Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7. Na 10 jaar vond ik het tijd om het rubber van de saildrive te vervangen. Officieel geldt daar een termijn voor van 7 jaar maar dat leek mij wel heel erg kort.
Figuur 1 aangetast rubber
In Figuur 1 is te zien dat het rubber inmiddels aan de zeewaterzijde wat oppervlakkige scheurtjes vertoont, tijd voor actie dus! Mijn boot heeft een Volvo Penta MD2020C met een S120SE saildrive. Via deze link zijn alle tekeningen van Volvo in te zien, voor deze klus is met name de tekening van het onderste deel van de saildrive handig. Tegen de tijd dat je deze klus uitvoert zal de motor waarschijnlijk zo’n 1000 draaiuren hebben. Het is dan aan te raden om de keerringen (onderdeel 18 in die tekening) meteen ook te vernieuwen. Deze keerringen zorgen ervoor dat (zee)water niet in de saildrive kan komen. Aangezien het onderste deel dan gedemonteerd moet worden, moeten de O-ringen (onderdeel 19) ook vervangen worden. Ik heb er voor gekozen om de schroefas zelf te demonteren en het vervangen van onderdeel 18 (de keerringen) aan een dealer over te laten. Je hebt daar namelijk een pers voor nodig en dat is iets wat de meeste mensen niet hebben. Om de klus te klaren heb je de volgende spullen nodig: A. Een takel om de motor te kunnen lichten B. Een momentsleutel met een bereik van 10 tot 40 Nm om de bouten met de juiste spanning vast te zetten. C. Een op de momentsleutel passend 6 mm inbusbit. D. Een nieuw rubber (part nr. 3875251) + pakking set (part nr. 21112496) ; totale prijs +/- € 185 Er zit een IKEA-achtige tekening bij waaruit goed valt op te maken in welke volgorde een en ander ge(de)monteerd moet worden. E. Een doppenset met voldoende verlengstukken, een regelbare afbrandföhn en normaal handgereedschap. F. Schoonmaakazijn om de bouten schoon te maken. G. Volvo watervast vet (blauw). In grote lijnen komt het op het volgende neer:
1
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7.
1. Tap de olie van de saildrive af. De bout (onderdeel 26) die je daarvoor los moet maken zit behoorlijk vast, ik heb er een speciaal stukje gereedschap voor laten maken. Anders heb je hiervoor een hééééle grote schroevendraaier voor nodig. 2. Verwijder de kunststof afdekplaat om het staartstuk. Ik heb dit gedaan door met een föhn de afdekplaat te verhitten zodat de kit die hem vasthoudt week wordt. Pas op dat hij niet te heet wordt, anders wordt de kunststof zelf zo week dat je hem permanent vervormt. 3. Verwijder de schroef. Mijn boot heeft geen Volvo schroef maar een Italiaanse van het merk Radice. Deze is alleen te verwijderen met een hulpstuk wat gemakkelijk zelf is te maken. Aangezien de meeste boten zijn uitgerust met een Volvo schroef ga ik hier verder niet op in, mocht iemand hier belangstelling voor hebben, je weet me te vinden. 4. Verwijder onderdeel 25 de lijnsnijder, en onderdeel 23 de anode. 5. Draai de 2 bouten 20 los, het lagerhuis (onderdeel 3) is nu los maar niet van z’n plek te krijgen .
2
3
Figuur 2 demontage schroefas
6.
Probeer NIET door iets tussen het lagerhuis en de saildrive te steken om hem van zijn plek te krijgen, het is allemaal van aluminium en beschadigt snel. Neem een houten balkje en sla afwisselend tegen de onderkant van onderdeel 3 in zijdelingse richting (zie pijl in Figuur 2). Er is een beetje speling tussen onderdeel 2 (de saildrive) en onderdeel 3 waardoor het een heel klein stukje kan draaien. Met moed beleid en trouw komt de schroefas vrij. Breng het geheel (zie Figuur 3) naar de Volvo dealer met het verzoek de keerringen te vervangen. Bij demontage bleken de keerringen slijtage aan de schroefas veroorzaakt te hebben. Ik heb toen besloten de as te laten hard verchromen. Totale kosten inclusief nieuwe
2
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7. keerringen en o-ringen bij Fa. Bijdam watersport € 325.
Figuur 3 gedemonteerde schroefas
Figuur 4 as na hard verchromen, pijl geeft nieuwe loopvlak aan
Figuur 5 lagerhuis opgeknapt en met nieuwe keerringen
3
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7. 7.
Nu kun je de voorbereidingen binnen treffen. Er is veel ruimte te maken door in de achterkajuit de klep van de motor omkasting te verwijderen samen met het balkje waarop deze gemonteerd is. Haal ook de slangen van de afzuigventilatie weg zo ontstaat een zo vrij mogelijk werkterrein.
Tip: markeer de positie van ring van de saildrive voordat je bouten losneemt, idem voor positie van de motorsteunen, het is dan gemakkelijker de oude positie weer terug te vinden.
Figuur 6 overzicht van te demonteren delen keerkoppeling bediening
4
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7. 8. Demonteer de bediening van de keerkoppeling. Ik heb dat gedaan door de gemarkeerde boutjes in Figuur 6 los te nemen. Tip: markeer de positie van de kabel in de klem! 9. In de instructie staat dat je het gemarkeerde onderdeel in Figuur 7 moet los nemen, de splitpen kon ik echter niet los krijgen dus vandaar deze manier.
Figuur 7 detail keerkoppeling bediening
5
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7. 10. Maak de uitlaatslang los, dat gaat het gemakkelijkst bij de knalpot, op het uitlaatspruitstuk zit het allemaal erg vast! 11. Leg een balk op de kajuitingang (zie Figuur 8) en bevestig daaraan met een strop de takel. Gebruik de beide hijsogen (zie Figuur 9) om de motor te kunnen lichten.
Figuur 8 takel gemonteerd aan balk op kajuitingang (niet zichtbaar)
Figuur 9 takel bevestigd aan huisogen
12. Zodra bouten tussen de saildrive en de motor los zijn moet het gewicht van de motor opgevangen worden want de motor steunt aan de achterkant op de motorsteun die aan de saildrive vastzit. Trek de takel zover aan dat de speling uit de kabels is. Het is de bedoeling om de motor alleen naar voren te halen niet omhoog! Doordat het niet mogelijk is om recht naar boven te hijsen komt de motor vanzelf naar voren.
6
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7. 13. In tekening 4 van de handleiding kun je zien welke bouten nu losgemaakt moeten worden. Het lijkt net alsof de saildrive met 4 bouten aan de motor zit, dat is niet het geval het zijn er 6. 14. Maak als laatste de bouten los van de beide motorsteunen aan weerszijde van de motor en trek de motor een paar centimeter naar voren. Met een beetje geluk gaat dit vrij gemakkelijk, door deze manier van takelen wordt de motor vanzelf naar voren getrokken. 15. Verwijder de motorsteun van de saildrive. Met een klein rukje kun je nu de saildrive van de motor scheiden. 16. Neem de grijze ring die het rubber op zijn plek hield weg en til de saildrive schuin naar achter uit de romp (zie tekening 8 van de handleiding. Na deze actie ziet het er zo uit:
Figuur 10 saildrive verwijderd
17. Mijn saildrive zag er na 10 jaar trouwe dienst zo uit (zie Figuur 11). Vandaar dat ik hem eerst heb schoongemaakt en geschuurd en vervolgens in 5 lagen Epoxy MP coating van Sikkens heb gezet. Ook het gat in de romp heb ik in een aantal lagen epoxy gezet. Tip: Zorg er voor dat de onderkant van de drive goed is afgesloten zodat er geen vuil in komt tijdens het schoonmaken en verven.
7
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7.
Figuur 11 voor schoonmaken en verven
18. Het schoonmaken en schuren kan het best gedaan worden als de drive nog gemonteerd is hierdoor wordt voorkomen dat vuil in het staartstuk komt.
8
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7. 19. Demonteer nu de drive door de RVS borgdraden door te knippen en de inbusbouten los te nemen. Na demontage van het staarstuk zie je dit (Figuur 12):
Figuur 12 na demontage staartstuk
20. Trek eventueel het gemarkeerde onderdeel uit de behuizing om het opnieuw in te vetten en neem de drie inbusbouten los. De aluminium plaat is nu los te nemen en het rubber kan vervangen worden (Figuur 13).
Figuur 13: na demontage aluminium plaat
21. Vervang de o-ring op de aluminium plaat (meegeleverd in de set)
9
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7. 22. De inbusbouten zijn bedekt met een laagje vuil en kalk, leg ze allemaal een nachtje in de schoonmaakazijn, ze zijn daarna als nieuw. 23. Op het staartstuk zit een groene pakking (zie Figuur 14), vervang die door een nieuwe (meegeleverd in de set). De pakking blijft beter op zijn plaats zitten als hij van vet wordt voorzien.
Figuur 14 Bovenaanzicht staartstuk met oude pakking
10
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7. 24. Het is zaak om alle vlakken goed schoon te maken en overal de kalkresten te verwijderen. Na montage in omgekeerde volgorde ziet een en ander en zo uit (Figuur 15). Houd de volgorde aan zoals aangegeven in de handleiding bij het aandraaien van de inbusbouten. Ze moeten eerst met 10 Nm aangedraaid worden en daarna nogmaals tot 20 Nm. Er wordt een stukje RVS draad meegeleverd om de bouten opnieuw te borgen. Het RVS draad breekt helaas vrij gemakkelijk, ik moest een nieuw stuk kopen ! (kun je krijgen bij winkel in hengelsport artikelen) 25. Denk er aan om de bouten met de voor de borgdraad bestemde gaatjes in de juiste gaten te doen, de twee achterste bouten zijn langer dan de andere bouten.
Figuur 15 opgeknapt, voorzien van nieuw rubber en weer gemonteerd
Montage van de saildrive 26. Doe de grijze aandrukring weer over de drive en plaats de drive in de boot. Monteer de achterste motorsteun zodat het meeste gewicht van de drive wordt opgevangen. Zorg er voor dat de drive zo ver mogelijk naar achteren staat, ik heb hem even tijdelijk met een touw binnen vastgezet en naar achteren getrokken. 27. Duw de motor zo ver naar achteren dat de motorsteunen weer vastgezet kunnen worden, draai de bouten handvast. Dit gaat het best met 2 man; één trekt de motor naar achteren, de andere zet de bouten er in. De motor moet zo horizontaal mogelijk staan, in de handleiding wordt gesproken van twee blokjes hout en een stuk rond van 12 mm. Ik kreeg het op die manier niet voor elkaar. Door de takel blijft hij voldoende hangen en bleek extra ondersteuning niet nodig. 28. Duw nu de drive naar voren in de motor, dit ging verrassend gemakkelijk. Het kan nodig zijn om de krukas een heel klein beetje te draaien. 11
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7. 29. Draai de 6 bouten waarmee de drive aan de motor vastzit aan met 40 Nm. 30. Controleer of het rubber goed aansluit op de romp. 31. Monteer de bouten voor de aandrukring en de achterste motorsteun. Let op: van de bouten in de aandrukring zijn er 2 iets langer, die moeten aan weerszijde van de achterste motorsteun. Werk van achter naar voren, draai eerst alle bouten handvast. Doordat ook de bouten van de voorste motorsteunen nog handvast zitten is het geheel te bewegen waardoor alle bouten spanningsvrij gemonteerd kunnen worden. 32. Draai de bouten van de aandrukring aan met 20 Nm. 33. Draai de bouten van de voorste motorsteunen aan met 40 Nm. 34. Monteer de in stap 2 t/m 10 losgenomen onderdelen en vul de drive met olie. Een 120SE drive moet gevuld worden met synthetische olie (€30/liter) . Conclusie: deze klus is goed zelf uit te voeren, m.u.v. stap 27 is alles door één persoon te doen. In totaal, inclusief epoxy coating, een nieuwe anode en olie was ik € 695 kwijt. Shiptech in Uitgeest vroeg € 720 voor de vervanging van het rubber en € 306 voor het vervangen van de dichtringen. Dit is inclusief reiskosten Uitgeest - Alkmaar, mijn boot stond daar in de winterstalling.
Figuur 16 klaar voor de volgende 10 jaar
12
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7.
Bijlage: handleiding Volvo
13
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7.
14
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7.
15
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7.
16
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7.
17
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7.
18
Verslag van het vervangen van het saildrive rubber van een First 31.7.
19
