12/9/2008
Reserves
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 1
Inleiding
•
resultaatbestemming : uitkeren of reserveren?
•
verplichte volgorde
definitie :
1. wettelijke reserves 1 2. onbeschikbare reserves ingevolge - wettelijke (IEA) - statutaire bepalingen 3. resterend saldo = vrij
reserves zijn de gerealiseerde winsten van de onderneming waarvan de AV heeft beslist om ze binnen de onderneming te laten als vermogensbron.
Reserves
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 2
Inleiding
resultaatbestemming : uitkeren of reserveren?
EV
klasse 6
klasse 7
700
900
13 Reserves 130 Wettelijke res. 131 Onbeschikbare res. 132 Belastingvrije res. 133 Beschikbare res.
140 Overgedragen W
69…
VV 471 Dividenden 471 Tantiemes
KDT
1
12/9/2008
Reserves
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 3
Voorstelling
Rubriek van de jaarrekening IV. Reserves
13
A.
Wettelijke reserve
B.
Onbeschikbare reserve 1. Voor eigen aandelen 2. Andere
C.
Belastingvrije reserve
D.
Beschikbare reserve
V.
Min. algemeen rekeningenstelsel
Overgedragen winst (verlies)
Reserves
130
Wettelijke reserve
131
Onbeschikbare reserves
1310
Reserves v. eigen aandelen
1311
Andere onbeschikbare res.
132
Belastingvrije reserves
133
Beschikbare reserves
14
Overgedragen winst (verlies)
140
Overgedragen winst
141
Overgedragen verleis
Reserves
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 4
Wettelijke reserve
Jaarlijks moet de onderneming minimaal 5% van de winst inhouden tot 10% van het geplaatst kapitaal bereikt wordt met het oog op het vormen van een ‘reservefonds’. reden : in stand houden kapitaal = derdenbeschermend
Wetboek Vennootschappen Artikel 616 Jaarlijks houdt de algemene vergadering een bedrag in van ten minste een twintigste van de nettowinst voor de vorming van een reservefonds; de verplichting tot deze afneming houdt op wanneer het reservefonds een tiende van het maatschappelijk kapitaal heeft bereikt.
Boeking : via rekeningen van de resultaatverwerking 69200 13000
KDT
Toevoeging aan de wettelijke reserve a/ Wettelijke reserve
…… ……
2
12/9/2008
Reserves
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 5
Onbeschikbare reserve
Onbeschikbare reserves worden gevormd ingevolge statutaire verplichtingen of wanneer wettelijke bepalingen de onderneming hiertoe dwingen 1.a Onbeschikbare reserves - andere Een statutaire bepaling legt de vennootschap de verplichting op tot het vormen van bijkomende ‘onbeschikbare’ reserves. Betekenis onbeschikbaar : niet vatbaar voor enige uitkering 69210
Toevoeging aan de overige reserve
13110
a/ Andere onbeschikbare reserves
…… ……
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 6
Reserves
Onbeschikbare reserve
Onbeschikbare reserves worden gevormd ingevolge statutaire verplichtingen of wanneer wettelijke bepalingen de onderneming hiertoe dwingen 1.b Onbeschikbare reserves – aflossing kapitaal Aflossing kapitaal : wat ?
kapitaal aflossen met een deel van de winst
waarom ? voorwaarden ?
Æ moet voorzien zijn in statuten Æ moet komen uit ‘uitkeerbare winst’
welke aandelen ?
door het lot aangewezen
opmerking :
geen kapitaalvermindering !!! aandelen worden vernietigd Æ adh. krijgt ‘bewijs van deelgerechtigdheid’ hij behoudt zijn rechten in vennootschap behalve terugbetaling kapitaal
zie oefening E13.10
KDT
3
12/9/2008
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 7
Reserves
Onbeschikbare reserve
Onbeschikbare reserves worden gevormd ingevolge statutaire verplichtingen of wanneer wettelijke bepalingen de onderneming hiertoe dwingen 2. Onbeschikbare reserves – inkoop eigen aandelen Waarom ? 1. de onderneming is opgericht voor bepaalde duur vb. ter exploitatie van een bepaalde concessie. De onderneming kan beslissen haar aandeelhouders geleidelijk aan terug te betalen; 2. de onderneming zit op een berg liquiditeiten en heeft geen investeringsplannen op korte termijn. Zij kan beslissen aandelen in te kopen met haar overtollige liquiditeiten; 3. de onderneming heeft voldoende liquiditeiten en wenst de beurskoers op te drijven.
Voorwaarden : vennootschapswet - art. 620 Verplichte vorming van een onbeschikbare reserve
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 8
Reserves
Onbeschikbare reserve
Onbeschikbare reserves worden gevormd ingevolge statutaire verplichtingen of wanneer wettelijke bepalingen de onderneming hiertoe dwingen 2. Onbeschikbare reserves – inkoop eigen aandelen
Wetboek Vennootschappen art. 620 - voowaarden AV moet voorafgaandelijk goedkeuring geven (machtiging 3 jaar geldig – verlengbaar) tenzij : - aandelen ingekocht ten voordele van personeel - verkrijging noodzakelijk ter voorkoming van een dreigend ernstig nadeel g aandelen < 10% geplaatst g p kapitaal p nominale waarde of fractiewaarde v/d ingekochte het voor de verkrijging uitgetrokken bedrag moet ‘voor uitkering vatbaar’ zijn kan slecht voor volgestorte aandelen
art. 622 - stemrechten ingekochte aandelen worden geschorst art. 623 - verplichte vorming van een onbeschikbare reserve ter waarde van de verkregen aandelen
KDT
4
12/9/2008
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 9
Reserves
Uitkeerbare winst
Derden-beschermende maatregel vooraleer operaties door te voeren die het vermogen van de onderneming kunnen aantasten (dividenduitkering en I.E.A.) moet vermogen getoetst worden aan bepaalde norm.
Wetboek Vennootschappen Artikel 617 Geen uitkering mag geschieden indien op de datum van afsluiting van het laatste boekjaar het netto-actief, zoals dat blijkt uit de jaarrekening, is gedaald of tengevolge van de uitkering zou dalen beneden het bedrag van het gestorte of, indien dit hoger is, van het opgevraagde kapitaal, vermeerderd met alle reserves die volgens de wet of de statuten niet mogen worden uitgekeerd. Onder nettoactief moet worden verstaan : het totaalbedrag van de activa zoals dat blijkt uit de balans, verminderd met de voorzieningen en schulden. Voor de uitkering van dividenden en tantièmes mag het eigen vermogen niet omvatten : 1° het nog niet afgeschreven bedrag van de kosten van oprichting en uitbreiding; 2° behoudens in uitzonderingsgevallen, te vermelden en te motiveren in de toelichting bij de jaarrekening, het nog niet-afgeschreven bedrag van de kosten van onderzoek en ontwikkeling.
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 10
Reserves
Uitkeerbare winst
uitkeerbare winst : netto-actief - onbeschikbaar eigen vermogen
netto-actief :
onbeschikbaar EV :
KDT
totaal actief - voorzieningen voor risico’s en kosten - schulden - [ nog niet afgeschreven oprichtingskosten ] - [ nog niet afgeschreven k. onderz. en ontw. ] ** enkel voor uitkering dividend en tantièmes g p geplaatst kapitaal p - niet opgevraagd kapitaal + uitgiftepremies + herwaarderingsmeerwaarde + wettelijke reserve + onbeschikbare reserve + kapitaalsubsidies
5
12/9/2008
Reserves
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 11
Uitkeerbare winst
netto-actief
onbeschikbaar EV
Opricht.k R&D
EV
uitkeerbare winst
kapitaal uitgiftepremie herwdmwd. wett. reserve onbeschikb.res.
kapitaalsubsidies
Vzn VV
def. : enkel voor dividenduitkering oprichtingskosten en koste voor R&D
Reserves
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 12
Uitkeerbare winst ACTIEF
PASSIEF 170
VASTE ACTIVA (VA)
oprichtingskosten immateriele vaste aktiva (kosten R&D) materiële vaste activa
PERMANENT VERMOGEN
235 145
EIGEN VERMOGEN
5 15
geplaatst kapitaal
120
niet-opgevraagd kap.
-20
uitgiftepremies
150
10
terreinen en gebouwen
40
herwaarderingsmwd
5
installatie en machines rollend materieel
60
wettelijke reserve
5
40
onbeschikbare reserve
5
VA in leasing
10
belastingvrije reserve
5
beschikbare reserve
15
overgedragen W/V
-5
financiele vaste aktiva
0
vordering > 1jaar
0
kapitaalsubsidies
100
VLOTTENDE ACTIVA (CA)
voorraden
20
vorderingen <= 1 jaar
25
geldbeleggingen
-
liquide middelen
55
overlopende rekeningen TOTAAL ACTIEF
KDT
5
90
VREEMD VERM. LANG (VVL)
voorzieningen schulden > 1 jaar
10 80
VREEMD VERMOGEN KORT (VVK)
schulden <= 1 jaar overlopende rekeningen
270
TOTAAL PASSIEF
35
35 270
6
12/9/2008
Reserves
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 13
Uitkeerbare winst ACTIEF
PASSIEF 170
VASTE ACTIVA (VA)
oprichtingskosten immateriele vaste aktiva (kosten R&D) materiële vaste activa
PERMANENT VERMOGEN
230 165
EIGEN VERMOGEN
5 15
geplaatst kapitaal
120
niet-opgevraagd kap.
-20
uitgiftepremies
150
10
terreinen en gebouwen
40
herwaarderingsmwd
5
installatie en machines rollend materieel
60
wettelijke reserve
5
40
onbeschikbare reserve
5
VA in leasing
10
financiele vaste aktiva vordering > 1jaar
belastingvrije reserve
5
0
beschikbare reserve
10
0
overgedragen W/V
20
kapitaalsubsidies
100
VLOTTENDE ACTIVA (CA)
voorraden vorderingen <= 1 jaar
20
geldbeleggingen
-
liquide middelen
55
overlopende rekeningen TOTAAL ACTIEF
65
VREEMD VERM. LANG (VVL)
voorzieningen schulden > 1 jaar
25
5
10 55
VREEMD VERMOGEN KORT (VVK)
schulden <= 1 jaar overlopende rekeningen
270
40
40 -
TOTAAL PASSIEF
270
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 14
Reserves
Belastingvrije reserves Belastingvrije reserves ontstaan ten gevolge van speciale meerwaarden • • • •
monetair gedeelte van de verwezenlijkte meerwaarde d meerwaarde d gedwongen weder te beleggen meerwaarde (gespreide taxatie) meerwaarden ten gevolge van inbrengen bij reorganisatie
Reserves vrijgesteld van taxatie voor zover voldaan aan onaantastbaarheidsvoorwaarde Dit betekent : 1. op afzonderlijke rekening van het passief geboekt zijn én blijven • 132 belastingvrije reserves • 120 herwaarderingsmeerwaarden 2. de bedragen op deze afzonderlijke rekeningen mogen niet gebruikt worden • om de wettelijke reserve op te bouwen • om enige vorm van winstuitkering te realiseren cfr. cursus vennootschapsbelasting
KDT
7
12/9/2008
Reserves
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 15
Belastingvrije reserves – gespreide taxatie bij wederbelegging
Welke meerwaarden kunnen aanleiding geven tot gespreide taxatie? • gedwongen meerwaarden bij onteigeningen onteigeningen, schadegevallen, schadegevallen … • vrijwillig verwezenlijke meerwaarden o bij verkoop o naar aanleiding van een inbreng bij reorganisatie
Voorwaarden gesteld aan de wederbelegging : 1. wederbelegging binnen termijn van 3 jaar (soms 5 jaar) 2. in afschrijfbare IVA of MVA die in België gebruikt worden voor de beroepsactiviteit 3. bedrag van wederbelegging is ≥ de verkoopprijs de ontvangen schadevergoeding
Reserves
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 16
Gespreide taxatie bij wederbelegging
Een onderneming verkoopt in jaar 0 een gebouw voor 450.000€ en realiseert een meerwaarde van 350.000€ Indien zij niet opteert voor de gespreide taxatie dan zal de meerwaarde belast worden aan de gewone tarief. Indien de onderneming wederbelegt, kan gekozen worden voor de gespreide taxatie. Hierdoor vermijdt de onderneming een uitgave van 140 140.000€ 000€ wat de investering in nieuwe activa financieel lichter maakt maakt. veronderstel : taxatievoet :
40%
JAAR 1
JAAR 0 aanschaffingswaarde gebouw : geboekte afschrijvingen : nette-boekwaarde : verkoopprijs : meerwaarde :
600.000 500.000 100.000 450.000 350.000
wederbelegging : afschrijvingspercentage : jaarlijkse afschrijving : te belasten : 350.000 x 40.000 / 800.000 =
40% gewone taxatie :
...
JAAR 20
7.000
...
7.000
17.500 40%
140.000 gespreide taxatie :
KDT
JAAR 3
800.000 5% 40.000
7.000
7.000 x 20 =
140.000
8
12/9/2008
Reserves
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 17
7630 meerwaarde op de realisatie van activa
Gespreide taxatie bij wederbelegging
(1)
7809 onttrekking a/d belastingvrije b l ti ij res.
1320 belastingvrije reserves
6809 overboeking naar de belastingvrije reserves
210.000 10.500
JAAR 1
210.000 (2A)
10.500
GESPREID OPNEMEN IN DE BELASTBARE WINST
VOORLOPIG UIT DE BELASTBARE WINST HOUDEN
7800 onttrekking a/d
1682 uitgestelde
6800 overboeking naar de
uitgestelde belastingen
belastingen
uitgestelde belastingen
140 000 140.000 7.000
toevoeging aan klasse 7 JAAR 1
350.000
JAAR 1
7.000
140 000 140.000 (2B)
VENB
10.500 + 7.000 = 17.500
7.000
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 18
Reserves
Beschikbare reserves Boeking gebeurt op inventarisdatum op voorstel van het bestuursorgaan en onder voorbehoud van bekrachtiging door de AV.
Verloop van de Algemene Vergadering.
KDT
9
12/9/2008
Reserves
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 19 publiciteitmaatregelen Raad van Bestuur
Algemene Vergadering Aandeelhouders
benoemingsbesluit
opstellen interne jaarrekening NA resultaatbestemming = conditioneel
externe jaarrekening
al dan niet goedgekeurd neerlegging bij NBB
Verloop Algemene vergadering
publicatie Bijlagen BS
1. neemt kennis van het verslag van de - bestuurders b t d - commissaris 2. beslist over de goedkeuring jaarrekening 3. bestemt het resultaat
wettelijke bepalingen
4. verleent kwijting aan de bestuurders
1. wettelijke reserve
5. (her)benoemt bestuurders
2. statutaire bepalingen 3. saldo
(her)benoemt commissaris
reserveren uitkeren notulen AV datum 'betaalbaarstelling'
vaste gegevens - volmachten statuten inschrijving KBO benoemingen jaarrekeningen
interne & externe jaarrekening
dividenden
RV (25%, soms 15%)
tantièmes andere
Aangifte PB J+1
verslag bestuurders verslag commissaris benoemingsbesluiten notulen AV
Basisdossier vennootschap
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 20
Reserves
Overgedragen winst en overgedragen verlies
Winstuitkering Dividenden en roerende voorheffing CBN-advies inzake RV
KDT
10
12/9/2008
Reserves
KDT | Vennootschapsboekhouden – P13.01 – 21 RESULTATENREKENING DEBET
CREDIT D
60/64
C
D
70/74
C
D
65
C
D
75
C
D
66
C
D
76
C
D
67
C
D
77
C
resultaat van het boekjaar na belastingen D
141
C
6900
D
x
C
7900
D
x
C
140
C
100/110
C
D
x
x
TE BESTEMMEN RESULTAAT
toevoeging D
100/110
C
kapitaal en uitgiftepremies 6910
D
x
toevoeging D
130
C
C
6921
C
D
x
C
D
x
471/3
x
KDT
x
D
onttrekking C
D
131/133
C
x
overgedragen verlies 6930
C
D
x
C
792
x
694/6
x
7930
C
C
141
D
x
uitkering dividenden, tantiemes, anderen D
D
C
overgedragen winst 140
C
x
onbeschikbare en beschikbare reserves
D
x
D
onttrekking 7910
x
toevoeging 131/133
D
wettelijke reserves 6920
D
x
D
C
x
C
x
tussenkomst vennoten in verlies D
7940
x
C
416
D
C
x
11