Verstrikt in web van intriges

05 Vrijdag Oktober2007

Morgen in De Pers op Zaterdag onder meer: Jan Marijnissen is helemaal terug. Onderzoek: bedelen, wat schuift dat nou? En natuurlijk Per Se, hét uitgaanskatern voor het weekeinde, inclusief vacature-index. De Pers op Zaterdag wordt morgen verspreid in de grote

steden. Op straat, in de horeca en bij de grotere Bruna’s. Mocht u hem niet kunnen vinden, dan kunt u PERS gevolgd door uw postcode naar 5566 sms’en. U ontvangt een bericht met daarin de dichtstbijzijnde twee locaties waar u de Pers op Zaterdag kunt ophalen.

 






opzaterdag

Scarface

Tony Montana, Pacino’s meesterwe

rolmodel >>p

rk inspireert het

   


 

32

getto

 



 

 


Drie nominaties

Ajax ook uit UEFA Cup

Drie danseressen strijden vanavond in Maastricht om de Zwaan voor de beste dansprestatie. Een van de kandidaten is Michele Jimenez. ‘Zoals Carmen geen consessies in de liefde doet, doet Jimenez geen concessies in de dans.’ 19

Als goedmakertje voor de nederlaag tegen Slavia Praag mochten de seizoenkaarthouders van Ajax gisteren gratis naar de thuiswedstrijd tegen Dinamo Zagreb in de Amsterdamse Arena. Ze hadden beter thuis kunnen blijven.

De beste danseres



Morgen in De Pers op Zaterdag

  Se

 

  

Leesvoer voor het weekend

Roemloos onderuit

27

 


... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Voetbal Heilloze missie Martin Jol

Integratie

Scheffer: Máxima is hooghartig

Verstrikt in web van intriges Elke dag als Martin Jol naar het trainingsveld van Tottenham Hotspur rijdt, ziet hij een batterij cameraploegen die hoopt dat hij niét verschijnt. Dan is er eindelijk het nieuws waar iedereen al maanden over wil berichten. Stephan Wageman LONDEN/AMSTERDAM

...

Martin Jol is verstrikt geraakt in een kansloos gevecht om de macht bij de Londense club. De voorzitter wil dat hij vertrekt, de vice-voorzitter kan hem niet uitstaan, de technisch directeur praat zelden met hem en de afdeling communicatie voedt de Engelse media met berichten die zijn positie nog verder verzwakken. Zij wachten allemaal tot hij een fout maakt, want de afkoopsom van 7,5 miljoen euro die de Nederlander in zijn contract heeft staan, is het waard om voor te vechten. Van het ene op het andere moment is Jol de regie over zijn eigen werkzaamheden kwijtgeraakt en loopt hij in Engeland rond als een terminale patiënt. Misschien dat hij het tot het eind van het seizoen uithoudt, misschien tot het eind van de maand, maar Jol zal zelf niet verbaasd zijn als de machthebbers zondag na een nederlaag bij Liverpool de stekker er al uittrekken. Achterliggende reden van zijn naderende vertrek lijkt de verkoop

Prinses Máxima heeft zich met haar relativering van de Nederlandse identiteit hooghartig en provocatief opgesteld en een belangrijk deel van de bevolking van zich vervreemd. Kustaw Bessems AMSTERDAM

...

van de club te zijn. De waarde van Tottenham Hotspur is onder het bewind van Jol, die door zijn fans liefkozend Tony Soprano wordt genoemd, enorm gegroeid. Om het profiel van Spurs nóg meer uitstraling te geven is achter de schermen besloten om een internationale toptrainer aan te stellen. Zo hoopt de investeringsmaatschappij en grootaandeelhouder ENIC een maximaal rendement bij verkoop te krijgen.

Coach Martin Jol loopt in Engeland rond als een terminale patiënt Jol denkt zelf dat zijn werkgever al een overeenkomst met Sevilla-trainer Juande Ramos heeft. Geen vreemde gedachte, want de Spanjaard verscheen samen met vice-voorzitter Paul Kemsley op een foto in de Engelse kranten. Toeval, liet de club weten. Beiden liepen elkaar in een hotel per ongeluk tegen het lijf. Jol weigert op te geven. Niet alleen om zijn afkoopsom veilig te stellen. ‘Mijn hele familie zit bij de mariniers. Een commandant verlaat nooit zijn troepen. Als hij dat doet, is hij verloren’, weet de coach. 1 Lees meer op pagina 27

wegens succes verlengd

Zuid-Afrika

3.200 mijnwerkers weer veilig Mijnwerkers komen uitgeput en opgelucht de 2,2 kilometer diepe goudmijn uit waar ze meer dan 24 uur vastzaten. Woensdag viel de elektriciteit uit waardoor de lift niet meer werkte. Met een takellift die normaal

alleen voor gereedschap wordt gebruikt, konden 75 mannen per keer in veiligheid worden gebracht. Na 44 keer takelen, was gisteravond de laatste mijnwerker uit de diepte gehaald. 1 AP

Dat zegt Paul Scheffer, een van de belangrijkste denkers over immigratie en integratie in deze krant. Vandaag komt zijn magnum opus uit, Land van aankomst. Máxima zei onlangs dat zij ‘de’ Nederlandse identiteit niet had gevonden en dat ‘de’ Nederlander niet bestaat. Máxima spiegelde zich aan haar overleden schoonvader Claus die zich ‘wereldburger’ noemde. Máxima bagatelliseert volgens Scheffer de opgave om migranten te integreren. ‘Het is hooghartig dat zij zichzelf een wereldburger noemt. Omdat ze in Buenos Aires is geboren, in New York heeft gewoond en nu in Wassenaar is geland. Het ergert me zo. Zij begrijpt niet dat het overgrote deel van de Nederlanders heel erg aan een plek is gebonden. Door geschiedenis, taal, werkgelegenheid, huwelijkspatronen. Het is normatief en hoogmoedig om te zeggen dat iedereen wereldburger moet zijn. Ze heeft uitsluitend in gated communities gewoond. Die lijken allemaal op elkaar.’ Scheffer meent dat Máxima zich distantieert van bijna een derde van de bevolking: mensen die stemmen op Wilders, Verdonk of Marijnissen. ‘Nooit voelden zo veel mensen zich niet thuis in het politieke midden. Het antwoord van Máxima is: wij zeggen het vertrouwen in dat deel van de bevolking op.’ Lees meer op pagina 6

Spaarrekeningen veranderen nogal eens van rente. SNS Keuzedeposito niet. Daar zet je je spaargeld voor minimaal één jaar vast en krijg je maar liefst 4,5%* rente. Gegarandeerd. Wees er snel bij, dit aanbod geldt tot en met 31 oktober 2007. Ook voor ondernemers. Kijk voor meer informatie en de voorwaarden op snsbank.nl of snsregiobank.nl. *

) Rente per 27 augustus 2007. Na 31 oktober 2007 zijn rentewijzigingen voorbehouden.

gegarandeerd 4,5% rente voor je spaargeld

2

De Twee

 

   

 


DE WERELD VOLGENS

KOSTER + JOJANNEKE HET TIJDSCHRIFT

MET MEDEWERKING VAN MAARTEN BLOEM

Q&A 020-5928XXXXXX

Jolanda Holwerda: ’Moeders met ambitie zitten een beetje in het verdomhoekje’

’Lof’ is glossy voor ploetermoeders Ploetermoeders krijgen met Lof een eigen tijdschrift. Post-feministen ergeren zich nu al aan het blad. ‘Ik zou vrouwen graag met een zweepje de arbeidsmarkt opjagen.’ De moeders met ambitie zien er opvallend eenvormig uit. Op het podium in eetclub Fifteen staan vier vrouwen in bloemetjesjurken, met halflange blonde haren en op kekke leren laarzen te wachten tot ze het eerste nummer van Lof in ontvangst kunnen nemen. Hoofdredacteur Jolanda Holwerda, een ex-communicatiemedewerker bij telecomdienstverlener Enertel, nodigde op haar veertigste verjaardag veertig vriendinnen uit om een nieuwe titel te verzinnen voor moeders die zich niet herkennen in de Jan, de Linda of de Esta. ‘Lof is een blad met een missie. We willen werkende vrouwen inspireren en motiveren en als het even kan nog een beetje politieke invloed uitoefenen. Moeders met ambitie zitten een beetje in het verdomhoekje. Als Ad Scheepbouwer van KPN zegt dat vrouwen geen ambitie hebben, dan raakt mij dat diep in mijn ziel. We hebben nog veel te doen.’ Holwerda speelt vandaag een thuiswedstrijd. We zien de onver-

DE ONTMOETING

De ploetermoeders zien er opvallend eenvorming uit. MARIE-JOSE VAN DEN ENDE

mijdelijke Ageeth Telleman, moeder en Amsterdams D66-opperhoofd, we zien Agnes Jongerius van de FNV en we botsen op tegen Martine Willekens. De vrouw van Studio Sport-presentator Toine van Peperstraten zet zich vrijwillig in voor de goede zaak. ‘Dit

is een blad voor ploetermoeders. Bij mij gaat het redelijk. Toine moet ‘ s avonds werken en kan dus overdag bij de kinderen zijn. Ach, ik ga nog steeds twee keer in de week op stap’, glundert de in zwart mantelpak gestoken pr-akela. ‘Wij zijn, geloof ik, meer Goois ge-

kleed hier’, gniffelt Willekens tegen fondsenwerver Cornelie van Zijtveld, ook in manteltenue. Van Zijtveld haalt vanuit haar huis in Muiderberg geld op bij de wervings- en selectieafdelingen van bedrijven als ING, PricewaterhouseCoopers en Unilever. ‘Deze vrouwen zijn belangrijk voor de arbeidsmarkt, omdat ze hoog opgeleid zijn en vaak meer willen werken.’ Heleen Mees, de anti-deeltijd feministe en Women On Top-activiste, grimlacht door de telefoon: ‘Over Lof hangt – net als bij Opzij – de doem van de zorgtaken. Zolang Quote niet schrijft over de kwaliteit van de kinderopvang past Lof niet in het concept van Women on Top. Werkende vaders hebben toch ook geen blad?’ Roos Wouters, het publicerende exmodel en moeder van twee kinderen, schrikt op bij de naam van Mees. ‘Natuurlijk is het een goede zaak dat er meer vrouwen aan het werk gaan. De vraag is: hoe doe je dat? Met de wortel of met de stok? Mees is meer een type dat vrouwen met de stok de arbeidsmarkt op wil jagen.’ Mees giechelt: ‘De stok? Nou, ik zou die vrouwen liever met een zweepje voortjagen. Kom, op. In Nederland gaan vrouwen al naar huis als hun kind een halve graad verhoging heeft.’ 1

Bal voor varkens en BN’ers

Varken 27 van boer Langelaan. HH

tie werd Georgina Verbaan gevraagd zich als varken of koe te verkleden, maar dat vond ze volgens Kelder ‘natuurlijk helemaal niks’. Giel Beelen, die zelfinzichtelijk mededeelde dat hij ervoor moet waken niet ‘de king of goede doelen te worden’, bedankte ook voor een varkenspak. Dat ging zelfs de dj die bij tijd en wijlen naakt zijn shows presenteert ‘een stappie te ver’. Toch voelt Beelen zich van jongs af aan al aangetrokken tot de knorretjes. ‘Toen ik tien was, bouwde ik een vriendschap

Giselle van Cann, adjunct-hoofdredacteur van Het Financieele Dagblad, stapt over naar de hoofdredactie van de NOS. Ze moet er nog even in komen. ‘Mijn ervaring? Ik kijk televisie.’ Waarom u? ‘Dat moet je aan de NOS vragen. Ik weet wel dat ze iemand zochten met journalistieke visie en energie. En dat heb ik.‘ Per 1 januari zal u de vierkoppige hoofdredactie completeren. Wat gaat u ons brengen? ‘Ik word adjunct-hoofdredacteur nieuws-in. De NOS werkt met hoofdredacties voor nieuws-in en nieuws-uit. Het in-gedeelte houdt zich bezig met nieuwsgaring, het uit-gedeelte met hoe het nieuws gebracht wordt. Dat komt omdat redacties voor zowel internet, radio als tv werken.’ U heeft geen tv-ervaring. Wat heeft u wel? ‘Ik kijk wel tv. Alleen ik maak het niet.’

’Ik blijf gewoon tosti’s ham-kaas eten’ De Nederlandse dierminnende elite ging gisteren met de vegetarisch bedekte voeten van de vloer op het eerste, op het boekenbal geïnspireerde dierenbal. Hoofdorganisator van de avond, gericht op dierenbelang en netwerken tussen dierenorganisaties, was Varkens in Nood. Aldus werd het geheel gepresenteerd door biggetjesliefhebbers Jort Kelder en Giel Beelen. Adriaan van Dis, Renate Dorrestein en Marijke Helwegen dansten in club Odeon tussen met dierenpak bedekte figuranten. In eerste instan-

Nieuwe aanwinst NOS

op met Lotje, het varken op de kinderboerderij. Niemand anders wilde met haar spelen. Ik zocht haar wekelijks op.’ Nog steeds knuffelt Beelen regelmatig een varken op varkenssanctuarium Het Beloofde Varkensland. Dat dit botst met zijn liefde voor vlees vindt Beelen geen probleem. ‘Natuurlijk hoop ik dat het commercieel interessanter wordt om diervriendelijk vlees te produceren.’ Tot die tijd eet hij gewoon zijn geliefde tosti ham-kaas. ‘Je moet de mens ook in zijn waarde laten.’ 1

Een kleine quiz dan. Wat was gisteren het eerste onderwerp in het NOS journaal? ‘Geen idee. Gisteren heb ik het niet gezien.’ En wie presenteerde vanmorgen het Radio 1 journaal? ‘Ik heb vanmorgen ook niet naar de radio geluisterd… Ik gok Rob Trip.’ Goed gegokt. ‘Pfff.’

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

Kwistig met klassiek De b van bed, berceuse , Beethoven en Bonn ‘Ik doe één uur verzoekplaten en één uur Kwistig met Klassiek. Die naam heb ik zelf niet verzonnen, hoor. De verzoekplaten zijn tussen negen en tien, m’n eigen uurtje is tussen tien en elf. Een rottijd, want om kwart over tien krijgen ze hun slaappil. Eigenlijk doe je het alleen voor die paar mensen die niet kunnen slapen.’

MAARTJE

DUIN

Ze zit achter de microfoon in de studio. Begane grond, bij de nooduitgang en het mortuarium. Ze draagt zwarte gympjes, een sportieve streepjestrui en heeft een diepe, warme stem waarmee ze zojuist langs de bedden is geweest. Afdeling reumatologie, orthopedie. Sommige patiënten, in blauwe hemden, kwamen net van de operatietafel. Anderen herkende ze van eer-

dere maandagavonden. Ze begroetten haar enthousiast. ‘’t Is begonnen uit mijn liefde voor muziek. Maar ook omdat ik mensen iets wilde geven. Hier horen ze de hele dag alleen maar over medicijnen en operaties. Ik spreek ze aan op het gezonde stuk, vraag: waar luistert u thuis naar? Die slangen en die zak bloed zie ik dan al niet meer. Als ze hun hele levensverhaal kwijt willen, moet ik het zien af te ronden. Net begon een mevrouw over de oorlog. Laten we maar geen Duitse componist doen, hè, zeg ik dan. Draaien we een Fransman. Fauré, of Massenet.’ Ze is 57. Vroeger was ze onderwijzeres op een lagere school. Niet meer. Ze heeft pianoles, schildert, onderhoudt vriendschappen en een tuin. ‘Die verzoekplaten zijn zelden mijn smaak. Maar mensen hebben er vaak persoonlijke herinneringen bij, soms

zingen ze mee vanuit bed. Dus ik kondig alles blijmoedig aan, hoor. Jan Smit, Frans Bauer, hoi! Voor de oude Johan Strauss heb ik een truc. Dan draai ik de Radetzky-mars, en vertel ik dat Radetzky een Oostenrijkse generaal was die gruwelijke misdaden heeft begaan. Hoe raar het eigenlijk is om voor zo’n man een mars te schrijven. Dat weet niemand. Vind ik leuk.’ ‘In m’n eigen uurtje doe ik geen concessies. Meestal werk ik met thema’s. Vorige week, toen het zo regende, had ik het over het weer. Met de Vier Jaargetijden van Vivaldi en van Haydn. Sturm und Gewitter, Claire de Lune. In november, ik ben blij joh, ga ik naar het concert van Cecilia Bartoli. Voor begeleiders van invaliden zijn er altijd nog plaatsen over, en ik heb een invalide vriendin die graag d’r huis uit komt, dus dat kwam mooi uit. Die muziek wil ik hier ook draaien. Maar ja, ik kan ze niet een uur lang naar Cecilia Bartoli laten luisteren. Dus doe ik Bach

erbij, en dan denk ik: barok, de b. De b van bed, de b van beterschap… Dan laat ik een berceuse van Chopin horen, en een blazersserenade in bes van Mozart. Een stuk symfonie van Beethoven, die is weer geboren in Bonn. Zo schrijf ik een heel programma aan elkaar.’ Op haar velletjes aantekeningen, handgeschreven en genummerd, heeft ze de b’s onderstreept. Vanuit de studio klinkt de klavecimbelsolo uit een van de Brandenburger Concerten. Haar hoofd deint met het ritme mee. Haar vingers tasten naar akkoorden. Nog één minuut, seint de technicus. Ze knikt. ‘Ik wil nog wel jazzy piano leren spelen. Om echt goed te worden in klassiek ben ik te laat begonnen, maar jazz… Hoor je het? ’t Is net jazz, op die klavecimbel.’ 1 www.maartjeduin.nl

Nieuws

 

   

 


3

Birma Angst regeert in Rangoon

Opnieuw golf nachtelijke arrestaties De demonstraties in Birma zijn weggeëbd. Maar de regering rust, bevreesd voor nieuwe protesten, niet op haar lauweren. De afgelopen dagen werden opnieuw tientallen gearresteerd. De propagandamachine draait op volle toeren. Hans Hulst AMSTERDAM

...

Met het schoonvegen van kloosters in Rangoon en de arrestatie van honderden activisten is de angel uit het publieksprotest in Birma gehaald. De hoop van veel Birmezen is nu gevestigd op VN-gezant Ibrahim Gambari. Hij was vier dagen in het land en sprak met zowel Aung San Suu Kyi als oppergeneraal Than Shwe. De leider van de Birmaanse junta, generaal Than Shwe, heeft verklaard te gaan overleggen met oppositieleidster Aung San Suu Kyi. Wel moet Suu Kyi eerst haar houding van ‘confrontatie’ en ‘vernietiging’ afzweren. Dit meldden de Birmaanse staatsmedia gisteren. Gambari heeft inmiddels Ban-Ki-Moon, Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties bijgepraat over zijn pogingen. Deze lijkt tot nu toe niet erg positief.

Zullen de demonstraties opnieuw oplaaien als de interventie van de VN op niets uitdraait? Dissident Myint Thein gelooft er niet in. ‘Er zijn teveel mensen opgesloten. Monniken zijn gearresteerd, onder curatele gesteld of ondergedoken. Het fundament onder het verzet is weggevallen. Deze kans is vervlogen.’ De generaals nemen geen risico’s. Woensdag en gisteren zijn opnieuw honderden mensen opgepakt, waaronder 50 monniken. Naar schatting zitten nu 1.000 monniken vast. Saillant detail is dat bij de nieuwste razzia ook VN-medewerkster Myint Nwe Moe is opgepakt, samen met twee familieleden en haar chauffeur. VN-rapporteur voor de Mensenrechten Paulo Sergio Pinheiro zegt in een officiële verklaring dat in totaal enkele duizenden mensen zijn opgepakt. Volgens de BBC zijn het er 10.0000. Velen van hen zouden volgens ooggetuigen worden vastgehouden in overheidsgebouwen, die leegstaan na de verhuizing van ministeries naar de nieuwe administratieve hoofdstad Naypyidaw. De Birmese organisatie in ballingschap Assistance Association for Political Prisoners (AAPP) schat het

In de straten van Rangoon domineren de militairen. Monniken zijn pijnlijk afwezig. AP

aantal gearresteerden op 2.000. Er zouden 200 mensen zijn omgekomen. De regering houdt het op 10 slachtoffers en schrijft in de regeringskrant dat 39 soldaten gewond zijn geraakt. Op straat wordt het publiek

geïntimideerd door militairen die met luidsprekers rond rijden: ‘We hebben foto’s en gaan nog meer mensen arresteren.’ In het straatbeeld is de afwezigheid van de monniken ondertussen

pijnlijk voelbaar. Normaliter gaan zij voor het middaguur met duizenden de straat op om bij mensen thuis een aalmoes in de vorm van een kom rijst te ontvangen. Nu laten de monniken zich niet meer zien.1

Veiligheid Heel veel verbeteringen in tien jaar tijd

Gevluchte soldaten

Kans op een vliegtuigongeluk was nog nooit zo klein

Deserteur Robin Long moet Canada wellicht verlaten

Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

Vliegen is veiliger dan ooit. Dankzij een reeks innovatieve maatregelen is het aantal ongelukken in de burgerluchtvaart de afgelopen tien jaar drastisch gedaald. Vliegtuigcrashes zijn een fact of life. Vorig jaar gebeurden er wereldwijd elf ongelukken waarbij meer dan twintig doden vielen; voor dit jaar staat de teller nu op zeven. Maar het had veel erger gekund. Als vliegen anno 2007 net zo ‘veilig’ zou zijn als tien jaar geleden, waren er nu jaarlijks gemiddeld dertig grote ongelukken gebeurd. In 1996 was er een dodelijk ongeluk op iedere twee miljoen vluchten. Nu is dat een op vierenhalf miljoen. Vliegen is nog nooit zo veilig geweest. Deze ontwikkeling is vooral te

danken aan twee forse crashes in 1996 in de Verenigde staten, waarbij in totaal 375 mensen omkwamen. Een door de regering-Clinton ingestelde onderzoekscommissie, onder leiding van vice-president Al Gore, kwam enkele maanden later met een waslijst aan aanbevelingen. En dankzij de dominantie van de Amerikaanse luchtvaartindustrie, heeft de hele wereld daarvan kunnen profiteren. De commissie-Gore, kwam niet met dramatische aanbevelingen die het probleem in een klap zouden reduceren. Het waren stuk voor stuk kleine verbeteringen. Verbeteringen aan de constructie van vliegtuigen; aanscherpen van noodprocedures; het permanent volgen van vliegtuigen tijdens de vlucht door middel van GPS; systematisch onderzoek (door middel van het uitlezen en vergelijken van de black boxes) naar de beste

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................

Pathuis

landingsprocedures bij als gevaarlijk bekend staande luchthavens; oppakken en wegwerken van door piloten gesignaleerde kleine mankementen aan boordsystemen (op zich niet dodelijk, maar in noodsituaties levensgevaarlijk). Een uiterst belangrijk punt was en is het volgen van toestellen tijdens het taxiën aan de grond, en een adequate bewegwijzering op en om landingsbanen. Vliegvelden worden steeds groter, steeds chaotischer, en het gebeurt nog steeds veel te vaak dat piloten de weg kwijt raken en zo bijna-botsingen veroorzaken. Of botsingen waarbij doden vallen. De commissie-Gore wilde dat de industrie het aantal dodelijke ongelukken in tien jaar tijd terug zou brengen met tachtig procent. Dat doel is niet gehaald. Er is nog werk aan de winkel. 1

Marco Smits OTTAWA

...

Deserteurs uit het Amerikaanse leger worden in Canada niet meer met open armen ontvangen. Robin Long is mogelijk de eerste die het land uitgezet wordt. Afgelopen maandag liep Robin Long rustig over straat in het kleine dorpje Nelson in de Canadese provincie Brits-Columbia. De 23-jarige Long babbelde wat met zijn vrienden, en rookte een peuk toen een agent hem om zijn papieren vroeg. Op zich was de ondervraging niets bijzonders, behalve dat Long een deserteur uit het Amerikaanse leger is. Hij ging twee jaar geleden het leger in voor de goede gezondheidszorg en de kans op een studie, en niet om in een ‘illegale oorlog’ te vechten. Hij vluchtte naar Canada om onder zijn militaire dienst uit te komen.

Kort geleden was Long verhuisd van het koude Canadese noorden naar het mildere Nelson. Hij had de brief niet gekregen waarin werd gevraagd zijn gezicht te laten zien. Daarop verscheen een landelijk arrestatiebevel. Lee Zaslofsky liep tijdens de Vietnamoorlog over vanuit het Amerikaanse leger naar Canada. Sinds 2004 is hij de drijvende kracht achter de War Resisters Support Campaign. De organisatie vormde zich nadat duidelijk werd dat tijdens de meest recente VS-oorlog er opnieuw Amerikanen naar Canada vluchten. Hij krijgt dagelijks vragen van Amerikaanse soldaten en is constant in contact met de nieuwe generatie overlopers. Volgens Zaslofsky heerst er tegenwoordig een ander klimaat in Canada dan vroeger. Als Long in de jaren ‘6o was gevlucht, zou hij door de regering onder de vleugels zijn genomen. Nu kan hij wel eens de eerste soldaat worden die verplicht terug moet. Lees verder op pagina 9

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................

De Roon: ‘Ultiem vertoon van minachting’

BALKENENDE ZWIJGT OVER BLOKKEREN REFERENDUM Premier Jan Peter Balkenende (CDA) weigert te spreken over de vermeende weigering een handtekening te zetten onder een initiatiefwetsvoorstel voor een referendum over het Europese wijzigingsverdrag. Dat bleek gisteren tijdens een spoeddebat over de kwestie. ‘Wat er wordt besproken in de ministerraad is vertrouwelijk.’ Daags nadat het kabinet besloot om geen volksraadpleging te houden schreef de Volkskrant dat de regering zou heb-

ben besloten het zogeheten contraseign over een eventuele initiatiefwet te weigeren. Hiermee zou het referendum alsnog worden getorpedeerd. Toen was nog niet duidelijk of de PvdA een dergelijk wetsvoorstel aan een meerderheid zou helpen. De oppositiepartijen eisten opheldering. Als het krantenartikel de waarheid weergeeft, dan is dat een ‘ultiem vertoon van minachting’ voor het parlement, zei Raymond de Roon (PVV).

Speelgoed in

Europa Veilig in het gebruik?

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ................................................................................

Bush nóg minder populair (1)

Bush nóg minder populair (2)

De populariteit van de Amerikaanse president George Bush is naar een nieuw dieptepunt gezakt. Dat blijkt uit een gisteren gepubliceerde peiling van AP-Ipsos.

Slechts 31 procent van de Amerikanen vindt dat Bush het goed doet. Het Congres presteert nog belabberder. Slechts 22 procent van de Amerikanen heeft vertrouwen in het Congres.

www.europa-nu.nl

4

Nieuws Binnenland

 

   

 


Ayaan Hirsi Ali

Bedreigd? Ga werken voor de overheid Kustaw Bessems DEN HAAG

...

Als Ayaan Hirsi Ali nog een functie had bij de Nederlandse overheid zou zij ook in het buitenland beveiliging krijgen van de staat. Nu zij ‘geen officiële functie’ vervult, voelt het kabinet zich ‘niet verantwoordelijk’ om haar te beschermen tegen de mensen die haar willen vermoorden. Minister Hirsch Ballin schrijft dit in een brief aan de Tweede Kamer. Aanleiding is de terugkeer afgelopen maandag van voormalig VVD-politica en islamcriticaster Ayaan Hirsi Ali naar Nederland. Hier krijgt zij bewaking, maar niet in de Verenigde Staten, waar zij woont en werkt. Toen Hirsi Ali vorig jaar vertrok, wilde Nederland haar bij wijze van overgangsregeling nog wel een half jaar beveiligen. Op haar verzoek werd de regeling twee keer verlengd, maar sinds maandag niet meer. Volgens Hirsi Ali’s advocate is zij bereid zelf fondsen voor bewaking te

Sinds 2005 kan de overheid personen zonder officiële functie beveiligen werven, maar kon dat nog niet omdat zij nog geen vestigingsvergunning had voor de VS. Die kreeg zij vorige week. De Tweede Kamerfractie van GroenLinks wil van Hirsch Ballin weten waarom hij weigert de overgangsregeling nog één keer te verlengen. Hoewel Hirsi Ali zelf niet vraagt om beveiliging door de Nederlandse staat, is het opmerkelijk dat zij die niet krijgt. In 2005 werd het mogelijk voor de overheid om personen die geen officiële functie hebben toch te beveiligen. Om ervoor in aanmerking te komen, moet sprake zijn van ‘een persoon die een bijzondere democratische plicht of functie heeft die hij ongestoord moet kunnen uitvoeren of vervullen’. De dreiging moet hoog zijn en te maken hebben met publieke uitingen. Er werd geen uitzondering gemaakt voor verblijf in het buitenland. ‘Bewaken en beveiligen houdt niet op bij de Nederlandse grens’, schreef toenmalig Justitieminister Donner in 2005. Hij voorzag wel problemen: ’De beveiliging van publieke personen zoals opiniemakers is internationaal niet eenvormig geregeld.’ 1

Islam Arjan Erkel schrijft boek over moslimextremisten

Probeer Samir A. eens te begrijpen Wat drijft extremistische moslims? Arjan Erkel, die ruim anderhalf jaar in naam van Allah werd gegijzeld, kreeg inzage in het dagboek van Samir A. ‘Ze kennen geen enkele onzekerheid.’ Marten Blankesteijn ROTTERDAM

...

Samir A. wil maar wat graag naar Tsjetsjenië. Op jihad, om zijn islamitische broeders te helpen in hun strijd tegen de ongelovigen, en met een beetje mazzel zelfs sterven voor Allah. In januari 2003 vertrekt de dan 16-jarige A. samen met een vriend richting Rusland. De twee martelaars in wording komen per trein en taxi tot de Russische grens, maar worden daar opgepakt door de plaatselijke politie. Teleurgesteld keren ze terug naar huis. Arjan Erkel zit op dat moment wél in Tsjetsjenië, maar die is daar aanmerkelijk minder gelukkig mee. Ruim anderhalf jaar lang wordt Erkel, een hoge functionaris van Artsen Zonder Grenzen, in een kelder vastgehouden door streng islamitische rebellen – de rebellen waar A. zich graag bij aan zou sluiten. Erkel krijgt niets mee van de Nederlandse commotie rond de fanatieke pubers. Ook het verdere verloop van A.’s stormachtige carrière in terroristisch Nederland dringt niet door tot zijn Tsjetsjeense onderkomen. Maanden nadat de Nederlander met behulp van een miljoen euro losgeld vrijkomt hoort hij van A. Erkel zoekt contact met de 21-jarige extremist, die dan al in de gevangenis zit. Wat drijft die jongen, die net als zijn ontvoerders zijn leven over heeft voor Allah? A. is al even geïnteresseerd in de man die anderhalf jaar bij zijn islamitische vrienden mocht bivakkeren, en gaat het gesprek met Erkel aan. Erkel ontmoet een ‘sociale jongen’, zegt hij, die zijn bezoek van drinken voorziet, gevulde koeken uit de automaat haalt en vol humor vertelt over zijn avonturen. Ook geeft hij Erkel een gecensureerde versie van zijn dagboek. Het resultaat: Samir, een roman waarin Erkel zijn eigen ervaringen in Tsjetsjenië combineert met het levensverhaal van de jonge terrorist.

Arjan Erkel: ‘Het zijn vaak sociale, intelligente jongens.’

Het boek biedt een interessant kijkje in de denkwereld van extremistische moslims. ‘Het zijn vaak sociale, intelligente jongens’, vertelt Erkel, ‘die ontzettend zelfverzekerd zijn. Ze kennen geen twijfel. Alles wat ze doen is goed, want Allah heeft alles al uitgestippeld.’ Ook A. is een slimme jongen. Hij zit op het vwo, praat graag en veel, maar wordt, zo zegt hij zelf, steeds stiller als hij zich gaat verdiepen in

GUIDO BENSCHOP

het onrecht dat moslims over de hele wereld wordt aangedaan. Vader en moeder halen hun schouders op als zoonlief begint over de Palestijnse zaak of de talloze slachtoffers in Afghanistan, en ook de imams zijn in A.’s ogen veel te laconiek. En dus gaat hij zelf op zoek, voornamelijk op internet. Daar vindt hij de ‘juiste’ informatie, en ook niet onbelangrijk, een hoop gelijkgestemden.

‘Werk jij nog in de supermarkt?’ vraagt Mohammed aan Samir. ‘Nee, na de overval ben ik weggegaan. Ik kwam later ook te weten dat je als moslim helemaal niet mag werken op een plek waar ze alcohol verkopen. Mijn zwager is opgestapt als beveiliger in een gevangenis. Hij zat daar te dicht op de politie, die moet zorgen dat mensen wetten naleven die niet door Allah zijn voorgeschreven.’ De andere jongens knikken goedkeurend (...). Ze bekritiseren het verval van Nederland fel. ‘Kijk naar al het bloot op televisie, als je ‘s nachts na twaalf uur de commerciële zenders bekijkt is het een en al reclame voor sekslijnen. Het is de begeerte die langzamerhand over dit land gaat regeren.’ Ismaël is, zeker na zijn terugkomst uit Pakistan, fanatieker aan het worden. ‘Al jaren mogen homo’s hier trouwen.’ (...) ‘Dat is het probleem van wetten die door de mens worden gemaakt. Ze worden steeds aan de geest van de tijd aangepast. Gods wetten staan en zijn standvastig.’ (...) Ook Mohammed B. schudt afkeurend zijn hoofd. ‘Het is goed dat we ons langzaam als groep afscheiden van al het kwaad, het verderf en de verleidingen van de maatschappij waarin we nu wonen. Onze groep moet een leidende positie in Nederland in gaan nemen om de mensen onder het gezag en wetten van Allah te brengen.’ ‘Ik heb geen begrip voor Samir en mijn ontvoerders, maar ik probeer ze wel te begrijpen’, zegt Erkel. ‘Ze identificeren zich met andere moslims, ook al omdat de islam vertelt dat alle moslims één zijn. Ze zien het als een plicht om de anderen te helpen.’ ‘Het begint met het gevoel dat moslims onrecht aan wordt gedaan. Ze gaan op zoek naar antwoorden, vinden die in de islam en ontmoeten mensen met dezelfde denkbeelden. Dan ontstaat een groepsproces, een tunnelvisie.’ Wat overblijft is een zelfverzekerde, hechte machine die nergens bang voor is. Erkel: ‘De martelaarsdood is voor hen het mooiste wat er is. Dat hebben de mensen in Tsjetsjenië me ook uitgelegd: wij leven op aarde zeventig jaar, maar voor hen is dat een knipoog. Vergeleken met het leven na de dood stelt het niets voor.’ Een oplossing? ‘Als ik dat wist had ik nu een topfunctie bij de Verenigde Naties’, lacht Erkel. Misschien is er wel geen oplossing. A., zijn eveneens veroordeelde vrienden en Erkels ontvoerders zijn zo overtuigd van het gelijk van Allah dat het onwaarschijnlijk lijkt dat ze ooit tot inkeer zullen komen. Over een jaar of zes komt Samir A. weer vrij. 1 SAMIR, ARJAN ERKEL. E 16,95

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Dagblad De Pers elke dag geheel gratis op úw kantoor? Ga naar www.depers.nl/opkantoor en vul uw gegevens in.

Stap hekelt terughoudendheid scholen

INDRINKEN VOOR FEEST OP SCHOOL IS ALGEMEEN GEBRUIK Meld u nu aan en ontvang een halfjaarabonnement op National Geographic of Quest.

Bijna tweederde van de scholen heeft te maken met leerlingen die indrinken voor schoolfeesten. Vier op de tien scholen hebben regels opgesteld over het indrinken in een alcoholreglement. Dat meldt de Stichting Alcoholpreventie (Stap) na onderzoek onder 215 middelbare scholen. Volgens Stap heeft voorlichting op scholen weinig invloed op het alcoholgebruik van jongeren. Het beschikbare programma van het Trimbos-instituut wordt vol-

gens de stichting te vrijblijvend toegepast. Er wordt bijvoorbeeld wel voorlichting gegeven, maar geen alcoholreglement opgesteld. Nederlandse jongeren drinken in vergelijking met Europese leeftijdsgenoten het vaakst. Kinderen beginnen gemiddeld rond hun twaalfde met het drinken van alcohol. Een kwart van de 14- en 15-jarigen drinkt wekelijks. Gemiddeld drinken zij twaalf glazen per week.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Simpele bijbel Het Nederlands Bijbelgenootschap experimenteert met vertalingen van de bijbel in simpel Nederlands. Speciaal voor mensen die moeite hebben met het lezen van het beroemdste boek ter wereld.

Binnenland Nieuws

 

   

 


5

Vreemdeling in Den Haag

Vertraging

Zwaan stremt de trein

Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor De Pers dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

Op Dierendag mag alles, dacht deze zwaan bij station Duivendrecht. Hij kwam aanvliegen en landde op de rails. De volle stoptrein vanuit Utrecht kon hierdoor het station niet binnenrijden. Medewerkers van de dierenambulance hebben zich over de zwaan ontfermd en hem meegenomen naar een rustiger plek. Het treinverkeer liep twintig minuten vertaging op.

Sietse

S

MENNO BOERMANS

Zaak-Holleeder Klusjesman spreekt verdachte tegen

Verwarring over tapes De klusjesman van Willem Endstra moest komen uitleggen hoe het nou precies zat met die opnameapparatuur in de keuken van de vastgoedhandelaar. De zaken werden er bepaald niet duidelijker op. Merel van Leeuwen AMSTERDAM

...

Willem Holleeder verklaarde vorige week tegenover de rechtbank dat Willem Endstra de keuken in zijn kantoor in Amsterdam-Zuid liet afluisteren. Dat gebeurde met een microfoontje en opnameapparatuur in de kelder. Het opnemen gebeurde 24 uur per dag, aldus Holleeder. Niet alle bandjes, de zogenoemde keukentapes, werden bewaard. Endstra gaf sommige gesprekken aan Holleeder, als hij vond dat ze bewaard moes-

ten blijven. Het ging dan om gesprekken met duistere contacten of criminelen waarvan de zakenman vermoedde dat hij er nog problemen mee zou kunnen krijgen. De rechtbank heeft drie gesprekken beluisterd en Holleeder heeft 50 uur opnamen aan Nova doorgespeeld. Die gesprekken hebben plaatsgevonden in de tweede helft van 2001. Vincent Heus, de klusjesman van Endstra, verklaarde gisteren echter dat hij de afluisterapparatuur in de keuken begin 2002 heeft geplaatst. De verklaringen van Holleeder en de getuige liepen op meer punten uiteen. Heus vertelde dat je het apparaat wel degelijk eerst moest aanzetten, terwijl Holleeder beweert dat het opnemen dag en nacht doorging. Ook was het volgens de klusjesman niet makkelijk om het microfoontje, dat

hij achter een keukenkastje had geplaatst, weg te halen. ‘Daarvoor zou je dat kastje moeten slopen. Ik heb het in ieder geval nooit weggehaald’, aldus Heus, die zelf ook verdachte is geweest in deze afpersingszaak. Volgens het Openbaar Ministerie is er na de moord op Endstra in mei 2004 wel afluisterapparatuur aangetroffen in het kantoor, maar niet in de keuken. Wel was Heus het met Holleeder eens dat hij het in opdracht van Endstra heeft geplaatst. De rechtbank maakte ook een begin met het schetsen van de verhouding tussen Holleeder en Endstra en ging daarbij terug naar begin jaren negentig. De verdachte had toen zijn straf uitgezeten voor de ontvoering van Freddy Heineken en diens chauffeur. Holleeder betuigde spijt en ontkende ten stelligste dat hij een deel van het losgeld heeft geïnvesteerd in panden op de Wallen. De vriendschap tussen Holleeder en Endstra groeide in de jaren daarna. Volgens de verdachte zijn ze altijd vrienden gebleven. Endstra’s versie is een hele andere. Hij heeft in het jaar voor zijn dood de politie in geheime gesprekken verteld hoe hij werd bedreigd en afgeperst door Holleeder. De rechtbank gaat maandag verder met het dossier-Endstra. 1

ietse Fritsma heeft een hoofd als uit een tube geknepen. Het is bolvormig. Uit de flanken steken plukjes blond, lichtkrullend haar. Soms glimt het hoofd, soms trekt een lach over zijn gelaat. Deze lach – meestal een mechanisch ophalen van de bovenlip – is vals en opgezet, behalve als Wilders een opmerking maakt. Dan komt hij uit zijn onderbuik. Sietse is geboren in Franeker, 31 maart 1972. Van zijn ouders kreeg hij een down to earth opvoeding, waar hij nog iedere dag profijt van heeft. Op de Anna Maria van Schurmanscholengemeenschap voltooide hij de havo. Daarna trok hij naar Groningen voor een hbo-opleiding personeel en organisatie en een studie sociale geografie. Twee jaar in zijn biografie zijn blanco, daarna vinden we hem terug als ‘beslismedewerker’ bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Je zou zeggen: een functie om je hart aan op te halen. Je krijgt moslimkleurige buitenlanders aan je bureau. Je kunt ze verdrinken in papieren. Je kunt langzaam met je hoofd schudden, en zeggen: ja, misschien in uw land, mevrouwtje. Toch werd Sietse niet gelukkig bij de IND. Elk jaar glippen duizenden gelukszoekers door

de mazen van de wet, mensen met weinig hersens en een ingeboren neiging tot criminaliteit, zo’n beetje het profiel van een PVV-kiezer, maar Sietse kan er niet tegen. In november 2006 sluit hij zich bij Wilders aan. Afgelopen februari zette hij de kwestie van de dubbele paspoorten op de agenda. Nu heeft hij een boek geschreven, De Immigratieramp van Nederland, gebaseerd op zijn ervaringen bij de IND. De ‘politieke vertaalslag’ kregen we er ook bij: er moet een parlementaire enquête over immigratie komen. Iedereen die ooit iets met immigratie te maken heeft gehad, moet publiekelijk verantwoording afleggen, onder ede, voor de camera, zodat we met zijn allen naar hen kunnen wijzen. Terwijl ik dit schrijf, lees ik af en toe wat in het boek. Er staan overtuigende voorbeelden in over mensen die hun uitwijzing jarenlang weten uit te stellen door steeds op nieuwe, ongeloofwaardige gronden asiel aan te vragen, terwijl ze niet uit gevaarlijke landen komen. Dat is teleurstellend. Ik had van Sietse toch echt wat slechters verwacht. 1

‘Overtuigende voorbeelden. Ik had toch echt wat slechters verwacht’

Jeugdinrichtingen

Crimineeltje vaak weer in de fout Novum AMSTERDAM

...

Justitiële jeugdinrichtingen werken onvoldoende aan het voorbereiden van criminele jongeren op hun terugkeer in de maatschappij. Van de helft van de jongens die meer dan twee maanden in een justitiële jeugdinrichting hebben gezeten, pleegt twee derde binnen een half jaar opnieuw een delict. Van de andere helft is niet bekend hoe het zes maanden na ontslag gaat. Uit onderzoek van de Alge-

mene Rekenkamer blijkt dat criminele jongens die scholing en nazorg krijgen tijdens en na verblijf in de inrichting minder vaak opnieuw vervallen in crimineel gedrag. Scholing en nazorg worden volgens de rekenkamer echter te weinig ingezet. Van de jongens met een celstraf komt 72 procent in aanmerking voor een scholings- en trainingsprogramma. Van die groep krijgt vijftien procent daadwerkelijk een programma. Het duurt gemiddeld twee jaar voor een behandelingsplan tot stand komt. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ........................................................................................................................ KORT 111

Nederlands echtpaar met ‘hard voorwerp’ vermoord

Het Nederlandse echtpaar dat deze week werd vermoord in Turkije is vermoedelijk omgebracht met een hamer. Dat schrijft de Turkse krant Milliyet. Aanvankelijk ging de politie er vanuit dat het moordwapen een jachtgeweer of pistool was. Autopsie heeft uitgewezen dat het een ‘hard voorwerp’ moet zijn geweest. De politie trof het echtpaar met ingeslagen schedels aan. Een kluis in de villa stond open. De politie trof er alleen nog papieren aan. Over een mogelijke buit is niets bekendgemaakt. De

deuren en ramen waren niet geforceerd. Uit de puinhoop in de huiskamer hebben agenten afgeleid dat er een worsteling aan de moord vooraf is gegaan. Agenten vonden het stel na een tip van een conciërge. De politie heeft nog geen nabestaanden achterhaald.

Iedereen profiteert volgens gemeente

WFA

EERSTE ZAANSE BAJESBOOT KRIJGT GEBRUIKSVERGUNNING De eerste van twee detentieboten in de Isaäc Baarthaven in Zaandam mag definitief in gebruik worden genomen. Het stadsbestuur heeft de gebruiksvergunning afgegeven voor de omstreden bajesboot. Het is nu aan de Dienst Justitiële Inrichtingen van het ministerie van Justitie om een datum te prikken voor de ingebruikname. De gemeente Zaanstad ziet veel voordelen in het zogenoemde detentieplatform. Zo levert het rond de driehon-

111

Rectificatie

In het artikel Nachtnet Brabant dankzij actie politicus, gisteren in De Pers, is een fout geslopen. Er staat dat Rob Althuizen pleit voor een directe treinverbinding tussen Eindhoven en Schiphol. Deze bestaat al. Althuizen pleit voor een trein tussen Eindhoven Airport en Schiphol.

derd banen op en profiteren cateraars, vervoersdiensten en schoonmakers van de komst van de bajesboten. Ook hoopt de gemeente een bijdrage te leveren aan de ‘detentiecapaciteit’ in de Randstad. In totaal zullen er 288 gedetineerden worden gehuisvest. De boten blijven maximaal vijf jaar liggen, waarvan een jaar al is verlopen door de vergunningsprocedure. Die was vooral gericht op de brandveiligheid.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................

Vijfmiljoenste huis

Jarig!

Almere-Glasvezel

In 1982 overhandigde koningin Beatrix de sleutel van de vijfmiljoenste woning aan zijn bewoner. Inmiddels nadert Nederland de zevenmiljoen woningen.

Ruimtevaarder André Kuipers wordt vandaag 49. Gefeliciteerd!

Alle woningen in Almere worden binnen 2,5 jaar aangesloten op een glasvezelnetwerk. Daarmee is Almere de eerste grote stad met supersnel internet voor iedere inwoner, aldus KPN.

Achtergrond Binnenland

 

 

6

 

 


Paul Scheffer zoekt een uitweg

Opstand van de elite ‘De grote uitdaging is om de islam te integreren in het idee van wat Nederland is’

Z

zou worden uitgemaakt?

even jaar na zijn spraakmakende essay Het multiculturele drama publiceert Paul Scheffer zijn boek Het land van aankomst. Toen zocht hij naar woorden om het probleem te beschrijven, nu doet hij zijn best om een uitweg te vinden.

‘Nee. Ik twijfelde alleen over de vraag: is het waar of niet? En in de zeven jaar die volgden, heb ik steeds getwijfeld. Ik heb mij opengesteld voor harde kritiek. Was het een overstatement van me? Te eenzijdig? En voorál: legitimeerde ik de mensen die woorden zochten om vreemdelingen uit te sluiten?’

U heeft zeven jaar aan dit boek gewerkt. Werd naarmate de tijd vorderde, de drempel om te publiceren niet steeds hoger?

Voor de vensterbanken van zijn studeerkamer liggen torens van boeken, bijna tot heuphoogte. Het is de literatuur die hij heeft gebruikt voor zijn

‘Ja. Ik heb mezelf binnenstebuiten gekeerd. Beter kan ik niet. Nadat ik in 2000 Het multiculturele drama had gepubliceerd, kon ik ervoor kiezen om het artikel uit te werken en snel een boekje uit te brengen. Ik koos om álle kritiek die ik kreeg te overwegen en te verwerken. Om te zien wat er dan overeind blijft. Ik heb driehonderd publieke bijeenkomsten over dat essay bijgewoond. Na het stuk kwamen 11 september, Fortuyn, de móórd op Fortuyn, Ayaan, Theo van Gogh vermoord, de banlieu, de cartoonaffaire, de dubbele nationaliteit… het is nooit meer rustig geweest. Voortdurend werd ik gedwongen positie te kiezen, ook in het buitenland. Dan is zeven jaar eigenlijk niet veel.’

Had u voorzien hoeveel ‘Het multiculturele drama’ zou losmaken? ‘Nou, ik had er wel drie jaar over gedaan. Ik was nooit met enig ander stuk zo lang bezig geweest. Ik zocht naar de goede woorden. Ik voelde dat ik een mijnenveld betrad. De slotzin – ‘Het multiculturele drama dat zich voltrekt is de grootste bedreiging voor de maatschappelijke vrede’- heb ik vier keer geschrapt. Omdat het zwaar was, geladen. En de vijfde keer toch laten staan. Omdat het waar was.’ ‘Alexander Rinnooy Kan, toen werkgeversvoorzitter, zei tegen me: ik snap niet waar je het over hebt, het gaat toch ontzettend goed met Nederland? Die reactie kreeg ik het vaakst. Anderen beschuldigden me ervan dat ik extreem-rechts was. Een verdringingsproces in de bovenlaag dat tot op de dag van vandaag doorgaat.’

‘Er wordt veel over me beweerd, terwijl ik heel weinig wordt geciteerd’ nieuwe boek. Scheffer woont op de rand van de Amsterdamse Pijp en de binnenstad, dicht bij de Albert Cuypmarkt. Hij zet een wekker op tien minuten. ‘Ik heb al zo vaak de koffie laten aanbranden.’ Hij doet nooit boeken weg. Ze zijn, vindt hij, de geschiedenis van zijn leven. Evengoed houdt hij oude vriendinnen liefst een beetje in de buurt. Dat heeft voor hem te maken met verantwoording afleggen over zijn verleden. Een schrijver mag volgens Scheffer niet de ene dag het een schrijven en de andere dag het tegenovergestelde, zonder dat hij dat om-

standig uitlegt. Hij is, denkt hij, té serieus voor het schrijverslandschap in Nederland, waar ironie de favoriete stijlvorm is.

Staat er in uw nieuwe boek, ‘Het land van aankomst’, een zin waarover u evenzeer heeft getwijfeld? ‘ Ja. Dat de vooroordelen, het wij-zijdenken, bij minderheden dieper zitten dan bij de meerderheid. Het ‘eigen volk eerst’ van de minderheid is niet alleen een reactie op dat van de meerderheid. Je kunt om zo’n onderwerp heen gaan, want het is gevoelig. Ik ben eens opgebeld: of ik wel wist wat er in moskeeën over me werd gezegd en dat ik moest uitkijken. Pas nog, nadat ik kritiek had geuit op Wilders en hij mij beschuldigde van demoniseren, kreeg ik dreigmails van zijn aanhangers. Dat is nu eenmaal de situatie waarin we zijn beland.’

Toen ik uw nieuwe boek las, kreeg ik de indruk dat u ontzettend uw best heeft gedaan om dit keer alle mogelijke kritiek voor te zijn. ‘Nee. Ik probeer mijn werk goed te onderbouwen, maar ik schrijf niet voor mijn critici. Dat heeft ook geen zin. Er wordt namelijk ongelofelijk veel over me beweerd, terwijl ik heel weinig wordt geciteerd. De Groene Amsterdammer stelde me op één lijn met Filip de Winter (het weekblad maakte hiervoor excuses, red.). En op de dag dat de Tweede Kamer debatteerde over mijn stuk, interviewde De Volkskrant zes zogenaamde allochto-

Twijfelde u over die laatste zin omdat u bang was dat u voor racist

nen, die zeiden dat ze zich door mij niet meer thuis voelde in Nederland. Ik was zo aangeslagen dat ik ook niet meer naar dat debat ben gegaan.’ ‘Sommigen van hen zeggen nu dat het goed is dat ik dat stuk heb geschreven. Ik heb ze uitgelegd dat hun aanwezigheid dit land ook vreemd heeft gemaakt voor de mensen die hier al woonden. Dit land werd van steeds minder mensen.’

In uw boek noemt u de geschiedenis van migratie een geschiedenis van vervreemding en verlies. ‘De grote uitdaging is: hoe kunnen zowel autochtonen als migranten en hun kinderen zich dit land opnieuw toe-eigenen? Máxima zegt: het heeft niet eens meer zin om de vraag te stellen, want er ís niet zoiets als een Nederlandse identiteit. Ik zeg: we hebben wél een gemeenschappelijke geschiedenis en daar hoort de migratie bij. De opgave is om de islam, de postkoloniale immigranten te integreren in het idee van wat Nederland is. Het is hooghartig dat Máxima zichzelf een wereldburger noemt. Omdat ze in Buenos Aires is geboren, een tijdje in New York heeft gewoond en nu in Wassenaar is geland. En dan heeft ze de ANWB dat leuk op een paddenstoel in haar tuin laten zetten. Het ergert me zo. Intussen valt België uit elkaar, dát is de realiteit. Dat een land het na 175 jaar niet meer uithoudt.’

Deed de prinses niet slechts een onschuldige oproep om de Nederlandse identiteit niet al te eng of statisch te definiëren? ‘Nee, het is niet onschuldig. Zij begrijpt niet dat het overgrote deel van de Nederlanders heel erg aan een plek is gebonden. Door geschiedenis, taal, werkgelegenheid, huwelijkspatronen. Het is normatief en hoogmoedig om te zeggen dat iedereen wereldburger moet zijn. Het ligt buiten ieders bereik. Ik heb me twintig jaar bezig gehouden met Duitsland en Duitse cultuur. Ik weet hoe moeilijk dat is. Je kunt alleen over grenzen heen reiken

‘Het is hooghartig dat Máxima zich een wereldburger noemt’ als je die eerst erkent. Zij doet of er geen grenzen zijn. Omdat zij veel airmiles heeft gespaard is ze een wereldburger. Ze heeft in allemaal gated communities gewoond. Die lijken allemaal op elkaar.’ ‘Volgens opiniepeilingen stemt een derde van de Nederlanders op Wilders, Verdonk of Marijnissen. Nooit voelden zo veel mensen zich niet thuis in het politieke midden. Het antwoord van Máxima is: wij zeggen het vertrouwen in dat deel van de bevolking op. Tegen een derde van de bevolking zegt ze: Jullie horen er niet meer bij.’ ‘Waar Máxima’s uitlatingen voor staan, is een opstand van de elite. Die volgt op de opstand van de burgers. Ik bespeur dat ook in de beslissing om geen referendum meer te houden over het Europees Verdrag. Het volk wordt voorgehouden: jullie hebben één keer nee mogen zeggen, maar een tweede keer – dacht het niet. Dat gaat

Als Paul Scheffer hoog bezoek heeft,

vér. Het is angst voor een deel van de bevolking.’ ‘Mijn boek gaat over één vraag: hoe gaan we met die derde van de bevolking om? Vlaanderen, Oostenrijk, Denemarken, overal leeft diezelfde vraag. Sarkozy, díe geeft antwoord. Blair probeerde er ook op een intelligente manier mee om te gaan: culturele geschiedenis verbinden met openheid. Maar die geschiedenis niet te ontkennen. Anders zal de reactie alleen maar een steeds rauwere uitleg zijn van de Nederlandse identiteit. We krijgen nu een museum voor nationale geschiedenis. Er is een historische canon. Daar heb ik voor gepleit, ben ik blij mee. En daar horen óók de dieptepunten van de geschiedenis bij. Het moet juist geen zelfverheerlijking worden.’

Het is toch juist goed wanneer leiders zich niet laten intimideren door een verwende bevolking? ‘Ik zet mij in mijn boek af tegen populisme. Maar de situatie is nu: de elite droomt weg en de kleinburgers worden wrokkig. Ik vind Máxima’s uitspraken provocatief. Net als de uitspraken van Vogelaar (de minister voor Integratie voorspelde dat de Nederlandse cultuur deels islamitisch zal worden, red.). Verdonk had haar eenzijdigheid, die verwoordde alleen de onvrede van autochtonen. Vogelaar verwoordt uitsluitend de onvrede van allochtonen. En ze doet dat op zo’n manier dat zij een flink deel van de autochtone kiezers provoceert. Wat voor woorden moeten we vinden om die twee bij elkaar te brengen, daar gaat het mij om. Of de islam hier thuishoort, daar hoeft geen

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Statische waterkraan (1)

Statische waterkraan (2)

Statische waterkraan (3)

Verschillende bewoners in een straat in Den Haag kregen woensdag een elektrische schok toen zij hun kraan opendraaiden.

Metingen van het energiebedrijf wezen naar een woning waar een hennepkweker illegaal knoeide met elektriciteit.

De eigenaar van de plantage tapte illegaal stroom af, wat volgens de politie regelmatig leidt tot brandbare en anderszins gevaarlijke situaties. De kweker is opgepakt en de plantage vernietigd.

Binnenland Achtergrond

 

   

 


Wie heeft bepaald dat politiek Den Haag het centrum van de samenleving is? U wordt vaak hetzelfde verweten. ‘Dat is rijtjesdenken. Ik antwoord niet meer als mijn naam in een rijtje wordt genoemd. Scheffer, Bolkestein, Wilders is zo’n rijtje. Of Hirsi Ali, Scheffer, Cliteur. Oud-staatsscretaris Rick van der Ploeg zei dat ‘de Scheffers en Ephimenco’s het land uit moesten worden geschopt’. Alleen al dat iemand een meervoud maakt van je naam is een reden om niets terug te zeggen. Of het verwijt dat ik in de ‘entourage’ van Hirsi Ali zou zitten. Dat gaat over één etentje toen ze na de moord op Van Gogh in Amerika moest onderduiken. Wat een gemakzucht. Ik heb daarna juist de polemiek met haar gezocht om te laten zien dat wij meningsverschillen hebben.’

Daar is weer die toegeeflijkheid: u zoekt de confrontatie met Hirsi Ali, alleen om een verwijt, dat u nota bene nergens op vindt slaan, te ontzenuwen. ‘Het is even niet anders. Het is moeilijk om in deze discussie als individu overeind te blijven. Maar het is me wel gelukt. Soms ben ik wel gekrenkt. Als de kritiek heel onheus was. Dan ben ik woedend. Als er wordt gezegd dat ik voor een raszuiver Nederland ben, dat ik een bange blanke man uit de grachtengordel ben, dat ik de maatschappelijke vrede in de stad in gevaar breng.’

Laat ze het dan allemaal uitzoeken! U lijkt eindeloos geduldig en blijmoedig. eet hij met hen het liefst warme pastrami bij Broodje Popov in de Amsterdamse Pijp. FOTO’S: CLEMENS RIKKEN

debat over te zijn – die hóórt hier thuis. En ja, moskeeën mogen ook de skyline van Rotterdam mee bepalen. Tegelijk zeg ik iedere keer dat ik in een moskee kom: je zult het geloof hier anders moeten belijden dan in het land van herkomst. Natuurlijk gaan we geen pagina’s uit de Koran scheuren…’

Daar zit u zich weer in te dekken tegen kritiek, want iemand zou u eens met Wilders kunnen associëren. Vindt u dat niet lastig? ‘Nee, dat is nodig om duidelijk te maken wat ik bedoel. Ik zeg tegen moslims: u heeft de volledige vrijheid om uw geloof uit te oefenen, maar dat brengt de verplichting met zich mee

‘Ik antwoord niet meer als mijn naam in een rijtje wordt genoemd’ dat u de vrijheid van anderen verdedigt om iets anders te geloven, niet te geloven, afvallig te zijn of uw geloof te bekritiseren en te bespotten. Van moslims en niet moslims wordt hetzelfde gevraagd: trouw aan de godsdienstvrijheid. Dat had Vogelaar moeten zeggen en ik neem het haar kwalijk dat ze dat niet heeft gedaan.’

De overheid worstelt met de vraag in hoeverre zij moreel mag ingrijpen. ‘Te vaak hoor je nu: als iedereen zich maar aan de wet houdt, is dat voldoende. Dat is niet waar. Volgens die

redenering had een overheid nooit de campagne mogen voeren ‘Een slimme meid is op haar toekomst voorbereid’, want voorbij de leerplicht zou iedereen immers zelf mogen weten wat hij doet. En de overheid mag dan ook niet meer tegen ons zeggen dat we gezonder moeten eten. Onzin, de overheid grijpt zo vaak moreel in. Zo hoort zij bijvoorbeeld ook te zeggen dat homoseksualiteit geen afschuwelijke ziekte is maar een volstrekt normale vorm van seksualiteit. Of neem zoiets als de huwbare leeftijd. Je staat er nooit bij stil totdat de Marokkaanse overheid aan Nederland vraagt of die grens naar vijftien kan. Ineens weet je dan waarom het achttien is. Migratie dwingt ons om daarover na te denken. We vierden op vijf mei hoe vrij en verdraagzaam we waren, maar we hadden er geen voorstelling van. Nou, nu wel.’

sus is over wat de overheid moet bevorderen of afremmen. Maar die kan toch vergaand veranderen, juist door de komst van veel moslims? ‘Ik geloof niets van de islamisering van de samenleving. Die wordt zwaar overdreven. Als een grote groep niets meer ziet in onze grondwet, zal dat een probleem zijn, maar volgens mij is die veel te sterk verankerd. Nu al zeggen dat het niet gaat lukken is niet alleen voorbarig, dat maakt het ook

U gaat er vanuit dat er een consen-

Kustaw Bessems

ken, wilde hij al op zijn achttiende. Hij zou uiteindelijk ook, denkt hij, ongeschikt zijn voor een bestuursfunctie. Op een receptie tolt zijn hoofd al van al die mensen. Hij gaat graag op pad, maar wil dan dagen op zijn bank kunnen liggen om de film in zijn hoofd af te draaien. Als hij zichzelf voorbij is gelopen, moet hij naar Frankrijk kunnen, naar steevast hetzelfde vakantiehuis bij Lyon. ‘En even dit doen’, zegt hij. De hoogleraar maakt het geluid van een ballon die leegloopt en steekt zijn middelvinger op, in de richting van het raam.

U wilt toch invloed, u wilt toch dat uw partij iets met uw ideeën doet? ‘Ik heb de laatste keer niet eens meer op de PvdA gestemd. Het is mij net zo lief als het CDA, de VVD of de SP iets met mijn ideeën doen. Ik had veel

‘Ik kan heel erg trots zijn op dit land maar ik kan me ook vreselijk schamen’ verwacht van Ahmed Aboutaleb, maar ik vind het verschrikkelijk jammer dat hij geen minister van Integratie is geworden. Hij mag niets zeggen buiten zijn portefeuille, Sociale Zaken. Nou heeft de PvdA eindelijk een toppoliticus – een hedendaagse Drees – en dan gijzelen ze die in een staatssecretariaat. “Aboutaleb gaat de strijd aanbinden tegen de voedselbanken”, zei Bos. Goh, dacht ik, wordt hij soms staatssecretaris in Ghana? Hoe kun je iemand zo kleineren?’

We komen steeds terug op uw liefde voor dit land. ‘Nee, geen liefde. Want liefde is blind. Ik kan plaatsvervangend trots zijn op dit land. Als ik in Toronto ben en ik zie een boek van Mak liggen. Op de Deltawerken of een sportprestatie voor mijn part. Maar ik kan me óók plaatsvervangend schamen. De militairen die toekeken hoe in Srebrenica de ergste Europese genocide sinds de Holocaust plaatshad, opereerden namens de internationale gemeenschap. Maar het waren Nederlandse soldaten en wij schaamden ons kapot. En er trad een Néderlands kabinet af. Dát, dat plaatsvervangende verantwoordelijkheidsgevoel, daar gaat Máxima volledig aan voorbij.’ 1

Zo verantwoordelijk als een minister…

We wisten niet meer waar we voor stonden. ‘Je kunt niet tegen mensen zeggen dat ze moeten integreren als je zelf niet weet wat burgerschap is. Daarom biedt de migratie ons ook een geweldige kans: dat we zelf weer ontdekken wat het betekent om burger te zijn. Cohen zegt: we moeten de boel bij elkaar houden. Ik zeg: we moeten de boel bij elkaar brengen. Lubbers denkt dat we het vermogen zijn kwijtgeraakt om met vreemdelingen om te gaan. Ik zeg: we hebben nooit echt opengestaan voor migranten die na de oorlog kwamen en dat vermogen moeten we nu verwerven.’

‘Ik voel mij hoogst betrokken bij dit land. En op een rare manier verantwoordelijk. Toen ik, hier tegenover bij de Lidl hoorde dat Theo van Gogh was vermoord, heb ik dat ervaren als een catastrofe. Maar vijf minuten later was ik al bezig om de woorden te vinden waarin moslims hierop konden worden aangesproken zónder dat onschuldige mensen het slachtoffer zouden worden van wraakacties. Een uur nadat het was gebeurd, stond de BBC in deze kamer. Ik heb tachtig buitenlandse journalisten te woord gestaan. ’s Avonds heb ik in een column bij Netwerk gezegd: het zou onvergeeflijk zijn als moslims nu iets wordt aangedaan. Ik voel mij minimaal zo betrokken als een minister die erover gaat. Ik heb binding met dit land. Er is iets aan me vooraf gegaan en er komt iets na mij. Ik bewoon een huis uit 1885 – het was er voor mij en het zal er na mij zijn.’

7

alleen maar erger. Dan zeg je dat een miljoen mensen in Nederland, vijftien miljoen in Europa, hier nooit hun plek gaan vinden. Dat is het grote verschil tussen Ayaan Hirsi Ali en mij. Zij zegt: de islam en democratie zijn onverenigbaar. Punt. Als je die redenering volgt, moeten alle moslims hun geloof afleggen of vertrekken. Dat is niet reëel en niet wenselijk.’

‘Ja, ik word boos als politici zeggen: jij hebt als het schrijver makkelijk, je staat aan de zijlijn. Hoe weten jullie dat eigenlijk? Wie heeft eigenlijk bepaald dat politiek Den Haag het centrum van de samenleving is? Een proefballonnetje van een minister komt op de voorpagina. Maar wie zegt dat het werk van Geert Mak of Adri van der Heijden niet belangrijker is? Niemand herinnert zich nog de minister van Koloniën, maar iedereen weet wie Multatuli is.’ Hij speelde eens met het idee om met Wouter Bos de strijd om het lijsttrekkerschap aan te gaan. En een enkele keer fantaseert hij er wel eens over hoe het eruit zou zien: minister Scheffer. Maar hij is gelukkiger met wat hij nu doet. Zo’n kamer, tussen de boe-

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................

Simchat Thora

Jarig!

Aforisme

Vandaag vieren de joden de laatste dag van de Soekot op de feestdag Simchat Thora. Simcha staat daarbij voor vreugde. In synagogen wordt vandaag gedanst en de thora rondgedragen.

Ruimtevaarder André Kuipers wordt vandaag 49 jaar oud. Gefeliciteerd!

‘De vaders hopen in hun zonen zichzelf te hervinden; de zonen zijn doodsbang in zichzelf hun vaders te ontdekken.’ Jan Greshoff

8

Nieuws Binnenland

 

   

 


Klimaat Zelfs bij perfect weer is het geen serieus alternatief voor het vliegtuig

De zeppelin: hartstikke leuk, maar onpraktisch Marten Blankesteijn ROTTERDAM

...

Het is mistig in Rotterdam. Te mistig. De zeppelin, die boven een grasveldje tussen de landingsbanen van Rotterdam Airport zweeft, is maar net te zien. De tientallen passagiers voelen de spreekwoordelijke bui al hangen: voorlopig zit een vlucht er niet in. Als er nog iemand is die denkt dat de zeppelin een alternatief voor het vliegtuig of de trein is: dat is het niet. Terwijl vliegtuigen af en aan vliegen hangt de zeppelin onbeweeglijk aan zijn paal. Eerder ging het net zo, al waren de mislukte vluchten toen te wijten aan de harde wind en regen. En zelfs als de weersomstandigheden perfect zijn, dan nog is de zeppelin niet snel genoeg om serieuze concurrentie te leveren. Gelukkig geven de organisatoren volmondig toe dat de zeppelin een allesbehalve ideaal vervoersmiddel is. Zij zien het sigaarvormige toestel liever als een toeristische attractie een veredelde luchtballon - of als een

nuttig surveillancetoestel voor bijvoorbeeld de politie. Want, zeggen ze, een zeppelin kan zuinig en stil op dezelfde plek hangen, in tegenstelling tot een helikopter. En dan bij voorkeur een zeppelin die op afstand bestuurbaar is, zodat hij ook omhoog kan - als het niet mistig is, het niet te hard waait en het niet teveel regent. De zeppelinshow maakt deel uit van het Rotterdam Climate Initiative, maar erg veel zal het klimaat niet opschieten met een eventuele toename van het zeppelingebruik. De energiebesparing moet in de havenstad komen van andere ideeën. De lantaarnpalen met LED-verlichting bijvoorbeeld, of de garnalenkwekers die de warmte van nabijgelegen fabrieken gebruiken om hun vijvers een aangename temperatuur te geven. Dan maakt de nevel plaats voor een voorzichtig zonnetje. De zeppelin kan eindelijk de lucht in. En eerlijk is eerlijk: dat is hartstikke leuk. Voor toeristen. Bij mooi weer. 1

Het grootste luchtschip ter wereld boven Rotterdam. ROB CLOOSTERMAN/ HH

Stotteren Afwijkende therapie populair

Kinderporno Kamer wil blokkeren verplichten

‘Wie echt luistert naar zichzelf, stottert niet’

UPC laakt concurrentie

Stotteren heeft geen lichamelijke oorzaak, maar is een psychisch probleem. Met deze afwijkende boodschap trekt het Instituut Natuurlijk Spreken steeds meer mensen die hulp willen. Ana Karadarevic AMSTERDAM

...

Jan Heuvel had zo’n last van zijn eigen gestotter dat hij naar Zwitserland verhuisde. Als hij in het Duits hakkelde, kon hij het wijten aan een slechte beheersing van de taal. ‘Ik sloeg op de vlucht voor mijn gestotter’, zegt Heuvel, die vanaf zijn vierde al stotterde. Op een congres in Duitsland kwam Heuvel terecht bij een workshop van een oud-leerling van Oscar Hausdörfer, een stotteraar die er rond 1900 een methode tegen ontwikkelde. Centraal staat dat spreekspanning als oorzaak van het stotteren wordt aangepakt. De aandacht gaat niet uit

naar de manier waarop de mond woorden vormt of hoe mensen ademhalen, zoals in andere behandelmethoden. Heuvel ging in therapie en raakte op zijn 25e van het stotteren af. Hij raakte zo overtuigd van de effectiviteit van de therapie dat hij in Duitsland een training volgde en in 1993 in Winterswijk het Instituut voor Natuurlijk Spreken oprichtte. Heuvel laat stotteraars bewust luisteren naar hun eigen stemklanken, bijvoorbeeld door hen de woorden te laten uitrekken. ‘Als ze echt luisteren naar zichzelf, stotteren mensen niet.’ Stotteren is een gevolg van angst en spanning bij het spreken, volgens Heuvel. Het doel van de Hausdörfermethode is het verkrijgen en behouden van spreekrust. Stoppen met stotteren is een gunstig bijeffect. ‘Stotteren op zichzelf is geen probleem,’ aldus Heuvel. ‘Mensen maken er een probleem van. Ze struikelen over een woord en de volgende

keer dat ze het gebruiken, zijn ze zo gespannen dat ze gaan stotteren.’ Dankzij de methode zijn volgens Heuvel honderden mensen van het stotteren afgeholpen. En dat ondanks dat zijn therapie niet door de basisverzekering wordt vergoed. Dit komt omdat Heuvel geen logopedist maar ervaringsdeskundige is. In juni meldde de duizendste persoon zich aan. Zij vertellen het door, vermoedt Heuvel. ‘Voorheen meldden zo’n 50 mensen per jaar zich aan, dit jaar zijn het er al 100.’ Heuvel denkt dat het geholpen heeft dat een ex-patiënte vorig jaar in een tv-programma bij Paul de Leeuw te gast was. Om meer mensen te kunnen helpen, leidt Heuvel intern drie trainers op. Intussen kijkt hij verder dan Winterswijk. Hij verkent de mogelijkheden van stotterinstituten in België en in Duitsland. Heuvel wil zoveel mogelijk mensen van het stotteren af helpen, met de methode die voor hem ook heeft gewerkt. 1

Myrthe Hilkens AMSTERDAM

...

Relatief goedkoop, praktisch en zinvol. Internetprovider UPC is dik tevreden over het systeem dat kinderpornowebsites blokkeert. ‘Wij begrijpen niet waarom de rest niet volgt.’ Kabelbedrijven als KPN en XS4All twijfelen, maar de Tweede Kamer niet. De meeste Kamerleden willen dat minister Hirsch Ballin van Justitie de providers zo snel mogelijk verplicht kinderporno op het net te blokkeren. Aanbieder UPC tekende maart dit jaar als eerste, na overleg met het Korps Landelijke Politie Diensten (KLPD), een convenant. Daarmee zegde het bedrijf toe UPC-klanten die per ongeluk of moedwillig op een website met kinderporno geraken, om te leiden naar het webadres van de KLPD. Daar leest de surfer vervolgens dat kinderporno strafbaar is. ‘Het KLPD stelde met grote zorgvuldigheid een zwarte lijst samen van sites die kinderporno aanbieden. Wij voeren die adressen in en zodra iemand zo’n URL intikt, slaat ons systeem aan het werk. Het blokkeert de toegang, om het simpel te zeggen’,

aldus een woordvoerder van UPC. Een rondgang van De Pers langs enkele grote bedrijven leerde eerder dit jaar dat KPN en XS4All vooralsnog weigeren over te gaan tot samenwerking met de KLPD. De argumenten tegen de plannen van de KLPD verschillen. Zo spreken de providers van censuur, achten ze het systeem niet waterdicht of vinden ze het een schijnmaatregel. Zo’n blokkade heft de productie van de seksuele kindermishandeling immers niet op. UPC begrijpt er niets van. ‘Allereerst is kinderporno strafbaar, dus het argument van censuur geldt niet. Het is simpelweg verboden. Misschien is het systeem niet waterdicht, maar vooralsnog is elk beetje beter dan niets. Bovendien kunnen we na implementatie van de KLPD-lijst samen verder denken over nieuwe methodes. En inderdaad, de productie van zulke foto’s en films voorkom je zo niet, maar verspreiding van reeds bestaand materiaal wel.’ Ook eventuele financiële bezwaren verwijst UPC naar de prullenbak. ‘In onze sector spreek je over omzetten van honderden miljoenen. Dit systeem kost, naast manuren, hooguit enkele tienduizenden euro’s’. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ................................................................................ ............................................................................... KORT

Uitkering wachtgeld is niet ten onrechte

Cidi brengt brief naar buiten

Autodief overlijdt na een botsing met gestolen auto

SMOLDERS KRIJGT ONGELIJK IN WACHTGELDZAAK VAN OM

IN NEDERLAND ZIJN TWINTIG SALAFISTISCHE PREDIKERS

Het Openbaar Ministerie gaat de gemeente Tilburg niet vervolgen wegens het ten onrechte uitkeren van wachtgelden aan raadsleden. Daarvan was aangifte gedaan door het Tilburgse gemeenteraadslid Hans Smolders (Lijst Smolders Tilburg). Volgens Smolders is door de gemeente willens en wetens wachtgeld uitgekeerd aan raadsleden die ouder waren dan 65 jaar en daarom geen recht hadden op dat geld.

In Nederland zijn ongeveer twintig salafistische jongerenpredikers actief volgens de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding. Dat staat deze week in de Israël Nieuwsbrief van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (Cidi). Het salafisme is een orthodoxe, fundamentalistische stroming binnen de islam. De predikers vertolken vaak een sterk anti-westerse boodschap. Mi-

111

Een autodief is woensdagavond overleden nadat hij in het Limburgse Hulsberg met zijn gestolen auto tegen een boom reed. De man had eerder op de avond een proefrit in de auto gemaakt, samen met de eigenaar. Bij een tankstation stapte die even uit waarop de bestuurder er vandoor ging. Toen hij langs een politiecontrole kwam, reed hij met hoge snelheid door. Er werd geen achtervolging ingezet. Minuten later ontving de politie het bericht dat de man tegen een boom was gereden.

HH

nister van Binnenlandse Zaken Guusje ter Horst (PvdA) zei vorige maand dat twintig- tot dertigduizend mensen in Nederland er ontvankelijk voor zijn. Onder hen zou een harde kern van 2.500 activisten zijn. In het jaarverslag van de AIVD over vorig jaar staat dat een deel van de moslimjongeren in Nederland blijft radicaliseren. Volgende week komt een rapport uit over de opkomst van het salafisme in ons land.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Stikken in Bungel (1)

Stikken in Bungel (2)

Ring A10 vol

Super de Boer heeft een waarschuwing uitgedaan over de Bungels: kleine pluchen dierfiguren in de vorm van een sleutelhanger.

De metalen ring aan de zogenoemde Bungels kan afbreken en door kinderen worden ingeslikt, zo blijkt na onderzoek.

De buitenring van de A10 rond Amsterdam is donderdag tijdens de spits helemaal volgelopen. Er stond rond kwart voor zeven nog zo’n 22 kilometer file.

Buitenland Nieuws

 

   

 


9

Zeker 19 doden

Vliegtuig neergestort in Congo Redactie buitenland AMSTERDAM

...

Een vrachtvliegtuig is gisteren vlak na vertrek neergestort in een woonwijk van de Congolese hoofdstad Kinshasa. Er zijn zeker negentien mensen om het leven gekomen. Dit maakten de Congolese autoriteiten gisteren bekend. Het vliegtuig stortte neer op een drukbevolkte markt naast het vliegveld, waar direct een grote brand uitbrak. Hoeveel doden er precies zijn gevallen is nog niet duidelijk. Diverse huizen bij een markt werden verwoest. Volgens een woordvoerder

van de Verenigde Naties waren er rond de 25 mensen aan boord. De bemanning was Russisch, meldde het persbureau ITAR-Tass, maar het vliegtuig was onderdeel van de vloot van de Congolese maatschappij Africa 1. Het vliegtuig zou een binnenlandse vlucht maken. In 1996 stortte ook al een Antonov neer in Kinshasa, vlak na vertrek van het vliegveld. Destijds kwamen zeker driehonderd mensen om. Vrachtvliegtuigen in Congo worden veelal bestuurd door ervaren piloten uit voormalige sovjetrepublieken, maar de vliegtuigen zijn vaak oud, slecht onderhouden en overbeladen. 1

No mail today

Britse postbodes staken massaal Novum/AP AMSTERDAM

...

Britse postbodes zijn gistermiddag om 12.00 uur begonnen met een 48 uur durende staking. De staking volgt na een bitter conflict tussen de Royal Mail en de Communication Workers Union (CWU) over salarissen, arbeidsplaatsen en pensioenen. Voor komende maandag staat een tweede 48-urige staking gepland. Bedrijven zijn gewaarschuwd dat er door de staking tot komende dinsdag geen post zal worden bezorgd. De staking gaat het Britse bedrijfsleven naar schatting miljoenen ponden kosten. De actie kon niet worden afgewend door een laatste onderhande-

lingspoging tussen de vakbond en de Royal Mail. De Britse regering heeft geweigerd betrokken te raken bij het geschil. Zij is van mening dat de vakbond en het management van de Royal Mail er zelf maar uit moeten zien te komen. Werknemers van de Royal Mail verwierpen eerder een salarisverhoging van 2,5 procent en geplande moderniseringsmaatregelen. De vakbond beweert dat de nieuwe plannen veertigduizend banen gaan kosten. Ook zou de Royal Mail plannen doorzetten om de pensioenregeling van zijn werknemers aan te passen. Dat zou voor werknemers een hogere werknemersbijdrage, een hogere pensioenleeftijd en een verandering van werktijden betekenen. 1

Indonesië

Flesje pletten Overheidsfunctionarissen gaan met een stoomwals over duizenden flessen alcohol heen, terwijl geïnteresseerden en pers toekijken. De flessen zijn in beslag genomen door de politie in winkels die zonder toestemming alco-

hol verkochten . De overheid doet dit ieder jaar tijdens de heilige maand van de ramadan. In Indonesië wonen ruim 200 miljoen moslims, meer dan in welk ander land ter wereld. AP

Oorlog Amerikaanse deserteur voor de rechter

Canada steeds strenger voor legerdeserteurs

Russische oppositie

Boodschap uit een Siberische cel Novum/AP AMSTERDAM

...

Michail Chodorkovski, de voormalige oliemagnaat die een boegbeeld is geworden van de Russische oppositie, heeft vanuit zijn gevangeniscel in Siberië de Russen opgeroepen om volgens de hoogste ethische normen te leven. ’Een beroep op normen en waarden is alles wat we nu nog over hebben’, schreef Chodorkovski in een brief die gepubliceerd is op de website van een Russische mensenrechtenorganisatie. Chodorkovski zit een gevangenisstraf van acht jaar uit wegens belastingontduiking en fraude. Zijn veroordeling wordt door zijn aanhangers gezien als een strafmaatregel voor zijn poging om een politiek en

economisch tegengewicht te bieden aan de Russische president Vladimir Poetin. Chodorkovski’s olieconcern Yoekos werd na zijn veroordeling direct overgenomen door de Russische staat. Chodorkovski’s brief, die op maandag 1 oktober is gedateerd maar pas gisteren op internet werd gepubliceerd, was zijn eerste in meer dan twee jaar. De brief is op zich gericht aan Russische progressieven maar bevat aanbevelingen voor de hele Russische samenleving. ‘Alleen door mensen te overtuigen dat ze diep in hun hart niet alleen met een goed geweten willen leven maar anders simpelweg niet gelukkig kunnen zijn, is het mogelijk om de basis te leggen voor een democratisch, rechtschapen Rusland’, aldus de Rus vanuit zijn cel. 1

Vervolg van pagina 3

...

Deserteren uit het Amerikaanse leger gebeurt nog steeds. Vietnam-veteraan Lee Zaslofsky: ‘Er zijn mensen die je willen doen geloven dat het nu anders is dan tijdens de Vietnamoorlog, maar het is precies hetzelfde.’ Op een groot verschil na: de huidige Canadese regering heeft een onvriendelijker houding terwijl de Canadezen zich in het verleden open opstelde tegenover deserteurs.’

Conservatieve regering Canada was lange tijd een land waar de liberalen het voor het zeggen hadden. Ook toen de oorlog in Irak uitbrak,was het land liberaal en daarom maakte men er geen deel uit van de Coalition of the Willing, in tegenstelling tot Nederland. Maar sinds 2005 zijn de conservatieven aan de macht. Er vallen Canadese doden in Afghanistan en de leider,

Stephen Harper, wordt gezien als vriend van de Amerikaanse president Bush. En er zijn meer verschillen tussen Vietnam en Irak. Tijdens de Vietnamoorlog was militaire dienst verplicht. Soldaten gingen voor een jaar naar Vietnam en op een bepaald moment was de troepenmacht 550.000 man groot. In Irak gaat iedereen vrijwillig, zijn de periodes korter en er zitten minder dan 150.00 soldaten. Maar militairen die na maanden in Irak terugkomen in de VS en vervolgens opnieuw opgeroepen worden de oorlog in te gaan, mogen vaak niet weigeren.

Propaganda Volgens Zaslofsky doet het Pentagon alsof er zelden soldaten uit het Amerikaanse leger deserteren. ‘Wat het Pentagon wil laten zien, is dat deserteren geen probleem is binnen het Amerikaanse leger. Wij zijn het daar

niet mee eens. Het percentage groeit. Het komt natuurlijk nog steeds niet in de buurt van het aantal overlopers dat we tijdens de Vietnamoorlog hadden. We krijgen dit keer niet duizenden deserteurs, maar het zijn er toch tientallen, mogelijk honderden.’ Op woensdag werd deserteur Long in Vancouver in handboeien voorgeleid. Hij was pas de tweede gedeserteerde Amerikaanse soldaat die tijdens de oorlog in Irak met het Canadese gerecht in aanraking kwam en die met uitzetting wordt bedreigd. Voor een borgsom van 5000 dollar, die inmiddels is betaald door een lid van de War Resisters Support Campaign, mocht Long voorlopig terug naar zijn Canadese vrouw en kind. Long dient zich iedere maand te melden terwijl de Canadese vreemdelingenpolitie gaat onderzoeken of hij inderdaad uitgezet kan worden. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................

Weduwe en vijf kinderen opgepakt

FAMILIE PINOCHET VERVOLGD WEGENS VERDUISTERING De weduwe en vijf kinderen van generaal Augusto Pinochet bevinden zich onder 23 personen die gisteren in staat van beschuldiging zijn gesteld in verband met verduistering. Een Chileense rechter, Carlos Cerda, heeft dit bekendgemaakt. De vervolging vloeit voort uit een gerechtelijk onderzoek naar bankrekeningen van de voormalige dictator bij de Riggs Bank in Washington en andere buitenlandse bankinstellingen. Onder de arrestanten be-

vinden zich verder ten minste vier generaals, te weten Jorge Ballerino, Guillermo Garin, Juan Romero en Hector Letelier. Ook Pinochets voormalige secretaresse, Monica Ananias, en een van zijn advocaten, Ambrosio Rodriguez, zijn opgepakt. Pinochet stierf in december op 91-jarige leeftijd, terwijl er verschillende processen tegen hem liepen. Veel Chilenen zijn bitter over het feit dat hij voor zijn overlijden nooit is veroordeeld.

Dochter Jacqueline Pinochet. AP

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................

Brug bouwen (1)

Brug bouwen (2)

Indonesië wil een dertig kilometer lange hangbrug tussen de eilanden Java en Sumatra bouwen. Het project moet in 2012 van start gaan.

De brug moet auto- en treinverkeer, aardbevingen en tsunami’s kunnen doorstaan. De kosten zijn voorlopig vastgesteld op zeven miljard

10

Nieuws Buitenland

 

   

 


Vier first wives en een first husband

A

merikanen willen graag alles weten over hun mogelijke leiders. Niet alleen hoe ze denken over Irak, belastingen en gezondheidszorg. Amerikanen willen ook weten naast wie hun toekomstige president ‘s morgens wakker wordt. Partners van presidentskandidaten spelen een belangrij-

1 ke rol in de verkiezingsstrijd. Waar de meeste Nederlanders mevrouw Balkenende nooit zouden herkennen, zijn de First wives van Amerika grote bekendheden. Overal waar hun man gaat (of in Clintons geval vrouw), staan ze achter hen. Letterlijk en figuurlijk. Tijd om een paar van hen aan u voor te stellen.

2 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Japanse ouderen zijn focus technologische ontwikkeling

OUD WORDEN MET BEHULP VAN THUISZORG-TECHNOLOGIE Wie oud wordt in Japan kan er in de toekomst op rekenen dat hij door een robot wordt gevoerd, rondrijdt in een rolstoel met stemherkenning en geholpen wordt door een verpleegster in een robotoutfit. Het zijn enkele voorbeelden van hoe de nieuwste technologische snufjes worden gebruikt om de snel ouder wordende Japanse bevolking te verzorgen. Nu bijna 22 procent van de Japanse bevolking ouder is dan 65 komen bedrijven met uiteenlo-

pende nieuwe producten op de markt, van auto’s waar je makkelijk instapt tot zelfstandig denkende rolstoelen. De laatste jaren neemt het aantal bejaarde Japanners toe dat het door verzwakking van de familiebanden moet stellen zonder de zorg van kinderen en kleinkinderen. Nieuwe technologische snufjes komen dan goed van pas. Deze week werd in Tokyo een conferentie over thuiszorg en revalidatie gehouden.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

President (1) De nieuwe president van de Verenigde Staten zal de 43e zijn. De eerste president was George Washington. Richard Nixon is de enige president die uit zichzelf aftrad, hij deed dat in 1974.

Buitenland Nieuws

 

   

 


Volgens Michelle Obama laat Barack thuis zijn vieze sokken slingeren 1. Michelle Obama is niet onder de indruk van de enorme populariteit van echtgenoot Barack. In een interview met het glossyblad Glamour zei ze: ‘Mijn man heeft nog altijd moeite zijn vuile sokken in de wasmand te doen en mijn dochter van vijf is beter in het opmaken van haar bed dan hij. Dus vergeef me als ik nog altijd een beetje verbaasd ben door dit hele Barack Obama circus.’ CONTACT PRESS IMAGES/HH

3

4

2. Republikein Rudy Giuliani ligt regelmatig onder vuur omdat hij aan zijn derde vrouw toe is, Judith, voor wie hij dan weer de derde echtgenoot is. RICK FRIEDMAN/WPN/HH

11

Redactie buitenland

3. De ervaring en populariteit van Bill Clinton stralen zonder twijfel een beetje af op zijn vrouw Hillary, die bovenaan staat bij de peilingen voor de Democratische presidentskandidaat. PHILIP HALL/WPN/HH 4. Na een paar jaar kankervrij te zijn geweest, kwam de ziekte van Elizabeth Edwards, vrouw van Democraat John, dit jaar terug. Ze blijft desondanks achter haar man staan. ‘Ik wil niet dat mensen mij herinneren als de vrouw die John Edwards uit de race haalde.’ R. FRIEDMAN/WPN/HH 5. John McCain en zijn vrouw Cindy met hun campagnevliegtuig. CHRISTOPHER MORRIS/VII/HH

5 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ........................................................................................................................ KORT

een verbod afbreuk doen aan het vrije goederenverkeer in de EU.

Ierse likeur is toegestaan in traditionele maten

111

111

Ierse drankfabrikanten mogen hun likeuren in traditionele maten op de Europese markt verkopen, dat heeft de hoogste rechtbank van de EU gisteren beslist. Met de uitspraak stelt de rechter de Duitse spiritualiënhandel in het ongelijk, die een verbod wilde op de verkoop van bepaalde kleine flessen Bailey’s Irish Cream. Bailey’s werd in Duitsland verkocht in flessen van een halve gill, ofwel 7,1 centiliter, terwijl op het continent maten van 5 of 10 centiliter worden gehanteerd. Volgens de rechter zou

’s Werelds eerste kunstmaan

VIJFTIGSTE VERJAARDAG VAN DE LANCERING VAN SPOETNIK

Ruim dertig lijken ontdekt in een Russisch bouwval

Bouwvakkers hebben bij renovatiewerkzaamheden in de kelder van een 19e-eeuws huis in Moskou stoffelijke resten van vermoedelijk 34 mensen en een verroest pistool gevonden. De politie probeert de identiteit van de doden, van wie sommigen door het hoofd waren geschoten, te achterhalen. Mogelijk gaat het om slachtoffers van stalinistische zuiveringen uit de jaren dertig. Het huis was vroeger eigendom van een in de tsarentijd bekende adellijke familie.

In Rusland werd gisteren de vijftigste verjaardag gevierd van de lancering van ’s werelds eerste kunstmaan, de Spoetnik, die het ruimtevaarttijdperk inluidde en het startsein was voor een wedloop tussen de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten om als eerste een mens op de maan te zetten. Feestelijkheden zijn gepland bij het kosmonautentrainingscentrum buiten Moskou . Ingenieurs komen bijeen bij de Russische Academie van Wetenschappen.

HH

Voorts is er een kranslegging bij het graf van de grondlegger van het Russische ruimtevaartprogramma, Sergej Koroljov, die is bijgezet in de muur van het Kremlin. De lancering van de Spoetnik op 4 oktober 1957 kwam voor de westerse wereld als totale verrassing. De 83 kilo zware metalen kogel draaide 22 dagen rondjes om de aarde. Vier jaar later hadden de Sovjets de eerste bemande ruimtevlucht, met Joeri Gagarin.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

President (2)

Leuk optrekje (1)

Leuk optrekje (2)

De Republikeinse partij leverde tot nu toe achttien presidenten. Voor de Democraten was Bill Clinton de veertiende president.

Presidentiële paren komen in het Witte Huis in Washington te wonen. Het huis is 5.110 vierkante meter groot en sinds 1800 in gebruik.

He t Witte Huis bevat 134 kamers verdeeld over zes verdiepingen (ook ondergronds). Verder staan ter beschikking: 28 open haarden, een bowlinghal, een filmzaal, een zwembad en een tennisveld.

12

Achtergrond Buitenland

 

   

 


Soweto Maponya winkelcentrum symbool voor toenemende welvaart bij zwarte middenklasse

Lekker shoppen in Soweto In Soweto staat het grootste winkelcentrum van zuidelijk Afrika. De groeiende zwarte middenklasse kan voortaan in haar eigen wijk de luxe merken kopen. Elles van Gelder SOWETO

...

Even voorbij het grootste ziekenhuis ter wereld, na de drukke taxistandplaats, de verlaten elektriciteitscentrale en de kleine arbeidershuizen uit de apartheid, verrijst glimmend glas en staal. Moderne vormen contrasteren met de rechthoekige, simpele bakstenen woningen. Op een billboard van supermarktketen Pick ’n Pay staat ‘The future. Here. Now’. De toekomst in deze zwarte wijk in Zuid-Afrika is Maponya Mall, een luxe winkelcentrum van ruim 650.000 vierkante meter. Het is het geesteskind van de bejaarde zwarte zakenman Richard Maponya uit Soweto, die zich van kleine ondernemer wist op te werken tot miljonair. Zijn fonkelende winkelwalhalla staat symbool voor de veranderingen in het nieuwe Zuid-Afrika. Soweto zit in de lift. De woonstad werd tijdens de apartheid gebruikt om de zwarte werknemers te huisvesten die in of nabij Johannesburg werkten. Soweto, de afkorting voor South Western Townships, werd wereldwijd bekend om de grootschalige protesten tegen het apartheidsregime. Hier werden in 1976 kinderen gedood die demonstreerden tegen verplicht onderwijs in het Afrikaans, de taal van de onderdrukkers. Hier had ook Nelson Mandela een huis. De eerste president van het nieuwe democratische Zuid-Afrika knipte afgelopen week het gouden lint van het winkelcentrum door. De wijk, met tussen de een en drie miljoen inwoners, krijgt steeds meer geasfalteerde wegen, parken, winkelcentra, hotels en ruime huizen. Deze laatste worden bewoond door de nieuwe zwarte middenklasse die zich vooral in de Diepkloof Extentions, iets ten noordoosten van Maponya Mall, vestigt. Bijna de helft van de zwarte bevolking die een beter inkomen krijgt, blijft in Soweto. De rest

Maponya Mall biedt luxe maar ook goedkope winkels, en de kans op een baan. FOTO’S: MATTHEWS BALOYI

verhuist naar buitenwijken van Johannesburg. De middenklasse, ook wel de zwarte diamanten genoemd, groeit snel. Eind 2005 behoorden twee miljoen Zuid-Afrikanen tot deze groep, zo blijkt uit onderzoek van een instituut van Unilever aan de Universiteit

‘De Mall is het nieuwe Zuid-Afrika: steeds meer keuze, voor iedereen’ van Kaapstad. Ruim een jaar later, begin 2007, was dit al gestegen naar 2,6 miljoen, dertig procent meer. Samen kunnen ze 18,4 miljard euro per jaar uitgeven, 28 procent van de totale consumptie in Zuid-Afrika. Jason Ngobeni, directeur van de economische afdeling van de stad Johannesburg, vertelde aan persbureau AP

dat er in Soweto ruim een half miljard euro zit. En daar moet het ook blijven, als het aan de eigenaar van de Maponya Mall ligt. De 24-jarige Gugu Sibiya uit Soweto staat met haar zoontje voor Toys R Us, de eerste speelgoedwinkel in de wijk. Trots schiet hij met zijn nieuwe plastic geweer. Sibiya, in muiltjes van luipaardenvel en een zwart colbertje, heeft een eigen kledingzaak in Johannesburg, waar ze merken als Gucci en Dolce & Gabanna verkoopt. Vandaag is ze in Maponya om te kijken of het een goede locatie is voor een tweede zaak. Maar ze is er vooral om zelf te shoppen. ‘Ik behoor wel tot de nieuwe succesvolle generatie zwarte ZuidAfrikanen’, lacht ze. ‘Ik heb genoeg geld om uit te geven aan kleding en leuke dingen. Per maand zo’n 250 euro voor mijn zoontje, 200 euro voor mezelf en 200 euro voor mijn man. Hij houdt van dure parfum. Daarbovenop komt ruim 600 euro voor dagelijkse boodschappen.’

Het winkelend publiek is blij met de komst van Maponya Mall. Het huisvest naast Puma en Guess ook enkele goedkopere winkels zoals PEP, een soort Nederlandse Zeeman. Het biedt ook andere nieuwe mogelijkheden. De 30-jarige Thabo slentert in versleten kleren over de marmeren vloeren. ‘Ik wil hier een baan vinden’, vertelt hij. ‘Ik kan van alles, beveiliging, schoonmaken en verkoop.’

Thabo komt uit een ander deel van Soweto, waar de huisjes van steen, hout, golfplaten en plastic zijn gemaakt. Het is nog geen vijf minuten rijden van het winkelparadijs. Daar, in Kliptown, waren enkele maanden geleden nog confrontaties tussen de politie en inwoners die demonstreerden voor betere levensomstandigheden. Voor hen is er in de dertien jaar na de apartheid weinig veranderd. In de straten geen geur van nieuwigheid, zoals in het winkelcentrum, maar die van urine en afval. Er is geen riolering en geen elektriciteit. Rebecca Maziboka en haar man verdienen samen honderd euro per maand. Ze is al in het winkelcentrum geweest voor gymschoenen voor een van haar kinderen. ‘Ik kan daar af en toe wat kopen; ik spaar er zelfs geld mee uit omdat ik niet voor een taxi hoef te betalen naar een winkelcentrum verder weg.’ Zo verdient Maponya Mall ook aan de laagst verdienende groep van Soweto. Wel hoopt ze dat de ontwikkelingen die ze elders in de wijk ziet ook in haar buurt doorzetten. ‘We wachten al te lang op nieuwe huizen.’ Buurman Robert Dlamini, die op de hoek een bar heeft, denkt dat Kliptown er niet echt van profiteert. ‘Veel winkels zijn te duur. Ook ben ik bang dat het kleine ondernemers in de buurt kapot maakt.’ Toch vindt hij de opening van Maponyo Mall positief. ‘We kunnen ons toilet dan nog niet doortrekken en moeten generatoren gebruiken, maar het winkelcentrum midden in Soweto is het nieuwe Zuid-Afrika. Waar steeds meer keuze is, voor iedereen.’ 1

Niet ver van het winkelparadijs in Soweto staan hutten van golfplaat.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Veerbootjes kunnen reizigersstroom niet meer aan

INDONESIË WIL BRUG BOUWEN TUSSEN JAVA EN SUMATRA Indonesië heeft plannen voor de bouw van een dertig kilometer lange hangbrug tussen de eilanden Java en Sumatra. De gouverneurs van de provincies aan weerszijden van Straat Soenda hebben in samenspraak met een consortium van lokale bouwbedrijven besloten tot een haalbaarheidsonderzoek. De brug moet geschikt zijn voor auto- en treinverkeer en aardbevingen en tsunami’s kunnen doorstaan. Als het project doorgaat, moet het in 2012

van start gaan. De kosten worden voorlopig geraamd op zeven miljard euro. Op Java en Sumatra woont meer dan de helft van de 220 miljoen inwoners van Indonesië. Dagelijks steken 350.000 mensen en 25.000 voertuigen met veerboten de zeestraat tussen de twee eilanden over. Als de huidige trend in de verkeersgroei doorzet, kunnen de havens van Merak op Java en Bakauheni op Sumatra het binnenkort niet meer aan.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Het weer Johannesburg: 22°C/15°C, zon en regen Pyongyang: 25°C/17°C, zonnig Washington 28°C/22°C, bewolkt

Buitenland Nieuws

 

   

 


13

Vredespact Noord- en Zuid-Korea

Vrede begint bij economisch belang Na 54 jaar in een officiële staat van oorlog met elkaar te hebben geleefd, hebben de Zuid-Koreaanse president Roh Moo-hyun en de Noord-Koreaanse leider Kim Jong Il zich gisteren verzoend. Godelief Swank AMSTERDAM

...

Alsof ze samen een bokswedstrijd hadden gewonnen. Zo poseerden de leiders van Noord- en Zuid-Korea gisteren. De armen trots de lucht in, de handen ineen. Na drie dagen overleg tekenden ze een pact waarin ze een vredesverdrag beloven. Dat gaat de huidige wapenstilstand vervangen. Daarna nipten de heren aan een glaasje champagne. Het was de tweede keer in ruim vijftig jaar dat een Zuid-Koreaanse president een bezoek bracht aan het dictatoriale Noord-Korea. En dat de Noord-Koreaanse leider het protocol brak door zijn gast te verwelkomen. De belangrijkste doorbraak van gisteren zit ‘m echter niet in vrede. ‘Noord- en Zuid-Korea stonden allang niet meer op voet van oorlog met elkaar’, zegt Boudewijn Walraven, hoogleraar Koreaanse taal en cultuur aan de Universiteit van Leiden. ‘De grens was niet meer zo hermetisch afgesloten. Zuid-Koreaanse toeristen maakten al mondjesmaat uitstapjes in hun buurland, en in het Zuid-Koreaanse Kaesong stond een industrieel complex waar dagelijks duizend Noord-Koreanen werkten. Niet vrede, maar de economische samenwerking die beide landen aangekondigd hebben. Dát is waar het nu om gaat. Dat gaat de twee Korea’s verbroederen.’ In het pact dat Kim Jong Il en Roh

De staatshoofden dronken champagne om de toenadering te vieren. REUTERS

Moo-hyun gisteren tekenden, is bijvoorbeeld opgenomen dat er een spoorlijn voor vrachtverkeer komt tussen beide landen en een gezamenlijke visserijzone langs de omstreden zeegrens. Ook wordt een tweede door beide landen te gebruiken industrieel

complex geopend. ‘Voor Noord-Korea is economische samenwerking de enige weg naar veiligheid’, zegt Walraven. ‘De primaire zorg van Noord-Koreanen zijn al jaren de Amerikanen. Al sinds de jaren ’80 wil Noord-Korea niets liever dan

als volwaardig land worden erkend. Waarmee je normaal handel kunt drijven. Men spreekt altijd over de nucleaire dreiging die van Noord-Korea uitgaat, maar vergeet niet dat Noord-Korea door Washington is aangemerkt als schurkenstaat. De

Amerikanen roepen al jaren dat ze Pyongyang misschien een keer moeten bombarderen.’ De Noord-Koreanen voelen zich volgens de hoogleraar bedreigd. ‘En Noord-Korea weet dat zodra het op goede voet staan met Zuid-Korea, en belooft zijn nucleaire installaties te ontmantelen, de bedreiging vanuit de Verenigde Staten wegvalt.’ Voor Zuid-Korea, dat grofweg tien keer zoveel per hoofd van de bevolking verdient als Noord-Korea, is er allereerst een economisch belang bij samenwerking. Het land heeft toegang tot een nieuwe investeringsmarkt, én tot veel goedkopere arbeidskrachten die wel gewoon Koreaans spreken. Maar het land wordt er ook veiliger op. ‘De Zuid-Koreanen weten ook dat er iets moet veranderen aan bijvoorbeeld de mensenrechten in het dictatoriale Noord-Korea. Maar ze zijn bang dat wapengeweld van de Amerikanen tot escalatie leidt. Tot oorlog op hun schiereiland.’ Bovendien rijzen de kosten voor een eventuele hereniging – die er volgens de hoogleraar toch een keer zit aan te komen – bij uitstel van samenwerking de pan uit. ‘Vergelijk het met Oost- en WestDuitsland. West-Duitsland heeft jarenlang geld apart gezet om OostDuitsland er na de hereniging economisch weer bovenop te helpen. Dat was in zijn eigen belang. Zuid-Korea heeft daar niet voor gespaard. Terwijl de verschillen tussen die twee economieën nog vele malen groter zijn dan in Duitsland het geval was. Hoe langer de Zuid-Koreanen wachten, hoe duurder en moeilijker het straks wordt.’. 1

Duitsland

Joschka Fischer komt nooit meer terug: ‘Es ist Schluß’ Jacques Schmitz BERLIJN

...

‘Het is voorbij. Schluss. Afgelopen. Uit.’ Joschka Fischer keert niet terug. De ‘laatste rock ‘n roller’ in de Duitse politiek denkt niet aan een comeback. ‘Niemand hoeft zich zorgen te maken’, gniffelde de voormalige minister van Buitenlandse Zaken bij de presentatie van zijn autobiografie, gisteren in Berlijn. Joschka Fischer, boegbeeld van de Grünen, beschrijft bijna vijfhonderd

pagina’s lang zijn zeven regeringsjaren. En dit is pas deel één. In de statige zaal van de Academie der Wetenschappen keek de vroegere straatvechter terug op zijn rood-groene jaren. Niet met ‘milde weemoed’, niet om ‘af te rekenen’. Toch krijgen sommige ‘vrienden’ ervan langs. Fischer foetert tegen de groene ‘katastrofe-kassandra’s’. ‘Voor hen is het altijd vijf voor twaalf, maar macht is een vies woord.’ Wie de ramp wil tegenhouden, móet juist naar die macht streven, vindt de ex-minister

van Buitenlandse Zaken. De tijd dat hij aan de macht was, is getekend door oorlog. Kosovo, Afghanistan, Irak. ‘Het is goed dat er in Duitsland een fundamentele scepsis tegen oorlog bestaat. Dat dwingt elke regering om voor meerderheden, mag ik het zo zeggen, te véchten. In het parlement, binnen de partijen en onder het volk.’ Op Gerhard Schröder geeft Fischer publiekelijk niet af. Ook al liep de bondskanselier hem destijds wel voor de voeten met zijn voorbarige

‘nee’ tegen een oorlog in Irak. ‘Wat de Veiligheidsraad ook gaat besluiten’, had Schröder geroepen; en dat verknalde Fischers diplomatieke speelruimte. Dat Schröder zichzelf de ‘kok’ noemde en zijn minister als ‘kelner’ afdeed, daarover kan de groene vicepremier inmiddels wel lachen. ‘Het was een genoegen om voor hem de kelner te spelen, zolang er in de keuken niks aanbrandde.’ Wat volgens Fischer onder regeringskok Schröder ‘nogal eens gebeurde’.1

Joschka Fischer. AP

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ....................................... ......................................

Soedanese journalisten met mond vol tanden

van vluchtelingen in Darfur. De Amerikaanse oud-president Jimmy Carter zei dat er geen reden is voor de regering om mensen te blijven bombarderen. Desmond Tutu, de Zuid-Afrikaanse bisschop die de Nobelprijs voor de vrede won, beschreef de ‘ongelofelijke ellende’ waarin de vele vluchtelingen wonen. ‘Darfur is een van de vreselijkste plekken op aarde.’ De Dorpsoudsten namen zich onlangs voor de wereldvrede te bevorderen.

ging van de strijd sporadisch aanvallen op christelijke doelen.

Moslimterrorist tot vijftien jaar veroordeeld

111

111

DORPSOUDSTEN FLINK TEKEER TEGEN SOEDANESE REGERING De Dorpsoudsten, een groep van vooraanstaande ‘wijze’ mannen en vrouwen, hebben gisteren de Soedanese regering bijzonder fel aangepakt. Op een persconferentie in de Soedanese hoofdstad Khartoem uitten de Dorpsoudsten zoveel kritiek op de regering dat de aanwezige Soedanese journalisten geen enkele vraag stelden. De vrouw van Nelson Mandela, Graca Machel, sprak uitgebreid over de vele verkrachtingen

KORT

Een rechtbank in Ambon, de hoofdstad van de Molukken, heeft gisteren de moslimterrorist Sulthon Qolbi tot vijftien jaar gevangenisstraf veroordeeld. Qolbi is schuldig bevonden aan deelname aan een schietpartij op een passagiersboot in februari 2005, waarbij twee christenen gewond raakten. Qolbi was aangesloten bij Kompak, een terreurbeweging die actief was in de strijd tussen christenen en moslims in de Molukken van 1999 tot 2002, welke zo’n negenduizend levens eiste. Kompak ondernam ook na beëindi-

HH

Voorzitter parlement Iran zegt speech voor Raad af

De voorzitter van het Iraanse parlement heeft gisteren een speech aan de Raad van Europa afgezegd uit protest tegen het feit dat eerder deze week een Iraanse oppositiebeweging het mensenrechtenorgaan mocht toespreken. Parlementsvoorzitter Gholam Ali Haddad Adel zou een toespraak houden als voorzitter van de Aziatische parlementaire assemblee. In zijn plaats hield de voorzitter van het Indonesische parlement een toespraak.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Boze werknemer (1)

Boze werknemer (2)

Boze werknemer (3)

Een werknemer van een Japans kantoor heeft zichzelf in de nesten gewerkt door een aanval van agressie over een doos snoepjes.

De man, 31 jaar oud, had zijn baas de doos gegeven als kadootje, zoals in Japan gebruikelijk is. Maar zijn baas liet de doos ongeopend staan.

Toen de werknemer zich realiseerde dat zijn baas zijn snoepjes niet had opgegeten, sloeg hij 22 computers tot moes. Nu moet hij voor een rechter verschijnen.

14

Nieuws Economie

 

   

 


Interview Esther Raats-Coster

Alle touwtjes in handen Esther Raats-Coster is topvrouw en bedrijfseigenaar, moeder van drie jonge kinderen en strijdt en passant voor de positie van vrouwen op de arbeidsmarkt. ‘Nederland moet maar eens accepteren dat ook moeders fulltime kunnen werken.’ Annemieke van Dongen AMSTERDAM

...

Een fles Veuve Clicquot in een chique champagnekoeler, prominent geëtaleerd bij de ingang van het kantoor, maakt de argeloze bezoeker duidelijk: dit is het domein van een Zakenvrouw van het Jaar. Vorig jaar ontving Esther Raats-Coster, eigenaar van Bandridge, de prestigieuze prijs van het champagnemerk. ‘Een verrassing was dat niet voor mensen die me kennen. Als kind wilde ik de touwtjes al in handen hebben. Kreeg ik te weinig kleedgeld? Dan ging ik wel tomaten plukken.’ Haar ambitie heeft ze nooit onder stoelen of banken gestoken. Na de Hogere Hotelschool werkte ze een paar jaar in hotels op Aruba voordat ze begon bij Micro-Mel, de elektronica-accessoiregroothandel van haar vader. Onderaan, als verkoopassistent, om de branche en het bedrijf te leren kennen. Maar met wel de bedoeling dat ze snel zou doorgroeien tot directeur. ‘Mijn vader zei dat iedereen het leuk vond dat ik in het bedrijf kwam werken. Niets was minder waar. Collega’s met serieuze doorgroeiambities zagen die in rook opgaan. Ik heb mijn best gedaan om iedereen achter mij en mijn plannen te krijgen. Van de mensen bij wie dat niet lukte, heb ik afscheid moeten nemen.’ In 2003 vroeg de directie van Bandridge, een leverancier van accessoires voor consumentenelektronica dat haar vader en drie buitenlandse zakenpartners tien jaar geleden oprichtten, of Raats directeur wilde wor-

kenvrouw als moeder te zijn. Natuurlijk begrijp ik vrouwen die een carrière en moederschap níet willen of kunnen combineren, maar het is wel typisch Nederlands. Onze cultuur accepteert niet dat moeders fulltime werken: Nederland is ongeveer het enige land waar kinderen tussen de middag van school gehaald moeten worden en kinderopvang is slecht geregeld. Al zijn dat luxeproblemen, want de mogelijkheden die je in Nederland hebt om parttime te werken zijn magnifiek. Toen ik het bedrijf overnam, heeft mijn man een duobaan genomen met een collega. Dat was toen nog ongebruikelijk in de bankensector, maar het kon wel.’

Vrouwen hebben de keuze

Esther Raats-Coster, zakenvrouw van het jaar. TACO VAN DER EB

den. Al snel wilde Raats sneller vooruit, met aandeelhouders ging het te traag. ‘Ik was bereid meer risico’s te nemen, wilde investeren in nieuwe delen van Europa.’ En dus stelde ze voor het bedrijf te kopen. In 2004 nam ze Bandridge over door de aandeelhouders, inclusief haar eigen vader, uit te kopen. Bandridge deed zaken in negentien landen toen Raats er begon, nu in een kleine zestig. Met 115 werknemers haalde het in 2006 dertig miljoen euro omzet. ‘Als eigenaar ben je ineens verantwoordelijk voor de toekomst van het bedrijf, de continuïteit. Dat kostte me in het begin behoorlijk wat hoofdbrekens; dan lag ik ’s nachts in bed te piekeren over problemen van mijn

medewerkers en hun gezinnen. Op school leer je niet hoe je daarmee om moet gaan. Ook in mijn gezin moest ik leren dat ik, in combinatie met het bedrijf, niet meer overal verantwoordelijk voor kon zijn. Dan kom ik thuis en lopen mijn kinderen in hele gekke klerencombinaties over straat. In het begin vond ik dat erg, nu denk ik: wat schattig.’

Kinderopvang is luxeprobleem ‘Tachtig uur per week, daar kom ik zo aan. Mijn kinderen (6, 8 en 11 jaar, red.) vinden het niet leuk dat ik zoveel werk. Zelf ben ik in principe elke woensdag thuis, mijn man zorgt twee dagen voor ze en we hebben een oppas die geduldiger met de kinderen is

dan ik. Zij kan de hele dag met ze op de bank zitten als ze ziek zijn; ze vertroetelen. Ik ben daar te onrustig voor. Huishoudelijk werk besteed ik uit. Die luxe kan ik me nu veroorloven en de vrije tijd díe ik heb, kan ik zo met mijn gezin doorbrengen. Toch blijft het een voortdurende spagaat. Als ik aan het werk ben, voel ik met schuldig omdat ik thuis zou moeten zijn en andersom. Vorige week zat ik in Amerika, belt mijn middelste dochter huilend op: een oorontsteking. Als ik dan een uur later met zakenpartners aan tafel zit, kan ik de knop niet meteen omzetten.’ ‘Ik heb nooit gevonden dat ik als vrouw geen eerlijke kansen heb. Ik vind het een rijkdom om zowel za-

‘Toch steekt het me dat zoveel vrouwen hun carrière onderbreken of parttime gaan werken als ze kinderen krijgen. De Nederlandse beroepsbevolking heeft meer vrouwen nodig om de economie draaiende te houden. De publiciteit die ik krijg sinds mijn verkiezing als Zakenvrouw van het Jaar gebruik ik om die boodschap te verkondigen. Vrouwen hebben altijd een keuze, ik moedig ze aan hun ambities waar te maken.’ ‘Mijn ambitie is om Bandridge groter te maken. 70 miljoen omzet en uitbreiding tot honderd landen is onze doelstelling voor 2010. Hoe groter het bedrijf wordt, hoe lastiger het is om de personal touch te bewaken. Bijhouden hoe het met de kinderen van medewerkers gaat kan niet meer, maar in het bedrijf en de producten wil ik mijn overtuiging achterlaten. Een kabel kopen is zo saai als wat, laat klanten er dan tenminste een goed gevoel aan overhouden.’ ‘Op de displays van onze nieuwste productlijn staan beschermde dieren en in limited edition hebben we verpakkingen met kunst, gemaakt door gehandicapten. Honoraria voor lezingen en optredens als Zakenvrouw van het Jaar gaan naar een goed doel. Het effect daarvan is natuurlijk beperkt; we zijn geen Greenpeace en dat willen we ook niet zijn. Maar ik ben ook niet alleen op de wereld om geld te verdienen, ik wil ook iets terugdoen voor de maatschappij. Per saldo maakt dat me gelukkiger.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ....................................... ......................................

Bedrijfsleven

KORT 111

RECHTER NAAR VS OP KOSTEN VAN ABN AMRO BANK Huub Willems, president van de ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam, heeft op kosten van advocaten van ABN Amro een reis naar New York gemaakt. Terwijl de zaak rond de verkoop van ABN Amro-dochter LaSalle liep en hij zich daar nog over moest uitspreken, sprak hij in de VS op een seminar van advocatenkantoor NautaDutilh. Willems vloog op kosten van het advocatenkantoor naar New York en ver-

bleef daar vervolgens in het Waldorf Astoria. Een woordvoerder noemt de vergoeding van de kosten ‘niet meer dan normaal’. ‘Als je iemand uitnodigt om zonder vergoeding te spreken, is het normaal de kosten van ticket en hotel te betalen.’ Willems deed uitspraak in de zaak die de Vereniging van Effectenbezitters had aangespannen om de verkoop van de Amerikaanse dochter LaSalle te voorkomen.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................

Shell Moerdijk vervolgd voor verzwijgen gifwolk

HH

Het Openbaar Ministerie gaat Shell Moerdijk vervolgen voor het verzwijgen van een gifwolk. De giftige stof etheenoxide is op 31 maart 2004 vrijgekomen. Het zou om duizend tot tweeduizend kilo etheenoxide gaan. Er geldt een verplichting het lozen van etheenoxide te melden wanneer deze boven de honderd kilo uitkomt. Een Shell-woordvoerder meldt dat het bedrijf aanvankelijk dacht dat het om maximaal honderd kilo ging. Toen bleek dat het meer was, heeft Shell dat volgens hem gemeld. Dat was enkele

dagen later. Etheenoxide is brandgevaarlijk. Volgens de woordvoerder kon de stof niet ontploffen omdat de etheenoxide vrijkwam met stoom, dat etheenoxide volgens Shell direct omzet in antivries. 111

Appelsap fors duurder door tegenvallende oogst

Appelsap wordt binnenkort duurder. Dat zegt Friesland Foods, de producent van Goudappeltje. De reden hiervoor zou een tegenvallende appeloogst in Oost-Europa zijn. Andere producten waar appels in zijn verwerkt, worden eveneens duurder. In welke mate de prijzen zullen stijgen ,is nog onduidelijk.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ...............................................................................

Applaus voor Wijers

Zwitserleven niet verzekerd

Subprime doet Aegon lekker geen pijn

De als agressief bekend staande Amerikaanse investeerder Paulson is het met Hans Wijers van Akzo eens: ICI moet verschalkt worden .

De bekende pensioenverzekeraar kon zich niet vrijwaren tegen de ‘marktgeruchten’ dat het zijn activiteiten per opbod wil verkopen.

Aegon heeft voor de zekerheid nog maar eens herhaald dat het geen last heeft van de dramatische ontwikkelingen op de hypotheekmarkt. ‘Wij zijn goede beleggers’, zei cfo Jos Streppel .

Economie Nieuws

 

 

15

 

 


Kredietcrisis Sector zal tactiek aan veranderingen aanpassen

Beleggers in vastgoed kijken de kat uit de boom De gevolgen van de kredietcrisis worden voelbaar en resulteren voor commercieel vastgoed op lange termijn waarschijnlijk in een herwaardering van risico. Dat zegt vastgoedadviseur DTZ in European Quarterly. Betten AMSTERDAM

...

Het aantal vastgoedtransacties wordt volgens de internationale adviseur DTZ negatief beïnvloed door de recente ontwikkelingen op de kredietmarkt en een aantal transacties is zelfs opgeschort. Het internationale investeringsteam van DTZ verwacht dat het transactievolume in het derde en vierde kwartaal met ten minste 15 tot 20 procent zal dalen. Dit komt overeen met een afname van 48 tot 53 miljard euro ten opzichte van de recordvolumes in het eerste en tweede kwartaal van dit jaar. ‘We merken dat beleggers zich af-

wachtend opstellen om te zien hoe de situatie zich de rest van het jaar ontwikkelt’, aldus John Slade, managing director van DTZ International Investment. Hij verwacht dat er begin 2008 marktherstel optreedt, als de markt zich op korte termijn stabiliseert en liquide blijft. DTZ verwacht dat er een algemene herwaardering van risico gaat plaatsvinden, waarbij de prijzen van alternatieve beleggingen en panden in secundaire of opkomende markten ter discussie komen te staan. ‘Hoewel het voor schuldbeleggers moeilijker zal zijn het beoogde rendement te behalen, kan een rendementscorrectie op sommige markten aantrekkelijke kansen bieden voor beleggers in aandelen’, aldus Joe Valente, hoofd research van DTZ. Hij verwacht dat men massaal zal kiezen voor kwaliteit en dat beleggers bereid zullen zijn meer te betalen voor financieel sterke marktpartijen en betrouwbare huuropbrengsten. 1

De vastgoedsector zal te lijden krijgen van de crisis op de kredietmarkt. THOMAS SCHLIJPER/HH

Beursgang Slechte economie, meer doktersbezoek

ABN Amro Laatste dag voor aandeelhouders

Beleggen in bejaarden met Arseus

Uur der waarheid nabij

Edward Deiters

Redactie economie

AMSTERDAM

...

AMSTERDAM

Vergrijzing is een groeimarkt. En daarvan kunnen nu ook beleggers profiteren. Sinds vandaag heeft het aandeel Arseus een dubbelnotering aan de Brusselse en Amsterdamse beurs. Het bedrijf uit Nieuwerkerk aan de IJssel is een divisie van de Vlaamse Omega Pharma Group en onder meer Europees marktleider op het gebied van tandheelkundige apparatuur, van zowel de levering van ‘simpele’ tandartsstoelen tot complete tandtechnische laboratoria. Verder levert Arseus ook apparatuur en diensten aan apothekers, huisartsen, oogartsen, opticiens, verpleegkundigen, ziekenhuizen en rusthuizen. De vergrijzing van de bevolking en de toenemende aandacht van de consumenten voor gezondheid, welzijn en esthetica vormen een sterke groeimarkt, en dat is de belegger niet ontgaan. De intekenprijs voor een aandeel Arseus bedroeg 10,25 euro en het aanbod was al een paar dagen voor de beursgang twee keer overschreven. Arseus kon daarom gisteren al melden met zijn beursgang vandaag in totaal 271,3 miljoen euro op te gaan halen.

Tot vanmiddag 15.00 uur kunnen aandeelhouders van ABN Amro ingaan op het bod van het bankenconsortium. Tot gisteren konden ze bij concurrent Barclays terecht. De kans is erg klein dat veel aandeelhouders dat hebben gedaan. Het bod op ABN Amro van het bankenconsortium met Royal Bank of Scotland, Fortis en Santander ligt nu 14 procent hoger dan dat van concurrent Barclays. Sinds de Europese Commissie toestemming heeft gegeven voor een overname door de drie banken zijn er nog maar weinig mensen die twijfelen aan hun winst, zo laten de financiële markten zien. De beurskoers van ABN Amro is de afgelopen dagen geleidelijk geklommen in de richting van de waarde van het bod van het trio. De waarde van dat bod lag gistermiddag nog maar 1,4 procent boven de aandelenkoers, wat betekent dat beleggers ervan uit gaan dat het slaagt. Een meevaller voor het bankentrio was de toestemming van de Europese Commissie voor de overname. Oorspronkelijk zou de commissie al twee weken geleden uitspraak doen, maar

...

Vergrijzing is een groeimarkt. FELIX KALKMAN/HH

Er werden 6 miljoen nieuwe aandelen uitgegeven, wat een totaal bedrag van 61,5 miljoen euro aan bruto opbrengsten opleverde. Daar bovenop heeft Omega Pharma 20.468.144 bestaande aandelen verkocht voor een totaal bedrag van 209,8 miljoen euro. Arseus haalde vorig jaar met 1.230 medewerkers een omzet van 277 miljoen en een brutowinst van bijna 131 miljoen euro. In een interview met de Vlaamse

krant De Tijd toonde ceo Ger van Jeveren zich een bekwaam verkoper: ‘Beleggers zijn momenteel op zoek zijn naar risico-averse beleggingen Arseus past daar perfect in. We zijn meer dan gemiddeld winstgevend en we zitten in een defensieve sector. Meer zelfs geldt: als het economisch slecht gaat, zijn er meer doktersbezoeken, en dat is dan weer goed nieuws voor ons.’ 1

toen werden alleen de plannen van Royal Bank of Scotland en Santander goedgekeurd. Fortis werd teruggeroepen naar de onderhandelingstafel omdat de commissie vreesde dat ABN Amro en Fortis samen te groot zouden worden op de Nederlandse markt voor zakenbankieren. Nu heeft Fortis beloofd ABNdochter Hollandsche Bank Unie te verkopen, plus twee van de vijf ondernemingscentra en 13 van de 78 advieskantoren voor bedrijfsklanten. Daarnaast moet Fortis overnemende partijen de optie geven om ABN-kantoren over te nemen die Fortis van plan is te sluiten. Ook moet Fortis het Nederlandse factureringsbedrijf IFN Finance afstoten, een volle dochter van ABN Amro. Oorspronkelijk wilde het slechts een deel van de factureringsactiviteiten kwijt, maar na overleg met de commissie moet de hele dochter de deur uit. Hoewel het bod vandaag afloopt, is het consortium nog druk bezig geld te verzamelen om alles te kunnen betalen. Santander liet woensdag weten dat het erin geslaagd was 7 miljard euro op te halen met het uitgeven van een converteerbare obligatie. Fortis is nog op zoek naar 13 miljard euro en wil dat kapitaal op 9 oktober binnen hebben. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

QUARTERLIFE CRISIS

ODE AAN EILANDER 111

Helen Johnson, journalist

Ik ben Jaloers op Jan Eilander. Bladerend door de dubbeldikke zomernummers van de opiniebladen – in de hoop dit jaar alsnog een zomergevoel op te roepen voordat er helemaal geen bladeren meer aan de bomen hangen – kwam ik een artikel over deze schrijver tegen. Jan Eilander is een man die ‘er af en toe even bij gaat liggen’ als hij niet weet hoe een verhaal verder moet. Of hij ‘prakkiseert zomaar wat voor zich uit’. Hij heeft een hangmat voor het raam van zijn werkkamer hangen waar vanuit hij terugzwaait naar de passagiers van de rondvaartboten die voorbij zijn huis glijden. Jans mooiste uitspraak is toch wel deze: ‘Het is belangrijk in het leven dat je vrij bent; het

is aantrekkelijk dat ik niet weet hoe een dag zal verlopen.’ Doe mij ook zo’n leven. Maar in plaats van dagen zonder bestemming met hangmatten, prakkiseren en bootjes kijken, zijn forensen, computers en supermarkten de factoren van mijn dagelijks bestaan. Hoe doet Jan Eilander dat – geen stress voelen over het feit dat hij geen stress heeft? Want dat zou ik geheid hebben, als ik hem was. Zal het gevoel van ‘moeten en willen’ simpelweg afnemen naarmate je ouder wordt? (Jan is van ’59.) Ik betwijfel het. Ik kom vingers, vrienden, landgenoten, nee, mede-Noordwest-Europeanen tekort om alle opgefokte, ambitieuze 45-plussers aan te wijzen. Het

zal dus wel weer de aard van het stressvrije doch toegewijde beestje zijn dat Jan Eilander tot Jan Eilander maakt. Maar Jan, kan ik bij je op les dan? Mag je me toch eens uitleggen hoe je die drie writer’s blocks die je gemiddeld per dag kwellen in een hangmat kunt doorstaan. En hoe je er niet bang van wordt dat je nog geen pensioen hebt opgebouwd met nog maar zo’n twaalf arbeidsjaren in het verschiet. Of hoe het kan dat je er niet van baalt nooit dat huis in Amsterdam te hebben gekocht – dat huis dat je je nu ook niet meer kunt veroorloven. Jan zegt dan dat hij zijn zoon heeft meegenomen naar Cuba, Guatemala

en Thailand. Dat dat ook een mooie erfenis is. Het belangrijkste vindt hij dat hij straks kan terugkijken op een mooi leven. En zo maakt Jan mijn regenachtige herfstdag ook ineens een stuk zonniger. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Hoera ik werk

Overname

D’r uit!

Ambtenaren bij het Rijk mogen doorwerken na hun 65e, dat zijn vakbonden en het ministerie van Binnenlandse Zaken overeengekomen.

Philips koopt het Amerikaanse Raytel Cardiac Services, leverancier van cardiologische apparatuur, voor 78 miljoen euro.

Het aantal ontslagzaken bij het Centrum voor Werk en Inkomen zal dit jaar bijna halveren. Het eerste halfjaar van 2007 hebben werkgevers 14.000 ontslagaanvragen ingediend, tegen 27.000 vorig jaar.

16

Nieuws Economie

 

   

 


Stop loss IMC riskeert boete van 87.000 euro

AFM beschuldigt optiehandelaar van spelletjes AFM en optiehandelaar IMC hebben bonje. Enkele dagen na 1 oktober 2005, de dag dat de Wet Marktmisbruik in werking trad, kreeg IMC een boete. ‘En dat terwijl alle strategieën vooraf waren goedgekeurd.’

koop inkopen. Of ze cashen op een optiepositie die ze er tegenover hebben gezet.’ Volgens IMC-advocaat Guido Roth speelde het optiebedrijf dit spelletje regelmatig voordat de Wet Marktmisbruik op 1 oktober 2005 in werking trad.

‘IMC had verschillende handelsstrategieën en het triggeren van stop loss orders was er een van. Omdat onduidelijk was of de IMC-handelaren die strategieën na 1 oktober nog wel mochten toepassen, heeft het bedrijf ze voorgelegd aan de AFM. Ook het triggeren van stop loss orders is be-

sproken met de toezichthouder. Het was allemaal geen probleem.’ Totdat IMC enkele dagen na 1 oktober 2005 een brief kreeg van de AFM. Het bedrijf kreeg een boete voor het manipuleren van de aandelenmarkt. ‘Over die boete hebben we het nu nog steeds’, zegt Roth. ‘De optiehandelaren zijn toen voor de zekerheid wel gestopt met het aantikken van stop loss grenzen. We hebben eerst bezwaar gemaakt bij de AFM, maar – ik wil niet onaardig zijn hoor – dat heeft meestal niet zo veel zin. Nu gaan we in beroep bij de Rotterdams bestuursrechter die de zaak later deze maand behandelt.’ IMC kan een maximale boete krijgen van 87.000 euro. Na de problemen die in 2005 met IMC speelden, is aandelenbeurs Euronext gestopt met het verstrekken van informatie over stop loss orders. Hierdoor is het spelletje dat IMC speelde sowieso onmogelijk geworden. 1

leveren. Zodra de markt omslaat, worden de overige bestellingen weer ingetrokken. De wankele balans tussen vraag en aanbod kan soms in een kwestie van weken omslaan en het is heel lastig te voorspellen wanneer dat gaat gebeuren. In het najaar van 2000 bijvoorbeeld. Toen halveerde de koers van ASML binnen twee maanden tijd toen bleek dat de vraag naar chips minder snel groeide dan verwacht. Er ontstond een enorme overcapaciteit en de onderneming kwam diep in de rode cijfers terecht doordat halfgeleiderfabrikant orders voor nieuwe apparatuur steeds verder voor zich uitschoven. In 2003 noteerde het aandeel zelfs 90% lager dan de top van drie jaar eerder. De chipmarkt stevent nu opnieuw

op een lastige periode af, maar die klap komt bij ASML veel minder hard aan dan zeven jaar geleden. Die marktvertraging kwam totaal onverwacht, terwijl de branche nu al rekening houdt met een lager groeitempo. Bij de vorige kwartaalcijfers kwam ook een duidelijk signaal dat de inkomsten van ASML gaan terugvallen. De omzet over drie maanden bedroeg 935 miljoen euro, terwijl de waarde van nieuwe orders in deze

periode op nog geen 400 miljoen euro uitkwam. Dat is nog geen voorteken van een donkere periode. Topman Eric Meurice liet al weten dat de orderinname in het vorige kwartaal waarschijnlijk de bodem markeerde. Bovendien heeft ASML een nieuwe generatie snelle machines geïntroduceerd. De kans is groot dat de mindere periode die voor de deur lijkt te staan over een paar jaar slechts een kleine dip blijkt te zijn. 1

Mathijs Rotteveel AMSTERDAM

...

‘Het is een eenvoudig spelletje’, zegt een optiehandelaar van Leopark Options, die liever niet met zijn naam in de krant wil. ‘Een belegger legt een zogenaamde ‘stop loss order’ in. Hij spreekt dus eigenlijk met zijn bank af dat, wanneer de koers van zijn aandelen door een bepaalde grens heen zakt, de bank meteen al die aandelen verkoopt. Dat gaat bij zo’n stop loss-order automatisch, tegen de marktprijs. Als het aandelenpakket van deze belegger groot is, drukt de verkoop

ervan de marktprijs sterk. Daar kunnen professionele partijen van profiteren. Ze duwen met een paar kleine verkooporders de koers naar de stop loss grens en weten dat, als die grens bereikt wordt, de koers verder naar beneden schiet. Dat is precies wat ze willen, want dan kunnen zij goed-

Beurs Chapeau De golven van de chipcyclus

ASML De prijzen van computerchips staan onder druk en de fabrikanten zijn terughoudend met investeringen. Dat is slecht nieuws voor bedrijven zoals ASML. AMSTERDAM

...

Als chipmakers niezen, worden hun toeleveranciers verkouden. Deze week was er een flinke nies te horen bij Micron. De Amerikaanse producent van microprocessors moest over het afgelopen kwartaal een flink verlies bekend maken. Dat was niet onverwacht; de pijnlijke verrassing was dat Micron uitgesproken pessimistisch was over de prijzen van chips voor de komende maanden. Dat is slecht nieuws voor chipma-

kers, maar toeleveranciers zoals ASML dat lithography-machines produceert voor onder andere Micron worden hierdoor ook geraakt. Op het Damrak was de Nederlandse onderneming gisteren een van de grootste dalers en de nervositeit rond het aandeel houdt waarschijnlijk aan totdat ASML over twee weken de kwartaalcijfers publiceert.

Nerveus Het mag beleggers niet kwalijk genomen worden dat ze nerveus zijn over de vooruitzichten van ASML. In goede tijden bestellen chipproducenten soms dubbel zoveel apparatuur als dat ze in werkelijkheid nodig hebben. Zo bewegen zij hun toeleveranciers ertoe om in ieder geval op korte termijn alvast een paar machines te

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Hapklaar Hagemeyer 111

Hagemeyer kent een woelige week. Gistermiddag kocht een grote partij in een klap 500.000 aandelen van het handelshuis, waardoor de koers met procenten tegelijk omhoog schoot. Het was al de vierde keer deze week dat er binnen korte tijd enorm veel aandelen werden ingekocht, wat erop wijst dat een hedgefund of branchegenoot een grote positie in Hagemeyer opbouwt. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................

Het Panel

STELLING: NIEUWKOMER 111

Vandaag krijgt Arseus een notering aan de Amsterdamse beurs. Zijn er bedrijven waarvan u graag zou zien dat ze een notering aan Euronext Amsterdam krijgen? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................

Zoveel mogelijk

Nederlandse Spoorwegen

Innovatieve bedrijven

CORNÉ VAN ZEIJL (FONDSMANAGER SNS)

PETER VAN KLEEF (SENIOR EDITOR IEX)

FLEUR VAN DALSEM (SENIOR EDITOR IEX)

111

111

111

‘Ik zie het liefst zoveel mogelijk Nederlandse bedrijven op Beursplein 5. Volgens mij zijn er veel ondernemingen in Nederland die ervoor in aanmerking komen. Een beursnotering heeft ook veel voordelen; zichtbaarheid, eenvoudige participatie van werknemers, imago en het houdt je scherp.’ 1

‘Ik hoop op een beursgang van de Nederlandse Spoorwegen, maar dan wel met de voorwaarde dat ABN Amro er een turbo short op uitgeeft. Dan heb je als belegger eindelijk een no-brainer met gegarandeerd rendement.’ 1

‘Waar blijven de bedrijven met interessante businesscases? De laatste tijd is het op het Damrak vooral meer van hetzelfde: private equity. Ik hoop op meer innovatieve en snel groeiende bedrijven. Met veelbelovende producten die iedereen begrijpt. Denk aan ‘oude bekenden’ zoals Airspray en Delft Instruments.’ 1

Economie Nieuws

 

   

 


Retail Familiebedrijf met wereldambitie

Saclà stopte als eerste zijn olijven in een potje In het thuisland zijn de houdbare delicatessen van het Italiaanse Saclà een begrip, maar in ons land zijn ze ondanks de jarenlange aanwezigheid nog steeds een goed bewaard geheim.

17

de vorige eeuw had met de introductie van voorverpakte olijven. Ook nieuw was de overstap op glazen potjes met schroefdeksel en revolutionaire pasteurisatieprocessen. De combinatie van innovatieve ontwikkelingen op het gebied van marketing en technologie werkte: al in 1969 werd de onderneming marktleider in olijven in Italië. Het merk doet inmiddels ook goede zaken in Groot-Brittannië en Frankrijk waar Saclà op het gebied van pesto’s de absolute marktleider is. Maar de ambities van de onderneming reiken verder. Zo is het vizier nu gericht op opkomende markten als Brazilië en India.

Hier vermalen noeste arbeiders reusachtig veel tomaten tot saus

Sharida Mohamedjoesoef ASTI, PIEMONTE

...

Je moet welhaast een aandoening aan je reukorgaan hebben, wil je de Saclàfabriek in het middeleeuwse Italiaanse stadje Asti mislopen. Hier vermalen noeste arbeiders in blauwe broeken en met witte haarnetjes op het hoofd reusachtige hoeveelheden tomaten en basilicum tot allerlei sauzen. In het kantoorgedeelte van de fabriek zitten de chique geklede pennenlikkers in hun maathemden met monogram.

Ondertussen was 2006 een van de mindere jaren. De onderneming zette vorig jaar een ‘antipasti’-omzet neer van een kleine 940.000 euro, een daling van ruim 32 procent ten opzichte van het jaar daarvoor (bron: IRI Nederland). Volgens de Nederlandse distributeur van Saclà was dit vooral te wijten aan het feit dat Albert Heijn de zongedroogde tomaten uit het assortiment haalde. Bij de overige retailers als Jumbo en Plus maakt de onderneming juist een sterke groei door. Guiseppe: ‘De Nederlandse en Duitse markten zijn een van de moeilijkste ter wereld om voet aan de grond te krijgen. Wij zijn een relatief klein bedrijf dat moet opboksen tegen Unilever en Star die de markt domineren met Bertolli en Grand Italia. Wat me daarbij nog het meeste stoort is dat veel producenten claimen authentieke Italiaanse producten te produceren, terwijl dat vaak niet het geval is. Bij ons weet je tenminste zeker dat het product honderd procent Italiaans is. The real thing.’ 1

In Engeland en Frankrijk zijn ze de absolute leider in pesto’s

Ook in ons land zijn de delicatessen van Saclà sinds de jaren tachtig ver- Verse producten worden bij Saclà verwerkt tot conservenvoeding. krijgbaar in verschillende grote Nederlandse supermarkten. Niet zonder dige Saclà-imperium in Asti (Pie- die kenmerkend is voor veel Italianen uiteindelijk gaat het toch om eten in glazen potjes. Volgens Guiseppe is succes, want inmiddels is het concern monte). ‘Die tv-marketing is voor een wanneer ze over eten praten. Juist voor een keuken die zo hoog dat geen vloeken in de kerk. Hij doelt uitgegroeid tot marktleider op het belangrijk deel het geheim van ons gebied van houdbare antipasti. Al- succes. Wij waren in de jaren zestig en opgeeft van verse producten is het onder meer op de wereldprimeur die leen al het horen van de naam Saclà is zeventig een van de eersten die het succes van het concern opmerkelijk: zijn grootvader in de jaren vijftig van voor sommige Italianen in den belang inzagen van televisie als mevreemde al genoeg om in spontaan dium. Dat was in die tijd nog ongegezang uit te barsten en het liedje van bruikelijk.’ Voor Guiseppe, de tv-reclames te wiens ouderlijk zingen. Iets over huis nog steeds olijven. op het fabrieks‘Dat verbaast terrein ligt, was me niets’, reageert het geen logische de huidige eigekeus om in de naar Guiseppe voetsporen van Ercole (47) met opa en vader te een gulle lach. krijg je een slaap/waak-dagboekje toegestuurd waarin je Iedereen slaapt wel eens een nachtje – of een paar nachten – slecht, of je nu jong of oud bent. Meestal zijn de week voor de afspraak je slaappatroon moet bijhouden. treden. Hij zag Guiseppe is de daarvoor redenen aan te wijzen zoals zorgen, herrie in de Deze gegevens vormen samen met de gegevens van het het aanvankelijk kleinzoon van de omgeving of lichamelijke klachten. Er is pas sprake van echte eerste polikliniekbezoek, de basis voor verder onderzoek. vooral als een Signor Secondo slaap/waakstoornissen als de klachten langer dan drie weken Zo kan het zijn dat je vervolgens een slaap/waakrecorder mee plicht. Maar wanErcole, de pater aanhouden en ten minste drie keer per week voorkomen. naar huis krijgt. Deze recorder registreert via elektroden één neer Guiseppe familias die bijna Welke soorten slaap/waakstoornissen zijn er? We kennen of twee etmalen de slaap- en waakstadia, de ademhaling en nu over Saclà zeventig jaar gelevier groepen: slecht slapen ‘s nachts; overmatig slapen bijvoorbeeld het snurken. Het kan ook zijn dat je een dag of praat, doet hij dat den aan de wieg overdag; verstoring van het dag/nachtritme en stoornissen een nacht in het slaapcentrum doorbrengt zodat men daar de met een passie De beroemde Saclà-potjes. stond van het huitijdens de slaap. Mensen die hier last van hebben kunnen slaap in de gaten kan houden.

Slaapproblemen?

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................

Geruchten leiden tot winst op de Londense beurs

‘BANK OF AMERICA WIL BRITS BARCLAYS OVERNEMEN’

in het Slaapcentrum van MCH terecht voor onderzoek en behandeling. Voor het eerste bezoek aan de Slaappolikliniek van het MCH

Wil je meer informatie over het Slaapcentrum: Kijk dan op www.mchaaglanden.nl Voor afspraken kun je bellen met de polikliniek Slaap- en waakstoornissen: 070-3302472.

Werken bij het Slaapcentrum? Wij hebben op het moment een aantal vacatures. Kijk hiervoor op www.werkenbijhetmch.nl

De Londense beurs kende gisteren een forse opleving toen de geruchten toenamen dat Bank of America de bank Barclays zou willen overnemen. Barclays werd al langer genoemd als overnamekandidaat van de bank. In de strijd om ABN Amro lijkt Barclays het af te leggen tegen het consortium van Fortis, Banco Santander en Bank of Scotland. Eerder nam Bank of America dochter LaSalle over van ABN Amro.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Milieu en zo Nederlanders vinden zichzelf energiebewust, maar hebben geen idee wat ze uitgeven aan energie of wat de belasting op hun elektriciteitsgebruik is, zo blijkt uit onderzoek van de Vereniging Eigen Huis.

Door de brede aanpak van de behandeling en de uitgebreide mogelijkheden voor onderzoek boekt het Slaapcentrum goede resultaten.

www.mchaaglanden.nl Medisch Centrum Haaglanden is het topklinisch opleidingsziekenhuis van de Haagse regio met twee locaties: MCH Westeinde in de veelzijdige binnenstad van Den Haag en streekziekenhuis MCH Antoniushove in Leidschendam.

Nieuws Wetenschap

 

 

18

 

 


Week van de democratie Staatshervorming

De democratische paradox Eenheid en democratie zijn tegenstrijdige idealen. Dat gold voor Nederland omstreeks 1800, dat geldt voor Irak anno 2007.

Nederland is uiteindelijk toch een democratische eenheidsstaat geworden. Hebben wij de democratische paradox daarmee definitief achter ons gelaten? 'Die paradox doet zich nu weer voor op ander niveau. Een mooi voorbeeld hiervan is het referendum over de Europese grondwet. Dat was een poging om een verdere centralisatie van de macht langs democratische

Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

Een centraal democratisch gezag garandeert dat alle burgers vrij en gelijk zijn. Maar burgers willen lokaal hun eigen boontjes doppen. De strijd tussen beide idealen kan het landsbestuur lamleggen, constateert historicus en politicoloog Thomas Poell. Poell onderzocht de Nederlandse politieke verhoudingen voor en tijdens de Franse overheersing. Vanaf 1780 was voor iedereen duidelijk dat de Republiek der Verenigde Nederlanden zwaar in verval was geraakt. De zoveelste oorlog met Engeland verliep dramatisch. Overal ontstonden clubjes van ‘patriotten’ die felle kritiek hadden op stadhouder Willem V en de regentenklasse. Het was het begin van de Nederlandse Revolutie, een woelige periode die pas zou eindigen in 1813, met het vertrek van de Napoleontische legers. Poell: ‘Revoluties worden vaak beschreven alsof het onvermijdelijk processen zijn: revolutie leidt tot democratisering, of centralisatie, of natievorming. Maar als je nauwkeurig gaat kijken, zie je mislukkingen en terugslagen. Een revolutie is geen lineair proces. De oorzaak daarvan is een fenomeen dat ik ‘de democratische paradox’ noem: democratische idealen maken het mogelijk om de massa te mobiliseren en veranderingen te legitimeren, maar diezelfde idealen en de instituties die daaruit voortkomen, geven tal van groepen weer de mogelijkheid om verandering tegen te gaan.’ Gebeurde dat ook tijdens de Nederlandse Revolutie? ‘Ja. Let wel, het gaat niet om een strijd tussen voor- en tegenstanders van de democratie. Een groot deel van de bevolking was voorstander. De burgers verlangden invloed op het landsbestuur maar wilden hun privileges niet afstaan. Ook de lokale autonomie, die kenmerkend was voor de Republiek, werd met hand en tand verdedigd. Stedelijke elites wilden geen rechten afstaan aan de provincie; provincies wilden geen rechten afstaan aan Den Haag. Democratische idealen en instituties waren dus niet simpelweg de motoren van politieke verandering, zij vormden ook een obstakel.’

De oude paradox tussen eenheid en democratie speelt nu binnen de EU weg te legitimeren. Maar wat bleek? Verschillende groepen – Fransen, Nederlanders – gebruikten het juist om die centralisatie te blokkeren. De Fransen en Nederlanders die tegen stemden, zien hun keuze als een legitieme bescherming van hun nationale eigenheid. Net als aan het einde van de achttiende eeuw, vindt er dus weer een confrontatie plaats tussen twee modellen van democratie. Nationale democratie is nu alleen het lokale model geworden en het centralistische model is verbonden met Europa.' 1

Vreugde op de Dam in 1795, na de komst van de Franse bevrijders. HOLLANDSE HOOGTE

Waar kwam dat ideaal van de democratische eenheidsstaat vandaan? ‘Uit Frankrijk. De revolutionaire Fransen veroverden Nederland in 1795. In samenwerking met de Fransen kwam er in 1798 een unitair democratische grondwet tot stand.

staat. Hervormingsplannen stuiten op krachtig lokaal verzet.’

Democratie vereist een coalitie van elitegroepen met een brede basis

Politieke verandering is dus eigenlijk nooit simpel of vanzelfsprekend? ‘Mijn conclusie is dat het hervormen van een samenleving die gekenmerkt wordt door privileges en lokale autonomie tot een democratische eenheidsstaat, alleen mogelijk is als elitegroepen met een brede maatschappelijke basis bereid zijn om coalities aan te gaan en compromissen te sluiten. Lukt dat niet, spat de boel uit elkaar.’

Maar zodra dat ideaal uitgevoerd moest worden, liep het hervormingsproces vast door tijdrovende democratische procedures en een zwakke centrale staat. Uiteindelijk verwierp een groot deel van de revolutionairen de democratische idealen. Verandering kon makkelijker langs autoritaire weg bewerkstelligd worden. Dit bleek niet het geval. Zonder democratische idealen was het na 1805 erg lastig voor de regeringen van Rutger Jan Schimmelpenninck en Lodewijk Napoleon om maatschappelijk draagvlak te vinden voor de centralisatie van de

Daarbij denk je natuurlijk aan Irak. ‘De Amerikaanse inmenging in Irak is een voorbeeld van hoe het niet moet. Daar wordt de democratische eenheidsstaat van buitenaf opgedrongen. Dat werkt niet. Als de Amerikanen een burgeroorlog willen vermijden, moeten ze streven naar een onderhandelingsproces, waarbij zoveel mogelijk groepen betrokken zijn, zodat er een brede coalitie ontstaat. De Amerikanen hadden dat proces moeten faciliteren in plaats van plompverloren democratische instituties te introduceren. Dat had wellicht een federalistisch Irak opge-

leverd, met een betrekkelijk zwak centraal gezag, maar het had veel bloedvergieten kunnen voorkomen.’

Sterrenkunde

Opgehemeld Govert Schilling

...

De sterrenhemel van 5-12 oktober •

Kijk zaterdagochtend 6 oktober rond 06.00 uur naar het oosten. De heldere ster die je linksonder de afnemende maan ziet schitteren, is de planeet Venus, die dit najaar ‘ochtendster’ is. Nog dichter bij de horizon is Saturnus te zien.

maan heel precies te berekenen. •

•

Op zondag 7 oktober schuift de maan voor de ster Regulus langs, in het sterrenbeeld Leeuw. Zo’n sterbedekking kun je alleen zien met een verrekijker of een kleine telescoop. Vroeger werden ze nauwkeurig getimed om de baan van de

Op donderdagochtend 11 oktober staan de planeten Venus en Saturnus precies naast elkaar boven de oostelijke horizon. Venus staat rechts en is verreweg de helderste van de twee. Boven het duo is de ster Regulus te zien. Kijk vanaf een uur of zes. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

Is er leven na Nessie?

N

MARCEL

HULSPAS

essie is weg. Vroeger kwam hij nog minstens tien keer per jaar even boven om naar adem te happen, vorig jaar maar drie keer en dit jaar twee. De Loch Ness Monster Fanclub spreekt van een crisis. Ook de lokale horeca vreest voor zijn voortbestaan. Als Nessie wegblijft, blijven de toeristen ook weg. De logica zou wel eens andersom kunnen zijn: juist omdat er minder toeristen komen, zijn er minder meldingen. Misschien ligt het aan de prijs van de whisky. Een bioloog opperde

dat de huidige bezoekers ‘te nuchter’ zijn om in Nessie te geloven. Maar de dagen van Nessie waren al geteld. Iedere bioloog kan op een kladblaadje voorrekenen dat Loch Ness te doods is om zoiets als een monster ook maar één dag te voeden. En uitgebreide onderzoeken, de laatste in 1987, hebben nooit een spoor van het beest opgeleverd. Nee, het werd hoog tijd dat we eens elders naar monsters gingen zoeken. Gelukkig is er keuze genoeg. Wat dacht u van een reisje naar China komende zomer? Het Kanas-

meer in de provincie Xinjiang is niet alleen prachtig gelegen (het is het grootste Chinese bergmeer), het bevat ook een monster dat regelmatig wordt waargenomen en dat zich volgens de lokale bevolking voedt met koeien en schapen die te dicht bij het water komen. Dichter bij huis: de Noren hebben in het Seljordsvatnetmeer hun monster Selma en volgens de Turkse VVV zit er in het Vanmeer ook een monster. Beiden komen regelmatig even boven water. Wie naar Argentinië gaat, kan bij het Nahuel Huapimeer alles te weten komen over de meterslange Nahuelito. Afrika heeft zijn monster in het Tsjaadmeer. Maar het monstercontinent bij uitstek is Noord-Ameri-

ka. De omwonenden van Lake Champlain in de staat New York zijn beretrots op hun ‘Champ’, in Georgia zien ze regelmatig de Altamaha-Ha, en in het Canadese Okanaganmeer huist de Ogopogo. Tot slot een tip voor een dagtrip: de Brusselse politie maakte afgelopen dinsdag jacht op een reusachtige krokodil die zich zou ophouden in een vijver in de deelgemeente Elsene. Er is niks gevonden. Maar de nabespreking in café Mort Subite was zeer de moeite waard. 1 [email protected]

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Koud kunstje

Heet medicijn

Oude opschepper

Na de kat Oscar die kan voorspellen of een patiënt spoedig zal sterven, is er in Sinking Springs, Pennsylvania, een hond die dat kan.

Amerikaanse onderzoekers hebben een verdovingsmiddel gebaseerd op chilipepers ontwikkeld dat alleen de pijnzenuwen lamlegt.

Volgens een Brits-Australisch team van biologen waren de indrukwekkende hoektanden van de sabeltandtijger betrekkelijk ongevaarlijk. De huidige leeuw heeft krachtiger kaakspieren.

Cultuur

 

   

 


19

Dansweek Wie leverde dit jaar de beste Nederlandse prestatie?

De drie beste dansers van 2007 Vanavond worden de Nederlandse Dansdagen en de Dansweek 2007 geopend met het Gala van de Nederlandse Dans in Maastricht. Net als voorgaande jaren worden tijdens dit gala de Zwanen voor beste dansproductie en die voor de beste dansprestatie van 2007 uitgereikt. Drie heel verschillende, maar even getalenteerde danseressen (helaas, mannen) strijden om die laatste prijs. Een kennismaking. TEKST: FEMKE VAN WIGGEN

NOMINATIE 1

CECILIA MOISIO (29 jaar) Genomineerd voor haar rol in E19 van Ann Van Den Broek.

dat ze zich kan blijven ontwikkelen. ‘Het is tijd om op eigen benen te staan.’ Sterkste kant: ‘Ik ben heel snel, een bal energie.’ Zwakke plek: ‘Ik wil ook altijd snel zijn. Waardoor ik soms haastig ben.’ Dieptepunt: ‘Ik heb jaarlijks wel een dipje, waarom doe ik dit in godsnaam, het is zo zwaar. Maar dit is wat ik wil, bedenk ik me dan.’ Choreografe Ann Van den Broek: ‘Cecilia boort verschillende lagen aan die de nodige diepte brengen, leert snel en denkt mee. Als ze nu niet wint, wordt het een volgende keer.’ De jury: ‘Moisio is de natuurlijke leider van de groep, zij geeft de aanzet tot bewegen, zij bepaalt de focus en daarmee geeft zij richting aan de zoektocht die E19 kenmerkt. Dat doet ze op een bijna achteloze maar overtuigende wijze.’

NOMINATIE 2

‘Deze rol is ontzettend zwaar en theatraal. Ik kan me er helemaal in uitleven. Fysiek had ik deze rol vijf jaar geleden wel aangekund, mentaal misschien niet.’ Nationaliteit: Finse Opleiding: studeerde in 2001 af aan de jazzopleiding van de Amsterdamse Theaterschool Ervaring: danste vijf jaar bij Dansgroep Krisztina de Châtel. Is nu anderhalf jaar freelancer omdat ze met meer choreografen wilde werken, zo-

SUZAN TUNCA (31 jaar) Genomineerd voor haar rol in HELL van Emio Greco | PC. ‘HELL is een bijzonder explosief stuk. Ik hoop dat je ziet wat een indruk de choreografie op mij maakt.’ Nationaliteit: Duitse Opleiding: studeerde in 1997 af aan de Dansacademie in Arnhem. Ervaring: danste 4,5 jaar bij Krisztina

de Châtel en is sinds twee jaar danseres bij Emio Greco | PC. ‘Ik had geen zin in klassiek. In Duitsland zei men dat Nederland het mekka van moderne dans is. Dus kwam ik hierheen.’ Sterkste kant: ‘Ik kan goed luisteren. Ik wil begrijpen wat een choreograaf waarom wil.’ Zwakke plek: ‘Ik ben soms te beweeglijk, te chaotisch.’ Dieptepunt: ‘Toen ik wegging bij De Châtel heb ik twee jaar gefreelanced. Vreselijk! Soms maanden geen werk, dan weer drie producties tegelijk.’ Choreografen Emio Greco en PC: ‘Suzan heeft het vanzelfsprekende talent om haar dansende lichaam en haar kennis over dans om te zetten in pure voorstellingskunst: ze kan op het toneel zichzelf zijn en tegelijkertijd zichzelf loslaten en zelfs verliezen.’ De jury: ‘Tunca’s présence in HELL is onvergetelijk; ze is een model, een diva, een bezetene en een betoverende mix van dat alles. Haar gedrevenheid en discipline worden zichtbaar in een heldere en toegewijde manier van dansen, waarmee ze weet door te dringen tot de kern van de choreografie en van de toeschouwer.’

Michele Jimenez in Rubies van Het Nationale Ballet.

NOMINATIE 3

MICHELE JIMENEZ (28 jaar) Genomineerd voor haar rol in Carmen van het Nationale Ballet. ‘Het verhaal, de muziek, het is echt niet moeilijk om je in Carmen te verliezen.’ Nationaliteit: Dominicaanse Opleiding: volgde The Washington School of Ballet en de Magda Corbett Balletacademie (Dominicaanse Republiek). Ervaring: danste eerder bij het Klassieke Nationale Ballet van de Dominicaanse Republiek (1996-1998) en The Washington Ballet (1999-2006), voor ze als Grand Sujet bij Het Nationale Ballet kwam. ‘Ik heb altijd al in Europa willen wonen en miste in Washington het klassieke repertoire van mijn jeugd. Nu kan ik mijn hart weer ophalen aan enorme producties

van Giselle, Romeo & Julia.’ Sterkste kant: ‘Ik hou van het toneel. Vlak voor ik op moet, ben ik ontzettend gelukkig.’ Zwakke plek: ‘Ik ben een danser! Ik zie dagelijks alleen maar dingen waar ik aan moet werken.’ Dieptepunt: ‘Ik was vorig jaar nog geen minuut aan het repeteren voor een nieuwe rol hier en toen ontwrichtte mijn knieschijf. Dat kostte weken. Weken waarin ik niet kon dansen en net in een vreemde stad was waarvan ik nog weinig begreep. Dat is zwaar.’ Choreograaf Ted Brandsen: ‘Michele is een gepassioneerde danser die zichzelf zonder enige remmingen geeft.’ De jury: ‘Zoals Carmen geen concessies in de liefde doet, doet Jimenez geen concessies in de dans. Door haar overgave, sterke techniek en hartstochtelijke interpretatie tilt ze Carmen naar een hoger niveau. Een uitzonderlijke prestatie.’ 1 www.nederlandsedansdagen.nl www.dansweek.nl

Lifestyle

 

 

20

 

 


ZWOELE AUTUMN SONG

JAZZ JAM IN LOBBY 5 oktober

Tijd over?

Dit is de moeite waard TENTOONSTELLING

POOLSE KLUSSERS IN DE KERK Jazzfanatici kennen deze hotspot door en door: in het Haagse Bel Air Hotel werden tijdens het North Sea Jazz Festival de muzikanten ondergebracht. Het bloed kroop waar het niet kon gaan, wat tot roemruchte nachtelijke jamsessies leidde. Oude tijden herleven tijdens de start van de campagne Aangenaam… Jazz. Gitarist Jesse van Ruller behoeft geen introductie, de funky soul van Moon Baker moet de dansers in beweging krijgen en debutant Margriet Sjoerdsma bewijst dat ze behoorlijk kan zingen. Gare du Nord heeft zich met zijn groovejazz overal in Europa bewezen en verzorgt een compleet concert. • Waar: Bel Air Hotel, Den Haag • Prijs: € 15,• Info: www.thehaguejazz.nl

Tot en met 6 januari

Wie denkt dat de Poolse klusjesman iets van deze tijd is, zit er goed naast. In het Catherijneconvent in Utrecht is te zien hoe in de middeleeuwen Poolse vaklieden door Europa trokken om (christelijke) kunst in opdracht te vervaardigen. Een leententoonstelling uit het Nationaal Museum in Warschau laat altaarstukken van twee bij zes meter zien, schilderijen vol symboliek en levensgrote Christusbeelden, beelden die normaal gesproken alleen in de nok van hoge kerken te bewonderen zijn. • Waar: Museum Catherijeconvent, Utrecht • Prijs: Op alle toegangskaartjes wordt € 1,50 toeslag geheven. • Info: www.catherijneconvent.nl

Liefhebbers van country, blues, bluegrass en aanverwante muzieksoorten kwamen tot vorig jaar in Assen aan hun trekken. Daar vond het Take Rootfestival plaats, waar elk jaar pareltjes van artiesten te ontdekken waren. Wegens succes week het festival uit naar Groningen, waar het zaterdag in de Oosterpoort te gast is. Ook hier kan weer genoten worden van alles wat onder de rijkelijk vage noemer ‘americana’ wordt geschaard. Lineup: P.F. Sloane, Son Volts (met hun enige Europese optreden dit jaar), Chuck Prophet en vele anderen.

De ‘slimme spin Anansi’ is een populair verhaal onder kinderen op drie continenten. Van oorsprong komt de spin uit West-Afrika. Met de slavenhandel ging de spin op reis naar de Verenigde Staten en slavenstaten als Suriname en Guyana. En door allerlei publicaties is Anansi nu ook onder blanke, westerse ouders bekend. Het Tropenmuseum zet Anansi centraal in een tentoonstelling en een reeks activiteiten. Negen Ghanese en vijf Nederlandse kunstenaars geven hun visie op Anansi, later komen er bijdragen van Suriname, de Antillen en andere landen. Activiteiten en een internationale database geven de spin een wereldwijd web.

Vanaf zaterdag is in het Gemeentemuseum Den Haag een expositie over de Koninklijke Plateelbakkerij Rozenburg te zien. Misschien zegt u dat niets en helpt het als de naam Theo Colenbrander valt: de beroemdste ontwerper van de Haagse bakkerij. In eigen tijd werden zijn vernieuwende art deco-ontwerpen niet zo wild ontvangen, tegenwoordig breken zijn potten records. Ook Jan Toorop ontwierp voor Rozenburg, dat bestond vanaf 183 maar in 1917 vanwege materiaalschaarste in de Eerste Wereldoorlog de deuren moest sluiten. • Waar: Gemeentemuseum, Den Haag • Prijs: Zie website • Info: www.gemeentemuseum.nl

LEZEN

KINDERBOEKENWEEK t/m 13 oktober

• Waar: Tropenmuseum, Amsterdam • Prijs: Zie website • Info: www.tropenmuseum.nl

• Waar: Oosterpoort, Groningen • Prijs: Zie website • Info: www.takeroot.nl

VERHALEN

DE SPIN EN ZIJN WEB t/m 13 februari

FESTIVAL

COUNTRY EN BLUES IN GRÛN

KUNSTIGE KOPJES

6 oktober

6 oktober t/m 20 januari

TENTOONSTELLING

De kinderboekenweek, onlangs door minister Plasterk feestelijk geopend, loopt nog de hele week door. In het hele land worden activiteiten georganiseerd op, zo schrijft de organisatie, ‘plaatsen waar normaal ook kinderboeken zijn te vinden’. Via de website kunt u zien wat de kinderboekenwinkels, scholen, musea en andere instellingen voor u in petto hebben. • Waar: Door hele land • Prijs: Zie website • Info: www.kinderboekenweek.nl

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

HYPETEST

BAKKEN VOOR DE HOND 111

Romke Spierdijk

De Amerikaanse bakker Jeff had een hond, waarvoor hij op een dag speciale hondenkoekjes bedacht en bakte. De hond was er dol op. Jeff vertelde familieleden en vrienden erover en steeds vaker vroegen mensen in zijn omgeving of Jeff ook wat koekjes voor hun hond wilde bakken. Van het een kwam het ander en dus liggen Jeffo’s bakmixen sinds enkele dagen in de schappen van de dierenwinkel. De tijd dat een hond verwend kon worden met een kant-en-klaar kluifje of koekje lijkt voorbij; baasje moet de keuken in. Van de twee varianten proberen we – speciaal voor dierendag natuurlijk – de cakejes. Het maken van het beslag is

net zo gemakkelijk als het maken van gewoon cakebeslag: water, een ei en wat olie toevoegen aan een zakje poeder, even mixen en klaar. Het stevige beslag wordt vervolgens verdeeld over 10 à 12 (meegeleverde) papieren muffinvormpjes. Zodra de cakejes in de oven staan, vult de keuken zich met een veelbelovende geur van kaneel en appel. Voor de cakejes en koekjes worden alleen natuurlijke ingrediënten gebruikt. De bakmixen bevatten geen suiker, zout en synthetische toevoegingen en zijn dus in ieder geval gezond. Aan deze gezonde verwennerij hangt trouwens wel een prijskaartje, want een pak Jeffo’s bakmix kost 4,95

euro. Maar goed, het is maar een keer per jaar dierendag. Na 17 minuten zijn de cakejes klaar, maar moeten ze nog drie kwartier afkoelen om te voorkomen dat proefkonijn Beau zijn bekkie brandt. Baasjes die aangespoord door de heerlijke lucht uit de oven besluiten een hapje te proeven, komen bedrogen uit: de cakejes zijn bijzonder taai en smakeloos. En Beau? Die rent met het eerste afgekoelde cakeje naar zijn mand en vreet het genietend op. Maar dat doet hij eigenlijk met alles wat eetbaar is, of het nou gezond en door de baas gebakken is of niet. 1 www.ecostyleanimalcare.nl/jeffos/

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Catherine

Rijksmuseum

Dansdagen

Tijdschrift Catherine zal vanaf volgend jaar februari maandelijks gaan verschijnen. Het blad werd afgelopen maart gelanceerd.

Directeur van het Rijksmuseum Ronald de Leeuw gaat zomer 2008 met pensioen. Hij stond sinds 1996 aan het hoofd van het museum.

De Nationale Dansdagen verhuizen per 2010 van Maastricht naar Amsterdam. Volgens het bestuur van het evenement is dit besloten omdat daar het kloppend hart van de danscultuur zou zitten.

Cultuur

 

   

 


Muziek José González

De verlegen Argentijnse Zweed met rauwe randjes Met zijn tweede In Our Nature-cd bewijst José González meer te zijn dan de-jongen-van-dat-liedje uit de stuiterballenreclame. De ZweedsArgentijnse tr oubadour ontpopt zich als een bevlogen singer-songwriter met een handvol hele mooie nummers. ‘Mijn muziek is zacht, niet lief.’ Thijs Plug NEW YORK

...

Ineengedoken in een hoek van het podium van The Music Hall of Williamsburg in Brooklyn, half verscholen achter de twee andere muzikanten, tokkelt een bebaarde jongeman op zijn klassieke gitaar. De zaal, tot aan de nok toe uitverkocht met jong, hip en trendy New Yorks volk, luistert ademloos naar het jazzy gitaarspel dat nog het meeste wegheeft van Nick Drake als hij toegang had gehad tot prozac. Zwaarmoedige muziek die smaakt als een volle rode wijn die pas lekker wordt als je er de tijd voor neemt. De man achter de muziek is José Gonzáles, een Zweedse Argentijn die al twee albums langs heel mooie akoestische liedjes bij elkaar tokkelt. We spreken hem op de dag dat zijn tweede album, In Our Nature, in 35 landen tegelijk uitkomt en een paar uur voordat hij voor de derde keer op rij optreedt voor een uitverkochte New Yorkse concertzaal. Het gaat – kortom – goed met de jonge zanger. ‘En dat terwijl ik eigenlijk zelf niet zo goed wist wat ik aanmoest met mijn tweede album, biecht hij op terwijl we koffie drinken in een bagelrestaurantje. ‘Ik heb heel lang getoerd met mijn vorige plaat en toen ik weer de studio in moest, wist ik aanvankelijk echt niet welke richting het op moest. In het begin dacht ik dat het misschien wel een goed idee zou zijn om meer instrumenten te gebruiken dan alleen een akoestische gitaar en wat percussie, omdat het anders misschien op een herhalingsoefening van de vorige plaat zou kunnen gaan lijken. Maar uiteindelijk besefte ik me dat er nog heel erg veel rek zit in de manier waarop in nu muziek maak.’ Van Veneer, de vorige cd van José González, werden maar liefst 750.000 exemplaren verkocht. Dat lag niet in de laatste plaats aan het feit dat het

José González: ‘Ik wist niet zo goed wat ik met dit album aanmoest’.

nummer Heartbeats in een reclame voor plasmatelevisies gebruikt werd. Dit liedje, in combinatie met de mooie beelden van kleurige stuiterballen die door de straten van San

Francisco stuiteren, zette de tot dan toe onbekende José González in een keer op de kaart. ‘Achteraf gezien is die commercial wel goed voor me geweest. Ik haat

commercie, maar dit was een goede symbiose tussen hun en mijn belangen. Het is mijn hoop dat de muziek de commercial overleeft. Ik hoop dat mensen naar het liedje zullen blijven luisteren en vergeten dat ze het leerden kennen via een commercial.’ Heartbeats was geen eigen compositie van González, maar een nummer van de houseact The Knife. Op een tussendoor-EP coverde González al liedjes van Joy Division en Kylie Minogue en op zijn laatste plaat staat een akoestische kippenvelversie van het nummer Teardrop van Massive Attack. ‘Ik houd ervan om liedjes helemaal uit te kleden en opnieuw op te bouwen met alleen een gitaar. Op die manier komt het ware karakter van een compositie aan de oppervlakte. Dan is het natuurlijk het leukst om een nummer te kiezen dat heel erg ver afligt van wat ik zelf doe. Vandaar Tear drop: daar kan ik op mijn manier nog iets aan toevoegen.’ Het feit dat González liedjes van anderen gebruikt als blikvanger wil niet zeggen dat zijn eigen werk inferieur is. Integendeel: deze composities vormen het hart van In Our Nature, de cover is slechts een leuk extraatje. Het is op zijn minst opvallend dat een verlegen Europeaan die tamelijk lastig te doorgronden muziek maakt over de hele wereld zoveel mensen aanspreekt. González maakt zich er niet druk om. ‘Ik voel me niet gebonden door bepaalde grenzen of thematiek’, vertelt hij. ‘Ik doe wat er in me opkomt zonder dat ik een bepaald geluid of imago nastreef. Ik ben wie ik ben. Mijn sound is ook niet bedacht door een producer of een platenbaas. Ik heb altijd zo gespeeld en op deze manier mijn nummers opgenomen. Ik probeer te klinken zoals platen in de jaren zestig en zeventig klonken. Rauw, maar toch zacht. Als Nina Simone schreeuwt in een van haar nummers, slaan alle meters op je versterker rood uit. Als Christina Aguilera schreeuwt op haar laatste cd, gebeurt er niets. Het is doodgeproduceerd. Mijn zijn is zacht, maar niet lief. Ik ben juist op zoek naar het afwijkende en dynamiek want daarmee maak je muziek spannend.’ 1 José González – In Our Nature (Peacefrog Recordings / EMI)

21

Muziekprijs

Tweede Edison Wende Snijders Redactie cultuur AMSTERDAM

...

Wende Snijders krijgt voor de tweede keer een Edison Award. Ze ontvangt deze prijs voor haar album La fille noyee in de categorie World. Snijders won in 2005 met haar debuut-cd Quand tu dors de prestigieuze muziekprijs ook al eens. De Edisons worden in november uitgereikt. Jazztrompettist Eric Vloeimans krijgt in de categorie Jazz Nationaal de Edison voor zijn album Gatecrashin. In de nieuwe categorie Jazz Vocaal ontvangt de Noorse zangeres Silje Nergaard de prijs voor haar album Darkness out of blue. Andere winnaars zijn Micheal Brecker en Weather Report. Verder slepen zangeres Randy Crawford en pianist Joe Sample dit jaar een Edison Lifetime Achievement Award in de wacht. De Amerikaanse artiesten komen speciaal naar Nederland om deze oeuvreprijs in ontvangst te nemen. 1

Architectuur

Teun Koolhaas overleden Redactie cultuur AMSTERDAM

...

In zijn woonplaats Amsterdam is woensdag de architect en stedenbouwkundige Teun Koolhaas overleden. Dat heeft zijn familie donderdag bekendgemaakt. Koolhaas, neef van de architect Rem Koolhaas, geldt als een van de grote naoorlogse stedebouwkundigen van Nederland. Als hoofd Ontwerp bij de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders was hij verantwoordelijk voor de ruimtelijke opzet van Almere, dat hij als een groene en flexibele stad ontwierp. Later had hij grote invloed op de ontwikkeling van de IJ-oevers in Amsterdam, de Zaanoevers bij Zaandam, de Rotterdamse Kop van Zuid en Meerhoven bij Eindhoven. Het laatste jaar was Koolhaas betrokken bij studies naar een koppeling van Almere en Amsterdam tot een ‘dubbelstad’ die zich over het IJmeer uitstrekt, en bij de ontwikkeling van een sattelietstad bij Shanghai. Als architect maakte hij naam met onder andere het ‘Ponskaartgebouw’ (Uithof, Utrecht) en het gebouw van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten op de Jodenbreestraat, dat het Maupoleum verving. Koolhaas is 67 jaar geworden.1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................

RECENSIE | DVD

DE SCHAAMTE VOORBIJ Dirk Koppes

...

Van de extra’s moet deze heruitgave het niet hebben, maar wie durft er te klagen als een (bijna vergeten) meesterwerk van Fellini zo weer een breed publiek bereikt. Met Il Bidone uit 1955 had de Italiaanse grootmeester de Amerikaanse film noirs uit de jaren veertig in gedachten. Fellini kent zijn klassiekers maar geeft er een ei-

gen draai aan. Zijn hoofdpersoon is geen charismatische schurk maar een oudere oplichter op zijn retour. Omringd door vakgenoten die twintig jaar jonger en dito aantal kilo’s lichter zijn, wordt hij door alles en iedereen afgetroefd. Al heeft hij zijn oude kunsten niet verleerd. Magistraal laat Fellini zien hoe de boef profiteert van straatarme landbouwers, die wachten op een woning van de overheid. Hij pretendeert ze een nieuwe flat te zullen geven, maar daarvoor moeten ze wel met wat inschrijfgeld voor de dag komen… De naoorlogse armoede in Italië komt hier impliciet schrijnend in beeld, zeker gecombineerd met de

continue drankgelagen in de nachtclubs van de oplichters, een voorproefje van La Dolce Vita. Kopen, want onterecht vergeten prachtfilm

RECENSIE | DVD

AMBIVALENTE GEVOELENS VAN PATAGOONSE PUBERS Dirk Koppes ...

Scène uit Il Bidone.

Uit het niets scoorde de Argentijnse Alexis Dos Santos een internationale festivalhit met zijn no-budget productie Glue. Dos Santos heeft van zijn chronisch gebrek aan middelen een voordeel gemaakt: de hele film is op goedkoop beeld geschoten, wat voor de verandering niet geforceerd maar logisch overkomt. Glue gaat over scho-

lieren, die worstelen met de ambivalente gevoelens, eigen aan de puberteit. De 15-jarige Lucas heeft een soort ambigue Rufus Wainwrightuitstraling, hij heeft belangstelling voor zowel zijn stoere sportvriend Nachos als voor het eigenzinnige meisje Andrea. De kale uithoek van Patagonië versterkt het isolement van de kinderen. Kopen, want talent uit Argentijnse New Wave.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Van botox naar moord

Body of Lies (1)

Body of Lies (2)

Dick Maas verandert zijn film De botox methode in Moordwijven. Dit na dreiging met een rechtszaak van een botoxproducent.

In de film Body of Lies van regisseur Ridley Scott speelt niet alleen onze eigen Carice van Houten mee, er zit nóg een Nederlands tintje aan de film.

Een deel van de film speelt in Nederland en om de authenticiteit te waarborgen werden de uniformen voor brandweer, ambulance en politie geleverd door Gerritsen Theatercostuums uit Amsterdam.

22

TV-Gids

 

   

 


.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

Nederland 1

17.00 17:00 17:25 17:50 17:59 18:00 18:20 18:35 18:45 19:00 19:25

17.00 KRO Kindertijd Sesamstraat Partij voor de Vrijheid EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Gesprek minister-president NOS Sportjournaal Lingo De dorpsdokter

20.00 20:00 20:30 21:30

23:00 23:55 00:10 01:05

17:00 17:10 17:35 18:20 18:50 19:20 19:50 20:25 20:50 21:20

22.00

Themaweek Wij zijn de baas: TROS TV Show op reis Pauw & Witteman NOS Journaal Pauw & Witteman NOS Journaal

23:00

22:00 22:15

23:30 01:40

Nederland 3

17.00 NOS Journaal De Wandeling De jaren ‘50, ‘60 en ‘70 That’s the question Man bijt hond Blauw bloed extra Ik ben er weer

20.00

NOS Journaal TROS Muziekfeest op het ijs Het sprookje André Rieu

22.00 22:00

Nederland 2

Netwerk Per seconde wijzer De leugen regeert

17:00 17:05 17:15 17:20 17:48 18:00 18:25 18:45 19:00 19:20 19:30 20:30 21:20

Ranking the stars De Lama’s

22.00 22:00 22:30 22:55 23:10 23:55

RTL 5

17.00 NOS Jeugdjournaal.nl Kind & Kleur: Holi Walter AVRO Junior Songfestival 2007: Report AVRO Smartkidz SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal ONM NOS Journaal De wereld draait door

20.00 NOS Journaal Themaweek Wij zijn de baas: Nova Politiek Themaweek Wij zijn de baas: De vloer op: Democratie (1) Themaweek Wij zijn de baas: 06/05 Themaweek Wij zijn de baas: Het jaar van de opvolging

RTL 4 17:00 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55

17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer

20.00 20:00 20:30 21:30

4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Jouw vrouw, mijn vrouw RTL Boulevard

Jensen! Flodder The nanny De Gouden Kooi PostcodeLoterij: Deal or no deal

20.00 20:30

Goede tijden, slechte tijden CSI: Miami Gillend naar huis

22.00 22:20 22:45 22:55 23:00 23:55

17:40 18:25 18:55 19:25 19:55

Master and commander: The far side of the world

22.00 22:50 23:35 00:05 00:35

Jensen! De Gouden Kooi PostcodeLoterij: Deal or no deal The king of Queens

Tequila NOS Sportjournaal NOS Journaal Missing without a trace Draadstaal

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

RTL 7

SBS 6

17.00 17:45 18:00 18:55 19:45

Who’s next The A-Team Law & order De Pfaffs

20.00 20:20

17:05 18:05 19:00 19:25 20:00 20:30

The flying doctors Medisch centrum Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum So you wannabe a popstar

22.00 RTL Voetbal: Jupiler League European Poker Tour Dortmund

22:30 22:50 22:55 23:30

Veronica

17.00

20.00 RTL Voetbal: Eredivisie live: VVV Venlo - FC Utrecht

22.00 22:45 23:45

Net 5

17.00

17:15 18:05 19:00

17.00 The O.C Charmed McLeod’s daughters

20.00 20:00 20:30 21:25

Sex and the city Medium Lost

22.00 Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Death wish II

22:30 00:20

Payback Sex and the city

17:00 17:20 17:35 18:00 18:55 19:50

Shuriken School Yin Yang Yo Kim Possible South Park The Simpsons Brainiac Wegmisbruikers De grote beurt Best of Top Gear

22.00 23:05 23:35 00:15

17:00 17:30 18:20 19:10

Roadrun Sexcetera Jordan & Peter: Jordan and Peter laid bare

Everybody loves Raymond Ally McBeal Dr. Phil Oprah Winfrey show

20.00 20:00 20:30

20.00 20:25 21:20 21:55

RTL 8

17.00

Een plek onder de zon Ciske de rat

22.00 22:35 23:25 23:55 00:20 00:30 00:35

As the world turns The nanny 4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Een plek onder de zon

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

ÉÉN

CANVAS

17.00 17:05 17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40

17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond

20.00 20:05 20:10 20:40

Het weer Thuis De provincieshow

22.00 22:00 22:45 23:10 23:31 23:32 23:35 23:40 00:25 00:45

Primeval Studio 1 Het journaal laat KENO-uitslagen Euro millions-uitslagen Het weer Missing De rode loper Man bijt hond

17:05 17:30 17:45 17:55 18:05 18:15 18:30 18:45 19:10 19:35 19:45

Terzake Europalia Europa De weg naar Mekka Comedy casino special: Wouter Deprez - War

22.00 22:35 23:16 23:20

BBC 2

17.00 Doug in het Disney festival Zoé Kezako Go IV Spring Karrewiet Spring En daarmee basta! Lockie Leonard Girls in love Karrewiet Space goofs

20.00 20:00 20:45 20:50 21:35

BBC 1

Desperate housewives Europalia Europa De keien van de Wetstraat

17:10 17:30 18:00 18:25 18:35 19:00 19:30

17.00 Skunk fu The Basil Brush show Trapped Newsround Neighbours Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws

20.00 20:00 20:30 21:00 21:30

The One show My family EastEnders After you’ve gone

22.00 22:00 22:30 23:00 23:25 23:35 00:35

BBC World

A bucket o’ French and Saunders Not going out Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Regionaal nieuws Friday night with Jonathan Ross Old school

17:30 18:15 19:00 19:30

17.00 Ready steady cook The weakest link Eggheads Nature’s calendar

20.00 20:00 20:30 21:00 21:30

Our world World news today World business report Sport today

20.00 The fall of BP’s Sun King The history detectives How to be a gardener Gardeners’ world

22.00 22:00 23:00 23:30 00:00 00:30 00:35 01:35 03:25

17:30 18:00 19:30 19:45

The Tudors QI Newsnight Newsnight review Weerbericht The restaurant The postman always rings twice Star trek: The next generation

20:00 21:30

World news today Indian school: Exam fever

22.00 22:30 23:15 23:45 00:30 02:30 03:30 04:00

Extra time World business report Sport today Extra time World business report Our world World news today

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

ARD

ZDF

17.00

17.00

17:00 17:15 17:47 17:55 19:50 19:55

Tagesschau um fünf Brisant Tagesschau ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten

20.00 20:00 20:15 21:45

Tagesschau Lilly Schönauer - Umweg ins Glück Tatort: Aus der Traum...

22.00 23:15 23:28 23:30 01:00 01:20 03:45 03:50

17:00 17:15 17:45 18:00 19:00 19:20 19:25

Discovery Channel

17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute spezial: Trends, Models und Designer SOKO Kitzbühel heute Weerbericht Der Landarzt

20.00 20:15 21:15

Ein Fall für zwei Der letzte Zeuge

22.00 Tagesthemen Das Wetter im Ersten Zeit der Wünsche Nachtmagazin Todesmelodie Tagesschau Sturm der Liebe

22:00 22:25 22:34 22:35 23:05 00:10 00:20 01:00 02:40 02:45

heute-journal Politbarometer Weerbericht aspekte Johannes B. Kerner heute nacht Veronica Mars Ein kurzer Urlaub heute Johannes B. Kerner

17:00 17:30 18:00 18:30 19:00

Classic car club: Porsche 356 5th Gear How do they do it?: Gold/ Escalators/Golf clubs Stunt junkies: Barge to barge backflip Mythbusters: More myths revisited

20.00 20:00 21:00 21:30

World’s toughest jobs: Prison guard Ultimate biker challenge: Germany Mean machines: The transatlantic challenge: Excavators

22.00 22:00 23:00 00:00 01:00 01:55

National Geographic

17.00

American hotrod: ‘36 Roadster Rides: Driven Mega builders: World’s fastest wheels - US and Canada I shouldn’t be alive: Shark survivor Zero hour: Falling star - Columbia

17:00 17:30 18:00 19:00

AAp & Co Let’s get inventin Earth investigated: Volcano alerts investigated Seconds from disaster: Derailment at Eschede

20.00 20:00 20:30 21:30

01:00 02:00 03:00

17:30 18:00 18:30 19:15 19:45

Situation critical: Apollo 13 I didn’t know that Seconds from disaster: Derailment at Eschede Air crash investigation: Miracle escape Situation critical: Apollo 13 Earth investigated: Tsunami warnings investigated

Voetbal: UEFA Cup Eurogoals weekend Voetbal: UEFA Cup Voetbal: UEFA Cup Tennis

20.00 21:30

Mad labs Megastructures: Concrete marvels Air crash investigation: Miracle escape

22.00 22:30 23:30 00:00

Eurosport

17.00

Timbersport

22.00 22:00 22:45 23:30 00:00 00:30 01:00

Worstelen Worstelen Extreme sports: YOZ Autosport: Rally Eurogoals weekend Autosport: Rally

Service

 

 

Culinair

Coos Versteeg

De jacht op de Indische kokki H

oe lang kunnen we nog een authentieke rijsttafel krijgen? Dat koloniale product van overdaad, waarin alle lekkernijen van de Indonesische keuken compleet met Europese invloeden samenkomen. De Indische kokki’s sterven immers uit. Die oude tantes en omaatjes met hun geheime recepten. Die zich breed maken achter het fornuis, zodat de anderen niet kunnen zien wat ze doen. Welk ingrediënt ze in welke mate toevoegen. Van die beminnelijke, maar dwarse dames die hun leven lang ruzie maken of er nu wel of geen peen in de sajur lodeh hoort, die bekvechten of de kool er pas op het allerlaatst aan toegevoegd moet worden. En of het gerecht een of twee keer aan de kook moet worden gebracht. Een Indisch restaurant van faam her-

Niemand kook als echte kokki’s. HH

23

 

 


drijfsleider – bij over smaken en vooral over presentatie, want meer dan in Indonesië wil het oog hier ook wat. Dus let die bedrijfsleider er op dat de vis er niet uitziet als de kibbeling van de snackbar verderop.

opende enkele jaren geheel gerenoveerd de deuren, maar bleek in die fraaie ambiance feitelijk niets anders te doen dan de vacuüm verpakte gerechten van een Oosterse productiekeuken op te warmen. Natuurlijk had de deskundige clientèle direct in de gaten wat er mis was. Dit was het eten dat je op bedrijfsfeesten, bruiloften, feesten en partijen krijgt. Helemaal niet slecht, maar bedoeld voor de massa met een smaak die iedereen past. En daarvoor kwam men natuurlijk niet. Waar was die lekkere droge rendang? Die knapperige orak arik en die meer dan pikante dadar isi?

H

I

nmiddels staan in het bedoelde restaurant weer echte kokki’s achter de pannen. Geen hoogbejaarde tantes, die uit een bundel van Yvonne Keuls lijken weggelopen en nog over Batavia spreken, maar twee gracieuze jonge vrouwen. Waar haal je die vandaan? Een Indische kokki is immers een schaars goed waar je echt voor op jacht moet. Die je uitsluitend via familiebanden en/of door flink met de beurs te rammelen kunt binnenlokken c.q. wegkopen. In menig Indisch restaurant of toko staat tegenwoordig al een totok belanda (een blanke Hollander). Dit exotische duo komt echter rechtstreeks uit Djokja. Nu is er niets nieuws onder de zon, want de Hollandse verlofgangers brachten vroe-

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................

De oude tantes en omaatjes met hun recepten worden zeldzaam. HH

ger ook al te graag hun eigen kokki mee. Maar de twee bedoelde dames hebben inmiddels een ware integratiecursus gehad. Geen Verdonkeriaanse wijsheden over de vraag wie de moordenaar van Willem van Oranje

was, maar een culinaire integratiecursus: over de gewenste zuurgraad van acar ikan en de toepassing van lomboks in ikan bandenc. Nog dagelijks leren ze – onder supervisie van de in Holland opgegroeide Indische be-

et kan toch vreemd lopen. De Indonesische keuken heeft in de loop der eeuwen onder meer Arabische, Portugese, Chinese en zelfs Hollandse invloeden ondergaan. Want dat sperzieboontje in de tumis sawi udang of de gado gado was echt geen inheemse groente. Het begrip rijsttafel kenden ze in de kampong evenmin. Maar met het uitroepen van de Republiek Indonesië is natuurlijk niet ook meteen de Indische keuken afgeschaft. In Nederland schoten juist na 1949 de toko’s, eethuisjes, warongs en Indische restaurantjes als paddenstoelen uit de grond. En die gerechten werden ons hier zo dierbaar, dat vandaag de dag geïmporteerde volbloed-Indonesiërs weer leren uitgesproken Indisch te koken. Want wie moet het anders doen? De (klein)dochter van tante Toeti staat niet meer in de keuken, maar werkt in de ICT of studeert bestuurskunde. Is dat gek? Want toch een beetje de omgekeerde wereld? Maar wat heet gek als het eten betreft? Nog veel opmerkelijker was dat enkele hotels op Bali jaren geleden Indische kokki’s uit Nederland voor enkele weken lieten overkomen, om het personeel dáár te leren hoe ze een rijsttafel moesten maken. Want hoe maak je het die Nederlandse toeristen anders naar de zin? 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................

ARGUS spreken plotseling over vrede

LEZERSFOTO

WAKKER WORDEN Naast columns van lezers plaatst Dagblad De Pers ook foto’s van lezers. Wij verzinnen een wekelijks wisselend thema, u maakt de foto’s. De mooiste foto’s worden geplaatst. De foto van vandaag is gemaakt door Astrid en Jeanine. Het thema voor volgende week is: zo kom ik op mijn werk. Pak uw camera en fotografeer uzelf, uw vervoermiddel of een markante plek onderweg.

[email protected] © 2007 - René Leisink

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

COLOFON

HET WEER

...

Vandaag

Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteur Frank Poorthuis artdirector Maarten ten Haaf marketing Gert Jan Laurman distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen, NDC Leeuwarden en Janssen Pers Gennep

...

Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties.

...

Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.

Opnieuw kent de dag in veel gebieden een grijze start door laaghangende bewolking en mist. Vooral vanmiddag laat de zon zich af en toe zien, maar in het noorden blijven wolkenvelden hardnekkig. Het is vrijwel overal droog. Bij een matige noordelijke wind wordt het rond 17 graden.

WEERBERICHT NEDERLAND

Morgen

Zowel morgen als zondag schijnt de zon vaker dan vandaag en is het droog. ‘s Ochtends blijft er echter kans op mistbanken. Landinwaarts is het in alle vroegte vrij koud, tussen 5 en 8 graden, overdag wordt het maximaal 16 tot 18 graden. De wind is zwak tot matig en noordoostelijk.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ .......................................................... Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Extremen van 5 oktober

hoogste max. temp.: 23,1ºC in 1921 laagste min. temp.: -1,5ºC in 1912

GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN

Half bewolkt Bewolkt Mist Half bewolkt

17˚C 17˚C 16˚C 16˚C

Puzzel met De Pers

 

 

24

 

 


1

ZWEEDS RAADSEL: te grote hoeveelheid deserteur

kunst (Lat.) Griekse letter

2

3

4

5

6

vreemde munt oorlogsschip

schuilplaats

7

CRYPTOGRAM 1

spinnenwebdraad

OPLOSSINGEN VAN GISTEREN

2

3

4 gravure vis voor de bemanning

5 6

leve schuld vismand

4

9

bijbelse naam

arrondissement drassig

7

8

3

10

zeer spoedig Engelse titel

strafwerktuig

1 11

bijbelse naam Engelse titel

HORIZONTAAL: 1. Moet bij bingo elk zijn oogwit laten zien? (8); 4. Broodzwemmer? (8); 6. Dat dier heeft veel effect (4); 8. Uitgesproken aan de grond (7); 9. Danspas van een kind (4); 10. Waardeloze houding? (8); 11. Spreek ze aan, als ze niet in de basis staan! (8).

familielid bevel

5 iemand met veel macht en invloed

groente

6

7 van grote lengte

VERTICAAL: 1. Schriftelijk (6); 2. Maak carriere als een plant! (6); 3. Als ex-zeeman heb je ze getrotseerd (7); 5. Onderwijs voor veehouders? (7); 6. Behalve verkoper is hij ook afnemer (6); 7. Die geurstof is derhalve zot (6).

2

MIKADO

SUMBRERO® In welke volgorde, van de bovenste tot de onderste, zijn de mikadostokjes vrij op te rapen?

SUDOKU


5

14

1

7

8 9

6 5

2

3

3

17

7

10

SUDOKU


4

8

4

15 9

15

9 5

2

8

6

6 8 1 9 2 3 4 7 5

4 7 2 6 8 5 1 3 9

1 6 4 5 9 8 7 2 3

2 9 7 3 1 4 8 5 6

8 3 5 7 6 2 9 4 1

3 1 6 2 4 7 5 9 8

7 2 8 1 5 9 3 6 4

5 4 9 8 3 6 2 1 7

7 3 4 6 2 8 5 1 9

1 6 8 9 5 3 4 2 7

9 2 5 7 4 1 6 8 3

3 8 9 1 6 2 7 4 5

6 4 2 5 8 7 9 3 1

5 7 1 4 3 9 2 6 8

4 9 3 2 1 5 8 7 6

8 5 6 3 7 4 1 9 2

2 1 7 8 9 6 3 5 4

7 6 3 1 Brainsnack Weerstand G. Het rode en 4 9 gele bandje op de weer8 stand is omgewisseld. 2 5

5 4 2 8 3 7 9 1 6

8 9 1 6 2 5 4 3 7

6 1 4 2 9 3 7 5 8

2 5 8 7 6 1 3 9 4

9 3 7 5 8 4 1 6 2

4 2 9 3 7 6 5 8 1

1 7 6 9 5 8 2 4 3

3 8 5 4 1 2 6 7 9

7

1 8

1

4

7

1 2

5

9

2 5

9

2

4

1

1

5

8

4

6

7

4

4

2

15

23

4

2

1 3

35

16

8

6 3

6

5 3

8

3

KAKURO®
7

7

Kakuro® van gisteren

Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 2 1 8 9 driehoekjes de som van cijfers 1 3 6 8 van 1 tot en met 9, die hori5 8 9 7 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge2 1 4 6 vuld. De Sumbrero® links is 4 7 6 8 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 5 5 9 moeten worden ingevuld. De 0 8 8 8 doet helemaal niet mee. Per 7 7 1 som mag elk cijfer maar één 9 9 5 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.

7

12

22

SUDOKU

7

9 5 3 4 7 1 6 8 2

Kakuro® & Sumbrero®

17

29

Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Waaghals; 4. toestand; 6. rook; 8. energie; 9. span; 10. kleinood; 11. inkorten. VERTICAAL: 1. Witjes; 2. gissen; 3. arabesk; 5. dagwerk; 6. renner; 7. kordon. Zweeds -b-e-d-hdamspeler -sop-cafe wit-oot-u -s-terenfigureren -dakar-ne jen-lelie -ego-naar MONSTER

4

17 11

7 17

9

8

7

4 3

7

3 6

4 1

2

4

3

9

9 2

6

1

6

5

6

1

3

7 3

1

3

6 8

5

4

4

13

8

9

2

4

17

13

10

6

9 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

LEZERS

[email protected]

COLUMN

Interlanden zoekt enthousiaste

bezorgers

Surf naar BEZORGINGDEPERS.NL of bel 0900-INTERLANDEN bezorging op maandag tot en met vrijdag vóór 12.00 uur (vanaf 16 jaar)

Mislukte rotdag Romijn van Leeuwen

...

Het is weekend, lekker weer en het belangrijkste; ik heb wat – niet veel maar toch wat – geld in mijn portemonnee. Alle reden dus om vrolijk te zijn. Maar nee, vandaag heb ik zo’n dag dat echt niets lukt. Je kent het wel. Je gaat naar de supermarkt en als je voor de kassa staat merk je dat je je portemonnee bent vergeten. Zelfs naar het postkantoor gaan lukte niet. Ineens zijn alle postkantoren gesloten op zaterdag. Hoe bedenk je het?! En dan loopt ook nog eens iedereen je in de weg en achtervolgt dat vreselijke – door de gemeente gefinancierde – draaiorgel je overal waar je heen gaat. Na een tijdje was ik zo wanhopig dat ik bijna de Miss

Etam in liep om te vragen of ze nog een weekendhulp nodig hadden. Je moet toch iets als ze je in geen enkele leuke kledingwinkel willen hebben. Godzijdank heb ik me ervan kunnen weerhouden, maar ik vroeg me ondertussen wel af of ik me niet beter van een viaduct kon gooien. Maar ik vrees dat zelfs dat zou mislukken. Het zou vast ineens ‘nationale-dichte-viaductendag’ zijn of iets dergelijks. En je zult ook net zien, nu ik eindelijk wat geld heb, is die superleuke broek er niet meer in mijn maat (40!!). Iedereen weet hoe zo’n dag eindigt. Met chocola in bed, maar omdat het slapen waarschijnlijk ook wel niet zal lukken, ga je naar een stomme romantische film kijken. Zo’n film waarin iedereen heel gelukkig is, een leuke baan en

vriend, die natuurlijk trouw is, heeft. En tot overmaat van ramp zijn ze ook nog eens mooi, dun en rijk. Maar vandaag niet. Het is zaterdag en ik ga op stap. Op een of andere manier zal ik een mooi einde maken aan deze rotdag. Beter nog, ik ga zoenen, en wie weet wat nog meer, met een heel leuke en knappe jongen! Dan moet ik nog wel uitkijken dat ik geen soa krijg of ongewenst zwanger word. Want dat zou wel een typisch mislukt einde zijn voor deze typisch mislukte dag! Vergeleken met dat klinkt een romantische film zo gek nog niet! Dan heb ik trouwens ook nog eens de garantie geen mensen tegen te komen die ik liever even niet zie (vooral niet zoenend met een ander meisje!). Snel maar even naar de AH om chocola te halen! (Deze keer met portemonnee!!) 1

Sport

 

   

 


25

Voetbal Martin Jol slechts pion in fascinerende machtsstrijd

Kansloos gevecht in Londen Zijn dagen bij Tottenham Hotspur zijn geteld. Martin Jol weet het zelf ook. Alvast een reconstructie van zijn nakende afscheid.

een vroegtijdig vertrek. Hij kent de kortzichtige werkwijze van het bestuur in het verleden en begint steeds beter te begrijpen wat de intenties zijn van zij die op White Hart Lane de macht hebben: verkoop van de club. Voorzitter Levy is niet alleen fan en bestuurder van Spurs, maar vooral onderdeel van investeringsmaatschappij ENIC dat grootaandeelhouder van de club is. Zij hebben de marktwaarde van Tottenham onder het bewind van Jol zien stijgen en ruiken een enorm rendement. Maar: om het profiel van Spurs en daarmee de winst op te krikken moet er én een nieuw stadion komen én een manager met internationale allure. Dus niet Martin Jol.

Stephan Wageman LONDEN

...

Met een glimlach staart Martin Jol naar de wand van zijn kamer op het trainingscomplex van Tottenham Hotspur. Rechts hangen oude foto’s van de robuuste Nederlander in actie voor FC Den Haag en West Bromwich Albion. Links mooie portretten van zijn eigen helden zoals Clive Allen, Bill Nicholson en Chris Hughton. En vandaag heeft kunstliefhebber Jol ruimte ingeruimd voor zijn nieuwste aanwinst. Een groot schilderij met een kathedraal waarop zijn spelers en staf als karikaturen zijn uitgebeeld.

Jol weet niet wie hij kan vertrouwen, dus vertrouwt hij niemand

Door hem liepen de Spurs-supporters weer vol trots door de stad De kathedraal, nog niet af, is een metafoor voor de club die dan nog in een opbouwfase verkeert, de spelers en trainers voor de bouwstenen die nodig zijn voor de verwezenlijking van het doel en helemaal linksonder, piepklein, staat ook een afbeelding van voorzitter Daniel Levy. Die had Jol er op het laatste moment, met een beetje tegenzin, nog op laten zetten. Straks gaat hij het schilderij aan zijn spelers laten zien om hen hetzelfde warme gevoel te laten krijgen dat hij nu ook heeft. Het moet hen motiveren, hen laten nadenken over de lange termijn en de weg naar de top die ze met z’n allen moeten afleggen. Dat was in de zomer van 2005 toen Jol een halfjaar de leiding had over Tottenham Hotspur en de club van een uitzichtloze situatie naar een topklassering in het Premiership had geleid. Als dank voor zijn diensten kreeg de Nederlander voor zijn 49e verjaardag al veel complimenten van Levy. Een van de voorzitters assistenten kwam op het trainingsveld Jols kamer binnen, legde een sleutelbos op tafel en bedankte hem namens de preses. De hoofdcoach was verbouwereerd, liep naar de parkeerplaats en zag daar opeens een gloednieuwe Porsche staan. Zijn reactie later: ‘Jammer dat

Martin Jol houdt al maanden rekening met een gedwongen vertrek. PICS UNITED

het geen cabriolet is.’ Haagse humor. Jol is door zijn uitstraling en succes mateloos populair op White Hart Lane geworden. De fans noemen hem liefkozend Tony Soprano vanwege de fysieke gelijkenis met de maffia-baas op tv. Tijdens wedstrijden galmt, nog steeds, voortdurend het liedje dat ze voor de Nederlander

hebben verzonnen: He has got no hair, but we don’t care, Martin, Martin Jol. Wie de adoratie van de Spurs-fans wil begrijpen, moet iets van de geschiedenis van de club weten. Tottenham Hotspur is een voetbalbolwerk in Engeland dat de laatste decennia alleen maar tegenslagen heeft gekend. Met een soort van masochis-

tisch verlangen bleven de fans echter massaal naar het stadion komen. En toen was daar ineens Martin Jol, een Tony Soprano look-a-like die daarvoor alleen het nietige RKC Waalwijk had getraind. Door hem liepen ze weer vol trots door de stad. Toch spreekt Jol in zijn hoogtijdagen bij Spurs telkens zijn vrees uit voor

Op dit moment weet de Nederlander dat zijn dagen zijn geteld. De eerste indicatie kwam toen de Engelse kranten een foto plaatsten waarop vicevoorzitter Paul Kemsley, de grootste tegenstander van Jol binnen de club, in Spanje te zien was met Sevilla-trainer Juande Ramos. Vervolgens ontspon zich in de krochten van White Hart Lane een fascinerend machtsspel. Levy en Kemsley willen van de trainer af, maar kennen óók de gouden handdruk van 7,5 miljoen euro die Jol in zijn contract heeft staan. Die prijs is voor hen nog té hoog. In hun schaduw heeft ook technisch directeur Damien Comolli zich tegen zijn collega gekeerd, net als de invloedrijke communicatieafdeling van de club. Jol weet niet meer wie hij kan vertrouwen en vertrouwt daarom niemand meer. Met veel plezier gaat hij niet meer naar zijn werk. Jol weet dat het einde in zicht is en vermoedt als iedereen dat de club allang een overeenkomst met Ramos voor volgend jaar heeft. Hij loopt nu in Noord-Londen rond als een terminale patiënt; misschien haalt hij het eind van het jaar, misschien het eind van de maand, misschien trekken ze zondag na een nederlaag bij Liverpool de stekker eruit. Zeker is dat hij zijn kathedraal nooit mag afmaken. Die taak ligt in handen van een Spanjaard. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ............................................................................... KORT 111

Celtic deelt levenslange schorsing uit aan ‘fan’

Celtic heeft de fan die woensdag in de slotfase van de Champions League-wedstrijd tegen AC Milan het veld opliep voor het leven geschorst. De 27-jarige man liep net na de winnende treffer van Celtic-spits Scott McDonald het veld op en gaf Milan-keeper Dida een duw. Dida zette in eerste instantie de achtervolging in, leek zich te bedenken, en stortte vervolgens als een stervende zwaan ter aarde. Hij liet zich per brancard van het veld dragen, waardoor reservekeeper Zeljko Kalac de

wedstrijd moest voltooien. Het incident kan nog een staartje krijgen voor Celtic, dat het duel met 2-1 won. De UEFA wacht eerst het wedstrijdrapport af voordat wordt besloten over een eventueel onderzoek.

stof opwaaien. Hij verklaarde in De Telegraaf er zeker van te zijn dat spelers van ADO Den Haag gokken op wedstrijden. ADO diende een officiële klacht in tegen de oefenmeester.

111

Mario van der Ende weg bij KNVB na meningsverschil

Uitspraken Maaskant en Wetzel worden onderzocht

De aanklager betaald voetbal is een vooronderzoek gestart naar de uitspraken van Robert Maaskant en André Wetzel. De trainers van MVV en VVV-Venlo worden aan de tand gevoeld naar aanleiding van hun uitspraken over vermeende illegale gokpraktijken in het betaald voetbal. Vooral de uitspraken van Maaskant deden veel

111

Oud-scheidsrechter Mario van der Ende verlaat de afdeling scheidsrechterzaken van de KNVB. Vanwege een verschil van inzicht gaan de voormalige toparbiter en de bond per 1 december uit elkaar, liet de voetbalbond gisteren weten. Over de inhoud van het meningsverschil zijn geen mededelingen gedaan. De 51-jarige Van der Ende werkte ruim tien jaar bij de KNVB.

Krajicek won slechts vier games

MICHAËLLA KRAJICEK NIET STERK GENOEG VOOR PETROVA

HH

Michaëlla Krajicek is er gisteren bij het sterk bezette WTA-toernooi in Stuttgart niet in geslaagd zich te plaatsen voor de kwartfinale. De 18jarige Nederlandse was niet opgewassen tegen Nadia Petrova. De als zevende geplaatste Russische gunde Krajicek maar vier games: 6-1, 6-3. Krajicek, die zich via kwalificaties plaatste voor het hoofdtoernooi, was op de belangrijke punten niet scherp genoeg.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Groen van Boonen te koop

Bier drinken met Barry

Tennisser van veld gestuurd

Tot 10 november kan er, voor het goede doel, geboden worden op de groene trui van Tom Boonen. De teller staat op 5.500 euro.

Barry van Galen, de middenvelder die negen seizoenen voor AZ speelde, heeft in het nieuwe DSBstadion een bar naar zich vernoemd gekregen.

Stefan Koubek is gisteren op het ATP-toernooi in Metz gediskwalificeerd. De Oostenrijker stond voor tegen Sébastien Grosjean, maar ging bij een call van de arbiter verbaal over de schreef.

Sport

 

 

26

 

 


Wielrennen Zelfs na carrière actief bij Rabo

‘Boogie’ is nog niet klaar met het fietsen Michael Boogerd heeft zondag dan wel zijn laatste wereldkampioenschap gereden, de Raborenner gaat nog een drukke tijd tegemoet. Geert Jan Hahn AMSTERDAM

...

Boogerd richt zich in zijn laatste maand als profrenner vooral op de Ronde van Lombardije, de laatste klassieker en noemenswaardige wedstrijd van het wielerseizoen. De Hagenaar moet echter daarvoor en zelfs daarna nog flink aan de bak. Boogie, die gisteren genomineerd werd voor de verkiezing van wielrenner van het jaar, rijdt volgende week wel de Giro dell’ Emilia en de GP van Beghelli. Een week later, op zaterdag 20 oktober, doet hij de Ronde van Lombardije aan. De dag daarna staat het wielerafscheidsfeest van Boogerd gepland in Valkenburg, zijn laatste koers in Nederland. Onder meer de kersverse wereldkampioen, de Italiaan Paolo

Bettini, zwaait de Raborenner uit tijdens een koppelkoers. De week daarna bestaat uit ceremoniële activiteiten en het geven van een clinic op de Cauberg, de bekende finish van de Amstel Gold Race. De allerlaatste officiële wielerwedstijd van Boogerd zal plaatsvinden op Curaçao, waar hij op 3 november in het gezelschap van onder meer Tourwinnaar Alberto Contador, Oscar Freire en Tom Boonen de Amstel Curaçao Race rijdt. ‘Daar knoopt hij zijn vakantie aan vast en dan gaat hij nog iets in Scheveningen doen’, aldus woordvoeder Jacob Bergsma. In diverse media werd gespeculeerd dat Boogerd na zijn carrière als ploegleider aan de slag zou gaan. Bergsma: ‘Dat is niet het geval, maar hij zal niet van de ene op de andere dag bij Rabobank verdwenen zijn. Er zijn gesprekken gaande over zijn toekomst. Hij wil absoluut niets in de directe begeleiding doen of een gastenwagen voorrijden. De commerciele hoek ligt meer voor de hand.’ 1

Yuri van Gelder, tweede van links, is ‘slachtoffer’ van de regels van de FIG. DPA

Turnen Kroonprins: Gymnastiekbond frustreert kleine landen

De macht ligt bij grote naties Floor van Dijck LJUBLJANA

...

Kroonprins Willem-Alexander heeft op zijn officiële bezoek in Slovenië laten weten dat de regelgeving van de internationale gymnastiekbond frustrerend is voor kleine landen, zoals Slovenië en Nederland. Hij vertelde dat tijdens een vraaggesprek met studenten van de rechtenfaculteit aan de universiteit van Ljubljana.

De kroonprins, in het gezelschap van prinses Máxima, kreeg vanuit de zaal de vraag of hij iets kon doen voor Aljaz Pegan , een Sloveense turner die tijdens het WK ondanks een zilveren medaille de Olympische Spelen in Beijing misliep. Het Nederlandse IOC-lid trok een vergelijkenis met de situatie van Yuri van Gelder en merkte op dat de oplossing voor beide problemen niet bij het Internationaal Olympisch Comité ligt, maar bij de

internationale gymnastiekbond (FIG). Het systeem en de regelgeving die daar wordt gehanteerd zorgt er volgens de kroonprins voor dat de grote gymnastieklanden de macht hebben. Voor de kleine landen noemde hij dat frustrerend. Als IOClid liet de kroonprins weten niets voor Yuri van Gelder te kunnen betekenen, maar hem wel aan te moedigen, mocht Van Gelder alsnog naar de Spelen kunnen. 1

Formule 1

FIA onderzoekt rijgedrag Hamilton Lucas Benschop AMSTERDAM

...

Even moet Lewis Hamilton na zijn zege in de Grand Prix van Japan gedacht hebben dat hij daadwerkelijk wereldkampioen Formule 1 kon worden. Nu de FIA een onderzoek is gestart naar zijn rijgedrag van afgelopen zondag, lijkt dit kampioenschap ineens weer een stuk verder weg. De talentvolle Britse coureur heeft een heftig debuutjaar. Hij wint races, leidt het kampioenschap, wordt geleefd in de Britse media en ruziet constant met tweevoudig wereldkampioen Fernando Alonso. Ook komt hij de Formule 1-sport binnen in een van de roerigste jaren uit de geschiedenis en is zijn team het middelpunt van een spionageschandaal.

Hamilton blijft er ogenschijnlijk rustig onder. Sterker nog, hij is op het sportieve vlak een van de meest constante rijders in het veld. Afgelopen zondag was hij in Fuji oppermachtig. Dankzij de crash van Alonso zit de Brit zelfs in een zetel voor de wereldtitel. Met nog twee races te gaan, staat Hamilton twaalf punten voor op zijn teamgenoot. Als de Spanjaard zondag in de GP van China niet voor Hamilton finisht, of maar één punt inloopt, is de Brit wereldkampioen. Gisteren kondigde de internationale autosportfederatie FIA echter aan onderzoek te gaan doen naar de rol van Hamilton bij een crash tussen Mark Webber en Sebastian Vettel tijdens de race in Japan. De Brit zou op het moment dat de gele vlag werd gezwaaid achter de safety-car hebben

opgetrokken en daarna hard op de rem zijn gaan staan. Hierdoor moesten de achter hem rijdende coureurs ineens remmen om niet met de McLaren in botsing te komen. Vettel knalde achter in de wagen van Webber en beiden lagen uit de strijd. De FIA bestrafte Vettel, die als veroorzaker werd aangewezen, met een terugzetting van tien plaatsen in de startopstelling in China. Hamilton, die zondag als eerste nieuwkomer ooit de titel kan behalen, is gisteren echter ondervraagd door de FIA in Shanghai. Nieuw bewijs in de vorm van een amateurvideo op YouTube is vermoedelijk aanleiding. De uitspraak wordt vandaag verwacht. Mocht Hamilton schuldig zijn, dan kan hij ook zondag enkele plaatsen worden teruggezet. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ........................................................................................................................

Rotterdam behoort vanaf 2009 tot top

Astana ontkent connectie met renner

TENNISTOERNOOI ABN AMRO TREEDT TOE TOT ‘500’-SERIE

TOEKOMST TOURWINNAAR ALBERTO CONTADOR ONZEKER

Het ABN Amro-tennistoernooi in Rotterdam behoort vanaf 2009 tot de toptoernooien in de wereld. De bond van professionele tennissers ATP heeft de tour geherstructureerd. Rotterdam is na de Grandslams en de negen Masters Serie-toernooien, waarvan de winnaar duizend punten krijgt, toegetreden tot de groep die de zogeheten ‘500’-serie vormt. Naast Rotterdam zijn nog negen toernooien geselecteerd: Dubai, Aca-

Het is nog onduidelijk waar de toekomst van Alberto Contador ligt. De Tourwinnaar verklaarde gisteren in de Spaanse sportkrant Marca dat hij nagenoeg rond is met Astana. De woordvoerder van de Kazachse wielerformatie Corinne Druey daarentegen ontkende de komst van de renner. ‘Astana heeft Alberto Contador niet gevraagd voor volgend seizoen en zal dat ook niet gaan doen.’ Contador was een heel andere mening toegedaan. ‘Ik heb ge-

pulco, Memphis, Barcelona, Washington DC, Peking, Tokio, Basel en Valencia. De tien maakten gisteren meteen bekend dat het prijzengeld in 2009 wordt verhoogd tot 20,7 miljoen dollar, een verhoging van bijna 20 procent ten opzichte van 2008. Voor Rotterdam betekent de opwaardering een versterking van de positie in de sponsor- en televisiemarkt. Tennissers zijn namelijk verplicht om minimaal vier ‘500’-toernooien te spelen.

sproken met Johan Bruyneel en we zijn op een paar details na rond’, zei hij in Marca. ‘Ik ga met hem naar Astana.’ Behalve de komst van de Spanjaard berichtte Marca dat Bruyneel de komende drie seizoenen manager van Astana is. Contador en Bruyneel zijn geen onbekenden van elkaar. Afgelopen seizoen werkte beiden met elkaar bij Discovery Channel, dat aan het einde van het seizoen ophoudt te bestaan.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Dromen van Het Kanaal (1)

Dromen van Het Kanaal (2)

Dromen van Het Kanaal (3)

Een Chinese man laat zijn 10-jarige dochter trainen in de koude rivier de Xiang. Zij doet dit met haar handen en voeten gebonden.

Dinsdag zwom Huang Li drie kilometer door de rivier als een dolfijn. Haar enkels waren vastgebonden met touw, haar polsen met een lap stof.

Volgens de vader zwemt het meisje in de rivier op eigen initiatief. Ze zag op televisie een programma waarin Het Kanaal werd overgezwommen. Dat doel zou ze ook willen bereiken.

Sport

 

   

 


27

UEFA Cup Overwinning niet voldoende voor kwalificatie

FC Twente loopt in het scherpe mes van Getafe CF FC Twente is opnieuw vroegtijdig uitgeschakeld in de UEFA Cup. Na de 0-1 nederlaag, twee weken geleden in Madrid, was de 3-2 zege gisteravond tegen Getafe CF niet voldoende om door te bekeren. Vincent de Vries ENSCHEDE

...

Europees voetbal en FC Twente, een goed huwelijk is het eigenlijk nooit geweest. Natuurlijk, trots zijn de Tukkers nog altijd op het seizoen 1974/75. Via Ipswich Town, RWD Molenbeek, Dukla Praag, FC Velez Mostar en Juventus werd toen de UEFA Cup-finale gehaald. In de eindstrijd gingen ze kansloos onderuit

tegen Borussia Mönchengladbach (0-0, 1-5), maar FC Twente telde even mee in Europa. Met weemoed denken ze terug aan die tijd. Want een herhaling van een dergelijke stunt, dat zat er niet meer in. Meestal was de tweede ronde al het eindstation, met als dieptepunt de uitschakeling, vorig seizoen in de voorronde van de UEFA Cup tegen de veredelde amateurs van FC Levadia uit Tallinn. Een dergelijke zeperd, dat wilde FC Twente-trainer Fred Rutten in de tweestrijd met Getafe CF absoluut voorkomen. En kansloos achtte hij zijn ploeg beslist niet. Ook al ontbrak gisteravond verdediger Edson Braafheid (geschorst) en aanvaller Stein

Huysegems (geblesseerd) én wist Rutten dat hij in vergelijking met vorig seizoen vooral op de vleugels kracht en creativiteit mist. Als zijn ploeg geconcentreerd en gecontroleerd zou spelen, dan moest de groepsfase haalbaar zijn, meende hij. Dat viel in het opwindende Arke Stadion niet mee, ook omdat FC Twente tegen de snoeiharde en counterende Spanjaarden moeite had om – wederom – de vleugels te bereiken. Romano Denneboom op links en Youssouf Hersi op rechts werden wel gezocht, maar ballen kwamen niet aan of rolden van de voet. De thuisploeg was nauwelijks gevaarlijk. Toch opende FC Twente na exact een

half uur de score. Niet uit een wervelende combinatie, maar ‘logischerwijs’ uit een standaardsituatie. Het was Robbie Wielaert die de eerste de beste kans met een rake kopbal verzilverde en daarmee de 0-1 van twee weken geleden wegpoetste. Het leek het vleugellame FC Twente vleugels te geven. Ineens liepen de combinaties en stond ook Engelaar op. In de 63ste minuut kreeg de thuisploeg dan ook de kans om de score te verdubbelen, maar N’Kufo faalde heimelijk van elf meter. Het bracht FC Twente, waakzaam voor de Spaanse counter, evenwel aan het wankelen, helemaal nadat N’Kufo twintig minuten voor tijd ook nog eens rood kreeg na een ordinaire el-

leboogstoot in het gezicht van verdediger David Belenguer. Gevolg was dat de Tukkers, waar doelman Sander Boschker weliswaar een strafschop stopte van Manu, in de verlenging toch nog door hun hoeven gingen. Met dank aan Belenguer en Granero die in de 102de en 104de minuut de stand op 1-2 zetten. Treffers van Engelaar en Zomer in de slotfase konden Twente niet redden. Daarmee werd de club opnieuw veel te vroeg uitgeschakeld en mist ze wederom de groepsfase waarbij FC Twente verzekerd was van nog minimaal vier wedstrijden. Dit tot bezorgheid van Engelaar. ‘Als je als club verder wil, was de volgende ronde een noodzakelijke stap geweest.’ 1

Voetbal Dinamo Zagreb heer en meester in Amsterdam

UEFA Cup

Ajax ook een maatje te klein voor UEFA Cuptoernooi

Blamerende uitschakeling Heerenveen Redactie sport

Als goedmakertje voor de nederlaag tegen Slavia Praag mochten de seizoenkaarthouders van Ajax gisteren gratis naar de thuiswedstrijd tegen Dinamo Zagreb. Ze hadden beter thuis kunnen blijven. Redactie sport AMSTERDAM

...

Dat Ajax een maatje te klein is voor de Champions League was al een behoorlijke schok voor de gemiddelde Amsterdammer. Gisteren maakte Dinamo Zagreb pijnlijk duidelijk dat Ajax ook in de UEFA Cup niets te zoeken heeft. Voor de wedstrijd leek niemand zich zorgen te maken over een eventuele nederlaag. Door een knap staaltje afbraakvoetbal – trainer Henk ten Cate stelde maar liefst acht verdedigend ingestelde spelers op – werd in de uitwedstrijd op een Ajax onwaardige manier met 0-1 gewonnen. Die klus zouden de Amsterdammers in eigen huis dus wel even afmaken, dacht iedereen. Niet dus. Met speels gemak wandelden de Kroaten in de ArenA over het team van Ten Cate heen. Op een Amsterdams slotoffensiefje na was Dinamo Zagreb de betere ploeg. Ajax mocht blij zijn dat er in de reguliere speeltijd maar één tegengoal werd geïncas-

Ajax-doelman Maarten Stekelenburg na de uitschakeling. REUTERS

seerd. Dat doelpunt was te danken aan een domme overtreding van Gregory van der Wiel. De jonge verdediger werkte Dinamo-aanvaller Mario Mandzukic in het strafschopgebied tegen de grond, en de daaropvolgende strafschop werd door Modric onberispelijk binnengeschoten. Omdat ook Ajax niet tot scoren kwam – verder dan een paar redelijke doelpogingen van Luis Suarez kwamen de Amsterdammers niet – moest een verlenging de beslissing brengen. Het onverwachte extraatje was nog geen zes minuten oud toen Ajax al tegen een onoverbrugbare achterstand aankeek. Eerst mocht Mandzukic ongehinderd een voorzet achter Ajax-doelman Stekelenburg koppen, en twee minuten later schoot diezelfde Mandzukic al even ongehinderd de 0-3 op het scorebord. Voor de seizoenkaarthouders, die de wedstrijd gratis mochten zien als compensatie voor Ajax’ wanprestatie in de voorronde van de Champions League, was dat het sein om massaal naar huis te gaan. Daarom zagen maar een paar duizend toeschouwers hoe Klaas-Jan Huntelaar met twee treffers de Amsterdamse eer nog een beetje redden. Echt spannend werd het niet: het tweede doelpunt van de Ajax-spits viel pas in de blessuretijd van de verlenging. 1

HELSINGBORG

...

‘Dit scenario bedenk je niet’, zei SC Heerenveen-coach Gertjan Verbeek na afloop van de desastreus verloren wedstrijd bij Helsingborgs IF (5-1). Negentig minuten lang kregen de Friezen alle hoeken van het Zweedse veld te zien. Onder aanvoering van het spitsenduo Larsson-Omotoyossi maakte Helsingborgs een achterstand van twee doelpunten – in Heerenveen werd het twee weken geleden 53 voor de thuisclub – al na ruim een half uur goed. Na vijftig minuten stond het zelfs al 4-0 voor de Zweden, door doelpunten van Omotoyossi, Larsson, Makondele en Dahl, die de mooiste goal van de avond maakte met een fenomenaal afstandsschot. Het had nog erger kunnen uitpakken voor SC Heerenveen, want Helsingborgs raakte gedurende de gehele wedstrijd ook nog drie keer de lat. De Friezen, waar de onopvallende Afonso Alves in de basis stond, kregen daarentegen slechts één onbenutte mogelijkheid in de persoon van Roy Beerens. Diep in de tweede helft scoorden beide ploegen nog één keer. Voor de statistieken schoten Omotoyossi en invaller Gerald Sibon de bal nog binnen. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ................................................................................ ......................................

Vier te missen duels omgezet in drie

Contract wordt tot medio 2010 verlengd

SCOLARI MET SUCCES IN BEROEP TEGEN SCHORSING

FEYENOORD BREEKT CONTRACT MET ANDWÉLÉ SLORY OPEN

Luiz Felipe Scolari heeft in beroep een lagere straf gekregen dan de sanctie die in eerste instantie werd opgelegd door de UEFA. De bondscoach van Portugal kreeg twee weken geleden vier wedstrijden schorsing aan zijn broek voor het handtastelijk bejegenen van Servië-speler Ivica Dragutinovic. De schorsing is nu omgezet in drie duels. Daarnaast heeft de Europese voetbalbond Scolari wel een maand voorwaardelijke

schorsing gegeven. Ook moet hij een boete van ruim 12.000 euro betalen. Scolari heeft tien dagen om in beroep te gaan. Scolari mist door de straf de kwalificatieduels tegen Azerbeidzjan, Kazachstan en Armenië. Bij de laatste interland tegen Finland mag hij weer op de bank plaatsnemen. Dragutinovic, die een rode kaart ontving als veroorzaker van het opstootje, moet de wedstrijden tegen Armenië en Azerbeidzjan aan zich voorbij laten gaan.

PICS UNITED

UEFA CUP KORT

Andwélé Slory heeft in korte tijd naam gemaakt bij Feyenoord. De Rotterdammers braken gisteren de verbintenis van de 25-jarige aanvaller open en verlengden die tot medio 2010 met een optie voor nog een jaar. Het oude contract van de Noord-Hollander liep tot de zomer van 2009. Slory kwam deze zomer over van Excelsior en speelde vanwege een gebroken middenvoetsbeentje slechts één competitiewedstrijd.

111

Matig AZ redt Nederlandse eer in Europa

AZ heeft gisteravond 0-0 gespeeld tegen het Portugese Paços Ferreira. De ploeg van Louis van Gaal bekert met dit resultaat door naar de poulefase van de UEFA Cup. In de uitwedstrijd werd het twee weken geleden 0-1 voor AZ. Door de uitschakeling van Heerenveen, Ajax en Twente heeft AZ de Nederlandse eer hooggehouden. Ook FC Groningen presteerde in Italië tegen Fiorentina boven verwachting. In de verlenging was de stand bij het ter perse gaan van deze krant 1-1.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Shirts van Jaap (1)

Shirts van Jaap (2)

Shirts van Jaap (3)

Het shirt dat AZ in het thuisduel met Ajax droeg heeft ruim zevenduizend euro opgeleverd voor de Stichting Spieren voor Spieren.

De Alkmaarders droegen het shirt, met jaap.nl, op de borst in de verloren thuiswedstrijd van 23 september. Het is via de website geveild.

Tijdens een veiling kon ook op andere tricots van spelers worden geboden. De totale opbrengst was 15.500 euro. Het bedrag komt volledig ten goede aan de stichting.

UITSLAGEN SEPTEMBER 2007 Winnende bankrekeningnummers BankGiro Loterij

Eindcijferprijzen: gewonnen prijzen ingedeeld op eindcijfers van meespelende rekeningnummers. Speelkans: een eindcijferprijs waarmee u een extra speelkans wint voor de trekking van november. Geldprijzen worden automatisch overgemaakt op uw rekeningnummer. Winnaars van overige prijzen ontvangen schriftelijk bericht.

LOTNUMMERPRIJZEN

lotnummer

lotnummer

0

€ 500.000,359129773 01

€ 50.000,361336101 01

€ 10.000,334962110 558124933 2770854 630911436 5969646

€ 5.000,-

01 01 01 01 03

342450883 2628774 161446957 315900539 1323299

1

03 03 01 05 02

PEUGEOT CABRIO 207CC

3560723 01

2

EINDCIJFERPRIJZEN eindcijfer(s)

0

prijs (€)

eindcijfer(s)

6000 1430 6660 380 580

30 30 10 8 10

1 1811 4241 351 3651 7971 0191

speelkans 20 25 10 25 30 25

202 012 622 742 7152

8 8 10 15 30

7

9503 4013 4443 9543 8363 0573

25 20 30 20 30 30

8

4

714 424 4 054 4064

10 10 speelkans 15 10

5

115 7125 1625

8 30 30

1 2 3

6

9

prijs (€)

825 6345 5845 065 2065 8065 465 5765 795

10 25 10 15 20 30 10 30 15

116 466 7566 4376

8 10 25 25

17 27 9837 2367 9467 97

7 7 30 30 30 7

218 228 1248 548 5868 1788

10 15 30 10 10 25

3729 2069 7179 2499

10 20 25 25

3

4

5

prijs (€)

20700 948035900 334962110 144365510 322232120 566000520 3579030 140429530 479679940 374944350 604907850 3007270

03 05 01 01 01 02 04 01 04 05 02 01

50 50 10.000 100 50 250 50 250 50 50 250 1.000

4269001 361336101 690310501 677457111 3036131 5012331 441378331 4497041 385001541 392410281 3062491 150398891

01 01 01 08 01 01 03 01 01 01 05 01

100 50.000 50 50 250 50 50 250 100 500 50 50

3390102 532414012 1929512 527243612 159193222 3606822 1845252 1273452 548414262 671020862 368425592

01 02 01 02 02 01 03 01 01 04 01

50 50 50 50 250 500 1.000 250 100 250 50

517817403 2969033 558124933 384535933 1890063 863273 359129773 321500083 342450883

01 01 01 01 03 01 01 02 03

50 1.000 10.000 50 1.000 100 500.000 500 5.000

1121104 1699904 2278114 104999314 101420714 2671524 121141624 684638134 1686544 951042254 2770854 128892374 2628774

01 06 01 02 02 02 02 02 01 01 01 03 03

50 50 500 500 50 100 1.000 100 100 50 10.000 50 5.000

3065705 3364215 2239215 2037815

02 02 01 03

1.000 50 50 250

lotnummer

6

7

8

9

prijs (€)

161078915 1295025 325714835 1317835 3289765 750865 621880965 597294585 2775195 116116595

04 05 01 03 02 01 01 04 01 02

50 1.000 250 250 50 50 50 50 50 50

553224506 181248816 630911436 5969646 426049756 4844066 1495466 383376076 139927476 113691696

01 01 01 03 13 01 03 01 01 02

250 50 10.000 10.000 100 50 250 50 250 50

468314717 3243737 7107937 4444747 161446957 2028767 470849967 4102377 922006377

01 01 01 01 01 04 22 01 01

50 250 500 100 5.000 50 100 50 250

4249608 317780018 5052918 4409428 5140038 616519648 3691458 3332558 8330098

01 01 02 01 02 01 01 04 03

100 500 50 50 50 50 50 50 250

348309309 3231709 812782909 1141519 121967719 121770729 4818239 572628439 315900539 408761539 3126839 836149 2162359 7748559 3469769 116895969 849251079 489945279 387796479 6774779 7460979 6408589 1323299

04 01 01 09 01 02 01 01 05 02 01 03 01 01 01 08 01 08 01 01 03 01 02

100 250 500 250 50 100 100 100 5.000 50 1.000 1.000 1.000 500 100 250 100 500 100 50 100 50 5.000

CULTUURREIZEN WEEK 36 T/M 39 lotnummer

0 1

2

lotnummer

507600 430917910 384429920 3065730 1744650 8134580 5533990

01 01 01 01 01 03 01

148491901 495431311 569498511 6938021 5184531 7584241 350025061 147605261 669598771

01 01 03 04 03 01 01 04 01

148201202 103148302 6794022 3155332 830054472 2651972 5221113

04 20 02 01 02 01 01

3 4 5

lotnummer

112996213 212313 2201323 806320923 4857333 426588843 351283

01 01 01 02 01 01 02

111940214 2354834 690450044 336354 412684 119109794 1524894

01 03 07 01 01 05 02

146106105 591111705 570408415 386815 2690525 137595735 3709735 2494245 942892445 1228445 136690645 734845

04 02 02 12 02 03 04 01 04 01 12 01

6 7

Een hele week, élk uur

€ 25.000,-

De winnaars van ieder uur € 25.000,- worden nú bekendgemaakt op www.bankgiroloterij.nl! VAN GOGH MUSEUM Eén van de begunstigden van de BankGiro Loterij is het Van Gogh Museum.

Zonnebloemen, 1888 Vincent van Gogh (1853-1890) Olieverf op doek, 95 x 73 cm Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Stichting)

In het Van Gogh Museum vindt u de grootste collectie werken van Vincent van Gogh ter wereld. Daarnaast kunt u er belangrijke werken zien van andere 19de-eeuwse kunstenaars: tijdgenoten en vrienden van Van Gogh, waaronder Paul Gauguin en Henri de Toulouse-Lautrec.

Elke vrijdagavond is het museum geopend tot 22 uur. In de centrale hal wordt een loungesfeer gecreëerd waar u kunt genieten van een drankje, live muziek en een afwisselend vrijdagavondprogramma. Barcelona 1900 - t/m 20 januari 2008 Aan de hand van ruim 200 kunstwerken wordt in de tentoonstelling Barcelona 1900 een beeld geschetst van Barcelona in de jaren 1880-1909, toen de stad een indrukwekkende architectonische gedaantewisseling onderging en sociaal een bloeiende ontwikkeling kende. De tentoonstelling neemt u mee langs beroemde plaatsen, van de Ramblas via het Palau de la Musica Catalana en het Hospital de Sant Pau naar Gaudí’s Park Guëll en de Sagrada Familia.

lotnummer

1677945 574338055 142762555 347865755 520087755 4544175 140426175 607193875 470274085 137893485 136402585 370616995

03 03 01 01 03 02 10 01 03 09 03 04

3139106 678307016 964590336 588223336 1109496 9258896

01 01 01 01 01 01

439243327 429928637 5546347 1158357 2710767 5574277 2982477 374833877

01 01 01 01 16 01 01 01

8

9

670104787 609261797 356881997

05 04 03

4036708 310644038 435094238 494728248 5897448 651014948 1027258 146168 3059568 2062278 662678 6675088 3200188 936509198 170778398

02 05 01 06 01 01 02 01 02 01 06 02 03 04 01

5697509 549637559 2835659 5502759 358309859 356398579 144184699

01 06 02 03 01 01 02

MILJOENEN WINNEN MET UW REKENINGNUMMER? Zo simpel is het: 1. Uw rekeningnummer is uw lotnummer 2. De trekking is maandelijks 3. Prijzen worden automatisch op uw rekening gestort

IEDER UUR € 25.000,-!

Bel 0909-0025(15cpm)

of ga naar www.bankgiroloterij.nl

Affiche-ontwerp voor Champagne Codorníu, 1898 Ramon Casas (1866-1932) Casa Codorníu, Sant Sadurní d’Anoia (Alt Penedès)

PRIJZENPAKKET OKTOBER

€ 1.000.000

€ 500.000 € 50.000 2x € 25.000 5x € 10.000 100 cultuurreizen

en ruim 200.000 andere (geld)prijzen

LO 700/0088/021552. De uitslagen die op deze pagina vermeld worden zijn onder voorbehoud van druk- en typfouten en geslaagde incasso. Aan deze pagina kunnen geen rechten worden ontleend.

HOOFDPRIJZEN