Visie op Klooster “Klein Rijckholt
Inhouds opgave 1
Introductie
2
CultuurHistorie
3
Onze visie voor het klooster
4
Wonen en Zorg
5
Vlekkenplan en Impressie
6
Verkeer en Parkeren
7
Organisatie
8
Financiering
9
Sterkte en Zwakte analyse
10
Markt analyse
11
Fasering
12
Samenvatting
1 Introductie het initiatief van Stichting Holtveld
De Stichting Holtveld heeft als missie een breed drie generatie- wonen project te realiseren, waarin mantelzorg een belangrijk pijler is. We willen met een groep mensen op een sociale- maatschappelijke en duurzame manier samenwonen en -leven. In harmonie met elkaar, waarbij nabuurschap, gezelligheid en zorg voor elkaar speerpunten zijn. Respect voor elkaars privéruimte en privéleven zijn daarbij van groot belang. De groep zal bestaan uit starters, gezinnen en ouderen. Zij dragen zorg voor de omgeving in de vorm van arbeid, waarbij te denken valt aan onderhoud, beheer en exploitatie. Daarnaast bieden de bewoners een vaste financiële ondersteuning, door een maandelijkse bijdrage. Voor de continuïteit van het project is een dynamische groep nodig, die achter deze visie staat. De stichting heeft geen winstoogmerk. Voor de financiering van het project willen we, naast de verhuur van woon-en zorgunits een aantal diensten aanbieden, waaronder:
► (Mantel-)zorg voor de bewoner die nog zelfstandig kan functioneren, maar kleine hand- en spandiensten nodig heeft. ► Zorg met begeleiding die inspeelt in op individuele hulp vraag en behoefte en waarbij een CIZ-indicatie aanwezig is. Hiervoor willen we gespecialiseerd personeel aantrekken. ► Verhuren van ruimtes voor therapieën. ► Bed & Breakfast, ook geschikt voor mindervaliden. ► Theetuin. ► Galerie. ► Cursussen en workshops. ► Natuurkamperen. ► Vakantie voor groepen, waarbij de ruimtes ook geschikt voor mindervaliden zijn. Het Drie-Generatie-Wonen project bevindt zich in de opstartfase. Op dit moment richten we onze pijlen op een prachtig kloostercomplex “Klein Rijckholt”, gelegen in Rijckholt, gemeente Eijsden-Margraten. Meer hierover volgt later in deze presentatie. Deze invulling is onder voorbehoud van wijzigingen en dient als concept.
Initiatief
Sinds 2008 zijn we bezig met het vinden van een locatie, waar wij ons project met al zijn facetten kunnen realiseren. We bezochten diverse gemeentes en provincies, waar ons concept positief ontvangen werd. Men vindt het een veelbelovend plan. De samenstelling van ons project vraagt om een specifiek gebouw of locatie. Maar ook vraagt het flexibiliteit en slagvaardigheid van de betrokken gemeente en overheid. Bijzondere woonvormen kunnen via een wijzigingsbevoegdheid worden toegestaan. Het grote struikelblok is het aspect wonen, in verband met krimp en wooncontingent. Nu is het kloostergebouw een bijzonder gebouw, welk een maatschappelijk – culturele waarde heeft. Een nieuwe invulling van een
dergelijk gebouw blijkt vaak een probleem te zijn. Daarom hopen we dat de gemeente Eijsden-Margraten ons project ook positief waardeert. De provincie Limburg ondersteunt ons plan. Door de hervormingen van het zorgstelsel, waaronder scheiden van Wonen en Zorg, worden ouderen geacht zo lang mogelijk in hun eigen woning te blijven wonen. En aldaar (thuis-)zorg te ontvangen. Door deze ontwikkelingen ontstaan steeds meer nieuwe (innovatieve) woonzorg-initiatieven, zoals zorgappartementen. Waarbij zorg wordt aangeboden in combinatie met zelfstandige bewoning. De vraag doet zich voor of bij het gebruik van deze zorgappartementen bestemmingsplan-technisch sprake is van de bestemming ‘’Woondoeleinden’’ of ‘’Maatschappelijke doeleinden’’. Deze vraag is recentelijk door de Raad van State beantwoord in de uitspraak van 25 maart 2015 (nr. 201405264/1). Zie ook deze link: http://www.ozplusjuristen.nl/component/k2/item/156-zelfstandig-wonen-in-combinatie-met-zorg-bestemmingsplanperikelen-en-het-oordeel-van-de-raad-van-state#sthash.X6hASfOa.dpuf De Afdeling is met de rechtbank van oordeel dat het appartementencomplex, gelet op de heden ten dagen veranderende ontwikkeling in de zorg, die ertoe leidt dat steeds meer kleinschalige initiatieven in het leven worden geroepen, waarbij zorg wordt aangeboden in combinatie met (zelfstandige) bewoning en gelet op de mate van begeleiding en zorg die in het appartementencomplex wordt geboden, in de gegeven omstandigheden, in overeenstemming is met de bestemming “Bijzondere doeleinden”, in het bijzonder sociale en/of maatschappelijke doeleinden.” Wij hebben niet één project, maar brengen verschillende projecten samen in één programma en we leggen onze visie graag aan u uit. Want in ons project kiezen we voor de lange termijn aanpak, waarbij we sommige aspecten in een later stadium realiseren. We wensen
met de plannen en resultaten bij te dragen aan een integrale visie op de toekomst van klooster “klein Rijckholt” De onderbouwing van onze visie is dat eventuele nieuwe functies in het klooster meegenomen kunnen worden in een samenhangende gebiedsontwikkeling van de regio. Kloosters zijn door hun omvang vaak de beeldbepalende gebouwen in een gebied en juist om die reden interessant. Nieuwe ontwikkelingen in en rond een klooster geven vaak ook een impuls voor de verbetering van een veel groter gebied rond een klooster, op het gebied van recreatie, toerisme, werkgelegenheid. Groei in alle opzichten.
van mogelijkheden. Zoals oppassen en ‘opvoeden’ van de kinderen, kennis en ervaring delen met starters en families en voor elkaar daar zijn om vereenzaming te voorkomen. De starters kunnen senioren helpen met die taken waar ze hulp bij
De voordelen van het wonen met meer generaties worden erkend, maar ook wordt duidelijk dat een open houding en inzet van bewoners van groot belang zijn om van deze vorm van wonen een succes te maken*. Bron: Aedis Actis, Wonen voor alle leeftijden, Een onderzoek naar woonprojecten met meer generaties en onderlinge dienstverlening, Utrecht, maart 2008, Aedes-Actiz Kenniscentrum WonenZorg, Eindredactie: Mirjam Scholten
Drie generatie gemeenschappelijk wonen in een nieuw jasje. Wonen met meer-generaties staat in Nederland nog in de kinderschoenen. Veel senioren geven de voorkeur aan “wonen voor alle leeftijden” boven wonen met leeftijdgenoten. Ouderen hebben na de levensfase van kinderen opvoeden en werken behoefte aan een nieuwe zelfstandige woonsituatie met structureel meer contactmogelijkheden dan hun huidige woonomgeving biedt. Maar Gemeenschappelijk wonen is niets nieuws! Het is de manier van wonen die van oudsher als standaard werd gezien en in veel culturen nog steeds de normale gang van leven is. De jonge generatie zorgt voor de oudere, en de oudere draagt haar steentje weer bij voor de groep. Concreet betekent dit dat bijvoorbeeld gepensioneerden hun levenservaring en netwerk kunnen inzetten in een veelvoud
nodig hebben. De families hebben op hun beurt een veilige plek voor opgroeiende kinderen en de kinderen zijn in aanraking met een divers aanbod aan gebeurtenissen, kennis en bezigheden.
Als je gemeenschappelijk woont, is er aandacht voor elkaar. Bijkomend voordeel is dat wederkerige mantelzorg de maatschappij ontlast. Maar het is ook belangrijk dat iedere bewoner een eigen plek heeft, met privacy. Je hebt immers niet altijd behoefte aan gezelschap en sociale activiteiten. Daarom dienen de woonvertrekken van de driegeneratie-units gescheiden te zijn, zodat iedereen ook zelfstandig kan functioneren. Wel willen we zoveel mogelijk voorziening-en gezamenlijk organiseren.Zo zal er een centraal gemeenschappelijk gebouw zijn, met onder andere een keuken, eetruimte, bibliotheek, vergaderruimte, logeerruimten, internetvoorziening, wasmachines, ect. Ook werkplaatsen en ateliers worden gedeeld en kunnen multifunctioneel worden gebruikt.
2 Cultuurhistorie Klooster “klein Rijckholt Op de vlucht voor de wetten van een Franse staatsman
kwam een groep Franse zusters Dominicanessen in 1903 in Herck de Stad in Belgisch Limburg terecht. Zij vormden een kloosterorde van slotzusters. Deze Franse zusters woonden in een kasteel genaamd “het Hof”, eigendom van de vooraanstaande familie de Pierpont. Aan het einde van het huurcontract bleek dat het onderkomen te klein werd voor de kloostergemeenschap. Ook werd het Hof steeds minder bewoonbaar; gedeelten van het gebouw waren ingestort. De eigenaar weigerde, ondanks het feit dat in 1904 zijn dochter Laure de Pierpont bij deze orde intrad, het gebouw te laten repareren en vergroten. Nieuw onderkomen De Franse zustergemeenschap besloot een nieuw klooster te bouwen in Nederland. Ze kocht hiervoor twee naast elkaar gelegen percelen bouwland op de grens van de voormalige gemeente Rijckholt en de gemeente Eijsden. De keuze voor Rijckholt werd ongetwijfeld beïnvloed door het verblijf van de Franse paters Dominicanen in Rijckholt. De zusters hadden goede contacten met deze paters. Vertrek uit Rijckholt Nadat de omstandigheden in Frankrijk waren verbeterd, verkochten de Franse zusters in 1923 het klooster in Rijckholt en zij keerden naar hun vaderland terug. Het klooster werd verkocht aan de “Geestelijke Vereeniging van Liefdezusters” uit Maastricht; een congregatie van de liefdezusters (Zusters onder de Bogen). Het klooster kreeg de naam: “Huize Immaculata”. Op de vlucht voor de wetten In Frankrijk werden eind 19e eeuw kerk en staat strikt gescheiden. Het verbod op de geestelijke orden zorgde ervoor dat Franse kloosterorden naar het buitenland vluchtten. Onze regio was voor hen een geliefd toevluchtsoord. Zo
De zusters en de dorpsgemeenschap. Na de komst van de Zusters onder de Bogen, stond het klooster open voor buitenstaanders. Een aantal dorpsgenoten verdiende er hun kost. De zusters vervulden een rol in de Rijckholts en Gronsveldse gemeenschap, op het
gebied van ziekenzorg en onderwijs. Dorpsbewoners zullen zich vast “de zuster van het Groene Kruis” herinneren of hebben bij hen op de bewaorsjaol gezeten. De zusters namen ook deel aan het culturele leven in Rijckholt/Gronsveld. Zo werden tot voor kort met carnaval de Snuffelère en tijdens de Grote Bronk de harmonie met de schutterij er allerhartelijkst ontvangen. Uitbreiding/verbouwing klooster Het klooster van Rijckholt was aangekocht als rustoord voor zieke zusters. Het voormalig slotklooster werd hiervoor in de loop der jaren aangepast. In 1937 werd een nieuwe eet, zieken- en slaapzaal aangebouwd. Aan de zuidzijde werd een veranda gebouwd die als lighal (sanatorium) werd ingericht. Eind vijftigerjaren kreeg de congregatie behoefte aan een tehuis waar de oudere zusters hun laatste levensjaren konden doorbrengen. Daar het bestaande klooster niet aan de eisen voor een bejaardentehuis voldeed, werd besloten een nieuw klooster met kapel te bouwen: “Huize St. Jozef”. Dit klooster werd op 23 april 1960 ingezegend. Dit nieuwe klooster telde toen al ruim 120 bejaarde bewoners. Het was het eerste kloosterverzorgingstehuis van Nederland. bron: http://www.kerkgebouwen-in-limburg.nl/kerken/rijckholt/klooster-huize-immaculata-rijckholt,
3 Onze Visie voor het klooster
Door ruimte aan een nieuw burgerinitiatief te bieden, kan een transitie naar een harmonieuze woon-/werkgemeenschap bereikt worden.
Hoe willen we dit bereiken.
De stichting werkt samen met deskundigen om het project in te passen op een locatie en haar omgeving, in aansluiting op het programma van eisen van de gemeente en betrokken partijen. Wij gaven eerder aan de Technische Universiteit Eindhoven de opdracht om een duurzaam, zelfvoorzienend en ‘Do It Yourself’ landhuis te ontwerpen voor een andere locatie in Weert. Ook voor het Fort Everdingen maakte een student een ontwerp voor een nieuwe invulling. En we onderhouden nauwe banden met de Universiteit van Wageningen, de wetenschapswinkels.nl en de afdeling Alterra, een onderdeel van Wageningen UR (University & Research centre). De universiteit is geïnteresseerd in het project en wil bijdragen aan het maatschappelijk belang dat hieruit voortkomt. Zij onderzoekt en adviseert hoe een locatie optimaal duurzaam te exploiteren en er maatschappelijke meerwaarde te creëren. De stichting wil de plannen aan laten sluiten op het gemeentelijke beleid en ruimtelijke structuurvisie voor het klooster “Klein Rijckholt. De invulling van het geheel, met onder andere een woonfunctie, zien wij als een stabiele basis voor exploitaties en onderhoud. Door bewoning is toezicht op het complex gewaarborgd.
Duurzaamheid en duurzame ontwikkeling
De praktijk van gebiedsontwikkeling leert, dat ontwikkelingen krachtiger en kansrijker zijn wanneer ze op de lange termijn waarde hebben voor mens (People), milieu (Planet) en markt (Profit).
Duurzaamheid en duurzame ontwikkeling zijn begrippen die verduidelijking nodig hebben. In deze visie wordt het begrip duurzaamheid verder uitgewerkt en concreet gemaakt. De overheden vinden het van groot belang dat initiatieven bijdragen aan een duurzame ontwikkeling en zullen daarop toetsen.
Landgoed
Wij denken het project optimaal in te kunnen passen in de vorm van een landgoed. Een landgoed van de toekomst. Een centrum van meervoudigheid, dat een lokale versterking kan bieden voor zowel sociaaleconomische als ecologische structuren. En dat het oogmerk heeft de kwaliteit van het landelijke gebied te versterken en uit te breiden.
Openstelling betekent dat het complex van zonsopgang tot zonsondergang toegankelijk is. Met in achtneming van de recht van overpad, voor de begraafplaats. Uitgezonderd zijn de drie-generatie units (max. 10% van het gebied, conform landgoedeisen). De optimalisering van wandelpaden zorgt dat omwonenden en andere bezoekers al wandelend van het landgoed kunnen genieten. Te zijner tijd worden er exterieure middelen geplaatst, zoals een kleine fietsenstalling (met oplaadpunt voor elektrische fietsen) en, verspreid over het terrein, picknick- en zitplaatsen. Bezoekers kunnen gebruik maken van een toiletvoorziening.
Exploitatie
Met het stichten van het Landgoed Klein Rijckholt wordt er gekozen voor de omvorming van het voormalig kloostercomplex tot een hoogwaardig natuurgebied met publieke toegankelijkheid. Door openstelling van het gebied en het koesteren van het cultureel erfgoed is voor omwonenden en andere bezoekers de natuur- en cultuurbeleving gewaarborgd.
Omwille van financiële ondersteuning, de bevordering van de cohesie van de groep en voor de levensvatbaarheid van het project, worden er initiatieven zoals een Bed & Breakfast (hierna B&B) ontwikkeld. Ook komen er groepsaccommodaties, worden activiteiten als cursussen, teambuilding, educatie, een galerie en themamarktjes opgezet. Positieve neveneffecten daarvan kunnen onder andere het aantrekken van toerisme en het ontstaan van nieuwe arbeidsplaatsen zijn. Onze visie is dat ontwikkelingen moeten bijdragen aan de natuur, het behoud en de promotie van het klooster en haar prachtige omgeving. Afhankelijk van de herbestemming van het klooster willen we, in samenwerking met de
gemeente en dorpsraad, een toeristische exploitatie ontwikkelen.
Toeristische recreatie
Door het aanbieden van gevulde picknickmanden hopen we bij te dragen aan een fijne beleving op het landgoed. We willen de theetuin van 10.00 tot 17.00 uur openstellen.
Logies verstrekkend: we willen graag een B&B huisvesten in “huize Immaculata”. Dit door het monument geschikt te maken met enkele individuele slaapplaatsen en een groepsaccommodatie (tevens geschikt voor mindervaliden). De doelgroepen hiervoor zijn onder andere ecotoeristen, liefhebbers van cultuurhistorische en mindervaliden. Het ontbijt zal voornamelijk bestaan uit biologische streekproducten, aangevuld met groenten en fruit van eigen teelt. Om kennis te maken met het gemeenschappelijk woonconcept kunnen bezoekers aan tafel aanschuiven bij gezamenlijke diners en lunches.
Natuur
Extensieve recreatie
Buiten de wandel- en fietsrecreatie willen we graag natuurkamperen realiseren op maximaal 0,5 hectare. Dit geeft namelijk weinig dynamiek en oefent nauwelijks druk uit op de omgeving, wat de natuurbeleving ten goede komt.
Theetuin
De unieke locatie en bijzondere natuur bieden recreanten een mooie rustplek. Hier kan men genieten van een kop thee of koffie en versnapering of een zelf gemaakt ijsje.
Op basis van een op te stellen beheerplan, onder andere volgens het principe van permacultuur, zullen de specifieke natuurwaarden verder worden ontwikkeld om biodiversiteit te bevorderen. Waarbij de huidige cultuur- en natuurhistorische kenmerken behouden worden. Er wordt hierdoor met minimaal ingrijpende maatregelen geleidelijk een meer diverse flora en fauna verwezenlijkt.
Moes- en pluktuin
De bewoners, vrijwilligers en deskundigen leggen een moestuin aan en onderhouden deze. Wij willen een permacultuur-ontwerp toepassen voor de invulling van de moestuin. Permacultuur gaat uit van met zo min mogelijke energie/inspanning een zo hoog mogelijke opbrengst bereiken, zonder daarbij gebruik te maken van bestrijdingsmiddelen. Dit door onder andere de tuin zodanig te ontwerpen dat factoren als waterhuishouding, zonopbrengst, reliëf, wind, bemesting, en zusterplanten optimaal gecombineerd worden. Er wordt als het ware gewerkt met de natuur. Een goed ontwerp zorgt ervoor dat door veel afwisselende, strategische geplaatste planten er een steeds grotere biodiversiteit kan worden gecreëerd. Met een steeds vruchtbaardere bodem. Waar insecten geen kans krijgen zich massaal te vermenigvuldigen. Een vorm van harmonische evenwicht. Door op deze manier te tuinieren, kan een hogere opbrengst per vierkante meter gerealiseerd worden. Het grootste probleem met het huidige landbouwsysteem is, dat het zo losbandig omspringt met fossiele brandstof. En dat er tien calorieën energie geconsumeerd worden voor één calorie in voedsel (Whitefield, 2005). Mogelijk kan een permacultuur landgoed in Limburg de eerste Nederlandse pilot zijn ter introductie van een efficiëntere biologische productie in samenwerking met universiteit Wageningen en lokale partners. De moes- en pluktuin biedt ook gelegenheid voor omwonenden en andere geïnteresseerden om op vrijwillige basis mee te helpen en als beloning wat groenten of fruit mee naar huis te nemen of samen de maaltijd te gebruiken. Ook een kleine biologische kraam/winkeltje waar de streekproducten verkocht worden is een optie. Wanneer het niet mogelijk is om op het complex deze za-
ken te verbouwen, dan gaan we kijken of we grond kunnen huren van een agrariër in de buurt of deze biologische producten inkopen bij een lokale teler.
flora en fauna (bijen), duurzaam (ver)bouwen, restaureren, groene energievoorzieningen, kunst en cultuur.
Imkerij en biologische zelfbestuiving.
Wij willen bijen gaan houden. Bijen zorgen voor de natuurlijke bestuiving en dit sluit aan op de permacultuur. De bijen mogen hun eigen raten bouwen en die op natuurlijke manier beheren. De consequentie daarvan is minder oogst, maar een gezonder bijenvolk. Door bij- vriendelijk te imkeren kan een volk zich gezond ontwikkelen.
Aanvullend op het duurzaamheidscafé worden er mogelijk cursussen gegeven over duurzaamheid in de breedste zin van het woord. Bij gebleken belangstelling kunnen wij het cursusmateriaal en eventuele ondersteuning aanbieden aan geïnteresseerden, die soortgelijke (deel)projecten willen opzetten. Of we kunnen hier een stage-/leerplek creëren.
Kunst en cultuur
Educatieve programma’s route
De ontwikkeling van de diverse bezienswaardigheden biedt de mogelijkheid om een educatieve route op te zetten, in de vorm van een speurtocht. In samenwerking met de Universiteit Wageningen is reeds een begin gemaakt aan een speurtocht voor 6 tot12-jarigen, waarin zij kunnen leren aan de hand van verschillende leerstijlen (van Kolb), denker, dromer, doener of beslisser. Het klooster heeft veel te bieden aan educatie, onderwerpen kunnen zijn: geschiedenis (roomse kerk), geologie (vuursteenmijn), conserveren van voedingsmiddelen,
Wij denken door middel van een (wisselende) expositieplek voor kunstenaars, op een unieke plek aan passanten een cultuurbeleving te bieden. Het organiseren van schilderworkshops en andere cursussen is mogelijk in de gemeenschappelijke ruimte. De theetuin kan ook als expositieruimte dienen.
“Duurzaamheidscafé”
In het Duurzaamheidscafé kunnen belangstellenden apparaten en producten die defect zijn ter reparatie aanbieden. Als ze hersteld zijn kunnen ze een tweede leven genieten. Het café zal zich vermoedelijk in de theetuin bevinden en ook mogelijk gebruikmaken van de werkplaats die het klooster in het souterrain heeft.
Ambachtelijke (timmer-)herstelwerkplaats
Voor de onderhoudswerkzaamheden en restauratie van het klooster en andere bouwwerken richten we een timmer-herstelwerkplaats in. Mogelijk biedt deze een leerplek voor monumentale restauratie in samenwerking met een opleidingsinstituut. De (timmer-) herstelwerkplaats dient ook een werkplek te zijn voor de kleine ondernemer.
4 Wonen en zorg
Klooster Rijckholt wordt een woongemeenschap die levnsloopbestendig is
Wonen en zorg
Voor starters, gezinnen en ouderen. Dat kunnen ouderen zijn die (nog) geen of juist intensieve zorg behoeven. De drie-generatie woonunits worden, indien mogelijk, geïmplementeerd en geoptimaliseerd in bestaande bebouwing. Dat op duurzame wijze, volgens onder andere het ‘cradle to cradle’ principe (hergebruik). Of er wordt zo nodig duurzame nieuwbouw gerealiseerd. Er wordt gestreefd naar woonunits die gecombineerd worden met zorgunits, zodat deze een ensemble vormen en goed aansluiten op de omgeving. Een belangrijk onderdeel van ons concept is het exploiteren van driegeneratie-units. Dit is de voornaamste financiële drager voor een stabiele, duurzame exploitatie. Deze formule staat garant voor behoud en beheer van deze unieke locatie voor nu en in de toekomst. De deelnemers voeren vrijwillig, maar niet vrijblijvend, onderhoud uit. Hierbij worden wettelijke regels en voorschriften gerespecteerd.
(Mantel-)Zorg
de bewonersgroep gemonitord en geevalueerd en indien mogelijk aangepast. Dit kan erin uitmonden dat volgende generaties de zorgzame maatschappij in een nieuw jasje zullen omarmen. Daarbij zijn zelfstandigheid, geborgenheid, veiligheid en duurzaamheid belangrijke waarden. Zo kunnen wij een steentje bijdragen aan het ondervangen van de vereenzaming in de samenleving, welk een reëel probleem is. Onze voorgestelde leefvorm kan een vangnet zijn om deze zorg over te nemen. Waarbij we voor expertise externe instanties kunnen inhuren.
ticulier alternatief voor het verzorgingshuis. De appartementen hebben geen eigen keuken. De dagelijks versbereide maaltijden kunnen gezamenlijk of in het eigen appartement genuttigd worden. De structuur van de dag wordt aangegeven, maar het ritme dat de individuele bewoner gewend is wordt gehandhaafd. De activiteiten worden hierop aangepast. Wandelen, buiten zijn, atelieren restaurant bezoek zijn hier voorbeelden van. Servicediensten zoals de kapper, schoonheidsspecialiste en fysiotherapeut komen aan huis.
Zelfstandig wonen met zorg op afstand
De zelfstandige appartementen zijn in verschillende gebouwen op het terrein gevestigd. De appartementen van 75 m² zijn gevestigd in gebouw C, “Huize st. Jozef”. Zij worden gecombineerd met startersappartementen 82 m² en eengezinswoning met 120 m² vloeroppervlakte. Deze appartementen bieden de mogelijkheid voor sociaal contact en gezelligheid in de gemeenschappelijke ruimtes.
Kortdurend verblijf Kleinschalig wonen voor mensen met of zonder hulpvraag.
Wij gaan in ons concept driegeneratie wonen, de twintig (mantel-)zorgunits in combinatie met de zorgaanbieders (gezin/starter) verwerken. Deze bijzondere woonvorm, los van familiebanden, maar toch met zorg voor elkaar, is volgens ons dè manier om de verantwoordelijkheid in eig-enhand te nemen op het gebied van zorg en hulpvraag.
We denken gebouw D, “Huize Vuursteen”, om te vormen tot 14 zorgunits met een oppervlakte van circa 25 m², met ieder een eigen badkamer. Er wordt gebruik gemaakt van de gemeenschappelijk woon - eetruimtes en keuken die door iedereen gebruikt kan worden. De zorgunits zijn ge schikt voor mensen die graag hun privacy behouden, maar ook sociaal contact zoeken. Er komt in de toekomst een
Bewoners worden aan elkaar gekoppels (adoptie) voor de sociale controle en hulpvraag behoefte, dit wordt in
24-uurs zorgdienst in huis, die zorg kan bieden en een gastvrouw voor de gezelligheid. Dit is een huiselijk en par-
Wij willen een paar kamers realiseren voor kortdurend verblijf. Voor als iemand tijdelijk verzorging nodig heeft. Men komt in aanmerking voor een Kortdurend Verblijf, als het in de thuissituatie tijdelijk niet of niet goed meer gaat. Bijvoorbeeld wanneer iemand: • Tijdelijk meer hulp nodig heeft dan thuis geboden of georganiseerd kan worden, zoals voor of na een ziekenhuisopname; • Alleen woont en ziek wordt; • Degene die normaliter zorg biedt met vakantie gaat of ziek is.
5 Nieuwe invulling kloostercomplex Het voormalige kloostercomplex heeft een oppervlakte van ruim 3 hectare.
Status / waarden: Maatschappelijk en Groen, monument en veel toevoegingen. Bouwkundige toestand: Redelijk. Het voormalige zorgcomplex wordt nu “anti-kraak’ bewoond. Toegankelijkheid: Nu nog niet openbaar toegankelijk.
Nieuwe invulling Klooster complex
Er staan zeven gebouwen met twee huisnummers. Deze gebouwen hebben momenteel verschillende functies. Een overzicht van hoe wij onze plannen hierin willen vormgeven: Gebouw A “huize Immaculata” Hierin worden de theetuin, de B&B en groepsaccommodaties, geschikt voor mindervaliden, gevestigd. De ontbijtruimte, kan tevens gebruikt worden voor de theetuin, als cursusruimte, voor tentoonstellingen en als galerie. Het platte dak op de eerste verdieping kleden we aan met glazen wand/muur, voor warmteopslag en isolatie.
Gebouw B en C “huize St. Jozef” Dit wordt het zorgcomplex en woonflat “huize St. Jozef” met therapie- en kantoorruimtes en de keuken. Hierin komen de appartementen voor de starters en ouderen die zorg op afstand nodig hebben, met ondersteunende woningen van de mantelzorgers. De gemeenschappelijke zitruimte - dag ruimte, keuken en fysioruimte, kapsalon, meditatieruimte. Winkeltje voor de dagelijkse levensmid-
delen en voor het verkopen van de opbrengst van de tuinen en imkerij. Ook worden hier gezinnen gehuisvest.
Gebouw D “huize Vuursteen”
Zorgcomplex “Huize Vuursteen” met 14 kamers, een gemeenschappelijke woonkamer en keuken. Hier hebben we de appartementen voor die bewoners die meer zorg nodig hebben. Met één á twee ondersteunende zorgondernemerunits. 24uurs-post, gemeenschappelijke zitruimte, keuken, was en droog-ruimte.
Gebouw E – Houten loods
Wordt geschikt gemaakt voor het kampeergedeelte. Met douches, keuken, zitgedeelte en op de zolder slaapplaatsen, groepsaccommodatie.
Voormalig gebouw F- “Kapel”
Deze plek van de voormalige kapel, die aangebouwd was aan Huize Sint Jozef, zouden we graag gebruiken voor nieuwbouw.
G- Linnenhuisje Beheerderswoning.
Gebouw H “de garage”
Hier komt een elektrisch oplaadpunt.
Vlekkenplan • B&B • Theetuin- picknickplekken • Fietslaadpunt • Huisdieren: o.a kippen-varkens-alpacca’sbijen- geiten. • Moes-pluktuin • 5 a 6 natuurkampeerplekjes • Drie-generatie units • Zorgunits • Balkons rondom flat C • Helofyten - waterberging
Huize sint Jozef nu
Huize sint Jozef hier een impressie hoe het kan worden.
Goene daken, zonnecollectoren, windenergie en helofyten waterberging
6 Verkeer en parkeren
Mobiliteit Het eigen, ruime parkeerterrein biedt 40 parkeerplekken. Van bewoners en gasten wordt verwacht dat zij hun auto op het parkeerterrein parkeren. Het gebruik van openbaar vervoer wordt gestimuleerd, hierbij wordt gedacht aan de inzet van een pendelbusdienst c.q. elektrische Tuktuk-taxi dienst. De bewoners dienen zoveel mogelijk gebruik te maken van dezelfde pendeldiensten. De precieze inzet van deze diensten wordt in een later stadium onderzocht en afgestemd met belanghebbende partijen. Hierbij wordt samenwerking gezocht met lokale partners. Verder wordt ingezet op het gedeeld autogebruik (www. autodate.nl) en het gezamenlijk doen van boodschappen en inkopen.
7 Organisatie
“In een woongemeenschap hebben de bewoners vrijwillig gekozen om in onderlinge betrokkenheid te wonen, op basis van gelijkheid, zelfbeheer, respect voor de gewenste mate van privacy. Meerdere individuen en/of huishoudens beschikken over gemeenschappelijke ruimtes en voorzieningen, en beheren deze gezamenlijk.” Bron Landelijk Vereniging Centraal Wonen
Sociocratie
Sociocratie is een organisatiemethode die het mogelijk maakt dat organisaties effectief en efficiënt vormgegeven en geleid worden, op basis van gelijkwaardigheid. Sociocratie is gebaseerd op wetenschappelijke uitgangspunten van sturen van dynamische processen: ► Alle processen zijn cyclisch en worden geken merkt door een sturend (leidend), een uitvoerend en metend deel; ► Alle (bekende) aspecten van de werkelijkheid die nen onderkend en meegenomen te worden; ► Bij het maken van onderscheid dient dit te worden gedaan op basis van transparantie en gelijkwaardig heid; ► Vrije ruimte om bij te sturen en “fouten” te kunnen maken, is noodzakelijk voor de ontwikkeling.
De stichting zorgt voor de aankoop en de ontwikkeling van een landgoed. Daarbij staat het verwezenlijken van duurzame gemeenschappelijke projecten centraal. De stichting draagt zorg voor het welslagen van het project. Zij verwerft en beheert fondsen voor de financiering van het terrein. Daarnaast wordt er voor de bewoners en ondernemers een coöperatie op sociocratische wijze opgericht, waarvan alle bewoners van de coöperatie per definitie lid zijn. Zij kopen c.q. huren het terrein en gebouwen en alle infrastructuren.
Het is essentieel dat de stichting kiest voor bewoners die achter deze manier van wonen staan. Daarom bewaakt de stichting haar duurzame doelstellingen door middel van het instellen van een selectiecommissie. Van deelnemers en ondernemers wordt gevraagd dat zij de visie en de spelregels onderschrijven en een wederzijdse kennismakingstijd met elkaar doormaken. Deze toelatingsprocedure is kan voorkomen dat mensen zich om de verkeerde redenen als bewoner kandidaat stellen. Maar mensen met een begeleidingsvraag en/of zij die gezelschap zoeken, zijn bij ons welkom, om te wonen en/of werken. Een plek waar mensen gezien en erkend worden en hun talenten kunnen gebruiken. Dat betekent dat bij het toelaten van deelnemers geen onderscheid wordt gemaakt op grond van gedachtegoed, ras, gezondheid, geaardheid, financiële draagkracht, opleiding of kunde.
8 Financiering
Een heel landgoed leefbaar en economisch stabiel krijgen gaat gepaard met durf en behoedzaamheid. Ook op financieel gebied!
fases en bijbehorende tijdsplanningen. Zodat er ruimte is voor aanpassingen gedurende de looptijd van het project indien nodig.
Huur/koop
Het project biedt ruimte voor meerdere exploitaties en iedere exploitatie brengt risico’s met zich mee. We hebben van de 3 hoofdexploitaties: de theetuin (34% omzet), de B&B (21% omzet), en de natuurcamping (6% omzet), een financiële uitwerking gemaakt. De gegevens zoals bezettingsgraad, bestedingspatroon/ bedrag en toerisme zijn afkomstig van het Centraal Bureau van Statistiek (CBS), Koninklijke Horeca Nederland (KHN) en ‘de Hotel Sector in Beeld’.
De stichting wil de locatie aankopen met een groep deelnemers. Andere bewoners betalen huur. De maandelijkse woonlasten zijn nog niet bekend. Deze lasten hangen af van het te kopen pand en grond, van het aantal woningen die gerealiseerd mogen worden en hoeveel subsidies en/ of fondsen er beschikbaar zijn.
De stichting die het toekomstige landgoed gaat beheren zal de verschillende mogelijkheden voor het aanvragen en verkrijgen van subsidies of andere geldbronnen onderzoeken. Met b.v. de verworven subsidies, crowdfunding kan de kwaliteit van het landgoed verder verhoogd worden. Ook wordt er gekeken naar de mogelijkheid om een landschapsfonds op te richten om financiële middelen voor de verdere natuurontwikkeling, het onderhoud en de instandhouding van het landgoed te verwerven. Juist omdat we op een andere manier willen samenleven, is het van wezenlijk belang om ook de financieel-economische aspecten op een andere dan gebruikelijke wijze vorm te geven. Eén van de uitgangspunten daarbij is dat de financiële lasten langdurig gedragen kunnen worden door eenieder. Wij hebben nog geen financieel plan toegevoegd. Indien ons plan voor een verder gesprek in aanmerking komt, willen we graag ons financieel plan voorleggen.
Voor de huurders van de woonunits bepalen we de huurprijs conform de sociale huurnorm, om mensen met een laag inkomen ook huisvesting te kunnen bieden binnen het gemeenschappelijk wonen. Van iedere bewoner wordt verwacht dat hij of zijn per week acht uur vrijwilligerswerk voor de stichting verricht. Dit is een ruime (veilige) berekening. Er dient onderhoud verricht te worden aan tuinen, landgoed, gebouwen, kleine projecten en exploitaties. We streven naar een sociaal redelijk kaal huurbedrag en een minimale energiekosten. De uiteindelijke prijs wordt bepaald door het aantal m² dat je wil bewoont.
Visie op de financiering De stichting heeft een sluitende business-case gerealiseerd. Hierin is ruimte is voor onder meer investeringen in de natuur, zelfvoorzienendheid. En ook voor de borging van de restauratie en consolidatie van het monumentale kloostergebouw. Het plan is flexibel ontworpen (met gemiddelde bezettingsprognoses) door onder andere te werken met financiële
Blijkt er uiteindelijk een exploitatie structureel verlies te draaien, dan is het mogelijk om dat onderdeel af te stoten. De investeringsbegroting van iedere exploitatie is gebaseerd op aankoop van een nieuwe inventaris. De aanschaf van goederen via executieverkoop, veilingen en eigen inbreng maken het mogelijk onder dit budget te blijven. De stichting streeft naar financiële onafhankelijkheid. Positief resultaat uit de bedrijfsvoering, worden gebruikt om leningen af te betalen. Of om te investeren in duurzame ontwikkelingen die (meer) geld opleveren, bijvoorbeeld de aanschaf van zonnepanelen. Door eerder af te lossen is het mogelijk kostenreducties door te voeren, waarvan deelnemers kunnen profiteren. Dit kan de deelnemers stimuleren en motiveren en financieel bewuster maken. Het financiële plan is bij meerdere financiers aangeboden voor (gedeeltelijke) financiering. Belangrijk is dat in deze
fase de stichting ongeveer € 24.000, -- en € 60.000, -per jaar (onbelast) bedrijfsresultaat genereert uit huuropbrengsten van de tijdelijke bewoning, om zodoende een eigen vermogen op te bouwen. Dit opbouwende vermogen kan ook als alternatief dienen om het woononderdeel te financieren. Uiteraard met een uitloop van enkele decennia. De overige onderdelen zoals exploitaties en restauratie hoeven geen vertraging op te lopen, gezien hiervoor een aparte financiering aangevraagd kan worden. Deze constructie geldt als een plan B.
plex bewonen. De borg die huurders betalen kan worden aangewend in de opstartfase. Gebouw D “huize Vuursteen”, is vrijwel gebruiksklaar voor tien ouderen die weinig ondersteuning nodig hebben. Deze mantelzorg wordt door de overige bewoners verleend.
Er is onderzoek gedaan naar fondsen en subsidiemogelijkheden. De resultaten hebben geleid tot het opzetten van een lijst van mogelijke subsidies en fondsen. De toekenning van de subsidies blijkt aan veranderingen onderhevig. De mogelijkheden zullen per jaar bekeken worden. De fondsen zijn meer stabiel. Een fonds heeft specifieke doelstellingen en helpt projecten, die deze doestellingen onderschrijven, vaak met financiële middelen of met deskundigheid. In ons project kan die expertise zich richten op zorg, natuur, monument-status, sociaal, duurzaamheid en architectuur. Zowel subsidies als fondsen worden niet meegerekend in de begroting van het project.
Totale investeringsbegroting: € 600.000, --
De financiële fases:
Daarnaast: Aanvragen vergunningen, bestemmingsplan wijziging, schoonmaak van terrein en pand, aanvragen subsidie en fondsen. Restauratie Huize Immaculata en realisatie B&B.
Fase 2, 2016- 2017: Start grote restauratie St. Jozef, Huize Immaculata en landgoedonderhoud. De kosten hiervan zijn in de investeringsbegroting opgenomen. Mochten de kosten hoger uitvallen dan worden deze, voor zover mogelijk, gefinancierd via de jaarlijks begrote onderhouds kosten van € 10.000, -- en door vrijwilligerswerk (onder andere van deelnemers). Inkomsten door verhuur (wonen in tijdelijk verblijf en de eerste gerestaureerde B&B-kamers).
Fase 1, heden – eind 2015 ● Verkrijging locatie Klooster Klein Rijckholt. ● Via eigen vermogen en onderhandse leningen wordt aankoop bekostigd. ● De aankoopkosten van panden en grond bedragen circa € 975.000.
Daarnaast: Natuurcamping in orde maken en verder voorbereiden van de B&B en theetuin. Via financier Qredits kan er een micro krediet van € 50.000 aangevraagd worden voor de opstartfase van de exploitaties hiervan. Daarnaast zullen via crowdfunding verder financiën vergaard worden. Er wordt een verzoek voor de financiering van de restauratie en het onderhoud ingediend bij het Nationaal Restauratiefonds
Fase 2, 2015 - 2016: Huurinkomsten door 10 huurders die tijdelijke woningen in het com-
Totale gevraagde investeringsvermogen is € 133.882, -- (waarvan 50%) voor de restauratie.
Fase 3, 2018-2019 Start nieuwbouw (bouwdepot) en duurzame voorzieningen (zonnepanelen, zonnecollectoren, isoleren bestaande gebouwen). Daarnaast: ● Afronding werkzaamheden aan B&B en natuurcamping; opening. Start inrichten theetuin. ● Inkomsten door huurders & exploitaties (beginnende). ● Totaal benodigde investering: € 1.093.495,--. Fase 4, vanaf 2019 Oplevering 40 units en opening theetuin. Inkomsten door huurders & Exploitaties. Daarnaast: Project financieel stabiel, continu onderhoud verrichten aan monument, gebouwen en landgoed.
Inhoudelijke aspecten financiering. Het financieel plan voegen we nog niet toe omdat het voor deze presentatie nog niet van toepassing is. Aanvullende gegevens: De stichting is momenteel vrijgesteld van btw. De statuten vermelden als doel ‘De muze van kunst en project uit te breiden’. De stichting is opgericht door kunstenaars, maar is overgedragen naar het huidig bestuur die de naam stichting Holtveld heeft behouden. Er is echter een statutenwijziging gemaakt (nog niet doorgevoerd) die toepasselijker is voor het gemeenschappelijk wonen project.
9 Sterkte en Zwakte analyse
Sterke kanten van het project
Zwakke kanten
Zwakke kanten worden ondervangen door
• De stichting heeft geen eigen vermogen • de huidige financiele markt stelt strenge eisen voor een lening. Hierdoor is financiering complex. • Gemeenschappelijk wonen is een minder gebruikelijke woonvorm, waardoor investeerders mogelijk afzien van investeringen.
• Door eigen vermogen en onderhandse leningen wort de aanloopfase bekostigd. • de huurinkomsten van tijdelijke bewoning dragen bij aan de algehele financiële positie van de stichting. • Na de verwerving wordt de in aanmerking komende fondsen en subsidies aangevraagd. • Sponsering en crowdfunding voor de individuele exploitaties wordt gebruikt. • Door vrijwilligerswerk van deelnemers kan in de beginfases geld bespaart worden.
• Op sommige vlakken is er meer deskundigheid gewenst. Bijvoorbeeld expertise op horecagebied, accountancy, wetkennis, vooral burgelijkrecht. • Monument eist specifieke kennis voor onderhoud en herstel. • Woonlijst voor toekomstige huurders is onzeker. en locatie afhankelijk. • Inzet van vrijwilligers en deelnemers is onzeker (qua inzetbaarheid en kunde).
• Het volgen van cursussen • Werving vrijwilligers met kennis. inschakelen van universiteiten, inhuren deskundigen. • Deelnemers zijn wel vrijwillig maar niet vrijblijvend. Het Korps Nationale Reserve (Natres) werkt ook op met deze methode. • Contract c.q. commitmentverklaring afsluiten met deelnemers..
• Democratische besluitvorming kan beslissingen vertragen. • Wetgeving voor mantelzorg, voordeurdelers is ongunstig voor financiële privacy. • Mensen in een uitkeringspositie zijn doorgaans niet in de gelegenheid om financieel veel bij te dragen. • Het drie generatie wonen is moeilijk te realiseren. Een evenredige leeftijdverdeling wordt bemoeilijkt doordat er meer oudere dan jongere belangstellenden zijn. • Het imago van gemeenschappelijk wonen. Deze woonvorm is niet algemeen bekend. • Alternatieve energie moeilijk inpasbaar in monument, kosten verhogend.
• de groep werkt met consensus methode voor relatief snelle beslissing (recht op argument). Geeft ook groepseensgezindheid. • Indien er meteen een beslissing genomen moet worden kan de stichting een veto uitspreken. • Bedrijfsvoering zorgt voor continuiteit project en maakt looninkomst mogelijk. • Contractueel afspraken vastleggen. • Stichting moet haar doelstellingen verwezelijken. • Huisreglement, commitment verklaring. • Onderzoek moet uitwijzen of de gemeente extra huisnummers toe zal kennen. • Voorkomen door, flexibele ruimtes. Huur aantrekkelijk maken voor starters. Reclame maken. • Er zijn meer geintresseerde die oudere zijn, maar ze hebben wel belangstelling en kunnen bijdragen. • Professioneel te werk gaan en deskundigen betrekken. (Financiële) Zorgbijdrage indien hulpvraag te groot wordt. • Externe instanties inhuren. Woningen aanpassen aan zorgvraag.
Juridische Vorm • De rechtspersoon vorm van een stichting zorgt voor continuïteit, doordat deze niet afhankelijk is van personen of ondernemers. • Men kan de stichting aanspreken op het realiseren van de doelstellingen. • De duurzame doestellingen maakt het mogelijk een SBBI status te krijgen waardoor er meer ruimte is voor fondswerving. • Met de status van landgoed is openstelling van het terrein geborgd
Arbeid en Educatie • De stichting heeft een lijst van belangstellende ; dit zijn ongeveer 50 personen. Zij hebben de intentie deel te nemen aan het project met ieder zijn of haar eigen kennis, netwerk en inzet. • De verschillende vormen van exploitatie zorgen voor arbeidsplekken en ook voor leer- en stageplekken. • Het project biedt eventueel ruimte voor aanvullende exploitaties door derden. Gemeenschappelijk wonen • Men is steeds meer bezig met bewust en duurzamer leven, met aandacht voor het milieu. Meer kennis wordt gedeeld en daardoor is een groot netwerk beschikbaar. • Driegeneratie wonen zorgt voor diversiteit van de groep • Gemeenschappelijk inkoop, gemeenschappelijke voorzieningen. • Veiligheid en behoud monument door gebruik en bewoning bewoners/ ondernemers. • Onderhoud wordt door deelnemers verricht en verdeeld over een grote groep mensen. • Deelnemers regelden de kinderopvang. • Starters worden ondersteund met kennis uit de groep. • Ouderen zijn bereid om hun kennis en tijd te delen. Eenzaamheid wordt hiermee grotendeels voorkomen. Gevoel om van betekenis te zijn, geeft een positief effect. • Hulpvraag wordt door deelnemers opgevangen, dit is een ontlasting voor de maatschappij.
Sterke kanten van het project
Zwakke kanten
Zwakke kanten worden ondervangen door
• Er is enige mate van concurrentie.
• Huurderving (3 maanden), renteverlies compensatie • Samenwerking met VVV, afname producten van eethuis “Riekelt” voor catering. Organiseren evenementen. Lagere prijs, andere doelgroep. • Aanvulling bieden op het locale horecabestand. o.a. BBQ, picknick, B&B en groepsaccomodatie, tentoonstellingen, cursussen, educatie, recreatie.
• Parkeerplaatsen beperkt. • Klooster ligt achteraf, aan de rand van het dorp en in een 30 km zone. Ter plaatse zijn de wegen smal en er is slechts één toegangsweg voor autoverkeer
• Alternatieven: autodelen, ontmoedigingsbeleid, taxi, aantrekken fietsers/ wandelaars. Genoeg fietsplekken, openbaar vervoer. • Trein en bus gebruiken. Bruikleen fietsen en alternatief vervoer o.a elektrische tuktuk, huifkar, electrische pendelbus.
• Toeristme kan een negatieve impact op natuurontwikkeling hebben.
• Educatie en op het complex aanduiden waar en welke flora en fauna te vinden zijn. • Natuurkampeerders zijn over het algemeen ook natuurliefhebbers (er is weinig luxe op natuurcamping).
Product en exploitaties • Samenwerking met de lokale bevolking. Veel jonge mensen zoeken een betaalbare starterswoning. De locatie ligt vlakbij Maastricht met haar dynamische woonmarkt. Dit maakt de locatie wellicht interessant voor woningzoekenden. • Meerdere exploitaties door risico spreiding
Plaats en Prijs • Locatie uniek, heeft grote aantrekkingskracht. • Sociale huurprijs is toegankelijk voor een breed publiek. • De bijzonderheid van de locatie maakt deze interessant voor toeristen.
Natuur, duurzaamheid en zelfvoorzienend • Het vormen van een landgoed zorgt voor wettelijke kaders voor openstelling. • Oplaadpunt voor elektrische fietsen. • Ecologisch werken aan groene toekomst • Alternatieve energie gebruiken, Co2 neutraal bouwen en verbouwen.
10 Markt analyse Uit de reeds genoemde omschrijvingen zoals ‘Ons initiatief inpassen, in het klooster en haar omgeving’ valt te herleiden wie onze doelgroep is en welke producten en diensten daaruit voortvloeien. Het is voor ons belangrijk om goed voor ogen te hebben welke plaats wij innemen op de markt, hoe wij ons product vormgeven, hoe we onze prijs tot stand laten komen en of deze verantwoord is richting doelgroep. Hieronder een beknopte samenvatting van onze bevindingen. Wij verdiepten ons in het project in het algemeen, de beoogde financiële ondernemingen en wat er daar verder bij hoort. Sociaal bewogen, zorg voor elkaar, duurzaamheid, respect voor de natuur en maatschappelijk verantwoord, dat zijn de kernwaarden waar wij vanuit gaan.
Product. Centraal staan horecagelegenheden om te slapen/recreëren zoals: 1. een natuurcamping, groepsslaapvertrekken en een B&B 2. een theetuin met terras De natuurcamping biedt de kampeerder de mogelijkheid om in ongecompliceerde vorm te kamperen. Bovendien kan men het klooster en de omgeving bezichtigen. Hierbij kan mogelijk gebruik gemaakt worden van andere faciliteiten zoals workshops, de theetuin, het winkeltje. Hetzelfde geldt voor gasten van de Bed and Breakfast, dat een luxere overnachtingsmogelijkheid biedt, ook voor mindervaliden. De theetuin biedt simpele maaltijden, met groenten en andere producten van eigen bodem. Het aanbod is gebaseerd op biologische streek- en seizoengebonden producten. Uiteraard wordt het menu zorgvuldig samengesteld, zodat er voldoende keuze is. Wellicht kunnen producten afgenomen worden van lokale ondernemers.
De theetuin levert ook picknickmanden met gezonde en lekkere ingrediënten, zodat op het terrein kan worden gepicknickt. De mand wordt meegegeven op basis van een borg. Er worden zoveel mogelijk herbruikbare materialen toegepast, uit milieutechnisch oogpunt. Ook wordt de mogelijkheid aangeboden om te barbecueën, onder dezelfde condities. Het terras wordt een sfeervolle plek waar men kan genieten van het park. Rust en ruimte zijn daarbij sleutelwoorden. Dus geen geluidsinstallatie en als er muziek gemaakt wordt, dan zonder versterker. Plaats. Zuid-Limburg is voor velen aantrekkelijk, dankzij haar natuur- en cultuurhistorische waarde. Denk daarbij aan dagrecreanten als fietsers, wandelaars en ruiters tijdens korte en langere vakantieperiodes. De bereikbaarheid van het kloostercomplex is goed. Het ligt vlakbij de A2- MaastrichtLuik, binnen 10 autominuten ben je in Maastricht en in 25 autominuten in Luik, België. De ligging van het kloostercomplex aan de rand van het dorp, aan een fietsroute en een wandelroute, maakt dat er voldoende klandizie te verwachten is. Voor de natuurcamping en de B&B is de ligging iets minder van belang. Een B&B heeft gemiddeld 25 % zakelijke klanten aldus ‘De hotelsector in beeld, 2010’ Het kloostercomplex ligt in een rustige omgeving, dit maakt activiteiten als recreëren goed mogelijk. De muren aan de voorzijde dragen hier extra toe bij. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek, is Limburg een geliefde provincie bij toeristen. De locatie is ook ge-
schikt voor toekomstige bewoners, vanwege haar bereikbaarheid. Daarnaast bestaat er in Zuid-Limburg behoefte aan betaalbare starterswoningen. Ook bij alleenstaande ouderen is het gemeenschappelijk wonen in trek, uitgaande van het aantal aanmeldingen bij onze stichting. Publiek. De focus ligt op natuur recreanten, eco-recreanten, permacultuur geïnteresseerden, geologie- en cultuurhistorieliefhebbers. De 45-plussers onder hen hebben over het algemeen meer geld te besteden aan uitstapjes. Het terrein van het kloostercomplex wordt openbaar toegankelijk van zonsopgang tot zonsondergang. Wij willen gasten lekker bourgondisch eten bieden, waarbij men waar voor zijn geld krijgt. De cultuurhistorische liefhebbers willen we boeien met interessante informatie. Ook willen we excursies de voormalige vuursteenmijn aanbieden. Mensen willen iets beleven. Daarom willen wij doe-, ervaar- en spelmogelijkheden creëren. Hiervoor wordt een speciale route ontwikkeld waarbij de permacultuur, bijen en helofytenfiltering belangrijke aspecten zijn. Zo komen duurzaamheid en ecologische bewustwording centraal te staan. Prijs. Wij willen laagdrempelig toegankelijk zijn, zodat mensen zich uitgenodigd voelen om ons te bezoeken. Voor de natuurcamping, de B&B en de theetuin zullen marktconforme tarieven vastgesteld worden. Wij denken aan de volgende tarieven: • Een 3 gangen menu voor circa € 19,95. • Een overnachting op de camping voor circa € 15,-- per kampeermiddel • Een overnachting in de B&B voor circa € 60,--.
Promotie. Belangrijk voor het project is om bewoners en toeristen te trekken. Voor het werven van de bewoners maken we gebruik van onze website, sociale media en geregeld houden we kennismakingsbijeenkomsten. Ook versturen we een periodieke nieuwsbrief. Om toeristen de weg naar ons te laten vinden kloppen we aan bij het VVV-kantoor en de lokale -en provinciale media. Daarnaast mikken we op mond tot mondreclame via bewoners en bezoekers. Daarnaast zullen we via een website, sociale media, advertentiecampagnes en andere middelen ons unieke project op de kaart zetten.
11 Fasering Fase Omschrijving
Duur
Bezigheden/activiteiten
Sanering zelfvoorzienend
Terrein inrichting
Benodigd
0
Aankoop fase 2015-2016 Deskundige benaderen over invulling en inInitiatief en plan, Gemeente ventariseren mogelijkheden. Programma van benaderen, Eisen inpassen, Beheerplan opstellen. Architect deelnemers zoeken. zoeken, Huishoudreglement, commitmentvervrijwilligers inplannen, klaringen definitief maken. Bouwbeheer instelDeelnemers voorbereiden len en deelnemers co-operatie oprichten met en plan van aanpak doorbijbehorende contracten. Feest spreken. Feest Op zoek naar herbruikbare materialen zoals ramen, deuren, sanitair, hout enz.
0%
Tijdelijke kampeerplekken regelen.
1
Pioniersfase, deelnemers wonen in bestaande en tijdelijke woningen, externe interesse, deelnemers selecteren volgens selectieprocedure, communicatie. vrijwilligers inplannen
5%
Terrein indelen, Helofyten Feedback aan architect, afstemming met regelgever, Bouwkundig en waterhuishouding aan- adviseur, Bouwbegeleider instellen, opzoek naar bouwmaterialen, leggen, alternatieve energie samenwerkverbanden zoeken. voorbereiden, Permacultuur implanteren, Onderhoud bestaande begroeiing. Starten moestuin.
30 pers. units 15-20
2
Nieuwe deelnemers komen, 2018-2020 B&B en Eerste exploitatie ruimtes worden geopend. Groot openingsfeest. feest, terrein krijgt duidelijke contouren, vrijwilligers inplannen, starten natuurkamperen, theetuin,
40%
Start van toegankelijk Instellen definitieve afspraken onderhoud en beheer. Participanten en betrokkenheid bij gemeenschappelijke activiteiten, sociocramaken terrein voor putisch besluitvorming, commitmentverklaring, bliek, picknickplekken, natuurcamping is geopend. theetuin is gestart en buitenmeubilair geplaatst.
50- 60 pers. Start 20 zorgvragers 40 units voor starters, gezinnen en ouderen. 3 kortverblijf.
3
Zelfvoorzienend, diversiteit 2020-2030 Duurzaamheid “café” gestart, Bijenvolk zit in aan activiteiten en bewoners hotel, Gast aan tafel en groepsaccommodatie is en omwonende, cursussen. gereed. Meditatie en stiltegebied afgeschermd. 24 uurspost openen. GastNatuur speelplaats klaar. vrouwen voor daginvulling. Epertise inhuren 24uurs zorgpost vrijwilligers inplannen,
80%
Opening expositieruimte en beeldentuin, educatie programma’s gestart, fietslaadpunt is geïnstalleerd, stagiaires en personeel in dienstnemen.
60-80 pers. 20 zorgvragers
4
Klooster complex is financieel, sociaal en ecologisch stabiel
2016-2018 Klooster en gebouwen restaureren en herstellen. Slopen van muren en installaties, opslaan materiaal voor hergebruik. Schoolprojecten inschakelen. Woonruimtes creëren in bestaande gebouwen en eventueel uitbreiden. Gemeenschappelijke ruimtes gemaakt en vastgesteld. Evaluatie en eventueel aanpassen programma van eisen
2030
Evaluatie en eventueel aanpassen programma van eisen
Indeling terrein ligt vast, straalt harmonie uit, de gebouwen staan en worden actief benut, de omgeving heeft een boeiende sfeer en de natuur heeft de ruimte.
Bereidheidsverklaring, planalogische medewerking gemeente. Bank voorleggen verklaring voor financiering, Aanvraag Bestemmingsplan, vergunningen aanvragen, Juridische status aanpassen. Buurtbewoners betrekken bij onze plannen en samenwerking aanbieden, Scholen benaderen voor leerprojecten. Publiceren project aan media.
Aantal pers. units (excl. kinderen)
Cursusssen voor zorgaanbieders volgens wettelijke regels.
15 pers. hoeveel units? 10
Inkomsten groter dan uitgaven. Lening bij steunfondsen aflossen
12 Samenvatting De Stichting Holtveld heeft als missie een breed drie generatie- wonen project te realiseren, waarin mantelzorg een belangrijk pijler is. We willen met een groep mensen op een sociale- maatschappelijke en duurzame manier samenwonen en -leven. In harmonie met elkaar, waarbij nabuurschap, gezelligheid en zorg voor elkaar speerpunten zijn. Respect voor elkaars privéruimte en privéleven zijn daarbij van groot belang. De groep zal bestaan uit starters, gezinnen en ouderen. Zij dragen zorg voor de omgeving in de vorm van arbeid, waarbij te denken valt aan onderhoud, beheer en exploitatie. Daarnaast bieden de bewoners een vaste financiële ondersteuning, door een maandelijkse bijdrage. Voor de continuïteit van het project is een dynamische groep nodig, die achter deze visie staat. De stichting heeft geen winstoogmerk. Voor de financiering van het project willen we, naast de verhuur van woon-en zorgunits een aantal diensten aanbieden, waaronder: ► (Mantel-)zorg voor de bewoner die nog zelf standig kan functioneren, maar kleine hand- en spandiensten nodig heeft. ► Zorg met begeleiding die inspeelt in op indivi duele hulpvraag en behoefte en waarbij een CIZ-indicatie aanwezig is. Hiervoor willen we gespecialiseerd personeel aantrekken. ► Verhuren van ruimtes voor therapieën. ► Bed & Breakfast, ook geschikt voor mindervali den. ► Theetuin. ► Galerie. ► Cursussen en workshops. ► Natuurkamperen. ► Vakantie voor groepen, waarbij de ruimtes ook geschikt voor mindervaliden zijn.
Het Drie-Generatie-Wonen project bevindt zich in de opstartfase. Op dit moment richten we onze pijlen op een prachtig kloostercomplex “Klein Rijckholt”, gelegen in Rijckholt, gemeente Eijsden-Margraten. Deze invulling is onder voorbehoud van wijzigingen en dient als concept.
Meerwaarde pilotfunctie
In zijn totaliteit heeft het project een heel divers aanbod aan maatschappelijk verantwoorde exploitaties. Het driegeneratiewonen is het fundament om succesvolle ondernemingen te exploiteren. Een positief neveneffect is het realiseren van werkgelegenheid.
Meerwaarde gehele concept:
De visie is economisch duurzaam. Dit betekent dat niet naar winstmaximalisatie gestreefd wordt, maar naar een evenwicht tussen onderdelen die geld opleveren en onderdelen die geld kosten. De opbrengsten komen ten goede aan: • Behoud, conservering monument en haar cultuurhistorische kenmerken • (Natuur)beheer • Het opzetten van duurzame projecten. Meerwaarde van een landgoed: Door de specifieke ligging en structuur kan het landgoed op verschillende manieren een sleutelrol vervullen. De Natuurschoonwet status waarborgt de openstelling van het landgoed. Vanwege de beleving van de natuur: Door een natuurlijke ontwikkeling van het landgoed kan er een verbinding ontstaan met de omgeving en wordt de natuurbeleving versterkt. Tevens kunnen al deze verschillende verbindingen bijdragen aan een verdere ontwikkeling en migratie van specifieke flora en fauna. Juist deze te verwachten flora- en faunarijkdom, zal het gebied een aantrekkelijk aanzien geven.
Vanwege de recreatieve beleving: Door de openstelling van het klooster krijgen de omliggende dorpen/steden er een aantrekkelijk recreatiegebied bij. Het te stichten landgoed ligt aan de rand van het dorp, met aansluitend een prachtig wandel-/fietsgebied waar men kan genieten van het Zuid-Limburgse landschap. Vanwege de bebouwing: Wonen in de natuur vereist een groot respect voor de omgeving. De beoogde bebouwing op het landgoed zal, zonder dat er momenteel gedetailleerde plannen bekend zijn, een ruimtelijke eenheid vormen. De monumentale eigenschappen van het klooster worden door restauratie gewaarborgd. Hierbij wordt rekening gehouden met de mogelijkheden en beperkingen bij de herontwikkeling. Gebouw C krijgt balkons en de gevels worden bekleed, ter isolatie en verfraaiing op een groene wijze (planten en muurbegroeiing). De bouw van eventuele nul-energie units en het verbouwen van de huidige gebouwen naar groene units zal gebeuren met aandacht voor levensloopbestendigheid en voor de mantelzorgfunctie. Ecologisch leven: Ecologisch leven betekent bewustzijn ten aanzien van consumeren. De groep gaat zo zuinig mogelijk om met met (voedings)middelen. Indien mogelijk kiest men voor duurzame oplossingen en recycling. Ook is de intentie om gebruik te maken van gedeelde auto’s en over te gaan tot gezamenlijke inkoop van levensmiddelen. Door regenwater te gebruiken voor de wcspoeling en helofytenfiltering (biologisch) toe te passen voor de waterzuivering van zwart en grijs water, dragen we bij aan minder water verbruik. Hierbij wordt de hygiënische veiligheid in acht genomen. Energie: Passieve zonne-energie is de eerste en een goedkope toepassing en zal zoveel mogelijk worden ingezet. Er wordt gestreefd om zonnepanelen op een dusdanige manier in
het gebouwencomplex in te passen dat er geen afbreuk gedaan wordt aan de historische waarde van het gebouw. De plaatsing van zonnepanelen gebeurt gefaseerd, omdat de investeringen in panelen aanzienlijk is. Ook andere vor men van energieopwekking zullen door ons onderzocht en toegepast worden, indien toegestaan.
geformeerd. Dit staat onder toezicht van de stichting en wordt samengesteld door de bewoners. Iedereen kan hieraan deelnemen. Het streven is om een constante communicatie en samenwerking te bevorderen, zodat er een sterke, gemeenschappelijke band is. Er is ruimte voor persoonlijke initiatieven en inbreng. Elke mening telt.
Bouwen of verbouwen: Ecologisch bouwen betekent werken met natuurlijke materialen zoals hout, stro, leem, riet en wol, met zoveel mogelijk hergebruik (“cradle to cradle”). De nadruk ligt op gezond en energiezuinig bouwen of verbouwen, waarbij we intelligente oplossingen en eenvoudige technieken voorop laten staan.
Recreatie en Horeca: een theetuin, B&B en vakantieappartementen ook geschiktvoor mindervalide mensen. Natuurkamperen voor de wandelaars en de fietsers.
Sociaal maatschappelijk: Het hele project wordt levensloopbestendig uitgevoerd. Denk daarbij aan projecten als ‘gast aan tafel’, maaltijdverstrekking, de opvang van patiënten na een ziekenhuisopname en revalidatie met tijdelijke inwoning. En/of het aanbieden van leer- en stageprojecten en eventueel een werkvoorziening. Functioneren woongroep: Elke bewoner voert, alleen of in gezinsverband, een zelfstandig huishouden. Daarvan zijn de zorgbehoeftigen, die niet meer zelfstandig kunnen functioneren, uitgezonderd. Op dit moment streeft het bestuur naar minimaal 1 maandelijks gezamenlijk diner, gecombineerd met een bewonersvergadering. Daarnaast willen we sociale avonden of activiteiten verwezenlijken, waar ieders persoonlijk welbevinden centraal staat. Alle bewoners ondertekenen naast een huurovereenkomst ook een bewonersovereenkomst, waarmee ze zich verbinden met de gemeenschap. We verwachten dat iedereen (behalve in uitzonderlijke gevallen) aanwezig is bij de vergaderingen en sociale avonden. Vanuit het stichtingsbestuur wordt een dagelijks bestuur
Cultuur: koffie- en theeconcerten, beeldentuin, kunst en expositieruimte. Educatie: cursussen, duurzaamheid café, permacultuur tuin en workshops, schoolprojecten. Hoe de invulling uiteindelijk wordt hangt van de gemeente af waar zij toestemming voor geeft en we laten een ontwerp maken naar deze specificaties.
Contactgegevens: Stichting Holtveld M.J. Kelderman Dr.Schaepmanlaan 57 2104 VB Heemstede 023-5291747 06-15015663 www.stichtingholtveld.com
[email protected]
http://www.wageningenur.nl/nl/show/Driegeneratiewoningen-in-een-zelfvoorzienende-omgeving.htm