De Veertigdagentijd. In Christus. door Ton Snepvangers

26e JAARGANG NUMMER 3 FEBRUARI 2016 UITGAVE VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE TE LEIDEN EN DE EVANGELISCH-LUTHERSE GEMEENTE TE LEIDEN E.O.

Veertigdagentijd door Ton Snepvangers

In crisistijden, als mensen als u en ik op grenzen stuiten door ziekte, een burn-out, een scheiding, werkloosheid, het verlies van iemand in onze naaste omgeving of andere ingrijpende ervaringen, zie je dat we bewust de balans opmaken van ons leven en onze prioriteiten fundamenteel bevragen. Het kerkelijk jaar kent eigenlijk twee periodes in het jaar die ons oproepen dat al eerder en ook wat vaker te doen: Advent en de Veertigdagentijd.

Veertig Veertig is een Bijbels getal. En niet zonder reden. Een aanstaande moeder draagt een kind immers gemiddeld 40 weken voor het ter wereld komt. Dan is het voldragen.

Zo speelt veertig ook een belangrijke rol in de geboorte van een nieuwe aarde, een nieuwe mensheid in het zondvloedverhaal van Noach en de zijnen (Genesis 7 en 8); de geboorte van een hernieuwd verbond tussen God en het joodse volk, waarbij Mozes na een verblijf van 40 dagen op de berg Sinaï de Tien Geboden worden aangereikt (Deuteronomium 9); de profetische roeping van Elia die

In Christus In het Nieuwe Testament, vooral bij Johannes en Paulus, vinden we de term ‘in Christus’. Wat betekent dat? De Bijbel in Gewone Taal heeft: ‘bij Christus horen’. Dat betekent: we zijn opgenomen in het lichaam van Christus, we hebben een nauwe persoonlijke band met Christus, zoals ranken die groeien vanuit de wijnstok. En omdat Christus in ons leeft, en wij in hem, zijn we een nieuwe schepping. Zo valt ook te begrijpen, hoe Christus ‘voor ons’ kan zijn gestorven en opgestaan. De eenheid met deze nieuwe mens, de tweede Adam, maakt de gemeente van Christus tot participatiesamenleving bij uitstek. Cor Hoogerwerf

nieuw leven wordt ingeblazen na een reis van 40 dagen van Berseba naar de berg Horeb (1 Koningen 19) en Jezus’ strijd tegen de verleidingen in de woestijn van Juda aan het begin van zijn openbaar optreden (Lucas 4). De Veertigdagentijd raakt aan woorden als reiniging, loutering, bezinning, verwachting en nieuw leven. Het is immers de opmaat naar de ultieme wedergeboorte met Pasen.

In de leegte staan Uitstaren over de eindeloze vlakte van de zee, vanaf de hoogte van een imponerende bergtop of de duintoppen van een onmetelijke woestijn. Dat zijn beelden die horen bij de Veertigdagentijd. In de leegte staan, ontdaan van alles wat je hebt, geen oriëntatiepunt of gebaande paden in zicht. Volledig teruggeworpen op jezelf als eenvoudig mens te midden van die verpletterende grootsheid van de schepping om je heen.

Je kompas herijken Veertig dagen om je persoonlijk kompas te herijken. Zicht te krijgen op dat wat werkelijk belangrijk is in je leven. Het andere woord dat vaak gebezigd wordt voor de Veertigdagentijd is Vasten. Van oorsprong een verwijzing

Leids Kerkblad | 1

Vervolg van pagina 1

naar het vasthouden, in acht nemen van een gebod of voorschrift. Maar eigenlijk is de essentie veel meer: loslaten en afstand nemen.

Verloren lopen in verleidingen Duizenden prikkels, stilzwijgende verwachtingen en onuitgesproken verplichtingen beheersen het moderne leven. Twitter, Facebook en Whatsapp-

Colofon Leids Kerkblad is een uitgave van de Protestantse gemeente te Leiden en de Evangelisch-Lutherse Gemeente te Leiden e.o. Dit blad verschijnt 8 x per jaar; tussentijds wordt (wijk-)informatie verspreid. De PgL en de Diaconie PgL zijn aangemerkt als Algemeen Nut Beogende Instellingen. Uitgebreide informatie op de website: www.protestantsegemeenteleiden.nl/anbi. Redactieraad De redactieraad wordt gevormd door de scriba’s of andere vertegenwoordigers van de wijken en kerkelijke organen en is verantwoordelijk voor deze uitgave. Redactie H.J. Heins-Wunderle, algemeen E. van der Plicht, algemeen mw. J.I. Schoonwater, waarnemend hoofdredacteur mw. E.E. Veenstra-Monteban, algemeen mw. S.G. Visscher, eindredactie en website e-mailadres van de redactie: [email protected] Fotografen Voor gebruik van de in dit blad gepubliceerde foto’s door derden is voorafgaande schriftelijke toestemming vereist van de redactie. N. Bavelaar H.W. Bertram (hwb) P.B. ’t Hoen H. Boter mw. H. van den Broek J. van Duuren E. Elstak J.H. Labots (jhl) R. Pijpers F. Voets mw. M. van Vliet Advertentieredactie Informatie bij Kerkelijk Bureau Leiden [email protected] Administratie, abonnementen en klachten over bezorging enz: Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden, telefoon: 071-5764145 [email protected] Het volgende nummer verschijnt op 18 maart De kopij moet uiterlijk op vrijdag 4 maart om 19.00 uur zijn ingeleverd: wijkberichten bij de scriba. Vormgeving [email protected] Druk Groen Media Leiden

2 | Leids Kerkblad

groepen eisen vaak ongevraagd aandacht. De eisen op school en van je werkplek, de zorg voor je gezin, naaste vrienden en familie. Het hoort er allemaal bij. Geen wonder dat we soms het spoor zo bijster raken dat we onszelf en de mensen die ons lief zijn uit het oog dreigen te verliezen. Als de verleidingen van onze tijd, die constant om aandacht vragen, ons in hun greep krijgen, worden we vaak ‘des duivels’.

Meer met minder De komende Veertigdagentijd nodigt ons uit om in de leegte te gaan staan. Sommigen vertalen dat in consuminderen, in minder tijd doorbrengen voor een beeldscherm of echt ‘de hei op gaan’. In ieder geval weer meer oog hebben voor de mensen waar je van houdt en zorg besteden aan de mensen die in onze samenleving achterop dreigen te raken.

Grote schoonmaak In de opmaat naar Pasen deed mijn moeder altijd de grote schoonmaak in huis. Alles moest er schoon en helder uitzien, de gordijnen gewassen, de matten geklopt, de lampen gesopt. Want Pasen was een nieuw begin, de lente was in het land.

Tijdens de Veertigdagentijd halen wij, als het goed is, ook even de bezem door ons leven. Dat ruimt op en schept ruimte in ons hoofd en in ons hart voor datgene en diegenen die er écht toe doen. Ton Snepvangers is coördinator van Diaconaal Centrum De Bakkerij

Bestuurder in beeld Mijn naam is Bas van Velzen, geboren in Delft maar inmiddels alweer een jaar of twintig inwoner van Leiden. Sinds januari 2012 ben ik ouderling en scriba van de Maranathawijk, sinds oktober 2015 ook waarnemend scriba van de Vredeskerk en vanaf Pinksteren 2016 hoop ik ouderling en scriba te zijn van de samengevoegde wijkgemeenten onder de naam Protestantse geloofsgemeenschap De Verbinding. De samenvoeging zie ik als een logisch gevolg van het samen vieren van de eredienst, alweer bijna tien jaar, een periode waarin de wijkgemeenten elkaar steeds beter hebben leren kennen. De formele besluitvorming over de samenvoeging is afgerond, zodat we ons kunnen gaan richten op zaken als een beleidsplan voor de nieuwe geloofsgemeenschap en de verdere integratie van de activiteiten van de beide wijkgemeenten. Er is ook de komende tijd genoeg te doen, zeker ook voor de scriba. Bas van Velzen

Bezoek ook onze website: www.protestantsegemeenteleiden.nl gehost door

Jong!

Tamara Breton: [email protected]

De eerste kroket… In januari hebben 30 tweedeklassers van het Leonardo College zich verwonderd over de vraag: Hoezo vreemd? M25 Leiden had in samenwerking met twee leerkrachten van de school een programma samengesteld waarbij deze vraag vanuit verschillende kanten werd bekeken. De wat droge juridische kant

werd bijzonder helder uiteengezet door Vluchtelingenwerk en de praktijk geïllustreerd door het aangrijpende persoonlijke vluchtverhaal van een Irakese dame. Voor de politieke kant werden we welkom geheten op het Stadhuis waar de leerlingen in gesprek gingen met de wethouder voor Jeugd, Zorg en Welzijn. Daarna gingen zij de maatschappelijke kant ontdekken door zich te verdiepen in één van de vele organisaties in onze regio die zich voor ‘de vreemdeling’ inzet. Met de tips van een gastdocent journalistiek op zak gingen de leerlingen de ontmoeting aan met ‘de ander’ in de derde week. Het project werd op 28 januari feestelijk afgesloten met uitstekende presentaties van de leerlingen en een indrukwekkende voorstelling van ‘Vlucht’. Hoogtepunten volgens de meeste leerlingen? Het

gesprek met ‘de vreemde’, die bij nader inzien helemaal niet zo anders is dan zij zelf. En de heerlijke Afghaanse hapjes. Maar vooral ook met twee Syrische jongens hun eerste kroket eten in de snackbar! Met veel dank aan Utopa Weeshuis Kinderrechtenhuis, Vluchtelingenwerk Zuid-Holland Noord, Gemeente Leiden en Wethouder Roos van Gelderen, Stichting Hand in Hand voor Syrië, Stichting Ashtar, Vereniging van Afghanen in Nederland, Stichting Jongeren in Nood, Stichting Oekroe, Stichting Tsinaat, Stichting De Vrolijkheid, COC Leiden, MUCOP, kunstenaar Aram Arami en Mobiel Theater Geurend Hooi.

Jeugd in relatie tot de naaste

Harmen van den Dorpe: [email protected]

Diaconaat, het maatschappelijk werk van de kerk, is niet het eerste thema waar men aan denkt als er nagedacht wordt over jeugd en jeugdwerk. Eerder is op deze plaats nagedacht over ‘jeugd in relatie tot de kerk’ met als uitgangspunt de vraag wat nodig is om de jeugd bij de kerk te houden. Nu is de diaconie

niet het meest in het oog springende onderdeel van de kerk, omdat veel werk in stilte en ‘in het verborgene’ uitgevoerd wordt. Door in gesprek te gaan met de jeugd en de daad bij het woord te voegen, kunnen we de jeugd betrekken bij het dienende en delende karakter van de kerk. Een belangrijke uitdaging hierbij is om jongeren te laten ervaren waar het bij diaconaat over gaat. Jongeren willen een kerk die zich aan haar woord houdt en doet wat ze zegt en zegt wat ze doet. Op deze manier kan de kerk hoopgevend en inspirerend zijn voor jongeren. Dat is nodig om ook in deze tijd jongeren mee te laten doen; dat is de kracht van een diaconaal werkende kerk. In de Marekerk is vorig jaar met veel succes een diaconaal project gehouden vanuit de Werken van Barmhartigheid en dan specifiek ‘de zieken verzorgen’. Middels verschillende acties hebben jongeren geld ingezameld voor de Stichting STOPhersentumoren. Dit jaar zetten de jongeren zich opnieuw in voor hun medemens in nood en zullen we stilstaan bij het werk van Open Doors. Op de bres voor vervolgde christenen.

Leids Kerkblad | 3

Bijzonder Kerkenwerk Leiden Predikant: ds. A. Alblas, Jac.P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, tel. 071 - 5232488, [email protected] Secretaris: E. van der Plicht, Raaphorst 35, 2352 KJ Leiderdorp, [email protected] Penningmeester: F. van Dijk, Koninginnelaan 88, 2313 AT Leiden Bankrekeningnr.: NL15 INGB 0000 7839 95 t.n.v. penningmeester Bijzonder Kerkenwerk Website www.openkerkleiden.nl

Cantatedienst De Cantatedienst op zondag 28 februari staat in het teken van BWV 21 ‘Ich hatte viel Bekümmernis’. Psalm 42 zet hierin de toon: ‘Was betrübst du dich, meine Seele, und bist unruhig in mir? Harre auf Gott! Via de gelijkenis van het verloren schaap komt de Epistellezing in het volle licht te staan: ‘werpt al uw zorgen op Hem, want Hij zorgt voor u’. Het is een bijzondere Cantate waarover veel te vertellen is. De uitvoerenden zijn Voix Jolies o.l.v. Klaas-Jan de Groot. Solisten zijn Martha Bosch, sopraan, Maatevz Kajdiz, tenor en Joao Luis Paixao, bas. Organist is Theo Visser en de voorganger is ds. Ad Alblas.

Dynamiek De maandelijkse vergaderingen van de redactie van OKL zijn dynamische gebeurtenissen. Dat komt deels door de niet aflatende stroom van ideeën en deels door de toenemende deelname van bezoekers van onze site. Er wordt gezocht naar uitbreiding van de redactie, en wie belangstelling heeft kan informatie inwinnen bij Ton Zeilstra ([email protected]). De samenwerking met onze moderator Amoo Rah Kartoubi bevalt goed; daarom is de overeenkomst met haar verlengd.

Faceboek Sinds september is Open Kerk Leiden actiever geworden op Facebook. We hebben gezien dat dit zorgt voor meer interactie met ons publiek. Het zorgde ook voor meer bezoek aan de

Column Geschiedenis rijmt altijd een keer ‘Geschiedenis herhaalt zich nooit, maar rijmt altijd een keer’. Tekst uit het lied ‘Oostende’ van Spinvis. Dietrich Bonhoeffer leefde in Duitsland van 1906 tot 9 april 1945. Hij was predikant, maar tevens verzetsstrijder tegen het nazisme van Hitler. Hij zag al in 1933 een kwade, duistere macht, in een tijd van onzekerheid en angst. Gebaseerd op een totalitaire staat, haat tegen minderheden, onderdrukking en inperking van vrijheden. Bonhoeffer zag het tegenovergestelde van liefde, hoop, omzien naar elkaar, leven in vrijheid. We zien nu de opkomst van het populisme in Nederland en Europa; gebaseerd op angst, haat tegen minderheden en inperking van vrijheden. We zijn blijkbaar op zoek naar veiligheid en zekerheid, voor onszelf. Maar Bonhoeffer zei: ‘Er is geen weg naar de vrede op weg naar de veiligheid. Voor vrede moet je durven, dat is een groot risico en er is nooit zekerheid. Vrede is het tegenovergestelde van veiligheid. Zekerheid eisen betekent wantrouwen hebben en dit wantrouwen leidt op zijn beurt tot oorlog. Zekerheden zoeken betekent zichzelf willen beschermen. Alleen uit vrede tussen de mensen kan de grote vrede waar we op hopen, ooit ontstaan.’ Wouter Langendoen

4 | Leids Kerkblad

site. Onze doelstelling was niet om zoveel mogelijk bezoek te trekken. Het doel was om het juiste publiek te vinden en meer aansluiting te zoeken bij onze doelgroep in Leiden en omstreken. Van de ‘vindikleuks’ komt verreweg het grootste gedeelte uit Leiden en directe omgeving. Dat onderstreept de regionale binding van dit ‘wereldwijde’ internet-initiatief.

Open gesprek Er is een aparte, besloten Facebookgroep, waarin vrijelijk kan worden gediscussieerd. Het aantal leden is nu 93. We zien dat steeds meer leden de vrijheid nemen discussiepunten aan te dragen. Een voorbeeld: Eén over ‘vrijheid van gedachten’. ‘Elk mens heeft het recht om te zijn wie zij/hij is. En elk mens heeft recht op erkenning en respect voor de persoon die zij/hij is. Hoezeer er ook in sommige religies massaal wordt verwelkomd, we moeten leren ook waardering en respect uit te spreken voor mensen die van de religie afstappen. Stel je kind of dierbare kiest voor een bepaalde religie of kiest voor atheïsme.. hoe ga jij daarmee om?’ vraagt Amoo Rah.

Verbreding OKL is een vorm van kerkenwerk dat zich richt op ieder mens die zich laat aanspreken door onze slogan ‘omdat er méér is’. Dat zijn ook heel veel niet-kerkleden en mensen uit andere religies. Door de cultureel-religieuze initiatieven erbij te betrekken is de doelgroep nog verder vergroot. Om daaraan vorm te geven koos de OKL-redactie voor een zelfstandige lijn in de uitvoering en zoekt samenwerking met onder meer het Levensbeschouwelijk Platform Leiden.

Bezoek wekelijks OPEN KERK LEIDEN: www.openkerkleiden.nl

Mens in beeld 80+ Cootje Keus door Hessel Heins-Wunderle

‘Op een gegeven moment is het tijd om met het schip mee te varen, maar de anderen te laten sturen’ Op een koude winteravond spreek ik Cootje Keus in haar woonkamer aan de Apollolaan. Als gemeentelid heeft ze veel betekend voor kerkelijk Leiden. Geboren in Scheveningen groeit Cootje op in een gereformeerd gezin. Gedurende de oorlogsjaren maakt het gezin diverse omzwervingen om na de oorlog in Leiderdorp te settelen. In Leiden volgt Cootje de Kweekschool, waarna ze voor haar studie op twintigjarige leeftijd twee jaar naar Friesland verhuist. Ontzettend leuk en vormend volgens Cootje, ‘maar thuis vonden ze het niets’. Terug uit Friesland gaat Cootje al snel op kamers aan de Burggravenlaan, om vervolgens naar de Apollolaan te verhuizen. Aanvankelijk kerkt ze in de Zuiderkerk. ‘De Ekklesia vond ik leuk en ik ben één keer naar het studentenavondgebed in de Pieterskerk geweest, maar kerken deed ik in de Zuiderkerk’. Daar rolde ze gelijk in het actieve kerkleven. Als onderwijzeres voor de gereformeerde schoolvereniging (later de Christelijk Nationale school), gevestigd tegenover het oude weeshuis aan de Hooglandse Kerkgracht,

werd Cootje gevraagd voor het jeugdwerk en de kindernevendienst. Vrij vlot daarna hielp ze bij het kerkelijk bureau, dat zich toen nog in een van de bovenzalen van de Zuiderkerk bevond. ‘Gezellig hoor en je kreeg gelijk goed inzicht in wat er speelde’. Oecumene en Samen op Weg loopt als een rode draad door Cootjes kerkelijk leven. In de Zuiderkerk samen met de Vredeskerk en in de Bevrijdingskerk met de Hervormden in één bruisende jonge gemeente. ‘We waren daar al oecumenisch bezig voordat het uitgevonden was. Eerst met dubbele diensten, maar al snel was het één gemeente’. Dominee Bovenberg had gauw door dat Cootje wel wat in de kerk kon doen. Eerst alleen als ouderling. Totdat Bovenberg van de één op de andere dag zei: ‘Nou ik ga weg en we hebben een voorzitter nodig, dus dat kan Cootje wel doen’. ‘Natuurlijk niets van tevoren gevraagd of zo. Aarzelend zei ik ja, maar je moest die mannenbroeders zien kijken. Ja, dat was wel even wennen voor ze’. Met een vacante domineespost kreeg Cootje de preekvoorziening erbij en ging ze met Hans Karstens ‘op domineesjacht’. ‘Man, we zijn wat met zijn tweeën door het hele land gereisd’. De preekvoorziening gaf ook spannende momenten; oude, verstrooide dominees. ‘Dan zat ik te bidden dat het goed ging’. De bekrachtiging van de PKN maakte Cootje, als afgevaardigde voor de classis en actuaris voor de Protestantse Synode Zuid-Holland West, in de Domkerk en in het bijzijn van de Koningin mee. ‘Best spannend als de ceremonie om 20.00 uur plaatsvindt, maar tot 19.00 uur onduidelijk is of allen instemmen’. Ze is nog steeds overtuigd van wat dat proces, landelijk en in Leiden gebracht heeft. Tot haar vreugde is het helemaal goed gegaan.

Niet alleen de kerk, ook haar eigen religieuze leven heeft een ontwikkeling door gemaakt. Van oorspronkelijk (streng) gereformeerd vormend naar vrijzinniger en nu zelfs met aandacht voor Rooms-Katholieke aspecten. ‘Ik leun tegen de vrijzinnigheid aan.

De Apostolische Geloofsbelijdenis kan ik nog opzeggen, maar of ik dat nog vind… Je probeert met je eigen kerkelijke achtergrond in je leven tot zingeving te komen’. Cootje kijkt met vreugde terug op ‘het leuke kerkelijke werk, waarin je met zoveel leuke mensen in aanraking kwam’. Het is wel wennen dat ze zich niet meer ‘in het oog van de orkaan bevindt’. ‘Opeens zat ik in de kerk en dacht ik: oh, hoe moet dit en oh hoe gaat dat, tot ik besefte dat ik voor het eerst gewoon er alleen maar hoefde te zijn en te genieten’.

Leids Kerkblad | 5

Raad van Kerken in Leiden Voorzitter: ds. A. Alblas, Jac.P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, telefoon 071- 523 24 88; email: [email protected] Secretaris: Truus de Haan, Goudsbloem 7, 2317 KZ Leiden email: [email protected] Internet: www.raadvankerkenleiden.nl

4 maart: Wereldgebedsdag Op de eerste vrijdag in maart wordt in de hele wereld Wereldgebedsdag gevierd: in Leiden dit jaar in de Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24 om 20.00 uur. De liturgie is geschreven door Cubaanse vrouwen afkomstig uit verschillende kerken. Verschillende generaties vrouwen komen aan het woord. Grootmoeders vertellen hoe zij de kerk openhielden in de moeilijke periode na de Cubaanse revolutie van 1959, toen nog maar heel weinig mensen kwamen. In de laatste jaren komen er weer mensen, vooral jongeren en kinderen. Vanuit deze ervaring werd de orde van dienst geschreven en kreeg de titel

‘Ontvang MIJ als een kind’. Door hun kijk op de Bijbel willen we ons laten inspireren. Wie kunnen wij ontvangen als een kind van God, als Christus zelf? Hoe doe je dat? De opbrengst van de collecte gaat naar verschillende projecten in Cuba. Want het motto van Wereldgebedsdag is: Geïnformeerd bidden - biddend handelen. Meer informatie bij Barbara Heubeck-Duijts (tel. 071-5223403, e-mail: [email protected]) en Else Pierrot (071-5144906 e-mail: [email protected]). U kunt ook terecht op de websites www.wereldgebedsdag.nl en www.worlddayofprayer.net

Levensbeschouwelijk Platform ‘Samen lopen, samen leven’ Op 19 maart om drie uur ’s middag start op het Stationsplein van Leiden de tweede Freedom Walk. Wij nodigen u hier heel graag voor uit. Gezamenlijk lopen we dan van het Stationsplein naar het Stadhuis. Hier ontvangt burgemeester Henri Lenferink ons in de Burgerzaal. Daar schenken we op een speciale manier aandacht aan ons thema compassie. De tocht is een initiatief van het Charter for Compassion Leiden en het Levensbeschouwelijk Platform Leiden. Hiermee geven de beide platformen invulling aan de door de Verenigde Naties uitgeroepen Internationale Antiracismedag. De naam Freedom Walk verwijst naar de titel van de autobiografie van Nelson Mandela (Long Walk to Freedom) en de historische Mars naar Washington op 28 augustus 1963 toen ds. Martin Luther King zijn beroemde toespraak ‘I Have a Dream’ uitsprak voor het Lincoln Memorial.

Wij hebben ook een droom: Dat onze levensovertuigingen niet misbruikt worden om geweld tegen anderen te prediken en te verheerlijken; Dat wij mensen mogen verbinden om samen in vrede te leven; Dat wij respect hebben voor iedereen, ongeacht sexe, geloof, afkomst, of geaardheid; Dat wij bruggen mogen bouwen zodat vermeende tegenstellingen omgezet worden in nieuw perspectief; Dat wij niet in en vanuit angst voor de ander willen leven; Dat mensen elkaar als waardevolle metgezellen in hun leven zien; Dat wij compassie met en voor elkaar hebben. Met deze Freedom Walk willen wij een stap zetten om onze droom te realiseren. Hierbij geven wij ook aandacht aan de onschuldige slachtoffers van ten onrechte religieus gemotiveerd geweld. Dichtbij en veraf. Onze tocht is geen demonstratie. Het is een gelegenheid om

6 | Leids Kerkblad

met andere mensen met een andere achtergrond kennis te maken. Met de ander in gesprek te raken en te ontdekken wat ons bindt. In al onze verscheidenheid één zijn. Samen lopen, samen leven. In het Charter for Compassion Leiden en het Levensbeschouwelijk Platform Leiden werken diverse gemeenschappen van uiteenlopende levens- en geloofsovertuigingen (waaronder joodse, christelijke, islamitische, bahá’í, hindoeïstische en boeddhistische gemeenschappen) samen. Daarnaast ondersteunen vertegenwoordigers van diverse maatschappelijke organisaties, de Gemeente Leiden, politieke partijen en mensen uit diverse geledingen van de Leidse samenleving ons. Neemt u onze uitnodiging aan? Tot ziens op 19 maart 15.00 uur op het Stationsplein. Voor meer informatie: www.freedomwalkleiden.nl of e-mail: [email protected]. Namens de voorbereidingsgroep, Lex Ras

Kerk en wereld Biddag voor gewas en arbeid door ds. Ton Jacobs

Op woensdag 9 maart is het biddag voor gewas en arbeid. Deze dag wordt altijd gehouden op de tweede woensdag in maart. Binnen de Leidse kerken houden de Gereformeerde Kerk vrijgemaakt, de Christelijke Gereformeerde Kerk en de Marewijkgemeente op deze woensdagavond een kerkdienst. ’s Middags hebben wij gezamenlijk een kinderbiddagdienst. Ik hoop dat andere (protestantse) kerken er op zondag 13 maart aandacht aan besteden. Naast een biddag in maart is er op de eerste woensdag in november ook een dankdag. De traditie van bid- en dankdagen is al heel oud. In het boek De weg van de liturgie van P. Oskamp en N. Schuman (red.) las ik hierover het volgende. ‘Uit de periode van de Vroege kerk is bekend dat er ten tijde van Tertullianus in tijden van nood en gevaar buitengewone boete- en bededagen zijn gehouden. De bedoeling daarvan was den toorn Gods af te bidden of Zijne bescherming en gunst te verwerven. Ook komen er bijzondere dankdiensten voor, zoals ter gelegenheid van de overwinning van Theodosius II op zijn rivaal Johannes in 424’. Zo kunnen wij de kerkdienst in de Pieterskerk op 3 oktober ook zien. Toen Leiden in 1574 werd bevrijd van de Spanjaarden, werd op die ochtend een dankdienst gehouden voor de bevrijding van de stad. Na de Reformatie is er een vast rooster ontstaan met het oog op bid- en dankdagen. In het voorjaar werd er gebeden voor een goede oogst en in het najaar was er dankzegging voor alles wat er was gegroeid. In de archieven van de Hervormde

kerk vinden we terug dat in 1658 in de provincie Overijssel werd afgesproken: ‘dat alle jaren op den 1sten Donderdag in de Mey door de geheele Provintie een Algem. Vast- en Bededag tot afweeringe van Godes Plagen en het verkrygen van een gezegende Somer zal worden geholden,- en dat op den eersten Donderdag in September weder een Generale Dankdag voor de veelvoudige verkregen segeningen en weldaaden zal worden gecelebreert.’ Vreemd genoeg zijn in Leiden de diensten op de woensdagen in het voor- en najaar op een gegeven moment verdwenen. Ook de Marewijkgemeente heeft decennia lang deze diensten niet meer gekend. Op woensdag 12 maart 1997 is onder leiding van ds. G.F. Smaling weer voor het eerst een biddagdienst voor gewas en arbeid gehouden. Met name studenten hadden hem verschillende keren gevraagd waarom er in de Marekerk geen bid- en dankdag werd gevierd. Ik ben blij met de herinvoering van deze traditie. En zo komt het dat ik ook mag voorgaan tijdens deze avonddiensten in maart en november. De bid- en dankdagdiensten hebben hun eigenheid. Het is voor mij een feest om dan zoveel jongeren in de kerk te ontmoeten. Heel veel studenten gaan met elkaar naar de kerk. Het hoofdthema tijdens deze diensten cirkelt rond leven en werken. Tijdens de laatstgehouden dankdagdienst heb ik gepreekt over Psalm 104 en heb ik stilgestaan bij de wereld als woonplaats voor planten, dieren en mensen. In deze preek heb ik dankbaar gebruikt gemaakt van de encycliek Laudato si (wees geprezen) van paus Franciscus (17 juni 2015). Ook heb ik een keer gepreekt over de profeet Oded uit 2 Kronieken 28 en verbond zijn dappere optreden met onze manier van leven op de werkvloer. Durven wij de stem van eerlijkheid te laten horen in een omgeving waar soms eerlijkheid het moet aflegen van koning winst of keizer vooruitgang? Het voorbeeld van de sjoemelsoftware zou in deze preek goed gepast hebben (maar van dat fenomeen had ik toen nog niet gehoord). Bid- en dankdag bepaalt ons bij onze afhankelijkheid en gehoorzaamheid aan de Here, onze God. In mijn ogen is dit een mooie traditie om zuinig op te zijn. ds. Ton Jacobs is predikant van de Marewijkgemeente

Leids Kerkblad | 7

Met respect voor uw wensen In rust en stijl afscheid nemen

du Prie BOUW & ONTWIKKELING B.V. ADMIRAAL BANCKERTWEG 23

Ichthus

Boekhandel

LEIDEN - TELEFOON 071-5222919

BijBels, Boeken en muziek www.ichthusboekhandel.nl hooigracht 35 REDKEN 2312 kn leiden

e •Leiden AMBASSADOR korevaarstraat leiden •• Telefoon: 071-5147061 Nieuwstraat 27 2•164 postbus

2300 ad leiden telefoon 071 514 32 44 telefax 071 514 35 49 e-mail [email protected]

Dat kan 24 uur per dag, Dat was pas een mooie uitvaart. 7 dagen per week in Maar hoe regel je zoiets? ons uitvaartcentrum.

Nachtkleding Lingerie Linnentextiel Panty’s

email: [email protected]

Rhijnhof - centrum voor begraven en cremeren dan eer

Van muziek tot rouwauto: in Monuta Uitvaartwens kunt u al uw wensen vastleggen. Kijk op monuta.nl of bel ons voor een afspraak.

*** r

Al m35 jaa

Bij Monuta in Leiden denken we graag met u mee.

Monuta Luit BelVan 071der - 521 32 31 WillemMonuta de Zwijgerlaan 179, Leiden Van der Luit Willem de Zwijgerlaan 179, Leiden 071-5213231 Bel’t071 - 573 08 30 Monuta Leidse Huys Monuta ‘t Leidse Huys & Soek Gitstraat 1, Leiden Gitstraat 1, Leiden www.monuta.nl 071-5730830 Monuta Soek Hoogmadeseweg 66, Leiderdorp 071-5730834

met recht van koop BARNING PIANO’S sinds 1921 Rijkstraatweg 22d, een 2171 AL Sassenheim Al meer dan 100 jaar is Rhijnhof bijzondere begraafplaats met www.barning.com een prachtige natuur.

De steun bij iedere uitvaart.8

ZAALBERG

***

makelaardij

Het nieuwe gedeelte met mooi aangelegde vijvers en hagen kwam in 2010 gereed. De begraafplaats biedt een ruime keuze aan mogelijkheden voor Verhuur van zaalruimte begraven en as-bestemmingen. voor vergaderingen, recepties, cursussen, bijeenkomsten e.d.

Lid LMV

Korevaarstraat 35 - Tel. 071-514 91 47

- snelle transactie - snelle taxaties - scherpe tarieven

“Rijks beëdigd makelaar” web: www.zaalbergmakelaardij.nl email: [email protected]

Boekhandel

***

BijBels, Boeken en muziek www.ichthusboekhandel.nl

du Prie

korevaarstraat 2e • leiden • Telefoon: 071-5147061

Nachtkleding Lingerie Linnentextiel Panty’s

Ichthus

Rooseveltstraat 12 - 2321 BM Leiden Tel. (071) 579 75 00 - www.groenmedia.nl

    

    

BOUW & ONTWIKKELING B.V. ADMIRAAL BANCKERTWEG 23 LEIDEN - TELEFOON 071-5222919

. 8

8 |

hooigracht 35 2312 kn leiden postbus 164 2300 ad leiden telefoon 071 514 32 44 telefax www.baartbv.nl 071 514 35 49 e-mail Leids Kerkblad [email protected]

n r dra e e Al m35 jaa REDKEN AMBASSADOR

Fournituren DMC splitzijden Babykleding

Openingstijden kantoor in het Poortgebouw op werkdagen van 09.00 tot 16.00 uur e-mail: [email protected] website: www.rhijnhof.nl





Setterlady / Setterlaine damesmode Hollandia / Ten Cate ondermode

Dusters Ochtendjassen Ondergoed Badkleding

leidend in communicatie productie

Beheerder : R. van Heyningen Watermolen 1, 2317 ST Leiden Tel. 071 - 52 128 58

LAAN TE RHIJNHOF 2332 HZ LEIDEN TEL. 071 532 06 09 FAX 071 532 04 48

              Leiden, Tel. (071) 5123578    

Kerk en Theologie

Hoge Rijndijk 114, 2313 KM

HAARHUIS VA N TO N G E R E N Kappersbenodigdheden Pruiken - Toupets Breestraat 32 Leiden Telefoon 071-5125212

Spreken over God Dijkmanschans 198

ZoeTermeerJilles de Klerk Vorig jaar promoveerde Restauratie / Renovatie / Utiliteitsbouw / Woningbouw Telefoon 079-3312993 Onderbrekingen: het begrip metaforis [email protected]

www.haarhuisvantongeren.nl

Eberhard Jüngel? Dat is niet echt een bekende naam.

De vreemdeling Arabische dienst met Syrische Christenen zaterdag 30 januari in Kerkelijk Centrum De Regenboog

door Ella Veenstra

De dienst is georganiseerd door en voor de Syrische Christenen zelf. Yvette Shamir en Marja Roos, beiden kerkgangers in De Regenboog en zeer betrokken bij het vluchtelingenwerk, kwamen op het idee een kerkdienst te organiseren voor deze mensen. In afwachting van de behandeling van hun asielaanvraag verblijven veel christelijke Syriërs in AZC’s in Leiden en in de omringende plaatsen. Yvette is zelf afkomstig uit Homs in Syrië en getrouwd met een Nederlander. Daardoor heeft ze heeft veel contacten in Syrische kringen en ze spreekt de taal. Aan de AKM werd gevraagd of het gebouw van De Regenboog gebruikt mocht worden en of de dienst georganiseerd kon worden onder auspiciën van de AKM. Dit is goedgekeurd en er werd meteen actie ondernomen. Veel vrijwilligers boden zich aan om te helpen. Er

werd een priester gezocht om de dienst te leiden. Dat werd Fr. Basilios Khamis van de Antiochese Orthodoxe Kerk in Nederland. Hij is afkomstig uit Damascus en studeerde in Beiroet en Thessaloniki. De Antiochese Orthodoxe Kerk, ook wel Grieks-Orthodoxe kerk in Syrië en Libanon genoemd, is de grootste christelijke kerk in Syrië. De kerkparochie Nederland valt onder het Antiochees Orthodoxe Aartsbisdom in Duitsland en Oost-Europa. De bisschop zetelt in Keulen. In de kerk van De Moeder Gods Parochie in Amersfoort wordt maandelijks een zondagse eredienst met eucharistie gehouden. Vader Basilios is nog niet zo lang in Nederland, maar spreekt goed Engels. Hij vertelt dat er veel contacten worden gemaakt met plaatselijke kerken omdat zijn kleine kerk niet genoeg faciliteiten heeft om de stroom vluchtelingen goed van dienst te kunnen zijn. De Regenboog stroomt al vroeg in de morgen vol met mensen. Jonge mensen, gezinnen met kleine kinderen en ouderen, bovendien veel Regenbogers en geïnteresseerden van buiten. Er zijn wel 200 bezoekers als de dienst begint. Het liturgieboekje is in het Arabisch en Engels. Piet Pouw, de voorzitter van de AKM, opent de dienst met een welkomstwoord en ds. Inge Smidt verzorgt de openingsriten. Dr. Piet Dirksen vertaalt de woorden Inge in het Arabisch. De vier psalmen - 108, 140, 117 en 22 - worden zingend gereciteerd door een koor van twaalf Syrische jongeren. De liturgie is die van een zondagse vesperdienst. De priester reciteert zelf de Grote Litanie en het Theotikon. Zoals gebruikelijk in de Orthodoxe kerken met zijn rug naar de gelovigen. Een paar keer loopt hij in zijn goudkleurig gewaad met het wierookvat door de kerk. Na afloop spreekt hij een dankwoord uit en het Arcobalenokoor van De Regenboog zingt onder grote bijval enkele Syrische kerstliederen. Ze eindigen met het Onze Vader in het Aramees.

Intussen heeft een tiental dames onder leiding van Yvette en Marja een typisch Midden-Oosters buffet bereid. Iedereen mag mee-eten. Vader Basilios loopt rond en wordt steeds aangesproken door de mensen. ‘Ik geniet hier zo van’, zegt hij. Hij woont met zijn gezin in Hengelo en wordt de laatste tijd heel vaak gevraagd voor dit soort diensten. Geregeld reist hij op zaterdag door het hele land. Vermoeiend, maar het is zijn bijdrage aan de nood van de Syriërs.

Bijna alle vluchtelingen worden opgehaald en weggebracht door Regenbogers. Yvette vertelt later dat ze hoopt, dat er nog een keer zo’n dag georganiseerd kan worden. ‘De mensen smeken er bijna om. Ze worden even uit hun grauwe werkelijkheid gehaald, ontmoeten elkaar eens in een andere, voor hen bekende, sfeer en ambiance’. De gastvrijheid van De Regenboog wordt zeer op prijs gesteld. Ook het feit dat veel Regenbogers het eten gesponsord hebben. Ieder die mee at betaalde ook voor een of meerdere vluchtelingen. Al met al een geslaagde dag, misschien een tip voor iets dergelijks in de andere wijkgemeenten van de PgL?

Leids Kerkblad | 9

Diaconie Secretariaat: De Bakkerij, Oude Rijn 44b, 2312 HG Leiden, tel. 071 - 5144965, [email protected] Coördinator: Ton Snepvangers, [email protected] Diaconaal werker: Jacqueline Schoonwater, [email protected] Redactie diaconie-pagina: Henriëtte van den Broek, [email protected] Bankrekeningnrs: NL46 INGB 0000 0970 65 t.n.v. Diaconie Protestantse gemeente Leiden; NL61 INGB 0007 8201 29 t.n.v. Vrienden van De Bakkerij Website: www.debakkerijleiden.nl Stichting Hofjes Hervormde Diaconie: [email protected]

Dialoog

NIEUWJAARSONTMOETING IN TEKEN VAN VLUCHTELINGEN Als je leven een vlucht neemt, wordt alles anders. Losgerukt van je ankers raakt je leven op drift, wankelend zoekend naar een nieuw evenwicht... Het jaar 2016 begon voor de Protestantse en RK Diaconie met de traditionele Nieuwjaarsontmoeting in De Bakkerij op vrijdag 15 januari. Als een logisch vervolg op de grote stroom vluchtelingen van het afgelopen jaar, de noodopvang in Leiden en hun contacten met De Bakkerij was er dit jaar geen gastspreker, maar de première van de voorstelling ‘Vlucht’ door Mobiel Theater Geurend Hooi.

Bakkerij overvol Bert Verweij, voorzitter van de Protestantse Diaconie, opende de Nieuwjaarsontmoeting met een citaat uit het onlangs verschenen boek van Paus Franciscus en bedankte professionals en vrijwilligers voor het vele werk van het afgelopen jaar. Ton Snepvangers, coördinator van De Bakkerij, kondigde vervolgens de voorstelling aan, die driemaal gespeeld werd in de Turfzaal omdat er maar liefst meer dan 200 bezoekers aan de uitnodiging van beide diaconieën gevolg gaven! De Bakkerij was overvol met mensen die elkaar ontmoetten, het glas hieven op het nieuwe jaar en genoten van de heerlijke hapjes, gemaakt door Syrische vluchtelingen uit de Leidse noodopvang.

‘Vlucht’ geeft stof tot nadenken De voorstelling ‘Vlucht’ begint met een aangrijpende aaneenschakeling van beelden van alle heftige protesten, vooroordelen, scheldpartijen, angst en woede van de laatste tijd tegen de komst van vluchtelingen naar Nederland. Dan gaan een Iraakse vluchteling en een Nederlandse vrouw in de wachtkamer

10 | Leids Kerkblad

zitten bij de woningbouwcorporatie. Ze raken in gesprek. Allebei willen ze een huis. Hij zoekt rust en een toekomst, na vele omzwervingen en vier jaar AZC, de laatste tijd wel herenigd met vrouw en kinderen. Zij wil een eigen woning, weg bij haar werkloze man die maar op de bank zit te niksen. Beiden beamen dat ‘het raar kan lopen in iemands leven’. Het verschil in achtergrond en beleving wordt onder meer geïllustreerd door hun reactie op het donderende geluid van een vliegtuig. Zij denkt aan een vakantietripje naar Spanje; hij krimpt ineen bij de herinnering aan bommen en geweld. Hij blijkt architect te zijn, die droomt van mooie huizen bouwen in zijn nieuwe land. ‘Waarom hij dan niet werkt?’ vraagt zij. Dan wordt de uitzichtloze en wanhopige situatie van een vluchteling pijnlijk duidelijk: ‘Dat mag niet, er mag niets, alleen maar formulieren invullen. En dan maar wachten, wachten en wachten’. ‘Vlucht’ werd tijdens de Nieuwjaarsontmoeting ook opgevoerd door twee jongere acteurs, die het verhaal vanuit een eigen perspectief naar voren brachten en waarin het verhaal van vluchtelingen uit Burundi centraal stond.

Met deze voorstelling lieten M25 Leiden en Diaconaal Centrum De Bakkerij vluchtelingen aan het woord. Om hen niet alleen machteloos onderwerp van discussie te laten zijn, maar hen ook zelf aan het woord te laten als hun waardigheid met halve waarheden en complete leugens besmeurd dreigt te worden in een discussie die raakt aan hun meest basale levensbehoeften. Om op een creatieve manier de discussie om te vormen tot een dialoog mét deze mensen. Zodat zij hun verhaal kunnen doen, hun dromen en zorgen kunnen delen en de beeldvorming en (verborgen) angsten rond ‘de vluchteling’ bijgesteld kunnen worden in een bevrijdende ontmoeting van mens tot mens. Velen maakten van de mogelijkheid gebruik om in gesprek te gaan met de Syrische vluchtelingen die erbij waren in De Bakkerij. Zij krijgen sinds kort Nederlandse les (in samenwerking met Thuis in Taal) en koken wekelijks in De Bakkerij. Tot slot bedankte Wilbert van Erp, voorzitter van de RK Diaconie, alle mensen van Theater Geurend Hooi en de gasten vanuit de Leidse noodopvang, die voor de ontmoeting hapjes hadden gemaakt, met een bloemetje en gonsde De Bakkerij nog lange tijd van een gezellige drukte.

NIEUW LEVEN VOOR EEN OUDE KRAT! Om de inzameling van houdbare levensmiddelen voor de Voedselbank Leiden een nieuwe impuls te geven zijn er ‘doorleefde’ houten fruitkratten in alle kerken en in De Bakkerij afgegeven. Met

het verzoek om deze appelkisten zichtbaar neer te zetten. Het kan niet missen: op de krat staat het logo van de Voedselbank en van Op de Kook toe. Wat is Op de Kook toe? Het project Op de Kook toe van Diaconaal Centrum De Bakkerij bestaat uit twee onderdelen die met elkaar verbonden zijn: een permanente inzamelingsactie voor de Voedselbank en het organiseren van kookateliers. De Voedselbank biedt haar cliënten wekelijks een goed verzorgd pakket aan, maar is daarbij afhankelijk van het aanbod. Daardoor zit er niet altijd in het pakket wat er nodig is voor een gezonde maaltijd.

Boodschappenlijstje De kerken in Leiden zamelen al een aantal jaren levensmiddelen in voor de Voedselbank aan de hand van een uitgekiend boodschappenlijstje met aanvullende producten, die een volwaardiger maaltijd mogelijk maken. Dat die inzameling nog steeds nodig is blijkt wel uit de vele voedselpakketten die er wekelijks uitgaan. Misschien wordt u er wel eens moe van: komt er dan nooit een eind aan die inzameling? Nee, voorlopig niet en om nu opnieuw uw aandacht te vestigen op de broodnodige inzameling staat er een duidelijke krat klaar. Wat u er in kunt leggen: vis in blik, vlees in blik, peulvruchten (gedroogd of in blik), noten, gesteriliseerde (houdbare) melk, gedroogde vruchten, volkoren granen, zilvervliesrijst, zonnebloem- of olijfolie, kruiden en koffie.

liers zijn er niet alleen voor cliënten van de Voedselbank, maar ook voor mensen die alleen hun potje moeten koken of een dieet hebben. Samen koken en samen een driegangenmenu eten voor € 2,50 per persoon is een gezellige, gezonde en smakelijke ervaring. Projectmedewerker Gerda Pieters organiseert de kookateliers en zamelt levensmiddelen in voor de Voedselbank, samen met Tamara Breton. Meer weten? Gerda Pieters, [email protected] of 06-20589063.

waarmee het huis voorlopig weer een veilige opvangplek kan bieden aan de kinderen, die zonder deze hulp de hele middag op straat zouden moeten doorbrengen. Als klap op de vuurpijl bracht de verkoop van koekjes en koffie na de kerkdienst op diezelfde zondag nog eens € 600,00 extra op! Bedankt voor alle inzet!

IN 2015 VOOR 31.550 EURO KERSTBONNEN AANGEVRAAGD

GROOT BEDRAG VOOR HET PICIHUIS Op zondag 17 januari werd er in een oecumenische viering in de Oude Jeroenskerk in Noordwijk een cheque van € 5.262,40 overhandigd aan Jacqueline Schoonwater. Dit bedrag is bestemd voor het Picihuis, de opvang van straatkinderen in Targu Mures, Roemenië. Jongeren van M25 Noordwijk voerden daarvoor diverse acties, samen met de Interkerkelijke Werkgroep Vrienden van Roemenië, die het Picihuis financieel ondersteunt. Meerdere keren werden er cakes en taarten gebakken en erwtensoep gekookt en verkocht, ook tijdens de bloemen- en plantenmarkt.

Begin december 2015 werd weer de traditionele Kerstbonnenactie gehouden. De Kerstbonnen worden jaarlijks door de Stichting Urgente Noden (SUN) Leiden en de Protestantse en Rooms Katholieke Diaconie in Diaconaal Centrum De Bakkerij uitgegeven. De bonnen gaan naar mensen of gezinnen, die het, ook in de ogen van hulpverleners, echt nodig hebben. Het zijn tegoedbonnen (van € 10), die vrij te besteden zijn in een grote supermarkt in Leiden, Leiderdorp en Voorschoten.

Aanmeldingen 2015

Kookateliers

In 2015 kwamen 921 huishoudens in aanmerking voor een totaal van 3155 boodschappenbonnen, waaronder ook 18 bonnen voor de kerstinkopen van het Inloophuis Psychiatrie. Dit keer betrof het 380 alleenstaanden, 65 echtparen, 254 alleenstaanden met kinderen en 222 echtparen met kinderen. Enerzijds zien we een stijging van het totaalbedrag aan boodschappenbonnen en anderzijds een daling van het aantal huishoudens. Dit komt, doordat het aantal bonnen voor een echtpaar is verhoogd. Voorgaande jaren ontving een echtpaar € 20 aan bonnen, dit hebben we aangepast naar € 30.

In de kookateliers wordt in drie bijeenkomsten mensen geleerd om, met de inhoud van de pakketten van de Voedselbank, een goede en gezonde maaltijd op tafel te zetten. Het zal duidelijk zijn dat het heel belangrijk is dat juist die producten van het lijstje ingezameld worden. Overigens, de -gratis- kookate-

De Kerstbonnenactie 2015 kon ook financieel weer succesvol worden afgerond dankzij de vrijwillige inzet en bijdragen van vrijwilligers, vrienden, fondsen en de opbrengsten van de Kerstcollecte van diverse kerken in het afgelopen jaar. Waarvoor onze hartelijke dank!

Bovendien werd met een fancy fair en een muziekspektakel geld ingezameld voor het goede doel in Roemenië! Met als resultaat een fantastische opbrengst,

Leids Kerkblad | 11

Leidse Binnenstadsgemeente Predikant: ds. A. Alblas, Jac.P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, mail: [email protected] tel. 071 - 5232488, bij voorkeur tussen 08.00 en 09.00 uur, bij spoed: 06 - 54797098 Pastoraal medewerker: Henny van der Mark; mail: [email protected] Secretariaat: Nieuwstraat 20, 2312 KC Leiden Scriba: M. Dijkstra, tel.: 06 - 25275203, [email protected] Penningmeester: mw. G.G. Betgen-Vroomans, Nijmanhof 2, 2375 WD Rijpwetering Bankrekeningnr.: NL30 INGB 0000 1118 06 t.n.v. penningmeester Binnenstadsgemeente; doel s.v.p. vermelden Wijkkerk: Hooglandse Kerk, Nieuwstraat/Middelweg Wijkgebouw: Het Hooglandsche Huys, Moriaansteeg 7, 2312 KD Leiden Website wijkgemeente: www.leidsebinnenstadsgemeente.nl Website Hooglandse Kerk: www.hooglandsekerk.com Koster/beheerder: R. Hartsuiker, tel. 071 - 5149636, [email protected]

GEMEENTELEVEN Gemeenteavond We stellen graag zoveel mogelijk gemeenteleden in de gelegenheid om van de bijzonder boeiende gedachten van ons gemeentelid Ab Ridder over de betekenis van het sterven van Christus kennis te nemen. Daarom wordt er op donderdagavond 3 maart om 20.00 uur in het Hooglandsche Huys een gemeenteavond gewijd aan zijn boek Jezus’ dood. Een alternatief inter­preta­ tiemodel. Ab Ridder geeft aan waar het hem om gaat. ‘Tegen eind maart wordt het weer Goede Vrijdag en Pasen. Goede Vrijdag, de dag waarop we de kruisdood van Jezus herdenken. Het is één van de belangrijkste dagen van het kerkelijk jaar. Maar waarom eigenlijk? Waarvoor moest Jezus sterven? Het antwoord ‘Jezus stierf tot verzoening van onze zonden’ wordt tegenwoordig door velen – ook trouwe kerkgangers – aarzelend uitgesproken of in het geheel niet meer gegeven. Ik heb gepoogd de nieuwtestamentische woorden hierover te herschikken. Op deze gemeenteavond wil ik mijn gedachten hierover graag aan u voorleggen en er met u van gedachten over wisselen. En laten we daarbij vooral niet vergeten dat het drie dagen na Goede Vrijdag Pasen is!’

Bijbels project Van 8-18 februari houdt de PC Basisschool De Springplank een bijbels project met als thema: een nieuw begin. Daarbij wordt verteld over Noach en Zacheüs.

12 | Leids Kerkblad

Met daarbij een quiz voor de onderbouwgroepen en een Zweeds renspel over bijbelverhalen. Als wijkpredikant zal ik aan dit project bijdragen. Er is een tentoonstelling in de school op donderdag 18 februari van 14.45-15.30 uur waarbij ook gemeenteleden welkom zijn.

Gedoopt In de doopviering op 24 januari ontvingen zes kinderen het teken van de Heilige Doop en werden allen opnieuw bij hun doop betrokken. Saar Lijdia Maria, dochter van Michiel en Mirjam, zusje van Roos; Meike Sofie, dochter van Patrick en Heleen, zusje van Tijmen; Naomi Elise, dochter van Esther en Jan, zusje van Aron; Samuel Elliot Melis, zoon van Merijn en Anna, broertje van Mae en Noa; Jonathan Rudolphus Paul, zoon van Thijs en Sofia; Rosalie Scheffer, dochter van Arianne en Sjaak, zusje van Vince en Valerie.

Tijdens deze dienst lieten we ons meenemen door de dynamische ‘bruiloft te Kana’ onder het thema ‘water wordt wijn’.

Geboren Op 19 december is Fenna geboren. ‘Een nieuw leven, geboren uit onze liefde. Zo klein, zo mooi, zo bijzonder. Welkom in ons leven, groot wonder’ schrijven haar ouders Frank en José Bervoets. Op 31 december is Thyrza geboren. ‘Uit onze liefde, uit onze dromen, uit Gods handen, is ons meisje gekomen’ is de hartentaal van haar ouders Patrick en Margreet Meijer-van Wijk. ‘Compleet gelukkig zijn we met de

geboorte van onze dochter Ellis’. Zij werd geboren op 11 januari als dochter van Bram en Marlies Demoed en zusje van Elise. Hartelijke gelukwensen namens ons allen!

Overleden Op 15 januari is toch nog onverwacht overleden de heer Bram de la Rie; hij werd 71 jaar. Bram was een echte Leidenaar, geboren en getogen, helemaal thuis in de Hooglandse Kerk. Hij was positief, vrolijk. Hij geloofde zeker in de hemel (niet in de hel). Met zijn laatste krachten bad hij het Onze Vader mee. De afscheidsdienst in de Hooglandse Kerk was koninklijk: met mooie koorzang door zijn koor Vox Humana, solozang, en warme toespraken rondom een witte kist met witte bloemen. We wensen zijn dochters en verdere familie en zijn vrienden de troost van de blijvende herinnering aan wie Bram was. Op 20 januari is na een leven vol liefde een einde gekomen aan het aardse bestaan van Anneke van Es-van Kampenhout; zij werd 64 jaar. Na heel veel behandelingen was er geen middel meer beter dan de kwaal. Zij had nog graag een keer Pasen gevierd. Dat lukte helaas niet meer, maar we hebben wel enkele dagen na haar heengaan rond haar kist

Pasen gevierd met brood en wijn in het sterke besef dat zij er ook bij was. Op 26 januari was de dankdienst voor haar leven in de Hooglandse Kerk, met als kernlied ‘Die mij droeg op adelaarsvleugels’. De overweging liep uit op haar geliefde lied ‘Het zal in alle vroegte zijn’ met als refrein ‘Dan zal ik leven’. Dat is precies wat zij en haar dierbaren geloven: ‘Zij is niet dood, ze leeft!’ Zelf schreef zij spontaan dit tekstje: ‘In al mijn geliefden en in mensen om mij heen zie ik een beetje van de liefde van God, en door al die beetjes voel ik God diep in mij, en daar ben ik heel dankbaar voor’.

vraag naar spullen en tijd. Wat is nodig? Kleding (met name herenkleding), oude laptops, mobiele telefoons/smartphones, fietsen. Verder vrijwilligers voor taallessen en begeleiding van activiteiten. De coördinatie doet Ans van Broekhuizen. Graag even een berichtje via email: [email protected].

Perzische lunch Op zondag 20 maart is er direct na de dienst van de LBG een lunch, verzorgd door de vluchtelingen. De ontmoeting duurt tot 13.00 uur. Bij de lunch worden

Bewust geloven We zijn met z’n vijven dit jaar. We maken weer een late start met een hogere frequentie van de bijeenkomsten gedurende de komende maanden. De eerste avonden zijn gewijd aan Bijbelcatechese, gevolgd door bespreking van teksten.

Op 27 januari verdiepte deze kring zich in de geloofscrisis van de profeet Elia, naverteld door Paulo Coelho, en voorbereid door één van de deelnemers. De belemmerende diepte van die crisis werd extra voelbaar. In verhalen van een herder en in de hand van een kind werd de weg van de hoop gevonden. Op 16 maart is de volgende kringavond, om 20.00 uur in het Hooglandsche Huys.

Leerhuis De twee komende avonden buigen we ons over teksten uit Matteüs, zoals ze zijn weergegeven in de Bijbel in Gewone Taal: eerst Jezus’ eerste grote toespraak, de Bergrede (met bijzondere aandacht voor het Onze Vader) en dan Jezus’ laatste grote toespraak (met bijzondere aandacht voor Matteüs 25:31-46). De data van de eerstvolgende bijeenkomsten zijn 16 februari en 8 maart. 20.00 uur, Hooglandse Huis. Belangstellenden: informatie bij [email protected]

Gesprekskring Kerkgeschiedenis Op donderdag 3 maart komt deze kring weer bij elkaar in het Hooglandsche Huys. Informatie bij de gespreksleider, Jan den Boeft (tel. 5132657).

DIENEN Vluchtelingen Voor de Iraanse vluchtelingen die zich bij onze gemeente hebben gevoegd, is er

Groet

De Veertigdagentijd voor Pasen wordt door steeds meer mensen als een belangrijke periode in het kerkelijk jaar ervaren. De erediensten geven daaraan extra kleur en diepgang. Er is veel reden om het lijden van Christus te verbinden met dat van ‘zijn minste broeders of zusters’, wereldwijd, dichter bij en heel dichtbij: met jouzelf. Een goede tijd gewenst! ds. Ad Alblas

LEREN

Verdiepingskring

beelden vertoond van hun thuisland Iran. Ook zal één van hen vertellen uit de oude Wijsheidsverhalen van dit land. Sommigen spreken al een aardig woordje Nederlands en anderen ook Engels. Tevens zal er een tolk aanwezig zijn om verdieping van de ontmoeting te bevorderen. Dit is een uitstekende mogelijkheid om deze vluchtelingen die wekelijks onze kerkdiensten bezoeken, wat beter te leren kennen.

VIEREN De Veertigdagentijd De leiding van de kindernevendienst stelt dit jaar een eigen project samen. Het doel is de bekende verhalen over de laatste dagen van Jezus te vertellen. Dat komt er eigenlijk nooit van omdat die ‘spelen’ rond Goede Vrijdag als er geen nevendienst is. Daarom is er nu elke zondag een vertelling onder het thema ‘De Goede Week’. Daarop is in de eredienst lastig aan te sluiten. Dat biedt de mogelijkheid voor een andere insteek. Volgens het alternatieve rooster gaan we fragmenten uit de brief aan de Hebreeën lezen, met als overkoepelend thema ‘Veertig dagen onderweg met getuigen en pelgrims’ Op 14 februari lezen we over de verzoeking in de woestijn met daarnaast Hebreeën 5:1-10 met als thema ‘afzien’. Van dingen afzien is wat Jezus maakt tot hogepriester voor altijd. Op 21 februari gaat het over de verheerlijking op de berg met daarnaast Hebreeën 6:13-20 met als thema ‘de heilige tent’. Mozes straalde toen hij daar uit kwam, Petrus wil zo’n tent bouwen, en Christus is daarin voor eeuwig binnen gegaan. Op 28 februari is ds. Arie Kooijman onze voorganger; hij zal zijn eigen keuze maken uit de vele mogelijkheden van de roosters. Op 6 maart is het zondag ‘verheugt u!’ en dat vieren we met medewerking van de Leidse Cantorij. We lezen dan over de terugkeer van de verloren zoon met daarnaast Hebreeën 8:1-13 met als thema ‘iedereen zal God kennen’. Op 13 maart lezen we over de zoon van de eigenaar van de wijngaard die door de pachters doodgeranseld wordt met daarnaast Hebreeën 9:15-28 met als thema ‘kostbaar bloed’. Gospel- en jazz-zangeres Denise Jannah verleent medewerking aan deze dienst. Op 20 maart is het palm- en passiezondag. Dan lezen we over de intocht in Jeruzalem met daarnaast Hebreeën 10:1-10 met als thema ‘Hier ben ik….’ Muzikale medewerking wordt dan verleend door blokfluitiste Liesbeth Boertien met haar ensemble Flauto Dolce Leiden.

Leids Kerkblad | 13

Leidse Studenten Ekklesia Secretariaat: Rapenburg 100, 2311 GA Leiden, 071 - 5134558, [email protected], www.ekklesia.leidenuniv.nl, www.ekklesialeiden.nl, www.rapenburg100.nl Studentenpastores: ds. Rob van Waarde (PKN), 06 - 41935997, [email protected] pastor Walther Burgering (RK), 06 - 2956 2865, [email protected] Participantenpastor: ds. Christiane van den Berg-Seiffert (PKN), 071 - 5125137, [email protected] Rekeningnummers: Voor lidmaatschap LSE en vrijwillige bijdragen: NL66 INGB 0004 8198 29 t.n.v. Vereniging LSE Voor diaconaat: NL42 INGB 0003 3133 66 t.n.v. Stichting Diac. Fonds LSE Vereniging LSE: Amos Kater, [email protected], Ronald Meester, [email protected] Wim Schouten, [email protected], Diederik van Essel, [email protected]

HOOGLANDSE VIERINGEN Iedere zondag is er om 11.45 uur een oecumenische viering van de Leidse Studenten Ekklesia in de Hooglandse Kerk. Deze vieringen worden niet alleen door studenten bezocht, maar ook door anderen die aangesproken willen worden in een taal die niet dogmatisch is, maar ook niet vrijblijvend. De diensten zijn op internet rechtstreeks of later te beluisteren via www.kerkomroep.nl De teksten van de meditaties zijn na twee weken verkrijgbaar op de informa­ tietafel. Meestal zijn ze ook te vinden op www.ekklesialeiden.nl onder ‘overwe­ gingen’.

Doopdienst Op zondag 24 januari heeft ds. Henk Schouten in een feestelijke dienst, geleid door Jac van der Hoeven, de Heilige Doop bediend aan zijn kleinzoon Pieter Micha Boer, aan zijn kleindochter Imre Lenie Jan Duijnhoven en aan Anna Joosten.

Diensten in de Veertigdagentijd In de Veertigdagentijd staat ditmaal het Onze Vader centraal. De klassieke tekst staat in Mattheüs 6:9-13, in de zogeheten Bergrede. Een kortere versie vinden we in Lucas 11:2-4. Hierin ontbreekt de bede ‘uw wil geschiede’... en ook ‘verlos

14 | Leids Kerkblad

ons van de boze’. In het oudste evangelie, in Marcus 11:25, vinden we alleen de bede om vergeving, overigens ook in een andere formulering, niet ‘vergeef ons zoals ook wij vergeven’ maar ‘vergeef de anderen opdat ook uw hemelse vader u vergeeft’. Blijkbaar hebben we hier met verschillende overleveringen te maken. De lofprijzing (doxologie) op het einde: ‘want van u is het koninkrijk...’ ontbreekt in de NBV maar staat wel in de NBGvertaling, echter tussen haakjes, wat betekent dat het een latere toevoeging is. In de Vulgaat, de officiële katholieke Bijbelvertaling, komt de doxologie niet voor, vandaar dat ze ook geen onderdeel van de misliturgie vormde. Dat is met het Tweede Vaticaanse Concilie veranderd. Ook in de katholieke diensten klinkt ze nu, maar wel na een door de priester uitgesproken tussenvoeging: ‘Heer, geef vrede in onze dagen...’. De diensten zullen een bijzonder muzikaal accent hebben. We zullen door de zes weken heen verschillende versies van het gebed zingen. Bovendien zal de Schola een drietal composities laten horen, het Notre Père van Maurice Duruflé, het Pater Noster van Albert de Klerk en het Vater Unser van Heinrich Schütz. In de laatste dienst hebben we als gastvoorganger Paul van Geest, hoogleraar in Tilburg en Amsterdam (VU) en Augustinus-kenner. Hij zal het dan ook hebben over het Onze Vader bij deze grote theoloog uit de 4e/5e eeuw. In deze dienst vieren we ook Palmpasen. In de Goede Week zijn we op Witte Donderdag welkom bij de Binnenstadsgemeente (aanvang 19.30 uur). Op Goede Vrijdag (21.30 uur) voert de Schola als onderdeel van de dienst het ‘Via crucis’ van Franz Liszt uit. Dit prachtige werk voor koor, solisten en piano schreef Liszt in 1878 in Rome. Het beschrijft in verstilde noten de kruisweg

van Jezus in veertien staties. De Paaswake op Stille Zaterdag begint om 22.00 uur. Na Pasen volgt er eerst een serie van drie diensten over het thema ‘vrijheid en verantwoordelijkheid’. Daarna wijden we eenzelfde serie aan ‘gastvrijheid in de drie grote monotheïstische godsdiensten’.

Overleden Arie de Ru (87) Op 13 januari is in alle rust overleden Arie de Ru. Arie heeft met name in de begintijd van de LSE een belangrijke rol gespeeld op muzikaal gebied. Twintig jaar lang was hij betrokken bij de Schola Cantorum. Aanvankelijk als dirigent, na het vertrek van Piet Kunst. Maar al gauw toen zijn zoon Wim zich bekwaamd had tot dirigent - ging hij als organist de diensten van de LSE begeleiden. Het orgel was zijn grote liefde. Hij bespeelde de orgels in de Herengrachtkerk en in de Oude Vestkerk. Thuis had hij een pijporgel staan. Aan zijn kinderen bracht hij de liefde voor de muziek over. De laatste jaren werd hij, na het overlijden van zijn vrouw Tiny, liefdevol verzorgd in huize De Herbergier in Zoetermeer.

Leidse Studenten Ekklesia geeft taalles aan vluchtelingen De LSE is van start gegaan met een taalprogramma voor de vluchtelingen, die verblijven in de noodopvang aan de Wassenaarseweg. De opzet van het programma en de werving van deelnemers vond plaats in overleg met De Bakkerij en de Hogeschool Leiden. Aan het LSE-project nemen ongeveer vijftig vluchtelingen deel. Ze worden gecoacht door vijftien vrijwilligers uit de

Agenda De zondagse vieringen zijn in de Hooglandse Kerk, Nieuwstraat 20a, Leiden. Aanvang: 11.45 uur zondag 14 februari Cor van Bree - Onze Vader die in de hemel zijt zondag 21 februari Christiane van den Berg - Uw naam worde ... zondag 28 februari Roosmarijn Goldbach - Geef ons heden ... zondag 6 maart Walther Burgering - Vergeef ons ... zondag 13 maart Henk Schouten - En leid ons ... zondag 20 maart: Palmpasen Paul van Geest - Augustinus over het Onze Vader donderdag 24 maart - Witte Donderdag 19.30 uur - dienst LBG LSE. Gekozen is voor de aanpak volgens de methode ‘Spreektaal’. De nadruk ligt op het oefenen van praktische spreek- en luistervaardigheid in het Nederlands. De vijftig vluchtelingen zijn verdeeld over zes groepen die, begeleid door twee vrijwilligers, elk tweemaal in de week twee uur les krijgen. De lessen vinden plaats op Rapenburg 100, dat sinds de start van het project gonst van de bedrijvigheid rond de taallessen. Na twee weken ervaring met het project is de eerste indruk er een van groot enthousiasme, zowel bij de vrijwilligers als bij de vluchtelingen. De leergierigheid van de cursisten is groot. Er worden, soms met handen en voeten, veel vragen gesteld en veel bijzondere zaken in de Nederlandse taal en de Nederlandse cultuur aan de orde gesteld. Het project is niet alleen van belang om de vluchtelingen de eerste beginselen van het Nederlands bij te brengen. Het betekent ook een positief contact met de Nederlandse samenleving waarin velen van hen de komende jaren hun plekje moeten zien te vinden.

Kloosterweekend 27 - 29 mei Van vrijdagmiddag 27 tot en met zondagmiddag 29 mei zal er weer een kloosterweekend worden gehouden in Priorij Schotenhof te Schoten in België. Het is een fraai gelegen en kunstzinnig klooster. Voor de liefhebbers is zo’n weekend een inspirerende ervaring. Het bezoek aan het klooster zal worden begeleid door Henk Schouten. Er zal een voorbereidingsavond worden gehouden op Rapenburg 100. Je kunt je nu alvast per e-mail opgeven bij Henk Schouten ([email protected]). Je krijgt dan ook nadere informatie. Op de website van het klooster kun je één en ander nader bekijken (www.benedictinessen-schoten.be)

vrijdag 25 maart - Goede Vrijdag 21.30 uur: Christiane van den Berg - Schola Cantorum met ‘Via crucis’ van Franz Liszt zaterdag 26 maart - Stille Zaterdag 22.00 uur: Christiane van den Berg - Paaswake zondag 27 maart - Pasen Jan Delhaas

Cluster Binnenstad Contactadres: dhr C. van Vliet - e-mail: [email protected]

Kinderconcert Elly en Rikkert in de Hooglandse Kerk Al tientallen jaren zijn Elly en Rikkert een begrip in Nederland. Ze maakten inmiddels ruim 50 albums. Een deel daarvan is gevuld met kinderliedjes en velen daarvan zijn klassiekers geworden! Honderdduizenden kinderen groeiden op met liedjes als: De Kauwgomballenboom, We hebben allemaal wat, Soms zou ik willen vliegen, Jezus is de Goede Herder en vele, vele andere hits. In maart komen zij naar Leiden! De Leidse Binnenstadsgemeente organiseert samen met Elly en Rikkert een gratis kinderconcert op zaterdagmiddag 12 maart in de Hooglandse Kerk. Een spetterend concert waarvoor wij alle kinderen in de basisschoolleeftijd en hun ouders van harte uitnodigen! Kom je ook? Liedjes met een Bijbelse inhoud, maar ook situaties uit het dagelijks leven die voor kinderen herkenbaar zijn, passeren de revue. Er is vrolijkheid en humor, en er zijn twee geweldige muzikanten die hen begeleiden! Dit belooft een fantastische middag te worden. De kerk is open vanaf 14.30 uur en om 15.00 uur gaan we gezamenlijk genieten van dit bijzondere kinderconcert. Voor de kleintjes is er opvang geregeld. Kom lekker zingen en luisteren op 12 maart in de Hooglandse Kerk! Voor meer informatie: www.leidsebinnenstadsgemeente.nl

Leids Kerkblad | 15

Hervormde Marewijkgemeente Predikant: ds. T. Jacobs, Edelkarper 28, 2318 NK Leiden, tel. 071 - 8870207, [email protected] Scriba: Scribaat Hervormde Marewijkgemeente, Oude Vest 61, 2312 XS Leiden, tel. 071 - 8876957, [email protected] Penningmeester: P. Jasperse, Postbus 62, 2300 AB Leiden, tel. 071 - 5610122, [email protected] Bankrekeningnr.: NL62 INGB 0001 7202 66 t.n.v. Hervormde Marewijkgemeente Lange Mare 48, 2312 GS Leiden, tel. 071 - 5121208 Wijkkerk: Marekerk, Lange Mare 48, 2312 GS Leiden, tel. 071 - 5121208 Beheerder kerk en wijkgebouw: P. Breedijk, tel. 06 - 57721473 Website: www.marekerk.nl

Veertigdagentijd Op woensdag 10 februari is de Veertigdagentijd ingegaan. Samen met de Binnenstadsgemeente en de Ekklesia hadden wij op Aswoensdag ‘s avonds een vesper. Ik vind het mooi om de periode te laten beginnen met een viering. De traditie van de Veertigdagentijd heeft oude papieren en kent de mooie symboliek van de veertig dagen, zoals wij die onder andere tegenkomen in het leven van Jezus (de verzoeking in de woestijn). De Veertigdagentijd wordt ook vastentijd genoemd. Nu kunnen we om verschillende redenen vasten. Ik hoop dat ons vasten een element zal kennen van verootmoediging. De weg die Jezus aflegde was een weg van vernedering. En dat deed Hij voor ons. Hij stierf voor onze zonden.

Nascholing Op maandag 18 en dinsdag 19 januari verbleef ik op het seminarie van de kerk. Ik had me ingeschreven voor een nascholingscursus ‘christelijk geloof en evolutie’ onder leiding van prof. dr. Gijsbert van den Brink. Hierbij wil ik kort iets vertellen van deze boeiende cursus. Nog maar een paar weken hiervoor had prof. Van den Brink zijn oratie aan de VU gehouden met als titel Tussen conflict en conso­ nantie. Fundamentaal-theologische kant­ tekeningen bij de verhouding van geloof en wetenschap. Hij is speciaal op dit gebied de komende vijf jaar hoogleraar. De oratie en deze cursus sloten naadloos op elkaar aan. Iedere gelovige ervaart van tijd tot tijd een bepaalde spanning tussen wat wij geloven en wat de wetenschap ons leert. De grote vraag is dan hoe wij met deze spanning omgaan. Van den Brink onderscheidt drie verschillende benaderingen. De eerste noemt hij het conflictmodel. Geloof en wetenschap staan per definitie op gespannen voet met elkaar. In de media is deze visie heel populair en wordt vaak als volgt geduid: de wetenschap heeft gelijk en het geloof is achterhaald. Binnen de theologisch-filosofische

16 | Leids Kerkblad

hoek van de universiteit kent het conflictmodel daarentegen nauwelijks meer aanhangers. Als tweede benadering noemt Van den Brink het onafhankelijkheidsmodel. Religie en wetenschap zijn totaal verschillende tradities. Bij wetenschap gaat het om kennis, bij religie om redding. Het grote nadeel van deze benadering is dat deze visie al snel leidt tot een opdeling van levenssferen waarbij van een gelovige bijna een gespleten geest verwacht wordt: wat wetenschappelijk waar is, staat geheel los van wat geloofsmatig voor waar gehouden wordt. Dat gaat natuurlijk wringen. En daarom pleit Van den Brink voor het zogeheten consonantiemodel. Deze benadering zoekt naar verbindingen, zonder alles te willen dichtsmeren. De cursus ‘christelijk geloof en evolutie’ valt helemaal onder het consonantiemodel. Zijn startpositie was: stel dat de evolutietheorie juist is? Welke gevolgen heeft dat voor ons geloof (schriftleer, openbaringsleer, voorzienigheidsleer, mensleer, heilsleer en ethiek)? Over die vragen hebben we dus twee dagen met elkaar nagedacht.

Geboren Op 9 januari is Maarten Antonie Ingmar van der Roest geboren (Prins Frederiksstraat 30, 2316 CK Leiden). Hij is het zoontje van Nathan en Annemieke en het broertje van Benjamin. Op 12 januari is Jesper Willem Los geboren (Octavialaan 8, 2314 CP Leiden). Hij is het zoontje van Wilfred en Majanka en het broertje van Lucas. Beide gezinnen feliciteren we van harte met hun tweede zoontje. ‘Zegen hen in hun groei, o Heer, - en laat ze leven tot uw eer, - godzalig hier in deze tijd - en eenmaal in de eeuwigheid.’ (Gezang 332:6) Op DV 21 februari zal er een doopdienst gehouden worden waarin deze twee kinderen waarschijnlijk ook gedoopt zullen worden.

Trouwverbond Op DV 3 maart zijn Henk en Marrie van Teijlingen 50 jaar getrouwd (Strawinsky-

pad 82, 2324 DB Leiden). Langs deze weg feliciteren wij hen, samen met hun kinderen en kleinkinderen, van harte met dit gouden huwelijksjubileum. We wensen hen een mooie feestdag toe en Gods zegen.

Overleden Op maandag 11 januari is Adriana Grietje Trijntje de Feij-de Jong overleden. Ze woonde in Groenhoven (Witte Rozenstraat 21, 2311 XS Leiden) en is 92 jaar oud geworden. Sinds ze in Leiden woonde, was zij trouw lid van onze wijkgemeente. Ze was ook jaren actief binnen de zendingscommissie. Vanwege haar hoge leeftijd ging ze verder achteruit. Het geloof betekende veel voor haar. Tegelijk vond ze het zo moeilijk om de geloofszekerheid vast te houden. Op zoek naar geloofservaring ervoer ze soms ook Gods afwezigheid. Wij mogen geloven dat de Here haar nu thuis heeft gebracht waar het geloof is overgegaan in zien. De rouwdienst was dinsdag 19 januari in de aula van Rhijnhof. Ds. G.F. Smaling, de geestelijk verzorger van Groenhoven, heeft deze dienst geleid.

Op dinsdag 19 januari is Jacob Spies overleden. Hij is 74 jaar oud geworden. Na een christelijke opvoeding raakte hij in de loop van zijn leven het contact met de kerk kwijt. Vijf jaar geleden overleed zijn vrouw. Dit verdriet heeft hem aan het zoeken gebracht. Sinds een half jaar kwam hij trouw in de Marekerk. Op zondagmorgen 17 januari was hij op weg naar de Marekerk. Onderweg is hij getroffen door een hersenbloeding. Ten gevolge hiervan is hij in de vroege morgen van de dinsdag daarop overleden. De rouwdienst was dinsdag 26 januari in de aula van Rhijnhof. In deze dienst van Woord en gebed hebben we stil gestaan bij het ‘stil worden bij God’ uit Psalm 62. Beide bedroefde families wensen we Gods troost toe in deze dagen van rouw en verdriet. ds. Ton Jacobs

Agenda zondag 14 februari ’s middags themadienst zondag 21 februari ’s morgens doopdienst zondag 28 februari ’s avonds alphadienst woensdag 9 maart 15:00 uur - kinderbiddagdienst (in de Herengrachtkerk) 19:30 uur - biddagdienst (in de Marekerk) zondag 13 maart ’s morgens jeugddienst zondag 20 maart - Palmzondag ’s morgens belijdenisdienst

Belijdeniscatechese Elke maandagavond fietsen elf jongeren naar het Marehuis. Elf mensen die de wens hebben hun geloof te belijden. Bijbel zegt over het geloof en over geloofszaken. Dat is zo fijn aan de belijdeniscatechisatie, het samen geloven! Jelmer Houtman

Nieuwe scriba

Elke maandag werken we hier naar toe. Dit betekent dat we nadenken over de essenties van het christelijk geloof. Over wat het geloof voor ons betekent. De avonden zijn persoonlijk. We denken na over wat ons aanspreekt in het geloof, we leren te onderbouwen wat we geloven. Dit zorgt dat we ons op ons gemak voelen. Het is als nadenken over onderwerpen met vrienden. Je blijft maar praten, waardoor het soms ook lastig is om ons stil te krijgen om naar een ander onderwerp te gaan. Een ander aspect van de belijdeniscatechisatie is dat we ook nadenken over dingen die ons niet aanspreken. Dit is een stuk lastiger. Wat ik bijzonder vind, is dat de onderwerpen waar je het minste van verwacht, het waardevolste blijken te zijn. De avonden waarop je

soms met tegenzin gaat omdat de onderwerpen zo lastig zijn, zijn de avonden die voor mij het meeste bijdragen aan mijn mening- en geloofsvorming. Een voorbeeld hiervan is de avond over het gebed. Ik merkte dat ik wel bad, maar dat ik niet veel waarde hechtte aan het gebed. Tijdens deze avond hadden we het er over dat het gebed de brandstof is voor elke christen. ‘Een christen zonder gebed is als een soldaat die zonder wapenrusting midden op het slagveld staat’. Op de catechisatie denken we niet alleen na over de thema’s die belangrijk zijn om lid te kunnen zijn van een gemeente. Juist niet, zou ik wel willen zeggen. We zijn bezig met geloven. Het nadenken over het geloof en ons geloof ‘zuiveren’. We proberen te achterhalen wat de

Gedurende de afgelopen vijf jaar is het scribaat van de Marekerk uitgevoerd door Jan en Tineke Domburg. Op zeer deskundige en nauwkeurige wijze hebben zij deze taak uitgevoerd. Inmiddels zijn de werkzaamheden overgedragen aan Herman ten Hove (ouderling-scriba) en André en Marijke Maaskant (uitvoerend scriba). Herman bezoekt de Marekerk reeds sinds 1998 en is als studentenouderling al vier jaar verbonden aan de kerkenraad. André en Marijke zijn sinds 2012 lid van de gemeente. Met elkaar zullen zij de werkzaamheden met veel enthousiasme oppakken. De nieuwe adresgegevens van het scribaat van de Marekerk vindt u in het colofon van de wijkpagina.

hwb

Leids Kerkblad | 17

Maranathawijk Kerkelijk werker: mw. J. de Klerk, tel. 06-38709440, e-mail: [email protected] Kerkelijk medewerker: Elly Mulder, tel: 06-54640544, e-mail [email protected] Consulent: dr. G.J. Venema (Vredeskerkgemeente, gegevens: zie aldaar) Scriba: Bas van Velzen, Buitenruststraat 11, 2313 ZK Leiden, tel. 5132551, e-mail [email protected] Bankrekening (IBAN): NL43 INGB 0000 2407 76, t.n.v. Protestantse Maranathawijkgemeente Leiden Wijkkerk: Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden Internet: www.vredeskerk-leiden.nl Kerkdienst op internet: www.kerkomroep.nl Wijkcentrum: ‘De Wijkplaats’, Topaaslaan 23, 2332 JC Leiden, tel: 7851276 Beheerder: Jacintha Groen, tel. 06-31321779, e-mail [email protected]

Zet een stap naar de ander Dat is het thema voor de Veertigdagentijd, die op 10 februari begint, ook wel Vastentijd genoemd. Veel mensen denken bij het woord vasten aan soberheid. Maar een periode van je onthouden van bepaalde dingen kun je ook anders bekijken. Zo’n periode wil ruimte maken voor de waardevolle dingen in het leven. Deze goede traditie kan een feest zijn, voor iedereen. Hoe? Door juist in deze periode overvloedig warmte en licht uit te delen. Niet alleen is warmte en licht uitdelen goed voor de ander, het leidt ook af van je eigen zorgen en teleurstellingen. En vaak ontdek je dat je er onverwachts meer voor terug ontvangt dan je geeft. Zo wordt de vastenperiode een periode van het tellen van je zegeningen. Dan zien we Gods liefde in de mensen die op ons pad komen. Dat we zo met elkaar op weg mogen gaan naar Pasen! Jorine de Klerk

Protestantse geloofsgemeenschap De Verbinding In het vorige kerkblad hebt u kunnen lezen hoe de naam van de samengevoegde gemeente is verkozen. Vanaf Pinksteren zullen we gaan heten: De Verbinding. In de gezamenlijke kerkenraadsvergadering van onze beide wijkgemeenten in januari is besloten dat de volledige naam - die je nodig hebt bij ‘officieel’ contact - zal luiden: Protestantse geloofsgemeenschap De Verbinding. Het feit dat we niet meer ‘wijkgemeente’ zullen heten, is een bewuste keuze. In een stad als Leiden is het al realiteit dat de Protestantse Gemeente niet meer bestaat uit geografisch keurig over de stad verdeelde

18 | Leids Kerkblad

wijken. Er zijn gemeenschappen, bestaande uit mensen die her en der wonen en leven. Bovendien zijn sommige wijkgemeenten in de afgelopen jaren pastoraal verantwoordelijk geworden voor delen van de stad buiten hun oorspronkelijke gebied. In de toekomst zullen deze ontwikkelingen alleen maar verder gaan, al weet niemand van ons hoe de kerk er over een jaar of tien precies uit zal zien. Wat we wel weten, is dat we met de blik vooruit gestalte willen geven aan onze nieuwe geloofsgemeenschap. Op zondag 15 mei, Pinksteren, zingen en bidden we dat geestkracht, inspiratie en liefde De Verbinding tot een vitale geloofsgemeenschap mogen maken.

Wij gedenken Op dinsdag 19 januari overleed in zijn slaap Marten Jan Bakema. Hij is 96 jaar geworden. De laatste jaren woonde hij met zijn vrouw in Robijnhof. Ze waren nauw betrokken bij de Maranathawijk maar door verminderde gezondheid waren ze niet meer in staat om actief deel te nemen aan het kerkelijk leven. Vorig jaar werden ze getroffen door het overlijden van hun dochter. De heer Bakema was erg geïnteresseerd in het wel en wee van mensen, altijd bereid om anderen te helpen. Hoewel hij donkere ogenblikken in zijn leven meemaakte, wist hij deze door zijn opgeruimde karakter en met veel humor ook weer te boven te komen. Na de uitvaartdienst werd hij bijgezet in het familiegraf op Rhijnhof. De gedachtenis van Marten Jan Bakema moge ons tot zegen zijn.

Naai-atelier en taalles Elke dinsdagmiddag wordt De Wijkplaats omgetoverd tot naaiatelier. Er worden mooie kinderjurkjes gemaakt. Er komen ook vrouwen om hun jas te laten repareren of broeken korter te laten maken. In één van de hoeken wordt nu elke week taalles gegeven. Vanaf 13.30 uur is

De Wijkplaats open voor vrouwen en hun kinderen. Na 15.00 uur is er Buurtinloop voor iedereen. Groet, Marja Hanemaaijer

Kerkdienst in Schouwenhove Op woensdag 16 maart 2016 vieren we het Heilig Avondmaal in de dienst waarin ds. Marjan Driessen zal voorgaan. U bent allen van harte welkom, ook mensen die niet in Schouwenhove wonen begroeten wij graag. Elly Venekamp-van Hal, coördinator

Robijnhof Op woensdag 2 maart hopen we weer een protestantse kerkdienst in Robijnhof te vieren. Ds. Henk Schouten zal hier (als vanouds) in voorgaan. We vieren met elkaar het Heilig Avondmaal. De dienst begint om 14.30 uur. Ook familieleden en overige wijkbewoners zijn uiteraard van harte welkom. Voorbereidingsgroep diensten Robijnhof, Jacintha Groen-Stewart en Elly Venekamp-van Hal

Kerstplantjes Het kerstfeest en de viering van Oud- en Nieuwjaar liggen al weer even achter ons. We willen u echter een paar reacties op de collecte en de kerstattentie niet onthouden: ‘Wij wensen de personen die dit werk doen een gezegend en gelukkig Nieuwjaar, maar eerst het feest van het licht’. Een andere reactie: ‘Bedankt voor het kerstplantje.

Agenda Iedere dinsdag - 13.30 uur Vrouwenmiddag en inloopmiddag voor de wijk 17 februari - 18.00 uur gemeentemaaltijd 18 februari - 14.30 uur Inloopmiddag in De Wijkplaats 19 februari - 17.00 uur Wijkplaatscafé 24 februari - 18.00 uur Gemeentemaaltijd in De Wijkplaats Alleen al hierom zijn we blij dat we dit werk in de wijk mogen doen met zijn allen. We hopen dan ook dat we dit nog lang kunnen doen voor u. Willy van Hal

Wijkplaatscafé Sinds ongeveer een half jaar alweer is er een nieuwe activiteit in de Maranathawijk ontstaan. Om de twee weken is het Wijkplaatscafé geopend. Iedereen, jong of oud, is van harte welkom en kan een borrel of een sapje komen drinken. En er worden regelmatig lekkere hapjes geserveerd. De onkosten moeten natuurlijk wel voldaan worden en daarom vraagt men van elke deelnemer voor iedere consumptie € 1,00 en een vrije gift voor de hapjes.

2 maart - 14.30 uur Kerkdienst in Robijnhof 2 maart - 18.00 uur Gemeentemaaltijd in De Wijkplaats 4 maart - 17.00 uur Wijkplaatscafé 9 maart - 18.00 uur Gemeentemaaltijd in De Wijkplaats 16 maart - 14.30 uur Kerkdienst in Schouwenhove 16 maart - 18.00 uur Gemeentemaaltijd in De Wijkplaats 17 maart - 14.30 uur Inloopmiddag in De Wijkplaats 18 maart - 17.00 uur Wijkplaatscafé 23 maart - 18.00 uur Gemeentemaaltijd in De Wijkplaats

wijk een duidelijke functie heeft. We hopen dat deze activiteit blijvend is. Een hartelijke groet, Sam en Bea Anes

Gemeentemaaltijden

Het idee achter dit café is om wat meer contact met elkaar te krijgen en zo in gesprek te komen. Ook kan men het hele gezelschap toespreken door op een krat te gaan staan en zo zijn of haar verhaal te houden (buutreedner). Regelmatig komen er ook mensen uit de Vredeskerkwijk, wat erg op prijs gesteld wordt. Het zal zeker de samenwerking tussen beide wijken bevorderen. Ook mensen uit de omgeving, die niet meer in de kerk komen maar toch meelevend zijn, weten de weg inmiddels te vinden. Al met al een fijne plek in de wijk om ongedwongen samen te komen. Ook wanneer je het in je privéleven wat moeilijk hebt, door bijvoorbeeld ernstige ziekte, voel je je omringd door de warmte van de gemeenteleden die erg met je meeleven. Daarvoor willen we een ieder danken. Het bewijst maar weer dat het Wijkplaatscafé in de Maranatha-

Ook dit jaar hebben we in De Wijkplaats weer voldoende kokers gevonden om in de Veertigdagentijd iedere woensdag met elkaar te kunnen eten. Het zal een eenvoudige maaltijd zijn, iets dat past in deze tijd. Vanaf 17.45 uur bent u van harte welkom en om 18.00 uur zullen we met de maaltijd beginnen. Naast de gezelligheid die we samen hebben eten we ook voor een goed doel. De maaltijd zal € 6,50 kosten. Het geld dat overblijft gaat naar de opvang ‘Bed, Bad en Brood’, die bijna naast De Wijkplaats is gevestigd.

Voor de maaltijden kunt u zich na de dienst opgeven bij Henk Middelkoop of Sam Anes. Ook bestaat de mogelijkheid om u telefonisch of per mail aan te melden bij Sam Anes ([email protected]) of Henk Middelkoop (071-5723601).

Nieuwjaarsborrel Woensdag 27 januari was weer de nieuwjaarsborrel in De Wijkplaats. De ‘lopers’ van de Aktie Kerkbalans werden verwelkomd met een hapje en een drankje. Ook de vrijwilligers werden verwend. Het was een mooie gelegenheid voor Jorine de Klerk om kennis te maken met veel vrijwilligers. Na een woordje van Jorine en Jacintha hebben we geklonken op het nieuwe jaar. We hopen door te kunnen gaan met alle dingen die we met veel liefde en plezier doen in de wijk en vol inspiratie het nieuwe jaar in te gaan. José van het Veld-van Breda

Giften Avondmaalcollectes Robijn (via Lia van der Laan): 29 april 2015 € 50,35 en 19 augustus 2015 € 31,70. Wijkwerk: wijlen mw. vI.S € 500,00. Met vriendelijke groet, de penningmeester

Leids Kerkblad | 19

Vredeskerk Predikant: dr. G.J. Venema, Voltastraat 22, 2316 DN Leiden, tel. 071-5137919, [email protected] Scriba: Bas van Velzen, Buitenruststraat 11, 2313 ZK Leiden, tel. 071-5132551, e-mail [email protected] Penningmeesters: R. Boter, Zeemanlaan 41, 2313 SW Leiden en A.G. Leeuwis, Veilingkade 42, 2321 GW Leiden Bankrekeningnr.: NL32 INGB 0008 2855 72 t.n.v. Protestantse wijkgemeente Vredeskerk Wijkkerk: Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden, tel. 071-5142317 Koster/beheerder: H. Holswilder, [email protected] Website: www.vredeskerk-leiden.nl

‘Aan de Hebreeën’ In de eredienst, de kindernevendienst en de Bijbelkring lezen we de komende tijd een Bijbelboek waaruit vaak geciteerd wordt, de Brief aan de Hebreeën. Deze brief bevat beroemde teksten. Daarnaast staan er ook passages in die moeilijk te doorgronden zijn. We hebben geen briefje in handen, maar eerder een doorwrochte verhandeling. De brief bevat dan ook een tekst die er om vraagt samen gelezen en besproken te worden. Eén van de beroemde passages klinkt bijvoorbeeld wel eenvoudig, maar bevat een diepe wijsheid waarover je niet snel raakt uitgepraat en uitgedacht: ‘Het geloof nu is de zekerheid der dingen, die men hoopt, en het bewijs der dingen, die men niet ziet’ (Hebreeën 11:1).

Gedachtenis Op 2 januari is op 83-jarige leeftijd mevrouw Trijntje de Nie-du Pon overleden. Tineke de Nie was altijd erg betrokken bij onze gemeente. Zo zong zij in het verleden met veel plezier in de cantorij. Tot op hoge leeftijd bleef zij verbonden en actief, de laatste tijd door mee te doen aan de ‘mobiele theebrigade’, het door de diakenen ondersteunde ontvangen van gemeenteleden in eigen huis. De gedachtenisdienst heeft plaatsgevonden op zaterdag 9 januari in de aula van begraafplaats Rhijnhof. We hebben gelezen uit het boek Openbaring over de nieuwe toekomst die wij verwachten, ‘een nieuwe hemel en een nieuwe aarde’, waar wij allen deel van uitmaken, of wij leven of zijn gestorven. De gedachtenis van Trijntje de Nie-du Pon zij ons allen tot zegen.

50 jaar Vredeskerk: de film Ter gelegenheid van de 50e verjaardag van de Vredeskerk zijn er in en rond de jubileumweek (september 2015) filmop-

20 | Leids Kerkblad

namen gemaakt door een groep gemeenteleden (Marijke Boter, Gert Feiken, Ronald van Heijningen, Kees Schepel, Marjan en Mark Zwijsen). Deze opnamen hebben geresulteerd in twee films. De eerste film is een impressie van het programma in de jubileumweek. Deze film zal voor het eerst vertoond worden op zondag 31 januari 2016 om 11.45 uur in de Kuipzaal. De tweede film is een impressie van de huidige activiteiten in en rond de 50-jarige Vredeskerk. Deze film zal op zondag 13 maart, om 11.45 uur in première gaan.

Protestantse geloofsgemeenschap De Verbinding In het vorige kerkblad hebt u kunnen lezen hoe de naam van de samengevoegde gemeente is verkozen. Vanaf Pinksteren zullen we gaan heten: De Verbinding. In de gezamenlijke kerkenraadsvergadering van onze beide wijkgemeenten in januari is besloten dat de volledige naam - die je nodig hebt bij ‘officieel’ contact - zal luiden: Protestantse geloofsgemeenschap De Verbinding. Het feit dat we niet meer ‘wijkgemeente’ zullen heten, is een bewuste keuze. In een stad als Leiden is het al realiteit dat de Protestantse Gemeente niet meer bestaat uit geografisch keurig over de stad verdeelde wijken. Er zijn gemeenschappen, bestaande uit mensen die her en der wonen en leven. Bovendien zijn sommige wijkgemeenten in de afgelopen jaren pastoraal verantwoordelijk geworden voor delen van de stad buiten hun oorspronkelijke gebied. In de toekomst zullen deze ontwikkelingen alleen maar verder gaan, al weet niemand van ons hoe de kerk er over een jaar of tien precies uit zal zien. Wat we wel weten, is dat we met de blik vooruit gestalte willen geven aan onze nieuwe geloofsgemeenschap. Op zondag

15 mei, Pinksteren, zingen en bidden we dat geestkracht, inspiratie en liefde De Verbinding tot een vitale geloofsgemeenschap mogen maken.

Geslaagde nieuwjaarsreceptie Mobiele Theebrigade

Opgeven voor de cantorij! In de Veertigdagentijd zal de cantorij o.l.v. Maarten Boonstra meewerken aan twee diensten: zondag 13 maart en de Paasnacht. Dit zijn twee speciale diensten en die willen we graag opluisteren met veel gezongen muziek. In de dienst van 13 maart, zondag Judica, zal Sytze de Vries voorgaan, een dichter die in woord ruimte schept voor nieuwe kerkmuziek. De repetities voor deze dienst zijn op 21 en 28 februari en 6 maart, aansluitend op het koffiedrinken na de dienst. In de dienst van de Paasnacht op zaterdag 26 maart vieren we het feest van Licht en nieuw leven. De repetities voor deze dienst zijn op 6 maart, 13 maart en 20 maart. Omdat deze diensten snel achter elkaar zijn, overlappen de repetities elkaar deels. Met Pinksteren, zondag 15 mei, zal de dienst mede in het teken van de samenvoeging van de gemeenten staan, en kan de cantorij eigenlijk niet gemist worden.

Dit zal een dienst zijn met een wat makkelijker repertoire, zodat zo veel mogelijk mensen mee kunnen zingen. De repetities zijn op 24 april, 1 mei en 14 mei.

avond is vrij, na het verhaal zal er bij de uitgang een collecte worden gehouden. Voor meer informatie, kijk op: www.dawwagiem.nl of: www.facebook.com/dawwagiem

jaar zijn van harte uitgenodigd om met ons mee te komen vieren. We zien jullie graag op 20 maart!

Heb je zin om mee te zingen? Geef je dan op bij Maarten Boonstra! Dat kan telefonisch: 071 - 5145608, of per e-mail: [email protected].

Palmzondag

De schrijfactie voor Amnesty International is terug van weggeweest! Sinds zondag 31 januari is de schrijfactie op elke laatste zondag van de maand weer hervat. Na de dienst is er iemand van Amnesty aanwezig in de foyer van de kerk met een tafeltje waarop voorbeeldbrieven liggen, die u dan kunt overschrijven. De voorlopige vastgestelde volgende data zullen zijn: 28 februari, 27 maart, 24 april, 29 mei en 26 juni. Amnesty hoopt weer op uw steun te mogen rekenen.

Passie Op zaterdag 19 maart zal gospelkoor Dawwagiem het Paasverhaal laten zien en horen in de Vredeskerk. Al zeker een jaar is een groep enthousiastelingen aan de slag om het concept van ‘The Passion’ van de EO aan te passen, zodat de uitvoering in de kerkzaal van de Vredeskerk een groots karakter kan krijgen. Onder de naam ‘Passie’ zal het stuk nu op zaterdag 19 maart ten gehore worden gebracht. Met hulp van gemeenteleden, semi-professionals en natuurlijk het koor hopen we u een bijzondere ervaring te kunnen bezorgen met als kern het verhaal over lijden en opstanding van Jezus. Een verhaal met de overweldigende liefde van God voor de mens in het middelpunt. Dit alles begeleid door Nederlandstalige popmuziek, gearrangeerd door Tim Hermsen, de dirigent van Dawwagiem. De liederen zijn uit verschillende perioden van de Nederlandse popmuziek. Er is dus voor ieder wat wils!

Op zondag 20 maart is het Palmpasen, een bijzondere dienst. Ook voor de kinderen! Zoals elk jaar maken we met de kinderen van de kindernevendienst Palmpaasstokken. We beginnen om 10.00 uur direct in de kindernevendienst. Eerst luisteren we naar het verhaal over de intocht in Jeruzalem. Daarna steken we onze handen uit de mouwen en versieren we de palmpaasstokken. Aan het einde van de dienst gaan we terug de kerkzaal in, om onze versierde stokken aan de andere mensen te laten zien. Alle kinderen van vier tot en met twaalf

Schrijfactie Amnesty International

Rondom de eredienst Op de zondagen in de veertigdagentijd staat de Brief aan de Hebreeën op het leesrooster. Daarnaast klinken de klassieke lezingen uit het Evangelie naar Lucas. Over de bijzondere diensten waaraan de Cantorij Vredeskerk zal meewerken vindt u hiernaast meer informatie, evenals over een muzikaal event aan de vooravond van de Stille Week: Passie, met Bijbellezing en Nederlandstalige popmuziek. 14 februari - G.J. Venema Hebreeën 4:14-15:10 en Lucas 4:1-13 De verzoeking in de woestijn 21 februari - H. Boter Hebreeën 6:13-20 en Lucas 9:28-36 - De verheerlijking op de berg

De moderne versie van het Paasverhaal 19 maart 2016 20.00 tot 21.30 Vrij entree (deurcollecte voor onkosten)

Vredeskerk

28 februari - F.D. Rooze Hebreeën 7:15-28 en Lucas 13:1-9 - De vijgenboom 6 maart - G.J. Venema - dienst van Schrift en Tafel Hebreeën 8:1-13 en Lucas 15:11-32 - De verloren zoon

Uitgevoerd door Gospelkoor ‘Dawwagiem’ uit Leiden, o.l.v. Tim Hermsen. Met medewerking van de Vredeskerk te Leiden.

13 maart - S.L.S. de Vries, m.m.v. de cantorij, o.l.v. Maarten Boonstra Hebreeën 9:15-28 en Lucas 20:9-19 - De oneerlijke oppassers 19 maart - Passie 20.00 uur! voorstelling m.m.v. Dawwagiem, o.l.v. Tim Hermsen

Van Vollenhovenkade 24 Leiden

20 maart - G.J. Venema Palmzondag; intocht met kinderen Hebreeën 10:1-10 en Lucas 19:29-40 - Intocht in Jeruzalem

We hopen natuurlijk op een grote groep toeschouwers. Dus schrijf de datum alvast in de agenda. Toegang op deze



Met een hartelijke groet en tot ziens in en om de eredienst in de Vredeskerk, René Venema Voor actuele informatie: zie www.vredeskerk-leiden.nl

Leids Kerkblad | 21

Protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest Predikant: mw. ds. E. M Ezinga, Pieter Bedijnstraat 32, 2202 VK Noordwijk, tel. 06 - 23490429 [email protected] Ouderenpastor: drs. E. den Herder-Michielsen, [email protected], tel. 071 - 5615094 Scriba: H. van der Vlist, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB Leiden, tel. 071 - 5790677 Penningmeester: mw. E.T. van der Vlist-Zandstra, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB Leiden, tel. 071 - 5790677 Bankrekeningnr.: NL51 INGB 0000 5349 30 t.n.v. penningmeester Protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest Wijkkerk: Antoniuskerk, Boshuizerlaan 11, 2321 TS Leiden (vieringen: zie pagina 35 en 36) Wijkcentrum: ‘De Verdieping’, Stevensbloem 269, 2331 JD Leiden, tel. 071 - 8882393 Website: www.pgleidenzuidwest.nl

Ter overweging: bruggen bouwen begint met een goede naam

de preek is kort, de muziek is afwisselend van swingend tot traditioneel. En jong en oud gaan samen vooral serieus en speels de kerk door op zoek naar wat we het allerbelangrijkst vinden in ons leven: we gaan op zoek naar de schat. Interactief valt er heel wat te beleven! De dominee is Ellis Ezinga, de muziek wordt gespeeld door de groep ‘Bright’ uit Noordwijk. En een voorbereidingsgroep zorgt ervoor dat alles piekfijn verloopt . U en jij hoeven alleen maar te komen! Voor alle info: ds. Ellis Ezinga.

Zet een stap…..

Bijbelse namen hebben vaak een duidelijke betekenis. Want, zo wordt daar geredeneerd: een naam vertelt wie je bent, je identiteit. Zo betekent Jezus ‘redder’, Ruth ‘vriendin’, en Mozes ‘door het water gehaald’. In hun namen zie je het leven en de identiteit weerspiegeld van deze mensen. Het is leuk een Bijbels namenboekje door te nemen en de rijkdom aan namen terug te zien in hun betekenissen! De naam van onze wijkgemeente is Leiden Zuidwest. Want, zo redeneerde men destijds eenvoudig en tegelijk zeer doeltreffend, het gaat om twee stadsdelen, zuid en west, en laten we die twee naast elkaar zetten. Met voortschrijdend inzicht kan hier een vraag bij gesteld worden: lijkt het zo niet teveel erop, dat het alleen om Zuid-West gaat, oftewel, pakweg de Bevrijdingskerkwijk? Is zo wel duidelijk genoeg dat het ook om de Stevenshof gaat? Dit jaar is ons jaarthema: bruggen bouwen. In onze startdienst in september in de Antoniuskerk maakten we eendrachtig een grote papieren brug en vormden we een grote kring, waarin we symbolisch

22 | Leids Kerkblad

ons verlangen naar verbinding met de ander aangaven (in dat geval onze katholieke broeders en zusters, zie foto). Maar bij elke verbinding die je aangaat met de ander moet je ook over de brug komen met het antwoord op de vraag: wie ben ik zelf? De komende tijd gaan we als gemeente en kerkenraad ons daarop goed beraden. Eén van die stappen is nadenken over en het eventueel kiezen van een andere naam voor onze wijk. ds. Ellis Ezinga

Interactieve kerkdienst op 14 februari als uitje voor jong en oud Ben je op zoek naar iets wat je met jong en oud kunt doen? Opa’s en oma’s met kleinkinderen, gezinnen, of broers en zusters, vriendenclubs, of buren? Dan hebben wij een activiteit die je misschien wel leuk vindt. Op zondag 14 februari van 10.00 uur tot uiterlijk 12.00 uur kan iedereen komen schat zoeken in de Antoniuskerk aan de Boshuizerlaan 13. En jawel: het is een kerkdienst. Maar

Het lijkt nog ver weg maar medio februari beginnen alweer de 40 dagen voor Pasen. Samen met Ali van Leeuwen en Wilbert van Erp van de parochiekern verzorgen wij (Jantine Oosthoek en ik) met muzikale hulp van Wilko de Feij op woensdagavond 17 en 24 februari en 9 en 16 maart een viertal vespervieringen. De vespers beginnen om 19.00 uur en duren tot 19.30 uur. We komen samen in de dagkapel van de Antoniuskerk. Het is altijd verrassend te horen hoe aangekeken wordt tegen bepaalde vraagstukken, in deze tijd zijn dat vooral de Werken van Barmhartigheid. Je hoeft zeker niet rooms-katholiek te zijn om daarmee aan de slag te gaan. We nodigen iedereen van harte uit om te komen. Er kunnen in de dagkapel ook heel makkelijk stoelen bijgezet worden. En als er toch meer mensen komen dan gaan wij gewoon in de kerkzaal verder. Ook de luisteraars van de kerkwebradio kunnen meeluisteren. Het centrale thema is ‘Zet een stap.’ Hans van der Vlist

Naamsverandering van de wijk? In 2008 vroeg de Algemene Kerkenraad van Leiden aan de toenmalige kerkenraad van de ‘Bevrijdingskerkwijk’ of zij ook de ‘Stevenshof’ onder haar hoede wilde nemen. De kerkenraad heeft hierin toegestemd, en om te laten merken dat zij ook in beleid één wijk wilde zijn is er - na ampel beraad - gekozen voor de naam ‘Leiden Zuidwest’. Bevrijdingswijk

Agenda als het ‘zuiden’ van Leiden, en de Stevenshof als het ‘westen’ van Leiden. Met de komst van ds. Ellis Ezinga en het bezoekproject onder 30-50 jarigen wordt echter steeds vaker de opmerking gehoord waarom ‘de Stevenshof’ geen deel uitmaakt van ‘Leiden Zuidwest’. De link wordt dan gelegd met de gemeen­ telijke wijk, waarvan de naam ‘Leiden Zuid-West’ is. Inderdaad, weinig verschil in schrijfwijze. Tijd voor een naamsverandering?

Raadpleeg voor actuele informatie altijd onze Wijkinfo of website.

De kerkenraad nodigt u uit om via twee gemeentebijeenkomsten een nieuwe naam voor de wijkgemeente te bedenken, waarbij beide wijken zich gekend weten en ook merken deel van het geheel te zijn. Het streven is met Pinksteren deze nieuwe naam te presenteren. Op de eerste gemeentebijeenkomst van 28 februari zal worden uitgelegd hoe de procedure eruit ziet. Op de tweede gemeentebijeenkomst (in april) kunt u dan uw stem uitbrengen op een selectie van de namen. U wordt daarom allemaal van harte uitgenodigd om naar de eerste gemeentebijeenkomst van 28 februari te komen, na afloop van de (avondmaals-) dienst in de Antoniuskerk. Annet Pelleboer

Ouderensoos dinsdag 15 maart, vanaf 14.30 uur - Antoniuskerk, onderwerp ‘Passieviering’

Aankondiging enquête vervoer per busje Op de gemeentebijeenkomst van 18 oktober zijn vragen gesteld over ‘vervoer per busje’. De kerkenraad wil graag eerst via een enquête inventariseren welke behoefte er concreet is. Deze enquête zal worden uitgedeeld op de gemeentebijeenkomst van 28 februari. Er zal uitleg worden gegeven en er is gelegenheid tot het stellen van vragen. Daarnaast is het de bedoeling dat de enquête ook wordt meegestuurd met de Paaseditie van het Leids Kerkblad in maart, zodat ook de mensen die niet naar de kerk kunnen komen de enquête kunnen invullen. Annet Pelleboer

Voor alle kerkdiensten en kringen geldt: belangstellenden zijn van harte welkom! Bijbelgespreksgroepen woensdag 17 februari,10.15 uur - De Parelvissers (EE) woensdag 2 maart, 15.30 uur - De Statenhof (EdH) woensdag 9 maart, 10.15 uur - De Verdieping (EE) woensdag 16 maart, 10.15 uur - De Parelvissers (EdH) Gesprekskring mantelzorg en rouwverwerking woensdag 2 maart, 10.15 uur - pastorie Antoniuskerk (EdH)

Christelijke meditatie woensdag 24 februari, 20.00 uur - De Verdieping (EE) woensdag 16 maart, 20.00 uur - De Verdieping (EE)

Verjaardagsfeest voor gemeente­leden van 75 jaar en ouder Wij zijn van plan ook in 2016 weer met onze gemeenteleden van 75 jaar en ouder hun verjaardag gezamenlijk te vieren. Waarom op deze manier? Door het teruglopende aantal vrijwilligers/bezoekers en het toenemende aantal ouderen is een regelmatig huisbezoek helaas niet altijd haalbaar. Wij zijn daarom op zoek naar nieuwe wegen om alle ouderen te blijven betrekken bij onze kerkelijke gemeenschap. En met diegenen die wij uit het oog verloren zijn opnieuw kennis te maken. Vorig jaar hebben wij voor het eerst deze verjaardagen gezamenlijk gevierd. Dit deden wij in drie groepen. Er werden 351 uitnodigingen verstuurd. Met een

totaal van 144 aanwezigen, en een opkomstpercentage van ruim 35% zijn we erg blij. De data voor de drie bijeenkomsten in 2016 zijn: 30 maart, 29 juni en 28 september. Alle leden van 75 jaar en ouder krijgen persoonlijk een uitnodiging. Bent u in de maanden januari tot en met april jarig dan hoort u bij de eerste groep. De tweede en derde groep volgen later dit jaar. Als locatie kiezen wij weer voor het restaurant van wooncentrum ‘De Parelvissers’. Dit centrum ligt midden in onze wijk, is gemakkelijk bereikbaar met het openbaar vervoer, en de ervaringen van 2015 zijn erg positief. Namens de commissie 75-Plus. Anne Wipkink, Henny de Jong en Henny Boom

Cursus ‘omgaan met emoties’ Bij voldoende belangstelling start op donderdag 18 februari een korte cursus ‘omgaan met emoties’. Veel mensen gaan er vanuit dat gevoelens hen overvallen en dat ze hier geen invloed op hebben. Het kan een eye-opener zijn dat niet gebeurtenissen of omstandigheden ons overstuur maken maar dat onze eigen gedachten dat doen. Met hulp van psychologische en Bijbelse principes kan iedereen leren om gezond met emoties om te gaan. Drie donderdagmiddagen van 15.30 uur tot 17.00 uur. In De Verdieping. Data: 18 februari, 3 maart, 17 maart. Informatie bij Elly den Herder.

Leids Kerkblad | 23

Oecumenische geloofs­gemeenschap Merenwijk Predikant: mw. ds. E.S. Smidt, tel.071-5284909, [email protected] Pastoraal werker (RK): mw. M. Hoogervorst, tel.06-20551458, [email protected] Scriba: mevr. J. Langeveld, Stadzicht 105, 2317 RV Leiden, [email protected] Wijkkerkenraad: voorzitter P.J. van den Broek, [email protected] Algemene Kerkelijke Merenwijkraad: voorzitter P. Pouw, tel. 071 5215726, [email protected] secretaris: mw. E.M. Korbee-van Hille, [email protected] Bankrekeningnr: NL70 INGB 0002 5811 91 t.n.v. Algemene Kerkelijke Merenwijkraad Wijkkerk: Kerkelijk Centrum de Regenboog, Watermolen 1, 2317 ST Leiden, tel. 071 - 5212858 Koster-beheerder: R. van Heijningen, [email protected] Website: www.deregenboogmerenwijk.nl

Jij bent bang

Doop Op zondag 10 januari is Hilde Fleur Minne door de Doop in onze gemeenschap opgenomen. Hilde werd geboren op 23 juni 2015. Haar blije en dankbare ouders zijn Floor Minne en Anita Melet. Het gezin woont aan de Rivierforel. Marianne Hoogervorst

Uit de AKM

Jij bent bang. Ik ben bang. Jij bent bang om dood te gaan in de oorlog in jouw land. Ik ben bang dat je die oorlog meeneemt naar het mijne. Jij bent bang dat de grenzen voor je neus zullen worden gesloten. Ik ben bang dat er veel mensen met verkeerde bedoelingen hier naar toe komen. Jij bent bang dat je niet welkom bent in Europa. Ik ben bang dat jij mijn cultuur niet zult begrijpen. Jij bent bang dat je nooit meer terug naar je huis kunt. Ik ben bang dat je nooit meer terug naar huis wilt. Jij bent bang dat wij je niet willen helpen. Ik ben bang dat jij de hulp niet zult waarderen. Jij wilt vast niet dat ik bang ben. Ik wil ook niet dat jij bang bent. Laten we er dan samen voor zorgen dat onze angsten ongegrond zijn. Sandra Gorwill-Lissenberg

24 | Leids Kerkblad

De AKM zal op donderdag 7 april een thema-avond ‘inspiratie’ organiseren, waarin de toekomst van de kerken, en in het bijzonder de oecumene, centraal staat. Als sprekers zijn uitgenodigd ds. Karin van den Broeke, preses PKN Nederland, en prof. Erik Borgman, hoogleraar theologie in Tilburg. In het volgende Bulletin volgen nadere mededelingen. De AKM zal in de komende vergaderingen de nota Kerk op weg naar 2025 van de PKN bespreken. Piet Pouw, voorzitter AKM

Nieuwe functie voor pastoor Ad van der Helm De Administrator en voorzitter van het bestuur van het RK Vicariaat Merenwijk Ad van der Helm, was Vicaris van het bisdom Rotterdam voor de regio Den Haag en pastoor in Den Haag. Het bisdom heeft per 1 januari een wijziging in de functie van Ad van der Helm doorgevoerd, hetgeen echter geen wijziging voor het Vicariaat Merenwijk en De Regenboog inhoudt. De nieuwe taken van Ad van der Helm op het gebied van de Oecumene sluiten nog mooier aan bij zijn rol voor De Regenboog. Dr. A. van der Helm zal geen nieuwe termijn als vicaris aanvaarden, omdat hem een taak wacht als docent kerkelijk

recht aan de universiteit van Leuven. Nu vanuit de Katholieke Universiteit van Leuven een beroep wordt gedaan op Van der Helm als canonist en priester, heeft de bisschop bewilligd in deze nieuwe parttime opdracht (0.5 fte). Daarnaast blijft dr. Van der Helm werkzaam in het parochiepastoraat in Den Haag en bisschoppelijk gedelegeerde voor de oecumene. Frans Jagtman

De taal van muziek Dinsdag 1 maart luisteren we naar gedeelten uit de Matthäuspassion van Bach en verdiepen ons met behulp van deze muziek in de manier waarop het lijdensverhaal van Jezus raakt en aan het denken zet. Van harte welkom. De avonden zijn wel met elkaar verbonden, maar staan qua onderwerp ieder op zichzelf. Opgave is prettig, dan weten we hoeveel stoelen we klaar moeten zetten, maar voel u vooral vrij om te komen. We beginnen om 20.00 uur en de avonden vinden plaats in het Stiltecentrum. Inge Smidt, pred.

Bijeenkomsten jongerengroepen Als je je aangetrokken voelt tot de groep VIP’s (volwassenen in progress) kun je voor verdere gegevens contact opnemen met Jan-Pascal van Best. Hun eerstvolgende bijeenkomst is op maandag 15 februari om 20.15 u, de keer daarna is dinsdag 29 maart ([email protected]). Van harte welkom! Inge Smidt, pred.

Rozenkring leest Hans Küng

De Rozenkring, een gespreksgroep die momenteel bestaat uit ongeveer 13 leden, start op 15 februari met een nieuw boek. Als u erover denkt om mee te gaan doen met de kring, dan is dit een goed moment. Het nieuwe boek is Wat ik geloof van Hans Küng (Uitgeverij Ten Have, december 2012). Het meest persoonlijke boek van Hans Küng tot nu toe. Informatie bij: Dick Rijken tel 071-5216606.

Een onverwachte kerstwens Vlak na Kerst werd er bij De Regenboog aangebeld door een Surinaamse dame. Ze was heel blij iemand aan te treffen, want ze wilde onze geloofsgemeenschap graag iets aanbieden ter ere van ons Kerstfeest. Zelf was ze geen christen maar hindoe. Ook hindoes kennen een feest van licht dat de duisternis overwint

en het goede/goddelijke in de wereld brengt. Het is een familiefeest waar veel belang wordt gehecht aan goede onderlinge verhoudingen en waar gebeden wordt om een leven in harmonie en vrede. Omdat de goede verhoudingen verder gaan dan alleen de familie, wilde ze ons graag een teken van verbondenheid geven: een rode en een witte kaars om aan te steken tijdens onze bijeenkomsten. Ik heb de kaarsen namens onze geloofsgemeenschap in dank aangenomen en mevrouw Jaralopersad Sardjoepersad een kleine rondleiding door De Regenboog gegeven. De kerststal vond ze erg mooi en ook het Stiltecentrum sprak haar zeer aan. Ze had thuis ook een bidhoekje waar ze dagelijks bad. Toen ik haar vertelde over de wereldtafel die in de kerkzaal staat, vonden we dat wel een mooie plaats om de kaarsen neer te zetten. Ze staan daar als symbool van de verbondenheid van alle gelovigen en vrede op aarde. Ingrid Weitenberg

Schortenproject Het ‘schortenproject’ van Sary van Oosten is een geweldig groot succes geworden! Een groep enthousiaste en handige dames uit De Regenboog heeft van allerlei stoffen een flink aantal prachtige, originele schorten vervaardigd, de meeste nog door Sary zelf voorgeknipt. Op zondag 29 november hebben wij na de kerkdienst veel van deze schorten en ook nog een aantal leuke kinderschortjes kunnen verkopen. Daarbij kwam nog een mooi bedrag door onderlinge verkoop aan familie en bekenden. Het eindresultaat is een schitterend bedrag van € 1600,00 ! Het streven om voor Sary de € 10.000,00 vol te maken, is hiermee ruimschoots gehaald. Dit bedrag komt, zoals vermeld, ten goede aan de AMC Foundation en zal geheel en al besteed worden aan het onderzoek naar de ziekte alvleesklierkanker. Allen die op enigerlei wijze hebben bijgedragen aan het welslagen van deze actie, heel hartelijk dank, ook namens Foort en de AMC Foundation! Mary Pouw en Alize de Witt

Wij en het Wijkbedrijf Merenwijk ‘Een goed begin is het halve werk’ Vorig jaar hebben wij contact gezocht met het buurthuis Op Eigen Wieken, om te onderzoeken of en hoe wij de betrokkenheid van De Regenboog met onze wijk vorm zouden kunnen geven. Dat heeft ertoe geleid dat wij in oktober begonnen zijn met huiswerkbegeleiding in Op Eigen Wieken. De kinderen moeten wel in de Merenwijk wonen, maar hoeven niet op de Brede School te zitten. We hebben ook leerlingen van De Dukdalf, De Meerpaal, het Bonaventura­ college en het Visser ’t Hooft Lyceum. Op dinsdag- en donderdagmiddag kunnen kinderen van de groepen 4, 5 en 6 daar tussen 15.00 en 16.00 uur terecht in Op Eigen Wieken. Kinderen vanaf groep 7 en leerlingen van het voortgezet onderwijs zijn van 16.00 tot 17.00 uur welkom. De meeste vragen liggen op het gebied van taal en rekenen en de kinderen brengen zelf hun werk mee. Er is een officiële intake die verzorgd wordt door vrijwilligers van het buurthuis. Dat is belangrijk omdat ouders die hun kind opgeven ook een tegenprestatie moeten leveren voor de wijk. Dit kan zijn een boodschap voor iemand doen, een kast in elkaar zetten, of de tuin van de Brede School onderhouden. Dus voor wat hoort wat.

We hebben een goede start gemaakt. Dat bleek ook tijdens de geanimeerde kerstkoffie op 22 december waar wij ervaringen hebben uitgewisseld. Het is leuk en dankbaar werk en nu komt het erop aan dat wij dit met elkaar gaan volhouden. Daarom een oproep aan iedereen die dit wat lijkt, want om deze vorm van betrokkenheid waar te kunnen blijven maken hebben we veel hulp nodig. Je kunt helemaal naar eigen inzicht meedoen: de inschrijving gaat per dag en per uur en je kunt ook je eigen doelgroep kiezen: jongere of oudere kinderen. Interesse: kom een keer langs om te zien hoe het gaat, maar je kunt mij natuurlijk ook bellen of mailen. De kinderen van de Slaaghwijk rekenen op ons! Cecile Werner, tel. 071 - 8887405 of e-mail: [email protected]

Leids Kerkblad | 25

Evangelisch-Lutherse Gemeente Kerkelijk werker: Barbara Heckel MA, Kortenaerstraat 21, 2014 RR Haarlem, tel. 023 - 5444525 Consulent: drs. S. van Kammen, Abraham Mensstraat 26, 2015 JR Haarlem Voorzitter kerkenraad: mw. G. Graner-Bijma, Westerdreef 145, 2161 GR Lisse, tel. 0252 - 414887, [email protected] Secretaris kerkenraad: mevrouw C.C. Pet-Vonk, [email protected] Bankrekeningnrs: NL14 INGB 0000 1039 46 en NL63 ABNA 0451 0243 03 t.n.v. ELG Leiden te Lisse Kerk en consistorie: Hooglandse Kerkgracht 26 en 28, 2312 HV Leiden, tel. 071 - 5140783, [email protected] Kosterij: mw. H.J. Schotsman, Middelweg 36, 2312 KL Leiden, tel. 071 - 5140783, [email protected] Website: www.luthersekerkleiden.nl

Op weg naar het kruis De Veertigdagentijd is een tijd van bezinning en stilstaan bij ons eigen leven. We leven naar Pasen toe. En de weg naar Pasen voert langs het kruis. Zonder het kruis geen opstanding van Pasen. Kruis – het is een woord dat veel wordt gebruikt. Het is ook symbool geworden voor organisaties, zoals het Rode Kruis, of zelfs bedrijfsnamen. De vlaggen van verschillende landen dragen een kruis,

Agenda Barbara Heckel (evluthkw@xs4all. nl), kerkelijk werker, is op dinsdag en verder wisselend op woensdag of vrijdag werkzaam in onze gemeente. Voor dringende zaken op andere dagen kunt u contact opnemen met de voorzitter of secretaris van de kerkenraad. Erediensten 14 februari - J. Hagendijk 21 februari - geen dienst 28 februari - mw. pastor B. Heckel, viering Heilig Avondmaal 6 maart - geen dienst 13 maart - drs. G.W. Scholten 20 maart - geen dienst Kerkenraad 8 maart om 20.00 uur in de consistorie Vespers in de Stille week Maandag 21, dinsdag 22 en woensdag 23 maart in de Oud Katholieke kerk. Aanvang 19.30 uur Redactiecommissie Contactpersoon: Lenie de Jongh (0348 419778). Periode van het volgende Leids kerkblad is van 20 maart t/m 1 mei. Inleverdatum kopij: uiterlijk 27 februari per mail bij [email protected]

26 | Leids Kerkblad

bijvoorbeeld de vlaggen van Denemarken of Engeland. In veel uitdrukkingen komt het woord kruis voor: elk huisje heeft zijn kruisje, je kunt kracht naar kruis krijgen. Bij keuzes kun je het hebben over kruis of munt, en als je helemaal klaar bent met iets of iemand, kun je er een kruis over maken. Kruisjes worden ook gedragen als sieraad – soms uit gewoonte, soms als herinnering aan een dierbare. Voor velen is een kruisje als sieraad ook een uiting van een diepe overtuiging. Een teken dat zegt: ik hoor bij Jezus, ik hoor bij de gemeenschap van Christenen, ik hoor bij het kruis. Het Griekse woord voor kruis, dat in de Bijbel wordt gebruikt, betekent

oorspronkelijk ‘rechtop staande paal’. De dwarsbalk werd er bij de terechtstelling van een veroordeelde aangebracht. Kruisiging was in de tijd van de Romeinen de meest eerloze vorm van terechtstelling. Voor christenen is dit teken van onheil een teken van heil en genade geworden. Het teken van het kruis verwijst, ondanks zijn gruwelijkheid en ondanks alles wat doods en donker is, naar licht en leven. Knoppen moeten breken om tot bloei te komen, hout moet in de winter verdorren om in de lente nieuw uit te schieten, zaad moet in de aarde sterven om op te groeien. Zo groeit in het lijden de liefde, en schuilt in het duister van het kruis het licht van Pasen. Barbara Heckel

Van de kerkrentmeesters Balans per 31 december 2015 Activa Passiva Onroerende zaken 219.075 Vermogen Vorderingen 1.773 Fonds speciale doelen Beleggingen in effecten 2.833 Restauratie hypotheek Beleggingsrek. kerk 196.006 Schulden Liquide middelen 4.803 ---------- 424.490

219.912 7.720 182.275 14.583 ---------424.490

Resultatenrekening over 2015 Baten Lasten Verhuur onroerende zaken 6.730 Lasten gebouwen: onderhoud 10.338 Rente en dividenden 1.787 belastingen 734 verzekeringen 5.939 Bijdrage levend geld: energie/water 7.382 kerkelijke bijdragen 17.590 klein onderhoud. 408 collecte 2.031 Afschrijving restauratie 7.545 giften en legaten 1.320 Pastoraat en koster 44.242 fonds speciale doelen 525 kosten eredienst e.d. 2.366 bijdragen andere organen 143 kosten beheer en administratie 2.930 Subsidie orgelrestauratie 6.500 onderhoud orgel 3.548 Bijdragen derden 49.770 rentelasten 3.232 -------- ------- 86.253 88.807 Nadelig saldo 2.554 -------- 88.807

Vereniging van Vrijzinnige Protestanten Pastoraal werker: mw. G. Kooijman-van Andel, Prinses Irenelaan 19, 2341 TP Oegstgeest, tel. 06 - 18392604 e-mail: [email protected] Voorzitter: dr. L. Leertouwer, Rijnsburgerweg 36, 2333 AB Leiden, tel. 071 - 5190227 Secretaris: G. Eegdeman, Laan van Arenstein 23, 2341 LS Oegstgeest tel. 071 - 5153865, [email protected] Bankrekeningnr.: NL56 INGB 0000 1750 67 t.n.v. 2e penningmeester VVP Leiden-Oegstgeest Kerkdiensten: Dorpscentrum, Lijtweg 9, 2341 HA Oegstgeest Website: www.vvpleidenoegstgeest.nl

Kerstcollecte Tijdens de jaarvergadering van april 2015 is afgesproken, dat de Vereniging voor de jaren 2015 en 2016 het Lilianefonds zal steunen. De collecte, die na afloop van onze kerstviering werd gehouden bracht een bedrag op ad € 194,35.

Sobere maaltijden Ook dit jaar organiseren de gezamenlijke kerken in Oegstgeest in de Veertigdagentijd de sobere maaltijden op de woensdagen. De sobere maaltijd op woensdag 17 februari wordt georganiseerd door onze Vereniging. Wij hebben Rineke Schwencke bereid gevonden iets te vertellen over ‘Vluchtelingenwerk’. De sobere maaltijden beginnen om 17.45 uur in het Willibrordserf en eindigen omstreeks 19.30 uur met een bijeenkomst in de Groene Kerk.

soms verguisd - sommige van zijn liederen zijn jarenlang niet op de radio gedraaid -, maar door het volk op handen gedragen: zijn soms vlijmscherpe teksten werden gemakkelijk geaccepteerd, omdat Brassens een buitengewoon bescheiden en aimabel voorkomen had. Zowel zijn teksten als zijn muziek bieden stof tot overdenking - toen, maar ook nu. Deze bijeenkomst wordt weer afgesloten

met een eenvoudige maaltijd. U moet zich wel even opgeven bij ds. Marjan Driessen, 071-5131422 of [email protected]

Kring ‘Literatuur en Religie’ In februari bespreekt deze kring het boek De Stamhouder van Alexander Münninghoff en in maart het boek Lila van Marilynne Robinson.

Lezing (Ont)sporende Godsbeelden Deze lezing door prof. dr. Hetty Zock wordt georganiseerd in samenwerking tussen onze Vereniging en de Protestantse gemeente Leiderdorp. Helaas moet ik u melden, dat het op dit moment niet zeker is of deze lezing doorgang kan vinden. Houd u de berichtgeving hierover in de gaten. Gé Eegdeman

Kunst en Spiritualiteit à la Carte Op 13 maart zal Martijn Kogelenberg chansons van Georges Brassens ten gehore brengen. Hij begeleidt zichzelf daarbij op de gitaar. Georges Brassens (1921-1981) was en is een van de populairste chansonniers van Frankrijk. De thematiek van zijn repertoire is universeel en gewaagd. Hij schuwde de grote thema’s niet: liefde, vriendschap, dood, armoede, de kloof tussen de gewone man en de elite. Door de autoriteiten

Agenda Het Dorpscentrum is gevestigd aan de Lijtweg 9 te Oegstgeest 15 februari en 21 maart - 20.00 uur Dorpscentrum Kring ‘Literatuur en Religie’ 16 februari en 22 maart - 14.30 uur Dorpscentrum Kring ‘Literatuur en Religie’ 17 en 24 februari, 2, 9 en 16 maart - 17.45 uur Willibrordserf en Groene Kerk Oegstgeest Sobere maaltijd 17 februari - 19.30 uur Scheppingskerk, Van Poelgeestlaan Leiderdorp Lezing over Thomas Merton door ds. Kick Bras 7 maart - 20.00 uur Scheppingskerk, Van Poelgeestlaan ­Leiderdorp Lezing (Ont)sporende godsbeelden door prof. dr. H. Zock (onder voorbehoud) 13 maart - 17.00 uur Dorpscentrum Kring ‘Kunst en Spiritualiteit à la Carte’ 15 maart - 14.30 uur Dorpscentrum Vrijzinnig Protestantse Vrouwengroep 16 maart - 15.00 uur Dorpscentrum Lezing over Spiritualiteit in de ouderdom ‘Meer geluk dan grijsheid’ J.J. Suurmond

Leids Kerkblad | 27

Eglise wallonne

Pasteur consulent: ds. H. Out (Église wallonne de La Haye), tél. 06-44948059, [email protected] Président du consistoire: A. Vletter, Valkenburgerweg 96, 2231 AP Rijnsburg, [email protected] Diaconie: Kumi Tempels, [email protected] Temple: Breestraat 62, 2311 CS Leiden, tél. 071-5134139 Salle Loeber: Breestraat 62, 2311 CS Leiden Compte de l’Eglise: NL72 INGB 0005 3700 99 Compte de la diaconie: NL67 ABNA 0578 6724 48 au nom de Diaconie Waalse Kerk Leiden. Marguillier et organiste: Erik van Bruggen, Breestraat 64, 2311 CS Leiden, tél. 071-5134139, [email protected] Secrétariat: Breestraat 64, 2311 CS Leiden, [email protected] Site web: https://sites.google.com/site/eglisewallonnedeleyde Facebook: eglise wallonne leiden

Collectes diaconales

Étude biblique

La seconde collecte du 14 février sera destinée à Syrie, celle du 28 février à Buffalo City/Safe Park, et celle du 13 mars aux enfants du Togo. Les autres dimanches la collecte diaconale sera destinée au travail de notre propre diaconie.

Le dimanche 21 février à 15h00 le cercle biblique étudiera le ‘Cantique de Moïse et de Myriam’ (Exode 15). Le sujet de l’étude biblique du 13 mars sera le ‘Cantique de Zacharie’. Langues véhiculaires: le français et le néerlandais.

Orgelconcerten

‘Assemblée générale’

Zaterdag 13 februari om 16.30 uur geeft Cor Ardesch een concert op het Steevens/Assendelftorgel. Cor Ardesch is organist van de Grote Kerk van Dordrecht en stadsorganist van die stad. Hij speelt werken van onder meer Johann Jakob Froberger. Het volgende concert staat gepland op zaterdag 12 maart, ook weer om 16.30 uur. Dan speelt Bernhard Winsemius uit Amsterdam. De toegang is vrij; na afloop vindt een collecte plaats ter dekking van de kosten. Voor info: [email protected].

Le dimanche 6 mars après le culte, le consistoire fera le compte rendu de la Journée des consistoires du 27 février à Nieuwkuijk, de même que de l’état actuel des choses de la paroisse.

Programme des prédications Culte le dimanche à 10h30 le 14 février – Pasteur K. Blei le 21 février – M. J.B. la Grouw le 28 février – M. H.J. de Jonge le 6 mars – Pasteur D.Ribs le 13 mars – M. J.B. la Grouw le 20 mars – M.J.B. la Grouw Autres dates à retenir le 13 février à 16h30 – concert d’orgue le 21 février à 15h30 – étude biblique le 22 février à 19h30 réunion du consistoire le 27 février - Nieuwkuijk II le 6 mars à midi – ‘assemblée générale’ le 12 mars à 16h30 – concert d’orgue le 13 mars à 15h30 – étude biblique le 21 mars à 19h30 – réunion du consistoire

28 | Leids Kerkblad

Des idées… avant de… décider : Nieuwkuijk II Depuis plus de deux ans, la classe wallonne réfléchit activement à sa réorganisation en préparation de l’avenir. Parallèllement, le synode de la PKN a entamé un large débat qui mènera à des modifications structurelles importantes, probablement dès 2018 – notamment la diminution du nombre des classes ! Dans ce cadre-là, les Églises Wallonnes doivent présenter cette année un projet de réorganisation. On se souvient qu’en octobre 2013 à Leyde, la Réunion Wallonne s’était mise à ‘rêver’ de l’avenir des Églises Wallonnes. Nous avons eu ensuite ‘Nieuwkuijk I’ en janvier 2015, et maintenant il est temps de passer à l’étape suivante et envisager concrètement l’avenir. Ce sera ‘Nieuwkuijk II’, la Journée des consistoires des Églises Wallonnes le 27 février à l’abbaye de NieuwKuijk.

Carnaval - Aswoensdag Veertigdagentijd - Pasen deel 2 door Marianne Hoogervorst

De vorige keer hebben we naar aanleiding van bovenstaande titel ‘gekeken’ naar de betekenis van Carnaval en Aswoensdag. In dit artikel wil ik met u kijken naar het ontstaan en de betekenis van de Veertigdagentijd en de invulling daarvan in onze tijd.

Liturgische kleuren Het kerkelijk jaar is grofweg verdeeld in sterke tijden en stille tijden. Deze hebben ieder hun eigen kleur in de liturgie. Groen de kleur van groei. Deze groei vindt plaats in de stille tijd. Daarnaast hebben we in de sterke tijd te maken met een feest waarbij de kleur wit hoort en daarbij hoort ook de voorbereiding op grote feesten. In de voorbereiding wordt paars gebruikt, een kleur die ons tot nadenken brengt. De voorbereidingstijd op Pasen geeft ons de gelegenheid na te denken over wat PASEN voor ons betekent.

Pasen is liturgisch gezien het grootste feest in het kerkelijk jaar. Wat betekent het voor ons dat we de verrijzenis van Jezus vieren? We hebben veertig dagen om ons daar op een bijzondere manier in te verdiepen. Veertigdagentijd De Veertigdagentijd begint met Aswoensdag. Vanaf die dag hebben we veertig dagen om ons te verdiepen in ons leven als leerlingen van Jezus. Vroeger werd deze tijd de vastentijd

genoemd. Het Joodse volk kende al het gebruik van vasten. In het Oude Testament wordt één algemeen voorgeschreven vasten- en boetedag genoemd: de Grote Verzoendag, Jom Kippoer (Leviticus 23:27). Daarnaast worden er in het Oude Testament enkele dagen genoemd waarop gevast wordt ter herinnering aan belangrijke gebeurtenissen uit de geschiedenis van het Joodse volk. Te denken valt bijvoorbeeld aan de val van de Tempel en het begin van de Babylonische ballingschap (2 Koningen 25). Deze vastendagen worden door veel Joden nog altijd in acht genomen.



De periode vanaf Aswoensdag tot Pasen omvat zes weken en vier dagen, tezamen dus welgeteld 46 dagen. Maar omdat op zondagen niet wordt gevast, blijven er tot Pasen 40 werkelijke vastendagen over. Veertig: een heilig getal.

Ook in het Nieuwe Testament wordt gesproken over een vastentijd. Jezus zelf begint zijn openbaar leven door zich veertig dagen terug te trekken in de woestijn. Maar op vragen van de Schriftgeleerden verklaart Hij ook wanneer je wel en niet moet vasten. Jezus is daar heel duidelijk in. Daarbij roept Hij in zijn prediking steeds weer op tot bekering, tot een weg die ten leven leidt. De Kerk heeft van oudsher de mensen geholpen door voorafgaand aan grote feesten een tijd van inkeer, boete en verzoening in te stellen. Denk hierbij aan de Advent en de Vastentijd. De vastentijd is niet een tijd van dat mag niet en dat mag niet. Maar een tijd van je bewust iets ontzeggen om ruimte te maken voor zaken die belangrijker zijn dan ons dagelijks bestaan. Waarom zouden we eigenlijk vasten? Een tijdlang hebben we daar niets van willen weten. We veranderden zelfs de naam van de voorbereidingstijd. Het werd de Veertigdagentijd. Maar wat is er mis aan vasten? De Veertigdagentijd is een periode die drie aandachtspunten kent. Te weten: 1. Iets loslaten waarmee je heel vertrouwd bent. Jezelf iets ontzeggen en daarmee verbonden zijn met hen die niets hebben. 2. Delen met anderen van je eigen rijkdom. 3. Tijd nemen om te bidden.

Dat de Paasvasten een tijdsduur van veertig dagen heeft gekregen, gaat terug op de symbolische betekenis van het getal veertig. Het is een heilig getal in de joodse en christelijke traditie. Denkt u maar aan de volgende voorbeelden: Veertig jaar zwierf het volk Israël door de woestijn op zijn tocht naar het beloofde Land. Veertig dagen verbleef Mozes op de berg, toen hij de Wet in tien geboden van God ontving. De profeet Elia ondernam een tocht van veertig dagen naar de berg, waarop God hem zou verschijnen. Jezus verbleef veertig dagen in de woestijn aan het begin van zijn openbare leven. Marianne Hoogervorst is als pastoraal werkster verbonden aan de Oecumeni­ sche geloofsgemeenschap Merenwijk

Leids Kerkblad | 29

BMS Netwerk Notarissen

persoonlijk, betrokken en altijd dichtbij

> Alle rechtsgebieden

Notarissen mr. R.H. Breedveld

> Combinatievoordeel bij gelijktijdig passeren van verschillende akten

mr. E.J. Moolenaar mr. M. Schwarze

Nico Soek begeleidt en verzorgt de uitvaart, ook als u elders verzekerd bent.

> Gratis abonnement op onze elektronische nieuwsbrief

Plantsoen 25 2311 KG Leiden T (071) 516 29 30 F (071) 516 29 35 E [email protected]

> Eigen parkeerterrein

    WAARDENVOLLE  

16458

www.bmsnotarissen.nl BEGELEIDING IN EEN LEVENSCRISIS

WAARDENVOLLE  BHulp EGELEIDING   IN  EEN  LEVENSCRISIS   bij relatieproblemen?  

Begeleiding bij echtscheiding? Hulp  bij  relatieproblemen?  

Begeleiding  balimentatie? ij  echtscheiding?   Afspraken Afspraken  alimentatie?   Opstellen convenant ouderschapsplan? Opstellen  convenant   en  en ouderschapsplan?  

   

 

 

www.jeaninegeijtenbeek.com   06-­‐33750325  /  071-­‐8897675  

in online Schrijf u

voor d

ieuw tis n e gr a

071 - 57 20 076 dag en nacht www.arumuitvaartzorg.nl

Niet pand gericht Maar klant gericht! RE/MAX Makelaarsgilde Leiden Vraag naar:

Wim Lemckert

Samen, stap voor stap Sabien de Bruijne Wasstraat 30 2313 JJ Leiden 06 39 18 80 35 [email protected] www.salut-uitvaartbegeleiding.nl

30 | Leids Kerkblad

Levendaal 73-75 Leiden 071-5162374 of 06-33931000 Sta zes dagen in de week voor u klaar.

Voor verkoop of aankoop van uw woning. [email protected]

e sbri

f

Tien Geboden van Irene Slootweg

Irene Slootweg: werd gereformeerd opgevoed, kerkt in de LSE, is lid van het LSE-verenigingsbestuur, zingt in de Schola Cantorum, en werkt in de faculteit geneeskunde in het AMC aan de innovatie van de medisch-specialistische vervolgopleiding.

De Tien Geboden staan op mijn netvlies. Ze zijn mij met de paplepel ingegoten. Eigenlijk heb ik er niet zoveel mee en juist daarom een mooie gelegenheid om ze hier eens tegen het licht te houden. Het zijn leefregels om onze samenleving voor iedereen leefbaar te houden. Alleen geloof ik meer in het stimuleren van positief gedrag dan het benadruk­ ken van geboden. En als het dan toch eens mis mocht gaan - we zijn mensen en maken fouten - geloof ik in de kracht van opnieuw beginnen, steeds maar weer: Zevenmaal Zevenmaal.

1 Luister naar mij en eer mijn naam: Ik kan luisteren naar God, samen met mensen, in de natuur, als ik een tekst lees of een lied zing. Bijvoorbeeld het lied Wek mijn zachtheid weer, geef mij terug de ogen van een kind heeft mij regelmatig op een ander (menselijker) spoor gezet. Het eren van de naam van God zou ik nooit luidkeels kunnen doen, hooguit als we met de Schola Cantorum Psalm 150 zingen. 2 Kniel niet voor een andere God en bid niet voor beelden: Op dit moment lees ik het boek van Thomas Mann: Jozef en zijn broers. Abraham, Isaac, Jacob en Jozef knielen niet voor andere goden en bidden niet voor beelden. Minachtend spreken zij over andere volkeren die verschillende goden aanbidden. Mijn God is allesomvattend, veelzijdig en sluit niet uit maar uniek? Beter dan andere goden? Ik kan zo niet denken.

3 Wees goed voor je vader en moeder en doe wat ze zeggen Al jong had ik een gevoel van vrijheid en zelfstandigheid. Ik kom uit een warm gezin, geniet enorm van mijn familie en denk met liefde terug aan mijn ouders. Doen wat mijn ouders zeggen, heb ik zeker niet altijd gedaan. Dat heeft nooit tussen ons in gestaan.

7 Zorg goed voor de man of vrouw met wie je getrouwd bent Als je om welke reden dan ook elkaar kwijt raakt, dan is het fijn dat liefde vele kleuren kent. Ik vergeet nooit de preek van Christiane Berkvens over de zeven kleuren van de liefde. Een andere kleur liefde maakt het voor mij mogelijk zorgvuldig om te gaan met de man met wie ik was getrouwd.

4 Vloek niet en gebruik mijn naam niet verkeerd Bij dit gebod moet ik direct denken aan mijn dagelijks treinreis van Leiden naar Amsterdam Holendrecht. De vertragingen en overvolle treinen maken het beest in mij los. Niets wekt mijn zachtheid. Ik dring voor, vloek en ben ongeduldig. Als ik uitstap en langs het billboard ‘gij zult niet vloeken’ loop, voel ik me niet eens aangesproken. Eigenlijk best vreemd…

8 Je mag niet stelen Ooit nam ik als verpleegkundige een damasten tafellaken mee naar huis. Het zat in de linnenkamer tussen een stapel schone lakens. Na een paar maanden bracht ik het opgelucht weer terug. Soms neem ik een glas mee van een terras of kroeg na een mooie avond. Daar drink ik overigens nooit uit. Wellicht ook eens terugbrengen?

5 Maak van de rustdag, de zondag een speciale dag Zonder moeite leef ik dit gebod al mijn hele leven na. Op zondag ga ik naar de kerk. Recent nog was ik op werkbezoek in Toronto. Ik kwam aan op zondag en maakte dezelfde dag nog een prachtige viering mee. Een prachtig koor zong Gregoriaans en een jonge enthousiaste pastor sprak over het goede doen met een intentie die daarbij past. Het was alsof ik thuis was. 6 Je mag geen andere mensen doden Ik heb nog nooit iemand gedood. Maar als het hier ook gaat om mensen doodzwijgen of negeren, dan sta ik niet voor mijzelf in.

9 Je mag niet liegen Onderzoeksintegriteit! Recent ben ik gepromoveerd en je integriteit als onderzoeker is belangrijk. Heb ik echt alle bronnen van a-z bestudeerd? Zijn de data zorgvuldig tot stand gekomen? Plagiaat? Ik was in die periode heel actief bezig met niet-liegen. 10 Wees niet jaloers op andere mensen: Ik kan intens jaloers zijn op talenten van mensen, bijvoorbeeld iemand met een perfecte roeihaal, of iemand die mooi kan zingen, orgel spelen of debatteren. Gelukkig kan ik wel van deze mensen genieten en raak ik geïnspireerd om in ieder geval mijn eigen talenten niet in de grond te stoppen.

Leids Kerkblad | 31

Mens in Beeld Gesprek met Jorine de Klerk, kerkelijk werker in de Maranathawijk door Ella Veenstra

We spreken af bij mij thuis in de Merenwijk. Jorine moest toch in De Regenboog zijn voor pastoraal overleg met haar collegapastores uit Leiden. Ze werkt sinds 1 januari in de Maranathawijk en is nog volop bezig zich te oriënteren en kennis te maken. Haar woonplaats is Harmelen en dat is niet bepaald naast de deur. Maar het gaat prima hoor, vertelt ze opgewekt. Ze heeft hier in Leiden een fiets, die ze stalt bij de Vredeskerk, waar ze vaak moet zijn. ‘Op de fiets leer ik de wijken waarin mijn werkterrein ligt goed kennen en bovendien vind ik het prettig om in beweging te zijn’. Tot voor kort had ze ook een aanstelling in Woerden maar die is nu vervangen door de benoeming in Leiden. In Woerden bracht ze ook haar jeugd en schooltijd door. Jorine ging na het VWO naar de Sociale Academie in Ede. Ze studeerde af als maatschappelijk werker. Met haar eerste man vertrok ze al snel naar Kapelle-Biezelinge in Zeeland. Daar werkte ze een tijd in Middelburg bij de Kinderbescherming. Ze bleef steeds kerkelijk berokken.

Haar gezin was inmiddels uitgebreid met drie kinderen en ze woonden in Bunschoten. Vanuit die woonplaats werkte ze als maatschappelijk werker in een gezondheidscentrum in Almere. Ze kreeg echter steeds meer belangstelling voor spiritualiteit en filosofie en dat resulteerde in een tweejarige cursus aan de VU in Amsterdam. Ze besloot daarna een opleiding HBO-Theologie te gaan volgen en ze koos de afstudeerrichting pastoraal werk. In 2007 vond ze werk in de Bethelkerk in Utrecht- Zuilen, waar ze nu nog steeds werkzaam is. Komend voorjaar hoopt ze de postacademische opleiding Geestelijke Begeleiding af te ronden. Dit is een opleiding aan de PthU, in nauwe samenwerking met het Titus Brandsma Instituut, dat verbonden is aan de Radbouduniversiteit. In deze opleiding komen theologie, filosofie en psychologie samen. Raakvlakken en verbindingen in deze studies hebben haar hart. Jorine ervaart de rooms-katholieke spiritualiteit als een zeer waardevolle aanvulling op haar protestantse achtergrond. Ze heeft een duidelijke visie op haar werk: gemeenteopbouw en pastoraat zijn voor haar belangrijke taken in de periode dat ze hier zal zijn. Daar stort ze zich met veel enthousiasme op. In het pastoraat heeft ze veel ervaring. Het toerusten van vrijwilligers doet ze graag, evenals het leiden van kringen, wat ze hier ook hier hoopt te gaan doen. Af en toe voorgaan in diensten doet ze met plezier en is belangrijk: ‘Ik ben dan ook zichtbaarder voor de gemeente’. De komende maanden bestaat haar werk vooral uit het pastoraal samenvoegen van de Maranathawijkgemeente en de Vredeskerk, in nauwe samenwerking met René Venema en de betrokken vrijwilligers. Samen zoeken hoe je in de toekomst kerk wilt zijn, is een uitdaging voor Jorine. Jorine is onder de indruk van de hartelijke, open manier waarop ze ontvangen wordt. ‘Mensen praten hier makkelijk, dat waardeer ik. Ik vind de sfeer fijn, ontspannen’. In De Wijkplaats ziet ze hoeveel werk er verzet wordt voor mensen binnen en buiten de kerk. Het is een waardevolle, belangrijke plaats van ontmoeting in de wijk. We bekijken samen het Leids Kerkblad. De PgL is een interessante kerk in een leuke stad, waarin nog veel te ontdekken valt. Al met al heeft Jorine een druk leven want ze heeft ook nog een levenspartner die predikant is in Oost-Souburg (Zeeland). Samen met hem beoefent ze graag haar hobby’s: wandelen, klassieke muziek luisteren, lezen en films kijken. Het gesprek heeft wat langer geduurd dan we gedacht hadden, maar met Jorine ben je niet snel uitgepraat.

32 | Leids Kerkblad

500 jaar Reformatie 1517 - 2017 door Sytske Visscher

Bijna het belangrijkste jaartal, dat protestantse kinderen nog niet zo heel lang geleden bij de geschiedenisles moesten leren was ‘31 oktober 1517 Maarten Luther slaat zijn 95 stellingen aan de deur van de slotkapel in Wittenberg’. Voor hele generaties schoolkinderen markeerde dit moment/dit jaartal de geboorte van de protestantse kerk. Hoewel de echte herdenking pas in het volgend kalenderjaar zal plaatsvinden, zijn de voorbereidingen al zo’n twee jaar in volle gang. Wereldwijd hebben zich kerken, universiteiten, musea, en ook steden verenigd in een internationaal platform dat ‘deskundigheid, ideeën, activiteiten en producten aanbiedt naar aanleiding van 500 jaar reformatie’, aldus de website van de Nederlandse Stichting Refo500 (www.refo500.nl). De organisatie richt zich op de grote invloed die de reformatie in Europa heeft gehad op zes verschillende gebieden - historisch, theologisch, religieus, politiek, sociaal en cultureel - en negen verschillende thema’s waarop een gevarieerd programma van reizen, dagtochten, studiedagen, conferenties, publicaties, lesmateriaal, concerten en tentoonstellingen wordt aangeboden. Ook in Nederland is een uitgebreid programma samengesteld. In het kader op deze pagina vindt u een greep uit het aanbod.

Afgevaardigden van diverse kerken in Nederland zijn op initiatief van Refo500 met elkaar in gesprek gegaan. Afgesproken is dat activiteiten in het kader van het jubileumjaar vooral plaatselijk en in samenwerking met de verschillende kerken zullen plaatsvinden. De PKN zal landelijk en lokaal - veelal in samenwerking met Refo500 - ook tal van activiteiten organiseren. Het startsein zal worden gegeven tijdens de viering van Hervormingsdag 2016. Daarover staat uitgebreide informatie op de website van de PKN: www.protestantsekerk.nl, tabblad Nieuws: 500 jaar protestant: ook relevant voor u. Een activiteit waaraan ook door een breder publiek actief kan worden deelgenomen is het Groot Reformatiekoor. Dit koor zal op diverse plaatsen in Nederland één repertoire instuderen, dat in het teken zal staan van 500 jaar Reformatie. Er zullen liederen uit de tijd van de Reformatie ten gehore worden gebracht, een speciaal daarvoor gecomponeerde Reformatiecantate en werken van Johann Sebastian Bach. Vanaf 2016 zal er op diverse plaatsen in drie regio’s worden gestudeerd: in Noord-, Midden- en Zuid-Nederland. De deelnemende koren in deze regio’s zullen afzonderlijke optredens verzorgen. Ook zal er zowel in 2016 als in 2017 één groot concert worden gegeven, waaraan alle deelnemende koren zullen meedoen. Daarvan zullen CD-opnames worden gemaakt. Als muzikale afsluiter is er in 2016 een koor- en samenzangreis naar Worms en in 2017 een koorzangreis naar Erfurt, Wittenberg en De Wartburg. De dirigent van het Groot Reformatiekoor is Peter Wildeman en de regionale koren staan onder leiding van diverse andere vakbekwame dirigenten. Iedereen vanaf 16 jaar kan lid worden van het koor. De website www.reformatiekoor.nl geeft daarover meer informatie.

Agenda 31 oktober 2015 - 31 oktober 2016 Bijbeljaar 2016: 500 jaar Novum Instrumentum van Erasmus 5 februari - 26 juni 2016 Museum Gouda: tentoonstelling Erasmus ‘Ik wijk voor niemand’ 7 maart Faculteit Godgeleerdheid van de VU en Bijbels Museum - start tentoonstelling ‘Novum Testamentum Editum Est’, 18 maart Driestar Studium Generale: Geweld in het Oude Testament 7 april Universiteit Leiden Studium Generale: Erasmus als auteur van de Lof der Zotheid 22 april Universiteit Groningen Studium Generale: vroegmoderne Nederlandse Bijbels 11 mei TU Apeldoorn, studiedag ‘Reformatie en Israël’ 31 augustus - 2 september Internationale conferentie ‘John Owel: tussen orthodoxie en moderniteit’ Organisatie: RU Groningen, VU Amsterdam, TU Apeldoorn, TU Kampen, ETF Leuven 7 oktober 2016 - 8 januari 2017 Museum Catharijneconvent Utrecht: tentoonstelling ‘Heilig Schrift’ - over Tanach, Bijbel en Koran Dit is slechts een greep uit het aanbod. Ga voor meer informatie naar de website www.refo500.nl

Leids Kerkblad | 33

College van Kerkrentmeesters Secretaris: J.P. Karstens, tel. 071 - 5212087 Adres: Kerkelijk Bureau, Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden, tel. 071 - 5764145, [email protected] Bankrekeningnrs: NL78 INGB 0000 0418 78 t.n.v. Protestantse Gemeente te Leiden (voor giften) NL92 INGB 0000 1215 54 t.n.v. Actie Kerkbalans Leiden (voor vrijwillige bijdragen) Kerkelijk Bureau: Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden Geopend: maandag t/m donderdag van 09.00-12.00 uur, tel. 071 - 5764145 Mutaties: in verband met verhuizing, huwelijk, geboorte of overlijden gaarne melden bij het Kerkelijk Bureau ten behoeve van de v­ erwerking in de ledenadministratie. Collectebonnen: Bonnen van € 0,75 (€ 15,00 per vel), van € 1,20 (24,00 per vel) en € 2,00 (€ 40,00 per vel). Collectebonnen bestellen? a. In de webwinkel op www.protestantsegemeenteleiden.nl of b. Door betaling op bankrekeningnr. NL78 INGB 0000 0418 78 t.n.v. Protestantse gemeente te Leiden o.v.v. aantal bonnen en prijs

Zonder vrijwilligers ben je kansloos Zo openden wij als College onze toespraak tot de ruim 70 vrijwilligers van de Hooglandse Kerk en de Marekerk die op vrijdag 15 januari in de Hooglandse Kerk bijeen waren voor een Nieuwjaarsborrel. Immers dank zij de vrijwilligers kunnen wij de beide monumentale kerken verhuren en verlicht die verhuur in aanzienlijke mate de exploitatie- en onderhoudskosten van deze kerkgebouwen. De circa 120 vrijwilligers houden de kerken schoon, helpen bij de catering, zijn beschikbaar voor hand- en spandiensten (bij nacht en ontij soms om de stoelen weer op de gewenste plaatsen te zetten) en zijn gastheer en gastvrouw bij de openstelling van de beide kerken. Velen zijn wekelijks in de kerk aan het werk voor de instandhouding van de kerk. Voor al die activiteiten worden zij eenmaal per jaar in het zonnetje gezet. Zij hoeven dan niet zelf te bedienen, maar worden bediend door de leden van ons College.

Voorzitterswisseling Op 17 januari nam Egbert Moolenaar in de Marekerk afscheid als ouderlingkerkrentmeester en daarmee ook als voorzitter van het College van Kerkrentmeesters. Op diezelfde zondag werd in de Hooglandse Kerk Simon van Wijlen bevestigd als ouderling-kerkrentmeester om voorzitter te worden van het College van Kerkrentmeesters. In de vergadering van 1 februari droeg Egbert Moolenaar het voorzitterschap over aan Simon van Wijlen. Zes jaar

34 | Leids Kerkblad

heeft Egbert de voorzittershamer gehanteerd. Op vriendelijke, humorvolle en resultaatgerichte wijze leidde hij de vergaderingen. Duurden de vergaderingen van het College in het verleden nog wel eens tot zeer laat in de avond, sinds het aantreden van Egbert werd er tot uiterlijk 23.00 uur vergaderd. Veel is er in die zes jaren onder zijn leiding gebeurd en tot stand gebracht, zoals bijvoorbeeld de renovatie van het orgel van de Marekerk. Van zijn kennis op juridisch en notarieel gebied hebben wij zeer veel profijt gehad. Eén van zijn laatste taken was het voorzitterschap van het Comité 700 jaar Hooglandse Kerk. Een intensieve taak. Maar met een prachtig resultaat: een veelheid van activiteiten. In één van de komende nummers van het kerkblad zal nog nader worden stilgestaan bij zijn afscheid. We zijn dankbaar dat Simon van Wijlen

het voorzitterschap heeft willen overnemen en dat er geen vacature is ontstaan. Het kerkelijk werk in Leiden is voor Simon geen onbekend terrein. Tot aan zijn vertrek naar het buitenland, vier jaar geleden, was hij ruim acht jaar lid van de kerkenraad van de Leidse Binnenstadsgemeente, waarvan vier jaar voorzitter. Van zijn leidinggevende capaciteiten en van zijn bijzondere kennis op het gebied van de ICT hopen wij veel profijt te hebben.

Kerkbalans 2016 Op dit moment zijn wij druk bezig met het verwerken van de honderden toezeggingsformulieren en is het nog niet mogelijk een eerste impressie te geven. Wij hopen dat zo snel mogelijk te kunnen doen. In elk geval dank voor uw toezegging. Indien u nog geen toezegging hebt gedaan, dan verzoeken wij u hierbij dit alsnog te doen en het formulier naar ons Kerkelijk Bureau te zenden. Hans Karstens

Verantwoording collectes juli t/m december 2015 Diaconie Protestantse gemeente te Leiden Pastoraat Protestantse gemeente te Leiden Opbouw Protestantse gemeente te Leiden Onderhoud gebouwen Collecten Heilig Avondmaal Jeugdwerk Leiden Jongerendiaconaat Leiden Godsdienstonderwijs Openb. Scholen Alphadiensten Marekerk Bijzonder Kerkenwerk: Evensongs Kerstavonddienst Marekerk Kerstnachtdienst Pieterskerk (wordt vervolgd)

€ € € € € € € € € € € €

13.340,40 13.338,11 4.994,84 5.954,37 1.638,99 747,37 662,80 675,48 324,64 1.389,05 499,49 9.208,22

Engelen met zwarte snorren door Renata Barnard Een Paaswake in de Domkerk, een paar jaar geleden, een feest van licht. Toen wij als laatsten naar buiten kwamen was het donker op het plein, alleen een enkele lantaarn brandde. Wij, een paar vriendinnen, waren stil en uitbundig tegelijk. Vol van het licht dat we in ons opgenomen hadden. In de verte liepen een paar duistere gestalten, keken ons aan, riepen iets onverstaanbaars. Kleine mannen, zwarte snorren. Ze zagen er dreigend uit. We verstrakten, hielden onze tassen steviger vast. De mannen kwamen dichterbij, leken doelbewust op ons af te komen, riepen weer iets. Licht dat duister zou overwinnen leek plotseling ver weg. Een mooi sprookje, niet bestand tegen de harde werkelijkheid. We deinsden terug. Dat een mens in een paar seconden zo vreselijk bang kan worden! De drie mannen aarzelden even, liepen ons toen voorbij. We ontspanden. Maar een van ons stond plotseling stil, gaapte hen na. Keek verbijsterd. We stootten haar aan, wat is er? Ze bleef even stil. Toen zette ze haar handen aan de mond en riep hen na dwars over dat stille plein : ‘Christos anesti!’ Een echo kwam terug uit de verte : ‘alethos anesti!’ We dromden om haar heen. ‘Wat was dat, wat riep je nou?” Ze keek nog wat verbijsterd, een verlegen lachje : ‘Weet je wat ze zeiden? Het duurde even voor het tot me doordrong. “De Heer is waarlijk opgestaan”, dat zeiden ze, “Christos anesti!” In het Grieks, het waren Grieken. Ze hadden ons vast uit de kerk zien komen. Het gekke is dat ik hun woorden eerder zag dan hoorde. Hoe dat kan?!’

We hebben er nog lang over nagepraat. Na de schrik die niet zomaar verdwenen was. Een van ons dacht zelfs een mes te hebben zien schitteren, maar de anderen zeiden dat het hun witte shirts waren die in het donker oplichtten. Alle drie hadden we het gevoel dat het nu helemaal Pasen was. Alsof we eerst echt door het duister heen hadden moeten gaan om het licht werkelijk te zien. Pasen, ons aangezegd door drie vreemde mannen…. Engelen beweert Mirjam nog steeds ‘Je zag toch iets wits schitteren? Nou dan. Engelen met zwarte snorren - om al onze vooroordelen teniet te doen’. Uit: Renata Barnard en Folly Hemrica, Engel met gebarsten vleugel (uitg. Stichting Docete, Utrecht 2013).

Kerkdiensten ■■ Zondag 14 februari - Invocabit

Deurcollecte: huur en onderhoud kerkelijke gebouwen

Evangelisch-Lutherse Kerk

10.15 u. ds. K. v.d. Horst

Dorpscentrum Oegstgeest

10.30 u. ds. P.A. Wilbrink, Delft Waalse Kerk

Hooglandse Kerk

10.00 u. ds. A. Alblas 11.45 u. oecumenische studentendienst, C. van Bree Marekerk

10.00 u. ds. J. van der Meijden, Rijssen 17.00 u. ds. T. Jacobs Maranathawijk

10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk

10.00 u. ds. G.J. Venema Antoniuskerk

10.00 u. mw. ds. E.M. Ezinga, verbindingsdienst m.m.v. Bright

10.30 u. ds. K. Blei, Haarlem

Zuydtwijck

10.30 u. mw. ds. M.J. Wassenaar ■■ Zondag 21 februari - Reminicere

Zorgcentrum Groenhoven

10.00 u. geen dienst Overrhyn

10.30 u. R. Rus, Oegstgeest LUMC

10.00 u. ds. A.J. Hammer

Alrijne Ziekenhuis Leiden

10.15 u. pastor H. van Breukelen

Dorpskerk Leiderdorp: dienst voor mensen met een verstandelijke beperking

15.00 u. mw. S. Poppe-Rienks, Oegstgeest ■■ Maandag 15 februari

De Regenboog

10.00 u. ds. E.P. Meijering, m.m.v. het Regenboogkoor

■■ Zaterdag 20 februari

Haagwijk

15.00 u. mw. ds. M.J. Wassenaar

Deurcollecte: kosten predikanten en kerkelijk werkers Hooglandse Kerk

10.00 u. ds. A. Alblas 11.45 u. oecumenische studentendienst, mw. ds. Chr. van den Berg-Seiffert Marekerk

10.00 u. ds. T. Jacobs 17.00 u. ds. J. Quist, Scheveningen Maranathawijk

10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk

10.00 u. H. Boter Antoniuskerk

9.15 u. ds. B.J.W. Schelhaas

Leids Kerkblad | 35

De Regenboog

10.00 u. mw. A. Mooij

Evangelisch-Lutherse Kerk

10.15 u. geen dienst

Dorpscentrum Oegstgeest

10.30 u. mw. ds. A. van Wijngaarden-Junge, Rotterdam Waalse Kerk

10.30 u. J.B. la Grouw

Zorgcentrum Groenhoven

10.00 u. R. Rus, Oegstgeest Overrhyn

10.30 u. pastor H. van Breukelen LUMC

10.00 u. pastor J.H.S. Evers

Alrijne Ziekenhuis Leiden

10.15 u. ds. A.C. Kooijman

Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal)

10.00 u. ds. S.J. Zwaan

■■ Zondag 28 februari - Oculi

Deurcollecte: huur en onderhoud kerkelijke gebouwen

Marekerk

10.00 u. ds. T. Jacobs 17.00 u. ds. G.H. Abma, Gouda Maranathawijk

10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk

10.00 u. ds. G.J. Venema, dienst van Schrift en Tafel Antoniuskerk

9.15 u. mw. G. Neels De Regenboog

10.00 u. leden geloofsgemeenschap Evangelisch-Lutherse Kerk

10.15 u. geen dienst

Dorpscentrum Oegstgeest

10.30 u. ds. A. Klamer Waalse Kerk

10.30 u. ds. D. Ribs

Zorgcentrum Groenhoven

10.00 u. ds. G.F. Smaling, Oegstgeest Overrhyn

10.30 u. C. van Rijn, Katwijk LUMC

10.00 u. pastor H. van Breukelen Alrijne Ziekenhuis Leiden

Hooglandse Kerk

10.00 u. ds. A.C. Kooijman 11.45 u. oecumenische studentendienst, mw. R. Goldbach 19.00 u. ds. A. Alblas, cantatedienst m.m.v. Voix Jolies

10.15 u. ds. A.C. Kooijman, dienst van Schrift en Tafel

Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal)

10.00 u. ds. F.C. van Dijke ■■ Maandag 7 maart

Antoniuskerk

10.00 u. ds. P.F. Warmenhoven De Regenboog

10.00 u. mw. ds. E.S. Smidt, viering van de Maaltijd Evangelisch-Lutherse Kerk

10.15 u. G.W. Scholten

Dorpscentrum Oegstgeest

10.30 u. ds. K.H. van Klaveren, Den Haag Waalse Kerk

10.30 u. J.B. la Grouw

Zorgcentrum Groenhoven

10.00 u. geen dienst Overrhyn

10.30 u. M. v.d. Linden, Katwijk LUMC

10.00 u. ds. A.J. Hammer

Alrijne Ziekenhuis Leiden

10.15 u. A.E.M. Scholten

Dorpskerk Leiderdorp Dienst voor mensen met een verstandelijke beperking

15.00 u. pastor R. van Dijk Vredeskerk Zaterdag 19 maart

20.00 u. voorstelling De Passie, m.m.v. Dawwagiem ■■ Zondag 20 maart - Palmzondag

Deurcollecte: jeugdwerk Leiden

Marekerk

10.00 u. ds. C. van Andel, Amsterdam 17.00 u. ds. D. Verboom 19.30 u. G. de Boo, Alphadienst Maranathawijk

10.00 u. zie Vredeskerk

Haagwijk

15.00 u. pastor H. van Breukelen ■■ Woensdag 9 maart Biddag voor gewas en arbeid

Vredeskerk

10.00 u. ds. F.D. Rooze Antoniuskerk

10.00 u. mw. ds. E.M. Ezinga, Heilig Avondmaal De Regenboog

10.00 u. mw. pastor M. Hoogervorst Evangelisch-Lutherse Kerk

10.15 u. mw. pastor B. Heckel Dorpscentrum Oegstgeest

10.30 u. mw. ds. C.E. Dahmen, Berkenwoude Waalse Kerk

10.30 u. H.J. de Jonge

Zorgcentrum Groenhoven

10.00 u. geen dienst

Marekerk

15.00u. ds. A. de Snoo, kinderbiddagdienst, dienst in Herengrachtkerk 19.30 u. ds. T. Jacobs ■■ Donderdag 10 maart

Regenboog

19.00 u. pastor A. van der Helm, eucharistieviering ■■ Zondag 13 maart - Judica

Hooglandse Kerk

10.00 u. ds. A. Alblas, m.m.v. Liesbeth Boertien 11.45 u. oecumenische studentendienst, P. van Geest Marekerk

10.00 u. ds. T. Jacobs, belijdenisdienst 17.00 u. ds. A.F. Troost, Ermelo Maranathawijk

10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk

10.00 u. ds. G.J. Venema, intocht met kinderen Antoniuskerk

10.00 u. mw. ds. E.M. Ezinga De Regenboog

10.00 u. mw. pastor C. Hofschreuder, palmpasenoptocht Evangelisch-Lutherse Kerk

10.15 u. geen dienst

Dorpscentrum Oegstgeest

10.30 u. mw. S. Poppe-Rienks, Oegstgeest

Deurcollecte: kosten predikanten en kerkelijk werkers

10.30 u. D. de Roest

10.00 u. mw. ds. M.A. de Vries

Hooglandse Kerk

Zorgcentrum Groenhoven

Overrhyn LUMC

Alrijne Ziekenhuis Leiden

10.15 u. pastor H. de Groot ■■ Zaterdag 5 maart

10.00 u. ds. A. Alblas, jeugddienst m.m.v. Denise Jannah 11.45 u. oecumenische studentendienst, ds. H.E. Schouten Marekerk

Zuydtwijck

10.30 u. pastor H. van Breukelen ■■ Zondag 6 maart - Laetare

10.00 u. ds. L.J. Vogelaar, Den Haag, jeugddienst 17.00 u. ds. N. de Boo, Zeist Maranathawijk

10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk

Deurcollecte: Rode Kruis, afdeling Leiden Hooglandse Kerk

10.00 u. ds. A. Alblas, m.m.v. de Leidse Cantorij 11.45 u. oecumenische studentendienst, pastor W. Burgering

36 | Leids Kerkblad

10.00 u. S.L.S. de Vries, m.m.v. de Cantorij

Waalse Kerk

10.30 u. J.B. la Grouw

10.00 u. mw. S. Poppe-Rienks, Oegstgeest Overrhyn

10.30 u. ds. G.F. Smaling, Oegstgeest LUMC

10.00 u. pastor H. van Breukelen Alrijne Ziekenhuis Leiden

10.15 u. ds. A.C. Kooijman en A.E.M. Scholten, cantatedienst Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal) dienst voor doven

10.00 u. A.F. de Best