VERSLAGEN GASTCOLLEGES DESIGN THIS BENNY AARTMAN CMD3A 0798900
Hoorcollege Bas Leurs ‘Thinking about design, an introduction to design and what design is really about’ Op deze school heb je iets met ontwerpen te maken. Communication Multimedia Design blijft toch een ontwerpopleiding. ‘Dus je wilt een ontwerper zijn?’ Volgens Bas is het belangrijk wat je draagt, zwarte kleding laat zien dat je een ontwerper bent. Je hoeft namelijk nergens overna te denken, ze dragen het in de nacht als ninja’s. Bas Leurs studeerde in 1996 af aan de KABK in Den Haag. Hij leerde daar dat je vooral veel op je bek moet gaan, en hard ook. Daar leer je van. Hij studeerde af als grafisch ontwerper, toch is hij uiteindelijk leraar geworden omdat ontwerpen bekritiseren leuker is dan ontwerpen zelf maken. Bas liet een portretfoto zien van hem uit zijn KABK-tijd. De foto had de titel ‘Bastard with an attitude’ Bas legde uit dat hij in die tijd een opdracht moest maken voor school maar samen met een vriend besloot deze opdracht niet uit te voeren omdat ze de opdracht niets vonden. Bas besloot samen met deze vriend om in plaats van de opdracht een gevangenis pak te maken en zich met dit pak te laten portreteren. De school keurde het tot zijn verbazing goed, alleen moesten ze wel in de gevangenispakken op het feest verschijnen dat was gekoppeld aan de opdracht. Bas legd uit dat het diploma behalen op een academie niet veel voorsteld, hij vertelt dat je er niet zo heel veel aan hebt. Het is ook een soort mysterie wat je precies op de school leert. De school leert je hoe je grafisch vormgever wordt, hoe je ontwerpt. Het boek Taxonomy of visual design leert je ongeveer hetzelfde, het boek geeft volgens Bas dezelfde informatie als de kunstacademies. Voor de academies is het een soort goocheltruc waarvan de truc binnen de muren van de school moet blijven. Het is de vergelijken met Hans Kazan die zijn goocheltrucs ook niet aan jan en alleman verteld. Bas laat een slide met wat quotes zien, de quote van Asimow sprak me erg aan. Asimow, 1962: ontwerpen is een activiteit bij het maken van beslissingen met veel wisselvaligheid. Het is een proces dat juist moet worden belopen anders zouden er hoge consequenties aan kunnen zitten. Met ontwerpen kunnen we problemen maar ook oplossingen ontwerpen. ‘Design methods’ is een baanbrekende boek over ontwerpen uit 1970. Gek genoeg is het boek nog steeds van toepassing in 2010. Quote: ‘Als je iets ontwerpt,breng je een verandering teweeg, positief of negatief’. Bas: ’bier drinken is trouwens heel belangrijk’ Bas gaat nu meer in op waar ontwerpen eigenlijk over gaat, hij verteld een aantal simpele dingen waar je aan kan denken bij het ontwerpen. De vriendin van Bas is wetenschapper en is er bij hem thuis de eeuwige ‘clash’ tussen ontwerpen en de wetenschap. Wetenschappers denken probleemgericht en ontwerpers denken oplossingericht. “Ontwerp bakstenen, geen huizen. Met bakstenen kun je huizen maken.” Als ontwerper zit in je in het begin altijd in een soort incubatie periode, dit is de tijd om het allemaal te laten bezinken. Na deze incubatie ben je op zoek naar de ideale match: 1 probleem, meerdere oplossingen of meerdere problemen met 1 deeloplossing oplossen. Let op: een ontwerp kan eigenlijk nooit perfect zijn! Het leukste van dit hele hoorcollege was eigenlijk dat Bas de manier van werken op het CMD een beetje afzwoer. Hij is degene die de manier van werken binnen een project heeft verzonnen. Alles gaat stapje voor stapje. Toch geeft hij nu aan dat je best een aantal stappen mag overslaan om meteen met ontwerpen te beginnen zodat je veel meer tijd hebt om daar aan te werken, maak veel, gooi het weg, schets door, gooi het weg, maak nog meer, maak het af. Maak zo veel mogelijk.
ONTWERP .functioneel(high penalty for errors) .Symbolisch .expressief(low penalty for errors) .physiek Op het eind wilde Bas nog wat dingen kwijt over hoe je als ontwerper moet zijn en wat je moet doen. Ontwerpers moeten creatief, nieuwschierig en kritisch zijn op jezelf en op anderen. Als ontwerper moet je je in kunnen leven in de gebruiker en moet je voorstellingsvermogen gebruiken om scenario’s in je hoofd te kunnen schetsen. Als ontwerper ben je op zoek naar nieuwe oplossingen en kansen en vertrouw daarbij vooral op je onderbuik! BOEKEN design methods designerly ways knowing understanding design how designers think what designers know
Hoorcollege Oscar Smeulders Oscar Smeulders is een interaction designer en tevens een oud collega/vriend van Bas Leurs. Oscar studeerde in Den Haag (Kabk) interactieve media. In de begintijden stelde de opleiding nog niet zo heel veel voor, het is niet te vergelijken met het CMD. Het waren andere tijden met minder gemakken als het aankomt op het ontwerp en bouwen van websites. Een website maken koste je in die tijd veel meer moeite en dat was tevens de eindopdracht van Oscars opleiding, zijn afstudeeropdracht. Na de academie gaat Oscar een aantal jaar bij het befaamde Studio Dumbar werken als interaction designer. Studio Dumbar is wat mij betreft het beste bureau waar je terecht kunt komen als grafisch vormgever, geen enkel Nederlands bureau heeft meer grafisch vermogen als Dumbar. Oscar verteld dat hij na Dumbar een studio start met twee vrienden, één hiervan is Bas Leurs. De studio loopt goed en de relatie tussen de drie is prima. De studio levert grafische vormgeving en interactieve vormgeving alleen klanten van klein formaat tot groot formaat. In die tijd -zo’n 10 jaar geleden- lagen de verhoudingen heel anders dan nu. De hedendaagse ontwerpwereld is steeds meer gericht op interactieve vormgeving en het grafische gedeelte word steeds minder, vroeger waren de rollen omgedraaid. Na de introductie geeft Oscar ons een vrij lange impressie van zijn portfolio. In principe is dit natuurlijk heel leuk, interessant en inspirerend om naar te kijken, maar als ik kritisch mag zijn is het eigenlijk alles behalve leerzaam. Kijken naar andere ontwerpers is goed voor je en vaak zal het je motiveren, maar vergeet niet dat je als ontwerper ook veel dingen moet weten, ‘knowhow’ over je vak en manier van werken. Oscar is een man die veel kennis heeft over zijn vakgebied, hij heeft namelijk ervaring. Dan vind ik het bijzonder jammer als hij die kennis op deze manier probeerd over te brengen, natuurlijk is het voor hem ook lastig inschatten wat wij wel en wat wij niet weten. Tijdens het bespreken van zijn portfolio verteld Oscar dat hij VJ is en dus bewegende beelden maakt om te mixen met muziek, cool! Voor het maken van zijn visuals heeft Oscar een programma ontwikkeld en eigen plugins geschreven om deze te combineren met plaatjes. Deze plaatjes maakt hij eigenlijk bijna nooit zelf maar deze zoekt hij op op het internet. De visuals kun je opslaan in een soort map waar je tijdens het VJ-en je bestanden kan plukken, deze map breidt zich steeds weer uit en blijft dus groeien. De portfolio van Oscar bestaat onder andere uit mothion graphics voor de NS, met de hand gemaakte poster voor de Cultuur Nacht en illustraties voor HP op het vliegveld van Milaan. Dit zijn grote projecten maar Oscar heeft onlangs ook een website gemaakt voor een fotograaf, Oscar gaf aan dat hij dit soort opdrachten zeer leuk vind. Wat ik leuk vond aan Oscar was vooral zijn VJ-skills. Oscar mag bijvoorbeeld pitchen bij KPN en dan maakt hij een VJ presentatie, dan kom je wel lekker binnen.
Hoorcollege Ferry den Dopper ‘Vertrouwen is te ontwerpen. Over de ‘geur’ van informatie’ Ferry den Dopper is werkzaam als informatiearchitect en sernior user experience designer bij Tam Tam. Tam Tam is een fullservice internet bureau in Delft. Zelf ben ik tijdens mijn stage langs geweest bij Tam Tam en het is in mijn ogen een heel degelijk bureau dat goedverzorgde producten levert. Ferry had ik al een eerder gezien tijdens één van zijn eerdere colleges op het CMD. Ferry gaf een presentatie over de verbetering van de website van de Belastingdienst. Vandaag zou Ferry dus gaan praten over de ‘geur’ van informatie. Wat hiermee werd bedoeld werd me eigenlijk al vrij snel duidelijk. Ferry vertelde dat mensen op een website altijd naar iets op zoek zijn, dat kan informatie, producten of mensen zijn. Het is voor de gebruiker van elke website een soort zoektocht door de website. Hoe dichter de gebruiker bij zijn doel komt hoe sterker de geur, hoe verder hij van zijn doel verwijderd raakt, hoe zwakker de geur. Ferry vertelt dat de drie-kliks regel een goede oplossing is voor het rangschikken van informatie in je website, zo blijft het altijd gebruiksvriendelijk voor een gebruiker. Ferry geeft eigenlijk heel veel informatie die iedereen eigenlijk al kende, dit merkte je heel erg in de zaal. Het is voor een gastdocent natuurlijk vrij lastig in te schatten wat je wel en niet kunt vertellen, toch gaf Ferry veel informatie uit het eerste jaar dat toch heel basis is. De informatie werd verteld aan de hand van een aantal voorbeelden. Ferry gaf een aantal voorbeelden van websites waar je printers, faxen en scanners kon kopen, de HP websites. De websites leken er vrij groot en complex uit te zien met flinke webshops. Ferry loodst ons door de sites heen en bespreekt wat goed en wat niet goed is, is het duidelijk en gebruiksvriendelijk? Naast de websites van HP geeft Ferry nog een voorbeeld, de website van de Erasmus Universiteit. De opdracht is: vind een studie. Hoe doe je dat? Waar klik je op? Waarom? Is het duidelijk? 3-kliks regel? Wat ik tijdens dit college vooral heb geleerd is dat je de gebruik moet kunnen laten zoeken, maar niet te lang anders haken ze af. De ‘geur’ is dus heel belangrijk, de ‘geur’ moet sterker worden naarmate er meer kliks worden gemaakt. Daarnaast heb je altijd te maken met belemmeringen, deze moet je zo veel mogelijk zien op te lossen of uit de weg proberen te gaan.
Hoorcollege Charlie Muholland ‘Ethics in design’ Charlie Muholland is een marketeer/ontwerper. Zelf denkt hij dat ‘ie meer een marketeer is, toch geeft ‘ie wel toe dat vormgever een grote passie van hem is. Charlie oogt zeer inspirerend, zijn manier van bewegen en praten maken hem een creatief man. Charlie heeft wat mij betreft het echte charisma van een designer. Charlie is normaal gesproken docent op de Hogeschool van Amsterdam en geeft vandaag een hoorcollege over ethiek in de ontwerpwereld. Ethiek is iets dat de mens bezig houd, je komt het iedere dag tegen, het is een gevoel waar mensen normen en waarden aan hechten, ethiek beantwoordt het verschil tussen goed en fout. Volgens Charlie staat ethiek niet gelijk aan de wet, het is iets waar de mens zelf over beslist. We beslissen ieder voor zich of iets etisch verantwoord is of niet. Charlie sprak hier tijdens zijn college veel over en gaf aan de hand van deze informatie veel voorbeelden. Ethiek begint en stopt niet in de ontwerpwereld, het is iets waar we het meest bekend mij zijn uit de ‘echte’ wereld. Ethiek hangt in de maatschappij samen met een aantal waardes zoals gemeenschap, rechtvaardigheid, eerlijkheid, loyaliteit en transparantie. “Ethics begins when elements of a moral system conflict”! Wanneer een probleem opdoet, komt ethiek om de hoek kijken: denk aan een botsing van twee auto’s of als er iemand onschuldig in de gevangenis vastzit. Door het college heen geeft Charlie nog meer voorbeelden van ethiek. Wat grappig was aan Charlie was dat hij graag ontwerper wilde ‘spelen’ maar dat hij slechte infographics maakt, dat gaf hij zelf ook aan! Aan het einde van het college liet Charlie een schema zien van de design ethics. Dit schema bestond uit een stuk of 15 vragen die de ontwerper kan helpen om het beste uit zijn ontwerp te halen en de ethiek binnen zijn project te bewaren. Als je deze structuur gebruikt zal het je zeer helpen verder te komen in je ontwerp. Charlie was leuk en boeiend om naar te luisteren, een grappige man die weet hoe hij een hoorcollege moet geven. Het was interessant dat Charlie vaak aangaf dat hij zichzelf ook niet de beste vond of dat dit allemaal de juiste manier is om te doen, hij is kritisch naar zichzelf en dat is wat je moet hebben om een goede vormgever te worden.
