Vlaamse P.V.V.: structuur en doctrine

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Halfmaandelijks

)

-

94e jaargang

-

Nr 19 -

15 december 1971 -

5

tr.

Vlaamse P.V.V.:

structuur en doctrine Waarschijnlijk binnen weinige weken, begin 1972, zal de Vlaamse P.V.V. een eigen congres houden. De Vlaamse P.V.V. die in juni van dit jaar werd opgericht met een voorlopige leiding onder het voorzitterschap van de h. Willy De Clercq, moet nu een volwaardig bestuursorgaan in het leven roepen en de structuur naar de basis toe uitbouwen. Dit zal geen probleem zijn, vermits alle arrondissementele afdelingen met de regionalisering van de liberale centrumpartij hebben ingestemd en van stonde aan hun enthousiaste medewerking hebben verleend. Het bewijst ten overvloede dat deze operatie als een volstrekte noodzaak werd aangevoeld en de leiders van de Vlaamse P.V.V. zeker niet over één nacht ijs zijn gegaan. Electoraal gezien kan men allicht zelfs besluiten dat het vroeger had mogen gebeuren. Maar vermits onze bekommernis niet in de eerste plaats electoraal is, houdt zulks enkel een vaststelling in, geen verwijt. In een geest van nationale solidariteit is de Vlaamse p.v Jl. tot het uiterste willen gaan. Noch de Vlaamse vleugel van de partij, noch het Liberaal Vlaams Verbond wensen trouwens aan deze solidariteit te verzaken : noch ten aanzien van de Waalse vrienden, noch ten aanzien van deze hoofdstedelijke franstaligen die willen begrijpen dat Brussel, gezien zijn nationale rol, aan de Vlamingen gelijke rechten dient te waarborgen. Het odium van de Vlaamshaterij die er een aantal franstalige Brusselse liberalen zelfs toe bracht zich in de armen van het F.D.F. te werpen, heeft echter

te lang op het liberalisme in Vlaanderen gewogen. Hoe bevrijdend de vleugelvorming heeft gewerkt blijkt uit de wijze waarop de P.V.V. zich in Vlaanderen heeft weten te handhaven. Zij won er zelfs de zetel terug die in 1968 verloren ging en bereikt derhalve opnieuw de getalsterkte die bij de doorbraak van de nieuwe verruimde partij in 1965 haar deel werd. Dat de Vlaamse P.V.V. wind in de zeilen heeft kan dus bezwaarlijk ontkend worden. Heeft de Vlaamse P.V.V. nu een eigen «communautair» gelaat, haar doctrine zal zij nog moeten uitdiepen. Als basis daartoe dient het manifest «Steeds meer» dat in belangrijke mate de vrucht was van de studiedagen die het liberaal Vlaams Verbond begin mei van dit jaar te Brussel hield. Men zal echter toegeven dat. als gevolg van de toch vrij onverhoedse parlementsontbinding, de tijd te kort is geweest om deze liberale, dus humanistische boodschap krachtig genoeg op de Vlaamse openbare mening te laten inwerken. Ook het kiesplatform hield, naar onze mening, in onvoldoende mate rekening met de problemen die de persoonlijke vrijheid en de persoora:lijke verantwoordelijkheid aanbelangen. Het liberalisme kan in Vlaanderen niet voorbijgaan aan vraagstukken als de geboortebeperking, de willekeurige censuur, de bedreiging van de persoonlijke vrijheid, de manie om van de mens een nummer te maken dat eens en voor goed in de vaste maatschappelijke proçrarnmatie van de overheidscomputer ZO!.f opgenomen worden;

Het liberalisme kan dat des te minder in een tijd, waarin het socialisme elke zin voor vernieuwing blijkt te verliezen en integendeel in een keurslijf wordt gedwongen door de pioniers van vroeger die de conservatieven van vandaag geworden zijn; een tijd echter waarin anderzijds een flink deel van de katholieke basis bereid blijkt de enge dogmatiek los te laten om zich te gaan bezinnen over de menselijke waarden In de boodschap van het christelijke evangelie: een boodschap van bevrijding, waarvan de symboliek te lang werd doodgezwegen in funr.Jie van theologische dwangtheorieën. Het ware liberalisme, dat oprecht geloof en oprechte vrijzinnigheid aanvaardt als waarden die elkaar aanvullen, heeft ten overstaan van de weerstand die de hedendaagse christelijke bewustwording ondervindt, ongetwijfeld een belangrijke rol te vervullen. Dat het zich daarbij even sterk als in het verleden tegen het politiek geïnspireerde clericalisme zal blijven afzetten, hoeft geen betoog. Dit liberalisme kan trouwens evenmin blind zijn voor de snelle evolutie die zich in de 1c.~ldenrondom ons voltrekt en die tekenend is voor de openheid waarmee vandaag taboes benaderd worden, waarover gisteren niet eens werd nagedacht. Ook op deze weg wil het liberaal Vlaams Verbond 'de morele begeleider zijn van 'de Vlaamse P.V.v.: de jongè formatie die thans haar eigen Vlaamse, sociale en filosofische opties het politieke 'debat moet werpen. Fr. STRIELEMAN

rn·


van belang

37 t.h, uit Vlamingen bestaan. Kie-

Tweeledige drievuldigheid

Terwijl wij deze regels schrijven, trappelen formateur en partij-onderhandelaars ter plaatse. Hoe het ook afloopt, het is duidelijk dat het vertrouwen in de nieuwe ploeg van de coalitie-partners van voor de start ernstig geschokt was en de nieuwe regering derhalve geen lang leven beschoren zal zijn. De ongezonde nadruk die door de spreekbuizen van de meerderheidspartijen op de minder gunstige ontwlkkelmg van de economie werd gelegd in de' hoop de restanten van het communautair dossier naar de achtergrond te duwen, Leburioti heeft niet geholpen. Het enige, maar weinig positieve resultaat is dat men gewettigde onrust in de richting van paniek drijf, wat niet geldmlddelen zou worden doorgebepaalt pleit voor staatsmanszin. trokken. Zou de franstalige co-president De radicalisering na de jongste van de B.S.P. voldoende gezag verkiezingen, verkiezingen waarop Eyskens en de C.V.P. nochtans al kunnen opbrengen om zijn Waalse vrienden daarvan te overtuigen en hun hoop hadden gesteld, maakt dus tot gematigdheid aan te spodat het vraagstuk van de Voer en ren? waarschijnlijk ook dat van de reEn mocht hij er al in slagen de gionalisering (107/4) nog meer onemotionele roep van het Rassemontwarbaar zijn geworden dan blement Wallon met succes het voorheen. De C.V.P. in de eerste hoofd te bieden, hoe zou hij de plaats is daar, als gevangene van Brusselse partijgenoten kunnen de Volksunie, het slachtoffer van. doen inzien dat verdere expansie De socialistische onderhandelaars van het hoofdstedelijke gebied uitkonden dan ook grinnikend toekijgesloten is, naar het Zuiden per ken, terwijl P.S.C. en C.V.P. elkaar definitie, naar het Noorden omdat onder Eyskens ondoorgrondelijk Vlaanderen de kaakslag van de oog in de haren vlogen. F.D.F.-zege te hard heeft voelen Zij rekenden dat, als de chrIsteaankomen? lij ke gesprekspartners zich bij de Ook voor de eerste potentiële sodefinitieve breuk zouden neerlegcialistische kandidaat-premier segen, de eensgezinde ( ? ! ) socialisten in de drieledig geworden for~ dert jaren, geen bed van rozen dus. matle B.S.P. - C.V.P. - P.S.C. de C.V.P. en B.S.P. juichten op 8 november dat het land zonder hen titel van sterkste partij en du! (voorlopig) niet meer geregeerd meteen het premierschap zouden . lan worden. De ontnuchtering is kunnen opeisen. snel gekomen. Beide weten zich nu Opnieuw zweefde de schaduw van de gevangene van een PyrrhusEdmond Leburton over de Wetoverwinning. straat.

En dan?

Vlaams Brussel

Uiteraard keken ook de socialisten voorlopig niet verder dan hun neus lang is. Het prettige vooruitzicht zou anders al dadelijk door nachtmerries gestoord zijn. Een socialistisch premier zou immers op zijn beurt het hete communautaire pakket ter hand moeten nemen. Het vraagstuk van de Voer is kennelijk geblokkeerd door de verstrakking van de Vlaamse openbare mening. En wat met de (vooral economische) bevoegdheidsdelegatie naar de gewesten? Wallonië wil daarmee de weg naar effectief zelfbestuur op; zijn lot in eigen handen nemen. Unitaristen als de h. Leburton en heel wat van zijn medestanders aan de B.s.P.top (zoals elders) beseffen dat dit soort zelfbestuur een financiële strop zou zijn voor het zuidelijke landsgedeelte, vermits de scheiding ook op het stuk der openbare

De dubbelzinnigheid die het F.D.F.. naast de volstrekte meerderheid in de franstalige agglomeratieraad en het dito college van Brussel, ook de helft van de schepenzetels in het Nederlandstalige college opleverde, geeft aanleiding tot galgenhumor. Een concrete vaststelling is dat in de Vlaamse taalgroep niet aan de alarmbel kan getrokken worden (voor een ontwerp dat de verhouding tussen de taalgemeenschappen in het gedrang brengt) zonder de hulp van de F.D.F.-Vlamingen. De mystificatie wordt nog groter als men bedenkt dat op de lijst van het «Rassemblement Bruxellolss zoveel «Vlamingen~ gekozen werden dat de raad op 83 leden, 52 franstaligen en 31 nederlandssprekenden telt. .' Als het waar is, zoals het F .D.F. beweert, dat die Vlamingen door Vlamingen gekozen werden, dan zou de bevolking van de hoofdstedelijke agglomeratie derhalve voor

2

ZE:nof delen! De waarheid is natuurlijk dat die F D.F.-Vlamingen op een afzonderlijke Vlaamse lijst geen schijn van kans zouden gehad hebben, met a.w. door franstalige kiezers in hun zetels werden geschopt. Daaraan dient eerlijkheidshalve toegevoegd dat, ook op de C.V.P.P.S.C.-lijst van de h. Vanden Boeynants, de Vlamingen, met negen op de vijftien gekozenen, door het spel van de kandidaatstelling en de voorkeurstemmen iets meer dan verhoudingsgewijs aan hun trekken kwamen.

lljke splitsing van het kiesarrondlssement-Brussel rekening gehouden. Daarom moet het kiesarrondissement-Brussel gesplitst worden en moeten binnen de drie maand na de splitsing de zetels voor Kamer en Senaat aangepast worden in verhouding tot de bevolking van het arrondissement-Brussel en het arrondissement Halle - Vilvoorde. Mede-indieners van dit voorstel zijn de Vlaamse P.V.V.-senatoren Boey, Paul De Clercq, vandernoorten, Pede en Daems.

Eed Olie op het vuur Had men kunnen vermijden dat de F.D.F.-wol! in schaapskleren de Vlaamse stal binnensloop? De uittredende regering kon het in elk geval voorzien. Maar ze moest zonodig en vlak na de parlementsverkiezingen die zij opnieuw aan het extremistisch opbod prijsgaf - de superstructuren voor het hoofdstedelij k gebied in elkaar timmeren. Het heeft geen zin naar de «louter technische opdracht» van deze superstructuren te verwijzen, vermits de politieke bedoeling overduidelijk op de stemronde van 7 november werd gestempeld. Die verkiezingen zijn derhalve verse olle op het vuur van het separatisme geweest. Koren op de molen van de Volksunie, die zowaar de nietig-verklaring van de verkiezingen voor de agglomeratie Brussel en de federaties daarrond geëist heeft. De herstemming zou moeten gebeuren op basis van afzonderlljke kiezerslljsten voor franstaligen en Vlamingen, en per taalgroep ook voor duidelijk afgescheiden partijen . Zulke regeling veronderstelt de keuze van een subnationaliteit, want zonder deze evoorselectles kan niemand het recht ontzegd worden gemengde lijsten in te dienen. Het is de sirenenzang van het separatisme.

Halle - Vilvoorde

Een tweede wetsvoorstel van de h. Bascour beoogt de regeling van de betwisting, gerezen naar aanleiding van de eedaflegging in de

Bascour gemeente strombeek-Bever. Het strekt ertoe de gekozenen van de gemeente-, agglomeratie·- en federatie raad te verplichten de eed af te leggen in de taal van het gebied waar zij gekozen zijn, d.W.Z.een Nederlandse eed in het Nede·rlands taalgebied, een Franse eed in het Franse taalgebied, een Duitse eed In het Duitse taalgebied en de keuze tussen Frans en Nederlands In de 19 gemeenten van Brussel-hoofdstad. De wet die thans de eedaflegging regelt, dateert van 1 juli 1860.

Van heel wat meer realisme getuigde P.V.V.-senator Bascour. die onmiddellijk na de volledige samenstelling van de Senaat een wetsvoorstel indiende tot splitsing van het arrondissement Brussel De franssprekende, maar tweetain afzonderlljke arrondissementen lige Brusselaar Snyers d'AttenhoBrussel en Halle - Vilvoorde. ven werd, samen met de h. HenDe argumentatie voor dé splitdriekx, notaris te Beringen, voor sing van het kiesarrondissementde Senaat gecoöpteerd op de lijst Brussel is sedert geruime tijd gevan de Vlaamse P.V.V. kend. Daarover schreef «De Nieuwe GaHet is niet logisch dat hetzelfde zets ; kiesarrondissement (Brussel) het. «Bij de samenstelling van de gezatweetalig gebied Brussel-hoofdstad menlijke lijst voor de Senaat van de bevat en een gedeelte van het Ne«Blauwe Leeuwen~ en de gematigderlandse taalgebied in Vlaamsde franstalige Brusselaars werden Brabant. de onderhandelingen voor de toeOp administratief vlak bestaat de- . kenning van de eerste plaats in het voordeel van de Vlaamse kanze onlogische toestand trouwens. senator Basniet. Voor de verkiezing van de didaat, uittredend cour, beslecht. De franstalIge agglomeratieen federatieraden bondgenoten in het kartel namen werd daarenboven met een feite-

Snyers diAHenhoven

van belang


daar vrede mee, op voorwaarde dat de h. Snyers d'Attenhoven, mocht hij op de tweede plaats niet gekozen zijn, zou voorgedragen worden als provinciaal of gecoöpteerd sena tor. Zonder deze toezegging zou er geen kartel-lijst geweest zijn met de gevolgen die men raden kan. Ook voor de «Blauwe Leeuwen».

Woord

En verder: «De pogingen om voor de coöptatie een nationale P.V.V.-PL.P.-lijst in te dienen mislukten omdat de P.L.P.-bondgenoten van het F.D.F. weigerden als franssprekend Brusels kandidaat de h. Snyers d'Attenhoven te aanvaarden. Zij schoven de kandidatuur vooruit van de h. Ansiaux, die zich nochtans duidelijk van de eigen partij had gedlstancleerd om onvoorwaardelljk de kaart van het Front des Francofones te spelen. «Deze kandidatuur was voor de Vlaminge~ volstrekt onaanvaardbaar, met het gevolg dat twee lijs) ten voor de coöptatte werden neergeler·J. cDe'Jlaamse P.V.V. in haar geheel besliste daarop de belofte van de Brusselse liberale Vlamingen te onderschrijven en voor één van de twee aan Vlamingen voorbehouden coöptaties de h. Snyers d'Attenhoven aan te wijzen. «Overwegingen van electorale en psychologische aard moeten Inderdaad wijken voor de eerbiediging van het gegeven woord en de bevestiging dat, ook re Brussel, de eerlijke verstandhouding tussen :Frans- en Nederlandssprekenden mogelijk Is).

bitterheid vast: «Terwijl de korte zitting van de nederlandstalige raadsleden gekenmerkt werd door de vaste wil van de Vlamingen om van hun Cultuurraad een echt afdoend, dynamisch en aggressief

nu

Maak het voornemen om, van uw vakantie het beste te mekent

de Walen wel hoog

ECHT NUTTIG GESCHENK

maximum komfort minJmum prijzen vertrekdata Daar keu of vaste vertrekdata met elpn sneUe vUectui~en per toerauto of trein or eipn wa~eD naar alle s~reken van Europa • lI'Oepsreben te~en speciale voorwaarden en nog: • luereben, verre afst&ndsreben • zakenreizen en nog: • treln-, boot- en vlie~tul,biljp'ften • hotelreservaties • haren van auto's.

Een abonnement op «De Vlaamse Gids» bijvoorbeeld. Want alles lezen kan die druk bezette man van U niet. en toch wil hij op de hoogte blijven van de literaire en algemeen-culturele stromingen. Die zekerheid biedt hem «De Vlaamse Gids», het gezaghebbend maandblad voor Kunst en Geestesleven. Schrijf met onderstaande bon in op een gunstabonnement voor nieuwe abonnees 1972, (6 of 12 maanden), met vermelding van de bestemmeling. maar ook van Uw naam en adres. want er wacht U een verrassing. Met andere woordeo : SUN-relzen Is er om aan elk ver1anren te voldoen!

SUN-reÏ%en N.V., ver( . .\.1249 AALST: Korte ANTWERPEN:

*

flcfencyv.

Brussel slaat aan!

GEEF HEM EENS EEN

• • • • • •

Woont 0 iets te "era' vaD ëën vaD ODzekantoreD? Schrijf een kaartje, of bel eveD op. Vrijblijvend natuurlijk. Bet tOODt beslist de moeite!

accent. met procedure-incidenten. met onderbrekingen van de zitting en met een totaal gebrek aan ef-

MEVROUW,

...en informeer alvast even bij

Cuhuurraclen

Al heeft de Volksunie met alle mogelijke middelen getracht de grondwetsherziening te saboteren, ) het waren haar vertegenwoordigers die bij de installatie van de Cultuurraad uit volle borst «De Vlaamse Leeuw) zongen. Kennelijk hadden zij dus wel redenen om (voorlopte) tevreden te zijn. De geest op de installatie-plechtigheid voor de Vlaamse Cultuurraad was in elk geval heel wat positiever dan bij de Waalse. «La Dernlère Heure» stelde dit niet zonder

(sic) instrument te maken, brachten de Waalse raadsleden daartegenover een beeld met specifiek latijnse stempel : verwarde vergadering van een beweenlIj k peil ; een Vierde Republiek met Waals

Zoutstraat 22, tel. 053:700.08 Korte Nieuwstraat 26. tel. 03/33.12.78 BRUGGE: Geldmuntstraat 5. tel. 050/392.66 BRUSSEL: Em. Jacqmainl. 103, tel. 02/19.23.03 02.'17.29.92 GENT: Nederkouter 24. tel. 09.23.03.76 HASSELT: Diesterstraat 26, tel. 011/208.14 IZEGEM: Marktstraat 44, tel. 051/341.58 LEUVEN: TIensesteenweg 37. tel. 016'343.08 ST.-NIKLAAS: 1\Iercatorstraat 7, tel. 03 '76.67.05 TIENEN: Veemarkt 43, tel. 016/820.82 ZOTl'EGEM: A. Scheirisstr.31-33, tel. 09 70.2l.75

Ondergetekende

.

adres

.

wenst als eindejaarsverrassing een gunstabonnement voor 6, 12 maanden (. ) te schenken aan

.

adres en stort het overeenstemmend bedrag van 125. 250 fr. (0) op P.C.R. nr 969.92 van « De Vlaamse Gids:. Korte Nieuwstraat 28 Antwerpen.

*

Schrappen wat niet past

(/.._--Goed drukwerk is als een mooie glimlach het opent vele deuren Wie waarde hecht aan kwaliteit en stijl doet er goed aan contact te nemen met de

/ ...,,'

_

-

.

"

to,; (.

., ••• .,0

)

Drukkerij Antigoon n.v. TYPO.

OFFSET·

2000 Antwerpen 1000 Brussel

ROTATIE

Vlemlncksltaat 15 Em. Jacqmainlaan 105

tet

03132.89.68

tel. 02117.5595

3

,

[

BUITENLAND

I

De Amerikaanse·verkiezingen '72 (c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Publieke financiering

De Amerikaanse verkiezingen voor een president. een vice-president. een derde deel van de gouverneurs. een volledig nieuw Huis van Afgevaardigden en een derde van de Senaat moeten plaatshebben in november 1972. De Amerikaanse Senaat heeft een eigenaardige bijdrage geleverd voor de eigenlijke inzet van die verkiezingen. die een jaar lang de Amerikanen gaan bezighouden. Men weet. dat er verzet gerezen was tegen de enorme bedragen. die door de politieke partijen in de klesstrijd besteed werden en die onvermijdelIj k de partij bevoordeelden. die het gemakkelijkst dit geld bijeen kon brengen. Niet. dat het altijd het bestede geld was. dat de uitslag bepaalde. Nee. maar zij die er het meest van bezaten. konden toch de geweldigste propaganda voeren. De Senaat nu heeft op 22 november een origineel systeem aanvaard om de klescampagnes te laten finarieleren door het publiek zelf. Het stelsel voorziet nl.. dat een deel van de belasttnzsgelden, geïnd

van Afgevaardigden voor de negerwijk Brooklyn van New York : zij wil zich minstens op vier van de « primaire ~ congressen aanbieden, om aan het parttjbestuur te herinneren, dat de negerstemmen nOIl niet gewonnen zij n. De dertien « zwarte ~ vertegenwoordigers van de Kamer hebben trouwens besloten in mei een congres te houden, om eventueel een nattonale s e stemming van hun rasgenoten te bereiken. En dan is et' bovenal nog de verklaring van Edward Kennedy aan «Time ~ betreffende Nixon : «Het zal moeilijk zijn hem te verslaan, indien Nixon een eind maakt aan de oorlog, indien zijn reis naar Peking resultaten oplevert. indien de economie gunstig evolueert en indien de werkloosheid vermindert s ,

Willy DE SCHUITER

Het voorstel. door de Senaat aanvaard, zou aan de belastingbetaler toelaten op zij n aanslagbiljet te vermelden, of hij ermee instemt, dat één dollar van zijn belastingen wordt besteed aan de financiering van de kiescampagne van de partij van zij n keuze. ofwel zou gestort worden in een algemeen fonds, te verdelen onder verscheidene partijen. De democraten juichten dit voorstel toe. Zij moeten nog altijd een schuld van 9 miljoen dollar goedmaken, opgelopen gedurende de kiescampagne in 1968 voor hun kandidaten Hubert Humphrey en Edmund Muskie. Er is dus veel kans .. dat het Huis van Afgevaardigden, waar er 254 decmoeraten zetelen tegenover 180 republikeinen. het voorstel ook aanneemt. Van hun kant zijn president Nixon en de republikeinse partij niet te spreken over dit ontwerp. Maar indien de beide Kamers het goedkeuren. dan kan Nixon moeilijk zijn veto uitbrengen. Het voorstel werd nl. ingelij fd in de wet op de belastingen, die hij gaarne zou zien aanvaarden. Ze voorziet immers de belastingverminderingen en de premies op de investeringen. die deel uitmaken van zijn jongste economise he poli tie k.

Hum phreu

te sullen als kandidaat bij de democraten : senator Georges McGovern ~Zuid-Dakota I en senator Henry Jackson (staat Washington i , Maar dan zij n er verder : Senator Edward Kennedy \Massachusetts i, kandidaat tegen wil en dank. want hij blijft verklaren niet geïnteresseerd te zijn;

Het ztjn natuurlijk veel v indlens ~. maar 111 de ogen van de massa « doet Nixon voorlopig iets, terwijl zijn tegenstrevers zich uitputten in onderlinge ruzies.

Nixon

Cieoryc W(lllC/cc

Hubert

door de regering daarvoor gebruikt zal worden. De bedragen. die in het wetsvoorstel voorzien zijn, bedragen 20.400.000 dollar voor elk van de twee grote partijen, de republikeinse en de democratische, en 6.300.000 dollar voor de «Amerrkaanse» partij van de onafhankelijke gouverneur, George Wallace, van Alabama.

DE KANDIDATEN Zo deze financiering van de verkieztngscampagne Nixon dwarszit, dan heeft hij langs de andere kant het voordeel van de verdeeldheid onder de democraten, wat hun kandidaten betreft. Er zijn er nog maar twee. die hun inzicht te kennen hebben gegeven zich voor

Edllumd

Muskie

John Lindsay, burgemeester van New York. pas van de republikeinse naar de democratische partij overgekomen: Edmund Muskie I senator van Malnel; Senator Hubert Humphrey \ Mlnnesota I, die zich eerst wou terugtrekken na zijn nederlaag in 1968. maar vanzins schijnt opnieuw zijn kandidatuur te stellen; Wilburmillis. lid van het Huis van Afgevaardigden voor Arkansas; en dan waren er nog vier senatoren : Haraid Hughs I Iowa I, Birch Bay I Indiana 1 : Fred Harris rOklanoma i en William Proxmire I Wisconsin I, die hun verlangen hadden te kennen gegeven hun intrek te nemen in het Witte Huis. maar die < gezien de concurrentie al zouden besloten hebben niet verder aan te dringen.

Jonn Lindsay

Dit zal het nat uurlijk voor de democraten niet gemakkelij kmaken de énige kandidaat te ontdekken, met dit gevaar erbij. dat ze de aanhangers van de gebuisden naar <, vreemde kandidaten kunnen drijven. Want ook die zijn er nog George Wallace, die weer zal opkomen met zijn derde partij; verder een man. die zich na 1968 'het jaar van de moord op Robert Kennedy uit de politiek terugtrok: oud-senator Engene McCarthy: hij sprak reeds herhaaldelijk over een vierde partij, indien de democratische kandidaat hem niet moest bevallen ... ï

Eindelijk

mevr.

een kleurlinge,

Shirley lid van

Chilsom. het Huis

Eduard

K ennedy

AANKLACHT

UIT SPANJE


Er heerst op dit ogenblik in Spanje een strijd rond het dagblad «Madrrd», waarvan de regering zich wil meester maken. Rafaël Calvo Serer, voorzitter van de beheerraad en eigenaar van de volstrekte meerderheid der aandelen, heeft in «Le Monde» een artikel gepubliceerd. waarin hij heftig van leer trekt tegen de vice-president van de regering, admiraal Carrero Blanco. Wie is deze Rafaël Calvo Serer ? Hij is schrijver. professor aan de faculteit van filosofie van de Universiteit van Madrid. talentvol journalist, en een der best gekende personaliteiten uit de Spaanse politiek. Sedert 1943 was hij politiek raadsman van de graaf van Barcelona, hoofd van de dynastie der Bourbons en vader van prins Juan Carlos, aangeduid als opvolger van Franco. Gedurende de burgeroorlog verdedigde hij hartstochtelijk de nationalistische drijfveren. Vandaag is hij een overtuigd voorstander van een ware democratische en liberale wijziging in de politiek van Spanje. Hij maakte dan ook van zijn blad een orgaan, dat zich onderscheidde door zijn vrijheid van opinie en geraakte onvermijdelijk in conflict met de regering.

)

In zijn artikel, dat verscheen onder de titel «Ik ook, ik beschuldig. zet hij de redenen uiteen, waarom admiraal Carrero Blanco op alle manieren tracht hem het zwijgen op te leggen.

Voor ons is daarbij van belang. hoe de regering daarbij te werk wil gaan. Reeds op 31 mei 1968 werd het blad gedurende vier maanden geschorst, ingevolge een artikel van Serer. dat handelde over de crisis in Frankrijk en als opschrift droeg : .Zich terugtrekken op tijd: neen tegen generaal

KIJKEN OVER DE GRENZEN de Gaulle,. Er werd natuurlijk een zinspeling in gezien op de Spaanse toestanden. Het dagblad «Madrid. werd inmiddels volledig verboden, omdat de beheerraad zich niet neerlegde bij volgende voorwaarden : opneming als directeur van de falangist José Maria Alfaro, schrijver van de fascistische hymne .Cara al Soh (Met de zon in 't gelaat) en van een afgevaardigde beheerder, aan te duiden door het ministerie van Voorlichting, die namens de regering moet tussenbeide komen in de leiding van het dagblad. Serer klaagt dan voornamelijk aan, dat Carrero Blanco en zijn minister van het Ontwikkelingsplan, Laureano Lopez Rodo, de klok hebben teruggezet op 1939 met de allerstrengste dictatuur van uit die periode. Die mannen voelden zich bedreigd door de Matesa-zaak, waarin verscheidene vroegere en huidige ministers betrokken waren en waaruit bleek hoe sommige groepen de regeringspolitiek beïnvloeden door middel van de Spaanse Volksbank. Tegenover het dagblad .Yal>, beschermd door de bisschoppen. kan Carrero Blanco geen maatregelen treffen. Hij vreest echter, dat «Madrid. al de maneuvers achter de schermen aan het licht zal

brengen. De enige hoop van Serer berust nu nog bij Franco. die nog niet alle macht uit handen heeft gegeven. Er is volgens Serer nog slechts een vreedzame oplossing in Spanje: een andere regering. De directeur van «Madrid,. wordt nu wegens het artikel in 4'Le Monde. beticht van een aanslag op de staatsveiligheid.

HET HONGAARSE EXPERIMENT Men weet. dat Hongarije in 1968 besloot zijn economie te verbeteren door de invoering van hervormingen, die gedeeltelijk aan de «kapitalistische stelsels» uit het Westen ontleend werden. De Hongaren zij n thans volop bezig de gevolgen te overwegen. Sommige ervan waren onverwacht en ook ongewenst en de regering overlegt wat er moet gebeuren. Een der gevaren is, dat een gedeelte van de Hongaarse communisten zich bedreigd gevoelen in hun macht door de hervormingen. Die groep tracht van de opgerezen moeilijkheden der laatste maanden gebruik te maken. om de hervormingen ongedaan te maken.

Er zijn vier voorname problemen. Het eerste is een groot tekort in de betalingsbalans na twee jaar van winst. Het wordt toegeschreven aan een slechte oogst. aan een te grote invoer uit de oostelij ke landen van Europa. aan de prijsstijgingen van goederen in het WEsten en de moeilijkheid om aldaar te verkopen. Het tweede probleem is een geweldige stijging van de investeringen. waardoor al te grote eisen werden gesteld aan de beschikbare fondsen en waardoor de bouwnijverheid de aanvragen niet volgen kon. HEt derde probleem is het reit. dat de vrije arbeidsmarkt tezamen ~evallen is met een reusachtig tekort aan arbeidskrachten. Dit hoert voor gevolg dat een vijfde van de arbeiders thans van het éne werk naar het andere blij ven overgaan om hogere lonen te verkrijgen. Het vierde is eindelijk. dat sommige landbouwondernemingen. die minder belast worden dan de industrie. thans ook omgeschakeld zijn op industriële produktie. Zij kunnen sneller aan de vraag op de markt beantwoorden. breiden uit en lokken de geschoolde arbeidskrachten van de staa tsnijver hcden weg. Daardoor is zelfs een omuckeerde stroming ontstaan tegen 'de traditie in. nl. terug van de steden naar het land. Eerste-minister Fock blij ft er bij. dat er over het algemecn méér , voordelen zijn. dan nadelen. De Hongaarse regering wil echter tC'-' rug gebruik gaan maken van heel wat macht. die vrljgegt ven werd aan ondernemlngslriders en aroelders. Dit wil echter niet zeggen, dat ze afziet van de hervormlngr-n, waarvoor ze trouwens een periode van tien jaar had voorzien. All?t'n vraagt de h. Foek me er begrip «voor democratie binnen collectieve wij sheid». Dit kan niets anders beduiden. dan dat de staatscontrole terug strengere vormen aannemen zal. De eerste-minister hoopt daarmee het hoofd te kunnen bieden aan heil, die de hervormingen willen afschaffen.

YOLKSBKANG

)

wordt uitgegeven door de Stichting A. Vanderpoorten

REDACTIE: Korte NIeuwstraat 28, 2000 Antwerpen.

HOOFDREDACTEUR EN VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: Fr. Strieleman, Karel Oomsstraat, 2000 Antwerpen.

43

ADMI~ISTRATIE: L.V.V.-Secretariaat Korte NIeuwstraat 26 2000 Antwerpen Tel. :

(03)

32.23.25

JAARABONNEMENT: 100 fr. te soorten op postenequerekening 736.99 van bet

Liberaal Vlaams Antwerpen.

Verbond

5

I

DOSSIER

I


Pleidooi voor een abortus- liniek

Onze medestander André Vanhove, nieuw verkozen provinciaal raadslid voor Oost-Vlaanderen, heeft tijdens de bespreking van de begroting in de Oostvlaamse provinciale raad met veel overtuiging de oprichting bepleit van een «Provinciaal centrum voor medischverantwoorde zwangerschapsonderbreking~, kortweg een abortuskliniek. Spreker was daarbij van oordeel dat het abortusprobleem niet langer in de schoenen van de vrijzinnigen allee1t mag geschoven worden, vermits talloze uitspraken het tegenovergestelde bewijzen. - Maar zelfs al zou dit niet het geval geweest zijn, zelfs al zou het probleem van de abortus alleen door de vrijzinnigen worden gesteld, dan nog en dan beslist nog zouden wij een tolerante houding van de andersdenleenden verwachten, zegde André Vanhove. En : - Wij erkennen en respecteren het recht van hen die om principiële ol religieuze redenen geen zwangerschapsonderbreking fn overwegin.q willen nemen, maar in een pluralistische maatschappij moet die mogelijkheid bestaan.

Pluralisme

Enkele dagen voor deze tussenkomst, had zich tussen een aantal C.V.P.-leden, aangevoerd door bestendig afgevaardigde Van steenberge, en André Vanhove een scherp incident voorgedaan, toen laatstgenoemde bij de eerste lezing van de begroting een artikel weerhield om kort zijn voorstel uiteen te zetten. Nadat deze C.V.P.-raadsleden de interpellant hadden uitgejouwd, protesteerde de h. Vanhove bij de voorzitter van de provinciale raad. Tijdens zijn uiteenzetting over abortus kwam spreker terug op dit incident, en kon hij nu in een muisstille raadszaal verklaren: WIJ, vlaamsgezinde vrijzinnigen, hebben sinds enkele jaren loyaal meegewerkt als het ging om Leuven, om Brussel, om andere communautaire problemen, en ook voor de verwezenlijking van de culturele autonomie in ons land. Ik hoef u de rol van het Willemsfonds in dat verband niet te onderstrepen. Het komt ons echter voor dat, eenmaal deze culturele autonomie ondertekend, eenmaal dit vertrouwen geschonken, dit pluralisme, deze verdraagzaamheid een concrete gestalte moet verkrijgen. Goethe heeft gezegd dat «tolerantie eigenlijk een voorbijgaande gezindheid behoorde te zjjn, die zou moeten overgaan in eerbied •. En dit is, geachte collega's, de betekenis die wij hechten aan de begrippen verdraagzaamheid en tolerantie: zij duiden niet enkel op een gedogen. een toelaten uit welwillendheid of terwille van de rust. maar een gunnen van de vrijheid aan de andersdenkende om er een andere oYertulglng op na te houden. Tolerantie is slechts in zuivere vorm aanwezig, wanneer ze Juist NIET

•

berust op onverschilligheid. Terecht heeft de bekende Nederlandse filosoof, pater Walgraeve, het als volgt omschreven: - «Om juist in de volle zin van het woord verdraagzaam te kunnen zijn, moet men uit eigen ervaring beseffen, wat het betekent een overtuiging te hebben en haar lief te hebben. Eerst dan kan men ten volle bevroeden wat de eigen overtuiging voor de andersdenkende betekent. Eerst dan Is men volledig bewust van de waarde die men door de verdraagzaamheid in de andere eerbledigb. Deze twee Uitspraken, mijnheer de voorzitter, leken ons nodig om te antwoorden op wat voorgaande week is geschied, en ook, geachte collega's, om aan te tonen dat wij eerbied hebben voor iedereen die er een andere overtuiging op nahoudt, o.a. ook inzake abortus. Maar, wij stellen even duidelijk dat een dergelijke zienswijze niet mag opgedrongen worden aan deze andersdenkenden. Vóór deze andersdenkenden, voor ons, is de zwangerschapsonderbreking, zoals reeds gezegd, een menselijk probleem, en wij, humanisten, die de mens centraal stellen in onze filosofie, willen en wensen dit probleem niet uit de weg te gaan. Meer zelfs, wij willen pogen mensen te helpen die in nood zijn, zelfs al zou beweerd worden dat dit een minderheid is.

werkelij kheid hem wel te bezwaren. Uit gesprekken op dat colloquium bleek, dat er in vrijwel elk academisch ziekenhuis in België vrouwen van een ongewenste zwangerschap bevrijd worden, als de omstandigheden dat tenminste rechtvaardigen. En het is voor niemand een geheim dat ook katholieke instellingen, waar toch principieel-religieuze overwegingen een grote rol spelen, de wet overtreden. De kerk heeft immers nooit ontkend dat in de jaren, toen Kongo in bloed en geweld dreigde onder te gaan, missiezusters op die manier zijn behandeld tegen de gevolgen van verkrachting. Op dit wetenschappelijk colloquium werd tevens vastgesteld dat vele tienduizenden elk jaar hun toevlucht moeten nemen tot de beruch te «enge-ltjesmaaksters •.

Precedenten - Het argument, dat de wet strikt genomen, ten onzent abortus verbiedt, is juist, zegde André Vanhave. Even juist is echter dat de

Moordenaar Bestendig afgevaardigde Van Steenberge voelde duidelijk dat hij met deze uitspraken over pluralisme op zijn plaats werd gezet, en onderbrak dan maar opnieuw vrij brutaal. Hij werd daarbij gesteund door een ander e.v.p.raadslid, die «moordenaar» uitriep, terwijl een vrouwelij k C.V.P.-lid ostentatief de zaal verliet. Eenmaal de kalmte teruggekeerd, gaf André Vanhove vervolgens een overzicht van het abortusvraagstuk in de wereld, om uiteindelij k in ons land te belanden. Zegde spreker in dit verband : - Naar schatting ondergaan in ons land 7 tot 8 vrouwen op 10 tenminste eens in hun leven een vruchtafdrijving. Het juiste aantal abortussen, dat jaarlijks in België wordt gepleegd, is echter niet bekend. De meest uiteenlopende cijfers worden genoemd, maar algemeen wordt aangenomen dat het er minimum 50.000 en maximum 300.000 zijn. Anti-wettelijk, inderdaad, maar een feit. Daarom getuigde het van onbetwistbare moed. toen de chirurg-gynaecoloog van de Luikse universiteit, prof. Grégoire. op een onlangs te Brussel gehouden colloquium een lijstje van twaalf abortus-operaties opsomde. allen in het Academisch Ziekenhuis van Luik. en onder zijn verantwoordelijkheid uitgevoerd. Zij waren gebaseerd geweest op ernstige medische of sociale indicaties en hij en zijn staf zouden er mee doorgaan, zei hij, al begon de steeds groeiende

tegensteWng tussen wetgering en

André

V"nhove

wetgeving in Nederland b.V. ongeveer dezelfde is als deze in België, doch dat men daar heel wat socialer en menselijker blijkt te zijn : sinds 1953 is niemand in Nederland nog veroordeeld voor abortus, terwijl dit jaar alleen reeds 5 abortusklinieken, telkens met steun van de onderscheiden gemeenten, werden opgericht, nl. te Arnhem, Utrecht, Beverdijk, Den Haag en Rotterdam ; thans is Groningen In oprichting. Vrij algemeen gaat men er uit van het feit dat het bij een op democratische wijze tot stand gekomen recht, niet z6 is dat de gehele bevolking in alle gevallen een strafbaar gestelde handeling immoreel vindt. Soms zelfs zijn de opvattingen volkomen tegengesteld, wat uiteindelijk ook afhangt van de maatschappelijke si t u a tie. De maatschappij ondergaat doorlopend veranderingen. Daardoor verandert ook de moraal, en daarmee het strafrecht. Tussen de snel wisselende moraal en het betrekkelijk constante strafrecht kunnen soms echter grote spanningen ontstaan. Het moet tot nadenken stemmen

)


hoe een gewoonte In het ene tIJdperk als een ernstig miadrlJf, in het andere als een lichte overtreding wordt beschouwd ; bij het ene volk als een ernstige fout en bij het andere als een normaal en derhalve straffeloos verschijnsel, in het ene land als schending van het publteke recht, in het andere als een persoonlijke aangelegenheid wordt gezien. De abortus betekende bij menig volk en in menige tijd zelfs een verdienstelijke en prijzenswaardige behandeling. Elders hebben zelfs de onmenselijkste straffen de abortus niet kunnen verhinderen. Tevens gaat men er In Nederland en ook in België In heel wat kringen van uit, dat het niet de taak is van de staat de moraal te beschermen of te versterken. Als de staat door de bestraffing der abortus de onzedelijkheid, de moraal wil beschermen, dan moet hij het verwijt verwachten dat hij bij de bescherming der moraal nogal onstelselmatig tewerk gaat. Hij bestraft bigamie streng, terwijl overspel nooit wordt bestraft. De prostitutie is evenals het concubinaat vrij. Zo zijn er nog vele andere zgn. eonzedeltlkes handelmgen- die niet bestraft worden. Al deze feiten tonen aan dat de staat tamelijk planloos de zgn. immoraliteit van zijn onderdanen bestrijdt, voor zover men uiteraard abortus als zijnde immoreel wil bestempelen.

)

Vrouwenemancipatie

Ook wees spreker op de positie van de vrouw, die tegenwoordig terecht een andere is dan die van vroeger : de vrouw eist volledige emancipatie, volledige zeggingschap, en niet alleen het recht op moederschap, maar ook het recht om dit af te wijzen moet de bekroning zijn van deze emancipatie. André Vanhove besloot zijn toespraak als volgt : - In het begin van deze maand stierf te Couillet in Wallonië in tragische omstandigheden een 24jarige jonge moeder, als gevolg van een duistere en verkeerd uitgevoerde illegale abortustngreep. De dood van deze Micheline 80chart is één van de duizenden, gevolg van een wet die de dood of de verminking op zijn geweten heeft van hele rijen slachtoffers. Er werd reeds gezegd dat er geen wetsartikel in het gehele strafrecht bestaat, dat met zoveel bloed is bevlekt. Wij geloven dan ook dat de feiten meer dan ooit aandringen op de oprichting van een «Centrum voor medisch-verantwoorde zwangerschapsonderbrckmg». Nederland heeft bewezen dat het mogelijk is dergelijk project uit te voeren vooraleer de wet wordt afgeschaft. Het feit dat het reeds gebeurt in de meeste academische ziekenhuizen is een argument te meer. Vele voorbeelden tonen trouwens aan dat zaken in ons land worden uitgevoerd. die in feite de letter van de wet overschrij den. Wij vragen de Bestendige Deputatie dan ook dit voorstel te overwegen, juist omdat wij begaan zijn met de noden en met het leed van velen onder ons. Wij hopen even oprecht dat deze Deputatie de consequentie zal aanvaarden van de overtuiging van velen in dit land en in deze provincie, nl. dat het gaat om verantwoorde hulpverlening, gericht om ruimte te scheppen voor een vrije en bewuste besllssfng van de vrouw, gericht ook om in dienst te staan van de medemens.

Na beweerd te hebben dat de staat voor zedenmeester ongeschikt is, omdat het al moeUijk genoeg is recht te handhaven, vatte André Vanhove de argumenten «proabortus» als volgt samen : de enorme psychische gevolgen zowel voor moeder als voor kind . vervolgens het feit .dat abortus het resultaat is van een sociaal-morele ellende, waaraan dringend dient te worden gesaneerd; uiteindelijk gebeurt Ulegale abortus meestal in wan smakelljke omstandigheden .*. De' C.V.P. - B.S.P. -coalitie aandoor. in vele, gevallen ongure person~es --:- dtarblt Is oor een dut= . vaal'dde- deze ·conseqaentie - Uiteraard niet. delijk klaSseverschil , , merkbaar.

Pranse Literatuur

)

EI/e, 'A:diienne Het .succe~ van de recéntste roman . ze geschledents ' in omgekeerde richting: Ulric leert Adrienrie van van,Edmqnde Cbarles-Roux, «Elle, langs om minder kennen eri hoe Adrlenne:t (Editions ~rnard Grasonbegrijpelijker zij Is, des te verset, .Parls .VIe), Is voor een goed liefder Hij wordt. Gesitueerd op de deel: te vérklarêÏl door de indrUk achtergrond van het bezette Parijs, dat men met het hoofdpersonage symboliseert Adrienne een verzetservan - die Adr1enne - nooit. de techniek : zij is de lijfelijk geworsreez van het spel verlaat. Neen, den Franse speelse soepelheid van men leeft er nlet mee In de buurt van· .een casino, maar v~akbiJ geest waar de Duitse stoere ernst geen syllabe' van aanvoelt, die met iemand die de comedle, het bedrog, list, leugens en frivoliteit, de vijde leugens, doelbewust tot een onand ontwapent door hem te fasciverbrekeUj k deel van zichzelf heeft neren. . gemaakt en daarmee haar leven uitspeelt, Gans de roman door Rond «Adrienne ~ beschrij ft Edvraagt de aristokraat Ulric Muhlen, monde Charles-Roux in haarboelkapitein In het f)ezettend Duitse ende roman, episodes die in andere leger te Parijs, zich af wie «Elle, steden Van Europa dan Parijs geAdrienne), nu eigenlijk wel is. Telplaatst zijn, maar die. parallel lopen kens: hij meent achter haar opeenof in contrapunt staan tot de « vervolgende en eontradlctortsche. verhouding ~ Ulric-Adrienne. Daarmee halen over zichzelf, iets van haar stijgt het verhaal ver. uit boven het wezenlijkheid, te hebben: achterromanceren van een passie die haald, verdwijnt die «waarheid ~ door de een magistraal ge~peeld weel; als een fata morgana en het en door de ander nooit innerlijk Is Adrienne zelf die daarvoor zorgt, beleefd wordt. Dè romanfiguren zich verschuilend achter de naam van Edmonde Charles-Roux zijn de Llcla, gedragen door een raadselweerspiegeling van een,aan het achtig personage dat zijzelf mis- .einde van de laatste wereldoorlog, schien geweest Is. . . ineenstortend Europa. Met «ElIe, Adrlenne ~ bedacht EdPaul SCHUYTEJll monde Charles-Roux een amoureu-

r -;;.; EN-;;;;~-

~;E;; l

Simone Signoret als "La Veuve eou re" De transtauae Belgische romancier Georges Simeno71, mag zich zeker niet beklagen over een gebrek aan belangstelling va1llDege de cineasten voor zijn oeuvre. Talloze van zijn romans werden reeds ingeblikt en het ziet er niet naar uit dat de reeks binnen afzienbare tijd zal afgesloten worden. Terwijl momenteel overal met grote bijval de verfilming loopt van zijn aangrijpende analyse van een liefde-haat verhouding tussen twee van elkaar vervreemde echtgenoten (<< Le Chat » l , wordt reeds «La Veuve Couderc ~ uitgebracht, weer in de regie van Pierre Granier-Deterre en met in een der hoofdrollen Simone Signoret. De keuze van laatstgenoemde in de rol van een verbitterde weduwe, die haar zuur verworven huis dient te verdedigen tegenover inhalige familieleden. is zeker geen toeval. La Siçnoret is nl. de Simenoniaanse heldin bij uitstek. Haar ondankbare fysiek Sirnone heeft een hekel aan glamour én een broertje dood aan make-u p - haar lang niet çemakkclii): karakter en ervaren artistiek gezag, het talent ook waarmee ze zich kan inleven in een complex personage. maken van Simene Siçnorel de gedroomde vertolkster van een Simenon-fiçuur, Als «La Veuve Couderc », wier kortstondig avontuur met een mvsterieuze vreemdeling, veel jonger in jaren dan zijzelf, tragisch eindigt, is zij eens te meer « criant de vérité " zoals de Fransen het zo onvertaalbaar juist zeggen. Als die vreemdeling, die door de politie opgespoord toordt wegens een dubbele (politieke) moord, levert ook Alain Delon een verdienstelijke prestatie, lang niet zo overtuigend echter als La Signoret, die tot op heden slechts in één Frans acteur haar gelijke heeft gevonden .' Gabin.

---

"De Wedwce Couderc is echter 7lid Idsluitold h ct verhaal I'an een onrnotieliik e en in bloed gesmoorde tietäesaituire. Het is ook de erocaiie I'cm het Frankriik 1'(11/ vóór de 2e Wcrcldoorlo'l. Ollt [uist te z.ijn de pcr;odc'19341936 met het t a m eu :c Front Populaire. liet opk omend a1/tisemitisme en de rrecnuiclinçeniuuit in het alyclllecn, de latente sympatllie 1'00:- het äoorsiipelcnd [ascisme, [,;tetion Fraucaisc. in een ll'oord het broeibed 1'001' de latere Vichy-eol/aboratie. Dit alles heeft Pier re Granier-Dcf errc op een indrin-jen dc wij.:e weel' opocroepen . zotuier te insisteren eve1l1ccl. maal' Cllles is el', äu idelijk en ouatwendbaar als het noodlot, Die dreioenäc, onbcluuuili it:« sfeer u-erti titni 1107 op meesterl.i ke u.ii:e oein t carccrü i/I het bestoten Frunsc plattelandsl:'l'en. in de omstreken !'an Dijon; cel! beslotenheid en vijandigheid tenol'erstClCl11 van «indringers », die .:01/der enige scrttpules leiden tot aeniepiçe m ach.i nalies en regelrecht verraad. Dat is de wereld van «La Vel/re couäerc » en van Sime71071. /let strekt Pierre Gr anier-De i erre tot eer dat hij die boeiende sfeerevocatie zo treizek cr en zo rijk aan tiiäçetroutrc détailschildering op de filmstrook bracht. Met een picturale weelde ook, waarin poëzie en realiteit virtuoos vervloeien. Toen Granter-Deterre 10 jaar qeledeti zijn eerste langspeelfilm voorstelde .' «Le Petit Garçon de l'Ascenseur », een juweeltje in zijn genre, waren we een van de eersten om de aandacht te vestigen op deze begaafde cineast. Hij heeft nu zijn klasse bewezen en het lijdt geen twi1fel dat Granier-Deîerre met glans de fakkel heeft overgenomen van de grote Franse filmers van de vooroorlogse school.

I I

I

I I

I I

..

F. PAPON

..... -.!!!"'-----1

Filosofische veroordeling van totalitaire stelsels (c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

In verband met een «internationaal filosofenproject» van de NOS is op de televisie van onze Noorderburen een filosoof verschenen. Sir Karl Popper. in 1902 te Wenen geboren. Aan zijn theorie heeft A. De Kool in NRC-Handelsblad een artikel gewijd. waaraan we de volgende interessante gegevens ontlenen.

Voor Popper is in eerste aanleg wetenschap geen weg tot het vinden van de «waarheid~. Het is een stelsel van hypothesen of theorieen. die voortdurend moeten worden getoetst. De discussie wordt het kernpunt van de wetenschap. waarbij die discussie moet worden gezien als een poging een bepaalde theorie te ondergraven. haar als vals tf' doen uit.,,~hlinen.

Feil~Vdig~!}ualiW

Popper zegt dan ook. dat de vooruitgang van de wetenschap er niet in bestaat te bewijzen, dat een theorie geldig is. maar juist te bewijzen. dat ze het NIET is. Wie tracht theorieën op geldigheid te onderzoeken, stopt volgens Popper de voortgang van de wetenschap. want hij wil iets vastleggen. De onderzoeker moet altijd trachten te bewijzen. dat een theorie onjuist is. want alleen op die manier kunnen er nieuwe theorieën nodig worden. Toegepast op de politieke stelsels in de wereld verklaart dit. waarom Popper zo diep onder de indruk is van de ellende, die totalitaire systemen als nationaal-socialisme en communisme in de wereld hebben aangericht. Voor hem volgt immers uit de

Popper gelooft daarbij niet In utopistlsche. dus revolutionaire veranderingen. waarbij de hele maatschappljstructuur door een andere moet vervangen worden. Een van zijn argumenten daarvoor Is. dat er geen enkele wetenschappelIj k bewijs is, dat de utopieën werkelijk een betere maatschappij zullen opleveren. Er is dus geen discussie mogelij k en de theorie kan niet als vals bewezen worden. HIJ gelooft dan ook In de geleidelIjke verbetering op basis van het bestaande. zoals ook In de wetenschap theorieën stuk voor stuk kunnen verworpen en vervangen worden. Op die manier neemt hij aan. dat de ideale samenleving steeds dichter kan worden benaderd.

!:afsl !QQ~ n

nooit kan verzamelen.

DOET HET VOOR U!

*

* * *

volledig: FEITEN EN MENINGEN volgt bet binnenlandse politieke, sociale, culturele en economlscbe leven op de voet en komt elke maand in uw bus. objectief: 25 verscbillende dag-, 39 week-, 55 maandbladen en 5 officiële parlementaire documenten : alle strekkingen, alle ten~enzen, kortom alle FEITEN EN MENINGEN, duidelijk: FEITEN EN MENINGEN wordt u gebracbt op een bandlg quarto-formaat (21 x 27,5i met een overzichtelijke indeling In rubrieken, bruikbaar: u krijgt een bandlge en stevige ringmap waarin u elke maand de documenten per rubriek systematiscb kunt opbergen. Op die manier Is het volgen maand na maancf van de evolutie van de FEITEN EN MENINGEN kinderspel. De jaargang wordt afgesloten door uitrebrelde zakenen naamregisters.

,

))

3

G:

FEITEN

EN

MENINGEN

volledige, objectieve, duidelijke, en bruikbare informatie HET ACTUALITEITSTIJDSCHRIFT IN VLAANDEREN Ondergetekende: straat

en

Postnummer Beroep:

•..•.•....•.••.••.•.•.••.•..•.••.•..••.•••.•.••.••.••.•••

Nummer :

•.•.•..•.••.•.•••.••..•.•.•••.••••••••••••••.•.••••

en Plaats:

••.•.•••.•••••••••••••••••••••••••••.••••••••

•••.••••.••••••••.•••••.•..••.••.••••••••••••••••••••••••••••••••••••• -

abonneert hierbij op FEITEN EN MENINGEN - 1971 en stort vandaag 450 F. op postrekening 155.63 van Orion • n.v. Desclèe De Brouwer, Wijngaardplein 15, 8000-Brugpe, (tel. 050/399.51 0/ -52), met vermelding: Feiten en Mmmgen - 1971. Datum:

8

voorwaarde. dat elke theorie open is voor discussie. de eis voor vrijheid. omdat uiteraard alleen in vrijheid discussie mogelij kis. Popper verwerpt het marxisme vooral. omdat de dialectische logica dogmatisch is. geen discussie duldt en dus onwetenschappelijk is. Hij verwerpt echter vooral het totalitaire karakter van zulke regimes. Uit de eis voor elke theorie. dat ze openstaat voor discussie. volgt volgens Popper logischerwijze een liberale maatsChappij-opvatting. In een discussie zal de sterkste theorie ook de beste zijn. Maar de samenleving dient open te zijn. dit wil zeggen. dat elk facet van die samenleving hetzelfde is als een theorie. aldus onderworpen aan discussie. verwerpbaar en voor verbetering vatbaar.

•••...•................•

Handtekening

.

,. '(~

VAN

nE R'-6E:N

'N

.DI!. ~Ro P

,

Vlaamse P.V.V.: structuur en doctrine

Recommend Documents