Verzuim gehandicaptenzorg kan veel lager

03

18 januari 2013

www.zorgvisie.nl | jaargang 42

Slim gevonden

9 vragen aan

Opmerkelijk

St. Elisabeth behandelt knieën met lichaamseigen kraakbeencellen

Rob Slappendel, manager en nu ook bijzonder hoogleraar Veiligheid en Kwaliteit

Medisch centrum eist schadevergoeding wegens computerkraak van Kamerlid Henk Krol

pagina 2 »

pagina 3 »

Foto: ANP/Jerry Lampen

Foto: Nationale beeldbank

weekoverzicht voor beleid en management

pagina 7 »

Nieuwsladder 18 januari Complexe zorg Het CCE weerspreekt dat gehandicaptenzorginstellingen na ‘Brandon’ de opvang niet hebben verbeterd. »

‘Verzuim gehandicaptenzorg kan veel lager’

17 januari Woonvergoeding V&VN voorziet problemen als scheiden van wonen en zorg voor zorgzwaartepakket 4 doorgaat. » 16 januari Medisch beroepsgeheim Minister Schippers wil beroepsgeheim aanpassen om zorgfraude aan te kunnen pakken. » 15 januari Oncologisch centrum i.o. UMCU en AvL/NKI vormen alliantie voor nieuw kankercentrum. » 14 januari Huishoudelijke hulp SP-Kamerlid Leijten betwijfelt of alle gemeenten wel met een basistarief werken. » 14 januari Hoofdlijnenakkoord Zorgverzekeraars verschillen van mening over vasthouden aan afgesproken volumegroei van 2,5 procent. »

www.zorgvisie.nl

Foto: ANP XTRA/Koen Suyk

17 januari Betere kansen op de arbeidsmarkt Staatssecretaris Klijnsma: ‘Nederland tekent dit jaar het VN-verdrag voor de rechten van de gehandicapten.’ »

Het branchegemiddelde voor ziekteverzuim in de gehandicaptenzorg ligt op 6 procent. Volgens Paul ter Wal, adviseur op dit gebied bij Stichting Philadelphia Zorg, kan dit percentage veel lager door een andere manier van werken van de arbodienst. In anderhalf jaar tijd heeft Ter Wal het ziekteverzuim bij Philadelphia van 7 procent weten terug te brengen naar 4,5 procent door een radicaal andere aanpak van de arbodienst. ‘Veel instellingen vinden het acceptabel dat hun verzuimpercentage gelijk is aan het branchegemiddelde’, zegt Ter Wal. ‘Maar je kunt ook mikken op het laagste percentage. In sommige sectoren ligt het percentage op een paar procent. Dat is in de zorg ook mogelijk.’ Het project bij Philadelphia startte in 2011 met de doelstelling om het verzuim in 2013 onder de 4 procent te krijgen. Hiervoor benaderde Ter Wal directeur Emile van der Linde van GOED. Dat is een arbodienst die resultaat en rendement garandeert en dat naar eigen

zeggen op een maatschappelijk verantwoorde wijze doet. ‘Wij spreken van te voren met een instelling een prestatie-indicator af die we moeten halen.’ De methode van GOED verschilt van de traditionele aanpak van arbodiensten, die is toegespitst op materiële aspecten, zoals tilliften en werkplekinrichting, en het volgen van ziek- en betermeldingen. GOED focust ook op preventie en sociaal-maatschappelijke aspecten. In gevallen van ziekteverzuim gaat een verzuimspecialist van de dienst met werknemer én werkgever om tafel. De werknemer wordt gevraagd naar zaken als levensstijl en de balans tussen werk en privé. ‘Het gaat in deze gesprekken veel meer om de vraag wat een werknemer nodig heeft om wél te kunnen werken. In de zorg werken bijvoorbeeld veel vrouwen van middelbare leeftijd die naast hun parttime werk ook mantelzorger zijn. Daarnaast doen ze nog veel maatschappelijk werk. Dreigen ze overspannen te raken, dan kijken wij intensief hoe we het privé- en werkleven van de individuele medewerker beter op elkaar kun-

nen aansluiten in plaats van iemand zomaar in de ziektewet te laten gaan.’ Ook moeilijke onderwerpen als overgewicht en ongezonde levensstijl komen in de gesprekken aan bod. ‘Als iemand een gewicht heeft bereikt waardoor hij of zij in de gevarenzone belandt qua gezondheid, gaan we die persoon helpen om daar wat aan te doen. Diëten, sporten, noem maar op.’ GOED heeft bovendien dag en nacht een callcenter in de lucht zodat werknemers altijd kunnen bellen met vragen over werk en gezondheid. Door de extra service is GOED gemiddeld iets duurder dan ‘normale’ arbodiensten. ‘Maar met de gegarandeerde daling van het verzuim zijn instellingen uiteindelijk voordeliger uit.’ Het project van Ter Wal en Van der Linde valt samen met een grote reorganisatie bij Philadelphia Zorg. De landelijke gehandicaptenzorgorganisatie is van vijftien naar negen kantoren teruggegaan en verwachtte aan het begin van de reorganisatie een verlies van zestig fulltime functies. ‘Ten tijde van een reorganisatie zijn gesprekken met de arobodienst voor medewerkers extra spannend vanwege de onzekerheid’, zegt Ter Wal. ‘Dan moet je zorgen dat mensen geen extra druk gaan ervaren door die gesprekken met ons. Dat zou het averechtse effect kunnen hebbben van juist meer uitval. We werken er heel hard aan om dat te voorkomen.’ Ook andere zorginstellingen zijn aan de slag met arbodiensten ‘nieuwe stijl’. Van der Linde noemt als voorbeeld gehandicaptenzorginstelling Aveleijn in Twente. (wvde)

WEEKOVERZICHT nummer 03, 18 januari 2013

Bart Kiers

Rupsje nooit genoeg

W

elk gezondheidszorgstelsel wenst u uw kinderen toe? Een waarin de zorg schaars en duur is? Waarschijnlijk niet. Om voor de generatie na ons een stelsel veilig te stellen waarin de kwaliteit en toegankelijkheid van zorg goed zijn, kunnen de kosten van zorg niet onbeperkt blijven doorgroeien. Anders kunnen steeds meer mensen de stijgende zorgpremie niet meer opbrengen en wordt het basispakket steeds smaller. In dat opzicht is het goed nieuws dat de financiële groei van de medisch specialistische zorg in 2012 binnen de afgesproken 2,5 procent is gebleven, zoals enkele grote zorgverzekeraars onlangs bekendmaakten. Het is een trendbreuk met de laatste jaren, waarin de groei rond de 5 procent lag. Opmerkelijk is dat de volumegroei achterbleef bij de prijsstijging. Bij Achmea is de zorgvraag maar met 1,8 procent gestegen. Zorgaanbieders hebben dus minder gedaan dan verwacht. Er zijn minder patiënten geholpen, terwijl er geen wachtlijsten zijn ontstaan. Dat is wonderlijk. Niemand heeft daar een goede verklaring voor. Blijven de patiënten weg vanwege het hogere eigen risico? Of is het plafond op de medisch specialistische zorg effectief? Feit is dat de zorg per eenheid meer heeft gekost in 2012. Je kunt stellen dat er te veel is betaald, maar achteraf is makkelijk praten. Voor de zorginkoop 2013 is het logisch dat de financiële groei gelijke tred houdt met de zorgvraag. Zorgaanbieders kunnen niet met het hoofdlijnenakkoord in de hand 2,5 procent groei claimen als ze niet daadwerkelijk meer patiënten helpen. In plaats van zich te gedragen als ‘rupsje nooit genoeg’ zouden zorgorganisaties zich maximaal moeten inspannen om onnodige zorg en overbehandeling binnen de eigen muren aan te pakken. In de zorg is een groot potentieel om verspilling tegen te gaan en werkprocessen te verbeteren. Directeuren die zichzelf op de borst kloppen omdat ze veel geld binnenhalen voor hun instelling moeten zich realiseren dat ze daarmee het stelsel op de lange termijn opblazen. En hun (klein)kinderen met een enorm probleem opzadelen.

» [email protected]

Slim gevonden

Innovatieve kraakbeentherapie Mensen met beschadigd kraakbeen in de knie kunnen nu ook in Brabant terecht voor een innovatieve kraakbeentherapie. ‘We hopen hiermee op een goede blijvende oplossing’, zegt orthopedisch chirurg Jacob Caron van het St. Elisabeth Ziekenhuis in Tilburg. Beschadigd kraakbeen in de knie is oorzaak van veel pijn en leidt vaak tot arbeidsongeschiktheid. Aangetast kraakbeen heeft van zichzelf nauwelijks het vermogen om te herstellen, waardoor de beschadiging onomkeerbaar is en tot slijtage leidt. Een prothese van metaal of plastic biedt tijdelijk uitkomst maar moet op zeker moment worden vervangen. In vijf ziekenhuizen in Nederland wordt inmiddels een innovatieve kraakbeentherapie toegepast: lichaamseigen en gezonde kraakbeencellen worden opgekweekt en vervolgens teruggeplaatst in de knie. De behandeling is nu ook mogelijk voor patiënten in Brabant. Goede resultaten Orthopedisch chirurg Jacob Caron van het St. Elisabeth Ziekenhuis Tilburg heeft al een aantal patiënten met behulp van deze methode geopereerd. ‘We volgen ze lange tijd en hopen op een goede blijvende oplossing. Mijn ervaring tot nu toe is dat ze goed genezen.’ Uit studies blijkt dat deze ‘kraakbeentransplantatie’ het beste effect heeft bij mensen met vrij recente kraakbeenbeschadiging in een knie waaraan niet eerder is geopereerd. Het omliggende kraakbeen moet nog in goede conditie zijn. ‘Die patiënten doen het beter dan mensen met ouder letsel of ouderen met knieslijtage na een meniscusoperatie. Daarom hanteren we strenge selectiecriteria voor de beste kans op genezing.’ Twee operaties De nieuwe methode bestaat uit twee ingrepen. Via een kijkoperatie wordt de schade aan het kraakbeen vastgesteld. Van gezond kraakbeenweefsel wordt een monster genomen waarvan in het laboratorium de kraakbeencellen worden gekweekt. Negen tot dertien weken later worden deze bij een open knie-operatie geïmplanteerd en wordt het aangetaste kraakbeen verwijderd. De verse kraakbeencellen hechten zich en vormen nieuw kraakbeenweefsel. Tijdens de revalidatie leert de patiënt langzaam zijn knie weer te belasten. ‘Het uitrijpen van kraakbeen heeft tijd nodig. Na een jaar moet iemand weer volledig kunnen sporten.’ Andere methoden Een aantal onderzoekscentra – waaronder in Utrecht, Rotterdam en Maastricht – bestudeert al jaren andere behandelmethoden dan het operatief verwijderen van beschadigd kraakbeen. Uit Utrechtse klinische studies ontstond

Foto: nationale beeldbank/bomboto

Redactioneel

een onderzoekslijn die leidde tot een Europese multicentre studie (veertien centra in Nederland, België, Engeland, Frankrijk). Daarin wordt de innovatieve kraakbeentherapie vergeleken met het effect van microfractuur (het operatief weghalen van beschadigd kraakbeen). Ook Caron doet mee aan deze studie. ‘Een van de bevindingen is dat microfractuur in de knie het significant minder goed doet dan de kraakbeenmethode.’ De kraakbeentherapie wordt sinds afgelopen zomer vergoed. Caron verwacht jaarlijks enkele tientallen patiënten in Brabant te opereren. ‘Om wildgroei te voorkomen, willen we deze behandeling concentreren in Tilburg, Utrecht, Den Haag, Groningen, Maastricht. We zoeken nog een ziekenhuis in het oosten van het land.’ (Patricia van der Zalm)

Schaatsongevallen leiden tot hoge zorgkosten Schaatsongevallen leiden tot aanzienlijk zorgkosten. Dat hebben drie onderzoekers van het Reinier de Graaf Gasthuis in Delft berekend. De onderzoekers analyseerden de gegevens van 256 patiënten die tijdens de vorstperiode tussen 31 januari en 13 februari 2012 na een schaatsongeval werden behandeld op de Spoedeisende Hulp van het Delftse ziekenhuis. De onderzoekers berekenden dat de medische behandelkosten voor alle hand- en polsletsels samen (135 patiënten) rond de 125.000 euro bedragen. Ze stellen voor op grote schaal polsbeschermers beschikbaar te stellen. (mvd)

klik hier voor de vacaturealert | klik hier voor de vacaturealert | klik hier voor de vacaturealert | klik hier voor de vacaturealert


9 vragen aan

Rob Slappendel, bijzonder hoogleraar Veiligheid en Kwaliteit in de zorg

‘We moeten ook in de zorg veiligheidsdrempels introduceren’ Manager kwaliteit en veiligheid Rob Slappendel is sinds 1 januari naast zijn functie in het Amphia ziekenhuis voor één dag in de week bijzonder hoogleraar Veiligheid en Kwaliteit in de zorg aan de TiasNimbas business school. Gedurende de vijf jaar waarvoor de leerstoel is ingesteld, wil hij in elk geval een instrument ontwikkelen om het risico op overlijden in te schatten voorafgaand op een behandeling of operatie bij een patiënt. Wat gaat u precies onderzoeken? ‘Veiligheid in de zorg is een breed terrein. Ik ga me in elk geval bezighouden met veilige, betere zorg tegen minder kosten. De leerstoel moet kunnen leiden tot een aantal promoties.’ Waarom doet het Amphia ziekenhuis dit? ‘Het Amphia ziekenhuis kiest voor ontwikkeling van hun medewerkers en wil hen bijvoorbeeld in staat stellen te promoveren. Ik was al gepromoveerd dus lag een hoogleraarschap voor de hand. Op dit moment sponsort het Amphia drie leerstoelen: een op het gebied van patiëntveiligheid, een op het gebied van organisatiemanagement en een op het gebied van patiëntervaringen.’ Waar besteedt u speciaal aandacht aan? ‘De thema’s die nu wereldwijd spelen: In het ziekenhuis opgelopen infecties, kwetsbare ouderen en bloedtransfusies. Infecties na ingebrachte lange lijnen, postoperatieve wondinfecties en blaasinfecties zijn voorbeelden. Bij ouderen moet je denken aan valincidenten voorkomen en beter inspelen op een delier, dat treedt bij 30 procent van de ouderen boven de 70 op. Bloedtransfusies leiden regelmatig tot wondstoornissen of infecties. Tevens wil ik me richten op de verdere ontwikkeling van de checklist bij operaties, die het Amphia ziekenhuis mede heeft ontwikkeld.’ Is veilige en betere zorg ook goedkopere zorg? ‘Ja, dat kunnen wij aantonen: dankzij het gebruik van de operatiechecklist lliggen mensen gemiddeld een dag korter in het ziekenhuis. Het aantal langliggers verminderde fors. Minder bloedtransfusies leidt direct tot minder wondstoornissen en ook kortere opnameduur. Dat heeft het Amphia twee ton euro bespaard.’ Is het aantal vermijdbare sterfgevallen de afgelopen vijf jaar gedaald? ‘In het Amphia ziekenhuis lijkt dat goed te lukken. De vermijd-

bare sterfte was bij een laatste meting landelijk gemiddeld 4,3 procent, dat ligt nu in het Amphia op 2,4 procent. Vijf oud-specialisten doen continu dossieronderzoek waardoor we precies weten bij welke patiënten vermijdbare schade is opgetreden en we een betere risico-inschatting vooraf kunnen geven. In zes topklinische ziekenhuizen in regio zuid Nederland doen we dat onderzoek en kunnen we de gegevens bundelen.’ Noemt u eens een risicogebied? ‘Het aantal ziekenhuisinfecties is nog steeds erg hoog. De handhygiëne moet stipter worden nagevolgd door het ziekenhuispersoneel. Ik vergelijk het graag met het aantal verkeersdoden in Nederland. Dertig jaar geleden waren dat er 3000 per jaar, nu 600. Dat komt door allerlei maatregelen: verkeersdrempels, stoplichten, zebrapaden. Dat soort veiligheidsdrempels moeten we in de zorg ook introduceren. Zoiets kost tijd, mensen moesten ook wennen aan het dragen van veiligheidsgordels.’ Is het in de zorg niet lastiger omdat mensen minder direct worden geconfronteerd met de gevolgen van hun handelen? ‘Ja, maar daar komt verandering in doordat we door onderzoek steeds meer inzicht krijgen. We kunnen beweringen met cijfers onderbouwen. Als iemand op de ene afdeling goed wordt behandeld en vervolgens op de andere afdeling overlijdt aan een bloedvergiftiging als gevolg van slechte handhygiëne, kunnen we dat aantonen. Vroeger kwam zoiets niet aan het licht, nu wel.’ Helpt publiciteit? ‘Lijstjes op basis van prestatie-indicatoren helpen zeker en moeten ook vooral blijven. Je ziet dat de algehele veiligheid is verbeterd: niemand vindt het leuk om onder aan zo’n lijst te staan. Door enorme publiciteit, bijvoorbeeld nu rondom de cardiologie in het Ruwaard van Putten ziekenhuis, kan het zijn dat mensen hun vertrouwen verliezen in het ziekenhuis. En dat is jammer omdat de zorg afgelopen tien jaar al wel veiliger is geworden.’ Hoe nu verder? ‘We zijn er nog niet, er gaan nog steeds te veel patiënten vermijdbaar dood. Als mensen zien dat veilig werken daadwerkelijk effect heeft, krijg je ze makkelijker mee. Maar we moeten uitkijken voor een overdaad aan voorschriften: mensen moeten nog wel met plezier werken. Niet te veel regels of registraties opleggen, dan blijft het leuk.’ (CVA)

Klijnsma: ‘Bedrijven moeten jongeren met beperking aannemen’ Jongeren met een gezondheidsprobleem of beperking moeten betere kansen krijgen op de arbeidsmarkt. Dat zei staatssecretaris Jetta Klijnsma op een Europese conferentie over de actieve inclusie van jonge mensen met een beperking. Bij het bedrijf ‘The Specialist’ uit Denemarken, met vestigingen in Engeland en Zwitserland bestaat het vaste personeel voor honderd procent uit mensen met een autistische stoornis. Zij voeren IT-werk uit voor gerenommeerde bedrijven en draaien een jaaromzet van miljoenen zonder één cent subsidie. Zulke initiatieven moeten meer navolging krijgen, aldus Klijnsma. Als voorbeeldproject uit Nederland noemt de staatssecretaris ‘De Overstap’, dat zich richt op de begeleiding van Wajongers, met vestigingen in Hengelo en Zwolle. Klijnsma beloofde dat Nederland het VN-verdrag voor de rechten van de gehandicapten nog dit jaar tekent. Bovendien sprak ze het vertrouwen uit dat met de nieuwe Participatiewet die in 2014 van kracht kracht wordt, jongeren met een beperking betere kansen op de arbeidsmarkt krijgen. (wvde)

zorgvisiebanen.nl: Kies je baan met zorg | zorgvisiebanen.nl: Kies je baan met zorg | zorgvisiebanen.nl: Kies je baan met zorg


‘Wel betere opvang voor jongeren zoals Brandon’ Volgens het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE) hebben intramurale instellingen de afgelopen twee jaar hard gewerkt om de opvang van kinderen en jongeren met complexe gedragsproblemen te verbeteren. Dat schrijft het CCE naar aanleiding van berichtgeving deze week. Het actualiteitenprogramma Een Vandaag zond afgelopen week een item uit over de opvang. Daarin kwamen de ouders van Mick aan het woord. Die stelden dat er bij de instellingen na de casus-Brandon niets is veranderd aan de zorgverlening van jongeren met complexe problemen. Volgens cliëntenplatform VG is de angst van de ouders van Mick terecht dat zij nergens naartoe kunnen voor de opvang van hun zoon.

Mick woont met een persoonsgebonden budget (pgb) noodgedwongen thuis omdat zijn ouders geen vertrouwen meer hebben in de intramurale zorg. ‘Dat de angst van de ouders niet ongegrond is, bewijst het rapport van de IGZ over vrijheidsbeperkende maatregelen’, schrijft Platform VG. ‘De inspectie constateert dat instellingen er vaak nog te weinig aan doen om vrijheidsbeperkende maatregelen te verminderen. Bovendien wordt niet of te laat de hulp van externe deskundigen ingeschakeld. Deskundigen kunnen professionals zijn, zoals medewerkers van CCE, maar ook mensen die dicht om de cliënt heen staan zoals ouders. In het geval van Mick lijkt het erop dat negatieve ervaringen hebben geleid tot wantrouwen bij de moeder over de opvang en begeleiding binnen zorginstellingen.’

Toename orgaantransplantaties 1225 patiënten hebben het afgelopen jaar een orgaantransplantatie ondergaan. Dat is ruim 9 procent meer dan in 2011. Dit blijkt uit de voorlopige jaarcijfers van de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS). De organen zijn afkomstig van 251 overleden donoren. Er werden 737 postmortale orgaantransplantaties uitgevoerd. Daarnaast waren er 488 transplantaties met organen van levende donoren. De meesten van hen stonden een

nier af. Ook het aantal transplantaties met weefsel van postmortale donoren (hoornvlies, bot, hartkleppen en vaten) steeg met bijna 13 procent naar 3163, na een lichte afname in 2012 (3 procent) naar 1788. Op 1 januari 2013 staan er 1286 mensen op de wachtlijst voor een donororgaan. Een jaar geleden was dat 1311. Met name de wachtlijst voor nieren longtransplantatie is afgenomen. Er staan wel wat meer mensen op de wachtlijst voor een lever- of harttransplantatie. (mvd)

‘Hevel zzp 4 niet over’ Volgens de beroepsvereniging voor verpleegkundigen en verzorgenden, V&VN, kan het schrappen van de woonvergoeding voor mensen met een zorgzwaartepakket 4 niet doorgaan. De V&VN vreest dat er ongelukken gebeuren als 32.000 ouderen met dementie en ruim 10.000 mensen met een verstandelijke beperking

in 2016 niet meer in aanmerking komen voor een plaats in een zorginstelling. De zogenoemde ‘scheiding van wonen en zorg’ voor mensen met een zorgzwaarte van niveau 4 staat gepland voor 2016. V&VN vindt dat dit niet kan, omdat deze mensen begeleid moeten worden en veelal toezicht nodig hebben. Dit is in de thuissituatie niet altijd mogelijk. (wvde)

Foto: nationale beeldbank/bouwvis

Volgens het CCE besteden instellingen veel aandacht aan de afbouw van vrijheidsbeperkende middelen en maatregelen. ‘Ook wordt er veel geïnvesteerd in de

organisatie van de complexe zorgverlening en coaching van medewerkers. Het gaat om ingewikkelde verandertrajecten die veel tijd kosten.’ (wvde)

Schippers wil medisch beroepsgeheim aanpassen Minister Schippers van VWS wil het medisch beroepsgeheim aanpassen om zorgfraude beter te kunnen bestrijden. Ze vindt de wetgeving op dit gebied onvoldoende duidelijkheid bieden. Schippers: ‘Het is onacceptabel dat fraude ten koste van middelen die bestemd zijn voor sociale zekerheid of zorg, niet zou kunnen worden bestreden. Iemand die arbeidsongeschiktheids- of zorgfraude pleegt, behoort de bescherming van het medisch beroepsgeheim niet toe te komen.’ Bij vermoeden van arbeidsongeschiktheid- en zorgfraude biedt de wetgeving rond het medisch beroepsgeheim in een aantal situaties onvoldoende duidelijkheid en zal deze worden aangepast. Dat schrijft minister Schippers van VWS in een brief aan de Tweede Kamer, mede namens de ministers Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Opstelten van Veiligheid en Justitie. Naar aanleiding van het schietincident in Alphen aan de Rijn en fraude met persoonsgebonden

budgetten en arbeidsongeschiktheiduitkeringen, is discussie ontstaan over de mogelijkheden het medisch beroepsgeheim te doorbreken. Minister Schippers heeft hier onderzoek naar laten doen. De onderzoekers concluderen dat vanuit het belang van het medisch beroepsgeheim, namelijk vrije toegang tot zorg, de bestaande wetgeving volstaat. Ze constateren wel een gebrek aan kennis en onduidelijkheid over de omgang met het medisch beroepsgeheim in verschillende situaties en adviseren meer aandacht hiervoor in opleidingen en de beroepspraktijk. Ook zelfregulering in de vorm van richtlijnen en protocollen kunnen de grenzen van het medisch beroepsgeheim verhelderen. Diverse beroepsorganisaties en koepels zijn hier al mee aan de slag. Schippers deelt de algemene conclusies van de onderzoekers. Maar ze blijft erbij dat het onacceptabel is dat fraude ten koste van middelen voor sociale zekerheid en zorg, niet zou kunnen worden bestreden. Daarvoor vindt ze een wetswijziging noodzakelijk. (cva)



Meer dan 200.000 ouderen zullen zich in de toekomst in de schulden moeten steken om hun zorg te betalen. Dat is de conclusie van een onderzoek door Nyfer in opdracht van ouderenorganisaties. Een aantal kosten voor ouderen is niet meegenomen in koopkrachtplaatjes. De gevolgen van het – aangepaste – regeerakkoord Rutte-II zullen ouderen hard treffen. Specifieke zorgkosten die ouderen met een chronische ziekte, ongeveer 1,5 miljoen 65-plussers, zijn niet meegenomen in de koopkrachtplaatjes. Aanspraken op persoonlijke

verzorging en dagbesteding bij indicaties korter dan zes maanden vervallen. Allerlei financiële tegemoetkomingen voor zorg vervallen en worden – met bezuiniging – aan de gemeenten overgelaten. Gevolg is dat veel ouderen honderden euro’s per maand zelf moeten betalen voor zorg. Dat blijkt uit een onderzoek van Nyfer in opdracht van CSO, de koepel van de ouderenorganisaties Unie KBO, PCOB, NVOG en NOOM. Voor veel ouderen zal dit tot gevolg hebben dat ze zich in de schulden moeten steken om de zorgkosten op te brengen. Dat concludeert Nyfer op basis van eigen berekeningen.

De onderzoekers stellen dat de koopkrachteffecten van het regeerakkoord niet goed zijn berekend door het NIBUD. ‘In de berekeningen van het NIBUD is geen rekening gehouden met specifieke zorgkosten voor bijvoorbeeld een of meer chronische ziekten. Van de 65-plussers heeft meer dan de helft een chronische aandoening.’ Daarnaast zal een deel van de AWBZ-zorg niet meer beschikbaar zijn, waarschuwen de Nyfer-onderzoekers. ‘De beschikbaarheid zal per gemeente verschillen. Daarbij wordt het budget met 25 procent gekort.’ Ouderen zullen daarom meer zorg zelf moeten betalen. (cs)

‘Wijziging Wmo wordt niet goed uitgevoerd’ Gemeenten moeten een basistarief afspreken voor de huishoudelijke hulp, maar desondanks zijn er gemeenten die onder de kostprijs duiken. SP-Kamerlid Renske Leijten zegt hier verschillende signalen over te ontvangen. Het Tweede Kamerlid wil weten wat staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) daar aan gaat doen. Gemeenten moeten sinds vorig jaar vanwege een wijziging van de Wmo een basistarief voor huishoudelijke hulp vaststellen via de gemeenteraad. Het col-

lege van B en W moet het door de gemeenteraad vastgestelde tarief hanteren. De wijziging is afkomstig van SPKamerleden Renske Leijten en haar voormalige collega Agnes Kant. Leijten zegt dat deze wetswijziging niet door iedere gemeente goed wordt uitgevoerd. ‘Volgens ons moet de wet, die gemeenten verplicht met een basistarief te werken, gewoon worden uitgevoerd. Van Rijns voorganger Marlies Veldhuijzen van Zanten heeft aangegeven dat zij dat ook vond, maar sindsdien hebben we niks meer gehoord. Wij willen nu weten of we op Van Rijn kunnen rekenen.’

Ten tijde van de invoering van de wetswijziging waarschuwden verschillende partijen dat de maatregel weinig effect zal sorteren. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) liet op Zorgvisie.nl weten de wetswijziging ‘overbodig, kostenverhogend en moeilijk uitvoerbaar’ te vinden. Verschillende thuiszorgaanbieders uitten de vrees dat het minimumtarief een maximumtarief wordt. ‘Wij denken niet dat er morgen iets drastisch verandert. Het gaat vooral om hoe de gemeenten indiceren’, aldus Marijke Helderman, directeur huishoudelijke Zorg bij Careyn. (wvde)

Alternatieven voor vastbinden en platspuiten Vilans, het kenniscentrum voor langdurende zorg, heeft een bundel met meer dan zestig best practices samengesteld van alternatieven voor vrijheidsbeperkende maatregelen. Meer dan honderd zorgorganisaties hebben de afgelopen vier jaar meegedaan aan verbetering van de zorg voor cliënten die voorheen vrijheidsbeperkende maartregelen kregen. Het resultaat is: Ruim

60 alternatieven voor vrijheidsbeperking in de zorg. Deze bundel geeft goede voorbeelden van mogelijkheden om dwang en drang in de ouderenzorg te bannen. Eind 2011 heeft Vilans al een bundel uitgebracht met alternatieven voor vrijheidsbeperking in de zorg. Nu, een jaar later, is er een uitgebreidere versie met meer best practices. Vilans heeft aan zorgorganisaties gevraagd welke alternatieven bij hen uiteindelijk succesvol waren.

Het nieuwe boek is bedoeld om andere organisaties te inspireren en te laten zien dat afbouwen van dwang en drang vaker mogelijk is dan men in de zorg denkt. Ook nieuw is de uitleg van de vbm (vrijheidsbeperkende maatregel)score: wat is de functie en hoe kan de score helpen bij het zoeken naar het juiste alternatief. De alternatieven zijn zeer divers. Het kan gaan over bejegening en tegemoet komen aan de voorkeuren van een cliënt. (cs)

a d ve r to ri a l

Ouderen in de schulden om zorg te betalen

Teamcoaching: hefboom naar zelfstandige wijkteams De transitie naar zelfstandige wijkteams is veelomvattend. Veel energie wordt gestoken in het creëren van randvoorwaarden; structuur, processen en systemen. Een onderschat element is echter de transitie in de wijkteams zelf. De ontwikkeling naar zelfstandig werkende wijkteams houdt in dat verantwoordelijkheden terug gaan naar de teams. Wat betekent het om van ‘gestuurd worden’ naar zelfsturing te gaan? Welk gedrag hoort daarbij en wat niet? De transitie is een ingrijpende verandering voor teamleden en komt vaak niet spontaan tot stand. Het is een proces dat in de praktijk gepaard gaat met veel weerstand en onzekerheid. De inzet van teamcoaches biedt uitkomst. Onder leiding van een teamcoach gaat het team de verschillende teamrollen verdelen zoals die van mentor, huismeester, rapporteur, teamplanner en ontwikkelaar. Waar zijn de verschillende teamleden goed in en wat vinden zij leuk en niet leuk? Tijdens coachingsbijeenkomsten bespreken de teamleden vervolgens de onderlinge samenwerking. Hoe neem je samen besluiten? Hoe geef je feedback aan elkaar? Door teamcoaching wordt de zelfontwikkeling van teams gefaciliteerd. Hoe faciliteert u de transitie in uw wijkteams? Voor meer informatie: neem contact op met Annemarie Koopman op 06-22451260 of kijk op www.growwork.nl

zorgvisiebanen.nl: Kies je baan met zorg | zorgvisiebanen.nl: Kies je baan met zorg | zorgvisiebanen.nl: Kies je baan met zorg


UMCU en NKI vormen alliantie Het UMC Utrecht en het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis/ NKI in Amsterdam willen een nieuw kankercentrum oprichten met een locatie in Amsterdam en een in Utrecht. Ze hopen uit te groeien tot ‘hét oncologisch centrum van Nederland’. De ziekenhuizen willen daartoe een alliantie vormen. Dit voornemen hebben ze op 11 januari bij de Nederlandse Mededingingsau-

toriteit gemeld. De alliantie is noodzakelijk om ‘ook in de toekomst te blijven excelleren en voorop te blijven lopen in oncologisch onderzoek en behandeling’, zegt Theo Ruers van het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis. De nieuwe organisatie richt zich niet alleen op de multidisciplinaire behandeling van kanker, maar ook op innovatief onderzoek naar beeldgestuurde interventies en op behandelingen toegespitst op individuele patiënten. (cva)

Veel klachten van hartpatiënten Circa 500 mensen hebben geklaagd over cardiologen of behandelingen in het ziekenhuis bij het meldpunt van Hartpatiënten Nederland. Dat laat de organisatie weten. 250 meldingen gaan over het in opspraak geraakte Ruwaard van Putten Ziekenhuis in Spijkenisse, 70 over het Admiraal de Ruyter Ziekenhuis (ADRZ) in Vlissingen. Ook over andere ziekenhuizen komen meldingen binnen.

Het meldpunt is in december geopend door Hartpatiënten Nederland, naar aanleiding van de onrust die is ontstaan over de afdeling cardiologie van onder meer het Ruwaard van Putten Ziekenhuis en het Zeeuwse ADRZ. Volgens Hartpatiënten Nederland waren veel klachten te voorkomen geweest als de behandelend cardioloog meer tijd aan de patiënt zou hebben besteed. De club benadrukt overigens wel dat de meeste cardiologen in Nederland uitstekend werk leveren. (CS)

Zorgverzekeraars verdeeld over hoofdlijnenakkoord De grote zorgverzekeraars verschillen van mening over de houdbaarheid van het groeipercentage in het hoofdlijnenakkoord. Achmea en VGZ gaan nu al gemiddeld onder de 2 procent zitten. Voor CZ en Menzis zijn de afspraken uit het hoofdlijnenakkoord heilig. Ook de NVZ vindt dat de ondertekenaars hun afspraken moeten nakomen. Achmea liet al eerder in het FD weten dat een jaarlijkse groei van de ziekenhuisbudgetten van 2,5 procent niet haalbaar is. Achmea overweegt daarom het groeipercentage gelijk te trekken met de economische groei. De zorgverzekeraar sluit nu meerjarige contracten af voor minder groei. Achmea verwacht dat ziekenhuizen door slimmer te werken een deel van de groei zelf financieren. VGZ heeft vorig jaar al scherp ingekocht. ‘We hanteren geen vast percentage, omdat we denken dat er meer manieren zijn om de kosten te beheersen. De 2,5 procent hebben wij als maximum gehanteerd en we hebben geprobeerd

om daar gemiddeld onder te blijven. Dat is waarschijnlijk gelukt.’ CZ is het niet met deze werkwijze eens: ‘Wij houden ons aan het hoofdlijnenakkoord. Dat is ondertekend door ons en de andere partijen en daar hoort iedereen zich aan te houden. Mochten we een lager groeipercentage willen hanteren dan moeten alle ondertekenaars het daar eerst samen over eens zijn.’ Ook voor Menzis is het duidelijk: ‘Wij gaan niet onder de 2,5 procent groei zitten. Wij houden ons aan het hoofdlijnenakkoord.’ De NVZ: ‘Het hoofdlijnenakkoord is nog geldig. Wij gaan dus uit van 2,5 procent volumegroei gemiddeld.’ Zorgverzekeraars Nederland ziet de 2,5 procent als maximum: ‘De afspraak van 2,5 procent gemiddelde groei in het hoofdlijnenakkoord is de bovengrens. Iedere zorgverzekeraar maakt zelf afspraken met ziekenhuizen en ze mogen best lager gaan zitten. Het gaat erom goede zorg te leveren tegen een zo gunstig mogelijke prijs. Op die manier kunnen we de zorgpremie zo laag mogelijk houden.’ (cva)

CBS slaat plank mis over rente zorgvastgoed Het rapport Ontwikkelingen rente AWBZ zorginstellingen 1987-2011 dat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vorige week publiceerde, bevat een aantal miskleunen. Dat zegt zorgvastgoedeconoom George Müller van BOB Advies. ‘De voornaamste conclusie van het rapport is dat in 2011 AWBZinstellingen een totaalbedrag van 420 miljoen euro ontvingen van de overheid ter compensatie van de rentelasten, terwijl deze rentelasten in dat jaar op 463 miljoen euro uitkwamen. Dit leidde al snel tot nieuwsberichten dat instellingen 43 miljoen euro te veel betaalden voor hun vastgoed. Maar het ligt genuanceerder’, aldus George Müller van adviesbureau BOB Advies. Müller zegt dat de onder-

zoekers zich hebben gebaseerd op de post ‘financiële lasten’ uit de jaarrekeningen. Maar onder deze post valt meer dan alleen rentelast. ‘Hieronder vallen ook waardeverminderingen van de immateriële en financiële vaste activa. Waaronder afschrijvingen op “spookgebouwen” en – vanaf boekjaar 2012 ook – als gevolg van impairment. Dat deel wordt niet vergoed via het model van rentecalculatie. Het is jammer dat hier geen rekening mee is gehouden want door de invoering van het ‘scheiden van wonen en zorg’ moeten aanbieders steeds meer afschrijven. Waardeverminderingen spelen dus een steeds grotere rol. Het betekent ook dat het bedrag van 463 miljoen euro niet klopt omdat daar de afschrijving nog in zit. Wat het bedrag wel moet zijn, is moeilijk te achterhalen, maar

het is minder dan 463 miljoen.’ Volgens de adviseur trachten de CBS-onderzoekers in het rapport op allerlei manieren het verband te vinden tussen het steeds groter wordende verschil tussen zorgleningen enerzijds en de kapitaalmarktrente (10 jaars staatslening) anderzijds. ‘Dat gaat niet op want er is vanaf 2007 een steeds groter verschil zichtbaar tussen beide rentepercentages. In 2011 is het afgesloten rentepercentage zelfs 40 procent hoger dan de kapitaalmarktrente. Nergens in het rapport wordt de hoogte van de rentelast in verband gebracht met het stijgende risicoprofiel

Foto: anp/vincent jannink

van zorginstellingen als gevolg van de introductie van marktwerking en integrale tarieven waarbij de vergoeding van kapitaallasten niet langer gegarandeerd is. Ook het effect van de schuldencrisis, de krapte op de kapitaalmarkt en de strengere eisen aan banken worden niet vermeld. Dat zijn wat mij betreft belangrijke verklarende factoren voor de hoogte van de rente.’ (wvde)


WEEKOVERZICHT nummer 03, 18 januari 2013 Agenda

Personalia foto: ANP/Robert Vos

Margreeth Smilde is sinds 1 januari lid van de raad van de toezicht van Hersenstichting Nederland. Zij volgt Ine van Hest op, die aan het eind van haar tweede benoemingstermijn is gekomen. Smilde is benoemd voor het profiel ‘Patiëntenperspectief’. Smilde was ruim tien jaar Kamerlid voor het CDA. Guido Dierick is per 1 mei 2013 benoemd tot voorzitter van de raad van toezicht van Vitalis WoonZorg Groep in Eindhoven. Hij volgt Peter Mangelmans op die statutair aftreedt. Dierick is Executive Vice-President & General Counsel en Country Manager Netherlands bij NXP Semiconductors. Daarnaast is per 1 januari Luc de Witte benoemd tot lid raad van toezicht. De Witte is lector Technologie in de Zorg aan de hogeschool Zuyd, bijzonder hoogleraar Technologie in de Zorg aan de Universiteit Maastricht en projectleider van een aantal onderzoeken innovatieprojecten.

Sandra Kooiman is per 1 januari benoemd tot directeur van zorgorganisatie PrivaZorg. Samen met algemeen directeur Barend van Leeuwen zal zij leiding geven aan de organisatie. Coen Teulings neemt afscheid van het Centraal Planbureau (CPB). Na zeven jaar is zijn benoemingstermijn afgelopen. Per 1 mei legt Teulings de dagelijkse leiding neer, tot 1 november rondt hij een nog aantal onderzoeksprojecten af. Eric van Furth is per 8 januari door de Universiteit Leiden benoemd tot bijzonder hoogleraar met als leerstoel ‘Eetstoornissen’. Deze nieuwe leerstoel is ingesteld vanuit Stichting Rivierduinen en ondergebracht bij de afdeling psychiatrie van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Per 1 januari 2013 is Francine Zijlstra benoemd als nieuw lid van de raad van commissarissen van woningcorporatie Habion in Houten, landelijk werkende specialist in huisvesting voor ouderen.

Opmerkelijk

Diagnostiek voor U eist geld van Krol Het medisch centrum Diagnostiek voor U eist 85.329 euro van Henk Krol, Tweede Kamerlid en fractievoorzitter van 50Plus, vanwege zijn computerkraak. Dat meldt Webwereld. Advocaat Henk van Dijk, die de belangen van de kliniek behartigt, wil een bedrag van ruim 85.000 euro eisen in een civiele procedure. De kosten zijn opgebouwd uit materiële schade die het centrum heeft opgelopen na de computerhack, meldt Webwereld. De overige schade die de kliniek heeft geleden, bestaat uit auditkosten van 23.500 en een claim van een patiënt van 10.500 euro. De rechtszaak vindt plaats op 1 februari. Krol wist het computersysteem binnen te drin-

Colofon

Zorgvisie is een uitgave van Reed Business Media. Redactie Eric Bassant (hoofdredacteur), Alie Zwart (eindredacteur), Carina van Aartsen, Mark van Dorresteijn, Wouter van den Elsen, Bart Kiers, Carolien Stam (redacteuren) Redactieadres Postbus 152, 1000 AD Amsterdam, tel. (020) 515 97 22, e-mail: [email protected], site: www.zorgvisie.nl Vormgeving ANGI studio Opmaak Verheul Media Supporters, Alphen aan den Rijn Advertenties Emile van der Velden, tel. (020) 515 97 63, Marike Cloosterman, tel. (020) 515 97 61 Traffic Tel. (0314) 34 97 43; [email protected] Commercieel manager Mark Miedema Marketing Šejla Dmitrović, (020) 515 97 87 Abonnementen Reed Business Media, klantenservice, tel. 0314-358358 en fax: 0314-349048, e-mail: [email protected] Uitgever Ben Konings Copyright © Reed Business Media 2007 Auteursrecht en aansprakelijkheid Alle rechten voorbehouden.

gen vanwege slechte beveiliging. De toegang werd verkregen door het intikken van een gebruikersnaam en een wachtwoord van vijf karakters, waarna vervolgens duizenden dossiers van patiënten ‘bloot’ kwamen te liggen. Ter verdediging noemt het centrum dat de naam en het wachtwoord van een psychiater waren bemachtigd. ‘Dat daardoor meerdere gegevens toegankelijk werden, is dus niet zo vreemd.’ Volgens advocaat Van Dijk overwegen enkele patiënten wiens gegevens werden ingezien eveneens zich te voegen bij de zaak om zo een schadevergoeding te eisen. Vooralsnog is de openbaarheid van de zaak een drempel voor deze mensen om zich te voegen in de zaak, zegt Van Dijk. (MVD)

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijzen, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld; evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van bedoelde informatie. Gebruikers van deze uitgave wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren. Algemene voorwaarden Op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten

van Reed Business zijn van toepassing de voorwaarden welke zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam. Wet bescherming persoonsgegevens Uw opgegeven gegevens kunnen worden gebruikt voor het toezenden van informatie en/of speciale aanbiedingen door Reed Business en speciaal geselecteerde bedrijven. Indien u hiertegen bezwaar heeft, stuurt u een brief naar Reed Business Media, t.a.v. Adresregistratie, Postbus 808, 7000 AV Doetinchem.

25 januari Congres: Preventieve Wellness locatie: Jaarbeurs Utrecht organisatie: Hogeschool Inholland informatie: www.preventievewellness.org 29 januari Symposium: Gezond ouder worden: verantwoordelijkheid van ouderen of professionals? locatie: gebouw G van Windesheim organisatie: Windesheim en Academische Thuiszorg Werkplaats Gezondheid Dichtbij informatie: www.windesheim.nl 30 januari Veranderkunde Praktijkdag 2013 locatie: Carlton President Maarssen organisatie: Reed Business Events informatie: www.veranderkunde.nl 31 januari Seminar: ECD ‘Terug naar de zorg’ locatie: Kantoor Furore, Amsterdam organisatie: Furore informatie: www.furore.com 5 februari Landelijk congres: Veiligheidshuizen locatie: World Trade Center, Rotterdam organisatie: Ministerie van Veiligheid en Justitie informatie: www.congresveiligheidshuizen.nl 7 februari GGZ Kennisdag: Ambulantisering in de GGZ locatie: Beurs van Berlage, Amsterdam organisatie: GGZ Nederland, ZonMw en het Trimbos-instituut informatie: www.ambulantisering.nl 7 februari Dag van de Zorgfinanciering locatie Hotel Houten, Houten organisatie: Reed Business Events informatie: www.reedbusinessevents.nl 8 februari Congres: Zorgpaden - Implementatie van Zorgpaden in Ziekenhuizen locatie: Roze College Zaal UMC Utrecht organisatie: Julius Academy informatie: www.juliusacademy.nl 13 februari Congres: Agressie en dwangtoepassing: leren van elkaar! locatie: de Reehorst, Ede organisatie: Stichting Sympopna informatie: www.sympopna.nl

Dag van de Zorgfinanciering De ontwikkelingen rond de financierbaarheid van de zorg 7 februari 2013 | Meeting District Nieuwegein Marktwerking in de zorg, innovatie, preventie. Over de beste manier om de kosten in de gezondheidszorg te drukken is nog veel discussie. Maar één ding is zeker: de financiering van de Nederlandse gezondheidszorg moet op de schop! Onder dagvoorzitterschap van Rien Meijerink (voorzitter Raad voor de volksgezondheid) geven prominenten, zoals Ab Klink (voormalig minister van VWS, professor Vrije Universiteit Amsterdam & partner, Booz&Co) hun visie op de toekomst van de zorgfinanciering en antwoord op al uw vragen. Tijdens deze dag vergaart u meer kennis over de ontwikkelingen rondom de financiering van zorg. U hoort hoe het er nu aan toe gaat in de praktijk, denkt mee over mogelijke verbeteringen en discussieert met prominenten en vakgenoten over reeds ontwikkelde kelde plannen.

Vroe Schri gboek pr 1 jan jf u in v ijs óó u ontva ari 2013 r en ng € 1 0 korti ng! 0,-

u één ma volgt kunt m ra g ro p ndes. U e middag parallell eeld over twee ro t e h s n e erd Tijd r keuze v ck s : track naa de volgende tra it u kiezen ostiging laatste DOT bek 1 k c r ove r d e a e e m • Tr k c deze tra OT. Hoor in etenzorg g rond D n li e k ik ing van k r ie c ontw n a n tie in fi e n va n - Innova orwaard o v e d r • Track 2 e v n een kennis o keling va ik tw n Vergaar o track 2. ars en de rking in e w n e verzekera m a s AWBZ iplinaire op in de o multidisc k n r e v g r zo keling va - Actieve e ontwik d 3 an p k v c o g a r in in T • aat u kostig g e b k e c d a tr n a In deze aanpak v menlijke a z e g n e e zorg. d e aw b z

Vergaar kennis over de laatste ontwikkelingen en discussieer mee over mogelijke verbeteringen!

www.reedbusinessevents.nl/zorgfinanciering

Initiatiefnemer:

Premium Partner:

Volg ons

Facebook.com/EventsGezondheidszorg

Verzuim gehandicaptenzorg kan veel lager

Recommend Documents