Naam:
Geb.datum: ONDERZOEK KNIE
Datum onderzoek……………………………………... Naam onderzoeker …………………………………… Beroep…………………………………………………… Hobby’s…….…………………………………………... Werkbelasting / houding……………………………. Sport…………………………………………………….. Voorkeursbeen………………………….links / rechts Klachten………………………………….links / rechts
SENSIBILITEIT Tintelingen……………………………………. nee / ja Lokalisatie…... bovenbeen / knie / onderbeen / voet ……………….ventraal / dorsaal / mediaal / lateraal Toename………………….belasten / warmte / koude Dof / verminderd gevoel……………………..nee / ja Lokalisatie…....bovenbeen / knie / onderbeen / voet ……………….ventraal / dorsaal / mediaal / lateraal
ANAMNESE Belangrijkste klachten……………………………….. ……………………………………………………………. Oorzaak………………….trauma / plots / geleidelijk Duur van de klachten…………< 1wk / 1wk-1mnd / 1mnd-3mnd / 3-6mnd / 6mnd-1jaar / > 1jaar………. Klachten zijn de laatste weken……………………... ………..erger / minder / gelijk / soms dagen afwezig Eerder deze klachten…………………….…..nee / ja Klachten begonnen met…………….pijn / stijfheid / krachtsverlies / slotklachten / giving way…………… Klachten familiair…………………………….nee / ja
VEGETATIEF Overmatig zweten.nee / ja………..onderbeen / voet Zwelling…………...nee / ja...knie / onderbeen / voet Kleurverandering.nee / ja...knie / onderbeen / voet …………………...…………………. rood / wit / blauw Temperatuurverandering………………..…nee / ja …………………..bovenbeen / knie / onderbeen / voet
PIJN Pijn………………………………………………nee / ja Lokalisatie………………………………intekenen (P) Constant……………………………LWK / heup / knie ……………….ventraal / dorsaal / mediaal / lateraal Intermitterend……………………LWK / heup / knie ……………….ventraal / dorsaal / mediaal / lateraal Toename ochtend / lvdd / avond / nacht / rust / bewegen / buigen / strekken / anders……………….. Afname………. rust / bewegen / buigen / strekken / koude / warmte / anders STIJFHEID Stijfheid…………………………………………nee / ja Lokalisatie…………………….LWK / heup / knie ……………….ventraal / dorsaal / mediaal / lateraal Constant………………………………………..nee / ja Toename…ochtend / lvdd / avond / nacht / koude / rust / bewegen…………………………………………... Afname… ochtend / lvdd / avond / nacht / warmte / rust / bewegen…………………………………………... KRACHT Krachtverlies…………………………………. nee / ja Lokalisatie……………bovenbeen / knie / onderbeen ………………………………………. buigen / strekken Zwaar / moe gevoel…………………………. nee / ja Krachtverlies…….continu / plots / lopen / na rust / onverwachte beweging…………………………………
Paul van der Tas – NVFS-Sport-Fysiotherapeut®
EXTRA………………(sub)luxatie / kraken / klikken / slotklachten / instabiliteit……………………………. Lokalisatie……………………………………………… BEPERKINGEN Lopen / staan / staan op 1 been / fietsen / hurken / traplopen: op – af / hard lopen / huppen / krachtig springen / doorslapen / anders……………………….. BELEMMERD IN Bewegingsvrijheid……..lopen / fietsen / autorijden Huishouding……………………………………………. Werk…………………………………………………….. Hobby’s…………………………………………………. Sport…………………………………………………….. BEHANDELING TOT NU TOE Medicijnen / injecties / fysiotherapie / oefentherapie / CM / tape / brace / anders…………………………… Afname klachten hierdoor………………… nee / ja X-foto’s ……………………….………………...nee / ja Uitslag…………………………………………………… ALGEMEEN Gezondheid algemeen………………………………... Operaties……………………………………………….. Ongevallen……………………………………………… Gewichtsverlies………………………………..nee / ja Medicatie nu…………………………………………… Hulpmiddelen………………………………………….
Weerselo - Deurningen
VAS-SCORE Geen
Max
Hoeveel pijn op dit moment De pijn in de knie belemmerde het inslapen de afgelopen nacht De pijn in de knie belemmerde het doorslapen de afgelopen nacht De stemming lijdt onder de klachten in de knieregio ANDERE OPMERKINGEN
INSPEKTIE
ATROFIE
Li Hydrops Synovitis Omvang
Re
cm.
cm. Li
BASISTESTEN Mobiliteit
Re Pijn
Mobiliteit
Pijn
Actieve Flexie
°
°
Passieve Flexie
°
°
Actieve Extensie
°
°
Passieve Extensie
°
°
Actieve Exorotatie
°
°
Passieve Exorotatie
°
°
Actieve Endorotatie
°
°
Passieve Endorotatie
°
°
ACTUALITEIT
laag / middel / hoog
Paul van der Tas – NVFS-Sport-Fysiotherapeut®
CAPSULAIR PATROON
nee / ± / ja
Weerselo - Deurningen
SPECIALISTISCH ONDERZOEK AANGEDANE KNIE PATELLO-FEMORALE TESTEN Li Q-hoek Inschattingtest McConnell Crepitaties Alignment Stand patella Glide Tilt Rotation AP
MENISCUSTESTEN Re
° °
Li mediaal lateraal mediaal lateraal intern extern inferior superior
Li
° °
Re mediaal lateraal mediaal lateraal intern extern inferior superior
Patella alta Patella baja
Re
McMurray Steinmann Apley F + Endo F + Exo E + Endo E + Exo
TOEGEVOEGD ONDERZOEK Li
Re
Li
Re
Li
Re
Loose body
LENGTETESTEN
ONDERBEEN / VOET Li
Re
Endorotatie tibia Pronatie voet INSTABILITEITSTESTEN Li
Rectus fem. Hamstrings Gastrocnemius Soleus
KRACHTTESTEN Re
ACL 90° F Lachman Pivot shift test PCL 90° F Gravity sign MCL LCL AMRI ALRI PMRI PLRI
Paul van der Tas – NVFS-Sport-Fysiotherapeut®
Rectus fem. Hamstrings Gastrocnemius Soleus Evertoren
Weerselo - Deurningen
Paul van der Tas – NVFS-Sport-Fysiotherapeut®
Weerselo - Deurningen
BESCHRIJVING SPECIALISTISCHE ONDERZOEKEN / TESTEN Capsulair patroon: flexie >> extensie Q-hoek De hoek die wordt gevormd door een lijn van de spina iliaca anterior superior en het midden van de patella en een lijn door het midden van de patella en de tuberositas tibiae. Deze hoek moet maximaal 15° bij mannen zijn en 20° bij vrouwen. Inschattingstest McConnell 1. Test vlgs. McConnell Uitgangshouding: patiënt in zit met de knie in 90° Flexie. Uitvoering: isometrische weersstand door FT bij 0°, 30°, 60° en 90°. Bepalen bij welke hoek pijn optreedt. Hierna drukt de FT de patella naar mediaal en herhaalt de test bij de pijnlijke hoek. Positief: als de pijn nu minder of verdwenen is Doel: bepalen of tape nut heeft 2. Gemodificeerde test Uitgangshouding: patiënt in stand. Uitvoering: belaste Flexie van de knie tot pijn optreedt. De FT drukt patella naar mediaal en de patiënt herhaalt de belaste Flexie. Positief: als de pijn nu minder of verdwenen is Doel: bepalen of tape nut heeft Glide-component Uitgangshouding: patiënt ontspannen in ruglig. De FT plaatst zijn middelvingers tegen het breedste punten van de femurcondylen en de wijsvingers tegen de breedste punten van de patella Uitvoering: de FT kijkt loodrecht van boven naar de afstanden tussen de wijs- en middelvingers. Statische glide: patella dient midden tussen de femurcondylen te liggen. Dynamische glide: bij statisch normale glide verschuift de patella bij de minste aanspanning van de m. 4-ceps Resultaat test: positief, indien er sprake is van een mediale glide (middellijn patella ligt mediaal van middellijn femur) of een laterale glide (middellijn patella ligt lateraal van middellijn femur) Tilt-component Uitgangshouding: patiënt ontspannen in ruglig. Uitvoering: palpatie mediale en laterale patellofemorale gewrichtsspleet (anatomisch: lateraal < mediaal). Beiden moeten goed voelbaar zijn. Statische tilt: mediale en laterale rand van de patella niet op hetzelfde niveau in het horizontale vlak. Dynamische tilt: laterale rand van de patella komt significant omhoog als de patella naar mediaal wordt geduwd. Resultaat test: positief, indien er sprake is van een mediale tilt (mediale rand ligt lager (posterior) dan de laterale rand of een laterale tilt (laterale rand ligt lager (posterior) dan de mediale rand
Paul van der Tas – NVFS-Sport-Fysiotherapeut®
Weerselo - Deurningen
Rotation-component Uitgangshouding: patiënt ontspannen in ruglig. Uitvoering: loodlijn op lijn door breedste punten van de patella moet evenwijdig zijn aan de femurschacht Resultaat test: positief, indien er sprake is van een externe rotatie (onderpool ligt lateraal tov. bovenpool en het meest mediale punt ligt lager dan het meest laterale punt) of een interne rotatie (onderpool ligt mediaal tov. bovenpool en het meest mediale punt ligt hoger dan het meest laterale punt) AP-component Uitgangshouding: patiënt ontspannen in ruglig. Uitvoering: beoordelen vanaf lateraal een denkbeeldige lijn door de onderpool en de bovenpool van de patella. Normaal staat de onderpool 20° lager. Resultaat test: positief, indien er sprake is van een inferior tilt (onderpool ligt inferior tov. deze lijn) of een superior tilt (bovenpool ligt posterior tov. deze lijn) Patella alta Lengte patellapees is 20% meer dan de lengte van de patella Te bepalen als patiënt zit met Flexie van de knie van 45° (merchant view) Patella baja Lengte patellapees is 20% minder dan de lengte van de patella Te bepalen als patiënt zit met Flexie van de knie van 45° (merchant view) ACL 90° F (Anterior Cruciate Ligament) Uitgangshouding: patiënt ontspannen in ruglig. Uitvoering: knie wordt door de FT gebogen in 90° Flexie en daarna schuiflade naar ventraal Resultaat test: positief indien er een verschuiving mogelijk is van de tibia tov. het femur (na uitsluiten van letsel PCL). Graad I: 0 - 5 mm. Graad II: 5 - 10 mm. Graad III: >10 mm. Lachman Uitgangshouding: patiënt ontspannen in ruglig. Uitvoering: knie wordt door de FT gebogen in 20° Flexie en daarna schuiflade naar ventraal Resultaat test: positief indien er een verschuiving mogelijk is van de tibia tov. het femur (na uitsluiten van letsel PCL). Pivot shift test Acute fase: Uitgangshouding: patiënt ontspannen in ruglig. Het been wordt gesteund door de behandeltafel. De FT omvat de enkel van pt. met de homolaterale hand en geeft axiale druk. Met de laterale hand wordt het fibulakopje naar anteromediaal gedrukt. Uitvoering: Nu wordt met de homolaterale hand de knie ge-endoroteerd en geflecteerd (onder axiale druk). Resultaat test: positief indien de knie tussen de 30° en 50° terugschiet vanuit de subluxatiestand (laterale tibiaplateau naar ventraal door uitgangshouding test) Chronische fase: idem zonder steun van de behandeltafel
Paul van der Tas – NVFS-Sport-Fysiotherapeut®
Weerselo - Deurningen
Gravity sign (test ter beoordeling PCL - Posterior Cruciate Ligament) Uitgangshouding: patiënt ontspannen in ruglig. Uitvoering: knie wordt door de FT gebogen in 90° Flexie en daarna wordt de stand van de tuberositas tibiae beoordeeld Resultaat test: positief indien de tuberositas tibiae naar dorsaal is weggezakt Noot: hierdoor kan een positieve schuiflade naar ventraal worden gevonden MCL (Medial Collateral Ligament) Uitgangshouding: patiënt ontspannen in ruglig. Uitvoering: knie wordt door de FT gebogen in 30° Flexie en daarna geabduceerd Resultaat test: positief, indien pijn optreedt thv. MCL LCL (Lateral Collateral Ligament) Uitgangshouding: patiënt ontspannen in ruglig. Uitvoering: knie wordt door de FT gebogen in 30° Flexie en daarna geadduceerd Resultaat test: positief, indien pijn optreedt thv. LCL AMRI (AnteroMediale Rotatoire Instabiliteit) Uitgangshouding: patiënt ontspannen in ruglig. Uitvoering: knie wordt door de FT gebogen in 90° Flexie en volledige Exorotatie en daarna schuiflade naar ventraal Resultaat test: positief indien er een verschuiving mogelijk is van de tibia tov. het femur ALRI (AnteroLaterale Rotatoire Instabiliteit) Uitgangshouding: patiënt ontspannen in ruglig. Uitvoering: knie wordt door de FT gebogen in 90° Flexie en volledige Endorotatie en daarna schuiflade naar ventraal Resultaat test: positief indien er een verschuiving mogelijk is van de tibia tov. het femur PMRI (PosteroMediale Rotatoire Instabiliteit) Uitgangshouding: patiënt ontspannen in ruglig. Uitvoering: knie wordt door de FT gebogen in 90° Flexie en volledige Endorotatie en daarna schuiflade naar dorsaal Resultaat test: positief indien er een verschuiving mogelijk is van de tibia tov. het femur PLRI (PosteroLaterale Rotatoire Instabiliteit) Uitgangshouding: patiënt ontspannen in ruglig. Uitvoering: knie wordt door de FT gebogen in 90° Flexie en volledige Exorotatie en daarna schuiflade naar dorsaal Resultaat test: positief indien er een verschuiving mogelijk is van de tibia tov. het femur
Paul van der Tas – NVFS-Sport-Fysiotherapeut®
Weerselo - Deurningen
McMurray Uitgangshouding: de patiënt ligt op de rug. Uitvoering: homolaterale hand van de FT houdt de voet van de patiënt vast en flecteert de knie maximaal. De homolaterale hand van de FT wordt geplaatst op de knie van de patiënt met de vingers op de mediale gewrichtsspleet. De FT geeft valgus-extensiedruk. De homolaterale hand van de FT exoroteert het onderbeen. Nu wordt de knie gestrekt, terwijl de valgusdruk wordt gehandhaafd. Positief: indien een palpabele of hoorbare klik optreedt is er mogelijk sprake van een mediale meniscuslaesie (achterhoorn). Opmerking: indien de beweging wordt uitgevoerd met varus-endorotatiedruk wordt meer de nadruk gelegd op testen van de laterale meniscus. Doel: aantonen meniscuslaesie Steinmann Uitgangshouding: de patiënt ligt op de rug. De knie is gestrekt. Uitvoering: indien er sprake is van een drukpijn in de mediale gewrichtsspleet t.p.v. de meniscus en de knie wordt geflecteerd door de FT, dan zal dit pijnlijke punt zich dorsaalwaarts verplaatsen, indien er sprake is van een meniscuslaesie. Doel: aantonen mensicuslaesie Apley Uitgangshouding: de patiënt ligt op de buik. De knie wordt door de FT 90° geflecteerd. De FT omvat de hiel en voorvoet van de patiënt. De voet wordt in dorsaalflexie gehouden. Uitvoering: de FT geeft axiale druk (compressie menisci) en voert endo- en exorotatie uit, gecombineerd met flexie of extensie Opmerking: mediale pijn duidt op mediaal letsel, laterale pijn duidt op lateraal letsel Doel: aantonen meniscuslaesie Loose body Uitgangshouding: de patiënt zit op de bank met de knie met 90° flexie van de knie Uitvoering: de FT voert een translatie uit in mediale en laterale richting Positief: indien er een klik of pijn optreedt Doel: aantonen loose body
Paul van der Tas – NVFS-Sport-Fysiotherapeut®
Weerselo - Deurningen