Victor en Bea Wildeman – van der Weerd
Oeganda Journaal 02
1 september 2009 Allereerst dank voor de vele positieve reacties die we ontvingen op ons Oeganda Journaal 01. Wat voor wie: We geven hieronder informatie over Oeganda omdat er door velen om gevraagd wordt. Zo krijg je hopelijk ook een beter perspectief van waaruit we straks onze verhalen schrijven en weet je daarna ook meer dan de clichés: volkerenmoord, Idi Amin, etc. Maar niet iedereen heeft dezelfde interesses. Daarom gaan we proberen steeds korte stukjes met een kop erboven te schrijven, zoals in dit Oeganda Journaal. Zo kunnen jullie zelf bepalen wat je wilt lezen of wellicht wilt overslaan. E-mail adressen: Veel vragen kregen we ook over de e-mail adressering. Onze e-mail adressen staan steeds onderaan:
[email protected] en
[email protected]. Ze zijn al jaren ongewijzigd, worden regelmatig door ons uitgelezen (en als we tijd hebben ook beantwoord) en een storing daargelaten, zouden ze ook altijd moeten werken. De Oeganda Journaals worden vanuit een ander (zakelijk) e-mail adres van Victor verstuurd; s.v.p. niet gebruiken. Als jullie onze Oeganda Journaals op een ander e-mail adres willen ontvangen, laat ons dat dan s.v.p. weten, dan passen we dat aan in onze distributielijst. Om jullie privacy te beschermen versturen we de Oeganda Journaals vanuit ‘bcc’ in Outlook zodat de e-mail adressen van de geadresseerden (jullie dus) voor elkaar niet zichtbaar zijn. Ronald, Joan en Collar-IT: Victor heeft Ronald Scheer leren kennen toen Ronald in 1990 ook bij Digital Equipment kwam werken. Ronald is een hele creatieve ontwikkelaar van computerprogramma’s op het gebied van documentbeheer en werkstromen. Ongeveer tegelijkertijd, zo’n zes jaar geleden, zijn Ronald en Victor bij Digital weggegaan en heeft Ronald aan Victor gevraagd of hij hem niet wat zou kunnen ‘helpen’ met het opzetten van zijn nieuwe eigen bedrijf Collar-IT www.collar.nl in Haastrecht nabij Gouda. Na een vraag van de IT-manager van MTN, een van de grootste telefoniebedrijven in Afrika, heeft Ronald in Kampala een filiaal geopend. Naast het ontwikkelen en verkopen van digitale archieven willen ze nu ook diensten als digitaliseren (scannen van papieren correspondentie en daarna omzetten naar digitaal leesbare documenten; zeg maar van papier naar computer) in Kampala gaan opzetten. In Nederland worden dus digitale archieven voor klanten ontwikkeld, zoals bijvoorbeeld voor Oxfam Novib, Graydon en de Gemeente Leiden, waarbij archieven in Kampala daarvoor geschikt gemaakt worden. Bedoeling is om werkgelegenheid in Kampala voor de lokale bevolking te creëren. Verder is er een heel scala aan initiatieven omheen bedacht om de levensstandaard van medewerkers en hun gezinnen te verbeteren. Alles wordt mogelijk gemaakt door een subsidie van de Nederlandse overheid. Ronald en zijn Ierse vrouw Joan pendelen zodoende regelmatig op en neer tussen Kampala en Haastrecht. Voor ons zijn Ronald en Joan dus niet alleen de veroorzaker, maar ook steun en toeverlaat, van onze reis naar Oeganda. Op de foto van links naar rechts: Victor, de secretaris van ICT, Joan, Ham Mulira – minister van ICT en Ronald. Postadres: Voor het ontvangen van post mogen we gebruik maken van het adres van Ronald en Joan. Wij zitten – waarschijnlijk – net als zij ook aan de Buziga Road, maar welk nummer (plot) wij hebben, dat weten we nog niet.
Ons nieuwe postadres gedurende november, december en januari: Victor & Bea Wildeman C/O Plot 197 Buziga Road P.O. Box 33858 Ggaba District KAMPALA, Uganda Voor de hand lijkt ook te liggen om Bastiaan te vragen onze binnenkomende post (en rekeningen) in Woerden te scannen en naar ons te e-mailen. Wat een gemak dat telebankieren via internet! Telefoneren: Tijdens ons verblijf in Oeganda zullen wel de nummers van onze mobiele telefoons wijzigen. Hoe dat allemaal in z’n werk gaat en hoe jullie ons daar zo goedkoop mogelijk kunnen spreken volgt nog. Na terugkomst in Nederland hebben we uiteraard weer de oude vertrouwde mobiele telefoonnummers. Inpaklijsten: Geweldig die inpaklijsten die je kunt raadplegen op internet! Variabelen intypen waar je naar toe gaat, wanneer, hoe, wat je gaat doen en met wie en vervolgens krijg je keurige lijsten wat mee te nemen. Prima als voorbereiding op de gesprekken die we met Ronald en Joan hebben gehad, want die hebben ervaring met het leven in Kampala. We zullen daar wel merken wat we desondanks vergeten zijn… Vaccinaties: Omdat Victor al in Oeganda geweest is was hij snel klaar. Alleen omdat we waarschijnlijk veel contact met de lokale bevolking zullen hebben (hospice en gevangenis) nog wat extra prikken. Bea moet het hele circus nog door: gele koorts, cholera, difterie, tetanus, polio, hepatitis A en B, buiktyfus en meningitis. Al met al een aardige waslijst, alleen rabiës (hondsdolheid) laten we zitten, want mochten we bijvoorbeeld door een zwerfhond of aap gebeten worden dan zijn we altijd binnen 24 uur bij een dokter (met drie injecties nu heb je dan 72 uur de tijd, maar naar een dokter moet je toch). Tickets / verzekeringen: Als groot fan van Tim Berners-Lee (de bedenker van het World Wide Web) blijft Victor maar herhalen hoe geweldig al die websites en internet toch is. Dat hij dat nog allemaal ‘in de herfst van zijn leven’ (zijn eigen woorden!) mag meemaken. Zo ook het regelen van KLM tickets: piece of cake! We vliegen zondag 1 november om 10:40 uur vanaf Schiphol met de KL-0561 naar Kampala en komen vrijdagavond 29 januari met de KL-0562 terug. We hopen zaterdagochtend 30 januari 2010 om 05:35 uur weer door Bastiaan (dan net jarig geweest!) op Schiphol opgehaald te worden. Dankzij onze zus Annelies van der Weerd - die bij Centraal Beheer (even Apeldoorn bellen) werkt - is alles ook qua verzekeringen tot in de puntjes geregeld. Hospice: Zoals we al schreven wil Bea als verpleegkundige gaan helpen in het hospice in Kampala. Naast de explosieve bevolkingsgroei is AIDS de grootste bedreiging van de toekomst van Oeganda. Dit was mede aanleiding voor de Ierse Anne Merriman om Hospice Africa op te richten: http://www.hospiceafrica.or.ug/ Hospice Africa is het hospice-model voor Afrika, cultureel verantwoord én betaalbaar met een doelstelling om andere initiatieven in sub-Sahara Afrika te ontwikkelen voor dienstverlening, opleiding, onderzoek en het voorzien in een netwerk om elkaar als hospices bij te staan. In Oeganda is nu op drie plaatsen een hospice: het eerste hospice opende in Kampala in 1993, een tweede opende in Mbarara (in het zuidwesten) in 1998 en het derde opende in Hoima (in het westen) ook in 1998. Joan heeft vroeger al voor Dr. Anne, zoals Anne Merriman lokaal bekend is, gewerkt. Dr. Anne woont overigens op nog geen steenworp afstand van ons appartement. Joan is inmiddels hard aan het werk om een Nederlandse ondersteunende organisatie voor Hospice Africa op te richten. Zodra Joan, na vakantie in Thailand, weer terug is in Kampala gaat ze met Dr. Anne bespreken wat Bea als verpleegkundige in het Hospice Africa als vrijwillig verpleegkundige zou kunnen doen. Bea heeft in overleg haar vaccinaties al op die situatie aangepast.
Gedetineerden bezoeken: Net als in Nederland wilde Victor in Oeganda proberen iets voor Nederlandse gedetineerden te betekenen. Je bent vrijwilliger, of je bent het niet. Na enig rondvragen en bellen brengt ook hier het World Wide Web met Google uitkomst. Een e-mail sturen naar het Bureau Buitenland van Reclassering Nederland in Utrecht en je aanmelden om als vrijwilliger in het buitenland gedetineerden te bezoeken. Ze zitten te springen om vrijwilligers! Als je dit leest, wat let je, een prachtige manier om iets voor je medemens te kunnen betekenen. Iedereen heeft toch recht op een tweede kans? Dus zo gezegd zo gedaan. Krijgt Victor binnen no time al antwoord dat zijn aanmelding hogelijk gewaardeerd wordt, maar dat er in Oeganda helemaal geen Nederlanders in de gevangenis verblijven. Beter nieuws kunnen we ons niet voorstellen! Joan komt ongeveer tegelijkertijd in Kampala in contact met Alexander McLean, een Engelsman die sinds 2004 met veel verve het leven van gedetineerden in Oeganda een beetje menselijker tracht te maken. Met veel inzet (Alexander is al eens vrijwilliger van het jaar geweest) probeert hij een en ander tot een professionele goed geoliede organisatie te maken. Kijk maar eens op ’t web bij African Prisons Project (APP): www.africanprisons.org Voor de organisatorische kant maakt hij al gebruik van vrijwilligers, maar hij is vooral op zoek naar mensen die ervaring hebben in direct contact met gedetineerden. Alexander is geïnteresseerd in contact met Victor ook al is het maar voor drie maanden. En net als voor Bea gaat Joan als ze weer in Kampala terug is met Alex bespreken wat Victor zou kunnen doen. En Victor? Ach dat weten jullie wel… Natuur: Naast ons steentje bijdragen aan een betere wereld hopen we ook te gaan genieten van Oeganda’s natuur waarom het zo beroemd is. We willen zeker wat gaan rondreizen in de prachtige nationale natuurparken die Oeganda rijk is. Er is een schat aan dieren en planten te bekijken en varen (of raften) op de Nijl is een belevenis waar Victor nog steeds niet over uitgepraat raakt. Op de foto Victor vorig jaar bij de Bujagali falls in de Nijl nabij Jinja.
Informatie over Oeganda: In ons Oeganda Journaal 01 hadden we al aangekondigd dat we jullie de volgende keer wat meer informatie zouden sturen over Oeganda. Wat volgt is een stukje uit een presentatie over Oeganda van gevolmachtigd minister Mirjam Blaak werkend vanuit het consulaat in Wassenaar, die Victor zakelijk kent, en verder wat we zoal op internet over Oeganda bij elkaar hebben gescharreld. In feite dus plagiaat, maar hopelijk wordt ons dit in een bericht in de privésfeer aan familie en vrienden vergeven, want we willen jullie niet opzadelen met vele voetnoten en bronvermeldingen. Een stukje aardrijskunde: Allereerst, waar ligt Oeganda? Zoals jullie zien ligt Oeganda in Centraal Afrika en niet aan zee. Alles wat over zee komt moet via de haven van Mombasa in het oostelijker gelegen Kenia komen en vervolgens zien we de vele vrachtwagens met containers en tankwagens met benzine Kampala bereiken of voorbij rijden richting het zuidelijker gelegen Rwanda en westelijker gelegen en veel grotere Kongo ( voormalig: Zaïre). Kampala is de hoofdstad en het industriële en bestuurlijke centrum van het land. De stad ligt verspreid over 7 heuvels en de naam betekent ‘de heuvels van de antilopen’. Vroeger bevond
de regering van Oeganda zich in Entebbe (waar het internationale vliegveld ligt), tegenwoordig in Kampala. Kampala ligt net als Entebbe aan de noordzijde van het Victoria Meer (Lake Victoria). Kampala feitelijk aan de Murchison Baai (vernoemd naar de Schotse geoloog Roderick Murchison, oprichter van de Britse Royal Geographical Society). Andere steden zijn zoal: Jinja, Lira, Mbale en Soroti. En zoals uit deze kaart blijkt is Afrika enorm groot!
Geschiedenis van Oeganda: De vroegste menselijke bewoners van het gebied waren jager-verzamelaars. Tussen ongeveer 2000 en 1500 jaar geleden kwamen Bantoe-sprekende volkeren, vermoedelijk uit Centraal- en West-Afrika, het zuidelijke deel van het land. Zij behoren tot de Urewe-cultuur en brachten en ontwikkelden landbouw, metaalbewerking en nieuwe sociale en politieke ideeën. De koninkrijken van Boeganda en BunyoroKitara zijn voorbeelden van de eerste vormen van formele organisatie. Oeganda was lange tijd Brits protectoraat (Sir Winston Churchill: “Oeganda is de parel van Afrika!”) De koloniale grenzen, gecreëerd door Groot-Brittannië om Oeganda af te bakenen, groepeerden een grote verscheidenheid aan etnische groepen met verschillende politieke systemen en culturen. Deze verschillen verhinderden het tot stand komen van een werkende politieke gemeenschap nadat in 1962 onafhankelijkheid van Groot-Brittannië was verkregen. Bovendien is er traditioneel een groot verschil tussen het noorden en veel vruchtbaarder zuiden. Voor een land dat grotendeels economisch steunt op de landbouw een belangrijke factor. Het dictatoriale regime van Idi Amin (1971-1979) was verantwoordelijk voor de dood van ca 300.000 tegenstanders; guerrillaoorlog en schendingen van de mensenrechten onder Milton Obote (1980-1985) kostten nog eens minstens 100.000 levens. Het bewind van de oorspronkelijke guerrillaleider Yoweri Kaguta Museveni (spreek uit: Moesèvunnie) sinds 1986 heeft relatieve stabiliteit en economische groei gebracht. Tijdens de jaren '90 kondigde de regering onafhankelijke presidentiële en wetgevende verkiezingen af. Sinds februari 2006 is er een meerpartijensysteem. Momenteel stokt de economie mede als gevolg van de lage wereldwijde koffieen theeprijzen en lijkt tevens de politiek van Museveni te stagneren, zowel qua armoedebestrijding, als in de bestrijding van de opstand in het noorden. In Januari 2009 kreeg Oeganda een niet-permanente zetel in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties voor de termijn van 2009-2010. zwart = het volk geel = de zon rood = het bloed dat is vergoten voor de natie in het midden een kraanvogel Oeganda is een republiek die staatkundig in 77 districten onderverdeeld is, verspreid over vier geografische regio's. Elk district is verder verdeeld in subdistricten, counties, sub-counties, gemeenten (parishes) en dorpen. Het land werd op 9 oktober 1962 onafhankelijk van het Groot-Brittannië en het ontleent zijn naam aan het koninkrijk Boeganda, dat een deel van het zuiden van het land beslaat waaronder de hoofdstad Kampala. Oeganda bestaat historisch uit vijf koninkrijken: Boeganda, BunyoroKitara, Ankole, Busoga en Toro.
En dan nog wat feiten van Oeganda: Officiële naam Oppervlakte Land Water (meren, rivieren, drassig) Gebiedssoort Laagste punt Hoogste punt Volkslied Koers munteenheid Tijdzone Temperatuur Regenseizoen Bevolking Levensverwachting Leeftijdsopbouw
Geboortecijfer Sterftecijfer
Republiek Oeganda / Republic of Uganda / Jamhuri ya Uganda 241,039 km2 (Nederland (NL) 41,528 km2, dus 6x NL) 197,097 km2 43,942 km2 heuvelachtig plateau met bergen, vele meren en rivieren Lake Albert 621 m Margherita Peak van Mount Stanley 5.110 m Oh Uganda, Land of Beauty 1 EUR ~ 2.940 Uganda Shillings (UGX) UTC +3 (het is er ‘s winters 2 uur later dan in NL) 20 – 27 0C het hele jaar door oktober en november en van maart tot en met mei 32,4 miljoen (NL 16,7 miljoen) (Kampala 1,3 miljoen) 52,3 jaar (NL 79,4 jaar) 0-14 jaar: 50,0 % (NL 17,4 %) 15-64 jaar: 47,9 % (NL 67,7 %) 65+: 2,1 % (NL 14,9 %) 47,8 / 1.000 inwoners (NL 10,4 / 1.000) 12,1 / 1.000 inwoners (NL 8,7 / 1.000)
Kinderen HIV/AIDS
6,8 / vrouw (NL 1,7 / vrouw) circa 940.000 mensen (NL 18.000)
Officiële taal Geletterdheid (1993) Religie Inflatie (gemiddeld 1993-2004) Industrie Landbouw Export Export naar Nederland Import uit Nederland
Engels en Luganda 61 % (NL 99 %) RK 42 %, Protestant 42 %, 12 % islamitisch, 4 % overig / geen 5,6 % suiker, brouwerijen, tabak, kleding van katoen en cement koffie, thee, katoen, tabak en rundvlees koffie, katoen, vis en visproducten, thee en goud 50 miljoen Euro 10 miljoen Euro
Buurlanden van Oeganda zijn: Kenia, Soedan, Kongo, Rwanda en Tanzania.
Hebben jullie vragen, commentaar, suggesties, o.i.d. stuur ze vooral in. Waar mogelijk besteden we daar aandacht aan in een van de volgende Oeganda Journaals. We maken de Oeganda Journaals voor jullie, dus horen we graag wat jullie van ons willen weten. Wil je ons Oeganda Journaal niet meer ontvangen klik dan hier om je af te melden. Tot zover deze keer; wordt vervolgd. Met vriendelijke groet, Victor en Bea Wildeman – van der Weerd Tot 31 oktober: Schokker 3 3448 KS WOERDEN Tel: 0348 – 431654 Mobiel: 06 – 28334455 06 - 48150336 E-mail:
[email protected] [email protected] Gedurende november, december en tot 29 januari: Victor & Bea Wildeman C/O Plot 197 Buziga Road P.O. Box 33858 Ggaba District KAMPALA, Uganda
