Versnellen en vertrammen

NovaTerra / jaargang 6 / nummer 2 / juni 2006 / 22

Versnellen en vertrammen Intercity en Regiotram als bouwstenen voor een hecht Zuidvleugelnet

Zuid-Holland heeft haar zinnen gezet op Stedenbaan, een ‘uiterst innovatief openbaar vervoersconcept’ dat de ruggengraat moet vormen voor de verstedelijking in de provincie. Nu de Nederlandse Spoorwegen hun nieuwe dienstregeling ontvouwd hebben, ziet alles er ineens anders uit. Stedenbaan wordt niet het verbindende OV-systeem in de Zuidvleugel. De Intercity nieuwe stijl wordt dat wel. Samen met RandstadRail, Zuid-Hollands nieuwe regiotram, ligt een goed geïntegreerd netwerk binnen handbereik.

In de Zuidvleugel van de Randstad ontstaat een hecht openbaarvervoersnetwerk. (foto: Ellen Houtman, Den Haag)

NIROV_NovaTerra_jg6#2_04.indd 22

16-06-2006 12:46:52


Frank van der Hoeven, TU Delft, faculteit

omdat er problemen zijn rond de HSL-Zuid.

Bouwkunde, Connected Cities

Hoewel de infrastructuur in 2007 opgeleverd

John Westrik, Gemeente Rotterdam, dS+V

wordt, ontbreekt op dat moment nog het

TU Delft, faculteit Bouwkunde

bijbehorende materieel. Tot 2009 wordt de lijn bereden door treinen die aanmerkelijk

De hoge frequentie van ‘metrokwaliteit’ waarmee de Stedenbaan zich zou kernmerken, ontbreekt

Stedenbaan is een project van de Provincie

langzamer zijn dan de beoogde hogesnelheids-

Zuid-Holland. Het beoogt een integratie van

treinen. In 2009 zijn die perikelen voorbij en

mobiliteit en ruimtegebruik. Het zet in op

wordt de dienstregeling in haar geheel inge-

de invoering van een ‘hoogfrequent openbaar

voerd. De dienstregeling van 2007 is dus een

vervoer met metrokwaliteit’ op de Oude Lijn

tussenstap. Om dit artikel niet nodeloos

en op de beide Goudse Lijnen. De Oude Lijn

ingewikkeld te maken, wordt alleen de

is de spoorlijn Leiden-Den Haag-Delft-

dienstregeling van 2009 behandeld, de

Rotterdam-Dordrecht. Bij de beide Goudse

definitieve dienstregeling dus. Met het oog

Lijnen gaat het om de spoorlijnen Gouda-

op Stedenbaan wordt daarbij dan vooral

Zoetermeer-Den Haag en Gouda-Capelle-

gekeken naar de treinverbindingen in de

Rotterdam. Parallel aan de invoering van dat

Zuidvleugel van de Randstad. De kern van die

dan de frequentie van de Intercity’s. Tussen

nieuwe vervoerssysteem wordt ingezet op

nieuwe dienstregeling wordt gevormd door

Den Haag en Leiden is de verhouding 2:1

de ontwikkeling van de bijbehorende stations-

drie railproducten: HST (Hogesnelheidstrein),

met acht Intercity’s en vier Sprinters per uur.

gebieden. Een en ander versterkt elkaar.

Intercity en Sprinter. Op het tracé van de

Tussen Den Haag en Dordrecht is die verhou-

De Stedenbaan beoogt het verhogen van

HSL-Zuid wordt de HST ingevoerd, de hoge-

ding 3:2 met zes Intercity’s en vier Sprinters

de bereikbaarheid in het stedelijk gebied.

snelheidstrein. De huidige Intercity’s en

per uur. Afwezig in de nieuwe dienstregeling

Bouwen in dat stedelijk gebied beoogt het

sneltreinen worden samengevoegd worden

zijn directe Sprinter-verbindingen tussen

verhogen van het gebruik van het vervoers-

tot één product: Intercity. De stoptrein en de

Leiden en Dordrecht. Zelfs tussen Rijswijk

systeem. De ruimtelijke kant van de Steden-

Sprinter worden samengevoegd tot Sprinter.

en Den Haag Mariahoeve rijden geen directe

baan sluit goed aan op de ambitie van de

Wat deze dienstregeling bijzonder maakt, is

treinen meer. Alle Sprinter-verbindingen

provincie om de helft van het aantal nieuw

de hoge frequentie van de HST’s en Intercity’s.

beginnen (of eindigen) op Den Haag Centraal,

te bouwen woningen onder te brengen binnen

In 2009 rijden per uur zes (!) HST-treinen tussen

gelegen op een zijtak van de Oude Lijn.

de contour van het bestaand stedelijke gebied.

Amsterdam en Rotterdam. Zes Intercity-treinen

De relatief lage frequentie van de Sprinters en

Zuid-Holland heeft aan het project Steden-

per uur onderhouden de verbinding Den Haag-

het wegvallen van doorgaande verbindingen

baan ook een jaartal verbonden: 2007. In dat

Rotterdam. Van die zes treindiensten verzorgen

op de Oude Lijn maken dat de Sprinter niet

jaar worden de HSL-Zuid (Hogesnelheidslijn)

vier Intercity’s een directe verbinding tussen

het verbindende hoog frequente vervoers-

en de Betuweroute opgeleverd. Die twee

Leiden en Dordrecht. De tweede verandering

systeem wordt in de Zuidvleugel. De Intercity

nieuwe spoorwegen ontlasten het bestaande

betreft het aantal Intercity-stations. Door de

nieuwe stijl wordt dat wel.

net en maken een nieuwe dienstregeling

versmelting van sneltrein en Intercity krijgen

mogelijk.

meer stations een Intercity-status. De Oude

stedenbaan afwezig De nieuwe dienstregeling bevat weliswaar

In 2009 rijden per uur zes (!) HST-treinen tussen Amsterdam en Rotterdam

een enkele verwijzing naar het ‘Stedenbaanconcept’ maar vertaalt dat als Sprinter. De hoge frequentie van ‘metrokwaliteit’ waarmee de Stedenbaan zich zou kernmerken, ontbreekt echter. Tussen Den Haag en Leiden, tussen Den Haag en Rotterdam en tussen Rotterdam en Gouda is de frequentie van de

nieuwe dienstregeling ns

Lijn tussen Leiden en Dordrecht kent in 2009

Sprinter (2009) gelijk aan de frequentie van

de volgende Intyercity-stations: Leiden,

de huidige stoptrein (2006). Tussen Rotterdam

Spoorwegen hun nieuwe dienstregeling uit

Den Haag Laan van NOI, Den Haag Centraal,

en Dordrecht neemt de frequentie van de

de doeken gedaan. De vernieuwing van de

Den Haag HS, Delft, Schiedam Centrum,

verbindingen af van vijf naar vier per uur.

dienstregeling is nodig om een verdere groei

Rotterdam Centraal, Rotterdam Blaak en

Alleen tussen Den Haag en Gouda neemt het

van het aantal treinreizigers mogelijk te

Dordrecht. Sprinter-verbindingen zijn er ook

aantal verbindingen toe van twee naar vier

maken. De nieuwe dienstregeling van de NS

op de Oude Lijn. Opmerkelijk genoeg is de

per uur. Een jaar voor de invoering van

wordt in twee stappen ingevoerd. Dat komt

frequentie van deze verbindingen fors lager

Stedenbaan zijn er geen aanwijzingen dat

In januari 2006 hebben de Nederlandse


Z

16-06-2006 12:46:59


er een nieuw vervoerssysteem zijn intrede

tal van relaties significant bekort. Het aantal

de noordzuidmetrolijn in Rotterdam

doet op het hoofdrailnet in Zuid-Holland.

overstappen neemt af. Het is niet langer nood-

(Erasmuslijn). In 2008 eindigt die Hofpleinlijn

Voorlopig is de provincie Zuid-Holland niet

zakelijk om altijd maar weer via ‘Centraal’ te

niet langer op Rotterdam Hofplein, het groe-

verder gekomen dan een intentieovereen-

reizen voor een Intercity-verbinding. Het net-

zelige station dat aan de verkeerde kant ligt

komst met de NS (maart 2006) waarin men

werk decentraliseert en wint daarmee aan

van de Willemsspoortunnel. De Rotterdamse

de ambitie vastgelegt om tussen 2010 en

kwaliteit.

RandstadRail brengt vanaf 2008 haar reizigers

2020 de frequentie van de sprinter tussen Leiden en Dordrecht te verhogen met twee treinen per uur. Naar verwachting is de A4

via een boortunnel onder de Statenweg zonder randstadrail vervangt sprinter Met de Sprinter, de stoptrein nieuwe

overstappen naar Rotterdam Centraal, naar het centrum van Rotterdam, de Kop van Zuid

Delft-Schiedam tegen die tijd reeds aangelegd.

stijl, wordt minder terreinwinst geboekt.

en naar het Zuidplein. De Haagse en de

En er rijden dan volgens de huidige verkeers-

De frequentie van de verbindingen gaat niet

Rotterdamse RandstadRail bedienen door

modellen op de A4 en A13 samen wel 100.000

omhoog. Er komt geen hechtere integratie

hun integratie op het Haagse tramnet en op

auto’s per dag méér tussen Den Haag en

met de onderliggende netten. Doorgaande

het Rotterdamse metronet veel meer vervoers-

Rotterdam dan nu op de A13 alleen.

verbindingen verdwijnen zelfs. Dit nieuwe

wensen zonder dat reizigers gedwongen zijn

Nu is er veel kritiek geweest op de nieuwe

railproduct kent daarmee dezelfde tekort-

om te reizen of over te stappen. De frequentie

dienstregeling van de NS. De kritiek betrof

komingen als de huidige stoptrein/Sprinter.

van die verbindingen gaat omhoog. Er komen nieuwe stations bij. En er komt een nieuwe busverbinding tussen Zoetermeer en Rotterdam (ZORO-verbinding) die aansluit

Het netwerk decentraliseert en wint daarmee aan kwaliteit.

op de Hofpleinlijn. Dat alles leidt tot een sterke toename van het aantal reizigers op de voormalige Sprinterlijnen. Naar verwachting neemt op de Zoetermeerlijn het aantal reizigers toe van 17.000 tot 42.000 per dag. Op de Hofpleinlijn wordt een toename van 7.000 tot 35.000 reizigers per dag verwacht.

het nieuwe Intercity-concept. Die verbindingen

Die Sprinter brengt reizigers tot ‘Centraal’

Slechts 1.000 van die reizigers op de Hofplein-

worden trager omdat treinen vaker stoppen.

en niet verder. ‘Centraal’ vormt weliswaar

lijn zijn afkomstig van de Oude Lijn. De vraag

Kritiek was er ook op het ontbreken van directe

een knooppunt in het hoofdrailnet, maar dat

is legitiem of de Sprinter nu zo’n succesformule

Intercityverbindingen tussen Rotterdam en

ligt op zijn best aan de rand van het stedelijk

was en of de herintroductie van dat railproduct

Schiphol. De NS wordt verweten dat ze reizi-

centrum. De meeste bestemmingen van de

in de provincie Zuid-Holland wel zo vanzelf-

gers dwingt met de dure HST te reizen. Veel

reizigers liggen niet aan de rand maar in het

sprekend is.

van die reacties gaan voorbij aan de positieve

centrum of zelfs dieper in het stedelijk gebied.

punten van de nieuwe NS-dienstregeling.

RandstadRail vervangt binnen twee jaar tijd

De effecten van die dienstregeling moeten

twee van de drie Sprinter-verbindingen in Zuid-

breder bekeken worden dan de treinreis

Holland. Het gaat daarbij om de Zoetermeerlijn

stellen dat de plaats van de Sprinter (of de

alleen. Die treinreis maakt doorgaans deel

en de Hofpleinlijn. Die vervanging betreft meer

Stedenbaan) in het netwerk van de

uit van een reeks van deelverplaatingen met

dan het gebruik van een nieuw railvoertuig.

Zuidvleugel dan maar ingenomen moet

andere modaliteiten en andere soorten OV.

Het is vooral integratie van het vervoers-

worden door RandstadRail. Zaken liggen

Als gevolg van de extra Intercity-stations

systeem in de stad die verbetert. Zo zal de

gecompliceerder. Om een en ander in zijn

ontstaat in de Zuidvleugel een hechtere

Zoetermeerlijn eind 2006 niet langer eindigen

perspectief te plaatsen, moeten we een stap

verknoping tussen het hoofdrailnet en de

op Den Haag Centraal. Die lijn wordt via een

terug doen in de tijd. Eind jaren tachtig

onderliggende netwerken. Het zijn met

nieuw viaduct in de Beatrixlaan (de ‘netkous’)

brengt de NS een ambitieus plan naar buiten

name de metro- en RandstadRail-reizigers

aangesloten op het Haagse tramnet.

dat de spoorweginfrastructuur in Nederland

die hiervan profiteren. De oostwestmetrolijn

Daardoor kan RandstadRail in het centrum

op een hoger peil zal brengen: Rail 21.

in Rotterdam (Calandlijn) krijgt maar liefst

van Den Haag gebruik maken van de tram-

Centraal in Rail 21 staat een drietreinenstel-

drie Intercity-stations: Rotterdam Alexander,

tunnel onder de Grote Marktstraat

sel ( ja, hetzelfde drietreinenstelsel dat nu

Blaak en Schiedam Centrum. De Haagse

(het ‘Souterrain’). Via twee gelijkvloerse

met de nieuwe dienstregeling voor het eerst

RandstadRail krijgt vergelijkbare overstappen

lijnen bedient RandstadRail aansluitend het

in praktijk gebracht wordt). Rail 21 stelt dat

op Den Haag Centraal en Laan van NOI. Door

westen van Den Haag. Op een vergelijkbare

voor de invoering van het drietreinenstelsel

die betere verknoping wordt de reistijd op

wijze wordt de Hofpleinlijn gekoppeld aan

meer capaciteit nodig is. Het pleit daarom


rail 21 revisited Het is echter te kort door de bocht om te

16-06-2006 12:47:02


Feestelijk onthaal van de voertuigen van Randstadrail in Den Haag (foto: Gerhard van Roon/Hollandse Hoogte).

voor de verdubbeling van het hoofdrailnet

lijnen blijft het behelpen. Op die Goudse lijnen

de handboeken op dat terrein ons altijd voor-

in de Randstad. Rail 21 wordt enthousiast

zou een nieuw railconcept de beperkte capaci-

gehouden hebben. Andere benamingen voor

ontvangen. De uitvoering wordt voortvarend

teit moeten delen met Intercity’s en goederen-

‘regiotram’ zijn tram-train of light rail.

ter hand genomen. Echter, veel van de Rail

treinen. Dat heeft negatieve gevolgen voor

We kiezen hier nadrukkelijk voor de (Duitse)

21-projecten worden tien jaar later geschrapt

een frequente dienstregeling. En dat maakt

term ‘regiotram’ omdat deze zo goed het

als gevolg van het financiële debacle rond

zo’n systeem ook gevoelig voor storingen

verschil met die andere tram weergeeft:

het Meerjarenprogramma Infrastructuur en

afkomstig uit de rest van Nederland.

de stadstram. Terwijl de provincie inzet op de ontwikkeling van een (naar eigen zeggen)

Transport 1999. Ook voor Zuid-Holland heeft dit gevolgen. De Oude Lijn tussen Leiden en Dordrecht is inmiddels verdubbeld met uit-

regiotram: dé innovatie Welbeschouwd is de invoering van

zondering van het traject Rijswijk-Schiedam.

RandstadRail in de provincie Zuid-Holland

Een belangrijk en kostbaar deel van dat traject,

dé grote innovatie op het gebied van rail-

de spoortunnel Delft, is in 2005 na veel

gebonden openbaar vervoer. Met RandstadRail

bestuurlijke inspanning gered. De Goudse

wordt het concept van de ‘regiotram’ inge-

lijnen zijn echter niet verdubbeld. Nu de

voerd. Regiotram is een innovatie die begin

nieuwe Nota Mobiliteit stelt dat het spoor-

jaren negentig in Karlsruhe begonnen is en

wegnet in 2012 min of meer afgerond is, zit

zijn weg gevonden heeft naar verschillende

die verdubbeling er verder ook niet meer in.

stedelijke gebieden in Duitsland, Frankrijk,

Tegen die achtergrond is het niet logisch dat

Tsjechië en Zuid-Holland (RandstadRail,

de Dienstregeling 2009 of het Stedenbaan

RijnGouwelijn). Het vernieuwende aan de

concept geen onderscheid maakt tussen de

regiotram is de ontdekking dat met een

Oude Lijn en de Goudse lijnen. Op de Oude

moderner railvoertuig de tram relaties kan

Lijn kan door de spoorverdubbeling een nieuw

bedienen over relatief grote (lees: regionale)

railconcept ingevoerd worden. Op de Goudse

afstanden. Die afstanden zijn veel groter dan


uiterst innovatief maar ongedefinieerd openbaarvervoersconcept ‘Stedenbaan’, vindt die gezochte innovatie in werkelijkheid

Z

Niet Stedenbaan maar Randstadrail is de grote innovatie in Zuid-Holland

16-06-2006 12:47:08


recht onder haar neus plaats. We pleiten voor

partijen is denkbaar. De vraag wat beter is,

het onderkennen van die vernieuwing en

voert te ver voor dit artikel. Belangrijker is

voor het benutten van de kansen die regiotram

het om hier eerst het perspectief te schetsen

richting Barendrecht-Zwijndrecht-Dordrecht

(RandstadRail, RijnGouwelijn) biedt als ver-

van een RandstadRail die via de contractsector-

gekoppeld worden aan de Erasmuslijn. De kop-

vanger van de Sprinter (of de Stedenbaan).

lijnen en het dubbele hoofdrailnet zijn vleugels

peling verloopt via Lombardijen-Zuidplein.

uitslaat naar Hoek van Holland, Leiden,

Verschillende tracé’s zijn hier mogelijk.

Dordrecht en Delft. In dat perspectief kunnen

Met een dergelijke koppeling komen in de

toepassing in zuid-holland

Oude Lijn Zuid Op Rotterdam Zuid kan de Oude Lijn uit de

Met de verdeling van het spoorwegnet

vier lijnen toegevoegd worden aan het huidige

Willemsspoortunnel twee sporen vrij. Deze

in een hoofdrailnet en een contractsector

metro/regiotramnet: de Hoekse lijn, de Oude

kunnen exclusief benut worden door de HST.

bestaat de mogelijkheid om het regiotram-

Lijn Noord (Leiden), de Oude Lijn Zuid

De HST verkrijgt daarmee een aaneengesloten

concept toe te passen op de resterende con-

(Drechtsteden) en de Oude Lijn Midden (Delft).

tracé tussen Schiphol en Antwerpen.

HSL-Zuid

Leiden

Leiden

Alphen

Centraal

Alphen

NOI

Centraal

NOI

Zoetermeerlijn

Zoetermeerlijn RijnGouwelijn

HS

Den Haag

Den Haag

Gouda

Delft Hoek van Holland

Gouda

Delft Hoek van Holland

Hofpleinlijn

Schiedam

Hofpleinlijn

Schiedam

Centraal Blaak

Rotterdam

Netwerk voorjaar 2006 metro/regiotram contractsector hoofdrailnet, verdubbeld hogesnelheidstrein overig hoofdrailnet Intercity/sneltrein station

RijnGouwelijn

HS

Rotterdam

Netwerk 2008-2010

Zuidplein Lombardijen

Spijkenisse Dordrecht

Centraal Blaak

metro/regiotram contractsector hoofdrailnet, verdubbeld hogesnelheidstrein overig hoofdrailnet Intercity station


Spijkenisse Dordrecht HSL-Zuid

tractsectorlijnen in Zuid-Holland, waaronder

Hoekse Lijn

Oude Lijn Midden

In Schiedam kan de Hoekse Lijn gekoppeld

Na de uitbreiding met de eerste drie lijnen

de Hoekse lijn (Hoek van Holland-Maassluis-

worden aan de oostwestlijn van de Rotterdamse

bestaat RandstadRail nog uit twee deelnetten:

Rotterdam). Technisch gezien komt ook het

metro (de Calandlijn). Ter hoogte van Station

het Haagse en het Rotterdamse. Via de

verdubbelde deel van het hoofdrailnet in

Schiedam Centrum is hiertoe al een uitloop-

Hofpleinlijn zijn deze met elkaar verbonden.

aanmerking. In de Zuidvleugel is dat de Oude

spoor aangebracht. Maar dat uitloopspoor

De Oude Lijn kan een verdere integratie van

Lijn tussen Leiden en Dordrecht. Gebruik van

kan ook benut worden voor de koppeling met

de beide deelnetten bewerkstelligen. Met de

die Oude Lijn door RandstadRail roept in eco-

de Oude Lijn Midden (Delft). Die laatste aan-

bouw van de spoortunnel te Delft ligt de ver-

nomisch opzicht vragen op ten aanzien van

sluiting kan echter alleen bij Schiedam Centrum

dubbeling van het traject Rijswijk-Schiedam

de vervoersconcessie die de NS het alleenrecht

gemaakt worden. Om die optie open te houden,

binnen handbereik. Ter hoogte van station

geeft op dat hoofdrailnet. Deze concessie moet

is het wellicht beter wanneer de Hoekse Lijn

Schiedam Centrum is die spoorverdubbeling

mogelijk aangepast worden. De concessie kan

ter hoogte van Vlaardingen Oost/Vijfsluizen

te koppelen aan de Calandlijn via het

bijvoorbeeld beperkt worden tot twee van de

gekoppeld wordt aan de Calandlijn.

bestaande uitloopspoor. Dat maakt een

de laatst overgebleven Sprinter-verbinding:

verbinding mogelijk die Delft, Rijswijk

vier sporen. In dat geval zouden de RET en/of de HTM een RandstadRail kunnen exploiteren op de andere twee sporen. Een alternatief is het

Oude Lijn Noord Tussen Den Haag Mariahoeve en Laan

en Den Haag Zuidwest bedient en eindigt op Den Haag Centraal, net als de andere

openstellen van de stamlijnen in Rotterdam

van NOI kan de Oude Lijn uit de richting

RandstadRaillijn afkomstig uit het centrum

en Den Haag ten gunste van een RandstadRail,

Voorschoten-Leiden vrij eenvoudig gekoppeld

van Rotterdam.

geëxploiteerd door de NS. Zelfs een gemeen-

worden aan de Haagse RandstadRail

schappelijke exploitatie door twee of drie

(Netkous, Souterrain).


16-06-2006 12:47:21


HSL-Zuid

HSL-Zuid

Leiden

Leiden

Alphen

Centraal

Alphen

NOI

Centraal

NOI

Zoetermeerlijn

Zoetermeerlijn RijnGouwelijn

HS

Den Haag

Den Haag

Gouda

Delft

Gouda

Delft

Hoek van Holland

Hoek van Holland

Hofpleinlijn

Schiedam

Hofpleinlijn

Schiedam

Centraal Blaak

Rotterdam

Netwerk 2010-2015 metro/regiotram contractsector hoofdrailnet, verdubbeld hogesnelheidstrein overig hoofdrailnet Intercity station

RijnGouwelijn

HS

Rotterdam

Netwerk 2015-2020


Spijkenisse Dordrecht

Centraal Blaak

metro/regiotram ontwikkelingsrichting regiotram hoofdrailnet, verdubbeld hogesnelheidstrein Spijkenisse overig hoofdrailnet Intercity station

Zuidplein

HSL-Zuid

Het perspectief van een hecht Zuidvleugelnet ligt binnen handbereik rompnet

Lombardijen

Dordrecht HSL-Zuid

Hoek van Holland en Delft zijn niet voor 2009

verschaffen daartoe de benodigde innovatie.

(invoering nieuwe dienstregeling NS) te rea-

Deze regiotrams kunnen op genoemde lijnen

liseren. RandstadRail naar Leiden is technisch

de sprinter/stoptrein vervangen. In het najaar

gezien het meest eenvoudig. Ze vergt ook de

van 20006 vervangt de RandstadRail de

minste investeringen. De verbindingen met

Sprinter op de Zoetermeerlijn en de Hofplein-

Hoek van Holland en Dordrecht vragen om

lijn. Dat leidt naar verwachting tot signiﬁcante

een afweging tussen verschillende tracé’s.

stijgingen van de reizigersaantallen op die

De ontbrekende schakels zijn langer en duur-

lijnen. Dat moet genoeg reden zijn om de

der. Toch zijn die lijnen voor 2015 te maken.

bakens te verzetten. Het perspectief van een

De verbinding met Delft is mede afhankelijk

hecht Zuidvleugelnet bestaande uit Intercity

van de bouw van de spoortunnel te Delft.

en metro/regiotram ligt binnen handbereik.

In 2011 komen daar de eerste twee sporen beschikbaar. In 2015 wordt de concessie van

Zuidvleugelnet is een Connected Cities showcase

dat in Leiden, Den Haag, en Dordrecht uitge-

de NS op het hoofdrailnet opnieuw bezien.

http://connectedcities.eu/zuidvleugelnet.html

breid kan worden door gebruik te maken van de

Strategische jaartallen in de ontwikkeling

resterende contractsectorlijnen of van nieuwe

van het Zuidvleugelnet zijn daarmee: 2006,

Reacties kunnen gestuurd worden naar:

lijnen. Daarmee komt ook de RijnGouweLijn

2008, 2009, 2011 en 2015.

[email protected]

zuidvleugelnet

summary

Wat op deze wijze ontstaat is een rompnet

(West of Oost) in beeld. Technisch gezien zijn er geen obstakels om RandstadRail uit Den Haag te koppelen aan de nieuwe infrastruc-

De contouren van een effectief railnetwerk

tuur in de binnenstad van Leiden. Resteert de

voor reizigers tekenen zich af in de Zuidvleugel.

place in the public transport system in the

verbinding met Gouda. Dat vraagstuk is nog

De ruggengraat van dat netwerk wordt

South Wing of the Randstad. Whereas Zuid-

niet beslecht. De Haagse RandstadRail en de

gevormd door een hoogfrequente Intercity

Holland Provincial Council strongly backs

Rotterdamse metro reiken momenteel al tot

nieuwe stijl. Zie het als een ‘versnelde’ versie

the Stedenbaan concept (high frequency

de rand van Zoetermeer en Capelle/Alexander.

van de Stedenbaan. Die Intercity nieuwe stijl

train stopping services between the main

Hoe en of deze lijnen te verlengen zijn tot in

is op moment van invoering (2009) hecht ver-

transport nodes), the real innovation will

Gouda is afhankelijk van de ruimtelijke ont-

bonden met een onderliggend net, gevormd

be the Randstad Rail concept. This light rail

wikkeling van de Zuidplaspolder. Daarover

door metro en regiotram. Dat metro/regiotram-

service does not end at the central stations,

is nog niet het laatste woord gezegd.

net is uit te bouwen door het ‘vertrammen’

but will continue right into the city centres,

De eerste twee fases in de ontwikkeling van

van de contractsectorlijnen en het benutten

attracting more passengers. Further extension

RandstadRail worden in 2006 (Den Haag) en

van het verdubbelde hoofdrailnet in de

of Randstad Rail is likely in future.

2008 (Rotterdam) afgerond. Leiden, Dordrecht,

provincie. RandstadRail en de RijnGouwelijn


Important changes are about to take

Z

16-06-2006 12:47:25

Versnellen en vertrammen

Recommend Documents