Water
5
1 en 2
Visje ,visje, in de sloot
Waterdiertjes vangen en bekijken
Doelen
De leerlingen: • ontdekken dat er in de sloot behalve eenden ook andere dieren leven zoals vissen en kleinere waterdiertjes. • weten dat ook de hele kleine dieren eten nodig hebben. • ontdekken dat er ook planten zijn die onder water groeien. • kunnen verschillende planten en dieren onderscheiden. • beseffen dat schoon water belangrijk is voor planten en dieren. • leren zorgvuldig en zonder angst om te gaan met dieren en planten.
Begrippen
de waterdieren, de waterplanten, het aquarium
Materialen
• Aquaria (gebruik eventueel grote (augurken)potten) • Zand/grind • Emmers • Schepnetjes (Je kunt zelf een schepnet maken door een zeef op een stok te binden) • Platte witte bakken/diepe borden (chineesbakjes) • Vergrootglazen of loeppotjes • Visvoer • Zoekkaart waterdiertjes • Scheur- en knipmateriaal • Plakspullen • Texelse-Tim-pop met kroos en een kikker op/in zijn muts
Duur
100 minuten
Inleiding (10 minuten)
Texels Tim vertelt dat hij een beetje laat is. Hij was lekker de natuur in. Maar hij was te dicht bij de slootkant gekomen en erin gevallen. Gelukkig kon hij er weer uit komen. Maar zijn muts is nog een beetje nat. Er zit ook nog kroos op en er zit een kikker in. Er zitten dus planten en dieren in het slootwater!
(60 minuten)
Zet van tevoren een aantal aquaria klaar op de thematafel. Op de bodem hiervan doen de leerlingen wat zand of grind. Vul ze voor een gedeelte met water. Verdeel de leerlingen in groepjes van drie of vier en zorg voor extra begeleiding. Ga naar een sloot of vijver in de buurt. Zorg ervoor dat er per groepje een schepnetje, een witte platte bak en een emmer is. Doe een beetje water in de platte bakken. Laat de leerlingen daar hun
5. Visje ,visje, in de sloot
Kern
www.duurzameleerleerlijn.nl 15
vangst in doen en direct bekijken. Laat het materiaal rouleren. Doe uiteindelijk de inhoud van de bakken in de emmer. Spreek met de leerlingen af dat de vangst na een paar dagen weer in de sloot teruggezet wordt. Kikkerdril kun je laten uitkomen in de klas. Tip De dieren zijn het best te vangen door met het netje achtjes te draaien in het water, tussen waterplanten maar ook in vrij water, niet te diep door de modder.
Verdeel de vangst in de klas over de aquaria. Waterplanten kunnen worden gebruikt bij het inrichten. Sommige dieren eten van deze planten. Het zijn planten die onderwater kunnen groeien. Sommige dieren verdragen elkaar niet. Geelgerande watertorren, bootsmannetjes en waterschorpioenen eten andere waterorganismen op. Eten en gegeten worden. De vleesetende waterdieren kunt u af en toe een beetje visvoer geven. Geef niet te veel, want wat ze niet opeten gaat liggen rotten.
Tip Zet een waterplant in een vaasje met water en laat een klein stukje boven het water uitsteken. Kijk wat er gebeurt.
Bekijk met de leerlingen de vangst nog eens wat beter. Ook met vergrootglazen. Hoe zien de dieren eruit? Hebben ze poten? Hoeveel? Hebben ze een staart, een kop, een bek? Gebruik de zoekkaarten. De leerlingen zullen misschien de echte namen van de dieren willen weten, maar het is ook leuk om ze passende fantasienamen te laten bedenken.
Afronding
Bespreek waarom dit water goed is voor de waterdieren en niet voor ons om te drinken. Wat kan er gebeuren met de sloot zodat het niet meer fijn is voor de waterdieren?
(30 minuten) Ga met de leerlingen knippen, scheuren, plakken, etc. Maak bijvoorbeeld een ‘slootboek’, of een groot groepswerk: een sloot op een lang papier.
Spraakwaterplaten: • Gebruik de spraakwaterplaten 2 en 3 om het met de leerlingen over schone en vieze sloten te hebben. Thematafel: • Pas de thematafel aan, leg er enkele boeken bij, hang er een poster of wat kleine illustraties van onderwaterleven bij. Spannend is om een paar vergrootglazen bij aquariumbakken te leggen. • Hang een lachende Droppie Water aan een aquarium. Spel: • Laat de waterdieren naspelen in het speellokaal. De kikkers, vissen, eenden en de kleine waterdieren. Vang de leerlingen. “Juf is het visnet”. Gevangen leerlingen moeten op de bank zitten. Het aquarium! Of een leerling is de reiger en probeert de dieren te vangen. Liedjes: • Visje, visje in het water • Er zaten 7 kikkertjes • Acht kleine eendjes met rode teentjes • Alle eendjes zwemmen in het water • Tien kleine visjes
5. Visje ,visje, in de sloot
Extra
www.duurzameleerleerlijn.nl 16
Zoekblad
www.duurzameleerleerlijn.nl 17
5. Visje ,visje, in de sloot
Spraakwaterplaat 2
www.duurzameleerleerlijn.nl 18
5. Visje ,visje, in de sloot
Spraakwaterplaat 3
www.duurzameleerleerlijn.nl 19
5. Visje ,visje, in de sloot