VIVA MARIA. Magazine

VIVA MARIA Magazine

Redactie: Eco van Efferink Astrid Dezaire Norma de Jong Evert Jan van Hellenberg Hubar

VM Magazine—Thema “Wij en de wereld” 24ste jaargang,no.2 Verder in dit nummer:

Thema

“Wij en de wereld”

Deze tweede editie van het het nieuwe Viva Maria Magazine heeft als thema gekregen: “Wij en de wereld”. Een ruim thema dat op vele manieren ingevuld kan worden. De laatste tijd en zeker nu zeer actueel als we met wij en de wereld bijvoorbeeld ons asielzoekers beleid zouden bedoelen. Dat is niet de bedoeling maar het

gaat hier meer om hoe wij met onze school omgaan en denken over anderen in de wereld en dan voor ons specifiek in Mali, over de lessen geestelijke stromingen op onze school en over onze nieuwe aangenomen leermethode ‘DaVinci’ die aan de hand van allerlei verschillende culturen onze kinderen inzicht geeft in allerlei onderwerpen. Door onze verbondenheid met Mali hebben wij met Waalsdorp een zeer directe kijk op deze andere wereld. In deze VM Magazine een uitgebreid verslag over deze bijzondere band.

Mali & Waalsdorp

1– 3

Column

3

Wij de wereld

4

en religie WEBSITE We hebben met onze school nu (inmiddels al ruim een jaar met dank aan Mark) ook onze eigen website:

Waalsdorp en de DaVinci

5

leermethode

http://www.waalsdorp.nl als communicatie medium. Laat ons weten wat u van deze Magazine vindt: [email protected]

* AKTIE * MALI * AKTIE * MALI * AKTIE *

Vreemd verhaal over Isa en de Toren aan de overkant Volgende VM

6

6

Magazine

Mali – Waalsdorp : een bijzondere band. Van 3 tm 12 maart a.s. zal de samenwerking tussen Waalsdorp en Mali weer heel zichtbaar en tastbaar zijn in de school, voor de kinderen en de ouders/verzorgers, in de vorm van een tien dagen durend project met workshops en akties. De jaarlijkse kledingbeurs op Waalsdorp, waarvan de opbrengst ieder jaar ten goede kwam aan een kind in een ontwikkelingsland, heeft zich in 1995 tot een specifieker project ontwikkeld. Er werd een band aangegaan met een basisschool in een van de vijf armste landen ter we-

delen voor een noodzakelijke 6e leerkracht. (verder op blz. 2)

reld: Mali. De Ecole Fondamentale in het dorpje Ende ligt in het Dogongebied van Mali; het armste gebied. Deze school wordt bezocht door 600 Malinese kinderen in de leeftijd van 4 tot 14 jaar. Op deze school was een schrijnend tekort aan leermiddelen en aan financiële mid-

Juf Fanta

VM Magazine—Thema “Wij en de wereld”

Blz. 2

In 1999 werd een Stichting in het leven geroepen: De Stichting Mali-Waalsdorp. Hiermee werd het contact tussen Ende en Den Haag geformaliseerd. De Stichting staat garant voor de 6e leerkracht – juf Fanta -, zodat alle kinderen op de school in Ende een juf of meester voor de klas hebben (600 leerlingen – 6 leerkrachten – 6 lokalen).

Zij leren van elkaar De directe manier van samenwerken en alles wat de kinderen van Waalsdorp te horen en te zien krijgen over Mali, geeft hen al vroeg een idee over het leven in een ontwikkelingsland, wat zij voor de kinderen daar kunnen betekenen en vise versa. Zij leren van elkaar.

heeft geen lees– en informatieboeken voor de kinderen die kunnen lezen. Een scheve situatie waarin de Stichting graag verandering wil brengen. Er is nu onderwijs waardoor de kinderen leren lezen en de wereld zich voor hen kan openbaren. De hoogste tijd dus om in de leesbehoefte te voorzien. Van 3 tm 12 maart zal de samenwerking tussen Waalsdorp en Mali weer heel zichtbaar en tastbaar zijn in de school, voor de kinderen en de ouders/verzorgers, in de vorm van een tien dagen durend project met workshops en acties.

BIBLIOTHEEK Wat de kinderen in Ende nu hard nodig hebben, is een bibliotheek. De basisschool in Ende

De Stichting Mali-Waalsdorp heeft zich opgeworpen om fondsen te werven voor: •

De materiaalkosten van de nieuw te bouwen bibliotheek ( de arbeidskosten en het beheer worden opgebracht en verzorgd door de school in Ende, in samenwerking met de bevolking).

•

De kosten van de pakketten boeken en de verzendkosten daarvan naar Mali. (Hoe meer geld, hoe meer boeken).

Wat doen de kinderen en wat kunt u doen? Programma voor de kinderen Woensdag 3 maart opening van het project met muziek uit Mali en introductie van de cd Mali.

De projectperiode op Waalsdorp

EEN

van € 1,= per boek.

zal in het teken staan van de bouw van een nieuwe bibliotheek bij de school in Ende. Een bibliotheek met een gevarieerd en gedifferentieerd aanbod jeugdliteratuur. Hiervoor is Biblionef in Frankrijk gevraagd om pakketten boeken samen te stellen die in deze behoefte voorzien. Deze ideële organisatie biedt de pakketten aan voor het symbolische bedrag

Donderdag 4 en vrijdag 5 maart, worden er thematische lessen gegeven over voeding, kleding, architectuur en communicatie. De kinderen krijgen bezoek van Djop, een Malinese man. Op maandag 8 maart zijn er gastlessen van Ingrid Bes en Lilian Boes van de Stichting MaliWaalsdorp. Op dinsdag 9 en woensdag 10 maart zullen er diverse creatieve en muzikale activiteiten, zoals een djembé-workshop, zijn en op donderdag 11 maart zullen de kinderen werken aan de producten en activiteiten voor de tentoonstelling.

VM Magazine—Thema “Wij en de wereld” Tentoonstelling op vrijdag 12 maart 2004 De resultaten van de activiteiten zijn te bewonderen in een tentoonstelling met diverse presentaties op vrijdag 12 maart. Waalsdorp zal dan even verkeren in Afrikaanse sferen. Een hartverwarmende gedachte dat vanuit onze school op deze wijze aandacht wordt gegeven aan het ontwikkelingsland Mali.

Deze bijzondere uitgave zal verschijnen in juni 2004, als de Stichting Mali-Waalsdorp 5 jaar bestaat. De opbrengst van dit boek komt geheel ten goede aan de pakketten boeken voor de kinderen in Ende.

Mali?

U kunt tijdens de projectperiode vast voorintekenen op lijsten in de school.

De Bosatlas er maar bij. Aha, Afrika!

Steden als Tombouctou, Bamako, Nioro, Koulikoro, Gao, Ende...

Er wordt gewerkt aan een bijzonder boek, met de titel “Diep in het bos”.

Bouwstenen-aktie

Deze naam uit de kinderboekenweek is niet voor niets gekozen. Want in de afgelopen kinderboekenweek zijn de kinderen op Waalsdorp aan de slag gegaan voor Mali. De kinderen in de midden- en bovenbouw hebben verhalen en gedichten geschreven en hieruit worden er verschillende geselecteerd voor het boek.

Alle kinderen van Waalsdorp gaan een bouwsteentje beschilderen (één steentje per kind). Het is de bedoeling dat de kinderen hun steentje symbolisch verkopen aan hun vader, moeder of andere familieleden. Uw bijdrage kan vanaf vrijdag 5 maart worden ingeleverd bij de leerkracht van uw kind. Elk verkocht steentje wordt gevoegd in het schaalmodel van de bibliotheek, die in de school komt te staan. Zo kunnen de kinderen met eigen ogen zien hoe hun steentje bijdraagt aan de bouw van de bibliotheek.

Ook een aantal volwassenen verlenen belangeloos hun medewerking.

Mali. Maliënkolder. Maliënburg. Bali. Malinesieje.

Mali, een enorm paars gekleurd land, ingeklemd tussen een donkergroen Algerije, een lichtgroen Niger, een pauselijk blauw Boven-Volta, een kobaltgroen Ivoorkust, een viesgroen Guinee, een lentegroen Senegal en een geel Mauretanië.

Het boek “Diep in het bos”

De kinderen in de onderbouw hebben aquareltekeningen gemaakt en hieruit worden de illustraties voor het boek gekozen.

Blz. 3

NdJ

Rivieren als de Bani en de Niger. Hoeveel Malinezen zijn d’er eigenlijk? Waar leven ze van? Waarin geloven zij? Internet? De marktbewerking? Wordt er gedart? Is er een dierenambulance? Zijn er Malinese asielzoekers in Nederland? Moeten zij weg? Wat weet een mens toch weinig!

Wim Akkermans

Blz. 4

VM Magazine—Thema “Wij en de wereld”

Geestelijke stromingen Het thema van deze VIVA is een goede gelegenheid om u als ouders iets te vertellen over de lesjes ’geestelijke stromingen’, zoals die op Waalsdorp worden gegeven. Waalsdorp heeft er voor gekozen om voor dit vak, dat de minister in 1985 voor de scholen verplicht stelde, een vakleerkracht aan te stellen. Het zou ook gegeven kunnen worden tijdens de lessen wereldoriëntatie. Het vak is niet bedoeld voor geloofsoverdracht en het wordt ook niet gegeven in opdracht van enig kerkgenootschap. U moet eerder denken aan cultuurgeschiedenis of godsdienstgeschiedenis. Over levensbeschouwing en religie kunnen kinderen heel goed filosoferen. Vanaf de vijfde groep krijgen de kinderen elk jaar deze lessen, meestal negen of tien weken. Wij leven in een veelkleurige samenleving, of we dat nu prettig vinden of niet. Onze kinderen zullen tijdens hun schoolloopbaan of studie en later in hun werkomgeving steeds meer mensen ontmoeten uit andere culturen. Leerkrachten, artsen, verpleegkundigen, politici, zullen een Turkse, Libanese of nog andere achtergrond hebben. Het kan ons leven verrijken, als we ons er op voorbereiden. Als we van jongs af aan leren om interesse te tonen en belangstelling te hebben voor de mensen om ons heen. En we hun cultuur, hun achtergrond willen leren kennen. Godsdienst en religie spelen een hele belangrijke rol in de meeste samenlevingen. Wij Nederlanders, West Eu-

ropeanen, hebben dat, menen we, achter ons gelaten. We weten er daardoor zelfs weinig van. Onze cultuur was/is een christelijke, maar we moeten er opnieuw over geïnformeerd worden. Als het gaat om de verhalen, als het gaat om de betekenis van de feesten en gedenkdagen. Het heeft ook te maken met identiteit. Vanuit de kennis van onze eigen achtergrond kunnen we de vreemdeling tegemoet gaan en, zonder ons bedreigd te voelen, een open dialoog aangaan. Door ons te verdiepen in de verhalen, de feesten, de geschriften van andere religies leren we onderscheid te maken tussen leven vanuit een geloof en vanuit fundamentalisme, politiek radicalisme, barbarij, waar religie alleen maar een dekmantel is voor de greep naar de macht. Met de kinderen gaan we die verhalen lezen, vertellen en er samen over praten. Wat is het verhaal achter een feest, waar gaat het over? De vijfde groepers maken kennis met de oude verhalen, die we ook in de kunstgeschiedenis, de literatuur en de architectuur tegenkomen. De torenbouw van Babel, de ark van Noach (staat bij Bart Smit in de winkel), het scheppingsepos. In de zesde groep zijn de verhalen over Abraham en de aartsvaders en –moeders aan de beurt: de trektocht van Abraham, Izaäk en Jakob. De jaren van het volk in Egypte, land van de farao’s en de

piramiden. Tot en met het ontstaan van Pesach, de Joodse Paasviering. De zevende groepers komen aan de beurt in de tijd van de vele lichtfeesten: november en december. Aan de orde komen Advent en Kerstfeest, de ontstaansgeschiedenis van het christendom en de uitbreiding ervan over de wereld, over Europa, ons leefgebied. Met enkele zijstappen naar het Chanoekafeest van de Joden en het Divalifeest van de Hindoes. Maar ook in december de Dag van de Rechten van de Mens. Wat doet de wereld daarmee? De achtste groepers gaan aan de slag met Islam en Hindoeïsme en horen over mensen van vroeger en nu, die zich laten inspireren door religie of levensbeschouwing. Natuurlijk onthouden de kinderen niet alle feiten en weetjes precies. Maar we proberen wel met elkaar een respectvolle houding tegenover dit alles te vinden. Om met een open oog en kritisch in de wereld te kunnen staan. Een van de kinderen zei het onlangs zo: ’Ik wil niet bij een bepaalde kerk horen, denk ik. Maar ik wil wel in saamhorigheid (het was heus háár woord) met anderen meewerken aan een goede wereld’. Kon ze het beter uitdrukken? Voor een leefbare, bewoonbare, rechtvaardige wereld. Wij en de wereld.

Januari 2004, Elly Jager.

VM Magazine—Thema “Wij en de wereld”

Blz. 5

De ‘Da Vinci’ leermethode Tot de zomer van 2002 werden in de bovenbouw aardrijkskunde en geschiedenis op een klassikale wijze gegeven. Omdat dit weinig Montessoriaans was en doordat de kinderen op deze manier weinig tijd overhielden om zelf te werken, werd er al langere tijd gezocht naar een andere methode voor dit onderwijs. Sinds het schooljaar 2002-2003 werken de kinderen met een nieuwe methode: Da Vinci. De Da Vinci methode is geschreven door twee Montessori leerkrachten. Zij hebben deze methode voor de middenen bovenbouw bedacht en verder uitgewerkt. Het betreft een leermethode die alle aspecten van wereldoriëntatie bevat. Het gaat erom de onnatuurlijke grenzen tussen de vakken te laten vervallen en onderwijs als een geheel aan te bieden. Alle vakken vallen binnen deze onderwijsvorm met uitzondering van

en elke bouw start iedere keer tegelijk met dezelfde onderwerpen. Het komt natuurlijk voor dat een kind in de middenbouw instapt in het tweede of derde jaar van de cyclus. Door een herhalingsperiode aan het begin van elk jaar begrijpen de kinderen de plaats van het onderwerp in het geheel. In de middenbouw komen achtereenvolgend in die drie jaar de volgende onderwerpen aan bod: 1. Het Heelal, 2. De Aarde en 3. De ontwikkeling van het leven. In elke periode wordt een dier en een plant behandeld. De middenbouwcyclus eindigt met de eerste mens en de bovenbouw behandelt vervolgens de ontwikkeling van de menselijke beschaving tot aan het heden. In de bovenbouw komen in die drie jaar tijd de volgende onderwerpen aan bod: 1. Egyptenaren, Indianen, Grieken, 2. Romeinen, Vikingen, Maya, Maori en 3. Middeleeuwen, Nieuwe tijd, Nieuwste tijd gegeven. Bij elk onderwerp wordt een dier, plant, klimaat en topografie behandeld. Alles is gebaseerd op ‘de Tijdlijn’ die ook daadwerkelijk in de klas hangt. Deze loopt vanaf de prehistorie tot aan de dag van vandaag en bestaat uit 3 perspectieven: op wereldniveau, Europa-niveau en Nederlandniveau.

rekenen, taal (en lezen) en verkeer. Rekenen en taal gaan gewoon door op de ‘normale’ Montessori manier met de traditionele Montessori hulpmiddelen.

De Da Vinci methode wordt gegeven in een cyclus van 3 jaren. De lessen van dit kosmische onderwijs worden aangeboden aan de hele klas

Hoe komen alle aspecten nu aan bod? Een voorbeeld: Op dit moment zijn in de bovenbouw net de Romeinen behandeld en wordt gestart met de Vikingen. Deze rijke historische periodes zijn een bron om over allerlei onderwerpen te praten zoals de sporten, hoe ze toen woonden, hoe de rolverdeling was in het gezin. Ook de mooie spannende verhalen uit die tijd worden natuurlijk behandeld. Zo kun je daar van alles aan ophangen, het is een goed uitgewerkte methode. Het Romeinse rijk besloeg op

zijn hoogtepunt een heel groot deel van Europa en Azië. Aan de hand van de ligging van de verschillende landen moesten de kinderen bijvoorbeeld uitzoeken wat het klimaat is. Voor een 6e groeper was dat voldoende maar van een 8ste groeper werd verwacht dat alle klimaten werden uitgezocht en geleerd. Een ander onderwerp dat behandeld wordt, is de indeling van het dierenrijk. Bijvoorbeeld aan de hand van ‘de krokodil’. Kinderen weten nu wat een gewerveld of een ongewerveld dier is. Ieder onderwerp zit in een multomap en in de computer. De hulpmiddelen zijn echt geweldig.

De leerkrachten werken nu anderhalf jaar met de methode. “Het is een fantastisch pakket” zegt Jacqueline. “Het is geweldig voor zowel de leerkrachten als de leerlingen. De methode is heel goed in het Montessorionderwijs in te passen. Het geeft je een houvast en een veilig gevoel door de lijn en de structuur die er in zit. Je weet als leerkracht van te voren dat je na drie jaar alles hebt behandeld, dat je moet behandelen! “ Kortom, de eerste ervaringen zijn zeer positief en iedereen is razend enthousiast. Het enige nadeel is dat de leermethode nieuw is en dat de leerkrachten deze eerste cyclus heel veel tijd moeten besteden aan het uitzoeken en maken van geschikte werkjes voor de desbetreffende onderwerpen.

Kijk regelmatig in de klas van uw kind(eren) en u ziet wat ze maken naar aanleiding van het behandelde onderwerp en zeker aan het eind van een periode zijn de klas en de voorruimte gevuld met hele bouwwerken, posters, maquettes en nog veel meer. Zeer de moeite waard! AD

VM Magazine—Thema “Wij en de wereld”

VREEMD ZWERFVERHAAL OVER ISA EN DE TOREN AAN DE OVERKANT Op zondag 28 maart 2004 zal de Openbare Bibliotheek aan het Spui een grote rol spelen in een geheimzinnige Zwerftocht die gaat van het Rijswijkse plein naar de Openbare Bibliotheek.

activiteiten is het maken van een pop-up kaart van de Openbare Bibliotheek waarop de kinderen, in het klein, een eigen leeshoek zullen inrichten en versieren. Deze pop-up kaarten worden op 28 maart tentoongesteld in de bibliotheek en kunnen daarna verstuurd worden naar Mali. De zwerftocht begint op het kunstzinnige gebouw De Struijk aan het Rijswijkseplein om:

Deze zwerftocht gaat over ‘Isa en de toren aan de overkant’, en dit verhaal is geschreven door het schrijversduo Marja Roscam Abbing & Marjet van Cleeff. Zij leerden elkaar kennen via de bibliotheek op Montessorischool Waalsdorp. Ze raakten bevriend toen ze ook nog eens in de Openbare Bibliotheek hetzelfde boek wilden lenen: ‘Vadertje Langbeen’ Op een dag stelde Van Cleeff aan Abbing voor om samen een boek te gaan schrijven. Ze besloten een spannend verhaal voor kinderen te gaan schrijven, dat werd ‘Struisvogelkoorts’ en daarna schreven ze nog ‘De Zwarte rugzak’ (bekroond met een zilveren griffel) en ‘Wespeneiland’. De zwerftocht sluit als activiteit aan bij de projectweek Mali die op school met verschillende activiteiten vorm krijgt. Een van de verdere

Blz. 6

13.00 uur, 13.15 uur, 13.30 uur, 13.45 uur en 14.00 uur. De tocht eindigt op de tweede etage van de Openbare Bibliotheek aan het Spui en Marjet van Cleeff zal ook aanwezig zijn en voorlezen.

Aanmelding via de intekenlijst op school. Informatie via site www.kinderboekenstad.nl of www.bibliotheekdenhaag.nl

Aan de Ouders/verzorgers Het volgende nummer van de VM Magazine zal eind mei 2004 verschijnen en het thema zal zijn:

Montessori school Waalsdorp Den Haag, Nederland Telefoon: 070—3247420 Email: [email protected]

Het Kindvolgsysteem en de interne zorg op Waalsdorp *** ***

Met ingang van augustus 2004 zal een nieuw kindvolgsysteem worden ingevoerd en hierover zullen wij u in het VM Magazine informeren. Heeft u iets te vertellen over dit thema, dan is uw bijdrage voor de 3e uitgave van het VMM van harte welkom. Uw kopij kunt u inleveren door middel van de kopijbus in de kopieerkamer of per e-mail: [email protected]

Http://www.waalsdorp.nl