Verzorging en Verpleging 17 februari 2010
CNV Verzorging en Verpleging zoekt bestuursleden De groep binnen CNV Publieke Zaak die zich bezighoudt met de beroepsinhoudelijke belangenbehartiging van verzorgenden en verpleegkundigen, CNV Verzorging en Verpleging, is in 2009 gestart met de professionalisering van haar werkzaamheden. Om deze werkzaamheden op een goede en professionele wijze vorm te kunnen geven, is een gemotiveerd landelijke groepsbestuur (LGB) met verpleegkundigen en verzorgenden die verder kunnen kijken dan alleen hun eigen werkkring, onontbeerlijk. Daarom is het LGB op zoek naar nieuwe bestuursleden. Het LGB Verzorging en Verpleging houdt zich bezig met de beroepsinhoud van verzorgenden en verpleegkundigen. ‘De menselijke maat’ waarborgen in de dagelijkse zorg en met plezier en trots je vak uitoefenen, dat is ons doel. CNV Verzorging en Verpleging is in haar beleidsvoering zelfstandig, passend binnen het algemene beleid van CNV Publieke Zaak. Het LGB CNV Verzorging en Verpleging bepaalt het beleid en stemt dit af met het algemene beleid van CNV Publieke Zaak. Aan het LGB Verzorging en Verpleging zijn drie commissies verbonden: Onderwijs, Kwaliteit en Ethiek. Profielschets Een bestuurslid van CNV Verzorging en Verpleging: - is een persoon met een verzorgende of verpleegkundige achtergrond; - werkt in de directe zorg (‘aan het bed’) of in de indirecte zorg (docent, leidinggevende, manager) of is maximaal 2 jaar niet meer actief, maar heeft relevante contacten en ervaring; - inspireert door een actieve en enthousiaste inbreng; - interesseert zich voor beroepsinhoudelijke vraagstukken in de zorgsector op macro, meso en micro
-
niveau; kan praktijkervaringen in een breder perspectief plaatsen; signaleert en adviseert over actuele en bestaande beroepsinhoudelijke (beleids)onderwerpen of ontwikkelingen binnen de zorg(sector).
Daarnaast beschikt een bestuurslid over één of meer van de volgende eigenschappen: - heeft en onderhoudt contacten op verschillende (politieke en bestuurlijke) niveaus in de zorgsector; - kan netwerken; - is een lobbyist; - heeft inzicht heeft in organisatiestructuren en politieke verhoudingen; - heeft bestuurlijke ervaring; - beschikt over analytisch vermogen; - beschikt over onderhandelingsvaardigheden. Taak-/functieomschrijving Op basis van het beleidsplan zijn de volgende uitgangspunten vastgesteld: - Beroepsinhoudelijke belangenbehartiging van verzorgenden en verpleegkundigen (V&V); - Signaleren van en actief inspelen op beroepsinhoudelijke ontwikkelingen op het terrein van de verzorging en verpleging; - Beleidsadvisering en –ondersteuning binnen en buiten CNV Publieke Zaak over beroepsinhoudelijke onderwerpen op het gebied van verzorging en verpleging; - Promotie van CNV Verzorging en Verpleging. Wil jij meedenken en mee vormgeven aan een zelfbewuste en professionele beroepsgroep, neem dan contact op met Marga Meere, bestuurder,
[email protected] ; 0704160642
1
Verzorging en Verpleging 17 februari 2010
of Yfke Nawijn, voorzitter LGB V&V,
[email protected] ; 06 52146202 Ook als je meer informatie wilt, kun je hen benaderen. Een intakegesprek maakt deel uit van de sollicitatieprocedure.
Jaarplan 2010 te downloaden Wil je weten wat we in 2010 voor activiteiten op het gebied van beroepsinhoud gaan ondernemen? Je kunt het jaarplan 2010 van CNV Verzorging en Verpleging downloaden: www.mijnvakbond.nl/Verzorging_en_Verple ging Rondetafelconferentie gewetensbezwaren Op vrijdag 5 februari j.l. organiseerde CNV Publieke Zaak een rondetafelconferentie over gewetensbezwaren in het werk. Twaalf vrijwilligers uit zowel de overheidssector als zorg- en welzijn zijn met elkaar in gesprek gegaan over wat gewetensbezwaren nu eigenlijk zijn, welke problemen het kan opleveren en over de rol die de vakbond kan spelen in het ondersteunen van werknemers die in hun werk met gewetensbezwaren te maken hebben. Een uiterst boeiende bijeenkomst, met een aantal zeer concrete aanbevelingen vanuit het veld. De middag begon met een presentatie van Peter van Hoek, onderzoeker aan de Universiteit van Utrecht. Peter heeft in het najaar van 2009 onderzoek gedaan naar gewetensbezwaren onder vakbondsleden, waaraan ook veel leden van CNV Publieke Zaak hebben meegewerkt. Presentatie van het onderzoek Gewetensconflicten bestaan al eeuwen. De laatste decennia is er hernieuwde aandacht voor het fenomeen. In 1990 heeft de Sociaal Economische Raad geconludeerd dat er geen duidelijkheid bestaat over de omvang van gewetensconflicten en over de te
verwachten groei. Het doel van het onderzoek –Botsende waarden op de werkvloer- was dan ook meer inzicht te krijgen in de praktijk van gewetensconflicten onder vakbondsleden en de wijze waarop daarmee wordt omgegaan. De vragenlijst is uitgezet onder 40.000 vakbondsleden. 1700 mensen hebben een reactie gegeven. Opvallend was dat relatief veel hoog opgeleiden de vragenlijst hebben ingevuld en teruggestuurd. Uitkomsten onderzoek Je kunt een onderscheid maken tussen innerlijke gewetensconflicten en uitgesproken gewetensbezwaren. Gewetensconflicten en gewetensbezwaren komen in grote lijnen voort uit algemene zaken als fraude, verspilling, machtsmisbruik, veiligheid, professionele conflicten (hoe doe je je werk) en levensbeschouwelijke conflicten. In de praktijk blijken van deze conflicten de professionele conflicten het meest voor te komen. Bovendien blijken dit soort conflicten tot meer negatieve gevoelens bij de bezwaarde te leiden dan de anderssoortige gewetensconflicten. Levensbeschouwelijke gewetensconflicten vormen maar een relatief klein deel van de gemelde conflicten. Het lijkt erop dat men hier in de praktijk vaak samen wel uit komt. Gewetensconflicten en gewetensbezwaren hebben invloed op het werkplezier, op de arbeidsverhoudingen, op het functioneren van de organisatie en op de publiek(rechtelijke) kanten. Uit het onderzoek bleek dat gewetensbezwaren, dus die conflicten die mensen ook daadwerkelijk uitgesproken hebben, in twee van de drie gevallen geen invloed heeft op de positie van werknemers of op de onderlinge arbeidsverhoudingen. Bij 1/3 van de respondenten bleek het echter wel in meer of mindere mate de positie binnen het werk aan te tasten. Ook bleek dat mensen die hun bezwaar geuit hadden, ongeacht de
2
Verzorging en Verpleging 17 februari 2010
gevolgen van deze uiting, opgelucht waren. De innerlijke gewetensconflicten leidden met name tot een verminderd werkplezier. De onderzoeker sloot af met de woorden: Spreek vrijmoedig, maar misbruik je recht niet. Rondetafelgesprek Het gesprek werd geopend met een vraag van de onderzoeker. Wat is de reden dat iemand met een gewetensconflict zich wel of niet uitspreekt? Hiervoor zijn volgens de deelnemers verschillende redenen aan te geven. Het heeft te maken met het niveau waarop je werkzaam bent en met je verhouding tot je baas. Hoe afhankelijk ben je van je baas? Ook speelt het gevoel bij mensen dat zij altijd degenen zijn die zich uitspreken. Soms wordt bewust gekozen een keer de mond te houden. Laat de collega’s het nu zelf maar eens opknappen. Wel of niet uitspreken van een gewetensconflict heeft te maken met de verwachting wat het uitspreken gaat opleveren. Als je de verwachting hebt dat het nadelen oplevert, eventueel zelfs tot ontslag leidt, hou je je mond. Ook een moedeloos gevoel, het heeft eerder niets opgeleverd, dus waarom nu wel, leidt vaak tot zwijgen. Uit angst en uit moeheid jezelf niet uitspreken. Mensen willen wel luisteren en anderen in hun conflicten steunen, maar vaak alleen voor zover het hun positie niet aan gaat tasten. Mensen op de werkplek zijn vaak onbekend met de mogelijkheden van de OR op dit gebied. En met de mogelijkheid zich te wenden tot een vertrouwenspersoon. Iemands levensfase speelt een belangrijke rol. Als je niet meer afhankelijk bent van je werk, je inkomen, voel je je vrijer te spreken over zaken die je dwars zitten. Of bijvoorbeeld bij een andere baan, in het exitgesprek. In de praktijk blijken deze gesprekken echter vaak te worden gedaan
door HRM functionarissen. Deze zijn verbonden met de organisatie, waardoor het soms moeilijk is op objectieve wijze met kritiek op de organisatie om te gaan. Dit kan ertoe leiden dat punten ter verbetering onvoldoende opgepakt worden, waardoor het effect van in exitgesprekken geuite kritiek minimaal tot niets is Ook als je wel afhankelijk bent binnen je werk, kan er op een gegeven moment een punt komen dat je tegen je eigen grenzen aan loopt. Als het bezwarende gevoel continu aanwezig is zul je eerder geneigd zijn je uit te spreken. Kennisgebrek Mensen gaan zelf ook niet altijd actief achter informatie aan. En vanuit de organisatie wordt ook niet altijd iets gezegd over je rechten op het gebied van gewetensbezwaren of over vertrouwenspersonen.De vraag is bovendien welke achtergrond vertrouwenspersonen hebben. In hoeverre hebben zij de kennis, ervaring en kunde om hun werk, daar waar het gaat om het begeleiden van gewetensbezwaarden, uit te voeren? Wat kan de vakbond doen op het gebied van gewetensconflicten en gewetensbezwaren? Intrinsieke motivatie zou een onderdeel moeten zijn van arbeidsvoorwaarden. Uit het onderzoek blijkt dat professionele waarden het vaakst leiden tot gewetensconflicten. In die zin kunnen we als vakbond niet anders dan dit punt op te pakken. Bijvoorbeeld door werknemers te informeren over en ze bewust te maken van de wegen die zij kunnen bewandelen als ze een gewetensconflict hebben. Bewustwording is een duidelijke vakbondstaak. Het steunen van OR leden hierin. Netwerken met OR-en gebruiken om het thema onder de aandacht te brengen. Is er een vertrouwenspersoon in de organisatie? Weet de OR dit en weten de personeelsleden dit?
3
Verzorging en Verpleging 17 februari 2010
En mensen het gevoel te geven niet alleen te staan. Lotgenoten hebben is belangrijk. Juist omdat veel mensen individueel worstelen met gewetensbezwaren, zou je als bond een platform moeten zijn. Het bundelen van klachten om deze collectief op te pakken. Op dit moment fungeert de vakbond al als een soort van meldpunt. Mensen kunnen met hun (gewetens)problemen bij het regiokantoor terecht waar ze, als het goed is, verder geholpen worden om de juiste weg te bewandelen. De vraag is in hoeverre het voor de leden duidelijk is dat ze ook met gewetensconflicten en gewetensbezwaren bij hun vakbond terecht kunnen. Dit zouden we duidelijker uit kunnen zetten. Bijvoorbeeld door deze functie van de vakbond via communicatie duidelijker voor het voetlicht te brengen. Daarnaast kan het belangrijk zijn algemeen bekend te maken welke wegen mensen kunnen bewandelen als ze met gewetensbezwaren worstelen. Bijvoorbeeld door een stappenplan op de website. Wat moet je doen in geval van conflict/gewetensbezwaar? Eventueel kan een koppeling worden gemaakt naar www.zorgethiek.nl. Wel moet dan worden overwogen om de domeinnaam te verbreden, zodat ook voor mensen buiten de zorg duidelijk is dat zij hier terecht kunnen. Een soortgelijke site/pagina voor de overheid naast zorgethiek is een andere mogelijkheid. Bij het aanbieden van informatie is het belangrijk in de gaten te houden dat het laagdrempelig moet zijn. En niet direct normatief, maar objectief. Daarnaast zou het een mogelijkheid zijn managers trainingen aan te bieden in het omgaan met conflicten. Dit is niet alleen wezenlijk voor een goede verstandhouding op de werkvloer, maar ook voor goede bedrijfsresultaten.
Concretisering Vanuit de rondetafelconferentie zijn een aantal concrete acties benoemd voor de vakbond om met dit onderwerp verder te gaan. Deze acties zullen de komende periode bekeken en verder uitgewerkt worden. Van het vervolg houden we je via deze nieuwsbrief op de hoogte. Zorgethiek De commissie ethiek van CNV Verzorging en Verpleging heeft onlangs een gesprek gehad met wetenschappers van de universiteit van Tilburg. Er is gesproken over mogelijke vormen van samenwerking. Een van de punten die aan de orde is geweest, is de website zorgethiek. Of eigenlijk beide sites. CNV Verzorging en Verpleging heeft jaren met succes de website www.zorgethiek.nl beheerd. Momenteel zijn we in de afrondende fase van een geheel nieuwe vormgeving van deze site. De site is bedoeld als forum voor zorgverleners en anderen die (vooralsnog binnen het werkveld van zorg en welzijn) in hun werk ethische vraagstukken tegenkomen. Er is mogelijkheid tot uitwisselen van casuistiek en er staan handige verwijzigingen op de site. De universiteit van Tilburg is het bedrijf achter de website www.zorgethiek.nu. Deze site sluit mooi aan op de website van CNV Verzorging en Verpleging. Waar www.zorgethiek.nl zich vooral richt op het primaire proces, heeft www.zorgethiek.nu de nadruk liggen op de politieke en wetenschappelijke invalshoek van de zorgethiek. Het is zeker de moeite waard om beide sites eens te bezoeken.
4
Verzorging en Verpleging 17 februari 2010
Meldpunten Periodiek inventariseert CNV Verzorging en Verpleging welke meldpunten er voor zorgverleners op internet te vinden zijn1. Hieronder vindt u ze nog eens op een rijtje. Meldpunt Consument en Zorg Nederlandse patiënten consumenten federatie. Rechts op de homepage zie je een knop “doe mee met meldacties”. Je kunt kiezen uit deze onderwerpen: Problemen met de vergoeding van medicijnen; Onduidelijke of te hoge rekening na behandeling in het ziekenhuis; Zorgen over de AWBZ, nu niet alle zorg meer wordt vergoed. Je kunt hier ook rapporten vinden van eerder gehouden meldacties (bijv. “wat is uw ervaring met de huisarts”, “spoedzorg” en “wat wilt ú met het EPD”) www.consumentendezorg.nl Inspectie voor de gezondheidszorg Via de website in het oranje vak “loket inspectie voor de gezondheidszorg” de knop “melding maken” aanklikken. Hier is een keuze voor zorgaanbieders en particulieren. Voor zorgaanbieders zijn er formats voor: suïcide, seksueel misbruik in de gehandicaptenzorg, calamiteit door ziekenhuis, badincidenten en onrustbanden. Meldingen moeten binnen acht weken na het incident verstuurd zijn. Particulieren kunnen een melding maken als er tenminste sprake is van langdurig of blijvend letsel en het incident mag niet meer dan twee jaar geleden gebeurd zijn. Voor klachten over besluiten, handelen of nalaten van een zorgaanbieder staat informatie in een folder “ontevreden over de geleverde zorg” en er worden veel algemene vragen behandeld. www.igz.nl 1
Het betreft hier slechts een inventarisatie. Door publicatie van de meldpunten verbindt CNV Verzorging en Verpleging zich op geen enkele wijze aan de meldpunten.
Zorgbelang Nederland Zorgbelang Nederland is de brancheorganisatie van de 21 regionale Zorgbelangorganisaties die elk actief zijn in hun eigen regio. Je kunt met al je klachten over de gezondheidszorg hier terecht (eventueel per regio een klachtformulier invullen) www.zorgbelang-nederland.nl Advies- en Klachtenbureau Jeugdzorg Voor klachten over het bureau Jeugdzorg, de gezinsvoogdij, de Raad voor de kinderbescherming, zorginstellingen en pleegzorg. Er is mogelijkheid tot ondersteuning bij vragen of klachten over landelijk werkende instellingen. www.akj.nl Meldpunten Socialistische Partij: bureaucratie in de zorg Volgens minister Klink zijn de administratieve lasten in de zorg met 32% verminderd. De SP wil meldingen vanuit de praktijk omdat de partij denkt dat er juist steeds meer bureaucratie is (DBC, tijdregistratie in de thuiszorg). http://www.sp.nl/zorg/meldpunt_bureaucrat ie_zorg.shtml Kiesbeter Hier vind je via de knop “patiënteninformatie” “klachten” “wegwijzer klachtrecht”: advies over het omgaan met een klacht; heel helder uitgelegd! De site geeft een verwijzing naar ca. 17 verschillende klachteninstanties. www.kiesbeter.nl Meld je zorg Voor het melden van vragen en klachten over de veranderingen in de GGZ, verslavingszorg en maatschappelijke opvang. Knelpunten door overheveling van zorg uit de AWBZ naar ZVW en WMO. http://www.meldjezorg.nl/
5
Verzorging en Verpleging 17 februari 2010
Binnenkort te verwachten: Meldpunt Medicijnen Hier worden ervaringen van medicijngebruikers verzameld. Met event signalen kunnen consumenten en patiënten betere voorlichting krijgen bij hun keuze voor medicijnen. Ook zou de kwaliteit, het gebruiksgemak en de veiligheid van medicijnen kunnen worden verbeterd. Op deze site kun je ook de ervaringen van andere gebruikers (anoniem) bekijken. www.meldpuntmedicijnen.nl Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb Het nationale meldpunt van bijwerkingen van geneesmiddelen. http://www.meldpuntbijwerkingen.nl/ Meldpunt Nederlandse zorgautoriteit Voor klachten over formulieren in de gezondheidszorg. Maar ook klachten en meldingen in verband met Aanmerkelijke Marktmacht. Bij vermoeden dat de Wet marktordening gezondheidszorg wordt overtreden www.nza.nl/aanbieder/10979 Meldpunt onderzorg ouderen Melding als rechten van ouderen geschonden worden bij verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding. De ouderenbescherming is een burgerinitiatief en geeft ondersteuning. www.ouderenbescherming.nl Meldpunt Zorg geen Markt Actiecomité tegen de marktwerking in de zorg (GGZ en thuiszorg). Manifest en mogelijkheid tot ondertekening van petitie. Meldpunt waar je gevolgen van de marktwerking kunt doorgeven. http://www.zorggeenmarkt.nl/meldpunt.php
Meldpunt ZZP Staatssecretaris Bussemaker wil een meldpunt voor cliënten en aanbieders oprichten voor ongewenste effecten van de zorgzwaarte financiering. Vragenlijst over medische beslissingen rond het levenseinde. De universiteiten van Utrecht, Rotterdam en Groningen onderzoeken in opdracht van het ministerie van VWS de kennis, opvattingen en ervaringen van publiek, artsen, verpleegkundigen en verzorgenden met betrekking tot medische beslissingen rond het levenseinde. De uitkomsten van het onderzoek worden meegenomen in het verdere beleid op het gebied van medische beslissingen rond het levenseinde in Nederland. Wilt u aan dit onderzoek meewerken, dan kan dat via http://com8.variabele.nl/webumc12b/Survey.asp x
Nieuws voor in de nieuwsbrief? Heb je inhoudelijk nieuws uit de zorgsector dat de moeite waard is om met beroepsgenoten te delen? Lever dit dan onder vermelding van ‘e-mailnieuwsbrief’ aan bij Gina Biesaart:
[email protected] Mogelijk nemen we je bericht op in deze nieuwsbrief en verspreiden we het daarmee onder tal van beroepsgenoten.
6
Verzorging en Verpleging 17 februari 2010
Informatie Als CNV Verzorging en Verpleging willen we jouw en je collega’s graag op de hoogte houden. Je kunt deze nieuwsbrief verspreiden via de mail, prikborden of door deze gekopieerd te verspreiden onder collega’s. Krijg je deze nieuwsbrief niet zelf gemaild, maar wil je dat wel graag? Meld je dan aan voor de mailnieuwsbrief door een e-mail te sturen naar
[email protected] Zet in de mail je lidmaatschapsnummer en de mededeling ‘mailnieuwsbrief CNV Verzorging en Verpleging’.
Reageren? Wil je reageren op een item in deze nieuwsbrief, nieuws aanbrengen, informatie opvragen of je aan- of afmelden voor de nieuwsbrief? Stuur je vraag of reactie naar
[email protected]
7