voedingsstoffen opnemen om te kunnen overleven en voor hun energievoorziening

Begrippenlijsten biologie 4 havo en 5 havo PENTA College CSG Scala Rietvelden

B Baarmoeder

Bacteriën

Bacteriën, denifitricerende

Bacteriën, heterotrofe

Bacteriën, nitrificerende

Bacteriën, vrij levende stikstofbindende Balts

Balzak

Basale stofwisseling

Basenparing

Bastvaten

Bedektzadigen

Beenmerg, rode

Inwendig vrouwelijk geslachtsorgaan (een peervormige holle spier), waarin een bevrucht eitje zich nestelt en daar uitgroeit tot een organisme. Bacteriën zijn eencellig prokaryoot. Hebben geen celkern en functioneren in het ecosysteem als reducent. Bacteriën die in een zuurstof arme bodem leven. Deze bacteriën zetten de in de bodem aanwezige nitraationen om in gasvormige stikstof die in de lucht verdwijnt en zuurstof die voor een deel door de wortels wordt opgenomen. Heterotrofe bacteriën moeten organische voedingsstoffen opnemen om te kunnen overleven en voor hun energievoorziening. De nitriet- en nitraatbacteriën worden samen nitrificerende bacteriën genoemd. Deze bacteriën hebben zuurstof nodig om te kunnen leven. Nitrificerende bacteriën produceren nitraat (NO3-) in een aantal stappen Bacteriën die stikstofgas uit de lucht kunnen binden. Leven in symbiose in de wortelknolletjes van planten en ze geven een stikstofbron en ontvangen glucose. Soortspecifiek gedrag dat bij onderlinge communicatie een signaalfunctie heeft en bij veel diersoorten vooraf gaat aan de voortplanting. Huidplooi in de vorm van een zak waarin zich de zaadbal en de bijbal bevinden onderaan de buik van mannen. De minimale stofwisseling die nodig is om processen die altijd doorgaan, zoals de hartslag, de ademhalingsbewegingen en de peristaltische bewegingen van het darmkanaal, op gang te houden. Of te wel, de stofwisseling in rust. De manier waarop de nucleotidebasen in het DNA aan elkaar zitten d.m.v. waterstofbruggen. Adenine (A) bindt aan Thymine (T), Guanine (G) bindt aan Cytosine (C). Guanine en cytosine paren met 3 waterstofbruggen. Adenine en thymine (uracil) paren met 2 waterstofbruggen. In planten vervoeren bastvaten water en glucose van de bladeren naar alle delen van de plant. Dit is de organische sapstroom. Zaden bevatten een vrucht die beschermt wordt door vruchtvlees. Bedektzadigen worden gekenmerkt door het dragen van bloemen. Weefsel dat in de mergholten van de botten zit. Het bestaat uit een netwerk van vezels waartussen stamcellen zitten. Uit deze stamcellen ontstaan de 1


Bemesting Beperkende factor

Beroerte

Beschermende stoffen

Beschrijvend onderzoek Bestrijding, biologische Bestrijding, mechanische Bestrijdingsmiddelen, chemische

Bevolkingsdruk

Bevolkingstoename Bevruchting

Bevruchtingsmembraan

Bewegingscentra

Bewegingsenergie Bewegingszenuw

Bewuste reactie

B-geheugencellen

diverse bloedcellenbloed. Het verspreiden van mest over grond ten behoeve van planten. Factor die de snelheid van een proces laag houd of het aantal in een populatie laaghoud. De factor waarvan in verhouding het minst aanwezig is waardoor een scheikundig proces in cellen tot stilstand kan komen We spreken over een beroerte wanneer de bloedvoorziening naar de hersenen opeens verstoord wordt. Hierdoor kan de patiënt bepaalde functionaliteiten niet langer uitvoeren. Stoffen die het lichaam beschermen. Bijvoorbeeld vitamines die de cellen beschermen tegen vrije radicalen die ontstaan bij verbranding in de mitochondrien. Onderzoek dat als doel heeft iets te beschrijven, niet om een verschijnsel te verklaren. Hierbij maakt men bij plaagbestrijding gebruik van de biologische vijanden van het plaagdier. Het bestrijden van ziekten en plagen met mechanische hulpmiddelen. Gifstoffen die bedoeld zijn om ziekten en plagen te bestrijden. Chemische bestrijdingsmiddelen kunnen selectief of niet-selectief zijn, biologisch afbreek of nietbiologisch afbreekbaar. De wereldbevolking is de laatste honderd jaar explosief toegenomen en zal de komende tijd nog verder toenemen. We noemen dat een hoge bevolkingsdruk. De toename van de bevolking. Wanneer de kern van een eicel met de kern van een zaadcel versmelt. Uit twee haploïde cellen ontstaat een diploïd organisme. Membraan dat de eicel afsluit nadat deze bevrucht is door één zaadcel. Hierdoor kunnen andere zaadcellen niet meer bij de eicel komen. Vanuit bewegingscentra gaan impulsen via motorische zenuwcellen naar spieren. De beweging centra zitten voor de centrale groeve. De energie die verbruikt wordt bij het maken van bewegingen. Ontvangen impulsen van schakelcellen in het centrale zenuwstelsel. Bewegingszenuwen of motorische zenuwen geleiden impuls vanuit het CZ richting effectoren (de spieren of klieren). Reactie die ontstaat vanuit het bewegingscentrum van de grote hersenen. Motorische zenuwen van het animale zenuwstelsel sturen impuls naar je spieren. B-geheugencellen produceren antistoffen. Deze cellen 2


Biceps biestarwegras

Bijballen

Bijholten Bijnieren

Bijniermerg Bijziendheid

Binaire naamgeving

Bindweefsel, onderhuidse

Binnenste tussenribspieren

Biochemie biodiversiteit

Bio-industrie Biologisch evenwicht

Biologische eenheden

Biologische landbouw

herkennen bij een nieuwe infectie snel een antigeen, waardoor de afweer snel op gang komt. Onderdeel van je immuniteit. B-geheugencellen behoren bij de humorale afweer Bweehoofdige opperarmspier die zorgt voor de buigen van de arm bij de elleboog. Zouttolerante en zoutbehoeftige gras die uitsluitend groeit in de duinen omdat de bodemvocht daar een zoutgehalte van 2% heeft Bevinden zich in de balzak van de man, hierin worden de geproduceerde zaadcellen opgeslagen in een zuur milieu. Holten in de schedelbeenderen. Organen die als kapjes op de nieren liggen en bestaat uit bijniermerg(binnenste gedeelte) en bijnierschors(buitenste gedeelte). Bijnieren produceren adrenaline. Het binnenste gedeelte van de bijnier die twee hormonen produceren, adrenaline en noradrenaline. Hierbij kan de persoon voorwerpen dichtbij wel scherp zien maar ver weg niet. Lens kan voldoende bol worden, maar niet plat genoeg. Wetenschappelijke naam van een organisme bestaande uit een geslachts aanduiding en soortsaanduiding. Geslachtsnaam begint met een hoofletter met daarachter de soortnaam begint met een kleine letter. Het onderhuids bindweefsel is een losse weefsellaag onder de lederhuid. Deze laag bestaat hoofdzakelijk uit bindweefsel, vetcellen, zenuwvezels en bloedvaatjes. Bij een diepe uitademing kunnen de binnenste tussenribspieren zich samentrekken, waardoor het volume van de borstkas veel kleiner wordt gemaakt en je uitademt. De wetenschap die de chemische processen van het leven op moleculair niveau bestudeert Variatie van biologische soorten in een ecologisch systeem. Dit kan op genetisch vlak, op vlak van verschillende soorten en op vlak van verschillende ecosystemen. De intensieve veehouderij. Het aantal organismen in de populatie en aantal soorten in ecosysteem waarvan de aantallen gedurende langere tijd constant zijn. Ook wel organisatieniveaus. Niveau waarop organismen kunnen worden bestudeerd. Van heel laag niveau (cel) tot heel hoog (biosfeer of ecosysteem). Een landbouwvorm waarbij nadrukkelijk rekening wordt 3


Biologische zuivering

Biomassa Biopsie

Biosfeer

Biotische factoren

Biseksueel

Bladgroenkorrels

Blessure Blinde vlek

Blindedarm Bloedarmoede (anemie) Bloedcellen, rode

Bloedcellen, witte

Bloeddruk Bloederziekte Bloederziekte (hemofilie) Bloedgroepen

gehouden met milieueffecten en dierenwelzijn. Er wordt weinig tot geen gebruik gemaakt van bestrijdingsmiddelen. Verwijdering van de opgeloste organische stoffen uit water door middel van biologische processen. Bacteriën en riet zijn organismen die worden gebruikt voor biologische zuivering van water Totale massa van organismen in een ecosysteem. Het verzamelen van weefsel voor een onderzoek om te kijken of er sprake is van een ziekte, het afgenomen weefsel wordt een biopt genoemd. Deel van de aarde dat wordt bewoond door (levende) organismen, bestaande uit het bovenste deel van de aardkorst, het aardoppervlak en het laagste deel van de atmosfeer. Organismen in een ecosysteem die invloed uitoefenen op het leven en de populatie van een andere soort en op organismen van de eigen soort. Heeft twee betekenissen. 1: Als je zowel mannen als vrouwen seksueel aantrekkelijk vindt. 2: Als je zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken hebt. De delen van de plant die voorkomen in het cytoplasma die de groene kleur geven. Hier vindt de fotosynthese plaats. Alleen autotrofe organismen (planten) hebben bladgroenkorrels in het cytoplasma van de cellen. Vorm van een lichamelijk letsel door een verkeerde beweging. De blinde vlek is een deel van het netvlies achter in het oog waar de oogzenuw het oog verlaat. De blinde vlek bevat geen zintuigcellen. Vlak onder de overgang van dunne darm naar dikke darm ligt de blinde darm. Het bloed bevat onvoldoende hemoglobine. Ronde, donutvormige cellen zonder celkern. Rode bloedcellen (erytrocyten) vervoeren zuurstof van de longen naar de weefsels. Zuurstof bindt aan hemoglobine dat in de rode bloedcel zit. Vormen een belangrijk onderdeel bij het immuunsysteem. Zijn betrokken bij de afweer van het lichaam tegen infecties en spelen ook een belangrijke rol bij allergische reacties. De druk van het bloed tegen de wand van de bloedvaten. Gebrek aan hemoglobine in de rode bloedcellen waardoor er problemen ontstaan bij zuurstof transport. Het bloed kan niet goed stollen doordat een bepaalde stollingsfactor (eiwit in het bloed) ontbreekt. Er zijn vier bloedgroepen, A, AB, B en O. 4


Bloeding, inwendige Bloedplaatjes Bloedplasma

Bloedserum Bloedsomloop

Bloedsomloop, dubbele Bloedsomloop, enkelvoudige Bloedsomloop, grote Bloedsomloop, kleine

Bloedstolling Bloedsuikerspiegel

Bloedvaten

BMI Bodembewerking Bodemgesteldheid Boezem

Bolle lens

Borstademhaling

Borstbuis

Bloedgroepen worden bepaald op basis van de antigenen opde celmembraan Een bloeding binnen in het lichaam. Delen van uiteengevallen cellen. Ze vervullen een functie bij de bloedstolling. Ongeveer 55% van het bloed bestaat uit bloedplasma. Bestaat uit water met opgeloste stoffen en plasmaeiwitten. Bloedplasma zonder fibrinogeen. Bij een bloedsomloop vindt transport van bloed plaats door bloedvaten. De mens heeft een dubbele bloedsomloop. Per omloop door het lichaam komt het bloed twee keer door het hart. Per omloop door het gehele lichaam (weefsels, longen) stroomt het bloed twee keer door het hart. Per omloop door het gehele lichaam (weefsels, longen) stroomt het bloed slechts één keer door het hart. De linkerkamer van het hart pompt het bloed heel het lichaam door. Dit heet de grote bloedsomloop. De rechterkamer van het hart pompt het bloed naar beide longen. Vanuit de longen stroomt het bloed naar de linkerharthelft. Dit heet de kleine bloedsomloop. Het van de vloeibare in de vaste toestand overgaan van bloed. Gehalte aan glucose in het bloed uitgedrukt in millimol per liter. Bloedsuikerspiegel wordt gereguleerd door insuline en glucagon. Aders en slagaders waardoor het bloed stroomt. Bloedvaten zijn flexibel en glad van binnen. Er zijn; aders, slagaders en haarvaten. Body Mass Index. Geeft een indicatie voor onder- of overgewicht. De grond klaarmaken voor een beplanting. De aard en eigenschappen van de bodem. Bovenste holtes van het hart. De boezems ontvangen bloed dat komt uit het lichaam en pompen dat bloed de kamers in. De lens zit in het oog. Een bolle lens die in het midden dikker is dan aan de rand zorgt ervoor dat iemand van diechtbij beelden scherp kan waarnemen. De borstademhaling is de ademhaling die plaatsvindt met behulp van spieren tussen de ribben. De buitenste tussenribspieren trekken samen waardoor de borstkas omhoog en naar voren wordt getrokken. Het volume van de borstkast neemt toe, de longen stromen vol. Belangrijk verzamelkanaal van het lymfevaatstelsel. Het is het grootste lymfevat in het menselijk lichaam. Borstbuis is aangesloten op de holle ader. 5


Borstvlies

Bouwstoffen

Bovendruk

Bowman, kapsel van

Brandstoffen

Broeikaseffect, versterkt

Broeikasgassen

Broekbos Bronchiën

Bronchiolen Bronst Buikademhaling

Buitenste tussenribspieren

Bestaat uit vliezen die het bovenste deel van de borstholte omsluiten. Ribben en longen hebben beide een borstvlies met vloeistof ertussen. Hierdoor wordt beweging tussen borstkast en longen mogelijk. Voedingsstoffen uit de voedingsmiddelen waarmee het lichaam kan worden opgebouwd. Eiwitten, vetten en water zijn belangrijke bouwstoffen De maximale druk in de slagader op het moment dat de kamers zich samentrekken. Ander woord voor bovendruk is de systolische druk Onderdeel van de nier. Het is een bekervormig membraan van één cellaag dik, die een glomerulus omhult. In het kapsel van Bowman wordt de voorurine geproduceerd. Voedingsstoffen uit de voedingsmiddelen die energie kunnen leveren aan het lichaam. Koolhydraten en vetten zijn de belangrijkste brandstoffen, maar ook eiwit kan dienen als brandstof. De verhoogde concentraties aan broeikasgassen in de atmosfeer versterken het natuurlijke broeikaseffect en leiden bijgevolg tot een verhoging van de gemiddelde aardtemperatuur én dus tot een globale klimaatverandering. De gassen (water, CO2 en methaan) in de dampkring die het broeikaseffect en het versterkt broeikaseffect veroorzaken. Een bos waarin de vegetatie sterk wordt bepaald door de hoge stand van het grondwater Kanalen met kraakbenige, elastische en vlezige wanden, waardoor de longen contact hebben met de buitenlucht. Bronchien zijn aftakkingen van de luchtpijp. De bronchiën vertakken zich in steeds fijnere zijtakjes, de bronchiolen. Paardrift van dieren Manier van ademen door werking van het middenrif. Als de spieren van het middenrif aantrekken wordt het middenrif plat, de buikholte kleiner waardoor de buik naar voren beweegt Worden voor inademing gebruikt. Als de buitenste tussenribspieren samentrekken beweegt de borstkast omhoog en naar voren waardoor het volume van de borstkast toeneemt en iemand inademt.

6

voedingsstoffen opnemen om te kunnen overleven en voor hun energievoorziening

Recommend Documents