Vlaamse Vereniging van Studenten
Laagdrempelig op een hoger niveau
Jaarverslag 2013-2014
inhoudsopgave Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Bestuur en Staf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Redactie: Hanne Adriaens, Yasmina Beldjoudi, Sabe De Graef, Marthe Gousseau, Henk Ophoff, Bram Roelant, Annelies Raveydts, Sofie Stans, Sarah Tuytschaever, Astrid Van Laere
Financieel Beleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Eindredactie: Sofie Stans
Personeelsbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Lay-out: nogun
4 » Interne werking
10 » Algemene werking Participatie en vrijwilligersbeleid . . . . . . . . . . 11 Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Leden 2013-2014 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Communicatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
20 Inhoudelijke werking Onderwijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Sociaal & Diversiteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Internationaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Duurzaamheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
2
Colofon
Denk even na over de noodzakelijkheid en de natuur vooraleer u dit jaarverslag afdrukt
Inleiding Beste lezer, U leest het jaarverslag van het 75ste werkjaar van de Vlaamse Vereniging van Studenten. Ook dit jaar hebben zich weer, op alle niveaus, honderden studentenvertegenwoordigers ingezet om de kwaliteit van ons hoger onderwijs te waarborgen en op te komen voor de rechten van de student. Het laatste jaar van een legislatuur is steeds een speciaal jaar. Inhoudelijk worden er weinig tot geen beleidsinitiatieven meer genomen, maar dat heeft ons studenten er niet van weerhouden inhoudelijk grote stappen voorwaarts te zetten. Integendeel. We vonden dit 75ste werkjaar met een 5-koppige raad van bestuur de ideale gelegenheid om een versnelling hoger te schakelen. Gedurende het afgelopen jaar hebben we dan ook op inhoudelijk vlak enkele belangrijke dossiers behandeld. Na anderhalf jaar werken, zijn we erin geslaagd om een advies te geven omtrent de evaluatie van het financieringsdecreet. We hebben ons als vvs echter niet gehouden aan het louter aanwijzen van pijnpunten, we zijn een stap verder gegaan en zijn gaan zoeken naar passende oplossingen. Naast het financieringsdecreet zijn er dit jaar ook standpunten ingenomen over studentenmobiliteit en het feit dat kortingskaarten in het tijdperk van levenslang leren nog steeds leeftijdsgebonden zijn. We gingen mee in de discussie rond de herindeling van het academiejaar en zullen hierrond onze verantwoordelijkheid als studenten ook de volgende jaren nemen. Op internationaal vlak discussieerden we mee rond de verdeling van het nieuwe Erasmusbudget en zorgden we ervoor dat de Vlaamse studenten, door samenwerking met andere studentenraden, ook op internationaal vlak sterker hun stem kunnen laten horen. Maar niet alleen op internationaal vlak is er dit jaar goed samengewerkt. Net zoals vorig jaar is er ook dit jaar intensief samengewerkt met fef, onze Waalse tegenhanger. Deze samenwerking resulteerde op 2 april in een luide oproep vanuit 8 studentensteden over heel België naar een herfinanciering maar vooral naar een kwalitatief hoger onderwijs. Een oproep die ondersteund werd door de verschillende hoger onderwijsinstellingen en werd gehoord door de media en de Vlaamse Overheid. Een oproep die wij als studenten zullen blijven herhalen tot we naast dialoog, ook effectief verbeteringen
zien. Want wij zijn als studenten, als dagelijkse gebruikers van het hoger onderwijs, de eersten die inzien waar het fout loopt. Na dit 75ste vvs jaar is het van belang dat we verder gaan. Als vvs zijn we dit jaar op zoek gegaan naar methoden om de lokale studentenraden verder de ondersteunen. Onder het motto “een sterke lokale studentenraad is een sterke Vlaamse Vereniging van Studenten” zullen we de resultaten de komende jaren ook omzetten naar concrete producten waar de lokale studentenraden mee aan de slag kunnen gaan. Als voorzitter rest het me dan ook enkel nog om hier in het voorwoord ook een dankwoord uit te spreken. Een dankwoord voor ieder die zich het afgelopen jaar, de afgelopen 75 jaar, heeft ingezet voor studentenvertegenwoordiging, niet alleen als studentenvertegenwoordiger, maar ook in de vorm van een samenwerking. Want als vvs werken we jaarlijks samen met tientallen raden, verenigingen, instellingen en de Vlaamse overheid. Een constructieve samenwerking die we ook de komende 75 jaar willen verderzetten. Voor een kwalitatief en democratisch onderwijs in de 21ste eeuw. Bram Roelant vvs-voorzitter 2013-2014
3
Interne werking
4
Bestuur en Staf
Raad van Bestuur Bram Roelant Voorzitter Sabe De Graef Ondervoorzitter, bestuurder financiën en personeel Henk Ophoff Bestuurder sociaal en diversiteit Sarah Tuytschaever Bestuurder internationaal Astrid Van Laere Bestuurder onderwijs
Staf Yasmina Beldjoudi Coördinator Pieter Delafortrie Coördinator (- november 2013) Hanne Adriaens Beleidsmedewerker sociaal en diversiteit Marthe Gousseau Stafmedewerker participatie en vorming, financiën, administratie en visitaties Annelies Raveydts Beleidsmedewerker onderwijs en internationaal Sofie Stans Communicatieverantwoordelijke
5
Financieel Beleid Begroting vvs koos met haar begroting resoluut voor de studentenvertegenwoordigers en voor de vele projecten die op de agenda van het nieuwe vvs-jaar stonden. Er werd verder gewerkt op basis van de hernieuwde opmaak van de begroting, uitgedacht door het team van 2012-2013. Opnieuw was het geen eenvoudige oefening om een evenwichtige begroting voor te leggen, maar het is gelukt. Door de nakende verhuis werd er nog een begrotingswijziging doorgevoerd aan het einde van het werkingsjaar.
Boekhouding
6
De samenwerking met de boekhouder verliep vlot. Een bezoek van de stafmedewerker financiën en de bestuurder financiën speelde hierbij een faciliterende rol. Ondanks een strakke interne opvolging van de cijfers, bleek er een relatief groot tekort te bestaan bij onze organisatie voor het boekjaar 2013. Mede door een goede samenwerking met het Intern Auditcomité en een duidelijke communicatie tussen staf en raad van bestuur kwamen we hier als organisatie sterker uit. Dit was deels de aanleiding tot een gesprek met Minister Smet, waarbij we de vraag stelden voor een herverdeling en indexering van onze subsidies zodat het liquiditeitsprobleem – wat één van de belangrijkste oorzaken van de financiële moeilijkheden bleek te zijn – opgelost zou geraken. Dit dient volgend jaar zeer goed opgevolgd te worden. Aan het begin van dit werkingsjaar werd een deel van de subsidies ettelijke maanden te laat uitbetaald, waardoor er onder meer een achterstand in betalingen
ontstond. Uiteraard kostte dit vvs geld, maar ook dit werd besproken met de minister en dient van nabij opgevolgd te worden.
dentenraad en het studentenbeleid van de VUB. We blijven de zoektocht naar andere financiële middelen actief verderzetten.
Financieel overzicht
Huisvesting
De raad van bestuur besliste het financieel overzicht over te dragen aan de coördinator. Hiermee wordt gedoeld op de opmaak van de begroting, de analyse van de jaarrekening en het opvolgen van de financiën in het algemeen. Op die manier zijn er twee medewerkers bezig met de financiën en kan deze automatische tweede lezing, mits een goede samenwerking, vvs in de toekomst behouden voor financiële problemen of onachtzaamheden. De Algemene Vergadering is het uiterste controleorgaan. Ook het Intern Auditcomité wordt betrokken bij het financieel overzicht. Door deze verschuiving kan de bestuurder participatie en vorming meer inzetten op deze domeinen, wat vvs ten goede zal komen.
vvs huurt samen met vier partner-organisaties: ESIB, OBESSU en FEF een pand in de Zavelput in Brussel. Eind augustus loopt onze huurovereenkomst met huisbaas Br(ik af waardoor het vinden van een nieuw onderkomen voor vvs dit academiejaar de nodige aandacht heeft opgeëist. Er zijn verschillende panden bezocht en verschillende pistes zijn gevolgd, om dan weer van tafel te worden geveegd.
Extra financiële middelen De belangrijkste bron van inkomsten zijn de subsidies van de Vlaamse overheid. Zoals hierboven reeds aangegeven, zijn deze al enkele jaren niet geïndexeerd. Dit werd op een zeer duidelijke manier aangekaart bij de beleidsmakers. vvs is daarnaast actief op zoek naar extra middelen. Zo hebben we voor ons congres kunnen rekenen op de financiële steun van Hogeschool Gent en de Gentse Associatie Studentenraad. Naar aanleiding van de laatste algemene vergadering en ons eindfeest (vvsummer Break) komt er een (financiële) samenwerking met de stu-
Na een grondige voorbereiding werd op de raad van bestuur van april officieel beslist dat we naar Mundo-J verhuizen, een project dat door de twee vorige coördinatoren al werd opgemerkt en opgevolgd. Het project Mundo-J is ontstaan op initiatief van diverse Vlaamse organisaties die actief zijn in de kinder- en jeugdsector en een gelijkaardige visie delen op kinderen en jongeren. Mundo-J staat voor betaalbare, duurzame en ecologisch verantwoorde kantoorruimte, uitgebouwd volgens de principes van een business mall. Met andere woorden, het is een gezamenlijk centrum waarop iedereen in hun eigen onafhankelijkheid kan werken maar met voldoende aandacht voor het gemeenschappelijke. De verhuis zal deze zomer plaatsvinden om dan fris en monter te kunnen starten aan het nieuwe werkjaar.
7
8
Personeelsbeleid Algemeen
Loonpakket
Dit academiejaar stelde vvs vijf stafmedewerkers te werk met een totaal van 3,5 VTE. Het is een jonge enthousiaste ploeg die de missie en visie van vvs hoog in het vaandel draagt. In het najaar van 2013 kreeg onze toenmalige coördinator, Pieter, een mooie kans aangeboden bij een andere organisatie. Na een mooi, doch emotioneel afscheid mochten we Yasmina verwelkomen als nieuwe coördinator. Hopelijk kunnen we als organisatie nog lang op haar diensten en haar enthousiasme rekenen.
Hoewel de organisatie gekenmerkt wordt door het enthousiasme van vrijwilligers mag de rol van de staf in geen enkel opzicht onderbelicht worden.
Professionalisering Een organisatie valt of staat met de wijze hoe het personeelsbeleid wordt toegepast. Met dit besef wordt onder leiding van de personeelsverantwoordelijke en de coördinator sinds enkele jaren gewerkt aan een duidelijk en toepasbaar personeelsbeleid. Ook dit jaar hebben we hier verder werk van gemaakt. Zoals in het beleidsplan vooropgesteld, hadden we dit jaar prioriteiten zoals een duidelijk vorming-, training- en opleidingsbeleid, een systeem van de functionerings- en evaluatie gesprekken en een tweejaarlijks teamoverleg waar staf en raad van bestuur gezamenlijk aan deelnemen. Deze hebben we uitgewerkt en geïmplementeerd in de algemene werking. Het vernieuwde arbeidsreglement conform de arbeidswetgeving moet hier ook zeker vernoemd worden. Bij deze thema’s en het ontslag van een van onze medewerkers was de samenwerking met de werkgeversorganisatie dit jaar zeer intensief en diepgaand.
Deze rvb stelt dat professionalisering en personeelsbinding hand in hand gaan. In dit kader hebben we enkele beslissingen doorgevoerd die een zekere continuïteit in de staf als resultaat hebben. Door deze raad van bestuur werden alle stafleden contracten van onbepaalde duur aangeboden en werd ter versterking van het loonpakket anciënniteit ingevoerd. Daarnaast hebben we beslist een aantal extra vakantiedagen toe te kennen, bovenop het wettelijke verplichte aantal vakantiedagen. Ook heeft één van onze stafmedewerkers een hogere functie, met het daarmee gepaard gaande barema mogen bezetten. Helaas hebben wij dit laatste na een proefperiode van zes maanden uit financiële overwegingen moeten herzien. Bovengenoemde elementen tonen aan dat onze staf essentieel is voor onze organisatie maar dat wij als rvb onze ogen niet kunnen sluiten voor de financiële realiteit. We kunnen besluiten dat iedere beslissing die door deze rvb is genomen gebeurde volgens de principes van goed bestuur.
9
Algemene werking
10
Participatie en vrijwilligersbeleid Ronde van Vlaanderen De belangrijkste doelstelling rond participatie dit jaar was de Ronde van Vlaanderen. Voor vvs was het geen wielerwedstrijd, maar een tour langs alle Vlaamse studentenraden. Die Ronde van Vlaanderen was geen losstaande actie, vvs had als doel advies te geven over participatie aan studentenraden, pijnpunten bloot te leggen en studentenraden te wijzen op hun rechten en plichten. Deze doelstellingen zijn verwezenlijkt. Zowel in 2012 als vorig academiejaar deed vvs een evaluatie van het participatiedecreet om het nog beter te laten aansluiten bij de realiteit van de studentenparticipatie. Dit academiejaar hebben we via de ronde van Vlaanderen op een andere manier gekeken naar dit participatiedecreet: de toepassing. Zijn alle rechten voor studentenraden en – vertegenwoordigers bekend bij de studentenraden en bij de instellingen? In welke mate krijgen studentenraden waar ze recht op hebben? vvs heeft bij 18 van de 23 instellingen gegevens verzameld, voornamelijk door interviews met voorzitters en stuurgroepen van de studentenraden af te nemen. Het uiteindelijke doel van dit onderzoek was om good practices uit de resultaten te halen die studentenraden kunnen implementeren in hun werking. De resultaten van het onderzoek zijn geen oplijsting van hoe een studentenraad er het best uitziet, maar we geven wel aandachtspunten en tips die toegepast kunnen worden in de Vlaamse studentenraden. Hierbij hebben we zeker respect voor de lokale cultuur van de studentenraad.
Naast good practices en tips heeft vvs via de Ronde van Vlaanderen de studentenraden gewezen op hun rechten en plichten. Deze waren niet bij alle studentenraden even goed gekend. Hier stopt het verhaal van de ronde van Vlaanderen niet. De resultaten, good practices en tips zijn op het vvs-congres voorgesteld aan stuvers en prominenten van de
hoger onderwijs instellingen. Ze hebben ook een document ontvangen waar ze zelf mee aan de slag kunnen gaan binnen hun instelling en zien waar de problemen nog liggen. vvs neemt hierin ook een ondersteunende rol in. vvs blijft verder inzetten op een goede implementatie van het participatiedecreet. Bij alle instellingen moet die implementatie er zijn, liefst zo diepgaand mogelijk.
11
vvs heeft veel contact met de studentenraden. Bij problemen kan er verwezen worden naar goede oplossingen die zijn toegepast bij andere studentenraden. Zo fungeert vvs als een kennisdatabank en kunnen goede voorbeelden uitgewisseld worden. Dit is één van de doelstellingen die ook via de ronde van Vlaanderen is waargemaakt.
Statuut van de studentenvertegenwoordiger In oktober 2014 moeten alle instelling een statuut van studentenvertegenwoordiger implementeren. Dit statuut maakt het voor studentenvertegenwoordigers mogelijk om beroep te doen op verschillende faciliteiten voor de uitvoering van hun mandaat. Zo kunnen studentenvertegenwoordigers afwezig zijn tijdens verplichte lessen, examens uitstellen en hebben ze het recht op speciale examenregelingen. Daarnaast zijn er ook mogelijkheden voor speciale regelingen in verband met stages of deadlines van taken.
12
Tijdens de ronde van Vlaanderen heeft vvs ontdekt dat dit nog een heikel punt is bij veel instellingen. Een klein aantal studentenraden kan nu al beroep doen op een specifiek statuut. Anderen dan weer op enkele faciliteiten. Er is dus nog veel werk aan de winkel
bij een groot aantal instellingen. Het is de bedoeling dat de instellingen het statuut opmaken in samenwerking met de studentenraden. Hierbij neemt vvs een ondersteunende rol op zich, zowel naar de instellingen als naar de studentenraden toe. vvs verbindt zich er toe om een sjabloon van dit statuut op te maken en dit te verspreiden naar zowel instellingen als studentenraden toe. Zo kunnen zij hierop beroep doen en een kwalitatief en een zoveel mogelijk omvattend statuut opmaken binnen hun instelling.
Advies op maat Eén van de taken die vvs op zich neemt, is ondersteuning bieden en advies geven aan de lokale studentenraden. Bij problemen kunnen ze terecht bij vvs en komt vvs zo snel mogelijk ter plaatse of wordt er advies op een andere manier gegeven. Zo kunnen we de situatie diepgaand bekijken en advies op maat geven van de studentenraad.
Zo waren er enkele studentenraden die problemen hadden met het genderquotum en vvs te hulp riepen om te zien of ze op één of andere manier toch het genderquotum konden omzeilen. Daarnaast kwamen er nog andere vragen waarbij studentenraden vroegen hoe ze de wet moesten interpreteren en vvs kon hen daar zeker bij helpen. Studentenraden sukkelden nog over de reglementen en bij sommigen zijn er dit jaar voor het eerst reglementen opgesteld. Ten slotte kwamen er op het einde van het jaar nog een heleboel vragen over het statuut van de studentenvertegenwoordiger.
Ondersteuning instellingen vvs is er voornamelijk voor studenten en studentenraden, maar ook voor de ondersteuning van de instellingen. Dit gebeurt voornamelijk door de ondersteuning van de studentencoaches. Op het einde van het academiejaar is een eerste enige intervisie doorgegaan. Bij deze intervisie kwamen studentencoaches samen om ideeën uit te wisselen over bepaalde onderwerpen waar zij allemaal mee bezig zijn of moeilijkheden mee ondervinden. De intervisie ging over de start en voorbereiding van het academiejaar en alles wat daarbij hoort: verkiezingen, overdracht, reglementen en nieuwe studentenvertegenwoordigers die hun weg zoeken. Daarnaast kwam ook het statuut van de studentenvertegenwoordiger aan bod.
Vorming Vormingsweekend Aan het begin van het academiejaar vond ons jaarlijkse vormingsweekend plaats. De opkomst en het enthousiasme bij de stuvers lag hoog! Met 28 studenten trokken we naar Den Haan waar er ruim tijd was om ons te verdiepen in enkele vormingen. Zo was er op zaterdag een uitgebreide voorstelling van vvs voor nieuwe studentenvertegenwoordigers en kon iedereen in de namiddag kiezen tussen time management en vergadertechnieken. Er werd geëxperimenteerd met brainstormtechnieken. Op zondag volgde nog een vorming over de rechten en plichten
van een studentenraad. Deze vorming liet de studentenvertegenwoordigers inzien wat goed loopt in hun studentenraad en waar er nog verbetering nodig is. Naast de inhoud en het serieuze werk, was er natuurlijk ook tijd voor ontspanning. Een bezoekje aan de zee en teambuilding stonden alvast op het programma. Alle vrije momenten werden op een leuke manier ingevuld door de aanwezige studentenvertegenwoordigers. vvs heeft een uitgebreid vormingsaanbod. Ook dit academiejaar werd dit verspreid naar de verschillende studentenraden. Daar werd vooral op ingezet aan het begin van het
academiejaar en het werd ook meegenomen tijdens de gesprekken voor de Ronde van Vlaanderen van vvs.
Vormingsaanbod Enkele lokale studentenraden vroegen een vorming aan. Zo was er onder andere studentenraad universiteit Antwerpen die drie vormingen van vvs aanvroeg voor hun congres. Het was voor vvs erg interessant om vormingen te verzorgen voor een grote groep studenten.
13
Naast het aanbieden van vormingen aan studentenraden, wou vvs dit jaar ook vormingen aan studentencoaches geven. Jammer genoeg stond dit op een laag pitje. Deze plannen zullen zeker meegenomen worden naar het volgende academiejaar.
Congres
14
Ten slotte was er ook op het congres van vvs plaats voor vorming. Dit jaar mochten de studenten zelf aangeven welke werkgroepen en vormingen ze wilden volgen. Er was veel vraag naar een vorming over het motiveren van studentenvertegenwoordigers
en op deze vraag zijn we dan ook ingegaan. Hiervoor deden we beroep op onze vormingspool. Ook voor de werkgroep onderwijs werd een vorming voorzien over de druk die studentenvertegenwoordigers ondervinden.
Vormingspool Ook dit jaar kon vvs dus rekenen op de vormingspool. Deze bestaat uit geëngageerde oud-studentenvertegenwoordigers die hun kennis willen overdragen op nieuwe en huidige studentenvertegenwoordigers. De kennis van vvs in combinatie met hun eigen ervaring is een uitstekende basis voor de
vormingen. Voor de opmaak van die vormingen, krijgen ze ondersteuning vanuit vvs. Er worden volledig voorbereide vormingen aangereikt die vroeger al eens gegeven werden, maar soms zijn het ook helemaal nieuwe onderwerpen. Bij nieuwe onderwerpen zoekt vvs mee naar achtergrondinformatie waarmee de vormers aan de slag kunnen gaan. De ondersteuning van de vormingspool liep dit academiejaar erg vlot.
Leden 2013-2014 AP Hogeschool ASAP Arteveldehogeschool Studentenraad Artevelde Erasmus Hogeschool Brussel Studentenraad EhB Evangelisch Theologische Faculteit Leuven ETF Studentenraad Groep T Studentenraad Groep T Hogere Zeevaartschool Studentenraad HZS Hogeschool Gent Hogeschool Gent Studentenraad Hogeschool PXL Studentenraad PXL Hogeschool West-Vlaanderen Studentenraad Howest HUB-KAHO ASR HUB-KAHO Karel De Grote Hogeschool KdG StuRa Katholieke Hogeschool Limburg Algemene Studentenraad KHLim Katholieke Hogeschool Leuven OSR KHLeuven KU Leuven Studentenraad KU Leuven LUCA Arts Studentenraad Luca School of Arts Universiteit Antwerpen Studentenraad Universiteit Antwerpen Universiteit Gent GSR Universiteit Hasselt StuRa UHasselt Vrije Universiteit Brussel Studentenraad VUB
15
Communicatie vvs is de spreekbuis van de student, het spreekt dan ook voor zich dat voor onze organisatie communicatie een zeer belangrijke plaats inneemt. Zonder communicatie bestaat een organisatie voor de buitenwereld niet. De manier waarop mensen een organisatie zien, hangt voor een groot deel ook af van de manier waarop deze communiceert. Op communicatievlak zijn vorig jaar de fundamenten gelegd voor een efficiënte en professionelere werking. De communicatiekanalen werden geoptimaliseerd en er werd ingezet op zichtbaarheid en bekendheid. Dit jaar wilden we op deze basis verder bouwen. Hierbij hadden we twee grote doelen: Sneller en professioneler inspelen op de actualiteit en het beter informeren en betrekken van de studentenraden.
Externe communicatie Het is meer dan logisch dat vvs als spreekbuis van de student snel kan reageren op een actueel thema betreffende studenten en het hoger onderwijs. Daar hebben we dit jaar ook extra op ingezet. Er werd een pact gesloten tussen de algemene vergadering en de rvb. De rvb (voornamelijk de voorzitter) reageert op de actualiteit naar best vermogen. De volledige av moest dus niet altijd geraadpleegd worden voordat er gereageerd kon worden. Hierdoor kon er sneller ingespeeld worden op de actualiteit.
16
Ook werden er verschillende standpunten in de koelkast gestoken, waardoor we met bepaalde standpunten naar buiten konden komen op het juiste moment. VSS was dit jaar erg actief op Twitter. Ook werden er erg veel vvs-gerelateerde berichten getweet door onze voorzitter onder eigen naam. Hierdoor ontstonden er meer twitterdiscussies en werden we ook meer gevolgd en opgepikt door journalisten. Onze voorzitter nam zijn rol als woordvoerder ter harte. Met een natuurlijk talent voor sociale omgang wist hij de pers naar zijn
hand te zetten. Het contact met de pers was dit jaar dan ook veel intensiever door de goede contacten die werden opgebouwd vanaf het begin van het jaar. Veel journalisten wisten ons en onze voorzitter te vinden en vice versa. Investeren in goede relaties met de pers op korte en lange termijn draagt altijd op een efficiënte manier bij tot de verspreiding, promotie en geloofwaardigheid van onze standpunten. Door dit alles toe te passen en uit te voeren, kon vvs sneller inspelen op de actualiteit en dit zorgde ervoor dat we veel beter in staat waren om het nieuws te sturen en dat onze
17
opinie ook vaker gevraagd en gehoord werd. Door meer persaandacht ging onze stem luider klinken. De resultaten mogen er zijn. De mening van vvs kwam dit jaar meermaals op de radio, TV en in zo goed als elke Vlaamse krant aan bod. De actie voor een betere financiering van het onderwijs kreeg ook dit jaar veel persaandacht. Deze actie werd georganiseerd door de lokale studentenraden in heel België en ondersteund door vvs en fef. vvs en fef namen de overkoepelende coördinatie en communicatie op zich. Over heel België kwamen duizenden studenten op straat. Het was nog een groter succes dan vorig jaar. vvs kwam dit jaar o.a. in de pers met volgende thema’s • • • • •
• • • • •
Een goede (her)oriëntering 75 jaar vvs Het leerkrediet Internationale dag van de student Actie 2 april: Vlaamse en Waalse studenten komen op straat voor kwaliteitsvol onderwijs De verhoging van de inschrijvingsgelden Het vvs-Memorandum Opiniestuk: Zet het belang van de student terug centraal! De herindeling van het academiejaar De maximumfactuur
Interne communicatie
18
Naast externe communicatie is ook een vlotte interne communicatie belangrijk. De communicatie met de studentenraden moest dit jaar duidelijker en vlotter verlopen. De welkomstbrochure, de vormingsbrochure en mandatenbrochure werden aan het begin van het jaar verspreid. De studentenraden werden o.a. beter geïnformeerd over het vvs aanbod, waar vvs voor staat en hoe alles in
zijn werk gaat. Hierdoor wisten ze sneller de weg naar vvs te vinden. De ronde van Vlaanderen waarbij vvs langs ging bij de studentenraden, zorgde ook voor een beter contact (zie Participatie).
75 jaar vvs Het 75 jarig bestaan van vvs werd gevierd met een grote taart op een feestelijke, eerste algemene vergadering. Ook kwamen oudvvs’ers Raf Devos en Louis van Dievel spreken over hun vvs-periode. Daarnaast werden verschillende bekende vvs-voorzitters in de kijker gezet via onze sociale media.
Verkiezingen Ten slotte werd er ook gewerkt rond de verkiezingen van mei 2014. vvs zocht een manier om de stem van de student op de agenda te plaatsen van de politici. vvs stelde een memorandum op met de belangrijkste aandachtspunten voor studenten in de komende vijf jaar en ging daar mee langs bij het merendeel van de Vlaamse
partijen en de Vlaamse Onderwijsraad. Het memorandum werd geschreven met de volgende vraag in het achterhoofd: “Waar willen wij, als studenten, dat het hoger onderwijslandschap staat in 2018?” Het werd geen technische uiteenzetting, maar de concrete punten waar we als studenten extra aandacht op willen vestigen, werden opgesomd. vvs had ook het plan aangevat om een groot onderwijsdebat te organiseren, maar aan het begin van het jaar heeft de av helaas moeten beslissen dit niet te laten doorgaan wegens tijdsgebrek en het gebrek aan middelen.
19
Inhoudelijke werking
20
Onderwijs Uitbreiding van de studieomvang Vorig jaar werd een standpunt goedgekeurd rond de uitbreiding van de studieomvang. In juni 2013 werd de aanvraag voor uitbreiding van de studieomvang ingediend voor enkele taalopleidingen, namelijk Master in de Arabistiek en Islamkunde, Oosterse Talen en Culturen, Japanologie en Sinologie. Die aanvraag werd in mei 2014 definitief goedgekeurd door de Vlaamse regering. Ook in april 2014 zijn er nog verschillende dossiers voor uitbreiding van de studieomvang ingediend door de VLIR. Voor die dossiers wachten we nog op de goedkeuring van de NVAO en de Vlaamse regering. Decretaal werd het ook mogelijk gemaakt om onderzoeksmasters in te richten. Als vvs hebben we in het eerste semester de
voor- en nadelen van deze mogelijkheid afgewogen. De conclusie hiervan was dat de onderzoeksmaster geen alternatief mag zijn voor een tweejarige master. We bezorgden ons standpunt aan de minister en verdedigden dit op de adviesraden. De minister bleef echter achter deze beslissing staan. vvs lichtte de studentenraden van wie een dossier op de tafel lag in over hun recht tot inspraak. In april 2014 zijn er verschillende dossiers ingediend. Ook hierbij werden de studenten spijtig genoeg niet veel betrokken. De lokale studentenraden moeten advies geven over een uitbreiding, maar deze moesten op een veel te korte termijn reageren en werden hierdoor vastgezet. vvs zal blijven aandringen op de toepassing van dit adviesrecht en zal de studentenraden op de hoogte blijven houden van hun inspraakrecht.
Herindeling academiejaar en onderwijsvernieuwing Aan het begin van het academiejaar werd er een gezamenlijke werkgroep opgericht door de VLIR en VLHORA om de herindeling van het academiejaar te herbekijken. vvs was lid van deze werkgroep en nam er actief aan deel. De vvs werkgroep onderwijs heeft elk voorstel van de ad hoc werkgroep grondig besproken. Er is zelfs een extra werkgroep ingericht om al deze voorstellen te kunnen bespreken. Op de av van 19 maart 2014 werd er unaniem een standpunt goedgekeurd. Dat standpunt formuleert een aantal bezorgdheden over een herindeling van het academiejaar. De bezorgdheden van vvs werden in elke nieuwe discussie meegenomen. Op 5 mei 2014 was het definitieve voorstel van de werkgroep klaar. Deze nota wordt verder besproken op de VLIR, VLHORA en binnen de instellingen met vvs als partner. De voorlopige conclusie van vvs is dat de hele discussie eerst gepauzeerd moet worden en er eerst nagedacht moet worden over onderwijsvernieuwing. Daaruit kan blijken of een herindeling van het academiejaar nodig is om een onderwijsvernieuwing te ondersteunen. Half mei werd de nota gelekt in de pers. vvs stelde zich, in het belang van de studenten, op als partner van de instellingen in deze discussie. Er werd een positieve boodschap gebracht in de media waarin vvs zich bereid toont om verder als partner over een mogelijke herindeling te discussiëren. vvs kraakte het idee niet meteen af omdat we ook voordelen zien in het voorstel en hier graag
21
verder over onderhandelen. In de toekomst zullen we verder met de instellingen en lokale studentenraden bekijken hoe wenselijk een herindeling is. Wat betreft de onderwijsvernieuwing zelf, zijn er in elke instelling al verschillende initiatieven genomen. Het leek de werkgroep onderwijs daarom zinvol alle kennis te bundelen aan de hand van een vragenlijst. Die informatie kan elke studentenraad dan raadplegen en zo kunnen good practices worden uitgewisseld. vvs wil zo de studentenraden een middel geven om op het lokale beleid te wegen. Indien dat nodig wordt geacht door de algemene vergadering, kan hier nog een vvs-standpunt over ingenomen worden.
Verkiezingen en examens Op 25 mei 2014 vonden er regionale, federale en Europese verkiezingen plaats. Op 26 mei 2014 startte voor vele studenten de examenperiode van juni. De Gentse Studentenraad maakte hier een nota rond en stelde voor die op Vlaams niveau goed te laten keuren. vvs ging graag op deze vraag in en heeft de nota verspreid naar de andere lokale studentenraden. Indien zij dat wensten, konden ze naar hun instellingsbestuur stappen om dit probleem aan te kaarten. vvs vraagt aan de overheid om tijdens de volgende verkiezingen rekening te houden met de studentenpopulatie, wat geen onbelangrijk kiespubliek is, en de verkiezingen niet te plannen tijdens een examenperiode voor de studenten.
Lerarenopleiding
22
In januari 2014 kwam de VLIR werkgroep onderwijs met een ‘outside the box’ standpunt over de lerarenopleiding. In deze nota
werd de lerarenopleiding voor academische bachelors en masters besproken en ook geschreven dat enkel de universiteiten de academische lerarenopleiding mogen organiseren. vvs heeft op deze nota gereageerd en uitte enkele bezorgdheden. Ten eerste vindt vvs dat de lerarenopleiding beter ingebed moet worden in de huidige structuren. De hervorming van de lerarenopleiding mag niet leiden tot een kwaliteitsverlies en/of een inkorting van de lerarenopleiding. Ten tweede vindt vvs dat de lerarenopleiding voor de academische bachelor niet per se door twee instellingen moet georganiseerd worden. Indien dit toch wel gebeurt, moet dit zeer doordacht gebeuren en moet er een algemene visie zijn op de opleiding. Ten derde vindt vvs dat voor de academische lerarenopleiding de lokale inbedding zeker verzekerd moet blijven en er ingezet moet worden op de samenwerking tussen CVO’s en de universiteiten om zo de kwaliteit van de opleiding te garanderen. De universiteiten moeten ook blijven inzetten op flexibele trajecten. Ten slotte vindt vvs dat stage een cruciaal onderdeel is van de opleiding dat er zeker in verankerd moet blijven. De aanvangsbegeleiding is bovendien niet genoeg uitgewerkt en dit moet zeker nog gebeuren. De nodige financiële ondersteuning moet voorzien worden. Naast deze nota is het loopbaandebat nog heel actueel. vvs betreurt dat er binnen dit debat geen plaats was voor de educatieve master. Ook het debat zelf werd niet voldoende gevoerd, het werd door minister Pascal Smet doorgeschoven naar de volgende regering. vvs probeerde de aandacht hierop te vestigen maar het mocht niet baten. Wel heeft de minister verschillende beleidsgroepen opgericht rond de lerarenopleiding. vvs mocht niet deelnemen aan deze werkgroe-
pen en betreurt dit. Om toch de nodige input te geven zal vvs een dag organiseren voor de studenten lerarenopleiding in samenwerking met de overheid. Op die manier zal vvs goed voorbereid staan aan het begin van een volgende legislatuur waar dit debat een van de prioriteiten zal zijn. vvs hoopt dat het debat zo snel mogelijk van start zal gaan en zal er zeker voor zorgen gehoord te worden.
Taalbeleid Er was nood aan een actualisering van het standpunt rond taalbeleid. Volgens onze statuten moet elk standpunt herbekeken worden na zeven semesters. De werkgroep onderwijs heeft het oude standpunt vergeleken met de nieuwe regelgeving rond het taalbeleid. Die nieuwe regelgeving werd uitgezet in het Integratiedecreet van 5 juli 2012. De belangrijkste wijzigingen in het decreet zijn de nieuwe, hogere maximumpercentages van het aantal opleidingsonderdelen in een andere taal binnen een opleiding en het verplichte bestaan van een Nederlandstalig equivalent voor anderstalige opleiding in heel Vlaanderen in plaats van de provincie. De taalregeling stelt ook strenge voorwaarden aan de talenkennis van de docenten en verplicht taalbegeleiding voor studenten. Het standpunt heeft vier grote aandachtspunten. Ten eerste moet de meerwaarde van meertalig onderwijs gereflecteerd worden in de taalregeling. Het belang van een Nederlandstalig onderwijsaanbod mag daarbij echter niet genegeerd worden. Studenten moeten de nodige taalondersteuning krijgen, zowel voor Nederlandstalig als anderstalig onderwijs. Ten tweede mag de kwaliteit van het onderwijs er niet erop achteruit gaan door het taalniveau van het onderwijzend personeel. vvs eist daarom duidelijkheid over de taaltests en wil dat de oorspronkelijke ei-
en niet als besparingsmiddel, ICT-ondersteuning voor studenten in de opleiding maar ook voor docenten, het aanbieden van ‘open leermateriaal’ (open educational resources) en het mogelijk maken en valideren van virtuele mobiliteit. Ten slotte is vvs intussen lid van een internationale expertengroep rond blended learning. Die groep werd opgericht door de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten. vvs zal verder actief meewerken aan dit project en zorgen dat interessante expertise zijn weg vindt naar het beleid.
Studievoortgangsbewaking sen ook in de praktijk behouden worden. Ten derde moet er ook aandacht zijn voor andere talen dan het Engels. Als laatste moet er een oplossing komen voor de ongewenste effecten van de taalregeling. De student mag niet de dupe worden van een complexe regelgeving. vvs baseerde zich op dit standpunt om in de VLIR-raad een advies te geven met betrekking tot het taalniveau van anderstalige professoren die in een andere taal doceren. Ook werd bij de administratie gepolst naar de oplossing voor de professoren die niet geslaagd waren voor de taaltest. Uiteindelijk nam de minister hier ook een beslissing over die strookt met de visie van vvs. Op dit standpunt werd er verder dit academiejaar niet ingezet qua communicatie, aangezien het momenteel noch prioritair noch actueel is. Het dient als een nota waar volgende vvsbesturen naar kunnen teruggrijpen indien nodig.
Online onderwijs In opvolging van het congres en het overleg met experten vorig academiejaar, zette vvs online onderwijs opnieuw op de agenda. Hiermee wil vvs mee het beleid maken en de nieuwe regering aansporen dit op de agenda te zetten. De werkgroep onderwijs werkte een standpunt uit, gebaseerd op de input die werd verzameld op het congres en het overleg met experten vorig academiejaar. Het standpunt werd goedgekeurd op de av van 30 april. In het vvs-memorandum vroeg vvs de partijen in aanloop naar de verkiezingen na te gaan hoe nieuwe technologieën kunnen geïmplementeerd worden in het hoger onderwijs zodat ze een meerwaarde bieden. Daarnaast werkte vvs ook mee aan een VLOR-advies over digitaal leren in het hoger onderwijs. De aandachtspunten van vvs werden in dat advies opgenomen. vvs legt vooral de nadruk op het pedagogisch verantwoord inzetten op digitaal onderwijs
Na de goedkeuring van het standpunt rond de implementatielasten van het flexibiliseringsdecreet in november 2013 ging vvs verder met de bespreking van studievoortgangsbewaking. In januari werd er op vraag van minister Pascal Smet een werkgroep opgericht die zich boog over de onderwerpen studievoortgangsbewaking, leerkrediet en (her)oriëntering. In deze werkgroep zetelen vertegenwoordigers van de universiteiten en hogescholen, leden van DHO en vvs. De werkgroep wordt voorgezeten door twee leden van het departement onderwijs en vorming, Els Barbé en Karla Van Lint. De werkgroep buigt zich over alle problemen rond het leerkrediet, studievoortgangsbewaking en (her)oriëntering. Binnen deze werkgroep is er enorm veel ruimte voor eigen initiatief en voorstellen. Deze kans grijpt vvs dan ook; op de algemene vergadering van mei 2014 deed vvs een voorstel om de regels van studievoortgangsbewaking aan te passen, zodat het leerkrediet gereduceerd kan worden tot een financieringssysteem. Als het voorstel op de algemene vergadering van juni wordt
23
goedgekeurd, zal vvs dit gebruiken om een nieuw beleid rond studievoortgangsbewaking mee uit te stippelen.
Kwaliteitszorg
24
Hoewel vvs dit academiejaar geen standpunt gemaakt heeft rond dit thema hebben we hier wel aan gewerkt. Dit jaar werden de data van de eerste ronde van de instellingsreviews vastgelegd voor de instellingen. Na die ronde, in 2018, is het voor vvs al heel belangrijk om een grondige evaluatie van dit onderwerp te houden. vvs benadrukte dat belang dan ook tijdens de vergaderingen van de adviesraden kwaliteitszorg.
vvs is ook enkele keren samen gekomen met het bestuur van de NVAO om alle belangrijke punten in verband met kwaliteitszorg te bespreken. Naar volgend jaar toe moet vvs actief meedenken welke criteria belangrijk zijn voor de studenten en waarop volgens ons veel moet worden ingezet. Het creëren van een kwaliteitscultuur is enorm belangrijk om de kwaliteit van de opleidingen te garanderen. Daarnaast moet de betrokkenheid van de studenten tijdens het bezoek van de visitatiecommissie bekeken worden. Aan welke criteria moeten studenten voldoen om in een panel (dat bevraagd wordt door de commissie) te zetelen en hoe kan de NVAO
best de studenten selecteren die deelnemen aan de panelgesprekken. Ten slotte leverde vvs opnieuw met succes studenten aan voor de visitatiecommissies. De positieve evolutie die vorig jaar werd ingezet, werd dit academiejaar dan ook aangehouden. Daarnaast werden de banden met de VLUHR die de visitaties organiseert, verder aangehaald. vvs wil volgend academiejaar deze samenwerking versterken in het belang van studenten die deel uitmaken van een visitatiecommissie.
CONGRES: Studenteninspraak: Laagdrempelig op een hoger niveau Het congres van dit jaar vond plaats op zaterdag 26 april en stond in het teken van met als thema ‘Studenteninspraak: Laagdrempelig op een hoger niveau’. Op de dag zelf zakten de studentenvertegenwoordigers massaal af naar Campus Schoonmeersen van de Hogeschool Gent waar algemeen directeur HoGent Bert
Hoogewijs en onze voorzitter de aftrap gaven. Hierna volgde een keynotespeech van de vicerector van de Universiteit Gent, Freddy Mortier. Hierna werden de studenten opgedeeld in vier werk¬groepen met elk een specifiek thema en een expert: • Sociaal: Studenten op eigen benen • Onderwijs: De druk die stuvers ondervinden • Internationaal: Students at risk
• Vorming: Het motiveren van stuvers Na de uitgebreide lunch deelde Guy Aelterman, kabinetschef van minister Pascal Smet zijn visie over studenteninspraak met de aanwezige studentendelegatie. Daarna werden de resultaten van de Ronde van Vlaanderen (zie Participatie) aan de studenten en prominenten voorgesteld. Het congres werd afgesloten met een receptie en netwerkmoment met studentenvertegenwoordigers en prominenten.
Sociaal & Diversiteit Studiegelden nietEER studenten In september voerde vvs overleg met de VLIR, VLHORA, VLIR-UOS en de overheid over een verhoging van de studiegelden voor niet-EER studenten (Europese Economische Ruimte) binnen de werkgroep “VLIR Overleg Studiegelden niet-EER Studenten”. Voor de start van het academiejaar nam vvs over deze materie een standpunt in. Hierin benadrukt vvs nogmaals tegen elke verhoging van de studiegelden te zijn. De democratisering van het hoger onderwijs moet voorop blijven staan. Ook minder begoede studenten uit niet-EER landen moeten de kans krijgen om hier te komen studeren. vvs stelt zich zoals steeds op als een constructieve partner die bereid is om in overleg de huidige regeling te verbeteren naar een regeling waarin alle partijen zich in kunnen vinden. Voorlopig is het dossier in de ijskast gezet.
Studiegelden De discussie over een eventuele verhoging van de studiegelden zou later dit jaar ook gaan over alle studenten. Om sterk te staan in deze discussie werd binnen vvs besloten om het standpunt studiegelden uit 2011 te herbekijken. In het hernieuwde standpunt studiegelden van 19 februari 2014 stelt vvs dat ze niet akkoord gaat met het feit dat er een verhoging van de studiegelden overwogen wordt. Aangezien vvs streeft voor een democratisch en kwaliteitsvol hoger onderwijs, vindt vvs dat de verantwoordelijkheid voor de financiering van het hoger onderwijs voornamelijk bij de Vlaamse overheid ligt. In deze economisch moeilijke tijden vindt vvs het ondenkbaar dat het nodige geld gezocht wordt bij de zwakste schakel van de ketting, namelijk de studenten. Ook in deze materie benadrukt vvs haar rol als constructieve partner die bereid is om in onderling overleg te zoeken naar alternatieve oplossingen voor het financieringsprobleem, zonder dat er
aan de studenten en hun studiegeld geraakt wordt.
Mobiliteit Vorig academiejaar onderstreepte vvs het belang al van mobiliteit door met een beperkt functieprofiel rond dit thema te werken. Dit academiejaar werd de congrestekst uit 2010 over mobiliteit herzien en geconcretiseerd. Het huidige standpunt zorgt ervoor dat er, door zijn korte en krachtige stijl, kort op de bal gespeeld kan worden als dit thema opduikt in de media. In het vernieuwde standpunt kwamen een aantal duidelijke prioriteiten naar voren: de afschaffing van de leeftijdsgrenzen op studententarieven en een focus op duurzame mobiliteit binnen de studentensteden. Het wegvallen van de leeftijdsgrens voor studenten zorgt ervoor dat de kostprijs van vervoersbewijzen veel transparanter wordt. Als er bijkomend voor studenten een
25
duidelijk overzicht van alle mogelijke tarieven voorzien wordt, zijn studenten in staat om de te verwachten vervoerskosten correct te bepalen. Nu gaat het nog over verschillende vervoersbewijzen, maar in de toekomst zullen alle abonnementen, rittenkaarten of losse ritten gebundeld worden op een fysiek eengemaakt vervoersbewijs. vvs wil dat de invoering van dit systeem geen verdere vertraging zal oplopen. Om onze eisen betreffende mobiliteit gerealiseerd te zien, willen we een betere samenwerking tussen de studentenstad, de onderwijsinstellingen én de studenten. Het is belangrijk dat studenten als volwaardige partner kunnen deelnemen aan het mobiliteitsdebat van de stad.
Diversiteit
26
Ook dit jaar werd binnen vvs het belang van diversiteit en meer specifiek functiebeperking in de verf gezet. Op de werkgroep van februari nodigde onze bestuurder sociaal en diversiteit een medewerker uit van het Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs (SIHO) om een vorming te geven over studeren met een functiebeperking in het hoger onderwijs. Dit was naar aanleiding van hun TZALWEL! project, een verzameling van verschillende korte, thematische filmpjes en een langere reportage waarin studenten getoond worden in alle aspecten van het studeren en jong zijn. De bedoeling is om een realistisch en niet-stereotiep beeld te schetsen over studeren met een beperking. vvs nam met het aanbieden van deze vorming haar ondersteunende rol op en zorgde er op deze manier voor dat de aanwezige stuvers op een interactieve manier in aanraking kwamen met dit thema. Deze stuvers kunnen hun ervaringen op hun beurt meenemen naar hun eigen instelling om dit thema ook
Het is belangrijk dat studenten als volwaardige partner kunnen deelnemen aan het mobiliteitsdebat van de stad. op instellingsniveau onder de aandacht te brengen
Aanmoedigingsfonds Dit thema werd besproken op verschillende werkgroepen waarin vvs een mandaat heeft, bv. de Vlir Werkgroep gelijke kansen, Vlir sociale voorzieningen, Vlhora sociaal beleid en de Vlor Commissie Diversiteit. Al van bij de eerste vvs-werkgroep sociaal van dit academiejaar stond het thema hoog op de agenda. Deze besprekingen mondden uit in het standpunt ‘aanmoedigingsfonds’. vvs pleit in haar standpunt voor een ruimere definitie van studenten met een functiebeperking. Toen het vvs-standpunt gestemd werd, zou deze definitie vanuit de overheid beperkt blijven tot ‘registratie bij het VAPH’. De overheid heeft naar de eis van vvs geluisterd en heeft de definitie van de doelgroep ‘studenten met een functiebeperking’ uitgebreid naar de definitie die de Vlor voor deze doelgroep hanteert. vvs is tevreden dat de definities van de tweede cluster zijn uitgebreid en blijft er de komende tijd voor pleiten om de structuren van het aanmoedigingsfonds duidelijker vast te leggen. Na jaren van onzekerheid kwam het aanmoedigingsfondsdossier weer in beweging. De manier waarop zal geen
schoonheidsprijs winnen, maar de uiteindelijke vorm zal zeker een aantal positieve effecten hebben, waaronder een bredere visie op functiebeperkingen. vvs geeft aan dat de nieuwe invulling van het AMF het vooral moet hebben van de kwantitatieve benadering, waarin alles meetbaar moet zijn. De studenten die niet binnen de voorgestelde clusters vallen en ondersteuning nodig hebben, mogen niet vergeten worden!
Huisvesting Elk jaar is studentenhuisvesting bij de aanvang van het academiejaar een hot topic. Dit jaar stelde vvs voorop om het standpunt studentenhuisvesting opnieuw onder de loep te nemen. Dit onderwerp werd uitgebreid besproken op de eerste werkgroep sociaal van 2014. De herziening van dit standpunt was noodzakelijk. Het standpunt van 2011 was inhoudelijk sterk onderbouwd maar de lengte van het standpunt zorgde voor communicatieproblemen. vvs is nu voluit gegaan voor een korte en krachtige versie van het voorgaande standpunt. Dit standpunt ligt momenteel ter goedkeuring voor op de av.
Internationaal Dit academiejaar heeft vvs sterk geïnvesteerd in het beleidsveld internationaal. Kijken over de grenzen heen is ook binnen studentenparticipatie een must geworden. Dit jaar hebben we drie grote sporen bereden. Vooreerst hebben we gewerkt naar een sterkere positionering op internationaal niveau, door verscheidene maatregelen te nemen. Ten tweede werden internationale ontwikkelingen op Europees niveau steeds opgevolgd in relatie tot onderwijs en tot slot volgden we sterk op wat die internationale ontwikkelin-
gen teweeg brachten op Vlaams niveau in relatie tot de Vlaamse hoger onderwijsinstellingen en de student.
Een sterkere positionering op internationaal niveau Dit jaar zijn we op zoek gegaan naar gelijkaardige studentenkoepels uit buurlanden in het licht van samenwerking en informatieuitwisseling. Op initiatief van vvs, mogen wij
met trots de oprichting van N.A.R.C voorstellen. N.A.R.C staat voor Nonaligned Random Countries en is een netwerk voor nationale studentenraden die geen representatie hebben in de bestaande machtsblokken van de European Students’ Union (ESU). De bedoeling is niet om zelf een blok te vormen, maar eerder een open informatienetwerk waarin deze studentenraden elkaar kunnen ondersteunen, elkaar informeren en waar gedeelde projecten opgestart kunnen worden. Vaste leden van deze samenwerking
27
zijn momenteel LSVB en ISO (Nederland), USI (Ierland), ANSA - ՀՈւԱԱ (Armenië) en UASS (Oekraïne). Maar ook met NUS UK en met bepaalde Scandinavische landen zoals Denemarken en Finland zijn sterke samenwerkingsverbanden aangegaan. Door het samenbrengen van landen in N.A.R.C, kunnen andere blokken in ESU niet langer om ons heen en worden we nauw betrokken in de Europese beleidsvorming. vvs heeft dit jaar de naam gekregen van een studentenraad met een gewichtige stem en invloed binnen ESU. vvs heeft ook haar contacten verbreed buiten ESU en een hand uitgereikt naar
28
andere belangrijke spelers op internationaal onderwijsniveau. Er is een sterk contact opgebouwd met ESN (European Student Network) België en haar bestuur. Ter optimalisatie van de expertise heeft de voorzitter van ESN België dit werkjaar verschillende Erasmus gerelateerde mandaten opgenomen. Ook zijn er sterke contacten opgebouwd met Stefan Jahnke, de voorzitter van ESN international. vvs heeft bovendien in het kader van het project ‘Vote for Education’ contact opgenomen met parlementsleden van de verschillende Europese politieke fracties. We stelden hen de standpunten van vvs voor en vroegen om mee met ons te vechten voor een Europa dat onderwijs hoog
in het vaandel draagt en bereid is om hierin te investeren.
vvs op internationale vergaderingen vvs was steeds vertegenwoordigd op internationaal niveau. Van 20 tot 22 september 2013 waren we aanwezig op de 26ste European Students’ Convention (ESC26) in Kaunas, Litouwen. Er werd hard gewerkt en gediscussieerd over MOOCs, internationalisering van the European Higher Education Area (EHEA) en over Policies and Practices for Stronger EU Neighbourhood Policy. Op dit evenement werden de sterke samenwer-
king tussen de nationale studentenraden van Vlaanderen en Nederland een feit en VlaNed gedoopt. De discussies werden verder gevoerd op de Board Meeting 65 (BM65) te Zagreb. Op die algemene vergadering werd een beleidstekst aanvaard met de Europese beleidsstructuren als onderwerp en heeft vvs meegewerkt aan een onderzoek naar de vermarkting van het hoger onderwijs. vvs heeft hier later een standpunt over uitgewerkt. Belangrijke hoofdlijnen hierin zijn dat vvs de vermarkting van het onderwijs aan de universiteiten een halt toeroept, er geen vertegenwoordigers van organisaties met louter commerciële doeleinden in de raden van bestuur van de instellingen zetelen en dat privéfinanciering aan de volgende drie voorwaarden voldoet: de basisfinanciering mag niet in het gedrang komen, de kwaliteit van het gefinancierde mag er niet onder lijden en de onafhankelijkheid van het onderwijs en onderzoek moet behouden blijven. Dit standpunt van de algemene vergadering wordt verder meegenomen naar het Europese niveau. De 27ste ESC werd georganiseerd van 18 tot 21 maart te Brussel. vvs werkte hiervoor samen met ESU om de organisatie in goede banen te leiden. Hier werd de vernieuwde versie van de European Standards and Guidelines (ESG) naar voren gebracht, een onderwerp dat vvs ook op Vlaams niveau dicht opvolgt. Daarnaast werden de resultaten van het SAGE project inzake jeugdwerkloosheid voorgesteld en tot slot werd er nagedacht over de toekomst van het Bolognaproces, dat als doel heeft om een Europese ruimte voor hoger onderwijs verder te ontwikkelen. Tot slot had vvs zijn eerste N.A.R.C vergadering om de toekomst van deze samenwer-
VVS roept een halt toe aan de vermarkting van het universiteitsonderwijs. king verder te bespreken en te formaliseren. Zo werd er o.a. een subsidieaanvraag ingediend bij Erasmus+ om verdere samenwerkingen en projecten te financieren. Daaropvolgend was vvs aanwezig op de Board Meeting 66 (BM66). Hier werden twee belangrijke beleidsdocumenten aangenomen. De eerste betreft het Bologna proces, ter opvolging van de discussies in Brussel. Deze policy is nodig ter voorbereiding van het communiqué dat in 2015 zal worden geschreven en gestemd op de ministeriële conferentie in Yerevan, Armenië. Ten tweede werd er een policypaper aangenomen over de kwaliteit en kwaliteitsbewaking van het Europese hoger onderwijs. Op deze vergadering hebben fef en vvs de motieven van de nationale actie naar voren gebracht. Die werd door een officiële resolutie unaniem gesteund door de voltallige algemene vergadering van ESU.
vvs volgt het Vlaams beleid op inzake internationalisering. Dit academiejaar lag de focus op Vlaams niveau bij de opvolging van Erasmus+ en het mobliliteitsactieplan. Bij de implementatie van Erasmus+ heeft vvs ervoor gezorgd dat de hervorming van de Erasmusbeurzen geen algemene budgetverlaging tegemoet is gegaan. Voor de duurste landen is er momenteel een ver-
hoging van maandelijkse beurs voorzien. De top-up voor beursstudenten is opgetrokken naar 100 euro per maand. vvs vraagt dat de extra Europese financiering die is vrijgekomen, wordt geïnvesteerd in de studenten en studentenmobiliteit. Inzake het mobiliteitsactieplan ‘Brains on the move’, heeft vvs een standpunt ingenomen over de sociale dimensie van dit plan. Het hoofddoel is immers dat voldoende studenten internationale en interculturele competenties kunnen verwerven via internationale mobiliteit. Het streefdoel dat de Vlaamse overheid vooropstelt, is dat 33% van de afgestudeerden een internationale ervaring moet hebben opgedaan in de vorm van bijvoorbeeld een studie of stage. vvs juicht een verhoging van het aantal uitgaande studenten uit ondervertegenwoordigde groepen toe, maar dit mag niet ten koste gaan van de kwaliteit. vvs vindt het belangrijk dat zowel beursstudenten als studenten met een functiebeperking de kans krijgen om op Erasmus te gaan. Zij moeten hierin goed begeleid worden door de instellingen. In de toekomst kan de definitie van ondervertegenwoordigde groepen eventueel uitgebreid worden. vvs vindt het belangrijk dat, als er financiële incentives worden voorzien, deze uit een apart en liefst bijkomend budget komen en dat die bijkomende inkomsten van de instellingen op hun beurt de studenten ten goede te komen.
29
Duurzaamheid In 2013-2014 is vvs verder aan de slag gegaan met haar traject rond duurzaamheid. Eén van onze av- leden nam deze taak ter harte in de vorm van een beperkt functieprofiel. Zij vertegenwoordigde vvs in tal van externe organen. Ook binnen vvs is hier aandacht aan besteed. Op algemene vergaderingen waar studentenvertegenwoordigers en experten werden op uitgenodigd hebben we prioriteiten naar volgend jaar toe gesteld. Verder is de samenwerking met Ecocampus en verschillende duurzaamheidscoördinatoren dit jaar intenser geworden. Met
30
het project Ecocampus wil de Vlaamse overheid de katalysator zijn voor de oriëntatie van het hoger onderwijs naar duurzame ontwikkeling. Het is de bedoeling dat vvs in de toekomst vooral faciliteert om studentenvertegenwoordiging duurzamer te maken en een platform zal bieden waar studenten, studentenvertegenwoor-
digers en duurzaamheidsexperten elkaar kunnen vinden.
31
Zavelput 20 1000 Brussel +32 2 522 01 22
[email protected] www.vvs.ac
