Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL
[email protected] e www.onderwijsinspectie.be
Verslag over de doorlichting van GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART Hoofdstructuur bao Instellingsnummer Instelling directeur adres telefoon e-mail website/url
398 GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart Gunter Van der Elst Willem Matstraat 4 - 1560 HOEILAART 02-657.42.98
[email protected] www.groenedal.be
Bestuur van de instelling GO! scholengroep Midden-Brabant adres Waversesteenweg 41 - 3090 OVERIJSE Scholengemeenschap adres CLB adres Dagen van het doorlichtingsbezoek Einddatum van het doorlichtingsbezoek Datum bespreking verslag met de instelling Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever
Midden-Brabant Waversesteenweg 41 - 3090 OVERIJSE GO! CLB Vilvoorde Riddersstraat 7 - 1800 VILVOORDE 08-10-2012, 09-10-2012, 11-10-2012 11-10-2012 25-10-2012
Lieve Leconte
Teamleden Stefan Pasture Deskundige(n) behorend tot de nihil administratie Externe deskundige(n) nihil
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
1
INHOUDSTAFEL INLEIDING .......................................................................................................................... 3 1
SAMENVATTING......................................................................................................... 5
2
DOORLICHTINGSFOCUS........................................................................................... 7
3
2.1
Leergebieden in de focus ...................................................................................... 7
2.2
Procesindicatoren of procesvariabelen in de focus ............................................... 7
RESPECTEERT DE SCHOOL DE ONDERWIJS-REGLEMENTERING? .................... 7 3.1
Respecteert de school de erkenningsvoorwaarden? ............................................. 7
3.1.1
3.1.1.1
kleuteronderwijs: Nederlands .................................................................. 7
3.1.1.2
kleuteronderwijs: wiskundige initiatie ...................................................... 7
3.1.1.3
kleuteronderwijs: Nederlands en wiskundige initiatie .............................. 8
3.1.1.4
lager onderwijs: Nederlands ................................................................. 10
3.1.1.5
lager onderwijs: muzische vorming ....................................................... 12
3.1.2 3.2 4
Voldoet de school aan de onderwijsdoelstellingen? ....................................... 7
Voldoet de school aan de overige erkenningsvoorwaarden? ....................... 15
Respecteert de school de overige reglementering? ............................................ 15
BEWAAKT DE SCHOOL DE EIGEN KWALITEIT? .................................................... 17 4.1
Professionalisering ............................................................................................. 17
4.1.1 4.2
Deskundigheidsbevordering......................................................................... 17
Evaluatie ............................................................................................................. 18
4.2.1
Evaluatiepraktijk........................................................................................... 18
5
ALGEMEEN BELEID VAN DE SCHOOL ................................................................... 19
6
STERKTES EN ZWAKTES VAN DE SCHOOL .......................................................... 20
7
2
6.1
Wat doet de school goed ? ................................................................................. 20
6.2
Wat kan de school verbeteren ? ......................................................................... 21
6.3
Wat moet de school verbeteren ? ....................................................................... 21
ADVIES EN REGELING VOOR HET VERVOLG ...................................................... 22 7.1
Onderwijsdoelstellingen: advies en regeling voor het vervolg ............................. 22
7.2
Overige erkenningsvoorwaarden: advies en regeling voor het vervolg ................ 22
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
INLEIDING De decretale basis van het onderzoek Tijdens een doorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de school 1. de onderwijsreglementering respecteert, 2. op systematische wijze haar eigen kwaliteit onderzoekt en bewaakt, 3. haar tekorten al dan niet zelfstandig kan wegwerken (zie artikel 38 van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs, 8 mei 2009). Een doorlichting is dus een onderzoek van 1. de onderwijsreglementering 2. de kwaliteitsbewaking door de school 3. het algemeen beleid van de school.
Een onderzoek in drie fasen Een doorlichting bestaat uit drie fasen: het vooronderzoek, het doorlichtingsbezoek en het doorlichtingsverslag. - Tijdens het vooronderzoek bekijkt het inspectieteam de gehele school aan de hand van het CIPO-referentiekader. Het vooronderzoek wordt afgesloten met een doorlichtingsfocus: een selectie van te onderzoeken aspecten tijdens het doorlichtingsbezoek. - Tijdens het doorlichtingsbezoek voert de onderwijsinspectie het onderzoek uit aan de hand van observaties, gesprekken en analyse van documenten. - Het doorlichtingsverslag beschrijft het resultaat van de doorlichting, bevat een advies over de verdere erkenning en wordt gepubliceerd op www.doorlichtingsverslagen.be.
Een gedifferentieerd onderzoek 1. Omdat de onderwijsinspectie gedifferentieerd doorlicht, onderzoekt het inspectieteam in de instelling een selectie van de onderwijsreglementering: - een selectie van leergebieden om het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen na te gaan Voor elk leergebied onderzoekt de onderwijsinspectie altijd de volgende procesvariabelen uit het CIPO-referentiekader: o het onderwijsaanbod o de uitrusting o de evaluatiepraktijk o de leerbegeleiding -
een selectie van andere erkenningsvoorwaarden een selectie van overige regelgeving.
2. Om de kwaliteitsbewaking door de school na te gaan, selecteert het inspectieteam een aantal procesvariabelen. Het inspectieteam gaat met de kwaliteitswijzer na of de school voor deze procesvariabelen aandacht heeft voor - doelgerichtheid: welke doelen stelt de school voorop? - ondersteuning: welke ondersteunende initiatieven neemt de school om efficiënt en doelgericht te werken? - doeltreffendheid: bereikt de school de doelen en gaat de instelling dit na? - ontwikkeling: heeft de school aandacht voor nieuwe ontwikkelingen? 3. Het inspectieteam onderzoekt ten slotte het algemeen beleid van de school aan de hand van vier procesvariabelen: leiderschap, visie-ontwikkeling, besluitvorming, kwaliteitszorg.
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
3
Het onderzoek naar de hygiëne, veiligheid en bewoonbaarheid De controle van de erkenningsvoorwaarden betreffende de bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne van de instelling vindt gelijktijdig met de doorlichting plaats. Deze controle resulteert in een afzonderlijk verslag dat bij het doorlichtingsverslag wordt gevoegd en eveneens verschijnt op www.doorlichtingsverslagen.be.
Het advies De adviezen die de onderwijsinspectie uitbrengt, hebben betrekking op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van de school. De onderwijsinspectie kan drie adviezen uitbrengen: - een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de school of van structuuronderdelen - een beperkt gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de erkenning van de school of van structuuronderdelen als de school binnen een bepaalde periode voldoet aan de voorwaarden vermeld in het advies - een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de school of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of de school de vastgestelde tekorten zelfstandig kan wegwerken.
Tot slot Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve doorlichtingsverslag informeert de directeur van de school de ouders, leerlingen of cursisten over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de school het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de school of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De school mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden.
Meer informatie? www.onderwijsinspectie.be en www.doorlichtingsverslagen.be
4
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
1 SAMENVATTING De basisschool van het GO! ‘Het Groene Dal’ bevindt zich in een groene omgeving vlakbij het centrum van Hoeilaart. Deze gemeente ligt aan de taalgrens en kent een groeiende taalheterogeniteit. Dit weerspiegelt zich ook in de leerlingenkenmerken op deze school. De meeste leerlingen komen uit de onmiddellijke omgeving, maar er is ook een belangrijke instroom van Frans- of anderstalige leerlingen uit Waals-Brabant. Deze basisschool profileert zich als een zorgzame en laagdrempelige school en slaagt in dit opzet. Ze levert kwaliteitsvolle inspanningen om haar onderwijsaanbod af te stemmen op de leerlingenpopulatie, met respect voor het Nederlandstalig karakter. Om na te gaan of de school voldoet aan de onderwijsdoelstellingen, onderzocht de onderwijsinspectie de leergebieden Nederlands en wiskundige initiatie in de kleuterafdeling. In de lagere afdeling richtte het onderzoek zich naar de leergebieden Nederlands en muzische vorming. De kleuterafdeling voldoet voor beide onderzochte leergebieden aan de onderwijsdoelstellingen. In de lagere afdeling geldt dit voor het leergebied Nederlands, maar voor het leergebied muzische vorming stelde de inspectie tekorten vast. In de kleuterafdeling worden de decretale ontwikkelingsdoelen en de leerplandoelen voor de verschillende domeinen van de leergebieden Nederlands en wiskundige initiatie kwaliteitsvol nagestreefd. Het leerplan vormt het referentiekader om het onderwijsaanbod gradueel en evenwichtig uit te bouwen. Daarbij aansluitend ondersteunen meerdere formele afspraken de continuïteit over de leeftijdsgroepen heen. De planningsdocumenten en de uitvoering in de klaspraktijk illustreren de zorgvuldige aandacht voor een haalbare doelenselectie en een gevarieerd activiteitenaanbod dat gericht is op een brede en harmonische vorming. Een doeltreffende planning op langere termijn die garant staat voor de bewaking van een volledig aanbod, heeft evenwel groeimogelijkheden. Door de thematische benadering krijgen de verschillende vaardigheden en inzichten rond Nederlands en wiskundige initiatie een geïntegreerde aanpak. Taalstimulerende bronnenboeken met specifieke aandacht voor wiskundige initiatie ondersteunen het aanbod en de aanpak. De activiteiten sluiten nauw aan bij de leef- en belevingswereld van de kleuters en bieden voluit mogelijkheden tot actief leren binnen een positief leer- en leefklimaat. Ook het klasbeeld en de hoekenverrijking getuigen van een ontwikkelingsstimulerende omgeving. De kleuters krijgen veelvuldig kansen om initiatief te nemen, om hun zelfsturing te activeren en om te groeien naar zelfstandigheid. Opvallend is de intentionele en gelijkgerichte aandacht om de taalvaardigheid van de kleuters en in het bijzonder van taalzwakke of anderstalige kleuters op een functionele manier te verhogen en te ondersteunen. De doordachte klasinterne differentiatie en de doelgerichte zorginterventies steunen op meerdere observaties en evaluaties. Deze zorgwerking verhoogt de ontwikkelingskansen van de kleuters. De lagere afdeling realiseert in voldoende mate de leerplandoelen rond kennis, vaardigheden en attitudes die noodzakelijk zijn om de eindtermen voor het leergebied Nederlands te bereiken. Dit blijkt uit het onderwijsaanbod en de leerlingenresultaten. De uitbouw van het onderwijsaanbod steunt vooral op onderwijsleerpakketten en in mindere mate op het leerplan. De consequente toepassing van de onderwijsleerpakketten bevordert een evenwichtig, gradueel en volledig onderwijsaanbod, maar de individuele planning biedt hier minder garantie voor. Gezien de specifieke leerlingenkenmerken onderneemt ook de lagere afdeling meerdere initiatieven om de taalvaardigheden en de leerkansen van de leerlingen te verhogen en hen doelgericht te begeleiden. Illustratief zijn de vernieuwde werkvormen rond lezen en creatief schrijven. De toepassing van functioneel taalvaardigheidsonderwijs heeft nog groeimogelijkheden. De professionele inbreng van het zorgteam betekent een ondersteuning voor de leerlingen en de leerkrachten. De vorderingen van de leerlingen worden systematisch opgevolgd met doorgaans valide evaluatie-instrumenten. Deze evaluatiegegevens leiden tot een aangepaste differentiatie of remediëring, met bijzondere aandacht voor leerlingen met een taal- of leerstoornis en voor 398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
5
leerlingen met leervoorsprong. Wat het leergebied muzische vorming betreft, bevatten de planning, de realisatie van het onderwijsaanbod en de evaluaties onvoldoende indicaties dat de leerlingen de eindtermen bereiken en dat het leerplan voldoende gerealiseerd wordt. Er fungeren te weinig leerplangerichte afspraken die garant staan voor een volledig, evenwichtig en gradueel aanbod. Ook de evaluatie gebeurt niet in functie van vooropgestelde doelen. De school ziet het leergebied muzische vorming als een belangrijke hefboom om het zelfbeeld en het welbevinden van de leerlingen te verhogen. Dit komt doorgaans tot uiting in de activiteiten en de wijze van rapportering waarbij het proces van beleven, creëren, genieten en reflecteren primeert op het product. Ook de uitwerking van een aantal muzische projecten en de deelname aan culturele activiteiten zijn kwaliteitsvolle initiatieven om de muzische ontwikkeling van de leerlingen te ondersteunen en om de verschillende domeinen van dit leergebied breed te benaderen. Om een uitspraak te doen over de kwaliteitsbewaking door de school, onderzocht de onderwijsinspectie de procesvariabelen evaluatiepraktijk en deskundigheidsbevordering. De school gebruikt meerdere observatie- en evaluatiegegevens om de vorderingen van de leerlingen op te volgen en om het leer- en ontwikkelingsproces te ondersteunen. Voor sommige leergebieden is de evaluatiepraktijk leerplangericht en evenwichtig uitgebouwd, maar voor een aantal minder cognitieve leergebieden of ontwikkelingsaspecten zijn er nauwelijks evaluatiegegevens beschikbaar of beantwoorden de evaluatiecriteria te weinig aan de richtlijnen in het leerplan. Wat de bevordering van de deskundigheid betreft, heeft de school nog een weg te gaan. De mogelijkheden tot professionalisering bleven de voorbije jaren doorgaans beperkt tot teamgerichte studiedagen. De gedrevenheid om individuele nascholingen te volgen, was sterk uiteenlopend. De recente ontwikkelingen binnen het nascholingsbeleid betekenen alvast een hefboom om de interne en externe professionaliseringsmogelijkheden aan te grijpen voor een veranderingsproces met een blijvend karakter. Ook de strategie om vanuit de zorg- en taalwerking onderwijsvernieuwingen te implementeren, betekent een meerwaarde. De selectie van nascholingsactiviteiten voor het huidige schooljaar vertrekt vanuit een kwaliteitsvolle behoeftepeiling bij alle teamleden. Een planning op langere termijn, die afgestemd is op duidelijk afgebakende prioriteiten, ziet de school als een volgende stap binnen haar ontwikkelingsproces. De vernieuwde dynamiek binnen het schoolbeleid, met aandacht voor een meer actieve betrokkenheid van alle teamleden, is een sterke troef om de eigen onderwijskwaliteit blijvend te optimaliseren en om ‘samen school te maken’. Opvallend is de wijze waarop de nieuwe schoolleiding richting geeft aan de schoolwerking en zijn personeel motiveert en ondersteunt. De school kan haar interne kwaliteitszorg nog versterken door de visie en het beleid voor verschillende aspecten van de schoolwerking verder uit te bouwen, door afspraken te verankeren en deze gericht op te volgen. Ook de aanwending van de outputgegevens in functie van de kwaliteitsbewaking heeft nog groeimogelijkheden. De inspectie besluit het onderzoek met een gunstig advies voor de kleuterafdeling en een gunstig advies beperkt in de tijd voor de lagere afdeling. Er is heel wat potentieel aanwezig om samen werk te maken van de geformuleerde tekorten en aanbevelingen. De school verdient alle aanmoediging om op de ingeslagen weg verder te gaan.
6
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
2 DOORLICHTINGSFOCUS Op basis van het vooronderzoek en in het kader van een gedifferentieerde doorlichting heeft de inspectie leergebieden en procesindicatoren/procesvariabelen geselecteerd voor onderzoek tijdens de doorlichtingsbezoeken. De resultaten van de controle op de erkenningsvoorwaarden betreffende bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne, vindt u terug in een afzonderlijk verslag.
2.1
Leergebieden in de focus
Kleuteronderwijs Nederlands wiskundige initiatie Lager onderwijs Nederlands muzische vorming
2.2
Procesindicatoren of procesvariabelen in de focus
Personeel Professionalisering Deskundigheidsbevordering Onderwijs Evaluatie Evaluatiepraktijk
3 RESPECTEERT DE SCHOOL DE ONDERWIJSREGLEMENTERING? 3.1
Respecteert de school de erkenningsvoorwaarden?
3.1.1 Voldoet de school aan de onderwijsdoelstellingen? Het onderzoek naar het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen levert voor de geselecteerde structuuronderdelen het volgende op: 3.1.1.1 kleuteronderwijs: Nederlands Voldoet
De kleuterafdeling streeft de decretale ontwikkelingsdoelen voor alle domeinen van het leergebied Nederlands kwaliteitsvol na. De kleuters krijgen een breed, geïntegreerd en talig onderwijsaanbod. Het activiteitenaanbod en het klasbeeld duiden op een krachtige taalleeromgeving met intentionele aandacht voor functioneel taalvaardigheidsonderwijs.
3.1.1.2 kleuteronderwijs: wiskundige initiatie Voldoet
De kleuterafdeling streeft de decretale ontwikkelingsdoelen van het leergebied wiskundige initiatie kwaliteitsvol na. De domeinen getallen, meten en ruimte komen intentioneel aan bod in doelgerichte en gevarieerde speelleersituaties. De kleuters krijgen voluit mogelijkheden om in een rijke stimulerende omgeving wiskundige ervaringen op te doen.
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
7
kleuteronderwijs: Nederlands en wiskundige initiatie Curriculum Zowel voor het leergebied Nederlands als voor het Onderwijsaanbod leergebied wiskundige initiatie vormt het leerplan het Referentiekader referentiekader voor de uitbouw van een evenwichtig Planning onderwijsaanbod. Om het activiteitenaanbod te Evenwichtig en volledig concretiseren en om de doelen geïntegreerd na te streven, Samenhang steunen de leerkrachten op taalondersteunende en Brede harmonische vorming Actief leren taalstimulerende bronnenboeken met specifieke aandacht voor wiskundige initiatie.
3.1.1.3
De dagplanning duidt op een doordachte en haalbare doelenselectie en op een activiteitenaanbod dat gericht is op een brede harmonische vorming. Hierbij komen ook alle domeinen van Nederlands en wiskundige initiatie evenwichtig aan bod. Een doeltreffend planningssysteem op middellange en langere termijn, dat garant staat voor de bewaking van het volledige aanbod op klas- en schoolniveau, heeft nog groeimogelijkheden. Om gradatie en continuïteit na te streven in de doelen, gebruiken de leerkrachten de opbouw in het leerplan. Schoolafspraken rond onder meer puzzels, kalenders, differentiatievormen, hoekenverrijking, taalstimulerende activiteiten en rond basiswoordenschat voor anderstalige kleuters bevorderen eveneens de verticale samenhang. Het zorgteam ontwikkelde gradueel opgebouwde woordenschaten begrippenlijsten die gelinkt zijn aan bepaalde thema’s, maar de criteria en afspraken over de toepassing ervan zijn minder duidelijk. Dit heeft als gevolg dat er op schoolniveau weinig bewaking is over de al dan niet nagestreefde woorden en begrippen. Door de thematische benadering krijgen de verschillende vaardigheden en inzichten rond Nederlands en wiskundige initiatie een geïntegreerde aanpak. Deze werking bevordert ook in sterke mate de samenhang met andere leergebieden. Voor het leergebied Nederlands legt de school, vanuit haar beleid rond gelijke onderwijskansen (GOK), specifieke accenten op luisteren en spreken om de taalvaardigheid van de kleuters te vergroten. Opvallend hierbij is de intentionele zorg voor functioneel taalvaardigheidsonderwijs en de communicatieve vaardigheden. Ook de aandacht voor de ontwikkeling van de lees- en schrijfvoorwaarden valt in positieve zin op. Doorheen de speelse en taalstimulerende activiteiten kunnen de kleuters hun vaardigheden op eigen niveau ontplooien en versterken. Ook wat het leergebied wiskundige initiatie betreft, ligt de klemtoon op actief leren. De kleuters kunnen met verscheidene materialen en in verschillende situaties exploreren, experimenteren en ervaringen opdoen met tellen, ordenen, vergelijken, meten, ruimte en tijd en met construeren. Via de ‘puzzelrups’ kunnen de kleuters hun evolutie volgen.
8
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
Onderwijsorganisatie Klasmanagement
De gelijkgerichte aanpak binnen de gezamenlijke en keuzeactiviteiten zorgt voor de nodige continuïteit in begeleidingsstijl. Binnen een positief leer- en leefklimaat krijgen de kleuters veelvuldig kansen om actief te leren, zelf initiatief te nemen en hun eigen competenties aan te spreken, waardoor de zelfsturing en de groei naar zelfstandigheid gestimuleerd worden. Ook het gebruik van stappenplannen bij meerdere activiteiten verhoogt het zelfgestuurd leren.
Materieel beheer Het klasbeeld en de hoekenverrijking getuigen van een rijke Uitrusting stimulerende leeromgeving. De school beschikt over een Ontwikkelingsmaterialen ruim aanbod aan ontwikkelingsmateriaal om de leerplandoelen voor zowel Nederlands als wiskundige initiatie na te streven en om de nodige visuele ondersteuning te bieden aan de kleuters. De kleuters krijgen een waaier aan activiteiten met eigentijdse materialen. Het systematisch gebruik van onder meer klaspoppen, verteltafels, prenten- en fotoboeken, taalleerspelletjes bevorderen de woordenschatverwerving en stimuleren de talige interactie. Uitdagende speelleermaterialen, kalenders, symbolen en pictogrammen ondersteunen en stimuleren de kleuters bij de verkenning van wiskundige aspecten in hun leefwereld. Evaluatie De talige en wiskundige ontwikkeling van de kleuters wordt systematisch opgevolgd via permanente observaties en genormeerde testen, met bijzondere aandacht voor taaltesten. De observatiedocumenten van de leerkrachten verwijzen doorgaans naar meerdere facetten van de talige en wiskundige ontwikkeling, maar het valt niet duidelijk af te leiden of alle domeinen op een evenwichtige en representatieve wijze aan bod komen. Dit komt omdat de ontwikkelingsdoelen en het leerplan te weinig fungeren als uitgangspunt voor de schooleigen evaluatiepraktijk.
Evaluatiepraktijk Evenwichtig / representatief
Begeleiding Hoewel er in de kleuterafdeling geen kindvolgsysteem fungeert, hebben de leerkrachten vanuit hun observatie- en evaluatiegegevens een goed zicht op het talige en wiskundige beheersingsniveau van de kleuter. De doelgerichte interventies van de betrokken zorgleerkrachten (taal- en leerondersteuners) en een aantal kindgegevens in het recent ingevoerde digitaal zorgsysteem verscherpen de beeldvorming en bevorderen het zorgoverleg.
Leerbegeleiding Beeldvorming Zorg
Zowel de preventieve basiszorg als de verhoogde zorg en de uitbreiding van zorg zijn kwaliteitsvol uitgewerkt en richten zich op een ondersteuning op maat van de kleuter of van de doelgroep. Dit geldt zowel voor het leergebied Nederlands al voor het leergebied wiskundige initiatie. De kleuters krijgen op basis van observaties en evaluaties een gedifferentieerd aanbod in de speelleerhoeken. Het team kiest bewust voor heterogene groepssamenstellingen om de competenties van de kleuters meer aan te wenden. Bijzondere aandacht gaat naar de ondersteuning van taalzwakke of anderstalige kleuters. De leerkrachten krijgen professionele hulp van het zorgteam om de kleuters extra te begeleiden. 398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
9
Professionalisering De overlegmomenten en de vernieuwde dynamiek vanuit het zorgteam bevorderen de expertise van de leerkrachten en verhogen de onderwijskwaliteit. Vooral in functie van taalvaardigheidsonderwijs bouwde het kleuterteam haar kennis grondig uit. Diverse nascholingen en pedagogische studiedagen stonden de voorbije jaren in het teken van taalvaardigheidsonderwijs.
Deskundigheidsbevordering Nascholingen Interne expertise
3.1.1.4 Voldoet
Kwaliteitszorg De kleuterafdeling gaat nog niet op een systematische manier na of de leerplandoelen voor de leergebieden Nederlands en wiskundige initiatie voldoende worden nagestreefd. Ook de mogelijkheden om de beschikbare outputgegevens op schoolniveau in kaart te brengen en hieruit conclusies te trekken, kennen een groeimarge. lager onderwijs: Nederlands
De lagere afdeling bereikt met alle leerlingen de eindtermen voor Nederlands. Dit blijkt uit de voorgelegde eindresultaten van de verschillende domeinen en uit de kwaliteit van de onderwijspraktijk. Het onderwijsaanbod is doelgericht, evenwichtig en gradueel uitgewerkt. Ook de evaluatiepraktijk is evenwichtig en representatief. De leerbegeleiding ondersteunt in belangrijke mate de realisatie van de leerplandoelen en is erop gericht om bij alle leerlingen een zo groot mogelijke leerwinst te maken. Curriculum De onderwijsleerpakketten zijn doorgaans richtinggevend Onderwijsaanbod voor de planning en de concretisering van het Referentiekader onderwijsaanbod voor de verschillende leerdomeinen. Het Planning leerplan vormt in mindere mate het referentiekader om de Evenwichtig en volledig volledigheid van het aanbod na te gaan. Samenhang Brede harmonische vorming Actief leren
Een gelijkgerichte, doeltreffende en haalbare planning op korte en langere termijn die garant staat voor de bewaking van het volledige aanbod is in ontwikkeling. Momenteel verkennen enkele leerkrachten een digitaal planningssysteem om meer bewust om te gaan met de leerplandoelen en om de totaliteit van het aanbod efficiënter te bewaken. De consequente toepassing van de onderwijsleerpakketten waarborgt de gradatie en de continuïteit in het onderwijsaanbod en het evenwicht tussen de verschillende domeinen van dit leergebied. Schoolafspraken rond onder meer leesbevordering, creatief schrijven en differentiatievormen, evenals het formeel en informeel overleg begunstigen de verticale samenhang in het aanbod en de begeleidingsstijl. In meerdere leeftijdsgroepen is ook de samenhang met andere leergebieden, evenals de relatie met ‘leren leren’ en ‘sociale vaardigheden’ aanwezig. Vanuit haar beleid rond gelijke onderwijskansen (GOK) en Socio economische status (SES) legt de school specifieke accenten op lezen en schrijven. Deze doordachte acties, in relatie met interactieve en/of klasdoorbrekende werkvormen, bevorderen niet alleen de ontwikkeling van de taalvaardigheden, maar dragen ook bij tot de algemene vorming van de leerlingen en tot actief leren. Opvallend hierbij is de intentionele aandacht voor zelfgestuurd leren.
10
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
Doelgericht en functioneel taalvaardigheidsonderwijs dat vertrekt vanuit een beleidsmatige aanpak heeft evenwel uitbreidingsmogelijkheden. Onderwijsorganisatie Onderwijstijd Klasmanagement
De school wendt haar onderwijstijd en de aanvullende lestijden in het kader van GOK en SES efficiënt aan om het leerplan Nederlands te kunnen realiseren. Ook de groepering van de leerlingen verloopt doordacht en staat in functie van het behalen van de leerplandoelen. Zowel de heterogene als de homogene samenstellingen verhogen de mogelijkheden van de leerlingen om van en met elkaar te leren en om hun eigen competenties te versterken.
Materieel beheer De school heeft voldoende leermiddelen en ondersteunend Uitrusting materiaal om het leerplan kwaliteitsvol te realiseren. Naast Leermiddelen wat de onderwijsleerpakketten aanbieden, ontwikkelen de teamleden zelf heel wat materiaal om het leer- en onderwijsproces te ondersteunen. De visuele voorstelling van taalleerstrategieën uit de onderwijsleerpakketten en de functionaliteit ervan is in sommige leeftijdsgroepen minder duidelijk. Evaluatie De evaluatiepraktijk binnen dit leergebied is evenwichtig en doorgaans representatief. Om de vorderingen van de leerlingen op te volgen, gebruiken de leerkrachten de evaluaties van de onderwijsleerpakketten. Ze vullen deze aan met eigen evaluatiemateriaal, een beperkt aantal genormeerde leestesten en eindtoetsen. Er fungeren duidelijke afspraken om de creatieve schrijfvaardigheden van de leerlingen te beoordelen. Voor de evaluatie van de spreek- en luistervaardigheden gelden er geen uniforme of leerplangerichte criteria en is er bijgevolg weinig onderlinge afstemming.
Evaluatiepraktijk Evenwichtig / representatief
Rapporteringspraktijk Evenwichtig / volledig
Het rapport staat in functie van de vooropgestelde doelen of leerinhouden en geeft een duidelijk beeld over het leer- en ontwikkelingsproces van de leerling voor dit leergebied. Alle leerdomeinen komen evenwichtig aan bod met aandacht voor kennis, vaardigheden en attitudes.
Begeleiding De leerbegeleiding binnen dit leergebied is kwaliteitsvol uitgebouwd. Ze vertrekt vanuit evaluatieresultaten, foutenanalyses en permanente observaties en steunt op doelmatig overleg. De doelgerichte interventies van de betrokken zorgleerkrachten (taal- en leerondersteuners) en een aantal leerlingengegevens in het recent ingevoerde digitaal zorgsysteem verscherpen de beeldvorming en versterken het onderling overleg.
Leerbegeleiding Beeldvorming Zorg
De zorginitiatieven richten zich op een aanbod en een ondersteuning op maat van de leerling of van de groep. De mogelijkheden van klasinterne differentiatie worden ten volle benut om de niveauverschillen tussen de leerlingen op te vangen en om de competenties van de leerlingen aan te wenden. De leerkrachten krijgen zowel bij de basis- als bij de verhoogde zorg deskundige ondersteuning van het zorgteam. Opvallend is de doordachte aanpak om de
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
11
leesvaardigheden bij de leerlingen te versterken. Het team ontwikkelt zelf veel materiaal om het zorgproces te versterken. Leerlingen met een taal- of leerstoornis of met leervoorsprong krijgen in onderling overleg een aangepast leertraject en extra zorg. Deze doelgerichte aanpak verhoogt het welbevinden en de leerkansen van de leerlingen. Professionalisering De overlegmomenten en in het bijzonder de vernieuwde dynamiek vanuit het zorgteam om talige werk- en groeperingsvormen, taalleerstrategieën en creatieve schrijfopdrachten te implementeren, bevorderen de deskundigheid van de leerkrachten en verhogen de onderwijskwaliteit van dit leergebied. De mogelijkheden om expertise op te bouwen rond hedendaags taalvaardigheidsonderwijs beperken zich veeleer tot het zorgteam.
Deskundigheidsbevordering Nascholingen Interne expertise
Kwaliteitszorg De aandacht voor visieontwikkeling en voor kwaliteitszorg binnen dit leergebied is groeiende. Een kritische reflectie op de resultaten, op het aanbod en de aanpak binnen het leerdomein lezen leidde tot bijsturingen. Ook het creatief schrijven werd grondig aangepakt op vraag van de leerkrachten. Een gericht onderzoek naar de andere leerdomeinen en naar de effecten van de inspanningen heeft een groeimarge. De mogelijkheden om de outputgegevens op schoolniveau in kaart te brengen en hieruit conclusies te trekken, worden nog niet ten volle benut. lager onderwijs: muzische vorming
3.1.1.5 Voldoet niet
De planning en de realisatie van het onderwijsaanbod, evenals de evaluaties bevatten onvoldoende indicaties dat de lagere afdeling de eindtermen voor het leergebied muzische vorming in voldoende mate bereikt. Het aanbod voor de domeinen drama, muziek, bewegen en media gebeurt weinig intentioneel en vertoont een beperkte verticale samenhang. De vorderingen van de leerlingen worden nauwelijks in kaart gebracht. Ook de accommodatie in sommige leeftijdsgroepen en de beperkte materiële voorzieningen vormen een belemmering om de eindtermen voor bepaalde domeinen kwaliteitsvol te bereiken. Curriculum Het onderwijsaanbod vertrekt niet vanuit een gezamenlijke Onderwijsaanbod gedragen visie. De eindtermen en het leerplan dienen te Referentiekader weinig als referentiekader om een breed en gevarieerd Planning aanbod te verzekeren. Evenwichtig en volledig Samenhang Brede harmonische vorming Actief leren
12
De planning en de bewaking van het onderwijsaanbod is sterk uiteenlopend. Uit de documentenanalyse blijkt dat in verschillende leeftijdsgroepen het evenwicht tussen en binnen de domeinen zoek is. De domeinen bewegingsexpressie, muziek, drama en media komen in bepaalde leeftijdsgroepen zelden aan bod.
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
Hoewel er vrij recent een aantal aanzetten zijn om het onderwijsaanbod op klasniveau in kaart te brengen, heeft de school nog geen zicht op de volledigheid van haar aanbod. In enkele leeftijdsgroepen treffen we jaarplannen aan die vertrekken vanuit de leerplandoelen, met aandacht voor de verschillende domeinen. Sommige leerkrachten verkennen een digitaal planningssysteem dat in relatie staat met de leerplandoelen. De school heeft geen formele afspraken om de continuïteit en de gradatie te bewaken. Voor de verticale samenhang vertrouwt ze op de expertise van de leerkrachten om, vooral door middel van informeel overleg, een aantal activiteiten op elkaar af te stemmen. Sommige doelen komen doorheen de thema’s geïntegreerd aan bod binnen andere leergebieden. Deze werkwijze bevordert de horizontale samenhang, maar biedt geen garantie voor de effectieve realisatie van het leerplan muzische vorming. Hoewel de visie van de eindtermen en het leerplan niet expliciet verkend is, komt deze meestal wel tot uiting in de activiteiten. Het muzisch proces van beschouwen, experimenteren, creëren, genieten en reflecteren primeert op het product. Initiatieven waaronder muzische projecten en het circus geven extra impulsen aan de muzische vorming. Ze bevorderen een brede benadering van alle leerdomeinen en stimuleren de creativiteit, het welbevinden en de betrokkenheid van de leerlingen. Meermaals per jaar komen de leerlingen in contact met culturele evenementen waaronder toneelvoorstellingen of bezoeken aan musea. Hierbij kunnen de leerlingen kunstzinnige impressies opdoen. Soms zorgen muzische tussendoortjes voor ontspannende en rustgevende momenten na een intense lesactiviteit.
Materieel beheer De beperkte materiële voorzieningen vormen een Uitrusting belemmering om al de leerplandoelen te realiseren. Vooral Leermiddelen voor de domeinen media en muziek stelt zich dit probleem in grotere mate. In het klasbeeld van verschillende leeftijdsgroepen is weinig te zien van de mogelijkheden die kinderen krijgen om mee vorm te geven aan hun leef- en belevingswereld en zich speels uit te drukken door middel van beeld-, lichaams-, woord-, klank-, kunst- en mediataal. Infrastructuur Infrastructuur
In bepaalde leeftijdsgroepen verhindert de accommodatie of het plaatsgebrek een kwaliteitsvolle uitvoering van de muzische activiteiten.
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
13
Evaluatie Er bestaat een beperkte visie over de evaluatie van muzische vaardigheden. Momenteel is de inzet van de leerlingen bij de evaluatie van de activiteiten doorslaggevend. De evaluatie gebeurt nog niet in functie van vooropgestelde doelen. De minimale observaties of evaluaties geven bijgevolg geen volledig en nauwkeurig beeld over het bereiken van de leerplandoelstellingen voor de verschillende domeinen.
Evaluatiepraktijk Evenwichtig / representatief
De school ziet muzische vorming als een belangrijke hefboom om het zelfbeeld en het welbevinden van de leerlingen te verhogen. Zo krijgen de leerlingen ruime mogelijkheden om hun specifieke en bijzondere muzische talenten te tonen aan de klasgenoten en gaat er veel aandacht naar de reflectie over realisaties. De leraren hanteren eerder een procesevaluatie om onmiddellijk feedback en waardering te kunnen geven. Rapporteringspraktijk Evenwichtig / volledig
Het rapport blijft doorgaans beperkt tot een opsomming van beeldende activiteiten en een vrij algemene appreciatie van de inzet en de houding die de leerlingen aan de dag leggen.
Begeleiding Het leerlingvolgsysteem bevat weinig of geen informatie over de beginsituatie en de muzische ontwikkeling van de leerlingen.
Leerbegeleiding Beeldvorming Zorg
Omdat de evaluatiegegevens te beperkt zijn, is het ook moeilijk om de leerlingen doelgericht te ondersteunen in hun muzisch groeiproces. Uit klasobservaties blijkt dat de leerkrachten de leerlingen intuïtief ondersteunen bij de muzische realisaties als dit moeizamer verloopt. Professionalisering De teamleden benutten te weinig de professionaliseringsmogelijkheden die er zijn om zich te verdiepen in bepaalde aspecten van de muzische vorming.
Deskundigheidsbevordering Nascholingen Interne expertise
Hoewel de individuele competenties van de leerkrachten worden aangesproken om bepaalde muzische projecten te ondersteunen, blijven er mogelijkheden onbenut om te leren van elkaar en om de aanwezige expertise uit te wisselen. Kwaliteitszorg Omwille van andere prioriteiten kreeg de kwaliteitsbewaking van dit leergebied weinig tot geen aandacht. Verschillende leerkrachten geven aan dat de implementatie van het leerplan nog een werkpunt is.
14
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
3.1.2 Voldoet de school aan de overige erkenningsvoorwaarden? Het onderzoek naar het voldoen aan de geselecteerde erkenningsvoorwaarden levert het volgende op: Onderzochte voorwaarde Verwijzing regelgeving JA/NEEN Leeft de school de bepalingen na over de decreet bao - art. 62,6° ja taalregeling in het onderwijs? Neemt de school de reglementering inzake vakantieperioden en de aanwending van de onderwijstijd, zoals bedoeld in artikel 50 in acht?
decreet bao - art. 62,8°
ja
Heeft de school een beleidscontract of beleidsplan met een centrum voor leerlingenbegeleiding waarin de vereiste bepalingen zijn opgenomen?
decreet bao - art. 62,10°
ja
Wordt de officiële school begeleid door de begeleidingsdienst van het GO!, OVSG of POV?
decreet bao - art. 62,§2,4°
ja
3.2
Respecteert de school de overige reglementering?
Het onderzoek naar het voldoen aan de geselecteerde reglementering levert het volgende op: Onderzochte regelgeving Verwijzing regelgeving JA/NEEN Is er een schoolreglement waarin de verplichte bepalingen correct zijn opgenomen? • geldelijke en niet-geldelijke ondersteuning die niet afkomstig is van de Vlaamse gemeenschap en de rechtspersonen die ervan afhangen • de bijdrageregeling • de engagementsverklaring tussen de school en de ouders waarin wederzijdse afspraken worden opgenomen over het oudercontact, voldoende aanwezigheid, vormen van individuele leerlingenbegeleiding en het positieve engagement ten aanzien van de onderwijstaal • de afspraken in verband met het rookverbod • het orde- en tuchtreglement van de leerlingen met inbegrip van de beroepsmogelijkheden • de procedures volgens welke getuigschriften worden toegekend • de procedure volgens welke beroep kan worden ingediend tegen een beslissing van de klassenraad met betrekking tot het getuigschrift • bepalingen in verband met het recht op onderwijs aan huis • richtlijnen inzake afwezigheden en te laat komen • afspraken in verband met huiswerk, agenda’s en rapporten • de wijze waarop de leerlingenraad in voorkomend geval wordt samengesteld
decreet bao - art. 37
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
ja
ja
ja ja
ja ja ja ja
ja ja ja niet van toepassing
15
Is het schoolreglement conform het inschrijvingsrecht? Is er een schoolwerkplan waarin de verplichte bepalingen correct zijn opgenomen? • de omschrijving van het pedagogisch project zijnde het geheel van fundamentele uitgangspunten dat het schoolbestuur voor de school vastlegt • de organisatie van de school en voornamelijk de indeling in leerlingengroepen • de wijze waarop de school het leerproces van de leerlingen beoordeelt en daarover rapporteert • de voorzieningen in het gewoon onderwijs voor leerlingen met een handicap of die leerbedreigd zijn, inclusief de werkvormen met andere scholen van gewoon/buitengewoon onderwijs • de wijze waarop de school via haar zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid werkt aan de optimale leer- en ontwikkelingskansen van al haar leerlingen Bezorgt de school de verplichte informatie aan de ouders correct bij de eerste inschrijving? Zorgt de school voor een correcte invulling van het zorgbeleid?
Indien de school onthaalonderwijs voor anderstalige leerlingen organiseert, is er dan een individueel werkplan voor de leerling? Indien de school onthaalonderwijs voor anderstalige leerlingen organiseert, voorziet ze dan voor de leerkrachten nascholing taalvaardigheid en sociale integratie? Respecteert de school de voorgeschreven procedure die leidt tot het afleveren van een getuigschrift? Bewaart de school de bepaalde lijsten, notulen en dossiers met betrekking tot. het getuigschrift? Verloopt het afleveren van attesten aan leerlingen die geen getuigschriften krijgen, correct? Respecteert de school het recht op 28 lestijden per week? Heeft de school overlegd of onderhandeld in het lokaal comité over een 29ste lestijd?
16
decreet bao - art. 37
ja
decreet bao - art. 47
ja ja
ja ja ja
ja
decreet bao - art. 28
ja
decreet bao - art. 153septies, enkel van toepassing binnen een scholengemeenschap BVR personeelsformatie
ja
niet van toepassing niet van toepassing
decreet bao - art. 53-57 en BVR van 24-11-1998
ja
decreet bao - art. 53-57 en BVR van 24-11-1998
neen
decreet bao - art. 53-57 en BVR van 24-11-1998
ja
decreet bao - art. 28
ja
decreet bao - art. 28
niet van toepassing
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
4 BEWAAKT DE SCHOOL DE EIGEN KWALITEIT? Het onderzoek naar de kwaliteit en de kwaliteitsbewaking van de geselecteerde procesindicatoren of -variabelen levert het volgende op:
4.1
Professionalisering
4.1.1 Deskundigheidsbevordering De vaststellingen wijzen op redelijke tot sterke aandacht voor: ondersteuning, ontwikkeling Motivering Het recent ontwikkelde nascholingsplan bestaat voornamelijk uit een lijst van de nascholingen voor het lopende jaar. Het verband met een prioriteitenplan voor de komende schooljaren is beperkt. Om het nascholingsplan vorm te geven, nam de directeur een behoeftepeiling af. Deze kwaliteitsvolle peiling heeft aandacht voor inhouden en motivatie. De navormingsactiviteiten distilleren en duidelijk stellen op korte, middellange en lange termijn en deze prioriteiten uitvoeren, opvolgen, borgen en/of bijsturen is een heel recent gegeven in de school. Dit proces kent nog een duidelijke groeimarge binnen het voeren van een kwaliteitsvol beleid. Het nascholingsaanbod van diverse instanties is bij de leerkrachten voldoende bekend. Ze kunnen voor de individuele nascholing naar eigen interesse en behoefte een vrije keuze maken uit het aanbod. De school stelde geen specifieke verwachtingen over de frequentie of over de thema's waarbinnen individuele nascholingen moeten kaderen. Algemeen geldt dat een nascholing een mogelijke ondersteuning moet vormen voor het onderwijsleerproces en voor de klaspraktijk. De meeste leerkrachten gingen de voorbije schooljaren erg beperkt in op het aanbod van nascholingen om hun individuele deskundigheid te bevorderen. Vormingen rond taalvaardigheid vormen hier een uitzondering op. Het nieuwe schoolbeleid stimuleert de leerkrachten om nascholingen te volgen en stuurt zelf aan indien nodig. De gevolgde individuele navormingen worden toegelicht op de personeelsvergadering. Tijdens deze personeelsvergaderingen en in het zorgoverleg komen geregeld onderwerpen van pedagogisch-didactische aard aan bod. Deze samenkomsten ervaren de leerkrachten als bevorderlijk voor hun deskundigheid. Er zijn groeimogelijkheden om de interne expertise aan te wenden. Het behoort niet tot de schoolcultuur om te hospiteren. Door de openheid binnen het team zijn er wel ruime kansen voor collegiale consultatie, zeker binnen de parallelgroepen. Het schoolteam maakt gebruik van externe begeleiding om de deskundigheid te verhogen. De pedagogische begeleidingsdienst van het GO! ondersteunt de school bij de uitwerking van trajecten rond onder meer wereldoriëntatie, Frans, GOK, differentiatie en taalvaardigheidsonderwijs in de kleuterafdeling. In de orthotheek in de leraarskamer vinden de leerkrachten achtergrondinformatie over onder meer specifieke leer- en opvoedingsproblemen. Heel wat leerkrachten beschikken over eigen pedagogisch-didactische materialen die ze ter beschikking stellen aan collega’s.
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
17
De implementatie van de verworven inzichten en kennis in de klaspraktijk is zichtbaar. Ook de strategie om vanuit de zorg- en taalwerking nieuwe onderwijsmethodieken te integreren, levert resultaten op. De effecten van de deskundigheid gericht meten en in kaart brengen, gebeurt in mindere mate.
4.2
Evaluatie
4.2.1 Evaluatiepraktijk De vaststellingen wijzen op redelijke tot sterke aandacht voor: doelgerichtheid, ondersteuning Motivering De school evalueert haar kleuters en leerlingen vooral in functie van een doeltreffende begeleiding en de sturing van het onderwijsleerproces. Ze gebruikt hiervoor zowel interne evaluaties als extern evaluatiemateriaal die een objectieve meting toelaten. Hoewel een aantal beleidsdocumenten de visie rond evaluatiepraktijk ondersteunen, fungeren er weinig uniforme afspraken rond de inhoudelijke vormgeving van de schooleigen observaties en evaluaties. Hierdoor kent de evaluatiepraktijk voor sommige ontwikkelingsaspecten weinig diepgang en geen gelijkgerichte aanpak. De teamleden van de kleuterafdeling hebben intentionele aandacht om de ontwikkeling van de kleuters systematisch op te volgen. De evaluatiepraktijk krijgt vorm en inhoud door permanente observaties, genormeerde testen en screenings rond welbevinden en betrokkenheid. De wijze waarop de leerkrachten observeren, verloopt evenwel weinig gestroomlijnd. In sommige leeftijdsgroepen zijn de observaties vrij algemeen of niet gelinkt aan de vooropgestelde doelen in het onderwijsaanbod. Hoewel de totaliteit van de evaluatiepraktijk in de kleuterafdeling een beeld geeft over de beheersing van de leerplandoelen voor meerdere ontwikkelingsaspecten (cognitief, dynamisch-affectief en socio-emotioneel), is de evolutie van de kleuter op korte en langere termijn moeilijk af te leiden. De school ervaart een sterke nood aan een gradueel kindvolgsysteem om de voortgang van de kleuters voor de verschillende ontwikkelingsaspecten doelgericht te meten en overzichtelijk in beeld te brengen. In de lagere afdeling sturen de gehanteerde onderwijsleerpakketten de evaluatiepraktijk voor meerdere leergebieden aan. De vrijwel consequente toepassing ervan begunstigt het evenwicht in de evaluatie en de congruentie met de vooropgestelde doelen. De eigen toetsen en extern evaluatiemateriaal vullen deze evaluaties aan. Voor een aantal leergebieden of leerdomeinen zijn er nauwelijks evaluaties beschikbaar of beantwoorden de evaluatiecriteria te weinig aan de richtlijnen van het leerplan. Er zijn wel goede aanzetten om uniform evaluatiemateriaal te ontwikkelen dat meer gericht is op de evaluatie van inzichten, vaardigheden en attitudes. De rapporten tonen aan dat de school veel belang hecht aan de vorderingen van de leerlingen rond socio-emotionele vaardigheden en attitudes. De observaties en evaluaties gebeuren veeleer intuïtief en vertonen weinig gradatie of verbanden met de leergebiedoverschrijdende eindtermen ‘leren leren’ en ‘sociale vaardigheden’ en met de attitudinale leerplandoelen. De school heeft geïnvesteerd in een digitaal registratiesysteem om de evolutie van de leerlingen efficiënter op te volgen en om het leer- en ontwikkelingsproces doelgericht te ondersteunen. De integratie van dit zorgsysteem is in volle ontwikkeling. Deze gegevensverzameling vormt samen met de observaties, de evaluaties en de foutenanalyses alvast een stevige basis voor een doelmatig overleg met alle betrokkenen en voor aangepaste zorgtrajecten. 18
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
Er zijn duidelijke afspraken om de evaluatiepraktijk meer af te stemmen op het leerlingenprofiel. Voor leerlingen met leerstoornissen past de school in onderling overleg maatregelen toe bij de evaluatie die stimuleren, compenseren, remediëren en dispenseren (sticordimaatregelen). Leerlingen met leervoorsprong krijgen aanvullend uitdagende opdrachten en evaluaties, evenals aangepaste rapporten. Zowel in de kleuter- als in de lagere afdeling worden de oudercontacten en de overgangsgesprekken zorgvuldig voorbereid. De besprekingen steunen op meerdere observatie- en evaluatiegegevens, met aandacht voor de totale persoonlijkheidsontwikkeling van de leerling. Het gebruik van extern evaluatiemateriaal betekent vooral in de kleuterafdeling een ondersteuning voor de oriëntering naar de volgende leeftijdsgroep en naar het eerste leerjaar. Vrijwel alle leerlingen van het zesde leerjaar kregen de voorbije schooljaren een ‘Getuigschrift Basisonderwijs’, maar de school heeft geen schriftelijke neerslag van de beraadslaging van de klassenraad. Hoewel het eindoverleg rond de leerresultaten verder reikt dan de cognitieve aspecten, komen de andere competenties van de leerlingen minder tot uiting in de evaluaties en de rapporten. Hierdoor blijven er mogelijkheden liggen tot een talentgerichte oriëntering naar het secundair onderwijs. De deelname aan externe toetsen maken een vergelijking mogelijk van de eigen resultaten met die van andere scholen of van referentiegroepen. De resultaten die de leerlingen behalen voor de eindtesten vormen in mindere mate aanleiding om de effecten van het onderwijsaanbod en de onderwijspraktijk te onderzoeken of om de eigen evaluatiepraktijk bij te sturen. Ook de verzameling, registratie, analyse en/of aanwending van andere outputgegevens waaronder tevredenheidsonderzoeken en resultaten van het vervolgonderwijs hebben uitbreidingsmogelijkheden.
5 ALGEMEEN BELEID VAN DE SCHOOL Het onderzoek naar het algemeen beleid van de school levert volgende vaststellingen op: Kenmerkend voor het intern beleid, is de vernieuwde dynamiek om de schoolwerking kwalitatief uit te bouwen. De sterk gedreven directeur is groeiende in zijn ambt. Hij bouwt verder op wat er leeft binnen de school en stuurt de werking op een constructieve manier aan. Hierbij maakt hij gebruik van de aanwezige gedrevenheid bij het team die te weinig is aangeboord. Bovendien creëert de directeur een leer- en werkomgeving die het welbevinden en het engagement van alle deelnemers verhoogt. De inspanningen om het team te sturen, te ondersteunen en te motiveren zijn lovenswaardig. De directeur kan rekenen op een deskundig ondersteunend netwerk en op de grote inzet van alle teamleden. Uit de gesprekken met de leerkrachten blijkt de grote waardering en het enthousiasme om het beleid mee vorm te geven. De school laat zich ook bijstaan door de begeleidingsdienst van het GO! om het onderwijskundig functioneren te ondersteunen. Een beleidsmatige aanpak van prioriteiten op korte en langere termijn heeft nog een groeimarge. ‘Het Groene Dal’ profileert zich als een zorgzame, laagdrempelige school. Aangestuurd vanuit het pedagogisch project stelt de school doelen en acties voorop die aansluiten bij de verwachtingen van de overheid en bij de noden van haar leerlingenpubliek. Ze communiceert haar visie en werking op een transparante manier.
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
19
Hoewel de school geen expliciet talenbeleid voert, wijzen meerdere initiatieven vanuit de zorgwerking en het beleid rond gelijke onderwijskansen op een onderwijspraktijk die aangepast is aan de taalleerbehoeften van de leerlingen. Hierbij liggen duidelijke accenten op het communicatief en functioneel taalgebruik en op een geïntegreerde taalondersteuning in de klaspraktijk, met als doel de taalontwikkeling te bevorderen en de slaagkansen van de leerlingen te verhogen. De school beschikt over een ruim aantal SES-lestijden en wendt deze efficiënt aan om optimale leer- en ontwikkelingskansen voor alle leerlingen te realiseren. Haar beleid rond gelijke onderwijskansen kent een doeltreffende aanpak. De gekozen doelstellingen en acties steunen op een duidelijke beginsituatiebepaling en zijn afgestemd op de noden en de behoeften van de leerlingenpopulatie. Het hele team wordt actief betrokken bij alle processen rond dit beleid. De systematische bijsturingen gebeuren in onderling overleg en slaan terug op niet-gerealiseerde doelen en acties. Een doeltreffend onderzoek naar het rendement van de inspanningen op basis van objectieve gegevens ziet de school als een volgende stap binnen haar ontwikkelingsproces. De besluitvorming binnen de school gebeurt op een democratische en participatieve manier. De mogelijkheden tot inspraak, overleg, communicatie en informatiedoorstroming werden verhoogd en leiden inmiddels tot een grotere betrokkenheid van alle teamleden om samen beslissingen te nemen. De school onderzoekt en bewaakt al voor een aantal aspecten van de werking haar eigen onderwijskwaliteit en onderneemt hiervoor acties. Een gestructureerd en doeltreffend kwaliteitsonderzoek op basis van beschikbare outputgegevens waaronder leerlingenresultaten en tevredenheidsonderzoeken, heeft nog uitbreidingsmogelijkheden. Het is voor de school nog geen verworvenheid om deze evaluatiegegevens op schoolniveau in kaart te brengen of te analyseren en hieruit conclusies te trekken.
6 STERKTES EN ZWAKTES VAN DE SCHOOL 6.1
Wat doet de school goed ?
Wat betreft de erkenningsvoorwaarden • De aandacht voor een evenwichtig en gradueel onderwijsaanbod voor alle domeinen
van het leergebied Nederlands. • De intentionele aandacht voor functioneel taalvaardigheidsonderwijs binnen een • • • •
20
stimulerende leeromgeving in de kleuterafdeling. De efficiënte acties om de lees- en schrijfvaardigheden van de leerlingen in de lagere afdeling te verhogen. De preventieve en verhoogde zorg voor leerlingen met specifieke taalproblemen en stoornissen of met algemene leervoorsprong. De doelgerichte aandacht voor alle domeinen van wiskundige initiatie binnen een thematische aanpak in de kleuterafdeling. De zorg voor een muzisch aanbod gekaderd binnen thema’s of projecten die aansluiten bij de leef- en belevingswereld van de leerlingen.
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
Wat betreft de kwaliteit/kwaliteitsbewaking van de processen • De doelbewuste aandacht in de kleuterafdeling voor permanente observaties en
• • • •
screenings en voor het gebruik van extern evaluatiemateriaal om de voortgang van de kleuters objectief te meten. De aanwending van meerdere observatie- en evaluatiegegevens om het leer- en ontwikkelingsproces van de leerlingen te ondersteunen. De initiatieven in de kleuterafdeling om de deskundigheid van de teamleden rond hedendaags taalvaardigheidsonderwijs te verhogen. De sterke impulsen vanuit het deskundig zorgteam om vernieuwingen gelijkgericht te implementeren. De intensieve inschakeling van de externe begeleidingsdienst van het GO! om trajecten gefaseerd uit te werken en te ondersteunen.
Wat betreft het algemeen beleid • De beleidsmatige aansturing, de gezamenlijke betrokkenheid en de inzet van alle
teamleden om de schoolwerking verder uit te bouwen, vanuit een vernieuwde dynamiek. • De groeiende aandacht voor een transparante communicatie en de participatieve besluitvorming. • De ontwikkeling binnen het schoolbeleid, met aandacht voor een ondersteunend netwerk.
6.2
Wat kan de school verbeteren ?
Wat betreft de erkenningsvoorwaarden • De toepassing van taalvaardigheidsonderwijs binnen een krachtige leeromgeving met
aandacht voor functioneel taalgebruik in de lagere afdeling. • Het onderwijsaanbod voor de onderzochte leergebieden gelijkgericht en functioneel plannen en bewaken vanuit de leerplandoelen, met aandacht voor planlastbewaking. Wat betreft de kwaliteit/kwaliteitsbewaking van de processen • De evaluatiepraktijk verder uitwerken in relatie met de vooropgestelde leerplandoelen
rond kennis, vaardigheden, inzichten en attitudes en met de leergebiedoverschrijdende eindtermen. • De deskundigheid van de teamleden bevorderen vanuit een gelijkgerichte visie en een planmatige aanpak, afgestemd op de schoolprioriteiten. Wat betreft het algemeen beleid • In functie van de kwaliteitsbewaking het onderwijsaanbod doelgericht en planmatig
bijsturen op basis representatieve outputgegevens.
6.3
Wat moet de school verbeteren ?
Wat betreft de erkenningsvoorwaarden • De planning en bewaking van een evenwichtig en volledig onderwijsaanbod voor alle
domeinen van het leergebied muzische vorming in de lagere afdeling. • Een evenwichtige en leerplangerichte evaluatiepraktijk voorzien binnen het leergebied muzische vorming. Wat betreft de regelgeving • De schriftelijke neerslag van de beraadslaging van de klassenraad voorzien voor het
bepalen van het getuigschrift. (omzendbrief BaO/98/11) 398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART
21
7 ADVIES EN REGELING VOOR HET VERVOLG 7.1
Onderwijsdoelstellingen: advies en regeling voor het vervolg
In uitvoering van het Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies m.b.t. erkenningvoorwaarde voldoen aan de onderwijsdoelstellingen GUNSTIG voor Kleuteronderwijs
BEPERKT GUNSTIG Lager onderwijs omwille van het niet voldoen aan de onderwijsdoelstellingen voor muzische vorming
Om deze tekorten op te volgen voert de onderwijsinspectie vanaf 11-10-2015 opnieuw een controle uit.
7.2
Overige erkenningsvoorwaarden: advies en regeling voor het vervolg
GUNSTIG
Namens het inspectieteam, de inspecteur-verslaggever
Lieve Leconte Datum van verzending aan de directie en het bestuur van de instelling: Voor kennisname Het bestuur of zijn gemandateerde
Naam:
22
398 - GO! basisschool Het Groene Dal Hoeilaart te HOEILAART