3e STUDIEDAG
VOEDING BEWEGEN EN KANKER EN PSYCHOSOCIALE ZORG EN ONDERSTEUNING
Coen Verbraak
TELEVISIEJOURNALIST COEN VERBRAAK
© ANP
van het programma ‘Kijken in de ziel’ praat met bekende en minder bekende N ederlandse kankerpatiënten en survivors
VRIJDAG 25 NOVEMBER 2016 09.30 TOT 17.15 UUR | ’T SPANT IN BUSSUM
BESTE COLLEGA, Wat vinden patiënten met kanker en ‘survivors’ eigenlijk van al die goed bedoelde adviezen over voeding, bewegen en leefstijl? Helpt het om beter door het ziekteproces te komen? Ben je minder moe? Heb je minder last van bijwerkingen? Kun je de chemokuren beter aan? En kun je het tijdens zo’n intensieve behandeling nog opbrengen om een paar keer per week een uur te sporten? Kun je al die dingen die de dokter, de diëtist, de fysio en de oncologieverpleegkundige ‘van je willen’ ook e motioneel aan? Trek je dat naast je boosheid, je verdriet en je wanhoop? En als het even niet meer gaat, wat dan? Hoe en door wie word je dan begeleid? Deze en andere indringende vragen aan de patiënt komen bij de start van de jaarlijkse multidisciplinaire Studiedag ‘VOEDING, BEWEGEN EN KANKER’ op vrijdag 25 november a.s. uitgebreid aan bod in een bijzonder vraaggesprek dat televisiejournalist COEN VERBRAAK (bekend van het programma ‘Kijken in de ziel’) live on stage heeft met bekende en minder bekende Nederlanders die korter of langer geleden door kanker zijn getroffen. Tijdens de 3e editie van ‘Voeding, bewegen en kanker’ is er ook aandacht voor de ‘mentale conditie’ van de patiënt met kanker. Dr. Josette Hoekstra-Weebers, voormalig voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Psychosociale O ncologie praat je bij over het belang van psychosociale zorg en ondersteuning. Kanker is niet alleen lichamelijk maar ook emotioneel, mentaal en sociaal een zware ziekte. En daar is voor sommigen psychosociale hulp bij nodig. Hulp die ook gewoon in het basispakket vergoed behoort te worden. Naast de ‘verplichte hoofdvakken’ is er ruim gelegenheid om je eigen voorkeurssessies te kiezen. We noemen ze: • Nieuwe modules in de oncologische revalidatie • Hoe verleid je de patiënt om te eten? Over smaakverlies, smaakverandering en smaakbeleving • H et effect van eHealth interventies ter bevordering van gezonde voeding en voldoende bewegen • Kunstvoeding in de palliatieve fase; bezint eer ge begint • Samenwerking tussen diëtist en fysiotherapeut; win win situatie voor de oncologische patiënt • Fabels en feiten over ‘superfoods’ en supplementen • Hoe maak je een betrouwbare inschatting van de fysieke conditie van een patiënt met kanker • Move to survive; hoe zit het met de evidence?
We begroeten je graag op vrijdag 25 november a.s. in ’t Spant in Bussum. Namens de programma adviescommissie, Willeke Kristensen, cursusmanager
PROGRAMMA 08.45 uur
Ontvangst en registratie
09.30 uur
Welkom en opening door de voorzitter Voeding bij kanker - nieuwste ontwikkelingen
Prof. Ellen Kampman, hoogleraar Voeding en Ziekte, Wageningen University
09.45 uur Voedingsgewoonten spelen een cruciale rol bij de behandeling met anti-kanker middelen
Diverse lifestylefactoren zijn van invloed op zowel de bijwerkingen van een anti-kanker therapie als de mate waarin de tumor van een patiënt op een behandeling reageert. Daarbij valt te denken aan de invloed van roken, alternatieve medicatie en therapietrouw. Maar de laatste jaren is duidelijk geworden dat ook het voedingspatroon (o.a. vette voeding, koolzuurhoudende dranken) de uitkomst van de behandeling kan beïnvloeden. Recent zijn studies opgestart waarin de rol van specifieke diëten op de anti-kanker werking en bijwerkingen wordt bestudeerd. Gedurende deze lezing zullen al deze aspecten aan bod komen. Prof. Ron Mathijssen, internist-oncoloog, hoogleraar geïndividualiseerde oncologische farmacotherapie, Erasmus MC, Rotterdam
10.15 uur
Psychosociale aspecten van kanker
Tussen de 25 en 50% van de patiënten met kanker ondervindt tijdens of na de behandeling van kanker psychosociale problemen in een mate dat verwijzing naar een gespecialiseerde psychosociale zorgverlener nodig kan zijn. Tijdens deze lezing wordt ingegaan op deze problemen en op kenmerken van patiënten met verhoogde distress of met een verwijswens. Vervolgens komt aan de orde de manier waarop systematisch problemen en een zorgbehoefte daarvoor ontdekt kunnen worden zodat tijdige verwijzing en behandeling of ondersteuning kan plaatsvinden (richtlijn Detecteren behoefte psychosociale zorg). Dr. Josette Hoekstra-Weebers, voormalig voorzitter Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie (NVPO)
ALGEMENE INFORMATIE Programma- adviescommissie Prof. Ellen Kampman Jeanne Vogel Dr. Sandra Beijer Niki Doornink Dr. Martijn Stuiver
Hoogleraar Voeding en Ziekte, Wageningen University Oncologie diëtist en hoofdredacteur Handboek ‘Voeding bij kanker´ Diëtist-epidemioloog, IKNL Eindhoven Oncologie-diëtist, coördinator onderwijs en patiëntenzorg, AMC Fysiotherapeut en klinisch epidemioloog, NKI
Datum en locatie
Vrijdag 25 november 2015 van 9.30 tot 17.15 uur in ´t Spant in Bussum. Bij uw deelnamebevestiging ontvangt u een routebeschrijving.
Doelgroepen
De multidisciplinaire Studiedag ‘Voeding, bewegen en kanker’ is o.a. bestemd voor oncologieverpleegkundigen, verpleegkundig specialisten oncologie, diëtisten, fysiotherapeuten en psychologen. De Studiedag is mede toegankelijk voor andere zorgprofessionals in de eerste en tweede lijn die betrokken zijn bij de behandeling en nazorg van patiënten met kanker. Daarnaast zijn ook wetenschappers, bestuurders van fondsenwervende organisaties, zorginstellingen, beleidsfunctionarissen in de zorg, leden van adviesorganen, zorgverzekeraars en vertegenwoordigers van patiëntenorganisaties welkom.
Accreditatie
Accreditatie wordt voor 6 uur aangevraagd bij de volgende beroepsverenigingen; V&VN, VSR, ADAP, NIP, KNGF en Keurmerk Fysiotherapie. Op onze website vindt u de status van de aanvragen.
Cursusprijs
10.45 uur Televisiejournalist Coen Verbraak van het programma ‘Kijken in de ziel’ praat met bekende en minder bekende Nederlandse kankerpatiënten en survivors
De kosten voor deelname aan deze Studiedag bedragen €255,-. Dit bedrag is inclusief cursusmateriaal, lunch, consumpties en parkeren. Betaling vindt plaats door middel van een eenmalige automatische incasso. Betaling per factuur is ook mogelijk. U kunt dat aangeven op het aanmeldingsformulier. Mark Two Academy is als geregistreerde instelling voor Kort Beroepsonderwijs (CRKBO) vrijgesteld van BTW.
11.15 uur
Pauze
Aanmelden
11.45 uur
1e RONDE PARALLELSESSIES
Aanmelden kan via de website www.marktwo.nl. Ook kunt u het bijgevoegde aanmeldformulier invullen en retourneren. Na inschrijving ontvangt u een bevestiging per e-mail.
12.45 uur
Lunch
Annuleren
13.45 uur
2e RONDE PARALLELSESSIES
14.45 uur
Zaalwissel
14.50 uur
3e RONDE PARALLELSESSIES
15.50 uur
Pauze
16.15 uur
4e RONDE PARALLELSESSIES
17.15 uur
Drankje en napraten (optioneel)
Tot twee weken voor de cursusdatum kunt u, uitsluitend schriftelijk annuleren. Wij brengen dan €50,- annuleringskosten in rekening. Daarna bent u het volledige cursusbedrag verschuldigd. U kunt dan nog wel een collega in uw plaats laten deelnemen.
Meer informatie
Willeke Kristensen, cursusmanager Telefoon: 033-4345730 | E-mail:
[email protected] | Website: www.marktwo.nl
PARALLELSESSIES 1
Twee eHealth interventies ter bevordering van gezonde voeding en voldoende bewegen bij voormalige kankerpatiënten
Na een succesvolle behandeling van kanker hebben veel patiënten behoefte aan ondersteuning op het gebied van v oeding en leefstijl. En terecht: gezonde voeding en een actieve leefstijl zijn belangrijk voor de kwaliteit van leven en de gezondheid, zeker na een ernstige ziekte met vaak belastende behandelingen. Het is goed mogelijk om gedrag d uurzaam te veranderen, maar dat vraagt wel om een consistente aanpak. Voor de b enodigde theoretische o nderbouwing geven we hier een toelichting op het I-Change Model en de determinanten van voedings- en beweeggedrag. Om dit verder te verduidelijken bespreken we twee theoretisch onderbouwde eHealth interventies die gericht zijn op gedragsverandering: de Kanker Nazorg Wijzer en OncoActief (allebei ontwikkeld door de Open Universiteit). De ontwikkeling, structuur en elementen van deze interventies komen aan bod, evenals de resultaten. Deze sessie is dus interessant voor iedereen die professioneel bezig is met gedragsverandering en in het bijzonder voor mensen die geïnteresseerd zijn in deze eHealth interventies. Iris Kanera, MSc Public Health en Fysiotherapeut, promovenda aan de faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen Open Universiteit Rianne Golsteijn, MSc Public Health & Physical Activity & Health, promovenda aan de faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen Open Universiteit
2
Dr. Jan-Paul van den Berg, revalidatiearts Ciran, voorzitter landelijke richtlijnwerkgroep Oncologische Revalidatie
4
6
7
Ondervoeding is een veel voorkomend probleem bij patiënten met kanker. De oorzaken zijn velerlei, maar vaak is sprake van een verminderde eetlust en een veranderde smaakbeleving. In deze smakelijke sessie stellen we de vraag aan de orde hoe we de patiënt kunnen verleiden om toch voldoende te eten. Het (gezamenlijk) genieten van maaltijden is immers niet alleen van groot belang voor de fysieke gezondheid, maar ook essentieel voor het welbevinden en de kwaliteit van leven van de patiënt.
Kunstvoeding in de palliatieve fase; bezint eer ge begint
Anorexie en gewichtsverlies zijn veel voorkomende symptomen in de palliatieve fase bij kanker. De patiënt gaat z ichtbaar achteruit, ook doordat hij of zij steeds verder afvalt. Dat roept veel emoties op, waaronder machteloosheid en verdriet. En de mensen in de omgeving hebben er verschillende cognities bij, zoals ‘als je niet meer eet, ga je dood’. In de palliatieve fase is het ziekteproces zelf echter onomkeerbaar en de dood dus onvermijdelijk. Bijvoeding of k unstvoeding hebben geen of nauwelijks invloed op de levensduur. Voor de patiënt is het dan eerder een belasting om nog extra te moeten eten. In deze sessie wordt stilgestaan bij passende voedingszorg in de laatste levensfase en geven we handvatten voor ‘laten’ in plaats van ‘doen’. Carel Veldhoven, huisarts en kaderarts palliatieve zorg. Herma ten Have, diëtist, Careyn Medisch Specialistische Verpleging
Voeding en bewegen hebben veel met elkaar te maken. Samenwerking tussen diëtist en fysiotherapeut in de eerste lijn is voor de begeleiding van de oncologische patiënt dan ook een win-win situatie. In deze s essie bespreken we aan de hand van praktijkvoorbeelden en stellingen de gezamenlijke begeleiding van de patiënt en de meerwaarde daarvan boven de monodisciplinaire begeleiding. Ook komen de randvoorwaarden voor samenwerking aan de orde: wat moet je weten van de werkzaamheden van de andere discipline? Hoe stem je behandeldoelen op elkaar af? En hoe nemen we de patiënt mee in deze samenwerking?
Voeding en kanker: tussen feiten en fabels
Er is zowel bij hulpverleners als bij patiënten steeds meer vraag naar goede en betrouwbare informatie over voeding en kanker. Wat is evidence en wat niet? Er doen veel fabels de ronde. Zo is er momenteel veel te doen over zogeheten ‘superfoods’ en ‘supplementen’ die een positief effect zouden hebben bij kanker, zonder dat daar enige wetenschappelijke onderbouwing voor bestaat. Deze sessie gaat op interactieve wijze in op een aantal van dit soort fabels en feiten, afkomstig van de betrouwbare website www.voedingenkankerinfo.nl. Via deze website stellen p atiënten en hun naasten, maar ook professionals hun vragen over voeding en kanker. De meest gestelde vragen komen in deze sessie aan bod. Dr. Sandra Beijer, diëtist-epidemioloog IKNL Eindhoven Ir. Merel van Veen, diëtist en voedingswetenschapper IKNL Eindhoven
Smaakverlies, smaakverandering en smaakbeleving; ‘Hoe verleid je de patiënt om te eten?’
Eric-Jan Wissink, hoofd keuken, Ikazia Ziekenhuis Rotterdam Thijs Geerdink, hoofd keuken, Antonius Ziekenhuis Sneek
Sharing best practice: samenwerking tussen fysiotherapeut en diëtist
Yvette Kilian, oncologisch sportdiëtist José Mulder - Everts, fysiotherapeut
Medisch Specialistische Revalidatie voor oncologiepatiënten: ontwikkelingen en samenwerkingsmodellen
De Medisch Specialistische Revalidatie voor oncologiepatiënten (MSRO) heeft zich de afgelopen jaren verder ontwikkeld en wordt op steeds meer plaatsen landelijk aangeboden. Recent is de Richtlijn Oncologische R evalidatie gereviseerd en zijn er nieuwe modules aan toegevoegd. Leefstijladviezen en organisatie van zorg zijn belangrijke onderdelen hiervan. Tijdens deze sessie wordt duidelijk welke patiënten er binnen de MSRO behandeld worden, welke verwijsmogelijkheden er zijn en hoe de zorg in Nederland ingericht is en verder ontwikkeld kan worden.
3
5
Functionele testen bij patiënten met kanker: hoe is de fysieke conditie?
Hoe maak ik snel en betrouwbaar een inschatting van de fysieke conditie van een patiënt met kanker? Tijdens deze sessie wordt een overzicht gegeven van een aantal functionele testen (bijv. zes minuten looptest, steep ramp test, sit-to-stand test, balanstesten) die kunnen worden ingezet in het revalidatietraject van een patiënt met kanker. Na een korte introductie van deze tests wordt de focus gelegd op voor- en nadelen van de v erschillende testen. Er wordt duidelijk gemaakt waarvoor verschillende testen wel en/of niet kunnen worden gebruikt en hoe deze optimaal kunnen worden ingezet binnen de zorg voor deze patiënten. Chris Burtin, onderzoeker aan de Universiteit Hasselt in België, PhD Revalidatiewetenschappen
8
Move to survive: preventie van vermoeidheidsklachten
De laatste jaren wordt steeds duidelijker dat bewegen helpt om beter om te gaan met de gevolgen van kanker en de behandelingen ervan. Een betere fysieke conditie kan bijdragen aan sneller herstel na operaties. Ook kan bewegen bijdragen aan de preventie van vermoeidheidsklachten die vaak worden gezien tijdens en na chemotherapie en ook r adiotherapie. In deze sessie komen de belangrijkste bewegingsinterventies aan de orde en bespreken we de beschikbare evidence en de meest recente richtlijnen. Ook contra-indicaties en andere punten van aandacht worden besproken. Dr. Annemieke Walenkamp, medisch oncoloog UMCG
VOEDING, BEWEGEN EN KANKER
PARALLELSESSIES 1
Twee eHealth interventies ter bevordering van gezonde voeding en voldoende bewegen bij voormalige kankerpatiënten
Na een succesvolle behandeling van kanker hebben veel patiënten behoefte aan ondersteuning op het gebied van v oeding en leefstijl. En terecht: gezonde voeding en een actieve leefstijl zijn belangrijk voor de kwaliteit van leven en de gezondheid, zeker na een ernstige ziekte met vaak belastende behandelingen. Het is goed mogelijk om gedrag d uurzaam te veranderen, maar dat vraagt wel om een consistente aanpak. Voor de b enodigde theoretische o nderbouwing geven we hier een toelichting op het I-Change Model en de determinanten van voedings- en beweeggedrag. Om dit verder te verduidelijken bespreken we twee theoretisch onderbouwde eHealth interventies die gericht zijn op gedragsverandering: de Kanker Nazorg Wijzer en OncoActief (allebei ontwikkeld door de Open Universiteit). De ontwikkeling, structuur en elementen van deze interventies komen aan bod, evenals de resultaten. Deze sessie is dus interessant voor iedereen die professioneel bezig is met gedragsverandering en in het bijzonder voor mensen die geïnteresseerd zijn in deze eHealth interventies. Iris Kanera, MSc Public Health en Fysiotherapeut, promovenda aan de faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen Open Universiteit Rianne Golsteijn, MSc Public Health & Physical Activity & Health, promovenda aan de faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen Open Universiteit
2
Dr. Jan-Paul van den Berg, revalidatiearts Ciran, voorzitter landelijke richtlijnwerkgroep Oncologische Revalidatie
4
6
7
Ondervoeding is een veel voorkomend probleem bij patiënten met kanker. De oorzaken zijn velerlei, maar vaak is sprake van een verminderde eetlust en een veranderde smaakbeleving. In deze smakelijke sessie stellen we de vraag aan de orde hoe we de patiënt kunnen verleiden om toch voldoende te eten. Het (gezamenlijk) genieten van maaltijden is immers niet alleen van groot belang voor de fysieke gezondheid, maar ook essentieel voor het welbevinden en de kwaliteit van leven van de patiënt.
Kunstvoeding in de palliatieve fase; bezint eer ge begint
Anorexie en gewichtsverlies zijn veel voorkomende symptomen in de palliatieve fase bij kanker. De patiënt gaat z ichtbaar achteruit, ook doordat hij of zij steeds verder afvalt. Dat roept veel emoties op, waaronder machteloosheid en verdriet. En de mensen in de omgeving hebben er verschillende cognities bij, zoals ‘als je niet meer eet, ga je dood’. In de palliatieve fase is het ziekteproces zelf echter onomkeerbaar en de dood dus onvermijdelijk. Bijvoeding of k unstvoeding hebben geen of nauwelijks invloed op de levensduur. Voor de patiënt is het dan eerder een belasting om nog extra te moeten eten. In deze sessie wordt stilgestaan bij passende voedingszorg in de laatste levensfase en geven we handvatten voor ‘laten’ in plaats van ‘doen’. Carel Veldhoven, huisarts en kaderarts palliatieve zorg. Herma ten Have, diëtist, Careyn Medisch Specialistische Verpleging
Voeding en bewegen hebben veel met elkaar te maken. Samenwerking tussen diëtist en fysiotherapeut in de eerste lijn is voor de begeleiding van de oncologische patiënt dan ook een win-win situatie. In deze s essie bespreken we aan de hand van praktijkvoorbeelden en stellingen de gezamenlijke begeleiding van de patiënt en de meerwaarde daarvan boven de monodisciplinaire begeleiding. Ook komen de randvoorwaarden voor samenwerking aan de orde: wat moet je weten van de werkzaamheden van de andere discipline? Hoe stem je behandeldoelen op elkaar af? En hoe nemen we de patiënt mee in deze samenwerking?
Voeding en kanker: tussen feiten en fabels
Er is zowel bij hulpverleners als bij patiënten steeds meer vraag naar goede en betrouwbare informatie over voeding en kanker. Wat is evidence en wat niet? Er doen veel fabels de ronde. Zo is er momenteel veel te doen over zogeheten ‘superfoods’ en ‘supplementen’ die een positief effect zouden hebben bij kanker, zonder dat daar enige wetenschappelijke onderbouwing voor bestaat. Deze sessie gaat op interactieve wijze in op een aantal van dit soort fabels en feiten, afkomstig van de betrouwbare website www.voedingenkankerinfo.nl. Via deze website stellen p atiënten en hun naasten, maar ook professionals hun vragen over voeding en kanker. De meest gestelde vragen komen in deze sessie aan bod. Dr. Sandra Beijer, diëtist-epidemioloog IKNL Eindhoven Ir. Merel van Veen, diëtist en voedingswetenschapper IKNL Eindhoven
Smaakverlies, smaakverandering en smaakbeleving; ‘Hoe verleid je de patiënt om te eten?’
Eric-Jan Wissink, hoofd keuken, Ikazia Ziekenhuis Rotterdam Thijs Geerdink, hoofd keuken, Antonius Ziekenhuis Sneek
Sharing best practice: samenwerking tussen fysiotherapeut en diëtist
Yvette Kilian, oncologisch sportdiëtist José Mulder - Everts, fysiotherapeut
Medisch Specialistische Revalidatie voor oncologiepatiënten: ontwikkelingen en samenwerkingsmodellen
De Medisch Specialistische Revalidatie voor oncologiepatiënten (MSRO) heeft zich de afgelopen jaren verder ontwikkeld en wordt op steeds meer plaatsen landelijk aangeboden. Recent is de Richtlijn Oncologische R evalidatie gereviseerd en zijn er nieuwe modules aan toegevoegd. Leefstijladviezen en organisatie van zorg zijn belangrijke onderdelen hiervan. Tijdens deze sessie wordt duidelijk welke patiënten er binnen de MSRO behandeld worden, welke verwijsmogelijkheden er zijn en hoe de zorg in Nederland ingericht is en verder ontwikkeld kan worden.
3
5
Functionele testen bij patiënten met kanker: hoe is de fysieke conditie?
Hoe maak ik snel en betrouwbaar een inschatting van de fysieke conditie van een patiënt met kanker? Tijdens deze sessie wordt een overzicht gegeven van een aantal functionele testen (bijv. zes minuten looptest, steep ramp test, sit-to-stand test, balanstesten) die kunnen worden ingezet in het revalidatietraject van een patiënt met kanker. Na een korte introductie van deze tests wordt de focus gelegd op voor- en nadelen van de v erschillende testen. Er wordt duidelijk gemaakt waarvoor verschillende testen wel en/of niet kunnen worden gebruikt en hoe deze optimaal kunnen worden ingezet binnen de zorg voor deze patiënten. Chris Burtin, onderzoeker aan de Universiteit Hasselt in België, PhD Revalidatiewetenschappen
8
Move to survive: preventie van vermoeidheidsklachten
De laatste jaren wordt steeds duidelijker dat bewegen helpt om beter om te gaan met de gevolgen van kanker en de behandelingen ervan. Een betere fysieke conditie kan bijdragen aan sneller herstel na operaties. Ook kan bewegen bijdragen aan de preventie van vermoeidheidsklachten die vaak worden gezien tijdens en na chemotherapie en ook r adiotherapie. In deze sessie komen de belangrijkste bewegingsinterventies aan de orde en bespreken we de beschikbare evidence en de meest recente richtlijnen. Ook contra-indicaties en andere punten van aandacht worden besproken. Dr. Annemieke Walenkamp, medisch oncoloog UMCG
VOEDING, BEWEGEN EN KANKER
PROGRAMMA 08.45 uur
Ontvangst en registratie
09.30 uur
Welkom en opening door de voorzitter Voeding bij kanker - nieuwste ontwikkelingen
Prof. Ellen Kampman, hoogleraar Voeding en Ziekte, Wageningen University
09.45 uur Voedingsgewoonten spelen een cruciale rol bij de behandeling met anti-kanker middelen
Diverse lifestylefactoren zijn van invloed op zowel de bijwerkingen van een anti-kanker therapie als de mate waarin de tumor van een patiënt op een behandeling reageert. Daarbij valt te denken aan de invloed van roken, alternatieve medicatie en therapietrouw. Maar de laatste jaren is duidelijk geworden dat ook het voedingspatroon (o.a. vette voeding, koolzuurhoudende dranken) de uitkomst van de behandeling kan beïnvloeden. Recent zijn studies opgestart waarin de rol van specifieke diëten op de anti-kanker werking en bijwerkingen wordt bestudeerd. Gedurende deze lezing zullen al deze aspecten aan bod komen. Prof. Ron Mathijssen, internist-oncoloog, hoogleraar geïndividualiseerde oncologische farmacotherapie, Erasmus MC, Rotterdam
10.15 uur
Psychosociale aspecten van kanker
Tussen de 25 en 50% van de patiënten met kanker ondervindt tijdens of na de behandeling van kanker psychosociale problemen in een mate dat verwijzing naar een gespecialiseerde psychosociale zorgverlener nodig kan zijn. Tijdens deze lezing wordt ingegaan op deze problemen en op kenmerken van patiënten met verhoogde distress of met een verwijswens. Vervolgens komt aan de orde de manier waarop systematisch problemen en een zorgbehoefte daarvoor ontdekt kunnen worden zodat tijdige verwijzing en behandeling of ondersteuning kan plaatsvinden (richtlijn Detecteren behoefte psychosociale zorg). Dr. Josette Hoekstra-Weebers, voormalig voorzitter Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie (NVPO)
ALGEMENE INFORMATIE Programma- adviescommissie Prof. Ellen Kampman Jeanne Vogel Dr. Sandra Beijer Niki Doornink Dr. Martijn Stuiver
Hoogleraar Voeding en Ziekte, Wageningen University Oncologie diëtist en hoofdredacteur Handboek ‘Voeding bij kanker´ Diëtist-epidemioloog, IKNL Eindhoven Oncologie-diëtist, coördinator onderwijs en patiëntenzorg, AMC Fysiotherapeut en klinisch epidemioloog, NKI
Datum en locatie
Vrijdag 25 november 2015 van 9.30 tot 17.15 uur in ´t Spant in Bussum. Bij uw deelnamebevestiging ontvangt u een routebeschrijving.
Doelgroepen
De multidisciplinaire Studiedag ‘Voeding, bewegen en kanker’ is o.a. bestemd voor oncologieverpleegkundigen, verpleegkundig specialisten oncologie, diëtisten, fysiotherapeuten en psychologen. De Studiedag is mede toegankelijk voor andere zorgprofessionals in de eerste en tweede lijn die betrokken zijn bij de behandeling en nazorg van patiënten met kanker. Daarnaast zijn ook wetenschappers, bestuurders van fondsenwervende organisaties, zorginstellingen, beleidsfunctionarissen in de zorg, leden van adviesorganen, zorgverzekeraars en vertegenwoordigers van patiëntenorganisaties welkom.
Accreditatie
Accreditatie wordt voor 6 uur aangevraagd bij de volgende beroepsverenigingen; V&VN, VSR, ADAP, NIP, KNGF en Keurmerk Fysiotherapie. Op onze website vindt u de status van de aanvragen.
Cursusprijs
10.45 uur Televisiejournalist Coen Verbraak van het programma ‘Kijken in de ziel’ praat met bekende en minder bekende Nederlandse kankerpatiënten en survivors
De kosten voor deelname aan deze Studiedag bedragen €255,-. Dit bedrag is inclusief cursusmateriaal, lunch, consumpties en parkeren. Betaling vindt plaats door middel van een eenmalige automatische incasso. Betaling per factuur is ook mogelijk. U kunt dat aangeven op het aanmeldingsformulier. Mark Two Academy is als geregistreerde instelling voor Kort Beroepsonderwijs (CRKBO) vrijgesteld van BTW.
11.15 uur
Pauze
Aanmelden
11.45 uur
1e RONDE PARALLELSESSIES
Aanmelden kan via de website www.marktwo.nl. Ook kunt u het bijgevoegde aanmeldformulier invullen en retourneren. Na inschrijving ontvangt u een bevestiging per e-mail.
12.45 uur
Lunch
Annuleren
13.45 uur
2e RONDE PARALLELSESSIES
14.45 uur
Zaalwissel
14.50 uur
3e RONDE PARALLELSESSIES
15.50 uur
Pauze
16.15 uur
4e RONDE PARALLELSESSIES
17.15 uur
Drankje en napraten (optioneel)
Tot twee weken voor de cursusdatum kunt u, uitsluitend schriftelijk annuleren. Wij brengen dan €50,- annuleringskosten in rekening. Daarna bent u het volledige cursusbedrag verschuldigd. U kunt dan nog wel een collega in uw plaats laten deelnemen.
Meer informatie
Willeke Kristensen, cursusmanager Telefoon: 033-4345730 | E-mail:
[email protected] | Website: www.marktwo.nl
