Vermogenspositie: toelichting en rekenmodel

Nieuwsbrief PO nr. 1 – 5 januari 2009

In dit nummer: Vermogenspositie: toelichting en rekenmodel Bevriezingsmodel Vf gestopt per 1 januari Aanmelden voor pilot vervangingsbekostiging Verzekeren tegen ziekteverzuim Toelichting op definitief Controleprotocol 2008 Londo-brochures voor het basisonderwijs en (V)SO Kamer akkoord met rijksbekostiging leraren g/hvo Hoe effectief is de exploitatie van uw school? Minder schoolbranden tijdens jaarwisseling Kabinet steunt voorstel Goed onderwijs en bestuur Advies over referentieniveau voor taal en rekenen Kabinet steunt plan voor meer en betere voorscholen Partners in onderwijsopbrengst Onderwijs en maatschappelijke verwachtingen

/1 /2 /2 /3 /4 /4 /5 /6 /6 /7 /8 /8 /9 /9

Vacatures (2)

/ 10

Vermogenspositie: toelichting en rekenmodel Financieel adviseur Reinier Goedhart van VOS/ABB heeft een verhelderende toelichting geschreven op het rapport van PricewaterhouseCoopers (PwC) over de vermogenspositie van schoolbesturen in de sector primair onderwijs. U vindt de toelichting in de rechterkolom van dit bericht op www.vosabb.nl. VOS/ABB heeft mede op basis van dit rapport een zeer praktisch rekenmodel ontwikkeld, dat in de Toolbox op de website staat. In de toelichting met de titel Beoordeel de vermogenspositie van uw schoolbestuur gaat Goedhart in op de centrale vraag in het PwC-rapport, namelijk hoeveel vermogen een schoolbestuur zou moeten hebben voor een gezonde financiële bedrijfsvoering. Het antwoord op deze vraag hangt af van de omvang van het bestuur. Een ander belangrijk element in de toelichting van Goedhart is de bepaling van de bedrijfsrisico's waar besturen mee worden geconfronteerd. Uit het PwC-rapport komt overigens een beeld naar voren dat niet strookt met de bewering van de Algemene Onderwijsbond (AOb) dat schoolbesturen veel te veel geld oppotten. Er is weliswaar een overschot van in totaal 100 miljoen euro (circa 60 euro per leerling), maar het aandeel 'rijke' besturen is met 16 procent kleiner dan het aandeel 'arme' besturen (27 procent). De toelichting op het PwC-rapport staat in de rechterkolom van dit bericht op www.vosabb.nl (dossier: Financiën).

1

Nieuwsbrief PO nr. 1 – 5 januari 2009 Aan de hand van het rekenmodel dat VOS/ABB mede op basis van het onderzoek van PwC heeft ontwikkeld, kunnen schoolbesturen zelf bepalen of hun vermogenspositie in orde is. Het rekenmodel staat in de Toolbox op de website (2008-2009>Primair onderwijs). Informatie: Reinier Goedhart: 06-30049660, [email protected] of Bé Keizer, 0622939674, [email protected]

Bevriezingsmodel Vf gestopt per 1 januari Sinds de invoering van de lumpsumfinanciering hebben besturen ook de mogelijkheid om nieuw aangesteld personeel bij het Vervangingsfonds (Vf) te verzekeren op basis van een vrijwillige verzekering. De premie daarvoor (4,7%) is aanzienlijk lager dan die voor het verplicht aangestelde personeel. Deze mogelijkheid is per 1 januari 2009 vervallen. Vanaf 1 januari kan nieuw aangesteld personeel uitsluitend verplicht verzekerd worden tegen de premie van 7,98%. Personeel dat vrijwillig verzekerd is voor die datum, blijft in principe vrijwillig verzekerd, maar bij overgang naar een nieuwe werkgever is dat niet meer mogelijk. Wellicht is dit voor besturen extra reden zich tijdig voor 1 februari 2009 aan te melden voor de pilot vervangingsbekostiging, want dan bepaalt u zelf of er verzekerd moet worden. Bovendien zijn er dan meer mogelijkheden een voordelige ziekteverzuimverzekering af te sluiten bij Loyalis of het Risicofonds. In de rechterkolom van dit bericht op www.vosabb.nl (dossier: Financiën) staat een uitvoerig artikel over de achtergronden van deze veranderingen en de relatie met de pilot vervangingsbekostiging. Informatie: Bé Keizer, 06-22939674, [email protected]

Aanmelden voor pilot vervangingsbekostiging De aanmelding voor deelname aan de pilot vervangingsbekostiging sluit per 1 februari 2009. Het is aan te raden u tijdig aan te melden, omdat de kans tamelijk groot is dat u er voordeel bij hebt. Uiteraard dient u zich te baseren op de eigen gegevens, maar in veel gevallen zal het mogelijk zijn om minder kosten te maken dan u kwijt bent aan de (verplichte) aansluiting bij het Vervangingsfonds. Bovendien bent u dan veel vrijer in de inzet van vervanging en vervalt de administratieve rompslomp om van geval tot geval naar genoegen van het fonds aan te tonen dat u zich aan de vele regels ervan gehouden hebt.

2

Nieuwsbrief PO nr. 1 – 5 januari 2009 Het heeft even geduurd maar er zijn nu duidelijke aanbiedingen van verzuimverzekeringen uit de markt, waarbij u meer mogelijkheden hebt de verzekering af te stemmen op die situatie die beter bij u past. Dat betreft de mogelijkheden van het Risicofonds (van Achmea) en van Loyalis. Uit de aanmeldingen blijkt dat met name de kleinere schoolbesturen nog steeds wat staan te aarzelen over de deelname. Gelet op de mogelijkheden tot verzekeren die er nu zijn, kan geconstateerd worden dat er in veel gevallen sprake is van koudwatervrees. In die gevallen raden we aan over die drempel heen te stappen en te kiezen voor deelname aan de pilot. In de rechterkolom van dit bericht op www.vosabb.nl (dossier: financiën) staat een uitgebreid artikel over de pilot. Daarbij vindt u ook antwoorden op de vragen die daarover nog steeds leven. Informatie: Bé Keizer, 06-22939674, [email protected]

Verzekeren tegen ziekteverzuim Nu de sluitingsdatum voor de aanmelding van de pilot vervangingsbekostiging van 1 februari 2009 nadert, neemt de belangstelling voor de mogelijkheden van verzekering in dat kader toe. Financieel adviseur Bé Keizer van VOS/ABB geeft een toelichting. Voor zover bekend zijn er twee verzekeraars die een aanbod hebben geformuleerd specifiek gericht op de pilot vervangingsbekostiging. De ene verzekeraar is het Risicofonds, dat al langer bekend is in en met het onderwijs (en sinds kort eigendom is van Achmea). Het andere concern is Loyalis, ook een bekende in onderwijsland. In de brief die het Risicofonds aan de schoolbesturen heeft gestuurd wordt het volgende aangegeven: 'U kunt ervoor kiezen eigen risicodrager te worden. Speciaal voor de pilots hebben wij een nieuwe conventionele verzekering ontwikkeld, met een op uw eigen verzuim afgestemde premie en keuze in het aantal dagen eigen risico (wachtdagen). Ook bieden wij een stop loss-verzekering aan, waarbij u alleen verzekerd bent voor calamiteiten. Kortom, genoeg mogelijkheden voor een oplossing die het best bij u past.' Voor meer informatie wordt verwezen naar de eigen website www.risicofonds.nl. Begin december is Loyalis gekomen met een brief aan de schoolbesturen, waarin wordt verwezen naar uitvoerige informatie op de eigen website www.loyalis.nl.

3

Nieuwsbrief PO nr. 1 – 5 januari 2009 Uit de brief van Loyalis: 'Loyalis heeft een nieuwe aantrekkelijke verzuimverzekering; speciaal voor het primair onderwijs. De Loyalis Verzuimverzekering heeft een scherpe premie en biedt veel voordelen: - u beïnvloedt zelf uw premie, - u kunt alle financiële risico’s afdekken, of - u kunt tot een bepaalde hoogte zelf de kosten van het verwachte verzuim dragen.' Loyalis heeft een brochure uitgebracht over de mogelijkheden die het concern biedt aan het primair onderwijs. In dit bericht op www.vosabb.nl (dossier: Financiën) staat een link naar deze brochure. U vindt in het websitebericht ook een link naar meer online informatie van Loyalis. Informatie: Bé Keizer, 06-22939674, [email protected]

Toelichting op definitief Controleprotocol 2008 Financieel adviseur Reinier Goedhart van VOS/ABB heeft een toelichting geschreven op het definitief Controleprotocol 2008, zoals dat op de website van CFI staat. In de toelichting gaat Goedhart in op de belangrijkste veranderingen in dit protocol. Het gaat over Europees aanbesteden, huisvesting van het primair onderwijs en het leerlingenvervoer in deze sector. De toelichting van Goedhart staat in de rechterkolom van dit bericht op www.vosabb.nl (dossier: Financiën). In het websitebericht staat een link naar het Controleprotocol. Informatie: Rienier Goedhart, 06-30049660, [email protected]

Londo-brochures voor het basisonderwijs en (V)SO De nieuwe Londo-brochures voor het basis- en (voortgezet) speciaal onderwijs zijn gepubliceerd. Deze brochures, in een enigszins uitgebreide versie, staan in de rechterkolom van dit bericht op www.vosabb.nl (dossier: Financiën). Nadat elk jaar in oktober de regeling is gepubliceerd voor de bekostiging van de materiële instandhouding (beter bekend als de Londo-bekostiging) worden de voorlichtingspublicaties voor het basis- en speciaal onderwijs gepubliceerd. Hierin wordt nader ingegaan op de normen van deze bekostiging. Inmiddels zijn deze

4

Nieuwsbrief PO nr. 1 – 5 januari 2009 publicaties voor het basisonderwijs respectievelijk het (voortgezet) speciaal onderwijs uit. In de rechterkolom van dit bericht op www.vosabb.nl (dossier: Financiën) staan deze publicaties, die net wat uitgebreider en gedetailleerder zijn dan die van CFI. Ook is een aantal fouten hersteld, bijvoorbeeld in de tabel van de groepsafhankelijke bedragen per vierkante meter. Ook zijn de bedragen voor het gebouwenonderhoud en het meubilair meer gespecificeerd. Informatie: Bé Keizer, 06-22939674, [email protected]

Kamer akkoord met rijksbekostiging leraren g/hvo De rijksoverheid bekostigt vanaf het schooljaar 2009-2010 leraren godsdienstig en humanistisch vormingsonderwijs (g/hvo) op openbare basisscholen. VOS/ABB en 19 andere organisaties hebben jarenlang gepleit voor rijksbekostiging van docenten g/hvo. Een meerderheid in de Tweede Kamer steunde een amendement van de leden Jan Jacob van Dijk van het CDA, Margot Kraneveldt van PvdA en Arie Slob van de ChristenUnie. Daarmee komt structureel 10 miljoen euro per jaar beschikbaar voor leraren g/hvo. Voor het kalenderjaar 2009 is 5 miljoen euro beschikbaar. Tot nu toe krijgen docenten g/hvo doorgaans een vrijwilligersvergoeding van de verschillende levensbeschouwelijke organisatie waaraan zij zijn verbonden. Deze organisaties zijn hiervoor afhankelijk van gemeentelijke subsidies. De laatste jaren zijn er echter steeds meer gemeenten die deze subsidies uit bezuinigingsoverwegingen afschaffen. Net als andere leraren moeten docenten g/hvo voldoen aan de bekwaamheidseisen van de Wet op de Beroepen In het Onderwijs (Wet BIO). De samenwerkende organisaties werken aan de professionalisering van de leraren g/hvo. Daartegenover komt nu een deugdelijke bekostiging te staan. 'Wij zijn zeer verheugd dat hiermee het voortbestaan van kwalitatief hoogwaardig gvo en hvo op openbare basisscholen is gewaarborgd', zo luidt de gezamenlijke reactie van VOS/ABB en de overige organisaties. Uitzendbureau De komende tijd wordt er gewerkt aan soort uitzendbureau waar openbare scholen kunnen vragen om een docent van de gewenste richting. VOS/ABB is actief bij dit proces betrokken, onder meer om de administratieve belasting voor de scholen zoveel mogelijk te beperken. Informatie: Ritske van der Veen, 06-22939677, [email protected]

5

Nieuwsbrief PO nr. 1 – 5 januari 2009

Hoe effectief is de exploitatie van uw school? VOS/ABB en bureau Hevo zijn een nieuw benchmarkonderzoek begonnen naar de exploitatiekosten van schoolgebouwen in het primair en voortgezet onderwijs. Ook u kunt hieraan meedoen! Aan de hand van het onderzoek moet duidelijk worden hoe uw school presteert op gebied van exploitatie. Voor veel scholen is dit een lastige vraag, omdat het moeilijk is om de exploitatie te vergelijken met andere scholen vanwege het ontbreken van kengetallen. Wilt u met uw school deelnemen aan het benchmarkonderzoek exploitatiekosten van schoolgebouwen 2008? Stuur dan een e-mail naar [email protected] of neem voor meer informatie telefonisch contact op met Willem-Jan Adriaanssen, marktdomeinleider PO/VO: 073-6409511. In 2007 is al een eerder benchmarkonderzoek uitgevoerd. De afzonderlijke rapporten voor het primair en voortgezet onderwijs kunnen bij Hevo worden besteld (15 euro per stuk inclusief verzendkosten). Kijk voor meer informatie op www.hevo.nl (Publicaties>Boeken) of mail naar [email protected].

Minder schoolbranden tijdens jaarwisseling Tijdens de jaarwisseling zijn verscheidene schoolgebouwen door brand ernstig beschadigd. Maar de situatie minder ernstig dan tijdens de vorige jaarwisseling, toen er brand was in zeker 23 schoolgebouwen. In Rotterdam-Crooswijk werd de kleuterlocatie van de islamitische basisschool Noen door brand verwoest. De naastgelegen locatie van openbare basisschool De Waaier raakte door de brand beschadigd. In Dordrecht woedde brand in het gebouw waarin openbare basisschool De Griffioen is gevestigd. Het kinderdagverblijf in het pand ging verloren. Er was in de nieuwjaarsnacht ook brand in christelijke basisschool De Tweestroom in Hendrik-IdoAmbacht. In de stad Groningen werd tijdens de jaarwisseling brand gesticht in een locatie van het Centrum Vakopleiding. In Etten-Leur brandde een lokaal van de rk-basisschool De Troubadour uit. In Gorinchem was brand bij sbo De Rotonde. In Alkmaar konden politie en brandweer voorkomen dat er brand werd gesticht in sbo De Piramide. In Apeldoorn werd op zondag 28 december brand gesticht in de vestiging Mheenpark van het Veluws College. Op dinsdag 30 december brandde een lokaal uit van de rooms-katholieke basisschool Jeroen in Den Haag. De oorzaak was vuurwerk.

6

Nieuwsbrief PO nr. 1 – 5 januari 2009 VOS/ABB heeft geen informatie kunnen achterhalen over eventuele andere schoolbranden elders in het land. Vorige jaarwisseling ernstiger Tijdens de vorige jaarwisseling was de situatie ernstiger dan nu. Toen registreerde Centraal Beheer Achmea 23 schoolbranden. Dat was voor de verzekeraar reden om dit jaar aan het begin van de kerstvakantie opnieuw een oproep te doen om scholen uit te rusten met brandwerende sprinklerinstallaties. De verzekeraar zegt dat de meeste gemeenten ten onrechte afzien van het installeren van sprinklerinstallaties in scholen, omdat die te duur zouden zijn.

Kabinet steunt voorstel Goed onderwijs en bestuur Het kabinet heeft ingestemd met het wetsvoorstel Goed onderwijs en goed bestuur. Dat is bekend geworden na de laatste ministerraad voor de kerstvakantie. Het wetsvoorstel van de staatssecretarissen Sharon Dijksma en Marja van Bijsterveldt van OCW zal in de praktijk betekenen dat het kabinet eerder kan ingrijpen bij schoolbesturen als die slecht onderwijs leveren. Met het wetsvoorstel kan de overheid de bekostiging van een basis- of vo-school beëindigen als de kwaliteit van het onderwijs onder de maat blijft. In de huidige wetgeving zijn daar volgens het kabinet nog onvoldoende mogelijkheden toe. In het wetsvoorstel is de minimumkwaliteit vastgelegd waaraan elke school moet voldoen. Ook zijn de procedures vastgelegd die de Inspectie van het Onderwijs en vervolgens de minister van OCW volgt. Het wetsvoorstel geeft OCW de mogelijkheid een schoolbestuur een aanwijzing te geven als er sprake is van bestuurlijk wanbeheer. Als de aanwijzing niet wordt opgevolgd, kan het bestuur een financiële maatregel verwachten. In het wetsvoorstel staat ook dat bestuur en intern toezicht van elkaar moeten worden gescheiden en dat er zowel in het primair als voortgezet onderwijs een gedragscode voor goed bestuur moet komen. Informatie: Klaas te Bos, 0348-405227, [email protected]

7

Nieuwsbrief PO nr. 1 – 5 januari 2009

Advies over referentieniveau voor taal en rekenen Basisniveaus voor verschillende momenten in de schoolloopbaan moeten zorgen voor een betere overgang van het primair naar voortgezet onderwijs. Dat staat in een advies van de PO-Raad en VO-raad aan de staatssecretarissen Sharon Dijksma en Marja van Bijsterveldt van OCW. De basisniveaus die beide koepelorganisaties in het funderende onderwijs adviseren, moeten er ook toe leiden dat de overgang van het voortgezet onderwijs naar het beroeps- en hoger onderwijs wordt gestroomlijnd. Het gaat specifiek over referentieniveaus voor taal en rekenen. De nadruk ligt op doorlopende leerlijnen. De referentieniveaus moeten gekoppeld worden aan een leerlingvolgsysteem. De PO-Raad en VO-raad stellen dat de referentieniveaus taal en rekenen snel kunnen worden ingevoerd, mits dat op verantwoorde wijze gebeurt. De focus moet blijven liggen op taal en rekenen. Dat betekent dat er geen nieuwe opdrachten bij mogen komen. Ook willen de koepelorganisaties dat de overheid de aanschaf van aangepaste diagnostische toetsen en leermiddelen mogelijk maakt, evenals de professionalisering van docenten, schoolleiders en bestuurders. In het advies staat bovendien dat dat er leerlingvolgsystemen moeten komen over de verschillende onderwijssectoren heen. Eindtoets naar juni De PO-Raad pleit daarnaast voor een onderzoek naar het verplaatsen van de eindtoets in het basisonderwijs van februari naar juni. Zo zou er meer tijd kunnen ontstaan om gestelde doelen te behalen. Bovendien zou een late eindtoets kunnen leiden tot een betere aansluiting van het primair op het voortgezet onderwijs. In dit bericht op www.vosabb.nl (dossier: Kwaliteit) staat een link naar de online versie van het rapport.

Kabinet steunt plan voor meer en betere voorscholen Het kabinet heeft ingestemd met het wetsvoorstel Ontwikkelingskansen door kwaliteit en educatie van staatssecretaris Sharon Dijksma van OCW. Het voorstel voorziet in meer en betere voorschoolse educatie in de kinderopvang en peuterspeelzalen. Als de wet op 1 augustus 2010 in werking treedt, ligt de verantwoordelijkheid voor goede voorschoolse educatie bij de gemeenten. Peuterspeelzalen en kinderopvang moeten op dit gebied meer met elkaar gaan samenwerken. Kwalitatief hoogstaande voorschoolse educatie moet er onder meer voor zorgen dat kinderen de basisschool binnenkomen met voldoende kennis van de taal.

8

Nieuwsbrief PO nr. 1 – 5 januari 2009 Meer informatie staat in het pdf-document in de rechterkolom van dit bericht op www.vosabb.nl (dossier: Achterstandenbeleid>VVE). Informatie: Anna Schipper, 0348-404807, [email protected]

Partners in onderwijsopbrengst In het onderwijs moet beter worden vastgelegd wat de leeropbrengsten moeten zijn. Dat is een van de adviezen uit het rapport 'Partners in onderwijsopbrengst' dat de Onderwijsraad heeft uitgebracht. De Inspectie van het Onderwijs stelde in het onderwijsverslag in 2008 dat het primair en voortgezet onderwijs te weinig aandacht hebben voor leeropbrengsten. Dat was directe aanleiding voor het advies van de Onderwijsraad. De raad stelt nadrukkelijk dat de school samen met leraren, ouders en leerlingen verantwoordelijk zijn voor de leeropbrengsten. In dit kader wordt een zogenoemde stimuleringsladder gepresenteerd om samen het onderwijs meer opbrengstgericht te maken. Best practices De Onderwijsraad stelt voor om schoolbesturen te verplichten om geanonimiseerde informatie over leerlingprestaties beschikbaar te stellen aan andere besturen. Op die manier zouden best practices beter kunnen worden verspreid. De raad stelt ook een onderzoek voor naar de tijdsbesteding door jongeren. Zo zou duidelijk moeten worden hoeveel tijd leerlingen aan onderwijs en andere bezigheden besteden. Ook moet worden onderzocht of ouders tevreden zijn over de onderwijsprestaties. Op de website van de Onderwijsraad staat de samenvatting van het onderzoek. Het is ook mogelijk daar de integrale versie te downloaden. Informatie: Sicco Baas, 0348-405231, [email protected]

Onderwijs en maatschappelijke verwachtingen Scholen moeten zelf kunnen bepalen in hoeverre ze maatschappelijke taken op zich nemen die bovenop de kerntaak van het onderwijs komen. Dat stelt de Onderwijsraad in het advies 'Onderwijs en maatschappelijke verwachtingen'. De Onderwijsraad stelt dat de afgelopen jaren veel maatschappelijke taken op de scholen zijn afgekomen, zoals de zorg voor veiligheid, het tegengaan van segregatie en het voorkomen van overgewicht bij leerlingen. De raad stelt duidelijk dat dergelijke

9

Nieuwsbrief PO nr. 1 – 5 januari 2009 taken altijd als aanvullend moeten worden gezien op de kerntaak van het onderwijs, namelijk kwalificatie en socialisatie. Het is volgens de Onderwijsraad nadrukkelijk aan de scholen zelf om te bepalen of zij extra taken op zich willen nemen. Hierbij maakt de raad onderscheid tussen drie soorten schooltypen: 1. De multifunctionele school, die naast onderwijs allerlei diensten aanbiedt gericht op ontspanning en opvang; 2. De sobere school, die zich richt op de wettelijke functie van het onderwijs om leerlingen te kwalificeren en socialiseren; 3. De netwerkschool, die bij de uitvoering van extra taken samenwerking zoekt met externe partners. De Onderwijsraad spreekt geen voorkeur uit voor een van de schooltypen. De scholen moeten volgens de raad zelf kunnen bepalen wat zij met de extra taken doen die op hen afkomen. Op de website van de Onderwijsraad kunt u de samenvatting en de integrale versie van het onderzoeksrapport downloaden.

Vacatures Directeur openbare basisschool in Mijnsheerenland Lid centrale directie Raayland College in Venray Meer informatie over deze vacatures staat op www.vosabb.nl (homepage>Personeel gezocht).

10