Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL
[email protected] www.onderwijsinspectie.be
Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Basisschool van het Gemeenschapsonderwijs De Hoeksteen – ‘ Krekeltje te Boom Hoofdstructuur Bao
directeur adres telefoon fax e-mail website/URL adres adres
Instellingsnummer 00919 Instelling Basisschool van het Gemeenschapsonderwijs De Hoeksteen – ‘t Krekeltje Chris Gevels Tuyaertsstraat 53 2850 Boom 03 888 02 17 03 880 6474 Dir.
[email protected] www.dehoeksteen-boom.be Bestuur van de instelling Scholengroep Rivierenland Lindestraat 123 a 2880 Bornem CLB Rivierenland E. Tinelstraat 3 2850 Boom
Datum opvolgingsdoorlichting 27/09/2011 Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Hilde Reyniers Teamleden Dirk Lambrechts Deskundige(n) behorend tot de nihil administratie Externe deskundige(n) nihil
1.
Situering
Bij de doorlichting van 10/2008 was het advies voor erkenning GUNSTIG BEPERKT IN DE TIJD. Het bestuur van de instelling moet vanaf 01/09/2011 kunnen aantonen dat alle tekorten werden geremedieerd.
2.
Aspecten die de instelling moet remediëren
De school heeft geen duidelijke referentiekaders die, ondersteund door een planmatige en doelgerichte aanpak, de realisatie van de basiscompetenties voor wiskunde en Nederlands bij zoveel mogelijk kinderen garanderen. • De ontwikkelingsdoelen en de eindtermen lichamelijke opvoeding worden in onvoldoende mate gerealiseerd. •
• Een door de directeur voorgesteld nascholingsplan, goedgekeurd door LOC,
basisoverlegcomité, ondernemingsraad ofwel bij ontstentenis hieraan de algemene personeelsvergadering, ontbreekt. (decreet betreffende het mentorschap en de nascholing in Vlaanderen 16/4/1996, art. 47)
3.
Vaststellingen en conclusies
Tekort
De school heeft geen duidelijke referentiekaders die, ondersteund door een planmatige en doelgerichte aanpak, de realisatie van de basiscompetenties voor wiskunde en Nederlands bij zoveel mogelijk kinderen garanderen.
Vaststellingen • De studie en het gebruik van het leerplan zorgen in de kleuterschool voor een meer doelgerichte werking. Het aanbod vertrekt vanuit de leerplandoelen en de kleuterleerkrachten bewaken het evenwicht en de volledigheid. De school maakte een overzichtsdocument waarin alle doelen per leeftijd zijn gerangschikt en waarin de leerkrachten systematisch het aanbod registreren. • De voorbereiding van de themawerking in de kleuterschool gebeurt
op basis van een “spinnenweb” waarin alle leergebieden en nagestreefde doelen zijn opgenomen. Streefwoordenschatlijsten en begrippenlijsten komen ook aan bod. Een weekplanning zorgt voor een afwisseling in werk- en groeperingsvormen. • In het klasbeeld ondersteunen symbolen en stappenplannen de
klaswerking. Er is een duidelijke verticale opbouw uitgewerkt. Er zijn heel wat materialen aanwezig om de ontluikende geletterdheid en gecijferdheid op een speelse wijze te oefenen.
2
Basisschool van het Gemeenschapsonderwijs De Hoeksteen – ’t Krekeltje –00919
• Een vernieuwd kindvolgsysteem in de kleuterschool brengt de
ontwikkeling van de kleuters in kaart. Op basis van de ontwikkelingsdoelen onderscheiden de leerkrachten drie fasen waarin zij de kleuters opvolgen. Via een trimestriële meting bepalen zij via een kleurencode de evolutie van de kinderen. Het document geeft een beeld van het individuele kind en de klasgroep. Na analyse en reflectie volgen een gerichte ondersteuning van kleuters en/of een bijsturing van de pedagogisch-didactische aanpak van de leerkrachten. De school kan deze waardevolle vernieuwing verder verbreden door alle ontwikkelingsdomeinen te onderzoeken. • De overgang van de derde kleuterklas naar het eerste leerjaar wordt
besproken met de ouders op een infoavond. Overgangsgesprekken tussen de betrokken leerkrachten verlopen weinig gestructureerd. Wel zijn er afspraken over o.m. het gebruik van getalbeelden en lettertekens. • Naast de eigen observaties en toetsen testen de leerkrachten de
taalvaardigheid van de kleuters via genormeerde toetsen. • De lagere school is in 2010-2011 gestart met een nieuwe methode
voor wiskunde. De school onderzoekt nu in hoeverre de methode is afgestemd op de leerplandoelen. Ook voor Nederlands werkt de school recent vanaf het tweede leerjaar met een totaalmethode afgestemd op het doelpubliek. Het eerste leerjaar baseert zich op een leerpakket specifiek voor deze leeftijdsgroep en gebruikt daarbij heel wat aangepast didactisch materiaal. • De recente invoering van ‘Activerende directe instructie’ zorgt voor
gedifferentieerd werken in de lagere afdeling. De leerkrachten passen dit vooral toe bij de aanbreng van nieuwe leerinhouden. Ook al blijft er een sterke aandacht voor een cognitieve invulling van het aanbod toch blijkt uit observaties dat leerkrachten meer en meer gebruik maken van activerende en zelfontdekkende werkvormen. Mede dank zij een kwaliteitsvolle ondersteuning vanuit de begeleiding is de school mee met recente ontwikkelingen op het gebied van didactiek en pedagogiek. • Tijdens de geobserveerde lessen kon de inspectie in een aantal
klassen vaststellen dat de leerlingen zelfstandig werken in kleine groepen onder leiding van een minimeester/minijuf. Op die wijze kan de klasleerkracht haar aandacht richten op het remediëren van enkele leerlingen. • Er zijn voldoende materialen voor een rijk en gevarieerd aanbod voor
Nederlands en wiskunde. In een aantal klassen werken de leerkrachten kwaliteitsvol met een elektronisch schoolbord en maken ze daarbij gebruik van software vanuit methodes. Aangepaste oefeningen op de schoolwebsite stimuleren de leerlingen om thuis verder te oefenen. De school inventariseert momenteel al het meetmateriaal van de school om er een gezamenlijke meetklas mee in te richten.
Basisschool van het Gemeenschapsonderwijs De Hoeksteen – ’t Krekeltje –00919
3
• Naast de methodegebonden toetsen en de eigen toetsen gebruiken
leerkrachten genormeerde toetsen voor Nederlands en wiskunde. De school wil nagaan of het aantal toetsen kan beperkt worden en of de toetsen voldoende valide zijn. • Het
zesde leerjaar neemt deel aan de toetsen van een onderwijskoepel. Meten en taalbeschouwing scoren hierbij zwak. De school speelt hierop in en stuurt bij waar nodig.
• De kennis en het gebruik van het Nederlands is een knelpunt voor
een groot aantal leerlingen. De school is zich hiervan bewust en organiseert een aantal waardevolle activiteiten en projecten om de taalvaardigheid van de kinderen te stimuleren. • Er is regelmatig overleg tussen de klasleerkrachten en de GOK-
leerkrachten over de toetsresultaten in functie van verrijking en remediëring. De leerlingen die uitvallen op toetsen krijgen extra ondersteuning. • Voor een aantal leerkrachten blijft het een uitdaging om gevarieerde
didactische werkvormen aan te bieden. Interne of externe hospiteerbeurten kunnen de professionaliteit verhogen maar dit blijft voorlopig een stap die leerkrachten niet gemakkelijk zetten. • De school reflecteert over haar evaluatiepraktijk. Zo wordt er
nagedacht over het invoeren van een gewenst resultaat dat ook normerend is voor het overgaan naar een volgende klas of het behalen van een getuigschrift. • In de rapportering kunnen de leerkrachten meer aandacht besteden
aan een duidelijke omschrijving van de doelen die geëvalueerd werden. • De schoolloopbaan van het kind kan nog transparanter en meer
overzichtelijk in kaart gebracht worden. Mogelijk biedt het gebruik van een digitaal platform hier een oplossing. Conclusie
Voldoet
Tekort
De ontwikkelingsdoelen en de eindtermen lichamelijke opvoeding worden in onvoldoende mate gerealiseerd.
Vaststellingen •
4
De school beschikt over voldoende bronnenmateriaal en didactisch materiaal om het leergebied volwaardig en gevarieerd vorm te geven. Pijnpunt blijft het ontbreken van een overdekte ruimte voor lichamelijke opvoeding in de vestigingsplaats ’t Krekeltje. Dit hypothekeert een evenwichtig aanbod vanuit de leerplandoelen. De leerlingen dienen zich telkens te verplaatsen naar de andere vestigingsplaats om bepaalde motorische competenties te trainen. Bij goed weer organiseren de leerkrachten de lessen lichamelijke opvoeding in de eigen vestiging. Zij hebben daar een ruime en groene omgeving.
Basisschool van het Gemeenschapsonderwijs De Hoeksteen – ’t Krekeltje –00919
•
Het doelgericht plannen en bewaken van het aanbod in de kleuterschool zet zich door voor het leergebied lichamelijke opvoeding. Een leerkracht lichamelijke opvoeding geeft twee lestijden lichamelijke opvoeding per klas. Samen met de klasleerkracht werkt zij complementair aan de vooropgestelde doelstellingen van het leergebied. In overleg maken zij een duidelijke verdeling van wie werkt rond welke doelen.
•
De derde kleuterklas gaat tweewekelijks naar het plaatselijke zwembad voor watergewenning.
•
In de lagere school geven de klasleerkrachten zelf de gymactiviteiten. Sommige leerkrachten hebben een opleiding lichamelijke opvoeding gevolgd. Zij geven lichamelijke opvoeding binnen de graad terwijl de andere leerkracht de muzische opvoeding aanbiedt.
•
Om een gevarieerd en doelgericht aanbod te verzekeren gebruiken de leerkrachten een methode. Fiches geven het lesverloop aan. De leerplandoelen werden opgelijst en gekoppeld aan de methode.
•
De leerkrachten vergelijken het aanbod met de leerplandoelen om zo hiaten te ontdekken. De leerkrachten passen vervolgens indien nodig hun jaarplanning aan. Een gerichte aandacht voor de domeinen ‘gezonde/veilige levensstijl’ en ‘sociaal functioneren’ blijft eerder beperkt.
•
Om de motorische competenties te stimuleren zijn er in sommige klassen genormeerde brevetten. Tijdens de middagpauze stimuleren de leerkrachten de bewegingsactiviteit van de kinderen door balsporten, unihockey en dansexpressie aan te bieden. Alle leerlingen van de lagere school gaan wekelijks zwemmen.
•
De school neemt deel aan een netoverstijgend samenwerkingsverband met een aanbod voor cultuur en sport tijdens de schooluren. De school stimuleert de buitenschoolse sportactiviteiten bij haar doelpubliek.
•
De evaluatie van lichamelijke opvoeding is onderwerp van een geplande studiedag.
Conclusie
Voldoet
Tekort
Een door de directeur voorgesteld nascholingsplan, goedgekeurd door LOC, basisoverlegcomité, ondernemingsraad ofwel bij ontstentenis hieraan de algemene personeelsvergadering, ontbreekt. (decreet betreffende het mentorschap en de nascholing in Vlaanderen 16/4/1996, art. 47)
Basisschool van het Gemeenschapsonderwijs De Hoeksteen – ’t Krekeltje –00919
5
Vaststellingen Uit de tussentijdse controle van 10/09/20009 is gebleken dat het tekort voldoende is geremedieerd. • Er is een uitgebreid nascholingsplan, goedgekeurd via een protocol
van het Basiscomité van BS De Hoeksteen en BS ’t Krekeltje en ondertekend door de afgevaardigden van de overheid en de afgevaardigden van de representatieve vakbonden (GB/BC/2009/22). Het plan is ook voorgelegd op de personeelsvergadering van 27/08/2009 en ondertekend door alle teamleden van beide vestigingen. • Het nascholingsplan is een plan op middellange termijn (2009-2012).
De nascholingsprioriteiten werden bepaald na een behoeftepeiling van de teamleden, aan de hand van de werkpunten uit het schooldoorlichtingsverslag en aan de hand van vernieuwingen in het onderwijs in het algemeen. De inspectie merkt op dat de tekorten uit het schooldoorlichtingsrapport dringend dienen te worden aangepakt en prioritair moeten zijn op andere doelen. • Elk teamlid dient elk schooljaar twee individuele nascholingen te
volgen en twee hospiteerbeurten te plannen passend binnen de school- of eigen prioriteiten. • Er is een implementatiestrategie uitgewerkt en de doelen zullen op
regelmatige basis worden geëvalueerd.
Conclusie
6
Voldoet
Basisschool van het Gemeenschapsonderwijs De Hoeksteen – ’t Krekeltje –00919
4.
Advies en regeling voor het vervolg
Advies In uitvoering van het Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor erkenning: GUNSTIG voor de volledige instelling.
Regeling voor het vervolg Nihil Namens het inspectieteam, de inspecteur-verslaggever
Hilde Reyniers
Datum van verzending aan de directie en het bestuur: Voor kennisname Het bestuur of zijn gemandateerde
Naam:
Basisschool van het Gemeenschapsonderwijs De Hoeksteen – ’t Krekeltje –00919
7
