VERZOENINGSVIERING VEERTIGDAGENTIJD Werken aan ommekeer Suggesties voor visualisering: Eventueel kunnen er enkele wijnstokken of –ranken een plaats krijgen in de liturgische ruimte. Ook enkele druiventrossen, enkele flessen wijn of enkele wijnglazen kunnen vooraan geplaatst worden.
Gij zijt de wijnstok, de ranken dat zijn wij, laat mij dan groeien door uw kracht in mij. Gij zijt de wijnstok, de ranken dat zijn wij, laat mij dan bloeien door uw kracht in mij. Gij zijt de wijnstok die de ranken draagt. Houd mij dan vast, dat ik niet val uit uw genade. Gij zijt de wijnstok die de ranken vraagt om rijkelijk vrucht te dragen.
Hoe kon ik mij losmaken van de wijnstok van het leven? Hij is het die mij leven geeft, mij sterkt en voedt, mij staande houdt. Hij is het die in mij leeft, mij inspireert en mij rijke vruchten geeft.
1. OPENING VAN DE DIENST
OPENINGSLIED
ZJ 25c
Wees hier aanwezig
ZJ 25d
Wij die U nooit hebben gezien
OF
KRUISTEKEN EN GENADEWENS Voorganger:
Laten we hier samenzijn: in de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest.
Allen:
Amen.
Voorganger:
Genade, barmhartigheid en vrede voor U van God, onze Vader en van Jezus Christus, onze Heer.
OPENINGSWOORD Voorganger:
In deze veertigdagentijd bereiden we ons voor op Pasen. Om voluit Pasen te kunnen vieren willen wij ons verzoenen met God en met elkaar. In deze vastenperiode werden wij meermaals uitgenodigd om te werken aan ommekeer. Vandaag mogen we het sacrament van verzoening ontvangen. God wil ons vergeving schenken en de kracht geven om te leven in verbondenheid met Hem en met elkaar. Zo kan het werkelijk Pasen worden.
OPENINGSGEBED Voorganger:
God, in deze viering willen wij U vragen om vergeving. Aanhoor ons spreken, beluister ons zwijgen, zaai uw Woord in ons hart: dat uw boodschap in ons mag groeien, dat uw Stem in ons weerklinken mag. Schenk ons de kracht om te groeien in eenheid met uw Zoon, in verbondenheid met elkaar. Dat vragen wij U door en met Jezus, onze broeder. Amen.
2. DIENST VAN HET WOORD
EVANGELIE Voorganger: Joh 15,1-17
SUGGESTIES VOOR DE HOMILIE Waar denken jullie aan als jullie het woord ‘wijn’ horen? Ik denk dan aan gezelligheid, aan verbondenheid met elkaar. Er wordt wijn geschonken op feesten,
op momenten dat mensen elkaar ontmoeten. Wijn brengt mensen ook samen. Wijn verwijst naar ‘verbondenheid’. Ook in de evangelielezing over de wijnstok gaat het over ‘verbonden-zijn’. De Schriftlezing spreekt over verbondenheid met de Heer. Ik heb een paar goede vrienden. Als ze mij vertellen over de zorgen van hun zoon of dochter of ze spreken met mij over het verdriet van een persoon die hen dierbaar is, dan voel ik mij sterk betrokken bij die mensen die ik persoonlijk niet goed ken. Ik draag hun zorgen met me mee en bid voor hen. Als je echt verbonden bent met iemand, dan voel je je namelijk ook betrokken bij de familieleden en vrienden van die persoon. Zo is het ook in onze verbondenheid met de Heer. Wie de band met Jezus onderhoudt, zal zich ook verbonden voelen met zijn medemens. Jezus is de wijnstok, wij zijn de ranken. Wie verbonden is met Hem, draagt rijke vruchten. Soms leven wij niet in verbondenheid met de Heer. Soms zijn wij als de ranken die zich losmaken van de wijnstok en geen vruchten dragen. Af en toe verbreken wij de band met Jezus en denken niet langer aan wat Hij ons heeft geleerd. Soms vergeten wij dat Jezus ons liefheeft en ons vraagt om hetzelfde te doen. Jezus roept ons op om te leven als zijn vrienden en goed te zijn voor elkaar. Soms doen we echter alsof we Jezus niet kennen, we durven niet te zeggen dat we vrienden zijn van Hem. Het is in deze tijd niet altijd gemakkelijk om uit te komen voor je geloof en te getuigen van je band met de Heer. Als wij onze christelijke wortels vergeten, als wij ons niet inzetten om te groeien in geloof, groeien wij echter weg van Jezus. En wie weggroeit van de Heer, verliest ook vaak zijn medemens uit het oog. God, de Vader, is de wijnbouwer. De wijngaardenier is diegene die wegsnijdt wat dor en levensloos is. Hij snoeit weg wat geen vruchten voortbrengt. Deze evangelietekst roept ons op om na te denken over wat ons leven dor en onvruchtbaar maakt. In deze veertigdagentijd wordt ons gevraagd om afscheid te nemen van wat ons niet verbindt met Jezus. We worden uitgenodigd om te werken aan ommekeer. Alles wat dor en levensloos is, moeten we achterlaten. Tevens worden we opgeroepen om te bidden om vergeving. We kunnen God vragen ons te vergeven en ons opnieuw te verbinden met Jezus, de wijnstok. Dan kunnen we opnieuw leven in verbondenheid met Hem. Dan zal Hij ons opnieuw voeden en sterken om te groeien in geloof en rijkelijk vrucht te dragen.
LIED
ZJ 779
Ik ben de wijnstok
3. DIENST VAN DE BEKERING
GEWETENSONDERZOEK Voorganger: We beluisterden de tekst van de wijnstok en de ranken. In deze verzoeningsviering worden we uitgenodigd om na te denken over onze verbondenheid met Jezus, de wijnstok. Lector:
Wanneer zijn wij erin geslaagd om te leven in verbondenheid met God en met onze medemensen? Wat zijn de goede vruchten van ons leven? Wat hebben wij ‘goed’ gedaan? Welke van onze woorden en daden waren vruchtbaar? Wanneer hebben we anderen geholpen om uit te groeien tot mooie mensen? Wanneer hebben we mensen geholpen, gesteund en bemoedigd in hun verbondenheid met de Heer? Stilte P 83
Lector:
God, mijn God, naar U blijf ik zoeken, mijn ziel dorst van verlangen naar U.
Wanneer maakten wij ons los van Jezus, de wijnstok? Wanneer durfden wij niet tonen dat wij verbonden zijn met de Heer? Wanneer brachten wij ‘geen goede vruchten’ voort? Wanneer waren onze woorden en daden niet vruchtbaar? Wanneer gaven wij het goede in ons geen kans om te groeien en te bloeien? Wanneer hebben we anderen niet geholpen om de Heer beter te leren kennen en te groeien in verbondenheid met Hem? Stilte P 83
Lector:
God, mijn God, naar U blijf ik zoeken, mijn ziel dorst van verlangen naar U.
Ik ben ten einde raad, Heer. Alle kracht lijkt uit mij weggestroomd.
Daarom strek ik mijn handen naar Jou uit, als een dor land dat hunkert naar regen. Laat mij jouw stem horen en jouw liefde voelen, elke morgen opnieuw. Ik reken op Je. Wijs mij de weg die ik moet gaan. Want Jij bent toch mijn God!
GEZAMENLIJK LITANIEGEBED Voorganger: Heer, U bent de wijnstok, wij de ranken. Allen: Heer, vergeef ons dat wij niet altijd leefden in verbondenheid met U… Voorganger: Heer, wie met U verbonden blijft, draagt vrucht, want los van U kunnen wij niets. Allen: Heer, vergeef ons dat we soms enkel streefden naar eigen gelijk en persoonlijk gewin… Voorganger: Heer, U vraagt ons om elkaar lief te hebben zoals U ons heeft liefgehad. Allen: Heer, vergeef ons onze liefdeloze woorden en daden… Voorganger: Heer, wie in U blijft, mag vragen wat hij wil en hij zal het verkrijgen. Allen: Heer, schenk ons vergeving van onze schuld…
PERSOONLIJKE BELIJDENIS De voorganger nodigt de aanwezigen uit tot persoonlijke belijdenis: Zusters en broeders, U krijgt nu de mogelijkheid om een persoonlijke belijdenis uit te spreken en het sacrament van verzoening te ontvangen. Ofwel kunt u bij de priester vooraan komen, het hoofd buigen en een korte belijdenis uitspreken. Dan zal de priester u de handen opleggen en de absolutie geven. De andere mogelijkheid is dat u knielt bij een priester in de biechtstoel of naast hem neerzit achteraan of in een zijbeuk en zo met hem spreekt. Suggesties voor wie naar woorden zoekt: Het is mogelijk om een zin te selecteren uit de Schriftlezing en aan de hand daarvan uw belijdenis te formuleren. Hierbij kunnen dan bijvoorbeeld de volgende formuleringen aan bod komen: In de evangelielezing hoorden we … -
“Iedere rank aan mij die geen vrucht draagt snijdt Hij weg, en iedere rank die wel vrucht draagt snoeit Hij bij, opdat hij meer vruchten draagt”.
God, ik vraag vergeving omdat ik mijn talenten en vaardigheden niet altijd gebruikte in dienst van anderen. Het spijt me dat ik … . -
“Blijf in Mij, dan blijf Ik in jullie. Een rank die niet aan de wijnstok blijft, kan uit zichzelf geen vrucht dragen. Zo kunnen jullie geen vrucht dragen als jullie niet in Mij blijven”.
Heer, ik wil U vragen om vergeving omdat ik niet altijd leefde in verbondenheid met U. Ik nam niet altijd tijd voor gebed, eucharistie en bezinning, … . -
“De grootheid van mijn Vader zal zichtbaar worden wanneer jullie veel vrucht dragen en mijn leerlingen zijn”.
Vader, het spijt me dat ik niet altijd durfde getuigen over mijn geloof. Soms durfde ik niet tonen dat ik christen ben (leerling van Jezus). -
“Ik heb jullie liefgehad, zoals de Vader Mij heeft liefgehad. Blijf in mijn liefde: je blijft in mijn liefde als je je aan mijn geboden houdt, zoals Ik me ook aan de geboden van mijn Vader gehouden heb en in zijn liefde blijf”. God, wil mij vergeven dat ik niet altijd liefdevol omging met … . Vergeef me dat ik mij niet altijd liet inspireren door uw onvoorwaardelijke liefde voor alle mensen.
-
“Dit zeg Ik tegen jullie om je mijn vreugde te geven, dan zal je vreugde volkomen zijn”.
Heer Jezus, het spijt mij dat ik niet altijd leefde als een vreugdevolle gelovige. Schenk mij de kracht om op een vreugdevolle wijze in woord en daad te getuigen van de Blijde Boodschap. -
“Jullie zijn mijn vrienden wanneer je doet wat Ik zeg. Ik noem jullie geen slaven meer, want een slaaf weet niet wat zijn meester doet; vrienden noem Ik jullie, omdat Ik alles wat Ik van de Vader heb gehoord, aan jullie bekendgemaakt heb”.
Heer, vergeef mij dat ik mij niet altijd gedroeg als een vriend van U. Ik heb niet altijd uw geboden onderhouden, … . -
“Dit draag Ik jullie op: heb elkaar lief”.
God, mijn God, schenk mij uw genade. Ik vraag vergeving voor al mijn kwetsende woorden, voor al die keren dat ik geen tijd nam om te luisteren, … . Nadat een persoon de absolutie heeft ontvangen, kan hij of zij eventueel een symboolhandeling stellen. Als er vooraan een wijnstok staat, kan men bijvoorbeeld allen uitnodigen om deze wijnstok even aan te raken als een teken van de hernieuwde verbondenheid. Ondertussen kunnen onder andere de volgende liederen gezongen of beluisterd worden: ZJ 329
Wij zoeken hier uw aangezicht
En todo amar y servir …
4. SLOT VAN DE DIENST PSALM Lector:
Naar psalm 1 Zalig is het een mens te zijn die het kwaad niet naar de mond praat. Zalig is het een mens te zijn die Gods raad ter harte neemt. Wie geworteld is in God, zal niet wankelen in eeuwigheid. Wie rechtvaardig is, staat als een boom. Zijn takken reiken naar godsvrucht en vermogen. Als een boom, die zich uitstrekt tot de hemel, is een mens die gaat tot God. Hij groeit en bloeit en draagt rijke vruchten. Wie goed doet, krijgt ademruimte. Wie zondigt, is lucht voor Hem. Blaaskaken vervliegen, heethoofden verdampen. Oproerkraaiers, onrustzaaiers: ze verwaaien met de wind. De weg van de goddeloze is uit den boze: hij verdwijnt in het niets. Maar het pad dat het kwaad verlaat, biedt alles wat een mens zich wenst.
AFSLUITEND WOORD EN GEBED Voorganger:
Wij hebben onze spijt uitgesproken voor wat verkeerd was, en de Heer Jezus heeft ons vergiffenis geschonken. Laten wij open staan voor wat Hij van ons vraagt en eensgezind het gebed bidden dat Hij ons geleerd heeft:
Allen:
Onze Vader, …
Voorganger:
God, Vader van het leven, Bron van alle groei, Gij hebt ons uw Zoon gezonden. Hij is de wijnstok, wij zijn de ranken. Hij houdt ons bijeen, Hij stuwt ons voort. God, Bron van alle leven, wij willen U danken voor de vergeving die Gij ons hebt gegeven. Schenk ons de kracht om te groeien in geloof, in hoop en liefde. Steun en sterk ons zodat wij kunnen uitgroeien tot levende getuigen van uw blijde boodschap. Dat vragen wij u, in verbondenheid met Jezus Christus, onze Heer.
Allen:
Amen.
SLOTLIED
ZJ 760
Mijn vrienden zijt gij, zegt de Heer (strofe 1 en 2)
ZENDING EN ZEGEN Voorganger:
Jezus, de wijnstok, kan niet zonder de ranken. De Heer heeft ons, de ranken, nodig om rijkelijk vrucht te dragen. Wij worden op weg gezonden om rijke vruchten voort te brengen en zo een levend teken te zijn van Gods grote liefde. Zegene u daartoe de barmhartige God, Vader, Zoon en heilige Geest.
Allen:
Amen.