VERSLAG INCREASE BARCELONA ‐ SEPTEMBER 2010. Eind september trokken Isabelle De Groote, Katrien Schrooten en Wim Dufraing in het kader van het Increaseproject richting Barcelona. Ze bezochten er het Institut Bisbe Berenguer, een middelbare school met ongeveer 400 leerlingen en 44 leerkrachten met als doel ondermeer kennis te maken met het Spaanse schoolleven en de cultuur . Door het logeren bij Spaanse collega’s kon het trio bovendien aan den lijve ondervinden hoe verschillend het Spaanse school‐ en dagdagelijkse leven is van het onze. Een avondmaal pas om 22 uur ’s avonds was op zich al een heel bizarre ervaring. Hierna volgt een verslag van een week je ogen uitkijken… De school en zijn infrastructuur. Het Institut Bisbe Berenguer is een school die er van buitenaf eerder oud uitziet. De infrastructuur is sterk verouderd. Een groot deel van de school zal, zo blijkt uit onze gesprekken later, volledig met de grond gelijk gemaakt worden wegens betonrot. In grote delen van deze regio zijn vroeger veel gebouwen opgetrokken uit cementproducten van slechte kwaliteit. De regering doet al het mogelijke om deze onveilige (school)gebouwen te renoveren. Ondanks de verouderde infrastructuur bevinden zich in de klassen beamers (in elk lokaal) en smartborden (3 lokalen) . Computergebruik wordt hier sterk aangemoedigd en we merkten in de gevolgde lessen dat de meeste leerkrachten hun lessen hierop afgestemd zijn. Er is ook een plan om binnen korte tijd niet meer te werken met cursussen. Elke leerling zou tegen een prijs van € 150 per jaar een laptop kunnen huren waarop alle cursussen staan. Er zal dan niet meer met boeken en schriften gewerkt worden, alleen met de computer. Elke leerling kan gebruik maken van zijn eigen locker om zijn spullen in op te bergen. In de school is ook een kleine kantine waar de leerlingen ’s en leerkrachten middags kunnen eten. Deze ruimte wordt zo druk bevolkt door de leerlingen dat de leerkrachten ’s middags gaan eten in een nabijgelegen café. Leerlingen kunnen ’s middags de school verlaten en buiten de school gaan eten.
De “ leerkrachtenrefter”… een café buiten de school… Vaklokaal technologie
Het technologielokaal is te vergelijken met het lokaal op onze school. Bij het volgen van de les technologie stellen we vast dat ook de leerstof die gegeven wordt, bijna identiek is als bij ons. De leerlingen maken hier ook praktische werkstukken, maquettes,… En ze behandelen bijna dezelfde thema’s als in onze lessen Techniek en Technologie.
Elektriciteit, wonen, overbrengingen, energie, recyclage. Merkwaardig is dat de lessen technologie in het Engels gegeven worden. Men doet dit omdat veel Spaanse termen uit de technologie sterk gelijken op de Engelse. Men wil daarbovenop ook bekomen dat de leerlingen hun Engelse taal lverbetert. (lln krijgen al vanaf hun 8 jaar Engelse les op school – wij merkten dat het Engels bij de twaalf tot zestien jarigen echt van een heel laag niveau is ‐ de school erkent dat dit een algemeen probleem is en doet er alles aan om deze talenkennis te verbeteren)
Ook de sporthal heeft een verouderd uitzicht. De leerlingen krijgen hier drie uur per week een bepaalde sport. Momenteel is gekozen voor judo.
Smartboard en computergebruik in de klaslokalen
De schoolbevolking
De leraarskamer is niet zo modern als bij ons, maar is best te vergelijken… ieder zijn “bakje” !
De schoolbevolking Op deze school zitten ongeveer 400 leerlingen. Dit is absoluut een multiculturele school .Er zijn echt heel veel verschillende nationaliteiten. Leerlingen zitten hier met hoofddoek in de klas. Na onze eerste les stonden we even versteld van de losse omgang in de klas. Leerlingen steken hun hand niet op maar stellen gewoon vragen, soms door elkaar. Door onze Spaanse tolk Isabelle De Groote komen we ook te weten, dat er nogal wat schuttingtaal rondvliegt in de klas, en dat de sommige leerlingen niet op hun mond gevallen zijn in hun vragen naar ons en naar leerkrachten toe. Desondanks merk je toch ook veel respect naar elkaar toe. De leerlingen staan hier ook helemaal niet in rijen. Ze gaan zelf naar het klaslokaal als de bel gaat en de leerkracht begeeft zich tegen het beginuur van zijn les naar het betreffende lokaal. Veel jongeren op deze school komen uit kansarme gezinnen. De leerkrachten die hier werken doen er alles aan om deze jongeren te motiveren.
Aan het eind van onze eerste schooldag is het wel even stil worden als we horen dat vele jongeren van de school lid zijn van één van twee aanwezige rivaliserende bendes in dit stadsgedeelte. De adjunct vertelt ons dat ze samenwerken met de politie die de nultolerantie hanteert in deze wijk. School en politie werken nauw samen om de jongeren van de straat te houden. Bij criminaliteit, geweld of vandalisme wordt meteen ingegrepen en worden ook meteen de ouders betrokken. Enkele jaren geleden was de toestand heel ernstig en waren er regelmatig vechtpartijen in deze wijk. Sinds de nultolerantie werd ingevoerd is de rust en de veiligheid een stuk groter. Politie en school willen absoluut vermijden dat de wijk onleefbaar wordt. Slechts enkele leerkrachten wonen nog in de buurt van de school. De meesten van hen zijn geëmigreerd omwille van pesterijen, vandalisme,… Wij kregen wel het gevoel dat de leerlingen, ondanks de losse mentaliteit en de stoere praat, waarderen wat hun leerkrachten voor hen doen. Ook al ligt het lesniveau hier in onze ogen heel laag, hier wordt echt knap werk geleverd. En we beseffen maar al te goed dat lesgeven hier zeker een allesbehalve makkelijke klus is.
Een prachtig initiatief van de school dat ons dan ook met verstomming geslagen heeft is een project met mentaal gehandicapte kinderen van een naburige school. Elke jongere van een hoger jaar is peter of meter van een kind met een handicap. Twee keer per week halen zij hun petekind op om er een uur mee te spelen in de sporthal van de school. Het was echt knap te zien dat zelfs de stoerste jongens en meisjes hun taak van peter of meter zeer serieus nemen en het was aangrijpend om hen samen te zien spelen. Ikzelf weet niet of dergelijke projecten hier ook in sommige scholen lopen. Dit was voor mij persoonlijk een hoogtepunt op vlak van onze reiservaringen. Het heeft me immers een (nog) betere kijk gegeven op het feit dat ook “moelijkere” jongeren je ook kunnen verassen en dat je nooit mag opgeven wat betreft motiveren en positief aanmoedigen . Dit initiatief is zonder twijfel enorm hoopgevend voor hun ouders, leerkrachten, … Het heeft bij mij persoonlijk, en ook bij mijn collega’s een diepe indruk nagelaten .
Met Pedro in het biologielokaal: les: onderdelen en werking van de microscoop…
Met Luis in de les technologie, fysica en scheikunde...
Naast de directeur en de leerkrachten zijn er ook een adjunct‐directeur en een coördinator. Zij zorgen voor de leerlingenbegeleiding en voor de organisatie. Elke leerkracht heeft wachturen. Op dat moment bevindt hij/zij zich op een bepaalde verdieping van de school en staat hij in voor leerlingen die omwille van een probleem de klas dienen te verlaten . Aan de ingang van de school in een onthaal waar ook de leerlingen terecht kunnen, net zoals bij ons op het leerlingensecretariaat. De balie in de inkomhal
De Spaanse adjunct –directeur
Sfeerbeelden uit de school
Cultuur in Barcelona… teveel om op te noemen. Isabelle, Katrien en ikzelf maakten uiteraard gebruik van onze verplaatsing om het rijke cultuurleven van Barcelona te ontdekken. We bezochten gebouwen, musea, parken en hadden het geluk om net aanwezig te zijn tijdens het jaarlijkse grote feest in Barcelona “ Festa dela Mercé ”!
Dit wil zeggen: de stad in rep en roer voor muziek, folkloristische optochten en spektakels, theater, enz.
Het maakte dat onze week meer dan vol zat. Terwijl we ’s ochtends vroeg uit de veren waren om lessen
bij te wonen, kropen we soms laat in ons bed omdat
we zo onze ogen uitkeken… Hieronder een fotoreportage die meer zegt dan woorden. Op cultureel vlak is Barcelona alvast ook sensationeel !
Traditionele acrobatie en folklore in Barcelona !
Verbluffend wereldwonder…
Optocht met mythische draken en monsters …
Zoek de echte draak !
Dankzij de aanwezigheid van Pedro & Luis hebben we heel wat historische achtergrondinformatie meegekregen en bezochten we de meest interessante delen van de stad.
Kunst en musea
En Barcelona is natuurlijk ook architectuur …
En natuurlijk …ontspanning … Lekker eten met Luis, Pedro en zijn vrouw Marissa
Met Luis naar Barca !
Met tolk Isabelle gaan eten aan een kraampje in Een paar uurtjes zon, zee en strand… een typisch Spaans marktje… chorizoooooo…. Een concert van onze Vlaamse Selah Sue bijwonen met als een bassist… een oud leerling Reiger spelen van het STK ! Pieter‐Jan Seaux
Flamenco ! We hadden het geluk ook in het week‐end te kunnen blijven logeren. Dit heeft ons echt de kans gegeven, om naast het leren kennen van de school, ook de stad te doorgronden. Dankzij Pedro en Luis is dit echt een verrijkende ervaring geweest. Wij hopen dat zij ook naar België zullen afzakken in navolging van enkele van hun collega’s. Een leerlingenuitwisseling lijkt ons na overleg met de adjunct niet onmiddellijk mogelijk. Het financiële aspect speelt hier een grote rol. We bekijken zeker of communicatie met deze school mogelijk is, ook met de leerlingen. Bij navraag blijken bijna alle Spaanse studenten op Facebook te zitten. De taal kan een probleem zijn, door de gebrekkige kennis van het Engels. Ook onze leerlingen beheersen misschien nog niet voldoende de Engelse taal om via mail en chat te communiceren. Maar misschien vinden we bereidwillige leerlingen die dit wel willen uittesten. Wordt ongetwijfeld vervolgd… Dank je wel aan onze directie voor deze unieke uitwisseling ! Dank je wel Pedro en Luis en al hun collega’s in de school voor het goede onthaal ! Katrien, Isabelle & Wim.
Dank je wel meereizende collega’s ! Uw verslaggever …Wim Dufraing BIJLAGEN HIERNA : verslagen en persoonlijke aantekeningen van en tijdens lessen.
Increase Barcelona: Institut Bisbe Berenguer Maandag 20 september 2010 Rondleiding op school School:
44 leerkrachten Rond de 400 lln Multiculterele leerlingen, leerlingen zitten met hoofddoek in de klas. Elk klaslokaal is uitgerust met een computer aangesloten aan een beamer. In vier lokalen hangen er smartboards. Dit jaar komen er nog 3 bij. Het doel is om niet meer te werken met boeken maar met een laptop voor elke leerling. De ouders zullen de helft moeten betalen: 150 euro. De school is reeds uitgerust met speciale lockers: cijfer en sleutelslot. In de Engelse wordt er onder meer gewerkt met hotpotatoes. Leerlingen krijgen 3u/week judo gedurende enkele maanden. Er is een cafetaria op school. Deze is klein en druk bezocht door leerlingen zodat de leerkrachten buiten school een koffie gaan drinken in een café. Leerlingen krijgen Engels vanaf 8jaar, doch kennen ze zeer weinig Engels. Een lesuur duurt 60 minuten. Leerlingen steken hun hand niet op. Ze vertellen iets wanneer ze dat zelf willen. Als de bel gaat, staan de leerlingen op en verlaten de klas. De leerlingen hebben een agenda. Hierin noteren ze enkel hun huiswerk:
Bezoek aan de stad Barcelona. Luis en Pedro maken ons wegwijs en leren ons met de metro rijden Dinsdag 21 september 2010 Economie
22lln. 10 meisjes, 12 jongens Lln zijn vooral geïnteresseerd in de Belgische leerkrachten. Z estellen vragen over de crisis, Belgisch bier en eten, koffieshops... Ze spreken gebrekkig Engels. Geschiedenis
De leerlingen voor de eerste keer een les geschiedenis in het Engels. Onderwerp: De onafhankelijkheid van de USA. 28 lln 15 meisjes, 13 jongens Lesverloop. - leerkracht roept alle namen 1 voor1 af, de leerlingen gaan hun taak afgeven. Veel tijd verloren. - Tekst lezen. - Vragen klassikaal oplossen en noteren. - Filmpje op youtube. Onafhankelijkeidsverklaring. - Tekst lezen. - Luisteren en kijken naar onafhankelijkheidslied. - Leerlingen werken aan taak: een omschrijving geven aan woorden diem en gelezen heeft in de tekst. Leerlingen krijgen meer punten als ze antwoorden noteren in het Engels. De les verloopt een beetje chaotisch. De leerlingen kennen te weinig Engels. Dit is al vrij moeilijk. Beter leerstof aanbieden die aansluit bij hun leefwereld om het Engels beter onder de knie te krijgen.
Biologie
Onderwerp: Hoe werk ik met eeñ microscoop. Leerlingen werken per twee. Leerlingen bekijken millimeter papier. Nadien wordt er een cirkel opgetekend, zel eren werken met de verschillende objectieven. Deze les is een voorbereiding op het bekijken van een plantencel. De leerlingen leren tekenen wat ze zien.
Informatica
Leerkracht laat via beamer zien wat de leerlingen moeten doen. Leerlingen moeten zelf opdrachten maken. Als de opdracht gemaakt is mailen de leerlingen hun taak naar de leerkracht. De leerkracht bekijkt de taak en mailt de punten met commentaar terug naar de leerling. De punten van de leerlingen kunnen met het programma overgezet worden naar het puntenboek, een grafiek... Dit programma had de leerkracht zelf gemaakt Er is echter weinig controle. De leerlingen bekijken ook andere sites, ze chatten met elkaar en met andere via facebook.
We trekken alleen de stad in op verkenning langs Barcelonetta en La Rambla Woensdag 22 september 2010 Technologie
Onderwerp: Begeleid zelfstandig leren. Leerlingen werken per twee: vragen stellen aan elkaar: Elke leerling kan het antwoord vinden op het gekregen blaadje. Deze les wordt gegeven in het Engels omdat de Spaanse technologische woorden zeer goed lijken op de Engelse. Er is weinig controle: niet alle duo’s werken aan de opdracht.
De lessen Technologie in Spanje lijken sterk op de onze. De leerstof omvat vrijwel dezelfde onderdelen. De leerlingen maken werkstukjes die zelfs uit dezelfde catalogus lijken te komen en ze maken ook een maquette van een woning . De elektrische kringloop, overbrengingen, energie, … alle zelfde thema’s komen aan bod. De TO klas is voorzien van dezelfde gereedschappen. Het didactisch materiaal (overbrengingen, elektrische kringloop) is opvallend modern. In tegenstelling tot de gebouwen heeft deze school moderne middelen om kwaliteitsvolle lessen te kunnen aanbieden. Beamer, computers, ... In het tweede jaar wordt er Technologie gegeven in het Engels. Men doet dit bewust om de leerlingen meer met Engels te confronteren. Men wil hen zo ook laten inzien dat heel veel begrippen uit de Technologische sector in het Engels bijna het zelfde zijn als in het Spaans. We merkten echter ook in andere lessen (Geschiedenis) dat vele leerlingen het Engels onvoldoende beheersen. Dit heeft tot gevolg dat de Technologielessen voor sommige leerlingen (te) moeilijk zijn. Bij de les over energie hebben we de leerlingen mee persoonlijk begeleid tijdens een les “zelfstandig werk”. Daaruit bleek dat sommige leerlingen te weinig Engelse woorden kennen om te weten
waarover een les gaat. Mits een beetje hulp (vb uitleggen wat een bepaald woord betekende kwamen ze al een heel eind verder.) Project met mindervalide kinderen uit de naburige school (zie verslag) Bezoek aan het oude stadsgedeelte met Pedro en Luis donderdag 23 september 2010. ‐
Les snel lezen
Omdat de leerkrachten merkten dat leerlingen teksten lazen, maar ze achteraf niet wisten wat ze nu eigenlijk gelezen hadden, werd dit lesproject 4 jaar geleden opgestart. Elke leerling werkt aan een computer en met een speciaal educatief programma (beschikbaar op het internet) dat tot doel heeft het lezen te bevorderen en het geheugen te trainen om snel te leren interpreteren. Voorbeeld 1: geheugentraining via het lezen van teksten Een leerling leest een tekst. Er wordt getimed hoe lang er gelezen wordt. Nadien beantwoordt de leerling een aantal vragen. Vervolgens evalueert de computer het resultaat: 1. Welke antwoorden waren goed / fout? En indien fout, wat was de juiste oplossing. 2. Hoe snel las de leerling t.o.v. de gemiddelde leerling van dit niveau (= factor in het programma) 3. De computer berekent vervolgens een score op basis van tijd en de juiste antwoorden en vergelijkt met scores die een leerling van dit niveau gemiddeld behaald. Elk resultaat wordt opgeslagen zodat leerling en leerkracht kunnen zien of er vooruitgang geboekt wordt. Andere mogelijkheden: leerlingen zien een tekst die langzaam verdwijnt… Ze moeten snel volgen om nadien alle vragen te kunnen beantwoorden. Voorbeeld 2: geheugentraining via andere methodes. Wat? De computer toont een rij getallen. In de rij zitten 2 dezelfde getallen. De leerling moet proberen om zo snel mogelijk aan te duiden om welke getallen het gaat. Er zijn veel varianten vb: 2 dezelfde woorden, maar ook synoniemen, enz. ‐Les LO:
In de les LO wordt aan judo gedaan. Elke 3 maanden wordt er een sport aangeleerd en gedurende die tijd beoefend. Men kiest bewust voor actieve sporten zodat de leerlingen zich goed kunnen uitleven en bewegen. Er heerst een sterke discipline in de les LO. Het deed ons een beetje denken aan een trainingskamp. De leerkracht LO wil de lln bewust discipline bijbrengen. ‐Bezoek aan de stad en etentje met collega’s van Luis en Pedro. Vrijdag: geen les ! Festes La Mercé !!! Bezoek musea…. Bezoek aan bezienswaardigheden en optochten, …
