog niet duidelijk. VolkerWessels wordt een dochter van Victor Rijssen dat onder Reggeborgh hangt. Over tien of twintig jaar beslissen de kinderen wellicht het bedrijf naar de beurs te brengen. “Dat is dan aan hen, ik handel nu zoals ik denk dat het beste is.” Om het familiekapitaal zo goed mogelijk te beleggen, heeft Dik ook nog naar andere bedrijven gekeken, zoals Ballast Nedam. “Ik ben benaderd om daar te komen praten, maar daarvoor ben ik toch te veel VolkerWessels.”
prijzen krijgt voor het naar boven halen van de onderzeeër Koersk, maar dat het mensen van VolkerWessels waren die onder water zuigankers plaatsten en de boot in de gaten hielden tijdens het afzagen van de atoomneus. “Die mast van 150 meter bij de studio van RTV Oost bouwen wij ook.”
Nieuwe fusie mislukt Er wordt gefluisterd dat Hazewinkel de strateeg is achter het overnamebod. “Nee, ik heb dat idee niet ingefluisterd, maar het was natuurlijk wel zo dat we vorig jaar al wel eens nagedacht hebben over de beursnotering. We waren toen erg bang voor een vijandige overname, een raider
die een financiële deal wilde doen, het bedrijf opkopen, splitsen en weer van de hand zou doen. We zijn daarom zelf op zoek gegaan naar grote buitenlandse bedrijven voor een fusie of overname met als doel de continuïteit veilig te stellen van VolkerWessels. Maar dat is niet gelukt.” Dat is ook meteen de reactie van Hazewinkel op de beschuldiging van de Vereniging van Effectenbezitters dat VolkerWessels geen andere overnamekandidaten heeft gezocht. “Toen de familie Wessels het bod uitbracht, heeft de Raad van Commissarissen de Raad van Bestuur opdracht gegeven naar andere partijen te zoeken. We zijn toen met Wessels overeengekomen dat als we met een andere partij in de slag zouden gaan, we geen schadeclaim hoefden te betalen. Wat anders wel gewoon is, zoals de KLM de Alitalia schadeloos moest stellen.”
U Het bod van Wessels was dus voor alle partijen een geschenk uit de hemel, hoewel Wessels die periode als onprettig heeft ervaren. Het begon er mee dat Hazewinkel hem officieel kwam vertellen dat hij zijn functie in de Raad van Bestuur
‘We financieren de overname niet met het vermogen van VolkerWessels zelf, dat zou heel dom zijn’ moest opgeven. Dik: “Toen ik het officiële bod kwam toelichten bij het bestuur en de commissarissen, heb ik mij erg vreemd gevoeld. We gaan altijd amicaal met elkaar om en ineens zeiden ze u tegen mij. Ineens leek het wel of er twee kampen waren in het bedrijf, dat was niet leuk. Als ik Hazewinkel wat vroeg, zei hij ‘daar kan ik nu niet over praten, Dik’. Kun je je dat voorstellen? Ik vond het heel erg.”
Waar Wessels zich ook over opwindt, is kritiek op de lage prijs. “Toen ik 21 euro bood, stond de koers op 12,30 euro.” Maar als je kijkt naar de koerswinstverhouding, de potentie van het bedrijf, het eigen vermogen, is het niet te hoog. Hazewinkel: “Dan wijs ik even naar de koers van onze collega Heijmans die zelfs een hogere winst per aandeel heeft dan wij, betere vooruitzichten heeft bekend gemaakt dan VolkerWessels en die koers staat vandaag op 15 euro. Dat is 25% onder het bod van Wessels.” Toch waren het vooral een paar Amerikaanse beleggers die hun aandeel weigerden te verkopen omdat ze de prijs veel te laag vonden. Hazewinkel: “Die Amerikanen zijn heel professionele beleggers maar wel met een verkeerde perceptie van de ontwikkelingen op de Nederlandse markt. En ze waren ook bang dat wij het bedrijf zouden opsplitsen. We hebben kunnen uitleggen dat we dat juist niet wilden.”
7
VEB Van Peter Paul de Vries van de VEB moet zowel Hazewinkel als Wessels weinig hebben. De eerstgenoemde: “De Vereniging van Effectenbezitters laat zes weken niets van zich horen. Analisten noemen het in diverse kranten een fair bod en tijdens de aandeelhoudersvergadering komt de VEB dan met een negatieve reactie.” Dik is nog wat stelliger: “Die Peter Paul de Vries heeft aandeelhouders alleen maar tegengewerkt. Hij heeft eerst de aandelen World Online stukgepraat. Wat heeft hij bereikt? Na drie jaar zeuren heeft hij niet één enkel proces gewonnen, hij heeft niet één keer gelijk gehad. En een mooi bedrijf zit nu in Italië bij Tiscali. Moeten we voor deze vent respect hebben?” ■
Via de website Autoriteit Financiële Markten werd duidelijk dat de familie Wessels onder eigen namen en onder schuilnamen (Victor was Dik, Herman heette Hector) actief was. Dat riekte naar voorkennis. Herman Hazewinkel: “Herman Wessels heeft voor de eerste gesprekken over de bieding een transactie gedaan in de zogenaamde ‘open periode’, overigens van beperkte omvang en tegen een koersniveau dat in lijn lag met het bod later. Daar kan van voorkennis geen enkele sprake zijn. De AFM heeft juist gezegd goed te spreken te zijn over de manier waarop wij de hele procedure hebben aangepakt.” Twente visie. 06/2003
AlbertjanPeters Peterswil wilvvande Albertjan an de Seaco serieus economisch adviescollege maken
Bijten naar het baasje De Sociaal Economisch Adviesraad (Seaco) van de provincie Overijssel is een onbenullig platform. Tot voor kort debatteerden vakbondsbestuurders, ondernemers uit het midden- en kleinbedrijf en van VNO/NCW, leden van de Kamers van Koophandel met de provinciale overheid over zaken die al besloten waren. Nota bene onder leiding van de economisch gedeputeerde met veel gladstrijkende ambtenaren in de coulissen. De provincie wilde een serieus adviesorgaan met leven in de brouwerij en benoemde Arie van het Hek als onafhankelijk voorzitter, die echter al vlot gefrustreerd opgestapte. De provincie geeft het rare instituut dat ten onrechte de provinciale SER wordt genoemd nog één kans: Albertjan Peters werd benoemd. Een buldog die normaal gesproken wordt ingehuurd als anderen hebben gefaald. Peters heeft ook een belangrijk nadeel. Hij bijt ook naar het baasje: “Als de provincie de Seaco niet serieus neemt door geen eigen budget te geven, ben ik zo weer weg.”
(door Jan Medendorp)
In de visie van Peters moet de politiek zich uitspreken over wat ze precies wil met de Seaco. “Ik heb met verwondering geconstateerd dat er nu ambtelijke waarnemers bij de Seaco zitten. Dat is in mijn ogen een soort bevoogding. Het moet sprankelijker, het gaat mij allemaal in Overijssel te zoetsappig.” “We moeten af van het idee dat de Seaco met één mond moet spreken. Je kunt niet altijd het MKB, VNO/NCW, de vakbonden op één lijn krijgen. Die hebben ook hun eigen agenda. Ik heb het collegeprogramma gelezen. Dat is enerzijds behoorlijk oppervlakkig, anderzijds ambitieus doordat gedeputeerde Abbenhues het beter wil doen dan het landelijk gemiddelde. Maar ik lees niets over hoe en wat. We moeten de kwaliteiten van Overijssel sterker benutten. We noemen ons de tuin van Nederland, dat is prachtig mooi. Maar dat kun je ook interprete-
9
ren als met z’n allen lekker in een luie stoel naar de natuur zitten te kijken. Maar het gaat er natuurlijk om de bedrijvigheid vast te houden en verder te ontwikkelen. En daarin kan de Seaco zoals ik die voor ogen heb een belangrijke rol spelen.”
‘Als de provincie de Seaco niet serieus neemt, ben ik zo weer weg’ Jaloezie Peters wil zelf aan de slag kunnen. “Wij hebben opdracht gegeven een onderzoek te doen naar de kosten voor het bedrijfsleven van overheidshandelen. Er zijn stroperige procedures en allerhande weten regelgeving die nadelige effecten heb-
ben voor het bedrijfsleven. Ik zeg nu niet dat we milieuregels overboord moeten zetten. Maar we laten nu alle wetten en regels inventariseren. Vervolgens komen wij als Seaco met een aanbeveling welke regels geschrapt kunnen worden en welke verbeterd moeten worden. Dan heb je een constructieve rol als Seaco. Met dit onderzoek hebben we onze begroting zo’n beetje opgesoupeerd.” Peters wil, kortom, meer geld en daardoor meer ruimte voor onderzoek. Naar een model als in Gelderland: “Waar ik met jaloezie naar kijk zijn de organisatie, de positie en het budget waarover de collega’s in Gelderland beschikken.” Peters wil niet alleen daarom nauw samenwerken met Gelderland. “Wij, de Seaco en Sopag, zouden een tienpuntenplan moeten maken voor Oost-Nederland.” Peters gaat het een jaartje aanzien. “Ik heb met mevrouw Abbenhues nog niet over mijn plannen gesproken. Er moet wel iets veranderen, er moet gewerkt kunnen worden.” Anders is Albertjan weer vertrokken. ■
Albertjan Peters wil de Seaco uitbouwen tot een serieuze adviesraad van de provincie. “Het is nu allemaal te zoetsappig.”
Twente visie. 06/2003
‘Wessels heeft handig gebruik gemaakt van lage
Peter P. de Vries vecht 10
Tot woede van de top van Volker Wessels Stevin protesteerde de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) pas vlak voor de aandeelhoudersvergadering, waarin het bod aan de orde kwam, tegen de overname van het bedrijf door de familie Wessels. ‘Wat doet de VEB nou voor de effectenbezitters’, vraagt Dik Wessels zich woedend af. Op deze pagina’s reageert De Vries. Bovendien geeft hij ook zijn mening en commentaar op andere oostelijke fondsen. De Peter R. de Vries van de beursgenoteerde bedrijven heet Peter P. de Vries.
(door Jan Medendorp)
De man die ijvert voor de belangen van de aandeelhouders, Peter Paul de Vries, lijkt de slag om Volker Wessels te verliezen. “We hebben met een aantal grootaandeelhouders gesproken, meer kunnen we niet doen om het tegen te houden.”
Twente visie. 06/2003
“Wat is dat voor een onzin dat we te laat kwamen met onze reactie. Volgens mij is de aandeelhoudersvergadering juist de plaats om onze mening te geven,” aldus De Vries. “Wij zijn een vereniging voor effectenbezitters en wij constateren dat de overname niet goed is voor de aandeelhouders. Volker Wessels is een uitstekende bouwmaatschappij met een sterke balans en uitstekende vooruitzichten. Volker Wessels heeft zelf gezegd op langere termijn met 8 tot 10% te kunnen groeien. Ik deel die mening. Het bedrijf heeft zich heel goed gepositioneerd. De koers van het aandeel heeft zich lange tijd tussen de 25 en 30 euro bewogen. Na de winstwaarschuwing is die koers gedaald en nu komt men met een bod van 21 euro. Dat is echt belachelijk laag. Dat is ongeveer zes keer de winst, het dividendrendement zit rond de 7%. Dus er is helemaal geen premie om van
de beurs af te gaan. Maar de grootaandeelhouder, de familie Wessels, heeft gewoon handig gebruik van gemaakt van die lage notering en waarschijnlijk ook een beetje van de machtspositie die ze binnen de onderneming inneemt.”
40 euro “Deel het eigen vermogen door het aantal uitstaande aandelen, dan kom je al uit op 24,50 euro. Tel je bij het eigen vermogen ook de waarde van de grondposities en de orderportefeuille op, dan is het aandeel wel zo’n 40 euro waard.” Waarom is de koers dan geen 40 euro? Want dat is één van de frustraties van Wessels. “Ja, van die frustratie kan ik helemaal niets begrijpen. De koersdaling is een gevolg van de winstwaarschuwing in combinatie met het slechte beursklimaat. Verder heeft het bedrijf geen enkele last van die beursnotering.” Geen last maar ook geen plezier want
emissies hebben nu geen zin. “Als je van de beurs afgaat, kom je ook niet aan geld. Belangrijker is dat Volker Wessels Stevin een financieel buitengewoon solide onderneming is. Bouwbedrijven als BAM en Heijmans hebben een groot deel van hun groei gefinancierd met uitgifte van nieuwe aandelen. Geen topprijzen, maar de kapitaalmarkt staat daar wel voor open.” Het irriteert De Vries vooral dat er volgens hem geen normale biedingprocedure is geweest. “Als er andere partijen zouden zijn toegelaten, dan was je op heel andere prijzen uitgekomen. Ze zeggen wel dat ze dat gedaan hebben, maar dat is niet zo. Ze zeggen nu ‘andere partijen hadden kunnen aanbellen en ze hebben niet aangebeld’. Maar dat is iets anders dan zeggen ‘we willen van de beurs af en we nodigen partijen uit een bod te doen’. We hebben met een aantal grootaandeelhouders gesproken, meer kunnen we niet doen om het tegen te houden.”
Centric KSI Veel bedrijven zit die beursnotering dwars. Gerard Sanderink van Centric KSI heeft bij herhaling gezegd van de beurs af te willen en hij kijkt bij Wessels mee hoe dat verloopt. Maar hij laat zich onder meer tegenhouden door de hoge rekeningen van de banken. “Ja, banken houden hun winst op peil door enorme ‘fees’ te rekenen voor soms heel beperkte werkzaamheden.” De Vries heeft forse kritiek op Sanderink. “Ik ben huiverig voor beursgenoteerde ondernemingen die gecontroleerd worden door één grootaandeelhouder, want dan loop je altijd het risico van misbruik van de positie ten opzichte van de andere aandeelhouders. Het beste zou zijn als hij een redelijk bod doet om de andere aandelen op te kopen, want Sanderink heeft niet alleen een beursnotering, maar hij heeft ook een eigen bedrijf onder de naam Centric. Dat is een soort belangenverstrengeling, zeker als dat operationele belangen zijn. Centric KSI is een samensmelting van een aantal moeilijk draaiende ICTbedrijfjes. Maar daar zitten nog een hoop aandeelhouders in die daar veel meer voor betaald hebben dan waar het nu voor op de beurs staat.”
notering en zijn macht’
voor aandeelhouders Stork Wat De Vries betreft zouden veel meer bedrijven van de beurs afmoeten. “Bedrijven moeten zich afvragen wat voor hun de functie is van die beursnotering. Wil ik nu of op termijn vermogen aantrekken? Wil ik een soort zichtbaarheid hebben voor de financiële wereld? Ik denk dat het ook nog status oplevert. Ik vind het geklaag over de beursnotering niet altijd terecht, Ondernemingen moeten aan aandeelhouders uitleggen wat ze nou precies toe te voegen hebben. Op welke wijze creëert u waardegroei voor aandeelhouders? Het knelpunt om van de beurs af te gaan is iemand te vinden die bereid is een goede prijs te betalen. Maar ik ken ook een aantal goeie ‘smallcaps’ met heel goede relaties met bijvoorbeeld Orange Fund. Maar Orange Fund, dat een aantal 5- tot 10%-pakketten heeft, stelt hoge eisen. Een bedrijf als Nedap is zo’n voorbeeld.” Leuk dat u dat noemt, want uitgerekend topman Westendorp noemt de aandeelhouders het minst belangrijk van alle zogeheten ‘steakeholders’. “Daar moet hij inderdaad onmiddellijk mee stoppen. Het is jammer dat Nedap met alle technologie die ze hebben niet een grotere omzet kan genereren. Ze hebben nu beperkte schaalvoordelen. Het probleem voor bedrijven als Nedap is dat Europese institutionele beleggers bijna uitsluitend nog beleggen in de stockfondsen en steeds minder in de kleintjes.” Over Stork (waar De Vries zelf in de commissie van aandeelhouders zit), dat de winst in het eerste kwartaal zag stijgen met 62%, zegt hij: “Wij waren erg ontevreden over het beleid van Aad Veenman, die enorm veel waarde heeft vernietigd. Onder zijn leiding is de koers gezakt van 40 naar 8 euro; toen hij aantrad maakte Stork 80 miljoen euro winst, toen hij vertrok maakte Stork verlies. Vollebrecht maakt tot nu toe een goeie indruk. Maar Stork moet nog steeds keuzes maken voor welke bedrijfsactiviteiten ze kiezen. Want het zijn nog steeds bijeengeraapte activiteiten.”
bod werd ingetrokken daalde de koers weer tot vier euro. “Hunter Douglas is een buitengewoon sterk bedrijf. Het hoofdkantoor in Rotterdam doet ouderwets aan, maar dat geeft de soberheid aan waarop de onderneming wordt
geleid. Het bedrijf heeft een prachtige marktpositie in de wereld. Ik werk nu veertien jaar bij de VEB, al die tijd wordt over een fusie gesproken. Blijdenstein heeft onvoldoende schaal en ook onvoldoende goed management.” ■
11
Tijdens de opname van het radiocafé Memphis wordt het Rabo-beleggingsspel gespeeld. Via www.twentevisie.nl kan iedereen raden naar de stand van de AEX bij de volgende opname (2 september). Gaat de beurs omhoog of verder naar beneden? In mei daalde de AEX licht van 287,3 tot 286,1. De winnaar van het wijnpakket dat wordt aangeboden door Rabobank, is Rudi Houwert, hij dacht dat de AEX zou stijgen tot 290,5. De heer Houwert was tijdens de (verschoven) radioopname van 10 juni op vakantie, maar hij krijgt de wijn thuisgestuurd.
Blydenstein-Willink De koers van Blydenstein-Willink steeg met 92% toen het overnamebod van Hunter Douglas bekend werd. Toen het
Twente visie. 06/2003
Wetswijziging maakt vrije beroepers tot
Makelaar
Makelaars, maar ook accountants, notarissen, belastingadviseurs en advocaten zijn vanaf 1 juni wettelijk verplicht actief mee te werken aan het opsporen van zwart geld. Dat moet op grond van de Wet Melding Ongebruikelijke Transacties, kortweg de wet MOT. Op nietmelden van ongebruikelijke transacties staat een gevangenisstraf van ten hoogste twee jaar en maximaal 10.000 euro boete. Op deze manier wil de overheid meer greep krijgen op het zwarte geld van vooral criminele en terroristische organisaties. Maar ook de zwartklusser loopt als gevolg van de wet MOT meer kans gepakt te worden.
(door Willem Nijeboer)
De makelaar die als betaling voor zijn diensten meer dan 15.000 euro in contanten of cheques aanneemt is vanaf 1 juni verplicht dat te melden.
Twente visie. 06/2003
Ongevraagd worden de vrije beroepsbeoefenaren onder de financiële dienstverleners per 1 juni dus de ogen en oren van justitie. Banken, juweliers en andere handelaren in zaken van grote waarde zoals boten, (tweedehands) auto’s, kunst en antiek vallen al langer onder de wet MOT. Zij moeten iedereen aangeven die meer dan 10.000 euro wisselt in een andere valuta, die een zogeheten ‘moneytransfer’ doet van meer dan 2.000 euro of die meer dan 400.000 euro in contanten stort op een rekening. Dat zijn zogeheten objectieve criteria. Daarnaast moeten zij ook melden op basis van subjectieve criteria. Wanneer bijvoorbeeld een betaling atypisch is voor de cliënt, wanneer iemand geld aan het opdelen is in kleine-
re porties om de objectieve grens te vermijden, dan moet dat ook worden gemeld. Smurfen heet dat laatste in opsporingskringen.
Vermoeden Een subjectief criterium zou zijn wanneer iemand vier ton stort op de rekening van zijn makelaar, zoals het casino moet melden wanneer iemand meer dan tien mille stort op een depotrekening van de speelgelegenheid. De makelaar die als betaling voor zijn diensten meer dan 15.000 euro in contanten of cheques aanneemt is vanaf 1 juni verplicht dat te melden. Ook al gaat het om lagere bedragen: als de makelaar het vermoeden heeft dat hij te maken heeft met zwart geld, dan moet hij
dat melden. Dat moet ook wanneer er problemen zijn met identificatie. Bijvoorbeeld wanneer iemand kennelijk optreedt als stroman. De makelaar moet het ook melden wanneer hij een zoekopdracht krijgt van iemand uit een ander deel van het land zonder dat duidelijk is waarom die zoekopdracht wordt verstrekt. Ander voorbeeld: een verkoopopdracht om een pand binnen enkele dagen een paar keer van eigenaar te laten veranderen. In alle gevallen gaat het niet alleen om feitelijk gedane transacties. Melden is al verplicht wanneer een makelaar een dergelijk voorstel krijgt, ook al is hij helemaal niet van plan om de opdracht of het geld aan te nemen. Het gaat dus om zowel transacties als om voorgenomen transacties. Ook verdacht beheer moet de makelaar melden. Bijvoorbeeld wanneer in een pand dat hij in opdracht verhuurt illegale prostituees of andere illegale, mogelijk terroristische buitenlanders huis houden. Dat melden kan niet anoniem. Anonimiteit bestaat niet in het strafprocesrecht. Alleen in geval van bedreigde getuigen. Als de melding leidt tot een strafzaak kan de melder dus bekend worden bij de aangeklaagde. ‘Maar ik ben niet van plan een Pim Fortuyn te worden’, heeft al een accountant tijdens een voorlichtingsbijeenkomst geroepen. Volgens mr. Harald Koppe, hoofd van het Meldpunt Ongebruikelijke Transacties, hoeven aangevers zich geen zorgen te maken over vergelding. “Criminelen beschouwen dit als een onderdeel van hun spel. Ze weten gewoon dat ze slimmer moeten zijn dan het systeem. Ik kan me best voorstellen dat de relatie tussen een makelaar en een cliënt vrij close is. Desondanks moet de makelaar melden. Hij mag zelfs niet tegen zijn cliënt zeggen dat hij gemeld heeft. In de wet MOT staat dat de melder daarover geheimhoudingsplicht heeft.”
11 september De MOT-wet is gebaseerd op een richtlijn van de Europese Commissie uit 1991. De richtlijn dat ook de vrije beroepsbeoefenaren onder de financiële dienstverleners vallen onder de meldplicht dateert van 2001. Deze Europese wetgeving is ingesteld om het witwassen van ‘zwart en crimineel geld’ te kunnen aanpakken en om
ogen en oren van justitie
wordt Big Brother het financieren van terreur te kunnen bestrijden. “Elf september heeft duidelijk gemaakt dat op heel veel plaatsen in Europa mensen rustig in huizen hebben zitten afwachten totdat ze konden toeslaan. Die mensen moesten worden voorzien van geld, ze moesten een baan en een dekmantel hebben en vooral niet opvallen,” zegt Koppe. “Er moet dus altijd wel iemand zijn die iets kan zien vanuit een
‘Maar ik ben niet van plan een Pim Fortuyn te worden’ professionele financiële bril. Wij hebben de taak om toe te zien op het bestrijden van het financieren van terreur.” Koppe verzekert dat het vooral om deze doelen gaat. “Kleine krabbelaars, die bijvoorbeeld een badkamertje per maand doen, hebben bij ons minder prioriteit. Maar wanneer het bedrag behoorlijk oploopt en u doet geen aangifte van inkomsten of valse aangifte, dan praten we wel degelijk over misdrijfgeld dat gemeld moet worden. Bij de strafmaat leidt zwart geld uit arbeid tot lagere straffen dan wanneer dat geld is verkregen uit bijvoorbeeld handel in XTC of andere criminele handelingen. De makelaar kan moeilijk zien of uw geld zwart, wit of crimineel geld is. Desondanks moet hij melden. Ook in gevallen waarin hij zelf twijfelt.” Het bureau MOT - dat overigens een onderdeel is van het ministerie van Justitie en dus geen opsporingsdienst heeft de wettelijke bevoegdheid nadere vragen te stellen wanneer een melding is binnengekomen. Die vragen moet de melder beantwoorden. Wanneer hij weigert, is dat een economisch delict. Als de makelaar bijvoorbeeld weet dat de gemelde cliënt naar een notaris is gegaan, dan kan het bureau MOT daar navragen of de gegevens van de makelaar kloppen en verdere informatie opvragen. Op basis van die informatie kan het bureau bijvoorbeeld navraag doen bij de financierende instelling. “Op die manier kunnen wij het hele spoor nagaan,” zegt Koppe, die duidelijk maakt dat het spoor natuur-
lijk net zo goed ergens anders kan beginnen, bijvoorbeeld bij een bank. De baliemedewerker moet melden wanneer iemand bijvoorbeeld 100.000 euro in contanten komt storten op een rekening.
Kaalplukteams Op dit moment krijgt het bureau MOT al 12.000 meldingen van ongebruikelijke transacties per maand. Daar komen na 1 juni dus de meldingen van de vrije beroepsbeoefenaren bij. Bij wijze van eerste filter vergelijken de computers van het MOT-bureau dagelijks de nieuw binnengekomen meldingen met alle politiebestanden. Daardoor weet het bureau MOT direct wie van de gemelden al belangstelling van de politie genieten. Het tweede filter zijn de vragen van politie en van de kaalplukteams van het Bureau Ontnemingen van justitie naar personen of bedrijven waartegen een onderzoek loopt. Dat levert een aantal transacties op die het bureau MOT doorgeeft aan de politie. “En de rest doen we
op basis van eigen selectie. Aan de hand van woorden, plaatsen, terminologieën, valutasoorten, enzovoort maken we een dagelijkse lijst van nieuwe aanmeldingen waarbij de belangrijkste om na te trekken boven aan staat en de minst interessante onderaan.” “We hadden vorig jaar 25.000 verdachte transacties uit de meldingen gehaald. Dit jaar verwachten we boven 30.000 uit te komen. Een deel van wat wij aanleveren is ‘criminele intelligence’. Daarvan houdt de politie dossiers bij. Daarbij ziet men ‘hé, een ongebruikelijke transactie, toen weer één en nu weer’. Zo komen mensen en bedrijven vanzelf onder de aandacht. Op deze manier beschikt de politie over meer gegevens dan alleen de traditionele dat iemand actief is in het circuit van handel in verdovende middelen, smokkel enzovoort. Deze mensen gaat het altijd om het geld. Wij hebben analysemethoden om na te gaan of zo iemand een ■ grote vis is of niet.”
13
Rook zien, vuur melden “Big Brother is watching you. Ik als onschuldig fiscalist word het oog van de overheid. Als ik rook zie, moet ik vuur melden, dat staat mij tegen,” reageert Dennis Jongbloed van Bakx Rombouts Belastingadviseurs in Enschede. “Bij een verdachte transactie moet ik dit melden, mijn cliënt mag dit nimmer weten maar bij een strafzaak komt hij daar waarschijnlijk wel achter. Indien ik een potentiële klant aan mijn bureau krijg en hij of zij maakt melding van wit-was praktijken, dan moet dat worden doorgegeven. Probleem is dat bij een eerste gesprek ik niet altijd de exacte identiteit van de persoon kan kennen, dat hoeft gelukkig ook niet. Ik blijf echter zitten met de verplichting om te melden, doe ik dit niet dan kan ik 2 jaar gedwongen verlof nemen. De regeling is zeer ruim, op onderdelen vaag, de straffen zijn fors en de fiscale praktijk wordt opgezadeld met (nog meer) administratieve lasten. Daarnaast kan ik mij voorstellen dat klanten hun accountant of fiscalist anders gaan benaderen. Nederland is een van de eerste die de regels op verzoek van de EU heeft ingevoerd. Gelukkig lopen we weer voorop,” zegt hij cynisch. Makelaar Henny ten Hag is iets genuanceerder. “Ik begrijp het wel, maar het slaat te ver door. Wij hebben in de afgelopen jaren een groot bedrijf opgebouwd wat je niet in de waagschaal zet door met criminelen om te gaan. Ik heb in de afgelopen jaren wel eens klanten de deur gewezen. Ja, zelfs dat moet ik nu gaan melden, dat vind ik wel vervelend.” ten Hag is een aantal jaren geleden opgepakt door de FIOD omdat er vermoedens bestonden van het witwassen van zwart geld bij de aankoop van Duitse vakantiebungalows. “Ik kon gelukkig het tegendeel bewijzen.” Wat ten Hag nog het meeste irriteert is de veelheid van regels. “Mondelinge overeenkomsten gelden niet meer, huiskopers mogen drie dagen later hun aankoop ongedaan maken, ik zeg niet dat het gebeurt, maar collega’s kunnen je nu zwart maken en aangeven, ik ben er niet gelukkig me.” Op pagina 32 besteedt columnist N.H. Huizing van Ten Kate & Huizinga Accountants in Enschede ook aandacht aan de nieuwe wet. Twente visie. 06/2003
: over ondernemen, De drankjes en hapjes werden aangeboden door Condor City,
14
De broers Dik en Herman Wessels en bestuursvoorzitter Herman Hazewinkel geven openheid van zaken over het (inmiddels bijna geslaagde) voornemen hun bedrijf Volker Wessels van de beurs te halen. Maar ook over hun schuilnamen, bouwfraude, miljoenen of miljarden (door al die nulletjes raken de heren af en toe in de war), investeringsmaatschappij Reggeborgh en veel meer.
De laatste opname van Memphis dit seizoen vond een week later plaats dan gepland. Dat de verschuiving (naar 10 juni) gelukkig goed gecommuniceerd was onder meer via de Nieuwsbrief van Twentevisie (opgeven via www.twentevisie.nl) bleek uit een afgeladen businesslounge in het Arke Stadion. En die mensen kwamen niet voor niets, want drie topmensen van Volker Wessels aan één tafel mag toch uniek genoemd worden. Wie er komend seizoen door Jan Medendorp en Martin Steenbeeke aan de tand worden gevoeld, is nog niet bekend. Het zal mede van de actualiteit afhangen. Maar aan het nodige vuurwerk zal het zeker niet ontbreken. De eerste opname van het nieuwe seizoen heeft plaats op dinsdagmiddag 2 september. U bent weer van harte welkom.
▲ De gasten van Memphis van links naar rechts: Dik Wessels, Herman Hazewinkel en Herman Wessels.
▲ De drie bijzondere heren ingeklemd tussen Martin Steenbeeke (midden achter) en Jan Medendorp (rechts).
aandelen en geld Twentse Catering Groep, RTV Oost, Instituut Small Business en Twentevisie
15
Oud-Twentevisie hoofdredacteur Gerben Kuitert (naast RTV Oost-directeur Hennie Everts), die zijn graantje meepikt voor de krant van woensdag. ▲
Uit de wettelijke omschrijving van een coöperatie komen een aantal aspecten naar voren: • de coöperatie is een vereniging; • met een omschreven doel; • die overeenkomsten sluit met de leden; • en een bedrijf uitoefent.
Oprichting Net als een BV, moet een coöperatie worden opgericht bij notariële akte. Voor een VOF is dat geen vereiste. Anders dan een BV moet een coöperatie minstens twee oprichters hebben. De oprichters van een coöperatie hoeven geen verklaring van bezwaar van de minister van Justitie te overleggen. Bij de BV is dit wel vereist. Anders dan bij een BV zijn de leden van een coöperatie niet wettelijk verplicht om geld of goederen in te brengen. De statuten kunnen wel een bijdrage - bijvoorbeeld in de vorm van een lening verplicht stellen of stemrecht koppelen aan een bijdrage.
Lidmaatschap Een coöperatie heeft in ieder geval leden en een bestuur en in sommige gevallen ook een raad van commissarissen. De algemene ledenvergadering is het hoogste orgaan van de coöperatie. Zij benoemt en ontslaat de bestuursleden en de commissarissen, beslist over statutenwijziging, fungeert als beroepsinstantie voor leden en aspirant-leden die een besluit van het bestuur aanvechten en stelt de jaarrekening vast. Ieder lid heeft één stem in de algemene ledenvergadering, tenzij de statuten anders bepalen (bijvoorbeeld stemrecht naar de mate van inbreng). Het lidmaatschap van een coöperatie is niet overdraagbaar. Leden zijn vrij om het lidmaatschap op te zeggen. Dit kan nadelig uitwerken voor de continuïteit van de onderneming en
daarmee voor de mogelijkheid om vreemd vermogen aan te trekken. De statuten verbinden daarom vaak voorwaarden aan de mogelijkheden voor een lid om op te zeggen. Overigens heeft ook de coöperatie de mogelijkheid om het lidmaatschap door middel van opzegging te beëindigen.
de wettelijke verplichting van een minimumkapitaal van € 18.000,-. Bovendien gelden voor de BV kapitaalbeschermingsregels. Deze regels moeten er voor zorgen dat het kapitaal niet onder een bepaald niveau zakt en beogen derden, met name crediteuren, te beschermen.
Het beëindigen van een coöperatie Aansprakelijkheid De coöperatie is net als de BV een rechtspersoon en treedt in het economisch verkeer als zelfstandig drager van rechten en plichten op. Het privévermogen van de leden is gescheiden van het vermogen van de coöperatie. Crediteuren van de coöperatie kunnen de leden dus niet aanspreken op betaling van schulden.
WA, UA en BA Elke coöperatie legt in haar statuten vast, hoe de aansprakelijkheid verdeeld is bij de ontbinding van de coöperatie. Er zijn drie mogelijkheden: • bij wettelijke aansprakelijkheid (WA) zijn de leden voor gelijke delen (tenzij de statuten een andere verdeelsleutel bevatten) aansprakelijk voor het tekort; • bij uitgesloten aansprakelijkheid (UA) zijn de leden niet aansprakelijk voor het tekort; • bij beperkte aansprakelijkheid (BA) zijn de leden verplicht bij te dragen in het tekort tot een in de statuten vermeld niveau.
Bedrijf uitoefenen
Het bestaan van een coöperatie eindigt: • wanneer de algemene ledenvergadering daartoe besluit; • als een gebeurtenis plaatsvindt die volgens de statuten tot beëindiging van de coöperatie leidt; • na faillietverklaring; • als de coöperatie geen leden meer heeft; • door een besluit van de Kamer van Koophandel bij bepaalde in de wet vastgelegde situaties; • door een besluit van de rechter bij bepaalde in de wet vastgelegde situaties, bijvoorbeeld als de coöperatie niet onder wettelijke omschrijving van zijn rechtsvorm valt of als de werkzaamheid of het doel van de coöperatie in strijd is met de openbare orde.
Tot slot De keuze van de meest geschikte rechtsvorm voor een bedrijf berust op de afweging van een reeks factoren. De coöperatie kan met name voor ondernemers in het mkb een passende vorm zijn en het is daarom goed de coöperatie als één van de mogelijke opties in de afwegingen mee te nemen. ■
De coöperatie moet een bedrijf uitoefenen en aldus in bepaalde stoffelijke behoeften van leden voorzien. De coöperatie kan in elke gewenste bedrijfstak activiteiten ontwikkelen. Zo zijn er allerlei inkoopcoöperaties waar leden goederen of diensten kunnen aanschaffen tegen een gunstiger prijs. Dit, vanwege het in de coöperatie gebundelde inkooppotentieel en de daaruit voortvloeiende kostenreductie.
17
Column notarieel advies
De ondernemer kan voor de uitoefening van zijn bedrijf uit verschillende rechtsvormen kiezen. Voor de situatie waarin twee of meer ondernemers gezamenlijk een bedrijf uitoefenen, zijn de Vennootschap onder Firma (VOF) en de Besloten Vennootschap (BV) van oudsher belangrijke rechtsvormen. De laatste jaren komt de coöperatie als rechtsvorm voor bedrijven echter ook steeds meer in zwang bij ondernemers.
. S. nl ng IE ie. ni DV vis rle A te ve JK en st LI tw ien ON w. e d SO ww lijk PER op e k zak ND Oo rm IJVE fo L at JB Pl VRI OR VO
Coöperatie revisited
Financiering Anders dan voor de BV bestaan er voor de coöperatie geen wettelijke voorschriften voor de financiering of de hoogte van de inbreng. Een coöperatie heeft wel de mogelijkheden om daarover in de statuten voorschriften op te nemen, zoals een entreegeld, een deelneming in het vermogen of een verplichting voor leden om een lening te verstrekken. Voor een BV geldt
Mr. R.A.C. Marres Notaris bij SuwijnLedeboer Notarissen locatie Hengelo
Twente visie. 06/2003
Een ontslag op staande voet is zeer ingrijpend voor een werknemer. Hij is van het ene op het andere moment zijn baan kwijt en zal in het algemeen geen WW-uitkering krijgen. Een ontslag op staande voet is daarom alleen toegestaan wanneer niet van de werkgever gevergd kan worden dat de werknemer nog langer in dienst blijft.
Dringende reden Er moet derhalve een dringende reden zijn. De uitspraken hierover zijn zeer divers en hieronder geef ik enkele voorbeelden. De bekende druppel. Een reden is het herhaald overtreden van regels, bijvoorbeeld een werknemer die systematisch te laat komt. Als de werknemer verschillende keren is gewaarschuwd en schriftelijk is gewezen op het feit dat het wederom te laat komen een reden kan zijn voor ontslag op staande voet, kan dit bij een nieuwe overtreding een dringende reden opleveren. Diefstal. Diefstal van bedrijfseigendommen is in beginsel een dringende reden. De rechter kijkt echter wel naar alle omstandigheden. Zo kan een ontslag op staande voet voor een werknemer die al lang in dienst is, terwijl hij slechts een kleinigheid heeft meegenomen, een te zware straf zijn. De rechter achtte een ontslag op staande voet van een medewerkster in een verzorgingshuis wel rechtmatig hoewel de vrouw slechts een balpen had meegenomen. De vrouw had een vertrouwenspositie omdat zij alleen in de kamers en woningen van bewoners kwam en de rechter vond dat zij die vertrouwenspositie had geschonden. Porno. Het bekijken en rondsturen van pornografische beelden en teksten kan
een reden voor ontslag op staande voet zijn wanneer er duidelijke regels binnen het bedrijf zijn die dit verbieden. Het is daarom belangrijk dat in bijvoorbeeld een personeelshandboek of in een nieuwsbrief duidelijk wordt aangegeven dat het bekijken en versturen van dergelijke boodschappen niet is toegestaan en dat bij overtreding van de regel ontslag op staande voet volgt.
ontslag op staande voet geen stand houdt. De termijn waarover dan alsnog salaris moet worden betaald, wordt dan beperkt tot de periode tussen het ontslag op staande voet en de datum ontbinding. Het is mogelijk dat de rechter de ontbinding voor zover vereist weigert omdat hij de reden onvoldoende vindt. Dat is vervelend, maar partijen hebben dan wel duidelijkheid.
Onverwijld meedelen. Het komt regelmatig voor dat een werkgever wel een dringende reden heeft om een werknemer naar huis te sturen, maar dat de rechter het ontslag op staande voet toch vernietigt. Dit gebeurt als het ontslag niet direct is gegeven na ontdekking van de overtreding. Het komt voor dat de werkgever nog een paar dagen wacht en dan tot de conclusie komt dat een bepaald gedrag toch onacceptabel is. Het gebeurt ook dat het ontslag per brief wordt meegedeeld, maar dat de brief de werknemer niet of pas na een paar dagen bereikt. Ontslag op staande voet is dan niet meer mogelijk omdat het niet onverwijld, dus direct, is gegeven. Het blijft dan wel mogelijk om naar de kantonrechter te gaan om de arbeidsovereenkomst wegens een dringende reden te laten ontbinden.
Conclusie Het geven van ontslag op staande voet is en blijft een hachelijke zaak. Een dergelijk ontslag houdt alleen stand als de reden echt dringend is! ■
Bij twijfel Omdat een ontslag op staande voet verstrekkende gevolgen voor de werknemer heeft, sneuvelt het regelmatig voor de rechter. Het gevolg is dan dat na een lange juridische strijd de werknemer nog steeds in dienst is en recht heeft op doorbetaling van zijn salaris gedurende de gehele periode. Een goed alternatief is het indienen van een ontbindingsverzoek wegens een dringende reden. Een rechter kan dan op korte termijn beslissen of het gedrag van de werknemer al dan niet acceptabel was. Wanneer komt vast te staan dat er een dringende reden was, heeft de werknemer geen recht op een vergoeding.
19
Column juridisch gezien
Het staat zo mooi in de wet: ieder der partijen is bevoegd de arbeidsovereenkomst onverwijld op te zeggen, onder gelijktijdige mededeling aan de wederpartij. In gewoon Nederlands betekent dit dat een werkgever een werknemer op staande voet mag ontslaan. Ook een werknemer kan ontslag op staande voet nemen. In dit artikel wordt de laatste mogelijkheid buiten beschouwing gelaten.
. S. nl ng IE ie. ni DV vis rle A te ve JK en st LI tw ien ON w. e d SO ww lijk PER op e k zak ND Oo rm IJVE fo L at JB Pl VRI OR VO
Ontslag op staande voet
Vangnet Na een ontslag op staande voet kan de werkgever een ontbinding voor zover vereist bij de kantonrechter vragen. De rechter wordt dan gevraagd de arbeidsovereenkomst te ontbinden voor het geval in de toekomst zou blijken dat het
S.H.G. Swennen Jacobs Kranenburg advocaten, Almelo
Twente visie. 06/2003
Einde Ericsson is begin van nieuwe ondernemingen
De ontkieming van WMC Ericsson zette op 30 september 2002 een streep door driehonderd hooggekwalificeerde arbeidsplaatsen in Enschede. Nu de emoties zijn bekoeld en het pand op het Business & Sciencepark sinds enkele weken daadwerkelijk leeg staat, blijkt dat niet alle werkgelegenheid verloren is gegaan.
21
(door Mar tin Steenbeeke)
Hemelsbreed scheelt het slechts honderd meter, maar het is wel het verschil tussen het verleden en de toekomst. Het verleden wordt belichaamd door het pand van Ericsson, leeg en verlaten nadat eind mei de laatste van de 300 medewerkers de deur achter zich dichttrokken. De toekomst ligt even verderop aan de Institutenweg, waar het bedrijf WMC met zeventien werknemers zijn intrek heeft genomen in een gehuurd kantoorpand. WMC (Wireless Mobile Communications) zet in verzelfstandigde vorm het onderzoekswerk van Ericsson op het gebied van draadloze communicatie voort. De toekomst voor WMC ziet er goed uit. De orderportefeuille is ondanks de recessie al gevuld met één jaar werk. Directeur John de Waal: “Als je in zo’n periode overleeft dan kun je alleen maar sterker worden als de economie weer aantrekt.”
gelukt. We hebben de pure pech dat de economie in een dip zit en de ICT-sector in het bijzonder. Bovendien wilde Ericsson geen opdrachten, die nodig waren om het eerste jaar te overbruggen, meegeven,” zegt adjunct-directeur Henk Ligtenberg van de OOM. Het tweede en derde spoor, het opzetten van een kennis- en onderzoeksinstituut (WMC) en het stimuleren van nieuwe bedrijvigheid heeft op dit moment meer vruchten afgeworpen. Behalve WMC zijn er negen nieuwe bedrijven ontstaan, alle één- of tweemanszaken. Ter voorbereiding kregen de nieuwe ondernemers gratis algemene voorlich-
‘Er zijn geen tegenstrijdige belangen’
Geoliede machine De aankondiging dat Ericsson ging sluiten, 30 september 2002, veroorzaakte een schokgolf in de regio Twente. Dat het knapste jongetje van de ICT-klas de deuren zou sluiten, was een slag in het gezicht van iedereen die Twente als ICTregio op de kaart wilde zetten. In een poging om niet alle werkgelegenheid verloren te laten gaan en kennis in de regio te houden, bundelden overheid en bedrijfsleven in Twente de krachten. De Overijsselse Ontwikkelingsmaatschappij (OOM) die de regie over de reddingsactie had, ging op zoek naar een kandidaatbedrijf dat Ericsson deels of in zijn geheel wilde overnemen maar slaagde hier ondanks tientallen gesprekken met kandidaten uit Europa, Amerika en het Verre Oosten niet in. “We hebben een goed geoliede machine met bijna driehonderd personeelsleden in de etalage gezet. Drie bedrijven toonden concrete interesse, maar uiteindelijk is het niet
ting (‘ondernemen, hoe doe je dat?’) en hulp bij het maken van een ondernemingsplan. Bij de uitvoering van hun plannen kregen ze financiële steun van de provincie en de gemeente Enschede (10.000 euro) en Ericsson (5.000 euro). Ericsson stelde daarnaast de ‘nieuwe ondernemers’ de laatste maanden van hun dienstverband vrij van hun oorspronkelijke werkzaamheden en verkocht tegen boekwaarde computers en kantoormeubelen. De Ericsson-starters maken gebruik van een speciale regeling waarbij ze één jaar lang begeleid worden door specialisten van onder meer de UT en ‘business mentoren’ van de Technologiekring Twente en de Vereniging Business en Sciencepark.
Trekken en duwen WMC wordt door nog meer schouders gedragen. De investeringsmaatschappij Wadinko, Innofonds (OOM) en TNO
Managementbedrijven hebben een belang van 25 procent in het bedrijf genomen, terwijl het overige kwart van de aandelen in handen is van het WMCmanagement en de Universiteiten van Delft en Twente. WMC kreeg een provinciale lening van 500.000 euro en van de provincie Overijssel en de gemeente Enschede voor 300.000 euro een opdracht om samen met het Telematicainstituut de mogelijkheden te onderzoeken van draadloze communicatie in de wijkverpleging. Toch noemt De Waal het opstartproces al met al “moeizaam”. Pas na veel “trekken en duwen” kwam volgens hem alles tot stand. “Uiteindelijk hebben we ook nog van Ericsson opdrachten gekregen, daar zag het in het begin niet naar uit. Ericsson sluit hier bepaalde activiteiten en heeft dan geen behoefte om die activiteiten voort te zetten.” Directeur Gé Klein Wolterink bestrijdt dat Ericsson liever geen concurrenten in het zadel heeft willen helpen. “Er zijn geen tegenstrijdige belangen. Sterker nog, WMC neemt in Twente zelfs de plek van Ericsson in binnen bepaalde projecten.” De OOM is al met al niet ontevreden omdat er weliswaar werkplekken verloren zijn gegaan maar kennis in de vorm van werknemers en nieuwe bedrijven is achtergebleven. “Als de economie weer aantrekt, zie je hiervan het effect,” meent Ligtenberg. ■
Directeur John de Waal
Twente visie. 06/2003
22
Nieuws & feiten De nieuwe website voor bedrijven van de gemeente Enschede.
DTZ Zadelhoff, met 12 vestigingen in Nederland waaronder Enschede, was in 2002 opnieuw de grootste speler op de markt van commercieel onroerend goed. Dat blijkt uit onderzoek van het blad Vastgoedmarkt, dat onderzocht welke makelaars in transacties het meest actief op de kantorenmarkt zijn geweest. In het onderzoek van Vastgoedmarkt worden alle bekende kantoortransacties meegenomen met een omvang groter dan 500 m2. Het continueren van de koppositie op de markt van het commercieel vastgoed valt dit jaar samen met het 35-jarig jubileum van DTZ Zadelhoff, dat zich vanaf het begin heeft gespecialiseerd in bedrijfsmatig onroerend goed. Switch Automatisering heeft na een bureaucompetitie haar reclamebelangen ondergebracht bij SOV Concept en Vormgeving. Switch heeft circa honderd medewerkers die zijn ondergebracht in vestigingen in Oldenzaal, Zwolle, Hapert en Duiven. Om de dienstverlening toegankelijker te maken, heeft de gemeente Enschede ervoor gekozen om volop gebruik te maken van de mogelijkheden van het internet. Voor ondernemers is daarom een speciale site opgezet: het Bedrijvenpunt (www.bedrijven. enschede.nl), die aan de homepage van de gemeente is gekoppeld. (www.enschede.nl). Bij het Bedrijvenpunt kunnen bedrijven niet alleen terecht voor informatie, zij kunnen ook plannen of vragen voorleggen. Het Bedrijvenpunt behandelt onderwerpen als bedrijventerreinen en kantorenlocaties, belangrijke projecten, ondernemersverenigingen en nuttige links naar andere instanties. Een bedrijf kan onder andere direct ingeschreven worden voor een kavel op een bedrijventerrein, waarna een schriftelijke bevestiging van Bureau Bedrijven opgestuurd wordt.
T&R Adviesgroep en Scharenborg & Rijckenberg hebben hun krachten gebundeld. Het Enschedese assurantiekantoor heeft het volledige assurantieteam van de T&R Adviesgroep vanaf 1 juni a.s. onder haar hoede genomen ter verrijking en uitbreiding van het assurantiespecialisme van beide kantoren. Op deze wijze kunnen deze samen beter inspelen op de steeds strengere eisen die tegenwoordig aan assurantiekantoren worden gesteld (bijvoorbeeld door de Gedragscode Informatieverstrekking Dienstverlening Intermediair). De hypothecaire en financiële dienstverlening zal vanuit Borne volledig voortbestaan onder de noemer T&R Adviesgroep. Het assurantieteam van T&R zal per 1 juni vanuit het pand van Scharenborg & Rijckenberg in Enschede zijn werkzaamheden gaan verrichten. In de nabije toekomst zal ook een andere samenwerking van kracht worden: Scharenborg & Rijckenberg zal met de reïntegratietak T&R Remedie BV (voortaan Remedie BV geheten) nauw gaan samenwerken op het gebied van sociale wetgeving en verzekeringsexpertise. De Ontwikkelings- en Investeringsmaatschappij voor Overijssel (OOM) heeft zich in 2002 vooral bezig gehouden met het behoud van het bestaande
bedrijfsleven, nieuwe technologie, sterke sectoren en de maakindustrie. Daarnaast ging de aandacht uit naar de samenwerking met Gelderland en de voorbereidingen voor de fusie met de Gelderse organisaties GOM en ESKAN. Zo blijkt uit het jaarverslag, dat verder onder andere laat zien dat Overijssel - ondanks de economische teruggang - een paar sterke troeven in handen heeft om in de toekomst mee te doen in Europa: transport en distributie, voedings- en genotmiddelen, metaal en kunststof. Eveneens kan de provincie profiteren van het kennispotentieel en van het prettige woon- en leefklimaat. De belangrijkste zaken op het gebied van nieuwe ontwikkelingen die in het jaarverslag genoemd worden, zijn het nationale Nano Impuls Programma, de Oostelijke T&U Agenda en (samen met de provincie) het Innovatie Impuls Programma. Wat investeringen betreft was de OOM in 2002 betrokken bij circa 135 projecten waarvan er 21 werden gerealiseerd. Daarbij moet aangetekend worden dat zeer veel tijd werd besteed aan het bestaande bedrijfsleven, bijvoorbeeld Wärtsilä (330 arbeidsplaatsen behouden) en Ericsson. Nieuwe regionale afspraken over de bevoorrading van de binnensteden van Almelo, Enschede en Hengelo moeten de Twentse steden op termijn veiliger en
Het jaarverslag 2002 van de OOM: vooral veel aandacht voor bestaande bedrijven.
De Lammerink Installatiegroep uit Ootmarsum neemt het onlangs in staat van faillissement verklaarde bedrijf Van Keulen Klimaattechniek uit Amersfoort over. Bij dit bedrijf waren circa 30 mensen werkzaam op het gebied van centrale verwarming, luchtbehandeling, regeltechniek en loodgieterwerkzaamheden in de utiliteitsbouw. De Lammerink Groep met drie vestigingen in Twente (Ootmarsum, Oldenzaal en Vriezenveen, totaal 150 medewerkers) houdt zich bezig met complete elektrotechnische en werktuigbouwkundige werkzaamheden in voornamelijk utiliteitsbouw, verzorgingscentra en winkelcentra in héél Nederland, zodat de Lammerink Groep reeds twee jaar op zoek was naar uitbreiding in MiddenNederland om vanuit hier een optimale service en uitbouw in heel Nederland te kunnen bewerkstelligen. Van Keulen maakt met 15 mensen een doorstart onder de naam Lammerink Installatiebedrijf Amersfoort.
UWV heeft aan 14 bedrijven een opdracht verstrekt voor de reïntegratie van arbeidsgehandicapten. Het gaat om nieuwe contracten voor 15.000 reïntegratietrajecten, die op 1 juli 2003 ingaan. Doel van de nieuwe contracten is minimaal 6000 arbeidsgehandicapten weer aan werk te helpen. UWV heeft de 15.000 reïntegratietrajecten in maart 2003 aanbesteed. Uitgangspunt hierbij is het zo doelmatig en doeltreffend mogelijk inzetten van de beschikbare reïntegratiemiddelen. Remedie BV te Borne heeft als nieuwkomer liefst 500 trajecten afgesloten. UWV heeft de offertes beoordeeld op specifieke aanpak, beloofde resultaten, behaalde resultaten en prijs. Hieruit blijkt dat reïntegratiebedrijven elkaar op het
gebied van specifieke aanpak en beloofde resultaten weinig ontlopen. Op donderdag 22 mei jl. is aan het Multi Care Center in Hengelo de jaarlijkse bouwaward uitgereikt, die gezien wordt als een prestigieuze prijs in de bouwwereld. Het Multi Care Center is een bedrijfsverzamelgebouw voor organisaties en bedrijven, die een relatie hebben met zorg en is gerealiseerd op het terrein aan de voorzijde van het Streekziekenhuis MiddenTwente, waarmee het gebouw ook letterlijk is verbonden. Bij de opening in 2000 was het Ziekenhuis in Hengelo het eerste in Nederland met een dergelijk gekoppeld (zorg)dienstencentrum en inmiddels zijn er elders in het land vergelijkbare plannen.
Hennie van der Most-groep is per 1 mei jl. met zijn Evenementenhal in Hardenberg een samenwerkingsverband aangegaan met het complex Darling Market in Rijswijk. De naam van de nieuwe locatie wordt Evenementenhal Rijswijk. Ook hier worden evenals als in Hardenberg vakbeurzen georganiseerd volgens de full service-formule. Herman van der Most zal ook in Rijswijk de scepter zwaaien.
Soweco in Almelo heeft het boekjaar 2002 afgesloten met een netto exploitatieresultaat van 1.830.000 euro, een daling van ongeveer 10 % ten opzichte van het jaar ervoor.De geconsolideerde omzet steeg met 1,3 % naar 26.364.000 euro en het aantal SW-arbeidsplaatsen steeg van 1524 naar 1531. Door allerlei negatieve omstandigheden staat de
omzet dit jaar onder zware druk; oorzaken zijn met name de grote hoeveelheid onwerkbare dagen door het slechte weer en de gevolgen van de vogelpest. De productgroep Kantoor- en Projectinrichting van Leferink Haaksbergen (kantoorefficiency) bestond op 8 mei jl. 25 jaar. Dat ging samen met het jubileum van verkoopdirecteur Vos. De banenpremie van de provincie geldt binnenkort ook voor kleinere bedrijven die zich in Twente vestigen en banen creëren. Grote bedrijven kunnen al gebruik maken van een dergelijke subsidieregeling (maximaal 4.000 euro per arbeidsplaats). De regeling geldt voor bedrijven in Almelo, Hengelo, Enschede, Oldenzaal en Borne die aan de voorwaarden voldoen, bijvoorbeeld minimaal 25 banen bieden die minimaal vijf jaar in de regio blijven. Henk Wisselink, directeur van Novitron Technology Management in Zelhem, heeft met ingang van 2003 de aandelen van Richmond Automatisering overgenomen van haar oprichter en beheerder Henk Richmond. Dit Hengelose bedrijf ontwikkelt en verkoopt elektronische systemen voor het besturen en bemeten van technische processen in de gezondheidszorg en overige industrieën. Er bestaan met name veel relaties met centrale sterilisatie- en apothekersafdelingen van ziekenhuizen; zo is Richmond in Nederland marktleider in sterilisatie-validatieapparatuur, levert ze gecombineerde besturings- en controlesystemen voor sterilisatoren en ondersteunt zij apothekers met geautomatiseerde protocolsystemen bij de bereiding van medicijnen en infusen. ■
23
Nieuws & feiten
leefbaarder maken. Dit is het doel van het project ’Goederen naar Twentse steden’. Een initiatief van Regio Twente en European Transport region Twente (ETT), het samenwerkingsverband van vervoerders, verladers en groothandelbedrijven in Twente. Voor de komende vijf jaar is een stappenplan ontwikkeld. Het is mogelijk om de invoering per stad te differentiëren. Het realiseren van een regionale oplossing blijft echter het einddoel. In het rapport dat vandaag verschijnt wordt het nader uitgelegd. Het gaat om de uitkomsten van de werkbijeenkomsten van het Twentse overlegplatform. Besturen van betrokken organisaties en gemeenten moeten nog een oordeel vormen en besluiten nemen.
Henk Richmond (links) draagt de organisatie van Richmond over aan zijn opvolger Henk Wisselink.
Twente visie. 06/2003
. S. nl ng IE ie. ni DV vis rle A te ve JK en st LI tw ien ON w. e d SO ww lijk PER op e k zak ND Oo rm IJVE fo L at JB Pl VRI OR VO
WAO en ondernemerschap
Op voorhand is dit niet de eerste weg die u inslaat met uw zieke werknemer, maar als herplaatsing niet lukt en uw werknemer dreigt in een hoge WAO-uitkering terecht te komen, is begeleiding naar zelfstandige arbeid een mogelijkheid. Uiteraard is gedegen onderzoek hier geboden en moet de arbeidsongeschikte de juiste persoon zijn voor het ondernemerschap!
Pluspunten Ondanks de risico’s en onzekerheden heeft een eigen bedrijfje veel pluspunten voor een WAO’er. Het biedt de flexibiliteit om het werk af te stemmen op de eigen wensen en mogelijkheden. De arbeidsgehandicapte ondernemer kan zelf het werk indelen en het tempo en de werkdruk bepalen. Daarbij biedt de wetgeving ook enige mogelijkheden en beschermingen zodat met deskundige hulp en begeleiding een succesvolle start gemaakt kan worden met een eigen bedrijf.
Gedegen voorbereiding De voorbereiding tot het starten van een eigen onderneming begint met het opstellen van een sluitend ondernemingsplan. Het Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen (UWV) vervult in de beoordeling van de zelfstandige werkhervatting een cruciale rol. Als de arbeidsgehandicapte een goed en haalbaar idee heeft, verleent het UWV alle steun en begeleiding. Zo stelt het UWV een vergoeding beschikbaar van maximaal € 2.732,- indien begeleiding door een deskundige noodzakelijk is in de voorbereidingsperiode. Daarnaast kan het UWV een voorbereidingskrediet verstrekken van maximaal € 2.269,-.
Startkapitaal Om een eigen bedrijf te starten heeft men startkapitaal nodig. In eerste instantie
dient een arbeidsgehandicapte hiervoor naar een bank te gaan. Daarnaast biedt de Wet REA arbeidsgehandicapten de mogelijkheid om bij het UWV een starterskrediet aan te vragen van maximaal € 27.227,-. Het UWV beoordeelt of men in aanmerking komt voor zo’n krediet. Men kijkt onder meer naar de haalbaarheid van het plan en of ondernemersschap past bij de resterende arbeidsmogelijkheden van de arbeidsgehandicapte. Als het UWV vindt dat, gezien de positie op de arbeidsmarkt, de arbeidsgehandicapte sneller in loondienst aan de slag kan komen, volgt een weigering. Een belangrijke voorwaarde voor de toekenning is dat men over een WAO-uitkering beschikt.
Starterskrediet terugbetalen
Oneens met het oordeel UWV?
Complexe materie
Verleent het UWV geen krediet, dan kan de arbeidsgehandicapte binnen zes weken een (aangetekend) bezwaarschrift indienen. Het UWV heeft zes weken de tijd om een beslissing te nemen naar aanleiding hiervan. Is de arbeidsgehandicapte het niet eens met deze nieuwe beslissing dan kan er binnen zes weken een beroepschrift ingediend worden bij de rechtbank.
Er komt veel bij kijken als een arbeidsgehandicapte werknemer een eigen bedrijf wil beginnen. Hulp van deskundigen is op zijn plaats. Zo kan de Kamer van Koophandel ondersteuning bieden bij de oprichting van een eigen bedrijf en speelt het UWV een cruciale rol bij de start van een eigen bedrijf. Het verdient aanbeveling om zo snel mogelijk met laatstgenoemde organisatie contact op te nemen. Daarnaast zijn er gespecialiseerde reïntegratiebedrijven die dit traject uitgebreid kunnen begeleiden, vaak in nauw overleg met het UWV. ■
Inkomsten als zelfstandige Inkomsten uit het eigen bedrijf hebben gevolgen voor de hoogte van de WAOuitkering. Verdient men met het eigen bedrijf minder dan wat de arbeidsgehandicapte volgens de WAO-beoordeling in theorie kan verdienen, dan kan men een inkomenssuppletie aanvragen. Anderzijds kan het UWV het arbeidsongeschiktheidspercentage herzien. Echter bij twijfel over de duurzaamheid van de inkomsten gebeurt dit niet altijd direct. Er kan worden afgesproken dat tot een nader af te spreken datum de arbeidsongeschiktheidsklasse niet wordt beoordeeld. Het arbeidsongeschiktheidspercentage blijft hetzelfde maar de uitkering wordt verrekend met het loon uit zelfstandige arbeid. Als binnen de afgesproken periode blijkt dat het werk toch niet passend is, dan bestaat er weer recht op de oude uitkering. Complexer wordt het als de arbeidsgehandicapte naast een gedeeltelijke WAO-uitkering een gedeeltelijke WW-uitkering ontvangt. De korting van de verdiensten vindt dan in eerste instantie plaats op de WW-uitkering.
Het krediet is een lening die terugbetaald moet worden. De looptijd van de lening of borgstelling is maximaal tien jaar. Het UWV houdt bij het terugbetalen rekening met het verwachte rendement van het bedrijf. Uitstel van betaling of verlaging van het af te lossen bedrag is in sommige gevallen mogelijk. Strandt het bedrijf omdat bijvoorbeeld de gezondheid van de arbeidsgehandicapte verslechtert, dan kan het UWV een zekere mate van coulance aan de dag leggen. Als het bedrijf door eigen schuld failliet gaat, kan echter niet gerekend worden op kwijtschelding. Het krediet, inclusief rente, moet dan terugbetaald worden.
Benno Wagtenveld MBA directeur Remedie BV
25
Column personeel & organisatie
Volgens de Wet Verbetering Poortwachter heeft de werkgever de verplichting om een actieve rol te spelen bij de reïntegratie van zieke werknemers. In bepaalde situaties hoeven dit niet altijd werkzaamheden in loondienst te zijn. Een zieke werknemer kan ook gereïntegreerd worden in zelfstandige arbeid.
Twente visie. 06/2003
◆ Van Loenshof 36, 129 m2,
Aanbod Bij het ter perse gaan van deze uitgave kan een gedeelte van het aanbod reeds zijn verkocht of verhuurd. Onder voorbehoud van zetfouten.
VVO 129 m2, € 42.500 per jaar, in overleg, 053-4852244 Te koop ◆ Hendrik ter Kuilestraat 135-
137, 4.900 m2 n.o.t.k., in overleg, 053-4852244
Almelo
Te koop/Te huur
Te huur
◆ Vlierstraat 111, 2.950 m2,
VVO 390 m2, € 65.000 per jaar, per direct, 053-4852244 ◆ Henriette Roland Holstlaan ong., 3.840 m2, VVO 3.840 m2, € 125 per m2, in overleg, 053-4852244 Te koop ◆ Kolthofsingel 15, 7.560 m2,
VVO 7.560 m2, € 2.850.000, per direct, 053-4852244
€ 70 per m2 koopsom n.o.t.k., in overleg, 053-4852244
Haaksbergen Te huur
Te koop
◆ Hassinkweg 14 A, B en C, €
◆ Industrieweg 20,
545.000 , In overleg, 074-2503222 ◆ Oelerweg 22, VVO 95 m2, € 389.000 woonhuis met praktijkruimte, 01-06-2003, 074-2503222 ◆ Wegtersweg 22-4, BVO 115 m2, VVO 220 m2, € 279.000 inclusief 6 parkeerplaatsen, In overleg, 074-2503222 ◆ Breemarsweg 68, ´t Lansink Tuindorp, 80 m2, BVO 80 m2, VVO 80 m2, € 235.000,- n.o.t.k. incl. woonhuis van 350 m2, in overleg, 074-2430855
Industrieterrein ‘t Lochter, 830 m2, BVO 830 m2, VVO 830 m2, € € 375.000 kosten koper, in overleg, 0548-631008 ◆ Smidsweg 110, centrum, 435 m2, BVO 150 m2, VVO 55 m2, € 270.000 woon-/winkelpand, in overleg, 0548-612861
BVO 65 m2, VVO 65 m2, € 6750 per jaar, in overleg, 053-4354455 ◆ Kruislandstraat 44 b, 450 m2, BVO 450 m2, VVO 450 m2, € 15.000,- per jaar, in overleg , 053-4354455
Te koop/Te huur ◆ Burgemeester Jansenplein 140, 150 m2, VVO 150 m2, € 25.000 per jaar koopsom € 295.000, in overleg, 053-4852244 ◆ Demmersweg, Westermaat, BVO 3804 m2, VVO 3200 m2, € 125 per jaar, medio 2003, 0546-629800
Hellendoorn
Nijverdal
Te koop
Te huur
◆ Luttenbergerweg/
◆ Keizerserf 39 unit A,
Pastoorrientjesstraat, perceel grond, 1.232 m2, BVO 1.232 m2, VVO 1.232 m2, € 77.000 kosten koper, in overleg, 0548-631008 ◆ Dorpsstraat 71, centrum, 640 m2, BVO 150 m2, VVO 40 m2, € 335000 woon-/winkelpand, in overleg, 0548-612861
centrum, 126 m2, BVO 126 m2, VVO 120 m2, € 199 per m2 prijs per jaar, in overleg, 0548-612861 ◆ Keizerserf 39 unit B, centrum, 103 m2, BVO 103 m2, VVO 100 m2, € 135 per m2 prijs per jaar, in overleg, 0548-612861 ◆ Willem Alexanderstraat 62, centrum, 200 m2, BVO 200 m2, VVO 212 m2, € 199 per m2 prijs per jaar, in overleg, 0548-612861 ◆ Grotestraat 140-142 unit B, centrum, 155 m2, BVO 155 m2, VVO 155 m2, € 115 per m2 per jr., per direct, 0548-612861 ◆ Van den Bergsweg 7, Industrieterrein ‘t Lochter, 368 m2, BVO 368 m2, VVO 368 m2, € 90,- per m2 per jr., geïndexeerd, in overleg, 0548-631008 ◆ Bedrijvenweg 41, Industrieterrein ‘t Lochter, 670 m2, BVO 670 m2, VVO 670 m2, € 30.000 per jaar geïndexeerd, in overleg, 0548-631008
◆ Geukerdijk 84, 65 m2,
Borne Te koop ◆ Anemoon 2, 154 m2,
BVO 154 m2, VVO 154 m2, € 295.000 , in overleg , 053-4354455
Delden Te huur ◆ Langestraat 33d,
VVO 92 m2, € 9000 per jaar, 01-06-2003, 074-2503222
Enschede Hengelo (OV) Te huur Te huur ◆ Pantheon 2, VVO 412 m2,
€ 58500 per jaar inclusief 7 parkeerplaatsen, 01-06-2003, 074-2503222 ◆ Nijverheidstraat 1, 660 m2, VVO 660 m2, € 110.000 per jaar, per direct, 053-4852244 ◆ Boulevard 1945-372, 1.539 m2, VVO 1.539 m2, € 120 per m2, in overleg, 053-4852244 ◆ Hengelosestraat 531-545, 940 m2, VVO 940 m2, € 123 per m2, per direct, 0534852244
◆ Aquamarijnstraat 95, 135
m2, VVO 135 m2, € 12.000 per jaar, in overleg, 053-5724466 ◆ Aquamarijnstraat 135, 410 m2, VVO 340 m2, € 22.500 per jaar, In overleg, 074-2503222 ◆ Anninksweg 51, centrum, VVO 45 m2, € 5750 per jaar, 01-06-2003, 074-2503222 ◆ Wegtersweg 80-84, VVO 2800 m2, € 195.000 per jaar, In overleg, 074-2503222
Te koop/Te huur ◆ Rudolf Dieselstraat,
Bedrijventerrein ‘t Lochter, 517 m2, BVO 517 m2, VVO 517 m2, € € 275.000 V.O.N. , in overleg, 0548-631008 ◆ Rudolf Dieselstraat, Bedrijventerrein ‘t Lochter, 675 m2, BVO 675 m2, VVO 675 m2, € € 395.000 V.O.N. , in overleg, 0548-631008 ◆ Rudolf Dieselstraat, Bedrijventerrein ‘t Lochter, 675 m2, BVO 675 m2, VVO 675 m2, € € 385.000 , V.O.N. , in overleg, 0548-631008 ◆ Rudolf Dieselstraat, Bedrijventerrein ‘t Lochter, 517 m2, BVO 517 m2, VVO 517 m2, € € 275.000 V.O.N. , in overleg, 0548-631008 ◆ Rudolf Dieselstraat, Bedrijventerrein ‘t Lochter, 655 m2, BVO 655 m2, VVO 655 m2, € € 365.000 V.O.N. , in overleg, 0548-631008
27
Onroerend goed
◆ Centrumplein 3, 390 m , 2
Te koop
Oldenzaal Te koop ◆ Eekboerstraat 66, 2300 m2,
€ 1.650.000, in overleg, 053-4852244 Te koop/Te huur ◆ Zandbreeweg 10, 300 m2,
VVO 2.185 m2, € 80.000 per jaar, in overleg, 053-4852244 ◆ Marconistraat 26, Industrieterrein Het Hazewinkel, 1821 m2, VVO 1350 m2, € 65.000 per jaar Ook te koop, € 650.000, 01/10/2003, 0541-522022
Twente visie. 06/2003
DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft ca. 500 m2 kantoorruimte verhuurd op de 6e verdieping van het kantoorgebouw ‘De Bolder’
29
Wierden
Te huur
Te huur
◆ Verzetsstraat 2-4-6,
◆ Industrieweg 7, 1295 m2,
VVO 310 m2, € 31.000 per jaar casco oplevering, 01-06-2003, 074-2503222 ◆ Nijverdalseweg, Plaagslagen, VVO 1008 m2, € 107 per jaar te huur in units v.a. 187 m2, per direct, 0546-629800 ◆ Handelsweg 30, industrieterrein Noordermors III, BVO 4.060 m2, € 131.596 per jaar, in overleg, 0548-540045 ◆ Nijverdalseweg 143, Industrieterrein Plaagslagen, va 150 m2, € 107 per m2 Turn key, in overleg, 0548-540045 ◆ Grotestraat 29, Centrum, 90 m2, € 11.345 per jaar, in overleg, 0548-540045 ◆ Ethaanstraat 2, Industrieterrein Plaagslagen, 336 m2, € 46 per m2, in overleg, 0548-540045 ◆ Energiestraat 11, Industrieterrein De Mors, BVO 2.321 m2, € 77.000 per jaar, in overleg, 0548-540045
BVO 375 m2, € 14.000 per jaar , in overleg, 0546-571272 ◆ Bedrijvenstraat 5 A, industrieterrein Violenhoek, BVO 327 m2, € 15.000 per jaar , 0546-539595
Transacties
Enschede DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens Vredestein Banden bv het logistieke centrum gelegen aan het Transportcentrum 12-14 onderverhuurd aan de Hartman Groep bv. Het obejct is groot ca. 6.600 m2. De huurprijs bedraagt naar verluidt ca. € 200.000,- per jaar. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verhuurde aan de Raadhuisstraat 2 namens de eigenaar een kantoorruimte, totaal groot circa 240 m2, de huur-
prijs bedraagt € 18.000,- per jaar. Huurder is Enschede FM. Aan de Zuiderspoorstraat 11-16 verhuurde Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. namens de eigenaar een kantoorruimte, totaal groot 105 m2. De huursom bedraagt € 11.025,- per jaar. Huurder is Renfro Europe B.V. DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft aan het Schutterveld 117 ca. 830 m2 praktijkruimte aangehuurd namens haar opdrachtgever, een opleidingsinstituut. De huurprijs bedraagt naar verluidt ca. € 82,- per m2 per
jaar, niet te vermeerderen met BTW. Verhuurder betreft een tweetal particuliere beleggers.
Onroerend goed
Rijssen
Hengelo (OV) DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft ca. 500 m2 kantoorruimte verhuurd op de 6e verdieping van het kantoorgebouw ‘De Bolder’ aan de Spoorstraat 50 aan een IT-bedrijf. De huurprijs bedraagt ca. NLG 125 m2 per jaar, te vermeerderen met BTW. DTZ Zadelhoff v.o.f. trad op in deze namens haar opdrachtgever, een particuliere belegger. ■
Enschede FM huurt 240 m2 aan de Raadhuisstraat 2 te Enschede. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. bemiddelde bij de verhuur
Twente visie. 06/2003
. S. nl ng IE ie. ni DV vis rle A te ve JK en st LI tw ien ON w. e d SO ww lijk PER op e k zak ND Oo rm IJVE fo L at JB Pl VRI OR VO
WID en MOT ? belastingadviseur: • samenstellen, beoordelen of controleren van de jaarrekening; • voeren van administraties; • verzorgen van belastingaangiften en daarmee verband houdende werkzaamheden; • verstrekken van belastingadviezen.
De strijd tegen witwaspraktijken wordt nog omvangrijker dan voorheen. Met ingang van 1 juni zijn nu ook wettelijke verplichtingen opgelegd aan uw accountant en belastingadviseur. Dit zal enkele gevolgen hebben voor de relatie die u met hen hebt.
Ook indien uw accountant u adviezen geeft of bijstand verleent inzake het aanof verkopen dan wel overnemen van ondernemingen en het aan- of verkopen van onroerende zaken, vallen deze werkzaamheden onder de werkingssfeer van de MOT.
Wet identificatie (WID)
Om witwaspraktijken op te sporen zijn wettelijke regels opgesteld en is een onafhankelijk meldpunt ingericht, het zogenaamde ‘Meldpunt Ongebruikelijke Transacties’ te Zoetermeer. Op basis van meldingen van transacties met een ongebruikelijk karakter onderzoekt het Meldpunt of mogelijk sprake is van een witwaspraktijk.
Uw accountant of belastingadviseur moet op grond van de WID de identiteit van zijn cliënt vaststellen. Deze regel geldt niet alleen voor alle nieuwe cliënten maar evenzo voor reeds bestaande relaties. Voordat zij een (nieuwe) opdracht mogen aanvaarden zullen zij zich er persoonlijk van moeten vergewissen of u als opdrachtgever ook degene bent voor wie u zich uitgeeft. Het maakt hierbij geen verschil of u als natuurlijk persoon de opdracht verstrekt of middels uw rechtspersoon (als N.V. of B.V.). Uw accountant of belastingadviseur zal u in beide gevallen dan ook verzoeken u te legitimeren. Als natuurlijk persoon kunt u u legitimeren met een geldig reisdocument, zoals een paspoort of een Europese reiskaart, een geldig Nederlands rijbewijs of een Nederlands document waarmee een vreemdeling zijn identiteit en verblijfsrechtelijke status kan aantonen. Als Nederlands rechtspersoon wordt uw identiteit vastgesteld aan de hand van een gewaarmerkt uittreksel uit het register van de Kamer van Koophandel, dan wel met behulp van een door een in Nederland gevestigde notaris opgemaakte akte. Tevens moet van de vertegenwoordiger van de rechtspersoon de identiteit worden vastgesteld. Van de buitenlandse rechtspersoon en haar vertegenwoordigers wordt de identiteit vastgesteld aan de hand van officiële documenten uit het land van herkomst van de rechtspersoon.
Voor het beoordelen of sprake is van een ongebruikelijke transactie zijn twee soorten indicatoren vastgesteld, te weten: 1 Objectieve indicatoren (melding verplicht) A Transacties die aan de politie of justitie worden gemeld: transacties die in verband met witwassen aan politie of justitie worden gemeld, moeten ook aan het meldpunt worden gemeld.
ge waarde dat deze vallen onder het grensbedrag en waarbij aanleiding is om te veronderstellen dat de cliënt daarmee eventuele meldingen van dat soort transacties wil voorkomen. Voor alle indicatoren geldt dat melding verplicht is van verrichte transacties en voorgenomen transacties. Het is uw accountant respectievelijk belastingadviseur overeenkomstig de wet echter niet toegestaan om u als zijn opdrachtgever te informeren over een door hem gedane feitelijke melding aan het Meldpunt.
Wat betekent dit voor u? Wij zijn ervan overtuigd dat er ‘normaal gesproken’ weinig verandert in de relatie tussen u en uw accountant of belastingadviseur. Van u wordt verwacht dat u zich tegenover hen legitimeert. Van hen wordt niet verwacht dat zij optreden als een opsporingsambtenaar. In het kader van de Wet MOT zijn zij alleen verplicht ongebruikelijke transacties te melden voor zover zij die tegenkomen in het kader van hun normale werkzaamheden. Uw vertrouwensrelatie zal door deze nieuwe wetten echter niet worden aangetast. Hebt u na het lezen van dit artikel de behoefte aan nog meer informatie, dan verwijs ik u naar de recentelijk geopende meldpunt website van het Ministerie van Justitie (www.justitie.nl/mot/) of uw eigen accountant of belastingadviseur. Zij zijn graag bereid u hierover nader te informeren. ■
B Contante transacties: transacties boven € 15.000 betaald aan of betaald door tussenkomst van de beroepsbeoefenaar in contanten, met cheques aan toonder of soortgelijke betaalmiddelen.
31
Column financieel accent
Met ingang van 1 juni 2003 is de Wet Identificatie bij dienstverlening (WID) en de Wet Melding ongebruikelijke transacties (MOT) van kracht geworden voor alle zakelijke dienstverleners, dus ook voor uw accountant en belastingadviseur.
2 Subjectieve indicatoren (melding verplicht, indien de accountant of belastingsadviseur oordeelt dat één of meer van de volgende situaties van toepassing zijn)
Wet MOT
A Vermoedelijke witwastransacties: transacties waarbij aanleiding is om te veronderstellen dat ze verband kunnen houden met witwassen.
Onder de werkingssfeer van de MOT vallen onder meer de navolgende aangeboden diensten van uw accountant of
B Contante transacties: voorkeur van de cliënt voor transacties met een zodani-
N.H. Huizing RA De auteur is als openbaar accountant / hoofd bureau vaktechniek verbonden aan Ten Kate & Huizinga Accountants te Enschede
Twente visie. 06/2003
Een unieke beleving in een unieke omgeving
Twentse Catering Groep Frans en in de Hollandse keuken klinkt oer-Hollands. Koks uit alle indstreken die met liefde hun gerechten aan tafel bereiden. Met eigen ogen zien hoe een gerecht bereid wordt en vervolgens genieten van de culinaire heerlijkheden. Haal de kok eens uit de keuken. Proef, beleef en ontdek het zelf. Showcooking kan eveneens op locatie. ■
De nieuwjaarsrede van de directeur op de middenstip, een rondleiding door de catacomben of een pakkende onthulling van uw nieuwste product in het strafschopgebied. In het Arke Stadion scoort u gegarandeerd. Een uitgelezen locatie voor ieder denkbaar evenement. Een locatie waar ontspanning en inhoud samen gaan. De Twentse Cateringgroep beschikt over alle denkbare faciliteiten opdat het u en uw gasten aan niets ontbreekt. Mede dankzij de samenwerking met onze partners is ons geen opdracht vreemd. Informeert u geheel vrijblijvend naar de mogelijkheden.
Inspirerend vergaderen Ontspanning en het weloverwogen nemen van de juiste beslissingen zijn één. Voor even in een andere wereld en je ten volle kunnen wijden aan de doelstellingen. Een ontmoeting in een sfeervolle ambiance en alle mogelijke voorzieningen binnen handbereik. Uw gastheer, de Twentse Cateringgroep, heeft alle voorzieningen in huis en is u graag behulpzaam bij het organiseren van uw zakelijke evenement. Kleine gezelschappen zijn welkom in een van de businesslounges, grotere groepen in de zalen. Zalen die we desgewenst kunnen koppelen. Een unieke locatie voor een inspirerende plenaire zitting of vergadering tot 400 personen. Uitstekend te volgen voor uw gasten dankzij het gesloten tv-systeem. Na afloop een borrel, een rondleiding of het bijwonen van een wedstrijd. Alles is mogelijk.
• • • • • • •
Te g a s t b i j
Bedrijfsfeesten en Productpresentaties
33
vergaderingen seminars thema-avonden huwelijksfeesten bedrijfspresentaties personeelsfeesten congressen
Beurzen en Modeshows Het Arke Stadion is meer dan veelzijdig. Een sfeervol decor voor ieder denkbaar evenement. Wat dacht u bijvoorbeeld van het uitnodigen van uw relaties voor een vakbeurs. Een in het oog springende locatie om te netwerken en met branchegenoten van gedachten te wisselen in een sfeervolle ambiance. Het presenteren van uw nieuwe collectie. De nieuwste dames- en herenmode of een spetterende bruidsshow. De Twentse Catering Groep denkt graag met u mee.
Het maximale aantal Zalen Carré Theater Diner T.O.S. Lounge 400 200 G.A. Lounge 200 120 Amicon Lounge 200 120 Restaurant 200 160 Essent Café -
personen Feest 600 300 300 200 200
Showcooking De koks van de Twentse Catering-groep onderscheiden zich door hun achtergrond, kennis en ervaring. In onze Italiaanse keuken spreekt de chef Italiaans, onze Chinese kok is echt Chinees, onze Franse kok spreekt
Twentse Catering Groep Colosseum 65 7521 PP Enschede Tel. 053-8525620, Fax 053-8525630
[email protected] www.twentsecateringgroep.nl
Twente visie. 06/2003
Veel ondernemers gaan langzamerhand de toepassingsmogelijkheden van internet voor hun eigen bedrijf (wel of niet) inzien.
Transport Binnen de vaak als traditioneel opgevatte transportbranche heeft internet (of internet gerelateerde oplossingen) een voortvarende toepassing gevonden. Belangrijkste toepassing van internet binnen de transportbranche is gericht op het verhogen van de efficiency. Optimaliseren van de belading, de tracking van vrachten en het op basis hiervan flexibel kunnen aanpassen van de routeplanning, verbetering van onderlinge (interne) en externe communicatie zijn enkele voorbeelden van succesvol gebleken toepassingen. Online verbinding tussen vrachtwagencombinaties en de centrale planningsafdeling enerzijds en de directe communicatie met de klant anderzijds zijn voor veel transportondernemingen van groot belang. De inzet van de beschikbare (internet)technologie hierbij, te denken valt aan mobiel dataverkeer via mobiele telefoon, mobiele fax, automatische bestelling via EDI, blijken hierbij onontbeerlijk te zijn Dus buiten een duidelijke intern gerichte doelstelling (efficiency) wordt internettechnologie ook toegepast ter verbetering van de service in de richting van klant en leverancier.
Reisadviesbranche Binnen de reisadviesbranche heeft de toepassing van internettechnologie een doorslaggevende positie gekregen. Deze positie wordt met name ingenomen door het gebruik van internet in ‘externe’ zin. Naast de, op efficiency gerichte, interne toepassing (interne communicatie, financiële administratie, etc.), wordt internet in deze branche met name ook toegepast om de klant (de reiziger) extra informatie en dus service te verschaffen. Het zoeken van een geschikte vakantiebestemming, het boeken van deze reis, inclusief alle toebehoren (reserveringen van excursies bijvoorbeeld), en eventueel zelfs het betalen geschieden tegenwoordig in toenemende mate online. De fysieke tussen-
Makelaardij Ook binnen de makelaardij wordt internet in toenemende mate gebruikt als ‘contactmedium’ tussen vraag en aanbod. Zo is, mede gestimuleerd door de brancheorganisatie NVM, het totale woonaanbod van alle aangesloten makelaarskantoren verzameld op www.funda.nl. Naast het virtuele woningaanbod is het voor bezoekers van de site ook mogelijk om achterliggende (bijvoorbeeld buurtgerelateerde) informatie op te vragen. Tevens worden voor de aanbieders van huizen uitgebreide statistieken bijgehouden van het bezoekersgedrag. Parallel aan het bij elkaar brengen van vraag en aanbod wordt internet in de makelaardij dus ook toegepast voor de ondersteunende en bijkomende diensten (financieel, notarieel, verhuisbedrijven, aan- of verbouwbedrijven, etc.). Naast de interne toepassing (binnen de makelaarskantoren wordt internettechnologie om de gebruikelijke interne efficiencyredenen toegepast) wordt internet ook toegepast tussen klant en leverancier én tussen verschillende branches.
Zakelijke dienstverlening In de financieel zakelijke dienstverlening (bijvoorbeeld accountancy) worden initiatieven ontplooid om te komen tot een vereenvoudiging van de aanlevering van de benodigde (financiële) gegevens ter verwerking in de jaarcijfers. Met name ondernemers uit het zogenaamde kleinbedrijf hebben te weinig tijd om deze gegevens structureel aan te leveren aan de accountant. De toekomstige dienstverlening is gericht op het online invoeren van de administratieve gegevens in de ter beschikking gestelde programmatuur, waarbij de accountant in eerste instantie ‘op afstand’ controleert en waar nodig tijdig corrigeert. Op deze wijze worden eventuele afwijkingen eerder gesignaleerd. Daarnaast is ook het kostenaspect een overweging voor (met name kleinbedrijf-) ondernemers om over te gaan op deze wijze van online dienstverlening.
Overheid Gestimuleerd door de landelijke overheid zijn momenteel veel lokale gemeentes druk doende om de dienstverlening online aan te kunnen bieden. De zogenaamde één-loket-gedachte wordt met behulp van speciaal hiervoor ontwikkelde software geautomatiseerd geïntegreerd in de reguliere dienstverlening. Een en ander is er zowel op gericht om intern efficiencyvoordelen te realiseren alsook om te komen tot een verhoging van de service en de bereikbaarheid van de gemeentelijke diensten voor de burgers. Hierbij zijn het aanvragen van een verschillende vergunningen, wijzigingsformulieren, het verlengen van rijbewijzen, etc. veelgebruikte en herkenbare procedures die met behulp van internet op een relatief eenvoudige wijze worden geautomatiseerd.
Conclusie en de Toekomst Binnen diverse branches worden de mogelijkheden van internet op gepaste wijze geïntegreerd. Naast een duidelijke interne toepassing, gericht op het verhogen van de (interne) efficiency en bijvoorbeeld de bezettingsgraad, worden ook de externe toepassingsmogelijkheden van internettechnologie in toenemende mate onderkend. De successen zoals deze tot op heden binnen de diverse branches worden ervaren zijn verschillend. Over het algemeen zal de mate waarin men erin slaagt om ‘het gevoel van veiligheid’ en beveiliging van de transactieomgeving te vergroten een doorslaggevende rol spelen bij een verdere acceptatie en daarmee integratie van internet als transactie(verkoop)medium. Of internet ook iets voor uw zaak kan betekenen en hoe u dit aan zou kunnen pakken? Praat er eens over met uw adviseur. ■
Drs. R.W.J. Dood De auteur is werkzaam als management consultant bij Ten Kate & Huizinga en deelnemer aan het samenwerkingsverband Online Strategie (www.onlinestrategie.nl)
35
Column on-line strategie
In deze uitgave van Twentevisie willen wij u een globaal overzicht geven van enkele toepassingsgebieden van internettechnologie in een aantal verschillende branches.
komst van een reisadviseur wordt hiermee minder van belang, hoewel deze waarschijnlijk nooit geheel zal verdwijnen. Het internet biedt daarnaast ook tal van verzamelplaatsen over specifieke reizen of reisbestemmingen alsmede is het uitwisselen van opgedane ervaringen een veelgebruikte toepassing.
. S. nl ng IE ie. ni DV vis rle A te ve JK en st LI tw ien ON w. e d SO ww lijk PER op e k zak ND Oo rm IJVE fo L at JB Pl VRI OR VO
Internet in de praktijk
Twente visie. 06/2003
Voor Dick Jaspers is Twentevisie het Mekka van de biljartsport
‘Ladies and gentlemen, 36
Nadat hij zijn handtekening had gezet en aan de pers en sponsors was voorgesteld, ging ’s Neerlands beste driebander eten met het bestuur van Twentevisie. En hij werd herkend door de Italiaanse restauranthouder. Zulke uitingen van respect doen hem erg goed. “Ik word elk jaar uitgenodigd voor de verkiezing van sportman van het jaar. En dan zit ik op de vierde rij tussen al die beroemdheden. Dan ben ik heel dankbaar, dan voel ik me goed.” Dick Jaspers (38) staat de volgende vijf jaar onder contract in Hengelo. “Wat mij betreft wordt dat nog langer, want ik houd er niet van om vaak van club te wisselen.” Toen Safety Holland bekend maakte te stoppen, werd Jaspers overstroomd met aanbiedingen. “Het feit dat ik ook aanbiedingen dicht bij mijn huis in Brabant kreeg en dat ik wel 200 kilometer verderop wil spelen, zegt toch iets over Twentevisie.” Jaspers moet de weg plaveien naar nieuwe kampioenschappen voor de verwende club in Hengelo. En daarvoor doet zelfs Ben Velthuis een grote stap terug.
(door Jan Medendorp)
Twente visie. 06/2003
Vorig seizoen belde Velthuis met de vraag of Jaspers alsjeblieft wilde komen. Twentevisie was jarenlang het Ajax van het biljart: kampioenschappen werden aaneengeregen met schitterend spel door de beste spelers ter wereld. Maar de koek leek op; met een vijfde plek tijdens het EK in Porto, mede door de strubbelingen met Jelle Pijl, leek aan de successenreeks een einde gekomen. Er moest wat gebeuren. Maar Jaspers zei ‘nee’, ondanks de bijkans blanco cheque die hem voorgehouden werd. “Ik wilde mijn toenmalige ploeggenoten niet in de steek laten,” verklaart hij een jaar na dato. Dit jaar belde hij zelf. Het verzekeringsbedrijf Safety Holland stopt als hoofdsponsor omdat ‘hun gelden niet goed werden besteed’. Malversaties? Jaspers is een stereotype van een topsporter. Hij wil er dus niets over zeggen. Jaspers was afgelopen seizoen in Haarlem niet alleen de eerste
“Het feit dat ik ook aanbiedingen dicht bij mijn huis in Brabant kreeg en dat ik toch 200 kilometer verderop wil spelen, zegt toch iets over Twentevisie.”
speler, hij was ook teamcaptain, een rol die hem minder op het lijf geschreven is. “Ik kwam hier in een gespreid bedje, de club regelt alles, dat werkt een stuk prettiger. Ik speelde vroeger ook altijd graag in Hengelo; Twentevisie is voor mij het Mekka van de biljartsport. Dat hebben ze onderhand wel bewezen.”
Velthuis Twentevisie haalde na de weigering van Jaspers de Turkse topspeler Tasdemir (als eerste man samen met Zanetti). Mede dankzij zijn komst haalde Twentevisie 5
het afgelopen seizoen al strijdend de play-off, maar ging in de halve finale ten onder tegen Crystal Kelly. De komst van Jaspers betekent dat Twentevisie vooral in de breedte sterker is geworden. Nu dus met Zanetti of Tasdemir op plek 2, Rudolph schuift door naar 3 en Koorevaar wordt de vierde speler. En daar schuilt dan ook de kracht voor volgend jaar. Twentevisie is de te kloppen ploeg. De komst van Jaspers betekent waarschijnlijk ook het afscheid van de nestor van de vaderlandse biljartsport Ben Velthuis. “Hoezo? Ik 5
let’s play... biljart’ kan me toch terugvechten naar de vierde plek in het team,” laat Velthuis weten. Het verschil lijkt te groot met Koorevaar die afgelopen jaar vrijwel al zijn wedstrijden won. Bovendien is Twentevisie toe aan een non-playing (en dus onafhankelijk) teamcaptain die alle besognes oplost. Twentevisie heeft wel geëist dat Jaspers ook tijdens internationale duels beschikbaar is. In het biljartwereldje kunnen spelers diverse broodheren dienen. Zo kwam Jaspers vorige maand tijdens het EK in Porto uit voor Benfica en verloor hij de finale nipt van het Nederlandse Crystal Kelly. “Onze derde en vierde speler waren te zwak.” Maar hij stopt dus bij Benfica. “Ik heb daar getekend omdat Safety Holland geen interesse had in de Coupe d’Europe. En toen kreeg ik een geweldige aanbieding van Benfica. Het is het meest professioneel als je zowel nationaal als internationaal voor één club speelt. En dat ga ik ook doen voor Twentevisie.”
Dick Jaspers Keu Jaspers krijgt in Hengelo niet alleen betaald per wedstrijd en per gewonnen punt, maar hij ontvangt ook een deel van representaties en PR-activiteiten voor de club. “Bij Twentevisie teken ik het beste contract uit mijn carrière, maar het is absoluut niet te vergelijken met voetbal. In het biljarten is het onmogelijk om jaarlijks meer dan een ton te verdienen.” Toch gaat het bij Jaspers om veel geld. Dat hem dat ook door de andere spelers van harte gegund wordt blijkt uit het feit dat zij (evenals alle bestuursleden overigens) elk garant staan voor het aanbrengen van één nieuw businesslid-sponsor. “Dat was voor mij ook een verrassing.” Maar Twentevisie heeft geen spijt van de opmerkelijke transfer. Een, hoewel groteske, vergelijking: Napoli had dankzij sponsoring en merchandising in no-time de immense transfersom van Maradonna terugverdiend en volgens een bestuurslid van Twentevisie gingen na de komst van Jaspers deuren open voor de club die anders gesloten bleven. In slechts een paar dagen tijd werden duizenden euro’s aan extra sponsoring binnengehaald. Zelf weet Jaspers ook waar Abraham de mosterd vandaan haalt. Hij is niet helemaal afhankelijk van het inkomen van Twentevisie. Zo wordt de wereldkampioen al meer dan tien jaar gespon-
sord door Minolta. “Waar ik ook speel, Minolta en Jaspers zijn één.” Voor de liefhebbers, er bestaat een echte Dick Jaspers Keu en een Dick Jaspers Biljart. “Binnenkort komt er ook een kledinglijn uit van mij.” “Ik werk en leef als een professional. Als ik niet slaap, ben ik bezig met de sport. Trainen, reizen, PR, het onderhoud aan mijn eigen website, noem maar op.”
Korfbal De carrière van Jaspers begint (weinig verrassend) op het biljart in de bar/dancing van zijn grootouders waarop hij mocht spelen als de tent gesloten was. “Daarom staat biljarten in Nederland op zo’n hoog niveau. Overal staan biljarts, iedereen heeft wel eens een keu in zijn handen gehad.” Biljart is internationaal vergelijkbaar met korfbal: Nederland wint vrijwel altijd. “In Engeland kennen ze bijvoorbeeld alleen snooker. Nee, driebanden is absoluut geen circusnummer. We hebben heel veel concentratie nodig om de sport perfect te kunnen uitoefenen, maar het kan allemaal wel wat losser.” Op weg naar wedstrijden draait Jaspers vaak zijn lijflied Peter Gunn van Emerson, Lake en Palmer, paradoxaal omdat een fraaie stoot van hem slechts met vingergeknip door het publiek wordt ontvangen. Op televisie is biljart (zeker na het vertrek van Ben de Graaf) nauwelijks meer te zien. Tenzij het om een alles-of-niets-
wedstrijd (met als inzet een ton) gaat, zoals de beroemde wedstrijd van Jaspers tegen Blomdahl. “Biljart is zeer tvgeniek. Maar het gedoe er omheen kan veel losser. Ik geloof niet zo in een andere kleur ballen of een andere telling, het is vooral het imago van de sport. Die wedstrijd om honderdduizend gulden bewijst dat.” SBS6 adopteerde darts. “Dat darten, dat was iets nieuws, zeker met Barney.” Meer theater, met een speaker die de zaal toeschreeuwt, ‘ladies en gentlemen, let’s play... biljart’. “Ja, dat zou ook mooi zijn bij biljartwedstrijden.”
37
Ridder Jaspers is een beetje de Lendl van het biljarten. De allerbeste, maar heel saai. In Tubantia zei hij daarover vorig jaar: “Ze zeggen wel eens dat ik te bescheiden ben, maar dat ben ik liever dan arrogant.” Hij slaat zijn keu niet doormidden als hij een belangrijke bal mist. Vorig jaar werd hij geridderd en hij voelt zich nog steeds als Alice in Wonderland. “Ik was enorm verrast, want ze zeiden dat Johan Cruijff ook officier in de Orde van Oranje Nassau is.” Zijn erelijst is lang (zie kader), maar Jaspers kan het vergeten ooit sportman van het jaar te worden. Net zo min als de Hengelose biljarters ondanks hun grote successen nog nooit sportploeg van Overijssel zijn geworden. “Nee, het lintje heeft voor mij meer waarde dan sportman van het jaar.” ■
Palmares Dick Jaspers stapte over van het bandstoten (beste prestatie een tweede plaats tijdens het EK in Bottrop in 1990) naar het driebanden na het zien van de finale van de Worldcup in het casino Valkenburg tussen de levende legende Raymond Ceulemans en de japanner Nobuaki Kobayashi. Die wedstrijd werd integraal uitgezonden. Jaspers werd lid van de BWA, de bond die zich richt op professionele biljarters. In 1993 werd Jaspers door de Europese Biljartbond geschorst voor 5 jaar omdat hij meedeed aan wedstrijden die door deze bond niet waren goedgekeurd. De Wereldbiljartbond nam de beslissing over waardoor Jaspers verstoken bleef van EK’s en WK’s. Deze straf gold overigens ook voor andere wereldtoppers zoals Ceulemans, Blomdahl en Sayginer. In 1998 is de ruzie grotendeels bijgelegd. In 2000 werd Jaspers voor de eerste keer wereldkampioen; het was pas (zoals verklaard) zijn derde WK. Dit jaar werd hij voor het eerst Europees Kampioen. Andere hoofdprijzen: hij won de wereldbeker in 1997 en 1999, hij won tot nu toe 12 wereldbekertoernooien, 33 nationale Grand Prix-toernooien en 11 internationale Grand Prix-toernooien. Jaspers was 11 keer Nederlands Kampioen en 4 keer won hij het prestigieuze invitatietoernooi in Monaco. Dat hij in dit artikel Twente het Mekka van het biljarten noemt is wellicht verklaarbaar door zijn ongeëvenaarde prestatie in Oldenzaal (1998) toen hij als hoogste gemiddelde 2.419 haalde tijdens de nationale Grand Prix Grolsch. Twente visie. 06/2003
En tot slot ruimt het bestuur de dranghekken nog even op
Er was eens Corstanje, zelf amateur-triatleet, het idee een triatlon te organiseren. Het voorstel viel in goede aarde. Het was de tijd waarin de sport in opkomst was. Rob Barel en Axel Koenders kregen via de uitzendingen op de televisie al snel nationale bekendheid. Corstanje kreeg de baan in Holten, en al snel stond de eerste triatlon in de steigers. “Hij heeft het slim gespeeld,” zegt Wim Brinks van de Atletiekvereniging Holten. “Hij kwam bij me en zei dat de fiets- en zwemclub al ja hadden gezegd,” vertelt Brinks. “Ik zei daarom ook ja. Wist ik veel dat met hetzelfde verhaal de fiets en zwemclub meekreeg.” Brinks is één van de organisatoren van het eerste uur. Net als Henk Beltman, Hans van Oijen, Martin Pieters, Henk Brinks en Hendri Markvoort. Joke Nijland is met haar vijf jaar bestuurservaring een betrekkelijke nieuwkomer, al is zij wel de enige in het bestuur die weet hoe het is om aan triatlon in Holten mee te doen. Ze had al een aantal malen aan de achtstetriatlon meegedaan, maakte zich op voor de kwart, totdat ze gevraagd werd voor het bestuur. De organisatoren zijn allemaal afkomstig uit een andere vereniging in Holten maar hadden een gemeenschappelijk doel. “De drijfveer was om iets nieuws te beginnen,” zegt Brinks. “En een triatlon bijt de bestaande wedstrijden niet,” vult Hans van Oijen aan.
38
‘De drijfveer was om iets nieuws te beginnen’
“We kunnen met deze organisatie bijvoorbeeld ook een NK-wielrennen houden, of het wereldkampioenschap stijldansen.”
Postduiven Het bestuur van de stichting Triathlon Holten is zo hecht als secondenlijm. Van de groep van vijf die in 1985 bij de organisatie van de eerste triatlon betrokken waren, is er nog maar één afgehaakt. Van routine of het ontbreken van enthousiasme is geen sprake. “Elk jaar leggen wij de lat een stukje hoger.”
(door Mar tin Steenbeeke)
Twente visie. 06/2003
Er was eens een badmeester. Zo zou het ‘sprookje’ van de triatlon Holten kunnen beginnen. De badmeester heet Peter Corstanje en deed in 1985 een gooi naar
een aanstelling op zwembad Twenhaarsveld. Omdat de sollicitatiecommissie van iedere kandidaat graag ‘nieuwe initiatieven’ verwachtte, opperde
Al snel was half Holten bij de organisatie van de triatlon betrokken. Veelzeggend is dat zelfs de postduivenvereniging haar steentje bijdroeg. De klokken waarmee normaal gesproken de binnenkomst van postduiven werd geregistreerd, dienden bij de wisselpunten en finish voor de tijdregistratie. Door het hechte verenigingsleven en de sociale structuur van het leven in een dorp, kon de triatlon uitgroeien tot een groot evenement. “De triatlon is van iedereen,” aldus Van Oijen. De liefde voor het evenement is zo groot dat mensen hier hun vakantie voor
een badmeester... uitstellen. “Als ik dit in een plaats als Tilburg had willen organiseren, was het me niet gelukt,” zegt Peter Corstanje. In Holten zijn veel mensen lid van verschillende verenigingen en kent bijna iedereen elkaar. “Je hebt feeling met andere mensen en verenigingen,” beaamt Henk Beltman. Binnen de verenigingen werden mensen geronseld om mee te doen aan de triatlon, als het niet als deelnemer was, dan wel als vrijwilliger. Joke Nijland: “Je steekt mekaar gewoon aan.” Badmeester Peter Corstanje plukte hoogstpersoonlijk goede zwemmers uit het bad met de mededeling dat ze mee gingen doen aan de triatlon. Het ontbreken van een fiets was geen geldig excuus. Daar zorgde Corstanje wel voor.
Stijldansen Als Corstanje het niet in zijn hoofd had gehaald om een triatlon te organiseren, maar een heel ander evenement, had half Holten zich nu wellicht achter een andere topevenement geschaard. “Dat klopt. We kunnen met deze organisatie bijvoorbeeld ook een NK-wielrennen houden,” zegt Hendri Markvoort. “Of het wereldkampioenschap stijldansen,” vult Brinks lachend aan. Eén keer heeft de organisatie van de triatlon zich laten verleiden om een ander evenement te organiseren. In 1988 moest Assen de organisatie van het NK Run-Bike-Run vanwege financiële problemen teruggeven. De bond benaderde toen Holten die in tien dagen tijd de wedstrijd uit de grond stampte. Het is een compliment voor de organisatie maar tegelijkertijd de grootste fout die ze ooit gemaakt hebben, zegt Markvoort. “Het kostte veel energie. Toen wij een paar weken later onze eigen wedstrijd hadden, was dat te merken.”
Sandalen Talrijk zijn de anekdotes uit de beginjaren. Over deelnemers op gewone dames- en herenfietsen, over een triatlete die bij het begin van de wedstrijd tot de ontdekking kwam dat ze haar wetsuit was vergeten, over een boer die met een hooivork de atleten opwachtte en over de vader van schaatser Mark Tuitert die op sandalen de wedstrijd liep. “Mijn goede schoenen wilde ik er niet aan wagen, dus werd het kiezen tussen klompen en sandalen,” was zijn uitleg. De ommekeer van de romanti-
sche beginjaren naar een meer professionele aanpak werd gemaakt in 1989. Toen werd de finish verplaatst van het zwembad naar het centrum van het dorp. “Dat was een cultuuromslag. Met name voor de winkeliers. Die moesten de hele middag de winkel dicht doen,” weet Brinks zich nog te herinneren. Inmiddels wordt er niet
‘Je moet elkaar wel scherp houden’ meer gezwommen in het zwembad maar in de Schipbeek terwijl ook het loop- en fietsparcours in de loop der tijd zijn aangepast en verbeterd. De verplaatsing naar het dorpscentrum, en het omdraaien van de startvolgorde (eerst de toppers en dan de recreanten) stond garant voor meer publiek. Het blijkt dat de Holtenaren meer nog de eigen dorpsgenoten in actie willen zien in de strijd om het ‘Holtens Kampioenschap’, dan de toptriatleten. De publieke belangstelling zweept de Holtenaren op tot prestaties. “Ze willen voor elkaar niet onder doen,” zegt Brinks. Vanaf de rand van het dorp bij garage Rouwenhorst tot de Smidsbelt in het centrum lopen ze zich bij wijze van spreken kapot, als ze eenmaal uit het zicht van de massa’s publiek zijn, matigen velen het tempo weer. De organisatie heeft de recreatieve deelnemers zo veel mogelijk in de watten proberen te leggen, onder meer door het verstrekken van lunchpakketten en een ‘eigen’ stoel bij de wisselpunten. Dat laatste was eigenlijk overbodig, zeggen ze nu in koor. Maar ja, je was enthousiast en dan was al snel niets te gek. Zo ging Henk Beltman op de dag van de wedstrijd om 05.30 uur met een bezem in zijn auto de Borkeld op om hoogstpersoonlijk het parcours te vegen. Nu is daar een veegwagen voor beschikbaar.
delijk voor het fietsparcours, doen Brinks en Nijland het loopgedeelte, Brinks daarnaast de inschrijving en het kledingtransport en Pieters de tijdwaarneming. “Eigenlijk zien wij elkaar op de wedstrijddag helemaal niet,” zegt Wim Brinks. De organisatie wordt ondersteund door zo’n zestig ‘blokhoofden’ en 750 vrijwilligers. De blokhoofden zijn, vergelijkbaar met de elfstedentocht, ieder verantwoordelijk voor een klein deeltje van de organisatie. De strakke, afgebakende organisatie herbergt tegelijk een gevaar. Er dreigt routine in te sluipen. “Je moet elkaar wel scherp houden,” zegt Markvoort. Het gevaar dat de organisatie indut wordt voorkomen door ieder jaar het evenement een stukje uit te bouwen. De triatlon Holten is al enkele jaren meer dan een sportief evenement op een zomerse zaterdag. Het begint op donderdagavond met een triatlonfeest en mondt via allerlei activiteiten op vrijdag, zoals een regionale voetbalwedstrijd, uit in de wedstrijd. In de beginjaren was de organisatie gewend om aan het einde van de wedstrijd met elkaar in het zwembad te duiken, nu zoeken ze elkaar op in de feesttent. “We zijn dan eigenlijk meer total loss dan de gemiddelde atleet,” zegt Markvoort. Vooral omdat het bestuur eerst nog helpt met het opruimen van de dranghekken. De vrijwilligers zijn het zo gewend. Als de bestuursleden niet zelf de handen uit de mouwen zouden steken en teveel in de VIP-tent zouden zijn, is het evenement ten dode opgeschreven. “Het is een bijzonder stel mensen,” zegt voorzitter, en voormalig badmeester, Corstanje over ‘zijn’ bestuursleden. ■
39
Blokhoofden Dat bijna alle organisatoren van het eerste uur nog steeds bij het evenement betrokken zijn, is een voor- en een nadeel. Een voordeel is dat iedereen jarenlange ervaring heeft. De machine loopt geolied, iedereen weet wat van hem of haar verwacht wordt. Zo is Beltman verantwoor-
Twente visie. 06/2003
Toppers en tobbers nemen Triathlon Holten serieus
‘Niet ongestraft meedoen’ Op zaterdag 5 juli verschijnen aan de start van de Triathlon Holten zowel topatleten als recreanten. Guido Gosselink en Jan Manenschijn willen punten voor de wereldranglijst verdienen, de recreanten lokale roem tijdens het ‘Holtens kampioenschap’. Opvallend is dat beide categorieën bijna net zo fanatiek naar het evenement toeleven.
41
(door Mar tin Steenbeeke)
Een litteken boven zijn linkeroog is de enige zichtbare herinnering aan de harde klap, in maart dit jaar. Triatleet Guido Gosselink (32) was met een snelheid van ongeveer veertig kilometer per uur aan het fietsen in zijn woonplaats Enschede, maar een tegemoetkomende auto zag hem bij het links afslaan over het hoofd. Het resultaat van de frontale botsing: een hersenschudding, een grote wond rond zijn oog en een verstoorde voorbereiding op het WK lange afstand op Ibiza. Gosselink, die van geluk mag spreken dat hij het na kan vertellen, stond zeven weken na het ongeval wel aan de start op het Spaanse eiland, maar merkte wel dat hij noodgedwongen een maand trainingsarbeid had overgeslagen. “Voor mijn gevoel was ik fit, maar bij het lopen merkte ik dat ik conditie te kort kwam.” Een 25-ste klassering was het resultaat, waar oorspronkelijk een plaats bij de top-
Afhankelijk van het resultaat tijdens het Nederlands Kampioenschap lange afstand in Stein bepaalt Guido Gosselink of hij in Holten start.
‘Ik had er best een snipperdag voor over’ 10 het doel is. Gosselink richt zich nu op het Nederlands Kampioenschap lange afstand in Stein, op 29 juni. Het resultaat in Stein bepaalt of hij wel of niet in Holten aan de start verschijnt. “Holten is mijn thuiswedstrijd, die mag ik eigenlijk niet missen,” vindt Gosselink. Tweemaal won hij de wedstrijd, in 1996 en 1997 en in totaal stond hij 11 maal aan de start. Maar in Stein (4 km zwemmen, 120 km fietsen en 30 km hardlopen) tot het gaat-
je gaan, en dan zes dagen later weer presteren, is zelfs voor een fulltime triatleet als Gosselink teveel gevraagd. “Het wordt niet de keuze van het hart, maar van het verstand,” zegt Gosselink. Als hij zijn hart zou volgen, zou hij Holten sowieso meepakken. De ambiance met het vele publiek in de dorpskern en de strakke organisatie spreken hem bijzonder aan. “Je hoeft als deelnemer in Holten alleen maar te presteren, de rest wordt voor je geregeld. Bij andere wedstrijden is het bij het wisselen wel eens rommelig of zoek
je naar een pijltje in de berm om te weten waar je naar toe moet. In Holten is alles prima voor elkaar.” Zijn eventuele absentie kan de organisatie ook opvatten als een compliment. “In Holten kun je niet zomaar even ongestraft meedoen. Daarvoor is het niveau te hoog.”
Zwemmen Gosselink heeft het niveau van de sport in Nederland mee helpen optillen. Als vijftienjarige werd hij door een vriendje in het Gelderse Hengelo met het triatlonbacil
Twente visie. 06/2003
besmet. Gosselink, die voetbalde bij Pax en zwom bij de plaatselijke zwemclub, bleek aanleg voor de sport te hebben. Hij behaalde successen en joeg halverwege de jaren negentig zelfs een Olympische droom na. Maar uiteindelijk miste hij in 2000 de boot naar Sydney omdat er drie andere Nederlanders beter waren. In Sydney, en straks ook in Athene, wordt de Olympische afstand afgewerkt: 1500 meter zwemmen, 40 kilometer fietsen en 10 kilometer hardlopen. Met name op het zwemmen moet Gosselink teveel toegeven. De toppers doen over de eerste honderd meter in 1 minuut, Gosselink doet er tien seconden langer over. De tijdens het zwemmen opgelopen afstand kan hij tijdens het fietsen en lopen moeilijk goed maken. Gosselink heeft wel extra aan-
‘Het wordt niet de keuze van het hart, maar van het verstand’ dacht besteed aan het zwemmen (hij is gaan trainen bij De Dinkel in Denekamp) maar inmiddels ervan overtuigd dat hij meer in de wieg is gelegd voor de langere afstanden. “Misschien was het anders gelopen als ik in Denekamp was geboren en direct bij de Dinkel was gaan zwemmen.” De lange afstand heeft hij inmiddels tweemaal meegedaan aan de Iron Man in Hawaï, de ‘Tour de France’ van de triatlonsport. Gosselink werd 53-ste en 61-ste in, zoals hij zelf zegt, moeilijke omstandigheden: aan het einde van het seizoen, op een andere continent, bij een extreem hoge luchtvochtigheid.
Mentale training Velen zullen triatlon nog altijd associëren met extreme prestaties op Hawaï maar de sport is volgens Gosselink de ‘survivalstatus’ al lang voorbij. “Het is nu een mondiale topsport. Dat heeft men in Nederland, waar de bond lange tijd teveel op de breedte is gericht, nu ook door.” Gosselink is zelf ook professional. Zijn werkgever Thales heeft hem een jaar onbetaald verlof gegeven, en is daarnaast zijn sponsor. Het stelt Gosselink in staat om 25 uur per week te trainen. De tijd gaat op aan fietsen, zwemmen en lopen maar ook aan videoanalyses en mentale training. Gosselink maakt gebruik van de diensten van sportpsycholoog Harry Menkehorst. Eenmaal per maand praat Gosselink met
Menkehorst over dat wat, populair gezegd, bij de sporter ‘tussen de oren zit’. Deze mentale training krijgt hij omdat Gosselink door NOC*NSF als Olympische sporter (B-categorie) wordt beschouwd, het heeft meer te maken met de erkenning van triatlon als Olympische sport dan de kansen van Gosselink om zich te kwalificeren voor Athene. “Ik wil graag op deze manier doorgaan,” zegt Gosselink over zijn sportbeoefening. “Het is de enige manier om het maximale uit je carrière te halen.” Aan het einde van het jaar gaat hij met Thales om tafel zitten, om te kijken of hij zijn leven als full-prof kan verlengen.
Bundesliga Jan Manenschijn staat nog aan het begin van zijn carrière. De 22-jarige Holtenaar heeft zijn studie economie in Groningen tijdelijk op een lager pitje gezet om te zien hoe ver hij als triatleet kan komen. “Ik leef nu bijna als een prof,” zegt Manenschijn, die in Nederland goed wil presteren tijdens de elitewedstrijden, zoals in Holten. De ‘Olympische’ achtste triatlon (1,5 kilometer zwemmen, 40 kilometer zwemmen en 10 kilometer hardlopen) die in Holten wordt afgewerkt, ligt Manenschijn wel, zodat hij al met een schuin oog naar de Olympische Spelen van 2008 kijkt. Wat het is om tegen de wereldtop uit te komen, ervaart hij over de grens. Manenschijn komt sinds drie jaar in competitieverband uit in de Duitse tweede bundesliga-competitie. Toen hij door de Duitse club Sus Stadtlohn werd gevraagd, kwam de club nog uit in de eerste Bundesliga. “Dan loop je wedstrijden tegen echte toppers. Er zijn verenigingen die contracteren toppers uit Australië en Nieuw Zeeland.” In de Duitse Bundesliga strijden teams tegen elkaar, in het Nederlandse elitecircuit is het ieder voor zich. Manenschijn heeft in Holten
het voordeel dat hij iedere meter van het parcours door en door kent. Als jochie zag hij zijn vader meedoen, later mocht hij zelf op de fiets de koplopers begeleiden, om vervolgens als vijftienjarige voor het eerst mee te doen in de lokale strijd om het Holtens Kampioenschap. In zijn vijfde jaar bij de senioren hoopt hij in de elitewedstrijd rond de twintigste plaats te finishen.
Snipperdag August Muller (47) noemt zichzelf tegenwoordig een ‘tobber’ in plaats van een ‘topper’. Vroeger was het anders, toen hij als zijspancrosser aan de wereldtop stond. Nu doet hij voor de lol mee aan de achtste triatlon in zijn woonplaats. Toch was hij zo fanatiek dat hij speciaal een dag vrij nam om zich toch vooral als eerste in te kunnen schrijven voor de strijd om het Holtens Kampioenschap, een wedstrijd met alleen maar inwoners van Holten. Op de dag van de inschrijving vormen zich uren van tevoren al lange rijen voor het inschrijfkantoor. Niet iedereen wordt toegelaten. Er is een maximum aan het aantal deelnemers gesteld, waardoor de mensen die te laat komen op de wachtlijst belanden. “Ik had er best een snipperdag voor over,” zegt Muller. “Holten is een mooi evenement, veel publiek en als je stuk zit word je gedragen door de mensen langs de kant.” Muller, die in 1988 een punt zette achter zijn motorsportcarrière, ziet zijn deelname als een aardigheidje. Hij eet de dag voor de wedstrijd een bord macaroni extra, gaat wat vroeger naar bed, maar weet dat hij kansloos is voor de titel ‘Holtens Kampioen’. “Het is gewoon leuk om te doen. Alhoewel, als je van start gaat is de gezelligheid direct weg, dan wil je presteren.” ■
43
“Holten is een mooi evenement, veel publiek en als je stuk zit word je gedragen door de mensen langs de kant.”
Twente visie. 06/2003
Kapper op de hoek net zo belangrijk als hoofdsponsor
Liefdewerk oud papier Zelf doen. Van een simpele advertentie in het programmablad tot de contractonderhandeling met de hoofdsponsors. De organisatie van de triatlon in Holten houdt alles in eigen hand. Met succes want in negentien jaar tijd is de begroting gegroeid van 2500 gulden naar 275.000 euro. Nog altijd is het regionale bedrijfsleven de kurk waar de wedstrijd op drijft.
45
(door Mar tin Steenbeeke)
Als de organisatie van de triatlon voor een vergadering bij elkaar komt, kost dat de stichting geen cent. De kantoorruimte tegenover het station in Holten is beschikbaar gesteld door de eigenaar van het pand, vleesverwerker Encko; 365 dagen per jaar kan het gebouw gebruikt worden voor vergaderingen en de opslag van allerlei materiaal. Binnen worden er kopietjes gedraaid op een kopieerapparaat dat gratis ter beschikking is gesteld en zelfs voor het koekje bij de koffie hoeft de stichting Triathlon Holten niet te betalen. Een ongekende luxe, beaamt Hendri Markvoort van de stichting. Markvoort verzorgt samen met collega Martin Pieters de PR en sponsoring. De twee zijn dermate ‘gek’ van het evenement dat ze bijna al hun vrije tijd in de organisatie stoppen. Dat betekent belangeloos 20-25 uur per week. Het maken van een poster, het plaatsen van een advertentie in een programmablad, de contractonderhandelingen, het bezoeken van andere sportevenementen om ideeën op te doen; alles gebeurt in eigen beheer.
‘We geven net zoveel geld aan prijzengeld uit als aan de muziek’ Een professioneel reclamebureau krijgt geen voet tussen de deur in Holten. De provisie die bespaard wordt, steken ze in het evenement. “Dit is dan ook voor de sponsors goedkoper,” zegt Markvoort. Wel is de werkwijze van Markvoort en Pieters in de loop der jaren wat professioneler geworden. Vroeger klapten ze het telefoonboek open en begonnen ze lukraak te bellen, nu is het een kwestie van relaties onderhouden.
Kapper In het eerste jaar werkte de triatlon met een sponsorbudget van 2500 gulden, nu is dat 275.000 euro. Het wordt bijeengebracht door drie hoofdsponsors (Oad Reizen, Rabobank en Cito-groep), 12 subsponsors en nog een groot aantal kleinere bedrijven. Exacte bedragen maakt de organisatie niet bekend, al was het alleen maar om aan te geven dat men blij is met iedere euro. “De kapper op de hoek is net zo belangrijk als de hoofdsponsor,” zegt Markvoort. De sponsoring in natura wordt gekapitaliseerd op 100.000 euro. De Cito-groep, bekend van de toetsen op de basisschool, is dit jaar voor het eerst verbonden aan de triatlon. Het gaat Cito niet zozeer om vergroting van de naamsbekendheid - die ligt door de schooltoetsen al op 95 tot 98 procent - maar om meer bekendheid te geven aan het feit dat het bedrijf ook toetsen maakt voor overheid en bedrijfsleven. “De triatlon in Holten is een landelijk evenement met internationale ambities, dat correspondeert met ons,” zegt woordvoerder Guido Joosen van Cito. De Rabobank HoltenMarkelo is inmiddels zo vergroeid met het evenement dat er een team medewerkers, onder wie directeur Jan ten Hove, mee doet. “Het werkt aanstekelijk,” zegt Ten Hove over de sportieve inspanningen van zijn werknemers. Net als voor Cito is vergroting van de naamsbekendheid geen drijfveer. “De triatlon staat met meer dan 700 vrijwilligers middenin de samenleving. Die maatschappelijke betrokkenheid willen wij ook uitstralen.”
Artiesten Van de uitgaven van de triatlon gaat 75.000 euro naar de huur van allerlei materiaal, zoals afzettingen, tribunes en tenten. Voor de toptriatleten is 17.000 euro prijzengeld beschikbaar, hun verblijf op een bungalowpark wordt gesponsord door Landal Green Parks. Daarnaast wordt er geld gestoken in allerlei randac-
tiviteiten zoals een ballonfiësta, een kinder-run-bike-run en optredens van enkele artiesten. “We geven net zoveel geld aan prijzengeld uit als aan de muziek,” zegt Markvoort. Voor sponsors worden ook op andere momenten van het jaar activiteiten georganiseerd. Er is inmiddels een businessclub ‘Vrienden van de Triatlon’ ontstaan met in totaal vijftig leden. Een paar keer per jaar gaat de vriendenclub op stap, voor een tripje naar bijvoorbeeld het EK schaatsen. Kenmerkend is dat voor de sponsors tijdens de wedstrijd een grote Vip-tent wordt opgetrokken; tijdens de eerste edities van het evenement bekeken ze de wedstrijd vanuit de koffiekamer van de badmeester op het zwembad.
Voor de toptriatleten die aan de triatlon in Holten deelnemen, is 17.000 euro prijzengeld beschikbaar.
Worldcup De triatlon in Holten heeft ambities om te groeien. Aanvankelijk wilde Holten in 2004 al deel uitmaken van het prestigieuze World Cup-circuit maar deze ambities zijn even in de ijskast gezet. Het was trouwens nog maar de vraag of de internationale triatlonbond de ambities van Holten wilde honoreren. De organisatie moet voor een World Cup-ticket concurreren met wedstrijden in Nice, Hamburg, Madrid en Manchester. Plaatsen die internationaal wat meer aanspreken dan een klein dorp aan de voet van de Sallandse heuvelrug. Markvoort denkt dat vroeg op laat Holten een stapje op de internationale ladder zal stijgen. “We moeten zo’n sterk evenement zijn dat ze niet om ons heen kunnen.” In dat geval moet ook het budget omhoog, met 60.000 euro. Ook dan blijft de bijdrage van de kapper op de hoek welkom. ■
Twente visie. 06/2003
Emile Hendrix stopt
H Het verlies (dorpje in Salland, GN). Henri was medeeigenaar van Finesse, heeft haar ook opgeleid totdat ik het dier in 1995 mocht rijden. De Zwolse Paardendagen vormden ons eerste gezamenlijke optreden. Eerst heb ik Finesse geleasd, maar toen we totaal onverwacht de Olympische Spelen van 1996 haalden, werden we ieder voor 50% eigenaar. Finesse en de familie Huis in ’t Veld zijn het beste dat me in mijn ruitercarrière is overkomen. En als je dat dan kunt bekronen met een overwinning in Geesteren mag ik spreken van één van de allermooiste zeges uit mijn carrière. Misschien heeft Finesse wel gevoeld dat het haar laatste zou zijn.”
46
Geen pensioen
De Grote Prijs van Twente, Geesteren 2002, was de laatste overwinning van Emile Hendrix op zijn geliefde paard Finesse: “Dat moet het dier geweten hebben, want voor eigen publiek winnen is ook voor een paard het allerhoogste.” (Foto: Jan Lansink.)
In de sportwereld is het gebruikelijk dat de winnaar van een evenement zich de volgende editie weer naar de plek des heils spoedt om de titel te verdedigen. Zo ook in Geesteren, waar de winnaar van de Grote Prijs van Twente 2002 dit jaar van harte welkom zou zijn geweest. Maar Emile Hendrix is er deze keer niet bij. Althans niet te paard. Emile Hendrix zal nooit meer als ruiter te bewonderen zijn tijdens de grote concoursen. Emile Hendrix is gestopt. De internationaal gelouterde en gewaardeerde topruiter nam afscheid nadat zijn toppaard Finesse plotseling overleed. Vlak daarvoor boekte de legendarische combinatie Hendrix/Finesse één van de mooiste overwinningen. In Geesteren...
(door Gerhard Nijboer)
Twente visie. 06/2003
“Ja, het was zonder twijfel één van de mooiste successen van mij met Finesse,” blikt Emile Hendrix terug op die gedenkwaardige dag in juli 2002. “Finesse was goed, beter dan dat ik had verwacht, want
ze had net een periode van blessures afgesloten. Finesse won op pure klasse. Zelden ben ik zo gelukkig geweest. Direct daarna op kraamvisite gegaan bij Henri Huis in ’t Veld en zijn vrouw in Lettele
Inmiddels is het verlies van Finesse geaccepteerd door Hendrix, maar hij zal er nooit vrede mee hebben. “Het verlies heeft me pijn gedaan, maar dat heb ik wel verwerkt. Ik baal alleen enorm omdat we Finesse geen mooie tijd in de wei aan hebben kunnen bieden. Lekker rennen met een veulen naast haar, lekker vrijuit zonder de druk om te winnen. Dat steekt me enorm. De dood op deze manier was verschrikkelijk voor de merrie.” Dan de openbaring van Emile Hendrix: “Iedereen denkt dat ik gestopt ben als internationaal ruiter omdat Finesse is overleden, maar dat is niet waar. Ik was al van plan om te stoppen en had ook gezegd dat ik mijn lot zou verbinden aan dat van Finesse. Maar het was de bedoeling dat Finesse tijdens Jumping Indoor Maastricht afscheid zou nemen van het publiek, zodat ze daarna lekker bij ons in Baarlo in de wei zou kunnen genieten van haar pensioen. Pas als dat allemaal was gebeurd zou ik mijn afscheid als internationaal ruiter aankondigen. Dus éérst het afscheid van Finesse en daarna ik als ruiter. Maar de ontwikkelingen gooiden alles in het honderd. Ik ben gestopt omdat ik ná Finesse geen carrière op een ander paard meer wilde.” Emile Hendrix mist Finesse nog iedere dag. Hij verontschuldigt zich voor zijn emoties: “Ik ben van mening dat er in deze tak van de paardensport nog nooit een mens succesvol is geweest zonder de onvoorwaardelijke liefde voor zijn paard. Finesse was een dier om verliefd op te zijn.” Finesse sprong in haar loopbaan ruim 600.000 euro bij elkaar voor Emile
na de plotselinge dood van Finesse
van de winnaar Hendrix en de familie Huis in ’t Veld. Ze boekte tien overwinningen in grote Europese concoursen, stond 24 keer bij de eerste drie op het podium en haalde meer dan zeventig keer de barrage in een Grote Prijs.
‘Finesse was een dier om verliefd op te zijn’
op in jullie buurt. Diep respect. Toen waren ze allemaal vrienden in sport, nu zijn het allemaal concurrenten in handel.” De carrière van Emile is voor wat betreft de contacten met potentiële klanten van onschatbare waarde. “Ik heb altijd onder ogen gezien dat Paul op het landgoed de zwaarste taak had. Als voorbeeld durf ik te zeggen dat hij de winst van Finesse en mij in Geesteren op zijn geweten heeft. Ik twijfelde sterk of Finesse het nog wel kon en of ik die risico’s voor het bedrijf nog wel zou moeten nemen. Paul riep dan dat ik me niet zo druk moest maken over het bedrijf en dat ik voor Finesse en mijzelf moest kiezen.”
Handel
Geen toppaarden
Het hoofdstuk Finesse is afgesloten (“sponsor Van Heek-Ten Cate heeft veel te weinig uit de samenwerking met mij en Finesse gehaald, RBG en Audi deden dat veel beter”). Hendrix houdt zich tegenwoordig bezig met talent. Hij is 47 jaar en samen met broer Paul in het bezit van een schitterend landgoed rond Baarlo (waar zo’n 250 paarden lopen). En mochten we nu altijd denken dat Twente hét centrum van de paardenhandel en sport is, dan worden we in NoordLimburg uit de droom geholpen. Ongeveer 500 meter na de ingang van het simpele bordje ‘Stal Hendrix’ wordt de geachte cliëntèle geconfronteerd met de landerijen van ‘Stal Leon Thijssen’. En nog eens 500 meter verder heeft ‘Stal De Ruiter’ (vierspanequipe bij uitstek) de tenten opgeslagen in een fantastisch landgoed. En dan is er ook nog de onduidelijke stal ‘Melissa’, die overigens vanaf de buitenkant meer doet denken aan een liederlijk damespension dan aan paardenhandel. “Ik noem ze ... collega’s,” zegt Hendrix met gevoel voor understatement. Het is duidelijk dat de moordende concurrentie zoals die tussen de handelsstallen in Twente heerst, ook in Limburg opgeld doet. “Altijd op zoek naar het beste paard, altijd op zoek naar de beste afnemers. Nee, ik zal mijn klanten niet verwijzen naar Twente, ook zal weet ik dat daar een beest loopt dat geschikt is voor mijn klant. Jos Lansink, Jeroen Dubbeldam, Gert Jan Bruggink, Hans Horn, Herman Seiger, Jan Maathuis, Peter Geerink, Angeligue Hoorn, Tomm Brinkman, Judith Vetker, Willem Greve, de broers Schröder en noem ze allemaal maar
Zonder dat hij daar nog enige bemoeienis mee heeft, voelt Hendrix zich nog steeds geweldig betrokken bij de springsport. Hij heeft nog veel contact met ex-collega’s, maakt nog deel uit van de Jumping Riders Club, heeft meer dan normaal contact met de organisatie van Pavarotti’s speeltje in het Italiaanse San Patrigiano en is blij dat nog veel jonge ruiters en amazones hem om advies vragen. “Over de paardensport heb ik wel zorgen. Ik vind namelijk dat we in Nederland erg veel ruiter- en amazonetalent hebben. Echt, er is geen land ter wereld dat kan beschikken over mensen die zo goed kunnen paardrijden. Maar in de mens-dier-sport hebben we ook dieren nodig die iets extra’s kunnen brengen. En daar ontbreekt het op dit moment aan. We hebben niet meer die één, twee of drie toppaarden. Vroeger waren ze er wel, want we hadden onder meer Jos Lansink met Felix, Libero en Egano, we hadden Jeroen Dubbeldam met de Sjiem en we hadden Piet Raaymakers met Ratina. Allemaal topruiters met toppaarden, Nu hebben we heel veel topruiters- en amazones, maar we missen die absolute toppaarden. Dat is niet erg, als het grote publiek dat ook maar accepteert. En juist dat is het probleem. We zijn in Nederland niet meer tevreden met een tweede, derde en vierde plaats. Het moet altijd de eerste plaats zijn.”
CSI is top Maar Hendrix is realist. Hij weet precies waar de grenzen van de verwachtingen behoren te liggen. Geesteren 2003 is wat hem betreft dan ook een meetpunt in een aantal carrières. Het Twentse paarden-
sportfestival is graadmeter. “Geesteren is een concours waarvan iedere ruiter en amazone, maar ook ieder paard, zich zouden moeten realiseren dat het de unieke gelegenheid is om zich internationaal te manifesteren. Daar treedt men op voor een deskundig publiek, dat weet waar en waarom fouten gemaakt worden en waarom iemand gewonnen heeft. Geen enkele ruiter en amazone kan zich in Geesteren verstoppen achter smoesjes, want het publiek in die regio weet precies het verschil tussen winst en verlies. En daarom ben ik zo blij dat juist Finesse ook dáár gewonnen heeft. En dat het ook nog eens haar laatste overwinning was, kan haast geen toeval zijn. Dat moet het dier geweten hebben, want voor eigen publiek winnen is ook voor een paard het allerhoogste. Als ik nu ook nog geweten zou hebben dat Finesse snel daarna plotseling zou overlijden, zouden we Geesteren uitgekozen hebben om samen afscheid te nemen. Maar het liep dus anders.”
47
‘Het moet altijd de eerste plaats zijn’
Zijn afscheid viel in het water. Interviewtje hier, radio- en televisieoptreden daar, bij Mart Smeets aan tafel, maar verder niets. Geen massaal publieksafscheid, geen receptie en geen mooie lintjes met bloemen. De Limburger vindt dat niet erg, omdat het wat hem betreft altijd om de paarden is gegaan. “En ik heb heel wat gewonnen met alle paarden die in mijn carrière zijn gepasseerd. En de loopbaan besluiten met een paard als Finesse is natuurlijk het mooiste dat me als sportman kon overkomen.” Over het toch nog, al zou het maar eenmalig zijn, verdedigen van zijn titel tijdens de Grote Prijs van Twente heeft Hendrix nooit meer nagedacht. Het erkent dat het wel normaal is dat de winnaar het jaar erop terugkomt. “Maar ik heb geen paard dat ook maar enige kans zou maken in die wedstrijd. Ik zal er zijn in Geesteren, maar dan om mooie herinneringen op te halen met veel vrienden uit de paardensport.” ■
Twente visie. 06/2003
BOUWNIJVERHEID
Verzekeringen
◆ Grontmij Advies- en Techniek b.v. Vestiging Twente, Einsteinstraat 14 Postbus 122, 7600 AC Almelo TEL 0546-805504, 06-51243904 FAX 0546-805502 Contactpersoon: de heer ing. R. Bussink MBA Gespecialiseerd in: bouw-, civiel-, cultuur- en milieutechniek van beleid, ontwerp en engineering tot turnkey realisatie. E-mail:
[email protected] Website: www.grontmij.com
◆ AON Nederland Makelaars in Assurantiën & Risico-Adviseurs Beursstraat 1a, 7551 HP HENGELO TEL 074-2423355 FAX 074-2434970 Contactpersoon: de heer S. Roodenburg E-mail:
[email protected] Website: www.aon.nl
◆ Janssen de Jong Bouw b.v. Postbus 504, 7550 AM HENGELO TEL 074-2561414 FAX 074-2917143 Contactpersoon: de heer A.H.J. Terhalle E-mail:
[email protected]
◆ Unica Installatietechniek BV Postbus 174, 7550 AD HENGELO TEL 074-2490149 / FAX 074-2432955 Contactpersoon: de heer J.W. Lodeweges Gespecialiseerd in: installatietechniek, E, W, sprinkler, ICT E-mail:
[email protected] Website: www.unica.nl
Aannemers ◆ Aannemersbedrijf Gebr. Scharenborg Tolstraat 4, 7482 DB HAAKSBERGEN TEL 053-5721466 / FAX 053-5729417 Contactpersonen: de heer B. Scharenborg, Gespecialiseerd: nieuwbouw, verbouw en renovatie E-mail:
[email protected] Website: www.scharenborg.nl Bedrijfsprofiel
Installatiebedrijven ◆ Alferink BV Installatietechniek Industriestraat 71, 7482 EW HAAKSBERGEN TEL 053-5730100 / FAX 053-5727725 Contactpersoon: de heer H. Alferink Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail:
[email protected] ◆ Loohuis Installatie Technieken b.v. Pastoor Boddestraat 18 7666 LB FLERINGEN TEL 0546-629629 / FAX 0546-629639 Contactpersoon: de heer A. Semmekrot Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail:
[email protected] Website: www.loohuis.nl
◆ Arbo Unie Oost-Nederland Haven NZ 39, 7606 ES ALMELO Postbus 480, 7600 AL ALMELO TEL 0546-822022 FAX 0546-813161 Contactpersoon: de heer R. Reinders, regiodirecteur Gespecialiseerd in: arbodienstverlening, verzuim en reïntegratie Website: www.arbounie.nl ◆ Benefit stabiliteit in bewegen Prinsenstraat 1, 7607 JC ALMELO TEL 0546-538050 FAX 0546-539950 Contactpersoon: D.W.H. Bosch Gespecialiseerd in: arbeidsreïntegratie E-mail:
[email protected] ◆ Zorgservices Twente Postbus 690, 7550 AR Hengelo Geerdinksweg 153, 7555 DL Hengelo TEL 074-2904950 FAX 074-2904951 Contactpersoon: mevrouw Anita Hoek-van den Bos Gespecialiseerd in: aanvullende zorg en dienstverlening op gebied van gezondheidszorg E-Mail:
[email protected] Website: www.zorgservicestwente.nl
ZORGSERVICE GROOTHANDEL EN HANDELSBEMIDDELING ◆ Carel Lurvink BV Marssteden 40, 7547 TC ENSCHEDE TEL 053-4344343 FAX 053-4337105 Contactpersoon: de heer C. Lurvink Gespecialiseerd in: schoonmaak-, schilders- en veiligheidsartikelen E-mail:
[email protected] Website: www.carellurvink.nl ◆ Ter Brugge Relatiepakketten B.V. Ambachtsstraat 26, 7622 AP BORNE TEL 074-267 22 22 FAX 074-267 22 92 Contact persoon: G.H.M. ter Brugge E-mail:
[email protected] Website: www.terbrugge.com
Verlichting
◆ Weber Installatie Technieken bv Wegtersweg 37, 7556 BP HENGELO TEL 074-2912867 / FAX 074-2439139 Contactpersoon: mevr. L. Aarninkhof Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail:
[email protected]
◆ Herin Lichttechniek Kalanderstraat 20A, 7461 JM RIJSSEN TEL 0548-541861 FAX 0548-541862 Contactpersoon: de heer H. Tijhuis Gespecialiseerd in: verlichting E-mail:
[email protected]
FINANCIËLE INSTELLINGEN
Wijnimporteurs
◆ Scharenborg & Rijckenberg Lasondersingel 98, 7514 BV ENSCHEDE TEL 053-4349435 / FAX 053-4349436 Contactpersoon: de heer Ton Hakvoort Gespecialiseerd in: Verzekeringen, Pensioenen, Employé Bénefits E-mail:
[email protected]
◆ Heisterkamp Wijnkopers / Het Wijngebouw Eerste Stegge 2, Postbus 63, 7631 AE Ootmarsum TEL 0541-292222 FAX 0541-292024 Gespecialiseerd in: Boeren kwaliteitswijnen uit klassieke streken Contactpersoon: de heer Jan Herbrink
◆ Spekschate Assurantie en Financieel Advies Grotestraat 216, 7622 GT BORNE TEL 074-2664455 / FAX 074-2660202 Contactpersoon: de heer A. Bartelink Gespecialiseerd in: Assurantiën en Financieel Advies E-mail:
[email protected] Website: www.spekschate.nl Bedrijfsprofiel ◆ Wensink & Masselink Financieel Adviseurs BV Bedrijvenpark Twente 305, 7602 KL ALMELO TEL 0546-549 338 / FAX 0546-549 340 Contactpersoon: de heer D.G.A. Masselink Gespecialiseerd in: Onafhankelijke Financieel Planners E-mail:
[email protected] Website: www.wensinkmasselink.nl Bedrijfsprofiel
HORECA ◆ AC Restaurant & Hotel Holten Langstraat 22, 7451 ND HOLTEN TEL 0548-362680 FAX 0548-264550 Contactpersoon: de heer H.G. Wiederhold Gespecialiseerd in: goede en snelle maaltijden E-mail:
[email protected] ◆ Conferentiehotel Drienerburght Drienerlolaan 5, 7522 NB ENSCHEDE TEL 053-4331366 FAX 053-4356770 Contactpersoon: mevrouw M.J.F. Schmand E-mail:
[email protected] Website: www.drienerburght.nl
◆ Best Western Hotels Twente Hengelosestraat 725, 7521 PA ENSCHEDE TEL 053-8506500 FAX 053-8506510 Contactpersoon: de heer H.N.W. de Leeuw Gespecialiseerd in: hotel / restaurant / beautySalon / congres- en vergaderaccommodatie E-mail:
[email protected] Website: www.broeierd.nl Bedrijfprofiel ◆ Landgoed de Wilmersberg Rhododendronlaan 7 7587 NL DE LUTTE TEL 0541-585555 FAX 0541-585565 Contactpersoon: de heer N. Hoek Gespecialiseerd in: hotel / restaurant / beautycentrum / congres- en vergaderaccommodatie E-mail:
[email protected] Website: www.wilmersberg.nl Bedrijfprofiel ◆ Trainingscentrum het Balkon Hooidijk 15, 7661 RA Vasse TEL 0541-518194 FAX 0541-510847 Contactpersoon : mevrouw drs. Judith Budde Gespecialiseerd in: management communicatie teams coaching, ook accommodatie E-mail:
[email protected] Website: www.hetbalkon.nl Bedrijfprofiel ◆ Van der Valk Hotel Hengelo Bornsestraat 400, 7556 BN HENGELO TEL 074-2555055 FAX 074-2555010 Contactpersoon: de heer P.A. van der Valk Gespecialiseerd in: vergader en hotel accommodatie E-mail:
[email protected] Website: www.hotelhengelo.nl
49
I K Te l g i d s
◆ Janssen de Jong Plancoördinatie B.V. Postbus 572, 7550 AN HENGELO TEL 074-2500800 / FAX 074-2918521 Contactpersoon: de heer A.J. Kleinjan Gespecialiseerd in: projectontwikkeling bouw E-mail:
[email protected] Website: www.jajo.com Bedrijfsprofiel
GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSZORG Arbodiensten
or de vo in ales 52 g in iaS 52 eld ed 45 rm M 2 ve Bel 4 Uw s?: : 07 id ef lg ri Te ta IK het
Dé informatiegids voor leden van de Industriële Kring Twente. Op internet: www.twentevisie.nl
Vergaderaccommodaties ◆ Theaterhotel Almelo Schouwburgplein 1 7607 AE ALMELO TEL 0546-810061 FAX 0546-821665 Contactpersoon: Jan-Willem Holtmaat Gespecialiseerd in: theater, horeca, hotel, congres en zalenverhuur E-mail:
[email protected] Website: www.theaterhotel.nl
INDUSTRIE ◆ Aerolux Nederland BV Postweg 4b Postbus 413 7570 AK Oldenzaal TEL 0541-585050 / FAX 0541-585058 Contactpersoon: mevrouw S. Lie Gespecialiseerd in: sportveld en terreinverlichting E-mail:
[email protected] Website : www.aerolux.nl, www.sportveldverlichting.nl ◆ DCW-bedrijven Postbus 422, 7500 AK Enschede TEL 053-4829292 / FAX 053-4306055 Contactpersoon: mevrouw I.A. van Rossum Gespecialiseerd in: industriële toelevering en dienstverlening E-mail:
[email protected] Website : www.dcw.nl ◆ Indugas - Rhee bv Twekkeler Es 8, 7547 SM ENSCHEDE TEL 053-4803380 / FAX 053-4307232 Contactpersoon: de heer M.J.M. Buterowe Gespecialiseerd in: Industriële en vloeibare gassen E-mail:
[email protected] ◆ Werk en Vakmanschap Bornsestraat 1E, 7556 BA HENGELO TEL 074-2590959 / FAX 074-2590446 Contactpersoon: de heer R. Bruns Gespecialiseerd in: flexibiliteit van gekwalificeerde arbeid E-mail:
[email protected] Website: www.werkenvakmanschap.nl Bedrijfsprofiel ◆ Quadrant EPP Nederland b.v. Anth. Fokkerweg 2, 7602 PK ALMELO Postbus 59, 7600 AB ALMELO TEL 0546-877777 / FAX 0546-860796 Contactpersoon: de heer H. Hoekstra Gespecialiseerd in: Rubber- en kunststofproducten Twente visie. 06/2003
Websites van in de IKTelgids vermelde bedrijven met het symbooltje , zijn ook te vinden via de website: www.twentevisie.nl Alle bedrijven met het symbooltje hebben een bedrijfsprofiel op de website: www.twentevisie.nl Alle IKTel-leden staan tevens op: www.twentevisie.nl, voorzien van plattegrond en routeplanner.
Aandrijftechniek
Milieuadvies- en onderzoekbureaus
OVERIGE DIENSTVERLENING
◆ Rotor BV Mors 1-5, Postbus 45, 7150 AA EIBERGEN TEL 0545-464640 / FAX 0545-475065 Contactpersoon: mevrouw A.C. Mulder (P.R.) Gespecialiseerd in: aandrijftechniek E-mail:
[email protected] Website: www.rotor.nl
◆ Boluwa & Partner BV Vijzelpad 65 8051 KM Hattem TEL 038-4442462 / FAX 038-4446844 Contactpersoon: de heer G. van Dijk Gespecialiseerd in: bodemonderzoek, bodemsanering,advies Website: www.boluwa.nl
◆ A1 printservice Olieslagweg 120, 7521 JG Enschede TEL 053-4302520 / FAX 053-4317247 Contactpersoon: mevrouw B. Rozema Gespecialiseerd in: tampon- en zeefdruk E-mail:
[email protected] Website: www.a1-printservice.com
Drukkerijen
◆ Geofox BV Eektestraat 10-12, 7575 AP OLDENZAAL Postbus 221, 7550 AE OLDENZAAL TEL 0541-585544 / FAX 0541-522935 Contactpersoon: de heer drs. R.C.H. Steneker Gespecialiseerd in: bodem water (o.a. Legionella), asbest E-mail:
[email protected] Website: www.geofox.nl
◆ Drukkerij Olijdam BV Lonnekerbrugstraat 102a, 7547 AK ENSCHEDE TEL 053-4315772 / FAX 053-4320556 Contactpersoon: de heer H.L. Olijdam Website: www.drukkerijolijdam.nl
◆ Hoekman Grafische Groep Postbus 51, 7460 AB RIJSSEN TEL 0548-530405 / FAX 0548-530407 Contactpersoon: de heer Roy N. Bijvank Gespecialiseerd in: grafische communicatie E-mail:
[email protected] Website: www.hoekman.nl
Elektrotechnische industrie ◆ Eaton Electric N.V. (Holec) Europalaan 202, 7559 SC HENGELO TEL 074-2469111 / FAX 074-2464444 Contactpersoon: de heer T.A. de Haan Gespecialiseerd in: elektrische energietechniek E-mail:
[email protected] Website: www.holec.com Bedrijfsprofiel
Industriële automatisering ◆ Conquest Automation Laaressingel 163, 7514 EN ENSCHEDE TEL 053-4362800 / FAX 053-4318852 Contactpersoon: de heer M.J.H. Leppink Gespecialiseerd in: procesautomatisering (PLC, SCADA) E-mail:
[email protected] Website : www.conquest-automation.nl Bedrijfsprofiel
Metaalindustrie ◆ Galvano Hengelo B.V. Zuidelijke Havenweg 40, 7554 RR HENGELO TEL 074-2483938 / FAX 074-2484070 Contactpersoon: de heer P.I.M. Bebseler Gespecialiseerd in: galvanotechniek E-mail:
[email protected]
Metaal recycling ◆ Heinhuis Auto & Metaalrecycling Hupselsedwarsweg 2a, 7551 HP EIBERGEN TEL 0545-472052 / FAX 0545-474179 Contactpersoon: de heer T. Heinhuis Gespecialiseerd in: metaal- en autorecycling E-mail:
[email protected] Website: www.heinhuis.nl
Productie machines en apparaten ◆ Kiekens Products B.V. Postbus 99, 7600 AB ALMELO TEL 0546-871555 / FAX 0546-871985 Contactpersoon: de heer Ten Doeschate Gespecialiseerd in: luchttechniek E-mail:
[email protected] Website: www.kiekens-products.com
MILIEUDIENSTVERLENING ◆ BMD Advies Oost Munsterstraat 3, 7418 EV DEVENTER TEL 0570-676695 / FAX 0570-676255 Contactpersoon: de heer ir. A.J. Oortgiesen Gespecialiseerd in: milieu, energie, arbo en kwaliteit E-mail:
[email protected] Website: www.bmdadvies.nl Bedrijfsprofiel
Bodemonderzoek/sanering ◆ Verhoeve Milieu Oost b.v. Bleskolksingel 9, 7602 PE Almelo TEL 0546-486436 / FAX 0546-486430 Contactpersoon: mevrouw ing. I.M. Bruns E-mail:
[email protected]
ONDERWIJS ◆ Trainingscentrum Het Balkon Hooidijk 15, 7661 RAVasse TEL 0541-518194 / FAX 0541-510847 Contactpersoon: mevrouw drs. Judith Budde Gespecialiseerd in: management communicatie teams coaching, ook accommodatie E-mail:
[email protected] Website: www.hetbalkon.nl Bedrijfprofiel
Bedrijfsopleidingen/advies ◆ Villa, Expertise voor bedrijven Kortenaarstraat 71,7513 AD ENSCHEDE TEL 053-4871871 / FAX 053-4302474 Contactpersoon: de heer G.A.M. Salemink Gespecialiseerd in: bedrijfsopleidingen, onderzoek, advies, coaching, cursussen E-mail:
[email protected] Website: www.hen.nl
Opleidingsinstituten/onderwijs ◆ ROC Oost-Nederland Lupinestraat 9,7552 HJ HENGELO TEL: 074-8503333 / FAX: 074-8503210 Contactpersoon: de heer F.G.C.M. Tillemans Gespecialiseerd in: Opleidingen en Trainingen E-mail:
[email protected] Website: www.roc-on.nl ◆ ROC Twente Plus Twentheplein 5, 7607 GZ ALMELO TEL 0546-830200 / FAX 0546-830245 Contactpersoon: mevrouw Elfering Gespecialiseerd in: MBO-, MBO-plus-, HBO-kort-onderwijs E-mail:
[email protected] Website: www.ROCTwentePlus.nl ◆ STODT praktijkcentrum voor geavanceerde techniek César Franckstraat 1a, 7604 JE ALMELO TEL 0546-822455 / FAX 0546-827487 Contactpersoon: de heer G.A. Wieffer Gespecialiseerd in: Kenniscentrum voor de metaal, elektro en kunststof E-mail:
[email protected] Website: www.stodt.nl Bedrijfsprofiel
◆ IMPULS Wierdensestraat 22, 7607 GJ Almelo TEL 0546-805805 / FAX 0546-6805800 Contactpersoon: de heer J.M.B.P. Adolfsen Gespecialiseerd in: Reïntergratie langdurig werklozen E-mail:
[email protected] Website : www.impuls -almelo.nl ◆ Catalpa Demmersweg 76, 7556 BN HENGELO TEL 074-2405555 / FAX 074-2405444 Contactpersoon: mevrouw Simone Derksen Gespecialiseerd in: kinderopvang (landelijke organisatie) E-mail:
[email protected] Website : www.catalpa.nl
PROD. EN DISTR. VAN ELECTR., AARDGAS EN WATER ◆ COGAS Postbus 71, 7600 AB ALMELO TEL 0546-836666 / FAX 0546-811267 Contactpersoon: de heer H. Bijker Gespecialiseerd in: energiedistributie E-mail:
[email protected] Website: www.cogas.nl
REPARATIE GEBRUIKSGOEDEREN Algemeen ◆ Schadenet Kraayvanger Metaalstraat 5, 7483 PD HAAKSBERGEN TEL 053-5722071 / FAX 053-5740051 Contactpersoon: de heer R. Kraayvanger Gespecialiseerd in: autoschadeherstel E-mail:
[email protected] Website:www.kraayvanger.com
Heftrucks ◆ Loohuis Heftruckservice b.v. Van der Hoopweg 7, 7602 PJ ALMELO TEL 0546-863429 / FAX 0546-865058 Contactpersoon: mevrouw Huisman-Loohuis Gespecialiseerd in: Intern Transportmateriaal E-mail:
[email protected] Website: www.loohuisheftruckservice.nl
UITGEVERIJEN ◆ MediaSales Nederland bv Anninksweg 50, 7557 AH HENGELO Postbus 702, 7550 AS HENGELO TEL 074-2455252 FAX 074-2503513 Contactpersoon: de heer J.W. Achterberg E-mail:
[email protected]
VERVOER, OPSLAG EN COMMUNICATIE Reisorganisaties
◆ OLCT Opleiding & Training Postbus 3363, 7500 DJ Enschede TEL 053-4340344 / FAX 053-4341259 Contactpersoon: Paula de Regt, account manager Gespecialiseerd in: bedrijfstraining, cursussen, IT-training E-mail:
[email protected] Website: www.olct.nl
◆ Reisburo Brinkman Van Loenshof 78, 7511 NM ENSCHEDE TEL 053-4302121 FAX 053-4345858 Contactpersoon: de heer B. Brinkman E-mail:
[email protected] Website: www.reisbureau-brinkman.nl
◆ SWOT Postbus 217, 7500 AE ENSCHEDE TEL 053-4894670 / FAX 053-4892748 Contactpersoon: mevrouw L. Bok Gespecialiseerd in: deeltijdopleidingen op HBO-niveau E-mail:
[email protected] Website: www.swot.nl
◆ OAD Groep Postbus 20, 7450 AA HOLTEN TEL 0900-8482 Contactpersoon: de heer H. Verborg Gespecialiseerd in: organisatie vakantie- en zakenreizen E-mail:
[email protected] Website: www.oad.nl Bedrijfsprofiel
OPENBAAR BESTUUR, OVERHEIDSDIENSTEN
◆ TAD Travel Westerval 6, 7545 MZ ENSCHEDE Postbus 103, 7500 AC ENSCHEDE TEL 053-4803075 FAX 053-4803071 Contactpersoon: de heer H.T. Vreeburg Gespecialiseerd in: zakenreizen, groepsreizen en vakantiereizen E-mail:
[email protected] Website: www.tadtravel.nl
◆ Gemeente Almelo Postbus 5100, 7600 GC ALMELO TEL 0546-541184 / FAX 0546- 541199 Contactpersoon: de heer J. Melsen gespecialiseerd in econ. ontwikkeling E-mail:
[email protected]
51
I K Te l g i d s
◆ Hassink Drukkers b.v. Postbus 177, 7480 AD HAAKSBERGEN TEL 053-5721777 / FAX 053-572675 Contactpersoon: de heer W.J. Hassink Gespecialiseerd in: Kwalitatief hoogwaardig drukwerk E-mail:
[email protected] Website: www.hassink.nl
or de vo in ales 52 g in iaS 52 eld ed 45 rm M 2 ve Bel 4 Uw s?: : 07 id ef lg ri Te ta IK het
Dé informatiegids voor leden van de Industriële Kring Twente. Op internet: www.twentevisie.nl
Websites van in de IKTelgids vermelde bedrijven met het symbooltje i , zijn ook te vinden via de website: www.twentevisie.nl Alle bedrijven met het symbooltje p hebben een bedrijfsprofiel op de website: www.twentevisie.nl Alle IKTel-leden staan tevens op: www.twentevisie.nl, voorzien van plattegrond en routeplanner.
Twente visie. 06/2003
Verhuizingen ◆ Grijpma Verhuizingen Transportcentrum 13, 7547 RT ENSCHEDE TEL 053-4849000 / FAX 053-4849070 Contactpersoon: de heer Leo F. Brant Gespecialiseerd in: projectverhuziingen, archiefbeheer en opslag E-mail:
[email protected] Website : www.grijpma.nl
ZAKELIJKE DIENSTVERLENING ◆ Amicon Zorgverzekeraar Lavickse Allee 130, 6709 DZ WAGENINGEN Postbus 75000, 7500 KC ENSCHEDE TEL 0317-455758 / FAX 0317-455922 Contactpersoon: de heer B.F.A. Sluiter Gespecialiseerd in: zorgconcepten voor werkgevers E-mail:
[email protected] Website: www.amicon.nl
◆ Congres Associatie Twente Postbus 217, 7500 AE ENSCHEDE Drienerlolaan 5, 7552 NB ENSCHEDE TEL 053-4894444 / FAX 053-4894442 Contactpersoon: mevr. S.M. Kleisen - Wigéri van Edema Gespecialiseerd in: congres/evenementenorganisatie E-mail:
[email protected] Website: www.congress.nl ◆ De Bleeker Groep Postbus 300, 7550 AH HENGELO TEL 074-2550444 / FAX 074-2550445 Contactpersoon: de heer B.H.J. Schwering Gespecialiseerd in: Opel/Autorent/Focwa/ Schadeherstel/Autowas ◆ Essent Kabelcom Postbus 1040, 7550 AX HENGELO TEL 074-8511151 / FAX 074-8511100 Contactpersoon: de heer H. ter Beek Gespecialiseerd in: telecommunicatie E-mail:
[email protected] Website: www.essentkabel.nl ◆ Protekt Nederland BV Deldenerstraat 61, 7551 AC HENGELO TEL 074-2429224 / FAX 074-2430847 Contactpersoon: de heer R. Duine Gespecialiseerd in: bedrijfshulpverlening, brandpreventie, noodplan E-mail:
[email protected] Website: www.protekt.nl ◆ Start Loopbaaninterventie Nijverheidsstraat 5, 7511 JM ENSCHEDE TEL 053-4814600 / FAX 053-4814659 Contactpersoon: R. Langeslag Gespecialiseerd in: personele mobiliteit en outplacement Website: www.start.nl ◆ Vreewijck Expertises en Taxaties BV Neptunusstraat 21c, 7521 WC ENSCHEDE TEL 053-4312588 / FAX 053-4312662 Contactpersoon: de heer J.P. Fros Gespecialiseerd in: waardebepalingen, contra-expertises en taxaties Website: www.vreewijck.nl
Accountants ◆ Countus accountants en adviseurs Hengelosestraat 48, 7514 AF Enschede TEL 053-4353208 / FAX 053-4339844 Contactpersoon: de heer B.J. Meijer Gespecialiseerd in: Accountancy en Belastingadvies E-mail:
[email protected] Website: www.countus.nl Bedrijfsprofiel ◆ De Jong & Laan accountants belastingadviseurs Institutenweg 10 7521 PK ENSCHEDE TEL 053-4302305 FAX 053-4310893 Contactpersoon: de heer E.Q. van der Arend Gespecialiseerd in: accountancy en belastingadvies E-mail:
[email protected] Website : www.jonglaan.nl
◆ KPMG Accountants n.v. Hengelosestraat 581, 7521 AG ENSCHEDE TEL 053-4832525 FAX 053-4832500 Contactpersoon: de heer A.J. Voskamp, de heer J.H.M. van der Meer en de heer A.J.M Oude Weernink Gespecialiseerd in: diverse branches E-mail:
[email protected] Website: www.kpmg.nl ◆ PricewaterhouseCoopers N.V. Diamantstraat 2, 7554 TA HENGELO TEL 074-2467777 / FAX 074-2467778 Contactpersoon: dhr. Gerard Veger, dhr. Allard Tönissen, dhr. Gert van der Leest en dhr. Arnold Poelstra Gespecialiseerd in: accountancy / belastingadvies E-mail:
[email protected] Website: www.pwcglobal.com/nl ◆ Ten Kate & Huizinga Boulevard 1945 nr. 30, 7511 AE ENSCHEDE TEL 053-8522222 / FAX 053-8522223 Contactpersoon: mw. L. Boonk Gespecialiseerd in: accountancy-, belastingadvies en consultants E-mail:
[email protected] Website: www.tkhabc.com
Administratiekantoren ◆ Administratiekantoor Vijn & Lotgerink B.V. Oostermaat 11, 7623 CS BORNE TEL 074-2666216 / FAX 074-2666225 Contactpersoon: de heer J.G.M. Lotgerink Bruinenberg E-mail adres:
[email protected] Website: www.vijnenlotgerink.nl
Adviesbureaus ◆ DHV Milieu en Infrastructuur B.V. Vestiging Oost Nederland Geerdinksweg 189, 7555 DZ HENGELO TEL 074-25 52 000 / FAX 074-243 92 45 Contactpersoon: de heer ing. T.S. van Bodegraven Gespecialiseerd: transport, infrastructuur water, milieu, ruimtelijke ordening E-mail:
[email protected] Website: www.dhv.nl ◆ Geofox B.V. Eektestraat 10-12, 7575 AP OLDENZAAL Postbus 221, 7550 AE OLDENZAAL TEL 0541-585544 / FAX 0541-522935 Contactpersoon: de heer drs. R.C.H. Steneker ◆ KPMG Business Advisory Services Hengelosestraat 581, 7521 AG ENSCHEDE TEL 053-4832525 / FAX 053-4832500 Contactpersonen: de heer A.J. Voskamp, de heer J.H.M. van der Meer, de heer A.J.M Oude Weernink E-mail:
[email protected] ◆ Lemmens Belastingadviseurs BV Oldenzaalsestraat 120, 7514 DS ENSCHEDE TEL 053-4343519 / FAX 053-4340852 Contactpersoon: de heer S. Lemmens CB Gespecialiseerd in: fiscale advisering, accountancy, bedrijfsadvisering en pensioenadvies E-mail:
[email protected] Website: www.lemmensbelastingadviseurs.nl
P & O Adviesbureaus ◆ Creyf’s Select Zeearend 12, 7609 PT ALMELO TEL 0546-821840 / FAX 0546-821120 Contactpersonen: mevrouw M. Bragonje/ mevrouw N. Ertman/T. Evers/ mevrouw E. Groothuis/ G. Legtenberg Gespecialiseerd in: Werving en Selectie van personeel E-mail:
[email protected] Website: www.creyfsselect.nl ◆ SORG advies, Postbus 3008, 7600 EA ALMELO TEL 0546-646350 FAX 0546-646315 Contactpersoon: de heer H. Kerkdijk Gespecialiseerd in: organisatie- en personeelsadvies E-mail:
[email protected] Website: www.sorg.nl
Adviesbureaus voor bedrijfsvoering ◆Händelton Management Advies B.V Postbus 8080, 7550 KB HENGELO TEL 074-2782620 / FAX 074- 2782526 Contactpersoon: de heer drs. J.H.Handlogten Gespecialiseerd in: organisatie ontwikkeling en verandering in de professionele dienstverlening (profit en non-profit) E-mail:
[email protected] Website: www:handelton.nl ◆ STRATEGIC Business Partner Gronausestraat 710, 7543 AM ENSCHEDE TEL 053-4618014 FAX 053-4618015 Contactpersoon: de heer M. Leyen Gespecialiseerd in: MBO/MBT en overnames E-mail:
[email protected] Website: www.s-b-p.nl ◆ Synténs Innovatienetwerk voor ondernemers Hengelosestraat 585, 7521 AG ENSCHEDE, Postbus 5503, 7500 GM ENSCHEDE TEL 053-4849800 / FAX 053-4849810 Contactpersoon: mw. A.G. Fiselier Gespecialiseerd in: advisering MKB E-mail:
[email protected] Website: www.syntens.nl Bedrijfsprofiel
Advocatenkantoren ◆ Advocatenkantoor Vestering Deldenerstraat 34, 7551 AG HENGELO TEL 074-2505240 / FAX 074-2505310 Contactpersoon: de heer Mr. J. Vestering Gespecialiseerd in: ontslag, incasso’s, echtscheidingen ◆ Damsté Advocaten ALMELO: Twentelaan 15 TEL 0546-533633 / FAX 0546-820827 Postbus 479, 7600 AL ALMELO HENGELO: Welbergweg 50 TEL 074-2488888 / FAX 074-2488800 Postbus 56, 7550 AB HENGELO ENSCHEDE: Lasondersingel 94/96 Postbus 126, 7500 AC ENSCHEDE TEL 053-4840000 / FAX 053-4341799 Contactpersoon: mevrouw M.J.B. klein Rot Gespecialiseerd in: Ondernemingsrecht, Arbeidsrecht, Vastgoedrecht, Letselschade, Strafrecht, Bestuursrecht, Milieurecht, Bouwrecht E-mail:
[email protected]
53
I K Te l g i d s
◆ Argonaut BV Postbus 393, 7500 AJ ENSCHEDE Capitool 10, 7521 PL ENSCHEDE TEL 053-4878200 / FAX 053-4878201 Contactpersoon: de heer E.G. Derkink Gespecialiseerd in: reïntegratie interventie en verzuimprocesmanagement E-mail:
[email protected] Website : www.argonaut.nl
◆ Deloitte & Touche Colosseum 1, 7521 PV ENSCHEDE TEL 053-4882288 / FAX 053-4882244 Contactpersoon: de heer G.J. Oude Voshaar Gespecialiseerd in: accountancy, belastingadvies & consultancy E-mail:
[email protected] Website : www.deloitte.nl Bedrijfsprofiel
or de vo in ales 52 g in iaS 52 eld ed 45 rm M 2 ve Bel 4 Uw s?: : 07 id ef lg ri Te ta IK het
Dé informatiegids voor leden van de Industriële Kring Twente. Op internet: www.twentevisie.nl
◆ De Jonge Peters Remmelink Advocaten M.H. Tromplaan 10/12, 7511 JK ENSCHEDE TEL 053-4331133 FAX 053-4330381 Mede in Deventer, Doetinchem, Groenlo en Zutphen Contactpersoon: de heer mr. D.K. Kalma Gespecialiseerd in: ondernemings-, arbeids-, besturings- en milieurecht en ruimtelijke ordening E-mail:
[email protected] Website: www.jpr.nl ◆ Jacobs Kranenburg advocaten Postbus 320, 7600 AH ALMELO TEL 0546-535565 FAX 0546-816014 Contactpersoon: mevrouw S.H.G. Swennen Gespecialiseerd in: Ondernemersrecht, Arbeidsrecht, Bestuursrecht E-mail:
[email protected] Bedrijfsprofiel ◆ Morsink Advocatenkantoor M.H. Tromplaan 25, 7513 AB ENSCHEDE Postbus 111, 7500 AC ENSCHEDE TEL 053-4341150 FAX 053-4342726 Contactpersoon: de heer Mr. A.J. Morsink Gespecialiseerd in: Letselschade, ondernemingsrecht ◆ De Singel Advocaten Lasondersingel 125, 7514 BP ENSCHEDE TEL 053-4333552 FAX 053-4361588 Contactpersoon: de heer J.F. Sabaroedin Gespecialiseerd in: huurrecht, echtscheidingsbemiddeling Contactpersoon: de heer J.F. Sabaroedin E-mail:
[email protected] Website: wwwdesingeladvocaten.nl
Arbeidsondersteuning/job coaching ◆ Job Coach Company Postbus 22, 7580 AA LOSSER TEL 053-5369988 FAX 053-5369989 Contactpersoon: de heer R. Kamphuis Gespecialiseerd in: Reïntergratie van mensen met een arbeidshandicapt E-mail:
[email protected] Website: www.jobcoachcompany.nl
Websites van in de IKTelgids vermelde bedrijven met het symbooltje , zijn ook te vinden via de website: www.twentevisie.nl Alle bedrijven met het symbooltje hebben een bedrijfsprofiel op de website: www.twentevisie.nl Alle IKTel-leden staan tevens op: www.twentevisie.nl, voorzien van plattegrond en routeplanner.
Twente visie. 06/2003
Architectenbureaus ◆ De Boer-De Witte-Van der Heijden Architecten Prinsenstraat 13, 7607 JC ALMELO TEL 0546-814928 / FAX 0546-816040 Contactpersoon: H. van der Heijden Gespecialiseerd in: architectuur, tekenbureau,interieur. Ook vestigingen in Enschede en Groenlo E-mail:
[email protected] Website: www.dewittevanderheijden.nl
Automatiseringsbedrijven ◆ Inter-IM Informatie Management & ICT-advies Ringoven 38,7621 GN Borne TEL 074-2672568 / FAX 074-2672569 Contactpersoon: de heer R.J. Mulder Gespecialiseerd in: Rendement van ICT, e-Business, procesinnovatie E-mail:
[email protected] Website: www.inter-im.nl
Communicatie / PR adviesbureau ◆ Enkelaar communicatie BV De Kalder 23, Postbus 133 7570 AC OLDENZAAL TEL 0541-513045 / FAX 0541-523506 Contactpersoon: J. Enkelaar Gespecialiseerd in: advisering in- en externe communicatie, comm. onderzoek E-mail:
[email protected] Website: www.enkelaarcommunicatie.nl
Beveiligingsbedrijven ◆ Platvoet Beveiligingssystemen Kleibultweg 6, 7575 BN OLDENZAAL TEL 0541-515790 / FAX 0541-523205 Contactpersoon: de heer H. Platvoet Gespecialiseerd in: Beveiling E-mail:
[email protected] Website: www.platvoet.com ◆ Van der Molen Detec B.V. Twenteweg 20, 7532 ST ENSCHEDE TEL 053-4609010 / FAX 053-4609015 Contactpersoon: de heer G.G. van der Molen Gespecialiseerd in: Beveiliging Email:
[email protected] Website: www.detec.nl
Detacheringsbedrijven ◆ Impuls. Violierstraat 81, 7601 GR ALMELO TEL 0546-825565 / FAX 0546-823057 Contactpersoon: J.M.B.P. Adolfsen Gespecialiseerd in: detachering en bemiddeling
Direct mail & fullfilment ◆ De Brink Direct Mail Postbus 1010, 7500 BA ENSCHEDE TEL 053-4305515 / FAX 053-4309186 Contactpersoon: de heer R. in het Veld Gespecialiseerd in: Directmail en Fullfillment + Databasebeheer E-mail:
[email protected] Website: www.brinkmail.nl
Film/video/multimedia ◆ Faassen Media Producties Niemansgang 9, 7514 DM ENSCHEDE TEL 053-4325444 / FAX 053-4344968 Contactpersoon: mevrouw T.W.C. Melsen Gespecialiseerd in: av-producties, multimedia, tv-commercials, etc. E-mail:
[email protected] Website: www.faassenmedia.nl
Incassobureaus ◆ Deurwaarders- en Incassobureau Enschede B.V. Lasondersingel 142, 7514 BW ENSCHEDE Postbus 82, 7500 AB Enschede TEL 053-4313232 / FAX 053-4359040 Contactpersoon: L.J. Kroep & P. JansenGerechtsdeurwaarders Gespecialiseerd in: jur. dienstverl., incasso’s E-mail:
[email protected] ◆ Gerechtsdeurwaarder Vanhommerig Incasso- en Rechtspraktijk B.V. Varviksingel 210, 7512 ET ENSCHEDE TEL 053-4329692 / FAX 053-4337414 Contactpersoon: de heer A.J.J. Vanhommerig Gespecialiseerd in: incasso, jur. advies, veilingen, taxaties en bemiddeling
Internet Dienstverlening ◆ Gladior BV Pantheon 14,7521 PR ENSCHEDE Contactpersoon: de heer W. van Zon Gespecialiseer in: topposities in zoekmachines E-mail:
[email protected] Website: www.gladior.com ◆ Innovadis BV, Pantheon 14, 7521 PR ENSCHEDE Postbus 677,7500 AM ENSCHEDE TEL 053-4329944 / FAX 053-4329863 Contactpersoon: de heer H.M.A. Disberg Gespecialiseerd in: office automation / koppelingen / CMS E-mail:
[email protected] Website:www.innovadis.com
Informatie Technologie ◆ ITS ACT BV Bentheimergraven 35 7577 DA Oldenzaal TEL 0541-534959 / FAX 0541-534958 Contactpersoon: de heer C.H. Latka Gespecialiseerd in: internet, automatisering, digitale archivering E-mail:
[email protected] Website : www.iteams.nl
IT audit ◆ Resolit audit en consultancy Capitool 42, 7521 PL ENSCHEDE TEL 053-4837400 / FAX 053-4837799 Contactpersoon: de heer E.van Kouteren Gespecialiseerd in: IT auditing E-mail:
[email protected] Website: www.resolit.nl
Management
◆ SIR: Business to Business Communications Marthalaan 10, 7533 CD ENSCHEDE Postbus 3775, 7500 DT ENSCHEDE TEL 053-4307044 / FAX 053-4306786 Contactpersoon: de heer M.B. Schenning E-mail:
[email protected] Website: www.sir.nl
Schoonmaakbedrijven ◆ Asito Facilitaire Diensten b.v. Plesmanweg 24, 7602 PE ALMELO Postbus 375, 7600AJ ALMELO TEL 0546-484950 / FAX 0546-484955 Contactpersoon: de heer M. Toering Gespecialiseer in: facilitaire diensten E-mail:
[email protected] Website: www.asito.nl Bedrijfsprofiel ◆ CSU total care Rigtersbleek-Aalten 4(unit B-14) 7321 RB ENSCHEDE TEL 053-4341627 / FAX 053-4300591 Contactpersoon: de heer R.F. Brouwer Gespecialiseerd in: schoonmaak, onderhoud kantoren etc., glasbewassing E-mail:
[email protected] Website: www.csu.nl ◆ ISS Damage Services B.V. Twentepoort-Oost 39, 7609 RG ALMELO TEL 0546-481120 / FAX 0546-481130 Contactpersoon: de heer A. Seiger Gespecialiseerd in: calamiteiten en specialistische reiniging E-mail:
[email protected] Website:
[email protected]
Uitzendbureaus ◆ Teleworx b.v. Stationsplein 2a, 7511 JD ENSCHEDE TEL 053-4306255 / FAX 053-4327568 Contactpersoon: de heer Hans de Ruiter E-mail:
[email protected] Website: www.teleworx.nl Bedrijfsprofiel
◆ ASW Interimmanagement Mediation Hulsbekenkamp 54, 7576 GC OLDENZAAL TEl 0541-537422 / FAX 0541-537430 Contactpersoon: de heer Arthur P. Wijma Gespcialiseerd in: interimmanagement en mediation E-mail:
[email protected]
◆ Unique Uitzendburo Marktplein 57, 7607 HL ALMELO TEL 0546-543005 / FAX 0546-543009 Contactpersoon: mevrouw M. Vreuls Gespecialiseerd in: flexible arbeid E-mail:
[email protected] Website: www.unique.nl Bedrijfsprofiel
◆ Beleid en Innovatie Postbus 1447, 8001 BK ZWOLLE Wipstrikkerallee 95, 8023 DW ZWOLLE TEL: 038-4548170 / FAX: 038-4542341 Contactpersoon: dhr. Ir. H.E. Hermans Gespecialiseerd in: organisatieadvies en management E-mail:
[email protected] Website: www.beleideninnovatie.nl
◆ Unique Uitzendburo Enschedesestraat 41, 7551 EJ HENGELO TEL 074-2452060 / FAX 074-2452069 Contactpersoon: mevrouw D.N. Mensink Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren E-mail:
[email protected] Website: www.unique.nl Bedrijfsprofiel
Marktonderzoek ◆ I&O Research, Postbus 563, 7500 AN ENSCHEDE TEL 053-4825000 / FAX 053-4825009 Contactpersoon: drs. Nico Buurman Gespecialiseerd in: marktonderzoek E-mail:
[email protected] Website: www.io-research.nl Bedrijfsprofiel
Notariskantoren
◆ Unique Uitzendburo Beltstraat 1, 7511 JZ ENSCHEDE TEL 053-4809105 FAX 053-4809109 Contactpersoon: mevrouw J. Stegink Gespecialiseerd in: flexibele arbeid E-mail:
[email protected] Website: www.unique.nl Bedrijfsprofiel
Werving en Selectie
◆ Hofsteenge, Wesseling & Faber notarissen Hengelosestraat 42-44, 7514 AH ENSCHEDE Postbus 18, 7500 AA Enschede TEL 053-4314977 / FAX 053-4310299 Contactpersoon: de heer mr. C.J. Wesseling Gespecialiseerd in: estate-planning en escrow-contracten E-mail:
[email protected] Website: www.henw.nl
◆ Visie Werving & Selectie Neptunusstraat 15, 7521 WC Enschede TEL 053-4328820 FAX 053-4322850 Contactpersoon: de heer S. Duinhouwer Gespecialiseerd in: werving en selectie van hoger opgeleid personeel in Overijssel E-mail:
[email protected] Website: www.visie-ws.nl Bedrijfsprofiel
Reclameadviesbureaus
Zakenreizen
◆ Abecom Communicatie Management BV Postbus 434, 7570 AK OLDENZAAL TEL 0570-631121 / FAX 0570-631385 Contactpersoon: de heer A.C. Bagerman Gespecialiseerd in: business-to-business communicatie E-mail:
[email protected] Website: www.abecom.nl
◆ ATP Online Grotestraat 7, 7461 KE RIJSSEN TEL 0548-540800 FAX 0548-542055 Contactpersoon: mevrouw S. Potman E-mail:
[email protected] Website: www.atp.nl
◆ Reclamebureau Checkpoint Zuidwal 82, 7571 DJ OLDENZAAL TEL 0541-533766 FAX 0541-533769 Contactpersoon: de heer P. Oosterhof Gespecialiseerd in: Strategie, Creatie en Media E-mail:
[email protected] Bedrijfsprofiel
55
I K Te l g i d s
◆ VHT Automatisering BV Institutenweg 38,7521 PK ENSCHEDE TEL 053-4803500 / FAX 053-4803501 Contactpersoon: de heer W. ter Mors E-mail:
[email protected] Website: www.vht.nl
E-mail:
[email protected] Website : www.vanhommerig.nl Bedrijfsprofiel
or de vo in ales 52 g in iaS 52 eld ed 45 rm M 2 ve Bel 4 Uw s?: : 07 id ef lg ri Te ta IK het
Dé informatiegids voor leden van de Industriële Kring Twente. Op internet: www.twentevisie.nl
◆ BBT Brinkman Business Travel, winkelcentrum De Zuidmolen Van Loenshof 78, 7511 NM ENSCHEDE TEL 053-4300443 FAX 053-4345858 Contactpersoon: de heer B. Brinkman Gespecialiseerd in: zakenreizen E-mail:
[email protected] Website: www.reisburo-brinkman.nl
Websites van in de IKTelgids vermelde bedrijven met het symbooltje i , zijn ook te vinden via de website: www.twentevisie.nl Alle bedrijven met het symbooltje p hebben een bedrijfsprofiel op de website: www.twentevisie.nl Alle IKTel-leden staan tevens op: www.twentevisie.nl, voorzien van plattegrond en routeplanner.
Twente visie. 06/2003
IKT Visie op…
Toekomstig personeel Op dit moment zijn er in Oost-Nederland 9.000 jongeren van onder de 23 jaar werkloos. Ongeveer de helft daarvan is pas in de laatste drie maanden als werkzoekende ingeschreven. Dit is een fors signaal over de stand van onze economie. In de afgelopen jaren was er amper sprake van jeugdwerkloosheid. Zeker niet in het voorjaar. En we staan aan de vooravond van een nieuwe golf schoolverlaters. Indien de economische malaise aanhoudt, maken deze nieuwkomers een bijzonder slechte start op de arbeidsmarkt. Terwijl we ze, door de vergrijzing, over een aantal jaren hard nodig zullen hebben. Om hen gemotiveerd te houden en klaar te stomen voor volwaardige deelname aan het arbeidsproces, zou het goed zijn als werkgevers hen tegen relatief lage loonkosten toch in dienst nemen. Stimulering door middel van een overheidssubsidie zou dit mogelijk moeten maken. Echter, ons nieuwe kabinet wil de subsidies op loonkosten en additioneel werk zo veel mogelijk afschaffen. Loonkostensubsidies voor jeugdwerklozen staat haaks op die voornemens.
Ton Swagerman: Carint is groot in het kleine
58
Manfred Kets de Vries: De lerende manager
60
Luuk Kuipers: De spagaat van de P&O-er
62
Ben van der Lugt: De lessen uit de bouwenquête
64
Hoewel ik geen voorstander ben van te veel overheidsbemoeiing, lijkt mij subsidiëring voor deze groep wél op zijn plaats. Het gaat immers om de toekomst van ons land. Als de economie weer aantrekt, hebben we ze hard nodig. En dan is werkervaring vele malen beter dan een periode in de bijstand. Een tweede ‘moeilijke’ maar veelbelovende groep zijn de ICTers. Zij zijn tot vijf jaren geleden met hoge salarissen en bijkomende emolumenten binnengehaald en - na het doorprikken van de internet-zeepbel - massaal werkloos geworden. Hun hoge werkloosheidsuitkeringen drukken zwaar op ons stelsel van sociale zekerheid en maken hen te duur voor de arbeidsmarkt. Hun plaats wordt ingenomen door jongeren, die goedkoper zijn én over de nieuwste kennis beschikken. De les die we daaruit moeten leren is dat bij een krapte in een bepaalde sector (en zeker in een kennisintensief gebied) een veel groter deel van het ‘extra salaris’ moet worden besteed aan echte bijscholing. Geert de Raad Voorzitter Industriële Kring Twente
Daan van Oosten: Vier tropenjaren bij O&K
65
Scope / Nieuws
67
Twente Agenda
68
Stichting Industriële Kring Twente - Postbus 5501, 7500 GM Enschede - Tel. 053 - 48 49 980 - Fax 053 - 48 49 985 | Twentevisie | Jaargang 15 | Nummer 6 | Juni 2003 |
Lokale samenhang van welzijn,
Carint is groot 58 Ton Swagerman is letterlijk een man uit de praktijk. Hij begon zijn carrière als verpleegkundige.
Na een aanloopfase van bijna twee jaar heeft Carint letterlijk de schotten tussen een deel van de gezondheidszorg weggetrokken. Per 1 januari jl. zijn de activiteiten per plaats (en zelfs per wijk) georganiseerd: per gebied één directeur voor de combinatie van thuiszorg, de daar aanwezige intramurale zorg zoals wooncentra, verpleeghuizen én op de zorgbehoevende ouderen gerichte activiteiten. Ton Swagerman leidt, samen met Fred de Gruil en Inez Sales, deze meer dan 6.000 ‘man’ sterke organisatie. Tijdens een bijeenkomst van IKT-Hengelo vertelde hij met trots over hetgeen zijn mensen hebben gepresteerd en de waardering die ze krijgen van hun cliënten.
(door Niko Wind)
wonen en zorg
in het kleine Met ruim 3.000 medewerkers, 1.700 alfahulpen en 1.500 vrijwilligers is Carint met voorsprong de grootste werkgever in Twente, maar kampt, ondanks dat, niet met de molochverschijnselen van andere fusieorganisaties in de non-profit sector. Geen onpersoonlijke benadering van de eigen medewerkers en zeker geen bureaucratische instelling ten opzichte van de cliënten. Swagerman vertelt trots over de ‘Mazars Paardekooper Hoffman prijs’ die zijn organisatie in 2002 heeft gewonnen en de toptien-plaats binnen de thuiszorgorganisaties. “Onze doelmatigheid kreeg een score van 100%, de cliënten gaven ons als rapportcijfer een negen en de medewerkers een acht! In onze categorie - middelgrote bedrijven behoren we zelfs tot de beste twee organisaties van het land!”
Fusie van onderaf Carint is ontstaan door het samengaan van zeven verzorgingshuizen, twee verpleeghuizen, een grote thuiszorgorganisatie en vier stichtingen welzijn ouderen in Hengelo, Borne, (Ambt)Delden, Markelo, Diepenheim, Goor, Oldenzaal, Losser, Denekamp, Ootmarsum en Weerselo. En nog steeds melden zich kleinere organisaties binnen dit gebied aan. De feitelijke besturenfusie vond plaats na een periode van bijna acht jaar van steeds intensievere samenwerking, waardoor het samengaan voor de medewerkers veel meer kwam als een bevrijding - het weghalen van de overgebleven bureaucratische drempeltjes - dan als een bedreiging. “Het was een fusie, die veel meer vanaf de werkvloer werd geëntameerd, dan vanuit de besturen. Zij zagen de voordelen van deze samenwerking voor hun cliënten en hun eigen werk.” Als voorbeeld noemt Swagerman de ‘Korenbuurt’ in Hengelo waar in het verlengde van het verzorgingshuis Humanitas een wooncomplex werd gerealiseerd, waardoor de bewoners van dat complex er ‘levensloopbestendig’ kunnen wonen. Ze kunnen er ook bij ernstige lichamelijke problemen blijven wonen. Dat de fusie zo goed is geslaagd komt volgens Swagerman doordat er geen enkele druk van buitenaf is uitgeoefend en dat er geen externe noodzaak tot fusie was. “De basis was de bestaande samenwerking, maar toen men in al die projec-
ten last kreeg van de veelheid aan sturingslijnen, kwam ook vanuit de werkvloer de roep om één organisatie en één bestuur.” De fusie leidde tot een enorme versnelling, waardoor al snel de overstap werd gemaakt naar een sterk projectgerichte organisatie, met Carint-groepen die voor het overgrote deel zijn gebonden aan een wijk of een dorp en de daar bestaande situatie. De Raad van Bestuur vormt - samen met de stafdiensten - een koepel boven deze in hoge mate zelfstandige ‘geïntegreerde lokale bedrijven.’
De cliënt centraal De samenwerking beperkt zich niet tot de fusiepartners binnen Carint, ook met het Streekziekenhuis Midden Twente in Hengelo is een nauwe samenwerking als het gaat om de transmurale processen. De ketenzorg in relatie tot het ziekenhuis, de verpleeghuizen, verzorgingshuizen en in de thuissituatie wordt daarbij vanuit één punt aangestuurd. Carint is daarmee - samen met het SMT - een van de voorlopers in de verder nog zo verkokerde gezondheidszorg. Ton Swagerman: “Door deze transmurale samenwerking kunnen patiënten vaak veel sneller terug naar de thuissituatie of is opname in een ziekenhuis niet eens nodig. De benodigde zorg geven wij in hun eigen vertrouwde omgeving. Er vinden zelfs bloedtransfusies plaats bij de mensen thuis! Het zijn organisatorisch en logistiek uiterst ingewikkelde operaties, waar de patiënt niets van merkt.” Over een fusie met het SMT is in het verleden wel nagedacht, maar dat bleek toch niet de beste oplossing voor het ketenbeheer in de zorg. “We hebben met ‘De Zorgschakel’ wel een gemeenschappelijke organisatie in het leven geroepen. Deze joint-venture tussen het ziekenhuis en Carint is verantwoordelijk voor alle transmurale processen.”
Eén centraal punt Spin in het web in veel van die logistieke operaties is het eigen callcenter, dat 24 uur per dag, 7 dagen per week zorgt voor het doorgeleiden van de vragen naar de deskundigen. In de zwaardere gevallen - bijvoorbeeld als opname noodzakelijk is - zal één telefoontje een hele
machinerie in werking te stellen. “Dat callcenter wordt daarnaast gebruikt als intern communicatiecentrum tussen de eigen medewerkers. De mensen achter de telefoon zorgen ervoor dat de juiste assistentie op de juiste plaats en tijd aanwezig is. Dat scheelt de werkers in het veld enorm veel tijd en ergernis.” Deze ‘spin-in-het-web organisatie’
‘Duizenden medewerkers en vrijwilligers’
heeft inmiddels ook een aantal klanten van buiten Carint, waardoor deze ook buiten kantooruren optimale zorg kunnen bieden. Ook de huisartsen zouden gebruik kunnen maken van dit callcenter. “Dan kunnen we - ’s avonds en in het weekend - voor de mensen in ons verzorgingsgebied écht de centrale ingang zijn voor de totale keten van de gezondheidszorg.”
Twentebreed Binnen Nederland is Carint niet uniek, binnen Twente wel, al is in Almelo/ Rijssen een zelfde type organisatie opgezet, die echter nog niet zo breed opereert. In de rest van Twente (in feite alleen de gemeenten Haaksbergen en Enschede) is inmiddels ook een beweging in de richting van een ketenorganisatie in gang gezet. Maar ondanks die verschillen is er binnen Twente op een aantal fronten een perfecte samenwerking tussen alle partijen, met name in de thuiszorg. Dat geldt onder meer voor de distributie van hulpmiddelen en de kraamzorg. “Een gigantisch verschil met 14 jaar geleden toen ik in Twente kwam werken. Toen waren het allemaal kleine eilandjes, die langs elkaar heen werkten. Nu is er sprake van een steeds beter geoliede machine die over de disciplines en over de lokale grenzen heen werkt. Ideaal is het nog niet, maar we zijn een heel eind op de goede weg,” volgens Ton Swageman. ■
59
SWOT viert 7e lustrum
One man show van 60
Manfred Kets de Vries liet als razendsnelle entertainer zijn gehoor in totale verwarring achter. (foto Johan Ghijssels)
Hoewel hij een volbloed Nederlander is, komt professor Manfred Kets de Vries nog maar een enkele keer per jaar in Nederland. En een optreden voor een volle zaal is er de laatste jaren niet bij geweest. Directeur Ivo Matser van de jubilerende Stichting Wetenschappelijke Opleidingen Twente (SWOT) wist hem voor veel geld van Parijs naar Enschede te lokken. Zijn optreden van ruim een uur was een kruising tussen een wervelende conference en een lezing op hoog niveau over de managementontwikkeling. De lerende manager blijkt volgens hem nog veel te moeten leren, vooral over zich zelf. Zijn CEO-recycling seminars blijken dan ook een groot succes.
(door Niko Wind)
Het enorme tempo en de grote hoeveelheid informatie die over het 500-koppige publiek werd uitgestort was voor velen te veel. Zeker omdat het een mengeling was van (Amerikaans) Engels en - soms wat gebrekkig - Nederlands. De kenners - en dat waren er velen - genoten; voor de
relatieve buitenstaander was het een lange zit. Tekenend voor zijn gezag was de afsluitende forumdiscussie, waar de crème de la crème van het Twentse topmanagement hun problemen voorlegde aan de goeroe van INSEAD. Loek de
Vries (Koninklijke ten Cate) kreeg het advies om een eigen universiteit te stichten en Bijker (MST) en De Jong (UT) werd aangeraden om de binnen hun organisatie noodzakelijke veranderingen te versnellen door de professionals in trainingen vooral hoop te geven op een betere toekomst. “Een 360˚ feed-back is bij deze sterk narcistische professionals niet goed mogelijk, maar vraag bij de intakegesprekken in ieder geval naar hun grootste problemen en hun belangrijkste verwachtingen.” Troch (Grolsch) en Oudshoorn (Vredestein) hadden het als CEO van een productiebedrijf relatief gemakkelijker. Voor hen is het vooral belangrijk om de eigen cultuur te versterken en er voor te zorgen dat de medewerkers plezier in het werk hebben en vooral weten wat het belang is van hun inspanningen.
Kets de Vries Die organisatiecultuur is, volgens Kets de Vries, moeilijk te bepalen. Hij laat de CEO’s tijdens zijn seminars altijd de vergelijking met een dier maken. Iets wat De Vries van de Koninklijke ten Cate de uitspraak ontlokte, dat zijn bedrijf een teckel is. “Laag bij de grond (dicht bij de markt) en steeds maar kijken of de rest wel volgt.” Maar ook vragen als ‘man of vrouw’ en ‘jong of oud’ geven een goed beeld van de bedrijfscultuur. Aan medewerkers stelt hij altijd vragen als ‘Mijn organisatie is als…”, ‘Onze president is…’ en ‘Mijn droom is…’
Leiders Kets de Vries heeft een helder beeld over de kwaliteiten van een leider en over de termijn waarop de magie is uitgewerkt. “Je hebt vijf jaar nodig om een andere cultuur in een organisatie te krijgen. Daarna is voor de manager de chemie verdwenen en gaat hij door op de automatische piloot.” Dat is vooral een probleem voor de jonge manager, die op z’n veertigste in feite al alles heeft bereikt en geen uitdagingen meer heeft. Een goede manager moet, in de ogen van Kets de Vries, vooral over veel zelfkennis beschikken en - als hij of zij het écht goed wil doen - zich regelmatig onderwerpen aan een 360˚ feed-back. “Daarnaast gaat het onder meer om uitstraling, moed, een positieve instelling, teambuilding-capaciteiten en een helikopterview. Dat laatste is een cognitieve skill, die niet te leren valt.” Volgens Kets de Vries hebben de meeste CEO’s geen balans in hun leven en gedragen ze zich thuis compleet anders dan op het werk. ‘Een tijger op kantoor en een poesje thuis.’ “Hun jeugd is daarbij erg belangrijk. Hij heeft gemerkt dat van de harde leiders slechts 25% vriendelijke en aardige ouders hebben gehad en de rest de warmte van de huiselijke kring hebben moeten ontberen. “Tijdens de seminars probeer ik die balans weer te herstellen door altijd uit te gaan van persoonlijke cases, hun emotionele intelligentie te laten ontwikkelen en hen te stimuleren te zoeken naar het doel van het leven.”
Narcisme Een relatief groot deel van de voordracht had betrekking op het narcisme van veel
van de topmanagers. “Ze willen hun naam op een gebouw en een eigen sportploeg, praten in de derde persoon over zichzelf, willen met beroemdheden op de foto, stoppen met het luisteren naar anderen en kiezen een veel jongere vrouw.” Vooral door het niet-luisteren naar anderen en het uitstralen van bijna dictatoriale macht kan narcisme tot een ramp leiden. “Bij veel concerns wist iedereen onder de top dat het mis zou gaan, maar niemand durfde te praten omdat kritiek zou leiden tot het verlies van hun positie. Een narcistische leider laat zich altijd omringen door jaknikkers.” Ook de raden van commissarissen treffen, volgens Kets de Vries, blaam omdat zij als oud-CEO hun toekomstige collega’s in niet willen en durven afvallen. De ideale leider neemt tijd om te luisteren en om informatie te geven, zorgt voor zijn medewerkers en biedt hun ruimte om zich te ontwikkelen (en moedigt dat ook aan) en geeft zelf het goede voorbeeld. “Dat luisteren leidt tot een constante feed-back en dus tot een versterking van de zelfkennis.”
Action learning Kern van elke managementopleiding (dus ook voor de pretentieuze CEO-recycling seminars van Kets de Vries) zijn action learning, self assessment (of liever 360˚ feed-back) en shadowing. De praktijk en het ‘beleven’ is daarbij van essentieel belang. “Managementvaardigheden zijn allemaal cognitief. Bij
het leren moet het dus zowel om de hersens als om de buik gaan.” Hij had in dit verband forse kritiek op de bestaande MBA-opleidingen. “De studenten worden te veel volgestouwd met kennis, terwijl het er vooral om moet gaan dat ze zelf ontdekken waar ze goed in zijn, waar hun hart ligt en in waar ze hun carrière willen vervolgen.”
61
‘Een narcistische leider laat zich altijd omringen door jaknikkers’ SWOT-directeur Ivo Matser zal bij dit deel van het verhaal van Kets de Vries wel hebben geglunderd. Zijn opleidingen zijn gebaseerd op action learning en cases uit de praktijk van de medecursisten, waardoor hun scope automatisch wordt verbreed.
Vernieuwende organisatie De vernieuwende organisatie, die tijdens het eerste deel van de bijeenkomst door Geert de Raad, voorzitter van SWOT, IKT, VIT en SKT (allemaal met de T van Twente) was behandeld, kreeg ook aandacht van Kets de Vries. Zijn belangrijkste voorwaarden zijn: een leider die richting geeft, een sterke cultuur, klantgericht, innovatief, communicatief en vertrouwen uitstralen. ■
Het forum van topmanagers: v.l.n.r. de heren De Raad (SWOT/IKT), Troch (Grolsch), De Jong (UT), De Vries (Kon. Ten Cate), Bijker (MST) en Oudshoorn (Vredestein).
Luuk Kuipers:
De spagaat 62
Luuk Kuipers neemt eind dit jaar afscheid als concerndirecteur Personeel en Organisatie bij Koninklijke Ten Cate. Parallel daaraan treedt hij terug als voorzitter van de gelijknamige IKTwerkgroep. In deze laatste functie heeft hij veel moeten (en mogen) luisteren naar anderen die tijdens bijeenkomsten hun visie gaven op zijn vakgebied. Op 2 juni jl. was deze ‘oude rot in het vak’ voor het eerst zelf de spreker tijdens een IKT-bijeenkomst. Zijn belangrijkste boodschap was dat een goede P&O-er over een positieve faalangst moet beschikken om optimaal te kunnen functioneren in de vele spagaten die de huidige P&O rijk is. “Ze moeten in staat zijn om onder druk te presteren!”
(door Niko Wind)
“Vroeger - eind jaren zestig, begin jaren zeventig - was de situatie simpel. Toen hadden we slechts te maken met één, sterk ideologisch verankerde, spagaat: het verschil tussen het belang van de werknemers en dat van de onderneming.” Met enig schaamrood op de kaken bekent hij dat hij - als jonge P&O-man - zelfs had meegediscussieerd over de vraag of de P&O-er niet beter volledig buiten de organisatie moest worden geplaatst... Deze tegenstelling werd geleidelijk kleiner doordat eerst de ideologische lading verdween om vervolgens, door de opkomst van de dienstverlening, te veranderen in een gezamenlijk belang.
Positieve faalangst Die constante druk van alle spanningsvelden binnen het vakgebied moet, volgens Kuipers, als energie dienen voor de P&O-er. “Weglopen voor problemen levert niets op. Het gaat om positieve faalangst, om de ‘kick’ om problemen op te lossen.” In zijn ogen missen veel van zijn collega’s deze eigenschap en worden de personeelsopleidingen nog steeds bevolkt door veel verkeerde mensen. Hij pleit daarom voor een ander toelatingsbeleid en in ieder geval een test om te zien of de student werkelijk over de persoonskenmerken beschikt die hem of haar geschikt maakt voor het werk binnen de P&O. Een ander spanningsveld voor de P&O-er is dat tussen de hypes en de werkelijke behoefte. Volgens Kuipers is het binnen zijn discipline eerder regel dan uitzondering de hypes te volgen. Hij is het volledig eens met P&O-goeroe Rob Vinke dat het overgrote deel van de hypes binnen 7 tot 8 maanden weer voorbij is. “Hypes zorgen er voor dat de P&O-er ‘belangrijk’ werk doet. Al is het maar het schrijven van notities of het inhuren van consultants.
‘Shareholdersvalue leidt tot vernietiging van (menselijk) kapitaal’
Nieuwe spanningsvelden De simpele wereld van dertig jaar geleden met één eenduidige tegenstelling heeft plaatsgemaakt voor een complex geheel waarin het aantal tegenstellingen (en dus de spagaten) alleen maar groeit. Luuk Kuipers noemde er acht, maar kan dat aantal eenvoudig verder uitbreiden. “Neem nu de spagaat tussen beheersmatige en strategische inbreng. Wij worden beoordeeld op basis van de korte termijn van onze beheersmatige activiteiten, maar weten dat we op strategisch gebied veel meer voor een onderneming kunnen betekenen.”
Een volgende, door Kuipers aangehaalde tegenstelling heeft betrekking op het binden van de medewerkers. “Binnen Ten Cate hebben we als uitgangspunten dat we de medewerkers ontwikkelingsmogelijkheden willen bieden en hen stimuleren om verantwoordelijkheid te nemen.” Dat betekent echter zeker niet dat het bedrijf deze mensen tegen elke prijs wil behouden. In tegendeel, zijn streven is erop gericht dat elk jaar zo’n 2% vertrekt op verzoek van de onderneming. “In het merendeel van de gevallen gaat het niet om mensen die slecht func-
tioneren, maar om medewerkers waarvan voorzien wordt dat ze vast gaan lopen. Binden en boeien is belangrijk, maar op tijd afscheid nemen is essentieel.” In het verlengde daarvan staan de tegenstellingen tussen de ambities van de medewerkers en de mogelijkheden binnen de onderneming én tussen de ambities van de medewerkers en hun eigen mogelijkheden. “Je moet je ervan bewust zijn dat je de medewerkers niet altijd binnen je onderneming kunt houden. Dat geldt zowel voor de starters die hun carrière elders willen vervolgen, als voor de mensen die rond hun 40e onrustig worden. Ook op je 50e nog een keer wisselen kan veel positieve energie vrijmaken. Voor het ontdekken van de capaciteiten en dus de doorgroeimogelijkheden van de
van de P&O-er eigen medewerkers zweert Kuipers bij een intensief assessment. “Van de benoemingen op basis van een dergelijk assessment is er geen één mislukt!”
Innoveren Eén van de boeiendste tegenstellingen is, volgens Kuipers, die tussen een ‘staande’ hiërarchische organisatie, waarbij iedereen exact weet wat zijn taak is en een project- of netwerkorganisatie. “In de eerste vorm gaat het vooral om voorspelbaar en efficiënt produceren. Blijvend concurrentievoordeel behalen kan echter alleen als je kunt innoveren, De meest geëigende vorm daarvoor is een projectorganisatie. In een op innovatie gericht industrieel bedrijf als het onze functioneert rond de 15% in zo’n omgeving.”
Ook de botsing tussen het beheersen en het continu veranderen (de lerende organisatie) zorgt voor de spanning waaruit een goede, positief faalangstige P&O-er nieuwe energie kan putten. Hij raadde zijn gehoor aan om met het 7 S’en-model van KcKinsey (strategie, structuur, staff, (mission) statement, systems, style/culture en (key) skills) eens goed naar de eigen organisatie te kijken en bij veranderingen te kiezen voor een stap-voor-stap benadering.
Shareholdersvalue De meest harde uitspraak bewaarde de oude P&O-rot Kuipers voor het slot van zijn betoog: “In mijn optiek betekent het nastreven van shareholdersvalue in veel gevallen het vernietigen van (menselijk) kapitaal. Hij citeerde daarbij Jaap Peters
van de Wageningen Universiteit: “In de intensieve menshouderij worden steeds meer werknemers omgevormd tot wegwerpwerkers ten dienste van de aandeelhouders.” En Peter van Voorst, exbestuursvoorzitter van Getronics: “Personeel ontslaan om de beurs? Over mijn lijk. Je schrapt pas banen als je bedrijf in gevaar komt.” Het is, volgens Kuipers, toch te gek dat een aankondiging van inkrimping of sluiting van een onderdeel gepaard gaat met een stijging van de aandelenkoers. “Als u het streven naar shareholdersvalue nog niet als spanningsveld voelt, zorg er dan als de bliksem voor dat het wel het geval wordt. Het kan toch niet zo zijn dat het tegengas alleen komt van een enkele lijnmanager die nadenkt. “ ■
63
Luuk Kuipers nam met veel wijze lessen een voorschot op zijn afscheid.
Ben van der Lugt:
Lessen uit bouwenquête 64
Oud Officier van Justitie Ben van der Lugt komt graag terug naar Twente om over integriteit te praten en over het werk dat hij nu doet binnen Deloitte & Touche Bijzonder Onderzoek & Integriteitsadvies. Drie jaar geleden ging het vooral over de wijze waarop bedrijven om kunnen en moeten gaan met fraude. Vorige maand was tijdens een ontbijtbijeenkomst van IKT-Almelo ‘integriteit’ en vooral in combinatie met de parlementaire enquête bouwnijverheid het onderwerp.
(door Niko Wind)
Van der Lugt heeft, waarschijnlijk als één van de weinigen, het totale rapport doorgewerkt en besprak de vijf voor hem meest opmerkelijke onderdelen. “De bouw is een bijzondere bedrijfstak, waarbij tien bedrijven een marktaandeel van 30% hebben en er slechts één (Koop Tjuchem) vanuit het middensegment kon doorstoten naar de ‘grote jongens’. Daarnaast is de winstmarge laag en het risico op miscalculatie groot.” Het maken van prijsafspraken zit ‘in de genen’ van de bouwers en de commissie durft bij het noemen van het fraudepercentage niet verder te gaan dan het geven van ‘een indicatie van een poging’ en komt op 8,8%. Volgens Van der Lugt wordt één van de oorzaken gevormd door de veranderingen in het aanbestedingsrecht. Binnen tien jaren moest men er aan wennen dat iets wat vroeger als normaal werd beschouwd, een crimineel feit was geworden. Over rekenvergoedingen mocht gewoon vooroverleg worden gevoerd tot 1992. Tot 1998 werd het nog min of meer gedoogd. Met de komst van de Mededingingswet was deze gedoogpraktijk voorbij, maar schoot toezicht en handhaving te kort.
Smeren en fêteren De rol van de overheid is in zijn ogen ronduit opmerkelijk: grote opdrachtgever, wet- en regelgever, vergunningverlener, rechtshandhaver en toezichthouder. Daarbij was er bij de opdrachtgever niet altijd voldoende kennis aanwezig om bij grote projecten te kunnen bezien of een inschrijving (veel) te hoog was. “De grote verschillen in de aard van de aanbestedingen maakte de materie nog minder doorzichtig. Naast ‘onderhands’ versus ‘openbaar’ en meervoudig versus enkelvoudig hanteren de overheden nog veel meer soorten aanbesteding.”
Van der Lugt pleit voor een scheiding tussen standaardwerken en complexe werken, waarbij juist in het laatste geval niet slechts op basis van de laagste prijs moet worden gegund. “De combinatie van vooroverleg en het laagste-prijscriterium daagde niet uit tot innovatie en research in deze tak van nijverheid.” Niet voor niets adviseerde de enquêtecommissie de overheid om bij aanbestedingen meer naar het bedrijfsleven te kijken. Als voormalig fraudeofficier stipte hij ook het probleem aan dat de NMa geen huiszoekingen bij mensen thuis mag doen en daarom met het Openbaar Ministerie moet samenwerken. Van der Lugt noemde het opvallend (en logisch) dat de enquête geen corruptie aan het licht bracht. “Men kan op basis van uitspraken voor een enquêtecommissie niet strafrechtelijk worden vervolgd. Het was - strafrechtelijk gezien - voor de enquêtecommissie dus slim om wel te praten over een cultuur van ‘smeren en fêteren’ maar niet met de gevallen van harde corruptie te komen.”
Integriteit De forse kritiek op de Raden van Commissarissen, die de oren veel te veel naar de Raden van Bestuur lieten hangen, klonk Van der Lugt als muziek in de oren. “Integriteit hoort permanent op de agenda van de RvC en moet een vaste plaats hebben in het overleg tussen de RvB en de accountant.” Ondanks het grote belang van integriteit, voelt Van der Lugt niets voor een verplichte integriteitscode voor ondernemingen en ook niets voor standaardcodes zoals de bouwwerkgevers die verspreiden. “Een dergelijke gedragscode moet van binnenuit komen en verschilt van bedrijf tot bedrijf. Daarnaast is er een verschil tussen persoonlijke integriteit van
Ben van der Lugt was even terug in Twente: “Te veel soorten aanbestedingen.”
bestuurders en medewerkers, en collectieve integriteit. Die twee dingen vormen de basis van een gedragscode.” Het is voor hem belangrijk dat een gedragscode niet van bovenaf wordt gedropt en niet wordt gepresenteerd als reactie op misstanden. “Wij beginnen daarom altijd met een rollenspel, waardoor het onderwerp van zijn taboes wordt ontdaan, de problematiek helder wordt en tegelijkertijd de sfeer ontspant.” Bij het ontwikkelen van een gedragscode moet het management uiteraard zijn volle steun geven en - wat nog belangrijker is - het goede voorbeeld geven. Het zelf opstarten van zo’n proces kan, volgens Van der Lugt, averechts werken vanwege het confronterende karakter en de kans om volledig te verzanden in futiliteiten. Om daar externen voor in te schakelen is geen schande. Het gaat vooral om het herkennen van ethische dilemma’s en het zichtbaar belang hechten aan integer handelen in ‘kleine’ kwesties. Dat integriteitsmanagement wat oplevert blijkt uit recent onderzoek. De werksfeer wordt met 30% beter gewaardeerd als werknemers het gevoel hebben dat hun manager integer is en de arbeidsmotivatie is 17% hoger als de leidinggevende duidelijke en herkenbare principes heeft en zich niet verschuilt achter anderen. ■
Daan van Oosten (GEPC Odink & Koenderink):
‘Vier tropenjaren’ enjaren’ Het overgrote deel van de statutair directeuren haakt na overname door een grotere partner af. Daan van Oosten vormt daarop de gunstige uitzondering. Hij bleef, na de overname van ‘zijn’ Odink & Koenderink door gigant General Electric, aan om mee te helpen de veranderingsprocessen in goede banen te leiden. Eind dit jaar treedt hij af. Hij heeft er dan, naar eigen zeggen, vier tropenjaren opzitten.
(door Niko Wind)
Dat van die ‘tropenjaren’ is goed te begrijpen als men beseft dat een oud familiebedrijf moest worden omgevormd tot een onderneming die deel uitmaakt van de Europese groep Power Controls van het grote General Electric, dat is opgebouwd als een matrixorganisatie. De overgang betekende dat in principe alle beslissingen in Barcelona (het hoofdkantoor van de groep) werden genomen en Daan van Oosten - als General Manager - zich met name binnen de ‘kolom’ verkoop ging bewegen. Die markt was dan ook de belangrijkste reden voor GE om het Haaksbergse familiebedrijf te kopen. “Ons bestaansrecht stoelt op onze kennis van de markt en vooral de korte lijnen tot onze afnemers. Het is uiteraard mogelijk om onze systemen in Polen te laten bouwen, maar dat betekent langere levertijden en vooral het inleveren van de flexibiliteit waar onze afnemers behoefte aan hebben.”
‘Veranderen kost veel energie’ Het grote voordeel van het opgaan in de GE-organisatie was, volgens Van Oosten, dat Odink & Koenderink nu complete systemen kan bouwen met ‘eigen’ componenten. Dat veel van die componenten elders in Europa worden geproduceerd is minder belangrijk. “Wij concentreerden ons toch al op het
assembleren met ingekochte componenten.” De omvangrijke plaatwerkerij is in Haaksbergen gebleven en zelfs uitgebreid. De spuitgietafdeling zal binnenkort verdwijnen.
Ondernemingsraad Naast verkoop hield Van Oosten de contacten met de OR in zijn portefeuille, alleen zijn rol veranderde van de pure werkgever in meer een intermediair tussen de medewerkers en het hoofdkantoor in Barcelona. “Die dubbele pet was soms wel moeilijk, maar heeft er wel toe bijgedragen dat de organisatie relatief soepel alle veranderingen heeft doorstaan.” En de veranderingen waren legio, veel meer dan Van Oosten tevoren had gedacht. “En ik heb mezelf ook moeten veranderen. Van ‘spin in het web’ tot één van de radertjes in een groter geheel. In het verleden werd een investeringsbeslissing intern genomen. Nu vindt elders een afweging plaats en gaat het primair om de meest logische (en in veel gevallen de goedkoopste) plaats om iets te produceren.”
Ondergronds Over één product maakt Van Oosten zich voorlopig nog geen enkele zorg: de door GEPC Odink & Koenderink ontwikkelde ondergrondse kast, waarbij de gevoelige elektrische verbindingen vochtvrij zijn opgeborgen in een luchtbel. “We zijn daar zo’n zes jaar geleden mee begonnen en het bleek een daverend succes, onder andere voor ADSL-verbindingen. Met ons systeem kunnen we alle verbindingen onder de grond stoppen en afdekken met een soort putdeksel.” Het pakket is inmiddels uitgebreid tot een ondergrondse distributiekast die met name in België wordt toegepast. Door de inkapseling binnen GE Power Control Europe ligt inmiddels de totale Europese markt voor dit product open. “Maar ook in Nederland zitten onze distributiekasten al in de grond, zoals op de Dam in Amsterdam en op het Van Heekplein in Enschede. De marktkooplieden zullen daar de stroom uit de vloer kunnen halen in plaats van uit die opvallende bovengrondse kastjes.” ■
Voor Daan van Oosten zit de klus er bijna op.
Nieuwsrubriek over Twentse zaken en mensen Indien u deelnemer bent van IKT kan uw nieuws onder Scope worden opgenomen. Persberichten bij voorkeur op diskette MS.Word aan te leveren. Deadline persberichten: 19 augustus 2003 Ons adres: IKT/Twentevisie, T.a.v. Ingrid Meijer Postbus 5501, 7500 GM ENSCHEDE Tel. 053 - 48 49 980 Fax. 053 - 48 49 985
Computer SOS Nederland gaat het onderhoud en beheer van werkplekken verzorgen voor het hoofdkantoor van Rottink Reisburo, alsmede van haar 114 filialen. Computer SOS is een landelijk
De OAD Groep ontving op 12 juni jl. in de Ridderzaal te Den Haag, uit handen van ZKH Prins Willem Alexander, de prestigieuze Koning Willem I Prijs 2003. In het septembernummer zullen wij hieraan nadere aandacht besteden. G.C. Morselt heeft op 15 mei jl. zijn bedrijven verkocht na 45 jaar zelfstandig ondernemerschap. De ondernemingen
worden verder gevoerd onder de bestaande namen: Morselt Borne BV en Morselt Milieutechniek BV. Morselt Borne BV is een technische handelsonderneming, die een aantal buitenlandse fabrieken vertegenwoordigt op het gebied van afvalwaterbehandeling voor de Nederlandse markt. Morselt Milieutechniek BV ontwikkelt en verkoopt elektroflotatiesystemen in Europa voor het verwijderen van zware metalen uit afvalwater. Unipro bv heeft met ingang van april jl. haar parket-assortiment uitgebreid met oliën en lakken van CC-Dr. Schutz. Door deze uitbreiding kan Unipro haar klanten niet alleen adviseren voor producten onder de vloer, maar is het nu ook mogelijk producten en adviezen te leveren voor op de vloer. Het parket-assortiment bestaat uit vochtschermen, lakken, egalisaties, oliën ondervloeren, onderhoudsproducten, lijmen en reparatieproducten.
Nieuwe deelnemers IKT-Almelo e.o. Aermast Holland B.V. Postbus 152 7600 KA Almelo Contactpersoon: dhr. J.G. Looms NCS (Non Core Solutions) Smithuisstraat 67 7631 GG Ootmarsum Contactpersoon: dhr. G. Stolk
Starsale B.V. Postbus 545 7500 AM Enschede Contactpersoon: dhr. E. Smit LimiTense Postbus 682 7500 AR Enschede Contactpersoon: dhr. R.F. van der Weerd
IKT-Haaksbergen IKT-Eibergen/Neede Autobedrijf Berenpas B.V. Kiefteweg 3 7151 HT Eibergen Contactpersoon: dhr. E. Kruidenier
Olympia Uitzendburo B.V. Eibergsestraat 56 7481 HM Haaksbergen Contactpersoon: dhr. A.A.M.L. Rutjes
IKT-Hengelo IKT-Enschede Wegener Huis-aan huiskranten B.V. Postbus 692 7500 AR Enschede Contactpersoon: dhr. J.V. Munsterman Industrial Design Centre Postbus 217 7500 AE Enschede Contactpersoon: dhr. M.A.M. Evertzen
Human Capital Care Arbozorg B.V. Postbus 382 7550 AJ Hengelo Contactpersoon: dhr. drs. R. Tameling Tevens deelnemer geworden van Almelo, Eibergen/Neede, Enschede, Haaksbergen en West-Twente
Agenda www.ikt.nl heeft uiteraard een belangrijke agendafunctie. Het openingsscherm toont de bezoekers direct alle bijeenkomsten in de lopende en de komende maand en één muisklik later alle bijeenkomsten van een kring of een werkgroep. Naast inhoudelijke informatie over de bijeenkomsten is er - voor IKT-deelnemers - de mogelijkheid om zich on-line aan te melden. Voor de besturen van de kringen en werkgroepen zijn ook hun vergaderdata aangegeven. De samenstelling van de kringbesturen en werkgroepen is uiteraard ook op de site vermeld. Belangrijk voor andere Twentse organisaties is de Twente-agenda, waarin hun activiteiten kunnen worden opgenomen. Deze agenda staat zowel op de site als op de laatste pagina van Twentevisie.
67
Scope
Per 27 juni a.s. gaat Career Center Twente verhuizen. Vanaf 30 juni a.s. zijn zij gevestigd in Kantorencomplex Drienerstate, P.C. Hooftlaan 56D, 7552 HG Hengelo. Tel.: 074-25 58 080; fax 074-25 08 089.
opererende partner op het gebied van ontwerpen implementeren en beheren van netwerkomgevingen. Recentelijk hebben Computer SOS en BGCOM de krachten gebundeld, waardoor zij zich marktleider binnen de reisbranche mogen noemen. Computer SOS zal het onderhoud en beheer gaan verzorgen voor alle ca. 500 werkplekken. Tevens zullen zij de gehele IT-infrastructuur op nieuwe vestigingen implementeren en de benodigde hardware gaan leveren.
Twente Agenda 2003
68
Datum
Aanvang
Onderwerp
Plaats
Organisatie
23 juni
16.30 uur
Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie
Hengelo
IKT
25 juni
12.00 uur
Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede
Neede
IKT
26 juni
16.30 uur
Bedrijfsbezoek IKT-Enschede
Enschede
IKT
2 juli
15.00 uur
Jaarvergadering + bedrijfsbezoek IKT-Haaksbergen
Haaksbergen
IKT
28 aug.
12.00 uur
Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente
Goor
IKT
1 sept.
17.00 uur
Informele bijeenkomst IKT-Oldenzaal
Oldenzaal
IKT
4 sept.
17.00 uur
Informele bijeenkomst IKT-Enschede
n.t.b.
IKT
9 sept.
16.00 uur
Informele bijeenkomst IKT-Almelo
n.t.b.
IKT
11 sept.
16.00 uur
Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek
Hengelo
IKT
15 sept.
16.30 uur
Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie
Hengelo
IKT
16 sept.
16.30 uur
Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo
Hengelo
IKT
17 sept.
07.30 uur
Ontbijtbijeenkomst KPMG
Enschede
KPMG
22 sept.
16.15 uur
Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie
Hengelo
IKT
24 sept.
12.00 uur
Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede
Eibergen
IKT
26 sept.
12.00 uur
Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen
Haaksbergen
IKT
1 okt.
12.00 uur
Lunchbijeenkomst VIT
n.t.b.
VIT/OOM
9 okt.
15.00 uur
Jaarvergadering IKT
Hengelo
IKT
20 okt.
12.00 uur
Lunchbijeenkomst IKT-Oldenzaal
Oldenzaal
IKT
28 okt.
16.00 uur
Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie
Hengelo
IKT
6 nov.
18.00 uur
Twente Concert
Delden
IKT
13 nov.
16.00 uur
Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek
Hengelo
IKT
15 nov.
09.30 uur
Interregionaal Klootschiet Toernooi
Diepenheim
IKT
20 nov.
12.00 uur
Lunchbijeenkomst IKT-Almelo
Almelo
IKT
21 nov.
12.00 uur
Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen
Haaksbergen
IKT
24 nov.
16.15 uur
Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie
Hengelo
IKT
26 nov.
12.00 uur
Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede
Neede
IKT
1 dec.
16.30 uur
IKT-Financiën & Economie
Hengelo
IKT
4 dec.
12.00 uur
Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente
Rijssen
IKT
8 dec.
17.00 uur
Eindejaarsbijeenkomst IKT-Oldenzaal
n.t.b.
IKT
10 dec.
12.00 uur
Lunchbijeenkomst VIT
n.t.b.
VIT/OOM
11 dec.
17.00 uur
Eindejaarsbijeenkomst IKT-Enschede
n.t.b.
IKT
16 dec.
17.00 uur
Eindejaarsbijeenkomst IKT-Hengelo
n.t.b.
IKT
17 dec.
17.00 uur
Eindejaarsbijeenkomst IKT-Almelo
n.t.b.
IKT
Voor nadere informatie: IKT tel. 053 - 484 99 80 KPMG tel. 053 - 483 25 25 VIT/OOM tel. 053 - 484 96 49 Voor opname in de Twente Agenda kunnen organisaties en instellingen in principe hun geplande bijeenkomsten en evenementen t.b.v. het Twentse bedrijfsleven via IKT opgeven. IKT neemt echter geen verantwoordelijkheid voor de juistheid van de verstrekte gegevens en behoudt zich het recht voor van plaatsing.