jaarverslag 2009
Jaargang 40 | No 2 | Juni 2010
VIETNAM – Nieuwe toekomst door revalida e 14.000 ex-leprapa ënten hebben hulp nodig De leprabestrijding in Vietnam is zeer succesvol. Sinds de introduc e van MDT, de medicijncocktail waarmee lepra in zes tot twaalf maanden te genezen is, is het aantal nieuwe leprapa ënten sterk teruggedrongen. Het aantal gehandicapten als gevolg van lepra blij echter vrij constant: bijna 14.000 gehandicapte leprapa ënten hebben uw hulp hard nodig. Handicaps en armoede door lepra Jan Robijn, van oorsprong fysiotherapeut, is al jarenlang vertegenwoordiger van de Lepras ch ng in Vietnam. Jan: “We hebben Jan Robijn. zo’n 60.000 leprapa ënten behandeld sinds 1983. De hel daarvan hee zenuwbeschadiging opgelopen door lepra. Bij bijna 14.000 van hen hee dit geleid tot handicaps aan handen, voeten of ogen waar ze in het dagelijks leven last van hebben.” Met een handicap is het vaak las g om te werken, waardoor veel leprapa ënten arm zijn. Handicaps en armoede als gevolg van lepra lijken de komende jaren een groot probleem te blijven in Vietnam. Robijn: “Ruim 10.000 oudere ex-leprapatënten wonen bij hun familie. Soms kunnen hun handicaps behandeld worden met goede zel ulpgroepen, soms is er lichamelijke, sociale of economische revalida e nodig. Voorbeelden zijn opera es aan handen, voeten of ogen, onderdak en microkredieten. Met rela ef
Wat vindt u in deze Klepper? Leprabestrijding anno 2009
pagina 2
Verhalen van donateurs
pagina 6
Lepra Schoolfonds
pagina 7
Bestuursverslag 2009
pagina 8
De Lepras ch ng is één van de 75 goede doelen die steun ontvangen van de Na onale Postcode Loterij.
kleine inspanningen kunnen we deze mensen weer een waardig bestaan geven.”
Omgekeerde integra e Daarnaast is er een groep van bijna 3.500 ex-leprapa ënten die alleen of met hun familie in één van de twin g nog bestaande leprakolonies van Vietnam leven. Zij zijn veelal ouder dan 65 jaar, zeer erns g gehandicapt en hebben dagelijks zorg nodig. De bewoners terugbrengen in de maatschappij is geen goede op e, omdat de lichter gehandicapte pa ënten in de kolonie hun geld verdienen. Bovendien krijgen de bewoners van een lepradorp een kleine uitkering van de overheid. Omdat hun kinderen meestal geen lepra hebben, worden de dorpen langzaam maar zeker meer gemengd en zullen uiteindelijk gewone dorpen worden, waarin het oude lepraziekenhuis de func e van een streekziekenhuis zal krijgen. Vietnam hanteert dus een omgekeerd integra emodel voor de lepradorpen.
Revalida e Door hun handicaps leven veel ex-leprapa ënten in armoedige omstandigheden.
Door handicaps kunnen veel ex-leprapa ënten niet of moeilijk werken.
De Lepras ch ng wil hen helpen met protheses, huizen, sanitair, zelfzorggroepen en microkredieten. Dankzij een eenvoudige handprothese van 4 euro kan een leprapa ënt weer koken en met een beenprothese van 55 euro weer lopen. U kunt helpen! Met uw steun kunnen we een gehandicapte leprapa ënt weer handen en voeten geven.
2
Revalida e: wat kost dat? Revalida e van ex-leprapa ënten kan op verschillende manieren: medisch (bijvoorbeeld een oogopera e of een prothese), sociaal (bijvoorbeeld een mediacampagne om discrimina e terug te dringen) en economisch (bijvoorbeeld door microkredieten te verstrekken). Hieronder een paar voorbeelden uit Vietnam:
€ 4 – Eenvoudige handprothese om te eten en te koken. € 55 – Beenprothese op maat (de pa ënt kan weer lopen!). € 60 – Kind van een ex-leprapa ënt (die het zelf niet kan betalen) één jaar naar school (educa e gee kans op een betere toekomst). € 72 – Oogopera e inclusief nazorg, om blindheid te voorkomen. € 1.000 – Bouw van een eenvoudig huis met toilet en waterpomp voor arme gehandicapte pa ënt en familie, om niet langer in een krot te hoeven wonen.
Leprabestrijding anno 2009 De Lepras ch ng bestrijdt al ruim 40 jaar de verschrikkelijke ziekte lepra. Dit doet zij door het versterken van de aanwezige gezondheidszorg in landen waar lepra nog voorkomt, bijvoorbeeld door het trainen van artsen en gezondheidswerkers in het vroeg jdig herkennen van lepra, zodat handicaps aan handen en voeten zoveel mogelijk worden voorkomen. Maar de Lepras ch ng doet meer, a ankelijk van de specifieke situa e in een land. We revalideren ex-leprapa ënten via fysiotherapie of zelfzorggroepen, betrekken tradi onele genezers of vroedvrouwen bij de opsporing van nieuwe pa ënten. Ook de
donateurs, vrijwilligers en ambassadeurs van de Lepras ch ng dragen op hun eigen manier en om hun eigen reden bij aan de bestrijding van lepra. Samen streven we naar een wereld zonder lepra!
Azië INDIA
Naar school!
Kinderen van leprapa ënten die nu naar school gaan, dankzij de Lauren usschool en de Lepras ch ng.
In 2009 voerde de Lauren usschool uit Breda voor de 35e keer ac e voor de Lepras ch ng. Met hun jaarlijkse sponsorloop haalden zij 17.000 euro op, waarmee een nieuw project is gestart om kinderen uit een leprakolonie in India naar school te laten gaan. De kinderen hebben zelf geen lepra, hun ouders wel. In 2009 kregen 300 mensen in Vietnam een nieuwe onderbeenprothese, 488 protheses werden gerepareerd. Daarnaast werden er 3.745 paar orthopedische schoenen uitgereikt aan ex-leprapa ënten.
Het geld is nodig voor schoolgeld, uniformen, boeken en divers schoolmateriaal. Doordat leprapa ënten gewoonlijk erg arm zijn, kunnen zij dit niet betalen. Bovendien
willen veel scholen en (ouders van) leerlingen deze kinderen liever niet op hun school. Daarom verzwijgen de kinderen waar ze wonen. Omdat de ouders meestal zelf geen onderwijs hebben genoten, kunnen zij hun kinderen niet helpen bij het huiswerk. Ook hiervoor hee de Lepras ch ng een oplossing gevonden door oud-leerkrachten in te huren om huiswerkbegeleiding te geven om de kinderen een eerlijke kans te geven hun diploma te halen.
3
Gééf om lepra | giro 50500 | www.lepras ch ng.nl
Landen waar de Lepras ch ng ac ef is Azië China Cambodja Indonesië India Laos Myanmar Nepal Sri Lanka Thailand Vietnam
Afrika Angola Gambia Madagaskar Mozambique Nigeria Zambia 2
1 2 3 4
1
5 7
6
4
5
6
5 9
2
10
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
8
3 3 2
Zuid-Amerika 1
Bolivia Brazilië Suriname
1
1
6
4 3
2 3
Azië INDIA
Azië MYANMAR
Vrouwen helpen leprapa ënten
Vroedvrouwen geven leprazorg aan huis Het leprabestrijdingsprogramma van Myanmar (Birma) staat bij deskundigen bekend als één van de beste ter wereld. Dit komt door de inzet van sterk gemo veerde vroedvrouwen. Ondanks hun toch al zware takenpakket leveren zij uitzonderlijk goed werk.
Vier vrijwilligers leren jdens een training lepra te herkennen.
Bij de leprabestrijding in India zet de Lepras ch ng zogenaamde asha’s in: vrouwelijke vrijwilligers op dorpsniveau. Een asha hee zo’n duizend dorpelingen onder haar hoede en is ac ef voor verschillende gezondheidsprogramma’s (malaria, tbc, et cetera). Via korte trainingen krijgen deze vrouwen voldoende kennis over de ziektes om mensen zo nodig te kunnen doorsturen naar de juiste behandeling. Als een doorverwezen pa ënt inderdaad lepra hee , ontvangen de vrouwen een
kleine beloning. Maar ze doen dit niet alleen voor het geld. De func e gee veel aanzien en ze vinden het erg leuk om te doen. De mogelijkheden voor vrouwen in India zijn vaak beperkt, zeker op het pla eland. Juist voor dit werk worden vrouwen ingeschakeld omdat zij een constante factor zijn in het dorp. Door hun huwelijk zijn ze er komen wonen en ze blijven daar doorgaans voor de rest van hun leven, in tegenstelling tot mannen die voor hun werk regelma g naar andere plaatsen moeten.
De vroedvrouwen kennen de inwoners van het dorp en geven pa ëntenzorg aan huis. Door deze persoonlijke aanpak maakt meer dan 98 procent van de opgespoorde leprapa ënten de medicijnkuur af. De belangen van de leprapa ënten staan voor de Lepras ch ng voorop. Om te voorkomen dat lepra hen verminkt, moeten de pa ënten jdig worden gevonden en behandeld.
4
Azië INDONESIË
Beroep: bedelaar Door: Jan van Berkel
In een schamel huisje op de hoek van een steeg in Makassar woont Madin (60 jaar) met zijn vrouw Nami (58 jaar). Pak Madin is getekend is door lepra. Hij hee even jd om met me te praten, want hij gaat vanmiddag om drie uur pas naar het winkelcentrum om te werken. Madin bedelt.
Lepra en werkeloos
Pak Madin en zijn vrouw Nami.
Pak Madin liep lepra op in Maleisië, waar hij werkte als bewaker bij een bank. Van zijn baas mocht hij na zijn genezing terugkomen op het werk, hij had immers een keer een bankoverval weten te voorkomen. Maar zover kwam het niet. Na een paar weken had hij al zijn geld uitgegeven aan de behandeling. Als ongewenst inwoner, zonder middelen van bestaan, werd hij vervolgens uitgezet naar Indonesië, waar de behandeling gra s was. Zo kwam hij terecht bij het lepraziekenhuis in Makassar, de hoofdstad van Sulawesi.
Zelfzorggroep De handen van Madin zijn sindsdien erns g aangetast door lepra, hij loopt moeilijk en is bijna blind. Met bedelen komt hij net rond. Alleen op maandag bedelt hij niet: dan stuurt de poli e steevast alle bedelaars uit het winkelcentrum. Toevallig valt dat samen met de dag waarop de zelfzorgroep van de Lepras ch ng bijeenkomt. Daar hee hij geleerd om zijn wonden goed te verzorgen en elke dag zijn stramme handen en voeten met olie te masseren, waardoor de huid soepel blij en er minder snel nieuwe wonden ontstaan.
Knappe man Ontelbare keren is aan Nami gevraagd waarom ze niet weggaat bij ‘die lepralijder’. Maar Nami houdt van haar man. “Hij was een erg knappe man en nu kan hij niet zonder hulp. Met zijn handen kan hij bijna niks meer!” Madin kijkt s l voor zich uit, zijn ogen verborgen achter een zonnebril.
Afrika NIGERIA
Tradi onele genezers sporen lepra op Veel leprapa ënten in Nigeria gaan met hun klachten naar een tradi onele genezer. Die zijn op het pla eland vaak het eerste ‘medische’ aanspreekpunt. Als experiment zet de Lepras ch ng deze genezers en vroedvrouwen in bij de leprabestrijding. Tradi onele genezers kunnen bij sommige aandoeningen veel betekenen, maar lepra kunnen ze niet genezen. Om te voorkomen dat leprapa ënten te lang in het tradi onele circuit blijven hangen, krijgen genezers een training in het herkennen van lepra. Als ze een leprapa ënt doorsturen naar een gezondheidspost, ontvangen ze daar een kleine beloning voor.
In zelfzorggroepen leren ex-leprapa ënten beter voor hun gevoelloze handen en voeten te zorgen, zodat verminkingen kunnen worden voorkomen.
Vroeg jdige behandeling met de juiste medicijnen voorkomt onnodige verminkingen aan handen en voeten. Daarom werkt de Lepras ch ng aan een nog betere rela e tussen tradi onele en reguliere genezers.
5
Gééf om lepra | giro 50500 | www.lepras ch ng.nl
Zuid Amerika SURINAME
AMBASSADEURS
Goede schoenen, niet alleen voor zondag Leprapa ënten Suriname blij met aangepast schoeisel “Eén meneer liep op zijn nieuwe schoenen naar buiten om een dansje te maken!” Dankzij de samenwerking van de Lepras ch ng met orthopedisch schoenmaker
Debby Wi ekamp hebben ex-leprapa ënten in Suriname met erns ge handicaps aan hun voeten voor het eerst aangepast schoeisel gekregen.
Taboe
Debby Wi ekamp past speciale schoenen aan bij een leprapa ënt.
Op de Estherhof in Paramaribo wonen vooral oudere ex-leprapa ënten. Er is veel schaamte over hun ziekte, ook naar elkaar toe. “Het is taboe om elkaars wonden te zien,” vertelt Debby Wi ekamp van de Firma Wi ekamp & Broos uit Ro erdam. “Een zelfzorggroep zou hier daarom niet werken. Tijdens het aanmeten pakte ik een mevrouw bij de hand, maar ze trok die meteen weg. Ze was het niet gewend dat iemand haar aanraakte en vroeg of ik niet bang was om ziek te worden.”
Mooi houden
Debby Wi ekamp en Guillaume Kempes.
De leprapa ënten zijn erg blij met de aangepaste schoenen. Wi ekamp: “We moeten de mensen op het hart drukken de schoenen dagelijks te gebruiken, want ze zijn vaak zo trots op hun nieuwe schoenen dat ze ze mooi willen houden voor de kerk of een feestje.” Samen met haar vriend Guillaume Kempes, ook orthopedisch schoenmaker, wil ze een orthopedische schoenwerkplaats opze en in Paramaribo.
Steun voor de Esther S ch ng Het Dekenaal Missie Centrum Tilburg/Goirle hee 22.600 euro ingezameld voor de Esther S ch ng in Suriname, inclusief een verhoging van 50 procent door Vastenak e-Cordaid. Dit bedrag is door de Lepras ch ng aangevuld tot 45.000 euro. Met het geld wordt fysiotherapie en revalida e betaald voor gehandicapte leprapa ënten. En het tehuis van de Esther S ch ng in Paramaribo, waar vooral oudere leprapa ënten wonen, kreeg vorig jaar een nieuwe keuken. De 200e geboortedag van Peerke Donders was de aanleiding om het bedrag aan de Lepras ch ng te schenken. Deze Tilburgse priester bracht het grootste deel van zijn leven door in het binnenland van Suriname, waar hij Nieuwe kapel op Batavia aan de Coppenamerivier, zich on ermde over de armen, de slaven en de waar Peerke Donders lang woonde en werkte. leprapa ënten.
Striptekenaar Jan Kruis en acteur Curt For n ze en zich beiden belangeloos en zeer ac ef in voor de Lepras ch ng. Jan Kruis hee twee lange avonturen van Nederlands bekendste familie Jan, Jans en de kinderen getekend over lepra. In deze strips wordt op een aansprekende, informa eve wijze het lepraprobleem aangekaart. Hij gaat regelma g naar stripbeurzen in Nederland om de strips voor de Lepras ch ng te signeren en te verkopen. Nadat zijn wekelijkse pagina in de Libelle is overgenomen door Studio Kruis, kreeg hij meer jd voor mooie, bijzondere projecten. Zo komt in september 2010 het tweede deel van Woutertje Pieterse uit, weer met prach ge tekeningen en schilderingen. In februari 2010 ontving hij voor zijn hele oeuvre de Marten Toonder prijs. Curt For n, bekend van de televisieserie Voetbalvrouwen, Top of the Pops en peuterprogramma Hoelahoep, is zeer ac ef betrokken bij het jongerenproject DurfJijMee. Als begeleider van en jongeren is hij in 2009 naar Vietnam geweest, waar hij de verrich ngen van de groep gefilmd hee . Het eindresultaat is voor alle betrokkenen vertoond in the Movies, een sfeervolle, kleine bioscoop in Amsterdam. Ook dit jaar zal hij weer meegaan naar Vietnam. Door een zogenaamde wildcard voor een acteertalent en met behulp van een script zijn de verwach ngen voor zijn nieuwe film hooggespannen.
Onze ambassadeurs ontvangen geen vergoeding voor hun vrijwilligerswerk.
6
PERSONEEL
DONATEURS
Afscheid Henk en Ellie 21 jaar in Nigeria
“Al die gehavende pa ënten, dat stond mij ook te wachten!”
“Never a dull moment” Na 21 jaar voor de Lepras ch ng gewerkt te hebben in Nigeria, namen Henk en Ellie Plomp in 2009 afscheid.
Bijzondere verhalen van donateurs Veel van onze donateurs dragen al jaren bij aan de leprabestrijding. Dit doen zij omdat zij lepra zo’n verschrikkelijke ziekte vinden. Omdat ze willen voorkomen dat leprapa ënten onnodig gehandicapt raken aan handen en voeten. Of omdat ze leprapa ënten willen helpen een menswaardig bestaan op te bouwen, ondanks hun s gma serende ziekte. Sommige donateurs hebben vroeger direct te maken gehad met lepra: in hun werk, familie, het land waar ze woonden. Hieronder een bloemlezing uit de bijzondere verhalen die de Lepras ch ng ontving.
Ellie en Henk Plomp
Er is in die jaren veel veranderd. Naast de ‘Nigerianisering’ zoals Henk het noemt, het zoveel mogelijk met lokale medewerkers werken, is er veel geïnvesteerd in trainingen van gezondheidspersoneel. Henk Plomp: “Ook hebben we de vrijheid gekregen om zelfzorggroepen op te ze en, die heel goed lopen. Ons handboek voor zelfzorggroepen wordt nu wereldwijd gebruikt! Daar zijn we echt trots op.” Natuurlijk was het niet al jd makkelijk. Maar de moeilijkheden wegen niet op tegen de voordelen van dit werk. Ellie Plomp: “We kregen steeds meer taken.” Henk: “Ja, daardoor bleef het leuk. Op een gegeven moment zit je er dan twin g jaar, maar zo voelt het niet. Never a dull moment, nooit een saai moment, zeggen ze in Nigeria.”
“Op negen enjarige lee ijd heb ik lepra aan den lijve ondervonden. Ik was in shock, verdoofd, toen ik het slechte nieuws plompverloren te horen kreeg. Al die gehavende pa ënten, dat stond mij ook te wachten, flitste het door mijn hoofd. Ik woonde bij mijn getrouwde zuster in Nederlands-Indië. Mijn zwager meed mij als de pest en veegde met zijn mouw alles af wat ik had aangeraakt – deurknoppen, stoelen, et cetera. Ook mocht ik niet in de buurt van mijn nichtje komen. Hij trok haar zo bij mij vandaan!” (Mevrouw W.B.)
“Ongeveer 25 jaar geleden heb ik met vrienden in Nigeria een zeer afgelegen lepradorp bezocht. Ik kreeg een zeer warm onthaal met zang en geklap, terwijl ik niets voor ze kon doen! Ik zal het gevoel dat dit me gaf nooit meer vergeten.” (Mevrouw M.R.)
“In 1948 werkte ik als dienstplich g soldaat in Nederlands-Indië in een kliniek. Er kwam een jongen van
ongeveer 15 jaar waarvan ik meteen dacht dat hij lepra zou kunnen hebben. Er was geen arts aanwezig, maar een medewerker van het Leger des Heils beves gde mijn vermoeden en zorgde dat de jongen in de kolonie terecht kon. Later heb ik die jongen nog tweemaal bezocht met een paar artsen. Ik ben nu 83 jaar en denk hier nog vaak aan terug.” (De heer W.E.)
“Ik was 14 jaar en zwierf na school wat rond in de wijk Zorg en Hoop, toen ik daar woningen voor leprapa ënten ontdekte [red: de Estherhof in Suriname]. Ze hadden hele mooie tuinen met mooie bloemen, die ze voor weinig geld aan me verkochten. We waren gewone mensen, bloemen van de bloemenwinkel waren veel te duur. Veel kinderen waren bang voor deze mensen, ik niet. Als ik hun het geld gaf, verscheen er een lach op hun vaak misvormde gezicht, misschien omdat ik geen angst voor ze had. Dat gaf me zo’n goed gevoel. Thuis heb ik nooit verteld waar ik de bloemen kocht, anders zouden mijn vrienden nooit meer op bezoek komen.” (Mevrouw M.P.)
7
Gééf om lepra | giro 50500 | www.lepras ch ng.nl
LEPRA SCHOOLFONDS
Een toekomst voor een kind Lepra Schoolfonds stuurt kinderen naar school
Veel leprapa ënten zijn zo arm dat ze geen schoolgeld kunnen betalen voor hun kinderen. Het gevolg is dat kinderen geen of weinig onderwijs volgen en ze niet aan hun armoede kunnen ontsnappen. Het Lepra Schoolfonds, sinds 2009 onderdeel van de Lepras ch ng, zorgt er in Vietnam voor dat deze kinderen toch naar school kunnen. In 2009 zijn dankzij het Lepra Schoolfonds 31 kinderen naar school gegaan. Het kost 60 euro om een kind van een leprapa ënt een jaar lang naar school te sturen. Hiervan wordt het schoolgeld betaald, het vervoer naar school, het uniform en overig schoolmateriaal. Voor een bedrag van 5 euro per maand zorgt u ervoor dat een kind een jaar lang naar school kan!
Dankzij het Lepra Schoolfonds konden 31 kinderen van Vietnamese leprapa ënten naar school in 2009.
Op 12 januari 2009 is de overeenkomst tot overname getekend door Maartje Ramaekers van het Lepra Schoolfonds en Kommer Braber, tot en met 31 maart 2009 directeur van de Lepras ch ng.
Heiligverklaring pater Damiaan Zich bewust van het besme ngsgevaar ze e pater Damiaan zich jarenlang in voor een groep verbannen pa ënten op het eiland Molokai, Hawaï. Zondag 11 oktober 2009 is hij heilig verklaard door Paus Benedictus XVI.
Keerpunt De komst van de Vlaamse priester in 1873 was een keerpunt voor de pa ënten. Tot dan toe kregen ze wel voedsel en andere voorzieningen, maar geen medische hulp. Er was geen arts op het eiland. Pater Damiaan stor e zich op de verzorging van de pa ënten. Hij creëerde een lee aar
klimaat: er kwamen degelijke huizen en een school. Hij liet een hek om de begraafplaats plaatsen, zodat wilde varkens de graven niet langer konden omwoelen en hij mmerde persoonlijk doodskisten voor overleden pa ënten die voorheen naakt of in een deken werden begraven.
Brieven Om geld in te zamelen, schreef pater Damiaan vele brieven. Daarmee verwierf hij bekendheid in grote delen van de wereld. Eén daarvan haalde zelfs de Engelse krant The Times. In 1889 is hij op 49-jarige lee ijd overleden. Hij was besmet geraakt met lepra.
Pater Damiaan
8
Onverminderde aandacht voor lepra Bestuursverslag 2009
DOELSTELLING
De Lepras ch ng is een par culiere organisa e voor leprabestrijding, die zich inzet voor een wereld waarin het door lepra veroorzaakte leed niet meer voorkomt. De Lepras ch ng wil: • Een doelma ge en professionele partner zijn in de wereldwijde bestrijding van de ziekte; • Bijdragen aan de preven e van de door lepra veroorzaakte verminkingen; • Bevorderen dat (ex-) leprapa ënten en hun familieleden maatschappelijk volwaardig kunnen func oneren en toegang krijgen tot de zorg die ze nodig hebben; • Wetenschappelijk onderzoek bevorderen om de effec viteit en doelma gheid van de leprabestrijding te verhogen.
Ac ef in 21 landen In 2009 ondersteunde de Lepras ch ng leprabestrijdingprogramma’s in 21 landen, waarvan de belangrijkste waren: Indonesië, Nigeria, Brazilië, India, Vietnam, Nepal en Mozambique. In deze zeven landen hee de Lepras ch ng een eigen kantoor. Naast financiële bijdragen gee de Lepras ch ng technisch advies, training, managementondersteuning en logis eke hulp.
Meer aandacht voor lepra noodzakelijk Het aantal nieuwe pa ënten is de afgelopen 15 jaar teruggedrongen van 600.000 naar 250.000 per jaar. Maar in steeds meer landen staat de leprabestrijding onder druk. Gezondheidsdiensten en ministeries verleggen hun aandacht naar ziekten die meer slachtoffers maken, zoals tuberculose en hiv/aids. Daarbij wordt nogal eens gesuggereerd dat het lepraprobleem inmiddels onder controle is. Helaas is dit doel in veel landen nog geen werkelijkheid. Het wordt steeds meer onze rol om te bewaken en s muleren dat de geboekte successen niet verloren gaan door afnemende belangstelling van gezondheidsdiensten in de landen waar we werken.
Problemen in Brazilië Bij een reguliere financiële controle werden bij de partnerorganisa e NLR Brasil financiële onregelma gheden geconstateerd. Onderzoek van KPMG beves gde dat in een periode van drie jaar voor 420.000 euro uitgaven waren gedaan die niet volgens de regels en afspraken zijn. De projecten werden weliswaar uitgevoerd, maar tegen te hoge kosten. Ook bleek dat medewerkers van NLR Brasil onrechtma ge salarisverhogingen en voorscho en hadden ontvangen en onterecht uitgaven declareerden. De Lepras ch ng hee hierop direct de samenwerking met NLR Brasil beëindigd en ac es in gang gezet om geld terug te vorderen. Inmiddels is circa 25.000 euro van de betreffende medewerkers teruggevorderd. Op advies van Braziliaanse en Nederlandse advocaten hee het bestuur besloten af te
zien van verdere juridische stappen in Brazilië. Deze advocaten voorzagen een zeer langdurige procedure (mogelijk 12 tot 15 jaar) met hoge advocaatkosten en een onzekere uitkomst. De onzekere baten zouden niet opwegen tegen de te verwachten kosten. Om ook na de stopze ng van de samenwerking met NLR Brasil de voortgang van de projecten in Brazilië zeker te stellen, is de Engelse zusterorganisa e LEPRA Health In Ac on, die in Brazilië een eigen ves ging hee , gevraagd de begeleiding van onze projecten jdelijk over te nemen. Zo worden de leprapa ënten niet de dupe van de fraude op het kantoor van NLR Brasil. Tussen juni en september lagen projecten gedeeltelijk s l, maar vanaf september zijn alle werkzaamheden dankzij LEPRA Health In Ac on hervat.
Aanscherpen financiële controles Naar aanleiding van de problemen in Brazilië is in 2009 het beleid voor financiële controles aangescherpt. In alle landen waar de Lepras ch ng veldkantoren hee , zijn externe accountantscontroles uitgevoerd door nieuwe accountantskantoren. Verder is begonnen met aanscherping en standaardisering van alle financiële procedures en controles, een proces dat naar verwach ng in 2010 wordt afgerond.
Evalua e en externe ondersteuning Vrijwel alle veldprojecten worden geregeld geëvalueerd. Zo is in 2009 van vier projecten die halverwege hun loop jd zijn een tussenjdse evalua e uitgevoerd en zijn twee afgeronde projecten geëvalueerd. Bij de uitvoering en ontwikkeling van ons projectenbeleid laten wij ons adviseren door medische adviseurs van het Koninklijk Ins tuut voor de Tropen. Deze langlopende samenwerking tussen het KIT en de Lepras ch ng is vastgelegd in een overeenkomst voor vijf jaar. De huidige overeenkomst, die in 2009 zou aflopen, is tot eind 2010 verlengd, in afwach ng van de in 2010 af te ronden discussie over een mogelijke verbreding van de doelstellingen en daarmee de ac viteiten waarover advies gewenst wordt.
9
Gééf om lepra | giro 50500 | www.lepras ch ng.nl
Zelfzorggroepen succesvol Met het opze en en begeleiden van zelfzorggroepen van leprapa ënten in Nigeria en Indonesië worden goede resultaten bereikt. Door hun handen en voeten goed te verzorgen en elkaar daarbij te s muleren kunnen leprapa ënten zelf wonden genezen en infec es voorkomen aan handen en voeten. In 2009 zijn de eerste Nepalese zelfzorggroepen opgericht en is het aantal groepen in India, met name in leprakolonies uitgebreid met 71 naar in totaal 295 groepen.
In India kost het 150 euro om een zelfzorggroep op te ze en en te begeleiden. Per deelnemer is dit gemiddeld 15 euro!
Bestedingen lager dan verwacht In enkele landen was sprake van een rela ef groot verschil tussen begro ng en besteding. Dat kwam doordat afspraken over de verdeling van kosten tussen de Lepras ch ng en de na onale gezondheidsdienst werden aangepast. Soms oversteeg onze bijdrage de aanvankelijke begro ng, soms was er sprake van aanzienlijke onderbesteding. Wij noemen en verklaren de belangrijkste verschillen:
In India werd bezuinigd op de kosten voor trainingen, doordat de overheid deze op zich hee genomen. In de Indiase deelstaat Jharkhand werd aanzienlijk minder besteed dan begroot vanwege langdurig openstaande vacatures. Inmiddels zijn deze zowel bij de overheid als bij de Lepras ch ng weer vervuld met gemo veerde en ervaren medewerkers. Het programma in Jharkhand draait inmiddels als tevoren.
In Zambia werden wij geconfronteerd met erns ge vertraging in de uitvoering van het
door de Lepras ch ng gefinancierde overheidsproject. Zorg ontstond over de lage prioriteit die de Zambiaanse overheid gee aan leprabestrijding. Medio 2009 hebben wij een vervroegde tussen jdse evalua e gehouden. Hierbij kwamen aanzienlijke organisatorische problemen aan het licht. Zo was bijvoorbeeld onduidelijk hoe groot het Lepraprobleem in Zambia nu eigenlijk is. Daarop hebben wij onze steun aan het programma bevroren. Besloten is ook om in 2010, samen met de de wereldgezondheidsorganisa e WHO, onderzoek te doen naar het aantal leprapa ënten in Zambia. Vervolgens wordt bepaald of het bestrijdingprogramma opnieuw wordt opgestart en onder welke voorwaarden de Lepras ch ng dit programma wil financieren.
In de loop van 2009 is besloten de hulp aan het Caribisch gebied te beëindigen. Het aantal pa ënten in deze regio is de afgelopen jaren aanzienlijk afgenomen. Het regionaal kantoor van de Wereld-
Daarnaast hee de Lepras ch ng gehandicapte bewoners van 127 leprakolonies voorzien van hulpmiddelen als krukken, rolstoelen en handfietsen. Ook werden enkele duizenden mensen met oogletsel door de Lepras ch ng geholpen met zonnebrillen.
gezondheidsorganisa e legde het project s l en vulde de ontstane vacature niet meer in.
Het verschil tussen het begrote en werkelijk bestede bedrag in Nigeria is voornamelijk het gevolg van het lang uitblijven van het toegezegde geld voor tuberculosebestrijding in Nigeria, uit het Global Fund to Fight Aids, Tuberculosis and Malaria (GFATM).
Na de grote aardbeving op Sumatra, Indonesië, hee de Lepras ch ng samen met de Duitse zusterorganisa e DAHW steun aan de slachtoffers onder leprapa ënten verleend voor een bedrag van 15.000 euro.
Helaas hee de Lepras ch ng de ac viteiten in Laos in 2009 geheel moeten opschorten, vanwege problemen in de samenwerking met het Lao aanse Ministerie van Gezondheid. De dona e van de Turing Founda on van 50.000 euro voor dit programma is daarom teruggestort.
10
Interna onale samenwerking Samen met onze Duitse zusterorganisa e DAHW werd de lepra-afdeling van de Wereldgezondheidsorganisa e in Delhi opnieuw ondersteund bij het verbeteren van trainingen voor managers van na onale lepra-programma’s. In 2009 werden door de medisch adviseurs van de Lepras ch ng drie interna onale trainingworkshops georganiseerd. De wereldwijd beschikbare trainingscentra voor leprabestrijders hebben het moeilijk door teruglopende aandacht van regeringen voor lepra. Oude opleidingscentra hebben grote moeite met de exploita e en sommige staan op punt van sluiten. Daarom hee de Wereldgezondheidsorganisa e de Lepras ch ng gevraagd om advies bij het opstellen van een wereldwijde strategie om de trainingscapaciteit op het gebied van
leprabestrijding op peil te houden. Deze strategie is grotendeels in 2009 door onze adviseurs ontwikkeld en zal in 2010 worden besproken met na onale programmamanagers uit de belangrijkste lepralanden.
Beleidsontwikkeling Eind 2009 is een begin gemaakt met het onderzoeken van de vraag of de Lepras ch ng haar doelstellingen moet verruimen. Ons wordt gevraagd mee te werken aan de bestrijding van andere, vaak verwaarloosde, tropische ziekten in de landen waar wij werkzaam zijn. Tegelijk leidt onze toenemende betrokkenheid bij de revalida e van mensen met door lepra veroorzaakte handicaps tot de vraag hoe te vermijden dat deze hulp zo exclusief wordt verstrekt dat dit uitslui ng van exleprapa ënten in de gemeenschap versterkt.
Burgemeesters aan de bal Ze voetballen al 22 jaar voor de Lepras ch ng: elf Nederlandse burgemeesters die het opnemen tegen leden van het kabinet, Belgische collega-burgervaders en zelfs oud-Ajaxspelers. Jaarlijks spelen ze tenminste zes wedstrijden à raison van 1.500 euro. In 2009 ontvingen wij dankzij de voetballende burgemeesters ruim 30.000 euro.
Het Burgemeestersel al (met oranje shirts) in ac e.
Dit kan worden voorkomen door ook andere gehandicapten in een dorp te revalideren. Beide op es zouden een aanpassing van de doelstellingen van de Lepras ch ng betekenen. Het bestuur zal hierover in 2010 een besluit nemen.
Nalatenschappen Elk jaar denkt een groot aantal mensen bij het opmaken van hun testament aan de leprapa ënten. De inkomsten uit nalatenschappen blijven las g te voorspellen. In 2009 ontving de Lepras ch ng ruim 3,5 miljoen euro uit erfenissen en legaten. Dat is 1,3 miljoen euro (60 procent) meer dan begroot en bijna 9 procent meer dan in het voorgaande jaar.
Sponsors voor lepra Het el al werd in 1988 opgericht, op ini a ef van Hans van der Laan, burgemeester van Noordenveld. Het bestaat uit fana ek voetballende burgemeesters die spelen voor minimaal 1.500 euro per wedstrijd, opgebracht door plaatselijke sponsors. Zo hebben zij inmiddels zo’n 387.000 euro bij elkaar gespeeld voor de Lepras ch ng. In spor ef opzicht scoren de eerste burgers soms briljant, soms wat minder. Tegen lepra scoren ze al jd. De organisa e van het Nederlands Burgemeestersel al wordt mogelijk gemaakt door hoofdsponsor PinkRoccade Local Government, BMC Advies Management en subsponsor FairPlay Centers. Tot in hun tenen gemo veerd: “Verliezen stuit iedereen tegen de borst”, verklaart coach en medeoprichter Jan Leegwater hun fana sme. Al ruim twin g jaar staat de oud-burgemeester van Scheemda langs de lijn. De tac ek en de opstelling worden door Leegwater nauwle end bijgehouden op de achterkant van een stukje papier. “Al jd al gek op voetbal geweest, eigenlijk op alle sporten.” Leegwater, oud-voorzi er van de OSNN (Olympisch Steunpunt Noord-Nederland van het NOC/NSF), hee dat al jd belangrijk gevonden: “Wat de Lepras ch ng met weinig middelen voor elkaar krijgt, vinden we fantas sch. Dus gaan we door, in ieder geval tot ons lustrumjaar in 2013.”
11
Gééf om lepra | giro 50500 | www.lepras ch ng.nl
Beleggingen De economische crisis en de ontwikkeling op de effectenbeurzen is in 2009 voor het bestuur aanleiding geweest tot een grondige bezinning op het beleggingsbeleid. De perpetuele obliga es, zonder vooraf overeengekomen aflostermijn, bleken onder invloed van de financiële crisis riskanter dan het zich in jaren had laten aanzien. In de loop van 2009 bleek ook de uitbetaling van coupons niet meer zeker. Daarmee kwam niet alleen de actuele koers, maar ook het feitelijk rendement onder druk te staan. Eind 2009 hee het bestuur een nieuw beleggingsstatuut vastgesteld waarin wordt gekozen voor een zeer conserva ef en duurzaam beleggingsbeleid. Het statuut bepaalt dat de Lepras ch ng niet direct of indirect financieel betrokken wil zijn bij bedrijven die controversieel zijn op het gebied van milieu, sociale misstanden zoals kinderarbeid en het schenden van mensenof werknemersrechten of (corporate) governance, zoals corrup e. Bovendien wordt er niet belegd in bestrijdingsmiddelen, gene sch gemodificeerde zaden, bont, vuurwapens, defensie gerelateerde opdrachten, dienstverlening gerelateerd aan kernenergie, pornografisch materiaal, tabak, alcohol of de gokindustrie. Alle perpetuele obliga es die niet binnen dit nieuwe beleid pasten zijn in december 2009 verkocht. Daarbij is een verlies geboekt ten opzichte van de nominale waarde van 1.897.000 euro. Als we dit vergelijken met het rendement dat de afgelopen jaren is gemaakt op deze beleggingen, dan resteert een klein posi ef saldo. Dit betekent dat nog wel is voldaan aan de norm die de beleggingscode van de Vereniging Fondsenwervend Instellingen (VFI) stelt, namelijk behoud van de hoofdsom. Omdat leprabestrijding een zaak is van zeer lange termijn houdt de Lepras ch ng een flinke financiële buffer aan om de con nuïteit van de projectbestedingen te kunnen waarborgen. Per eind 2009 bedraagt het totaal in effecten belegde bedrag ruim 7,5 miljoen euro. Binnen de stringente voorwaarden van het nieuwe beleggingsstatuut wordt gestreefd naar een zo hoog mogelijk rendement. Dit zal naar verwach ng, door het aanzienlijk lagere risico, gemiddeld 1 á 2 procent lager uitkomen dan de afgelopen jaren.
Nederlandse jongeren ac ef in lepradorp Vietnam De Lepras ch ng organiseerde onder de tel ‘DurfJijMee? ChangeALife!’ een reis voor en Nederlandse jongeren. In Vietnam hielpen zij twee weken mee in een lepraziekenhuis en knapten de tuin van het bejaardenhuis op. In Nederland vertelden zij ieder aan minstens 150 mensen over hun ervaringen en het werk van de Lepras ch ng en zamelden 7.500 euro aan gi en in. De campagne is evenals in 2008 grotendeels gefinancierd met subsidie van Xplore (ruim 23.000 euro) en eigen bijdragen van de jongeren (5.000 euro). Omdat Xplore ophoudt te bestaan, krijgt DurfJijMee 2010 een meer fondsenwervend karakter: via ‘online social network fundraising’ gaan de deelnemers ac ef op zoek naar familieleden en vrienden die het project willen sponsoren. Verhalen en foto’s van de reis in 2009 staan op www.dur ijmee.waarbenjij.nu.
Meneer Tin zingt voor Femke en Anna.
Succesvol jongerenproject Tien totaal verschillende jongeren hebben in de zomer van 2009 het leven opgefleurd van de bejaarde ex-leprapa ënten in Quy Hoa, Vietnam. Dat opfleuren hebben ze nogal le erlijk genomen. Rondom de slaapvertrekken zijn bloeiende planten gepoot en er zijn tafels met bankjes geplaatst waar de ex-leprapa ënten domino en schaak kunnen spelen of een krantje lezen. Ook hebben ze stage gelopen in het bejaardenhuis, de schoenwerkplaats en in het naastgelegen ziekenhuis op de afdelingen fysiotherapie en wondverzorging. Dat zij de pa ënten met de kleinste dingen, ook al was het maar een beetje aandacht of een aanraking, zo blij konden maken is onvergetelijk. Ook voor de pa ënten. “Không Quên” (nooit vergeten) zeiden ze.
“Ook al duurde onze reis ‘maar’ twee weken, ik heb me helemaal laten opslokken door het Vietnamese bestaan. Een mooi en puur bestaan in een idyllische omgeving, maar wel zwart omrand. Veel mensen hebben eigenlijk geen toekomst, beseffen dat heel goed en durven niets beters te dromen. Als je hun kinderen zo vrolijk en onbezorgd buiten ziet spelen, is het ontze end moeilijk te accepteren dat zij het later waarschijnlijk niet veel beter zullen treffen. Persoonlijk heb ik hier het meeste moeite mee gehad.” (Hanne van der Velde, 20 jaar) “Heimwee, dat is toch als je ver van huis bent en je je thuis mist? Twee dagen zijn we nu thuis, het gekke is dat ik het omgekeerde heb van heimwee. Ik mis Vietnam. De korte jd dat we daar geweest zijn hee veel met me gedaan. Alle indrukken van het zieken-
12
huis, de pa ënten, het dagelijks leven. Mooie indrukken, die ik nooit zal vergeten!” (Chantal Engel, 21 jaar) “Het was niet al jd even makkelijk in Quy Hoa. De interviews met de dorpsbewoners zijn me in sommige gevallen emo oneel zwaar gevallen. Hoan bijvoorbeeld kon geen muziek meer maken. Een andere vrouw durfde niet eens naar het strand van het lepradorp, omdat ze daar vreemden tegen kon komen en zich dan schaamde voor haar verminkingen. Deze verhalen hebben me ongelofelijk geraakt en zullen me voor al jd bijblijven.” (Kai Stevens, 22 jaar)
In 2009 had DurfJijMee 323 deelnemers die via de website www.dur ijmee.nl een plaats probeerden te bemach gen voor de reis naar Vietnam. Samen hadden ze 4.505 supporters, die via het project werden geïnformeerd over de lepraproblema ek. Het project werd gesubsidieerd door Xplore. Daarnaast droegen de jongeren 5.000 euro bij in de kosten en hebben ze zo’n 7.500 euro aan extra fondsen binnengehaald. Omdat Xplore ophoudt te bestaan, krijgt DurfJijMee 2010 een meer fondsenwervend karakter: via ‘online social network fundraising’ gaan de deelnemers ac ef op zoek naar familieleden en vrienden die het project willen sponsoren. Verhalen en foto’s van de reis in 2009 staan op www.dur ijmee.waarbenjij.nu.
Collecteren voor de Lepras ch ng collectebussen op jd bij iedereen zijn en woon ik vergaderingen bij. De laatste zondag van januari is Wereldlepradag en twee weken daarvoor is de collecte. Daar ben ik wel zoet mee.”
Marianne Groeneveld.
Marianne Groeneveld (57) is sinds 2001 voorzitster van de groep vrijwilligers in het Land van Heusden en Altena voor de Lepras ch ng. Zij regelt alles rond de jaarlijkse collectes. Wat houdt de func e in? “Het is mijn taak om ervoor te zorgen dat de jaarlijkse collecte in onze omgeving goed verloopt. Ik zorg er bijvoorbeeld voor dat elk dorp in de regio een contactpersoon hee . Zij zoeken dan vrijwilligers die willen collecteren. Daarnaast doe ik de nodige bestellingen, zorg ik ervoor dat de
Waarom werkt u juist voor de Lepras ch ng? “De buurvrouw van mijn ouders was collectant en hee mij en mijn moeder enthousiast gemaakt. Zo ben ik er ooit ingerold. Ondertussen helpt mijn dochter ook met collecteren. Daarnaast vind ik dat de Lepras ch ng goed werk doet. Ze hebben al veel bereikt. Mensen denken vaak dat lepra niet meer bestaat, maar het komt in heel veel landen nog veel voor. Er zijn wel medicijnen, maar die bereiken vaak niet de plaatsen waar het hard nodig is.” Wat is het resultaat van de jaarlijkse collecte? “In het Land van Heusden en Altena halen we jaarlijks wel 10.000 tot 15.000 euro op!”
Bron: toBe 2-2009, www.tobemagazine.nl
DurfJijMee/ChangeALife is een project van de Lepras ch ng om jongeren en hun omgeving te betrekken bij de lepraproblema ek. Door zelf te zien hoe het er aan toe gaat in een land als Vietnam, ervaren zij waarom ontwikkelingssamenwerking en leprabestrijding belangrijk zijn. Die boodschap geven zij vervolgens door aan anderen.
13
Gééf om lepra | giro 50500 | www.lepras ch ng.nl
Vrijwilligers Circa 150 vrijwilligers ze en zich in Nederland ac ef in voor de Lepras ch ng, voor het grootste deel in de kringen Land van Heusden en Altena, Groningen en Limburg. In 2009 hebben de vrijwilligers ruim 45.000 euro opgehaald jdens de collecte rond Wereldlepradag, eind januari.
Leprawinkel De Leprawinkel in Deventer wordt al meer dan der g jaar met succes draaiende gehouden door vrijwilligers. Voorzi er van de S ch ng Deventer Lepraproject en vrijwilliger van het eerste uur Casper van Boheemen: “De kringloopwinkel is een begrip in Deventer. Hier breng je gebruikte spullen en meubels naar toe.” In 2009 droeg de Leprawinkel 45.000 euro bij aan diverse projecten in Nigeria. Bedrijfsleider Coos van den Burg: “Elk jaar kunnen we een fors bedrag doneren aan de Lepras ch ng. Daar doe ik het voor!” Susanne Maas, met 87 jaar de oudste vrijwilligster: “Ik vind het zo leuk, ik werk er al jaren!”
Kosten eigen fondsenwerving De wervingskosten in 2009 bleven 59.000 euro lager dan begroot. Het percentage kosten fondsenwerving daalde van 19,8 procent in 2008 naar 16,7 procent in 2009. Het driejarengemiddelde kostenpercentage over de jaren 2007-2009 is 17,6 procent. Dit is ruim binnen de norm die verbonden is aan het CBF-Keur (maximaal 25 procent).
Na onale Postcode Loterij In 2009 ontving de Lepras ch ng wederom een aanzienlijke bijdrage van 1,5 miljoen euro van de Na onale Postcode Loterij. Dit is een belangrijke bron van inkomsten voor de Lepras ch ng. De huidige samenwerkingsovereenkomst loopt tot 2010 en wordt
dan geëvalueerd. Een beslissing over de voortze ng van de samenwerking met de loterij in de komende vijf jaar verwachten wij eind 2010.
Bijdrage Na onale Postcode Loterij aan de leprabestrijding Tot en met 2008: 15,5 miljoen euro Over 2009: 1,5 miljoen euro
Turing Founda on De Lepras ch ng hee sinds februari 2008 een overeenkomst tot cofinanciering van wetenschappelijk onderzoek met de Turing Founda on. De Turing Founda on hee in 2009 twee substan ële bijdragen beschikbaar gesteld voor wetenschappelijk onderzoek: zij par cipeerde voor 50 procent (73.500 euro) in het onderzoek ‘Immunopathology of leprosy: dissec ng mechanisms of immune-mediated ssue damage in leprosy and iden fica on of new targets for interven on 2007-2011’. Daarnaast nam de Turing Founda on het onderzoek ‘Early Diagnos c and Epidemiological Assays for Leprosy 2008-2010 (EDEAL)’ 2009 voor 50 procent voor haar rekening met een bijdrage van 150.765 euro. Van de Turing Founda on ontvingen wij een subsidiebedrag van 55.000 euro voor projecten in Cambodja en een nagekomen bedrag van 50.000 euro voor projecten in Laos in 2008. Dit laatste bedrag is teruggestort omdat wij onze ac viteiten in Laos hebben opgeschort vanwege problemen met het Lao aanse Ministerie van Gezondheid.
Wat kun je doen met 1,5 miljoen? In twin g jaar groeide de Na onale Postcode Loterij uit tot een fondsenwerver die in totaal ruim 2,7 miljard euro uitreikte aan inmiddels 75 goede doelen. Ook de Lepras ch ng mag daarvan profiteren. Het opsporen, behandelen en indien nodig revalideren van één leprapa ënt kost ongeveer vij ig euro. Met de 1,5 miljoen euro die de Lepras ch ng dit jaar van de Postcode Loterij mochten ontvangen, worden dus 30.000 pa ënten geholpen.
Marieke van Schaik, Managing Director.
Marieke van Schaik, Managing Director, vertelt waarom zij met zoveel plezier bij de Na onale Postcode Loterij werkt: “Ik vind het geweldig dat we door het organiseren van een loterij zoveel fondsen kunnen werven voor goede doelen. Ik heb veel successen gezien die mogelijk zijn gemaakt door het geld van onze deelnemers. Dat deze deelnemers daarnaast zelf ook kunnen winnen is natuurlijk fantas sch.” Wat is het eerste waar u bij lepra aan denkt? “Aan verminkte mensen die uitgestoten worden door de gemeenschap. Dat is vreselijk om te zien en mee te maken, zeker omdat het te behandelen is als je er op jd bij bent.” Waarom steunt de Postcode Loterij ook de Lepras ch ng? “Lepra is een ziekte die makkelijk te behandelen is maar nog steeds een groot probleem vormt in delen van de wereld. Onnodig en erg noodzakelijk om hiertegen te blijven vechten. Daar dragen wij graag aan bij.”
Vrijwilligers van de Leprawinkel in Deventer.
Meer info over de Na onale Postcode Loterij leest u op www.postcodeloterij.nl.
14
Financieel resultaat 2009 in het kort Het jaar 2009 is met een nega ef saldo van 1.586.000 euro afgesloten. Dit is vrijwel gelijk aan het begrote tekort. De totale inkomsten waren 1,4 miljoen euro lager dan begroot. De inkomsten uit nalatenschappen overtroffen de begro ng met ruim 1,3 miljoen euro. Daar tegenover stonden aanzienlijk lagere inkomsten van overheden (ruim 1 miljoen euro) en het nega eve resultaat van verkoop van effecten van 1,9 miljoen euro tegenover een rendement dat conform begro ng 500.000 euro bedroeg. De verkoop vond plaats omdat deze effecten niet voldeden aan de strenge criteria op het gebied van risico en duurzaamheid van het nieuwe beleggingsbeleid van de Lepras ch ng. De bestedingen aan de werving van baten waren 41.000 euro lager dan begroot,
Specifica e en verdeling kosten 2009 naar bestemming
terwijl de bestedingen aan de doelstelling 1.410.000 euro lager waren dan begroot. Vanwege de onzekere gevolgen van de eind 2008 inze ende recessie werd aanvankelijk 10 procent minder toegewezen aan de projecten, hetgeen in de loop van in 2009 veelal niet meer werd ingehaald. Tenslo e daalden valuta van enkele projectlanden aanzienlijk ten opzichte van de euro, waardoor projecten, uitgedrukt in euro’s, goedkoper konden worden uitgevoerd.
Uitbesteed werk Publiciteit en communica e
In het verslagjaar deden zich geen wijzigingen in de bestuurssamenstelling voor. Amsterdam, 11 juni 2010
Bestuur Elk bestuurslid is verantwoordelijk voor een bijzonder aandachtgebied in het beleid van de s ch ng, dat is opgenomen in het func eprofiel per bestuurszetel. De zi ngsduur van bestuursleden is vier jaar, met de mogelijkheid van één maal herbenoeming.
DOELSTELLING
WERVING BATEN
Namens het bestuur,
M.J. van den Berg voorzi er
BEHEER & ADMIN.
Projecten
Coördina e/ begeleiding
Eigen fondsenwerving
Beleggingen
6.469
0
0
0
736
377
0
0
0
781
Bedragen in € 1.000 Subsidies en bijdragen
In 2009 bestond het bestuur uit: M.J. van den Berg, voorzi er C. van Dijl W.R. Faber J.H. Swachten. J.F.L.M. Urbanus J. van der Velden
J.H. Swachten bestuurslid financiën
TOTALEN Realisa e 2009
Begroot 2009
Realisa e 2008
0
6.469
7.791
7.583
0
21
1.134
1.223
1.053
0
0
781
823
1.038 1.066
Personeelskosten
56
468
249
0
326
1.099
1.105
Huisves ngskosten
12
47
37
0
27
123
124
119
Kantoor- en algemene kosten
13
100
72
0
65
249
229
192
Afschrijving en rente Totaal
1
11
8
23
7
51
55
52
7.287
1.003
1.147
23
446
9.906
11.350
11.103
15
Gééf om lepra | giro 50500 | www.lepras ch ng.nl
Staat van baten en lasten over 2009
Accountantsverklaring Deze Balans per 31 december 2009 en Staat van baten en lasten 2009 zijn opgesteld onder verantwoordelijkheid van het bestuur van de Lepras ch ng. De Balans per 31 december 2009 en Staat van baten en lasten 2009 zijn ontleend aan de door PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. gecontroleerde jaarrekening 2009 van de Lepras ch ng. Bij die jaarrekening hee PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. op 11 juni 2010 een goedkeurende accountantsverklaring verstrekt.
Balans per 31-12-09
31-12-09 x € 1.000
31-12-08 x € 1.000
Werkelijk 2009 x € 1.000
Begro ng 2009 x € 1.000
Werkelijk 2008 x € 1.000
Baten uit eigen fondsenwerving
6.869
5.324
7.064
Baten uit ac es van derden
1.523
1.550
1.500
Subsidies van overheden
1.069
2.112
1.781
(1.327)
500
603
Overige baten
186
291
118
Som der baten
8.320
9.777
11.066
7.287 1.003
8.660 1.040
8.294 989
8.290
9.700
9.283
1.147 23
1.206 5
1.401 5
1.170
1.211
1.406
446
440
414
9.906
11.351
11.103
(1.586)
(1.574)
(37)
BATEN
Baten uit beleggingen
LASTEN Besteed aan doelstelling: - Leprabestrijdingsprojecten - Coördina e en medische advisering Werving baten: - Kosten eigen fondsenwerving - Kosten van beleggingen Kosten beheer en administra e
ACTIVA
Som der lasten 48
66
Vorderingen en overlopende ac va
1.724
1.544
RESULTAATBESTEMMING
Effecten
7.516
9.598
Toevoeging/on rekking aan: - Con nuïteitsreserve - Bestemmingsreserves
Materiële vaste ac va
Liquide middelen Totaal
3.704
3.296
12.992
14.504
2.012 9.681
1.544 11.735
11.693
13.279
1.299
1.225
Resultaat
468 (2.054)
(271) 234
(1.586)
(37)
PASSIVA Reserves - Con nuïteitsreserve - Bestemmingsreserves
Kortlopende schulden Totaal
12.992
14.504
Projectbestedingen
2009 euro
2008 euro
VELDPROJECTEN
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK
Afrika
KIT diverse onderzoeken
2009 euro
2008 euro
44.823
227.055
0
43.070
5.862
54.856
Erasmus Universiteit Ro erdam
Ethiopië
0
11.367
AMC (Amsterdam)
50.210
25.061
Gambia
10.366
0
LUMC (Leiden)
73.499
71.043
Angola
Madagaskar
41.621
51.829
Mozambique
408.330
323.809
Nigeria
1.519.933
2.054.832
Zambia
8.226
109.781
1.994.338
2.606.474
Totaal Afrika Caribisch gebied
0
(20.811)
Bolivia
4.905
0
Brazilië
731.802
1.179.397
46.733
11.599
Suriname Totaal Zuid-Amerika
783.440
1.170.185
Myanmar
104.721
113.040
China
138.967
216.934
Cambodia
79.394
86.561
Indonesië
1.747.988
1.915.612
India
496.053
343.417
Laos
3.703
76.823
391.766
351.708
Azië
Nepal
Vrije Universiteit (Amsterdam) KIT/LUMC KIT/Erasmus Universiteit Ro erdam KIT/FIOCRUZ IDEAL
Zuid-Amerika
Dit is een verkorte versie van het jaarverslag van de Lepras ch ng. Het volledige jaarverslag en de jaarrekening kunt u lezen op www.lepras ch ng.nl of aanvragen via 020 - 59 50 500.
Projectbestedingen
Diversen Totaal onderzoek
171.711
68.608
70.890
87.465
102.406
99.035
72.774
0
149.305
0
0
17.450
735.618
638.787
90.709
79.097
ONDERSTEUNENDE PROJECTEN INFOLEP (Leprosy Informa on Service) Technische commissie ILEP
0
13.071
Leprosy Review
10.884
10.017
CBR Congress Bangkok
15.152
0
Logical Framework Introduc on
12.029
0
Logical Framework M+E
14.636
0
Database Development Workshop
0
7.131
Sri Lanka
4.259
44.478
Workshop Decentralisa on
21.902
0
Thailand
105.555
85.014
Training Opera onal Guidelines
84.832
63.869
Vietnam
350.447
393.790
Totaal Azië
3.422.853
3.627.377
Totaal veldprojecten
6.200.631
7.404.036
Overig
100.277
77.907
Totaal ondersteunende projecten
350.421
251.092
16
Gééf om lepra | giro 50500 | www.lepras ch ng.nl
Jan van Berkel nieuwe directeur Lepras ch ng Na 24 jaar afscheid van Kommer Braber Per 1 april hee het bestuur van de Lepras ch ng Jan van Berkel (55) benoemd tot directeur. Hij volgt Kommer Braber op, die na 24 jaar op 31 maart 2009 met pensioen ging.
ANBI en CBF-Keur De Lepras ch ng is een ANBI erkend goed doel: bijdragen aan de Lepras ch ng kunnen worden afgetrokken van de belas ng als deze meer dan 1 procent van het inkomen bedragen of wanneer deze via een notariële akte worden voldaan. De Lepras ch ng staat geregistreerd onder de naam Nederlandse S ch ng voor Leprabestrijding. Ook is de Lepras ch ng in het bezit van het CBF-Keur. Eén van de vereisten van het CBF-Keur is dat het bedrag besteed aan fondsenwerving niet meer dan 25 procent van de totale uitgaven is. De Lepras ch ng is hier in 2009 ruimschoots onder gebleven met 16,7 procent. De Lepras ch ng ziet het steeds meer als haar taak om het Nederlandse publiek te informeren over lepra. Hierdoor zullen leprapa ënten in Nederland (die er zijn!) hopelijk meer begrip uit hun omgeving krijgen en blijven er ook in de toekomst studenten geïnteresseerd in het doen van lepraonderzoek. Dat laatste is onontbeerlijk om het hoge niveau van wetenschappelijk onderzoek naar lepra in stand te houden. De kosten voor de voorlich ngstaken van de Lepras ch ng zijn in 2009 opgenomen als fondsenwervende kosten.
Van Berkel was de afgelopen 13 jaar ac ef bij verschillende bureaus als directeur en consultant op het gebied van communica een merkbeleid voor non-profitorganisa es. Daarvoor was hij onder andere Directeur Campagnes bij de Novib. Bij deze organisa e vervulde hij eerder diverse func es na zijn studie Ontwikkelingseconomie. Van Berkel: “De resultaten in de bestrijding van lepra zijn posi ef, het aantal nieuwe pa ënten daalde in 15 jaar gestaag tot 250.000 per jaar. Stuk voor stuk mensen die dankzij behandeling tegen lepra niet gehandicapt zullen raken. De strijd tegen lepra vergt een lange adem en is bijna geheel a ankelijk van dona es. Dank u wel, donateurs, dat u ons werk ook in 2009 hee mogelijk gemaakt! Onze teams in het
veld en in Nederland ze en ook in 2010 alles op alles om lepra verder terug te dringen.”
Jan van Berkel.
Loop jij mee?
GEE JE N F U OP!
De Lepras ch ng organiseert op zaterdag 2 oktober 2010 een wandelevenement: de Ultra Wandel Marathon. Ga de uitdaging aan en loop in een team van 5 personen 50, 35 of 20 km, van Utrecht naar het Olympisch Stadion in Amsterdam, en haal daarmee een mooi bedrag op voor een lepraproject naar keuze. Kijk voor meer informa e op www.lepra.nl of neem contact op met Raymond van Hae en, 020 - 59 50 500.
Lepras ch ng – Postbus 95005 – 1090 HA Amsterdam Tel. (020) 59 50 500 – Fax (020) 66 80 823 E-mail info@lepras ch ng.nl – www.lepras ch ng.nl Voorzi er: drs. Max van den Berg
Foto’s: Jan Joseph Stok, Francita Rijhiner, Photodesign Kempes, archief Lepras ch ng Ontwerp en vormgeving: SQZI ConceptStudio, Arkel Druk: Mailtraffic, Zwolle
De Klepper is een periodieke uitgave van de Lepras ch ng en verschijnt drie keer per jaar.
