Verklaring van Dresden « Gemeenschappelijke Aanbevelingen voor de Huidbescherming in de Kapperssector in Europa»
SafeHair 28 september 2010 Common Health and Safety Development in Professional Hairdressing in Europe (SafeHair)
SafeHair Intentieverklaring Preambule (1) Volgens het verslag “ Occupational skin diseases (OSD) and dermal exposure in the EU - EU-25”, 2008 uitgaande van het Europees Gezondheidsobservatorium van het Europees Agentschap voor Veiligheid en Gezondheid op het Werk vormen de beroepshuidziekten het op één na meest frequent voorkomende gezondheidsprobleem in Europa, (2) De kosten verbonden aan de beroepshuidziekten lopen in de Europese Unie op tot ongeveer 5 miljoen Euro per jaar. (3) Het kappersberoep wordt bijzonder zwaar getroffen omwille van de blootstelling van de huid aan irriterende en toxische chemische producten. (4) Preventie is een bepalende factor bij de terugdringing van de bewezen beroepshuidziekten en van de kosten daarvan voor het gezondheidssysteem. (5) De bij het sociaal overleg betrokken sociale partners nemen zich voor samen bij te dragen aan de preventie van de gezondheidsrisico’s in de kapperssector. (6) De intentieverklaring houdt rechtstreeks verband met “artikel 5 betreffende het gebruik van producten, de bescherming van de huid en van de ademhalingswegen” van de Europese Kaderovereenkomst ter voorkoming van gezondheidsrisico’s in de kapperssector. Artikel 1 – Doelstellingen (1) De beroepshuidziekten in de kapperssector moeten overal in Europa worden teruggedrongen. (2) De preventiemaatregelen tegen beroepsziekten in de kapperssector moeten op Europese schaal worden geharmoniseerd. (3) Uitgaande van de via sociaal overleg tot stand gekomen Europese “Kaderovereenkomst ter voorkoming van gezondheidsrisico’s in de kapperssector” en uitgaande van het akkoord van
de sociale partners in het kader van het door de Europese Unie gefinancierd project inzake de “Ontwikkeling van gemeenschappelijke aanbevelingen ter bescherming van de gezondheid en de arbeid in de kapperssector in Europa” (Common health and safety development in professional hairdressing in Europe - SafeHair 2009-2010), worden in de volgende 5 domeinen tenuitvoerleggingcriteria opgesteld die de vorm aannemen van actieaanbevelingen: -Identificatie en inclusie van de betrokken sleutelactoren en -instellingen (artikel 2) - Strategieën voor informatieverspreiding (artikel 3) - Initiële beroepsopleiding en voortgezette opleiding, leerlingwezen en kennistoetsing (artikel 4) - Terbeschikkingstelling en gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (artikel 5) - Acties ten behoeve van de producenten en de fabrikanten van cosmetica (artikel 6)
Artikel 2 – Identificatie en inclusie van de betrokken sleutelactoren en -instellingen (1) De op nationaal vlak betrokken sleutelactoren en -instellingen (bij voorbeeld: de sociale verzekeringsinstellingen, de instellingen voor ongevallenverzekering, de vertegenwoordigers van de cosmeticabedrijven, het Ministerie van Onderwijs) zouden actief bij de strategieën ter voorkoming van beroepshuidziekten moeten worden betrokken. (2) Voor de informatieverspreiding moeten de Europese netwerken worden ingeschakeld (bij voorbeeld het Europees netwerk voor Onderwijs en Opleiding inzake Veiligheids- en Gezondheidsbescherming op het Werk [ENETOSH], COLIPA (European Cosmetics Association), UNI Europa, Hair and Beauty, Coiffure EU). (3) Alle verstrekkers van beroepsopleidingen, via schoolse weg of via het leerlingwezen, en van voortgezette opleiding (inzonderheid: de vakbonden van leerkrachten, het Ministerie van Onderwijs, de werkgevers- en werknemersverbonden, de cosmeticabedrijven) moeten worden gesensibiliseerd rond het thema van de huidbescherming, zodat zij het thema opnemen in hun referentiesystemen en mededelingen. Artikel 3 –Strategieën voor Informatieverspreiding (1) De kappers moeten in het kapsalon makkelijk toegang krijgen tot inlichtingen i.v.m. de reglementering inzake huidbescherming (bij voorbeeld op de internetsites van de kappersverbonden, via rondzendbrieven aan de kappers, via de ziekteverzekeringsinstellingen, of nog via de leveranciers van modeartikelen, de cosmeticafabrikanten). (2) De informatie over huidbescherming moet er in een korte, duidelijke en beknopte, geïllustreerde boodschap in aan bod komen (ook onder de vorm van slogans) zodat ze tijdens het werk kan worden gelezen en toegepast. (3)De informatie moet worden toegespitst op elke groep apart, volgens het opleidingsniveau (leerling, ervaren kapper, manager of ondernemingshoofd), volgens het juridisch statuut (werkgever, werknemer) en rekening houdend met het salonconcept (het klantenprofiel)
Artikel 4 – Beroepsopleiding en voortgezette opleiding, leertijd en kennistoetsing (1) Het thema van de huidbescherming zou een basisonderwerp moeten zijn en het zou een integraal onderdeel moeten worden van de beroepsopleiding en van de voortgezette opleiding. (2) Het thema van de huidbescherming moet geregeld worden herbekeken en uitgediept tijdens de diverse fasen van de kappersopleiding: initiële opleiding en voortgezette opleiding. Bij de examens moet voor dit onderwerp een significante plaats moeten worden ingeruimd bij de beoordeling van de kandidaat. (3) Bij publieke evenementen en promotieacties ten behoeve van het kappersbedrijf
(public relations) zou het accent moeten komen te liggen op de correcte wijze waarop de huid moet worden beschermd bij het uitoefenen van het kappersberoep. (4) Voor de leerkrachtenopleiding in Europa moet worden uitgegaan van geharmoniseerde kwaliteitscriteria waarin wordt uitgegaan van de vier door het ENETOSH bepaalde competentiedomeinen overeenstemmend met de niveaus van het Europees certificeringskader. (5) De diverse partijen zouden nuttig bij de opleiding moeten worden betrokken ten einde de kloof te dichten tussen de theorie en de praktijk De personen die aan de opleiding meewerken (theorie- en praktijkleraren, tutors) zouden moeten samenwerken om de passende maatregelen inzake arbeidsveiligheid aan te reiken onder de vorm van beschermingsstrategieën. . Artikel 5 – Terbeschikkingstelling en gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (1) De voor de diverse handelingen specifieke persoonlijke beschermingsmiddelen (aan die handelingen aangepaste beschermingshandschoenen, beschermings- en huidverzorgingscrèmes, de gebruiksaanwijzing inbegrepen, zouden op de diverse plekken in het kapsalon, i.e. in de personeelslokalen, de personeelstoiletten, in de caddies, bij de mengtafels en bij de wasbekkens permanent ten behoeve van de kapper ter beschikking moeten staan. (2) De kappers zouden beschermingshandschoenen moeten dragen bij alle types nat werk, inzonderheid bij het wassen van het haar (3) De kappers zouden, naargelang van de handelingen, verschillende soorten beschermingshandschoenen moeten dragen (nat werk, gebruik van producten, schoonmaak) ; alle kappershandelingen die een weerslag hebben op de gaafheid van de huid moeten aldus met wegwerphandschoenen voor eenmalig gebruik worden uitgevoerd. Voor het nat werk, het shampooën, het wassen en de schoonmaak mogen echter herbruikbare handschoenen worden gedragen. (4) Tijdens de pauzes en na het werk, zouden huidverzorgingsproducten moeten worden aangebracht ter regeneratie van de natuurlijke huidbeschermende barrière; de verzorgingscrèmes kunnen niet worden gebruikt ter vervanging van het dragen van beschermingshandschoenen. (5) Om langdurig en herhaald contact te voorkomen met voor de huid agressieve stoffen die irritaties en allergische reacties kunnen veroorzaken, zou de werkgever moeten zorgen voor persoonlijke beschermingsmaatregelen en voor afwisseling tussen droog en nat werk. De werknemers zouden zich aan deze veiligheidsregels moeten houden. (6) De opleiding van de werknemers m.b.t de.maatregelen inzake arbeidsveiligheid (inzonderheid rond droog werk en het gebruik van kappersproducten) zou te minste eenmaal per jaar moeten worden georganiseerd of bij de invoering van nieuwe producten en ter gelegenheid van een indiensttreding (7) Eigenaars van een kapperssalon moeten over een goede kennis beschikken van de arbeidsbeschermingsmaatregelen. Artikel 6 – Acties ten behoeve van de fabrikanten en de producenten van cosmetica (1) De ondertekenaars blijven verder ijveren voor de versterking van de Europese maatregelen ten behoeve van het onderzoek naar de voor de huid minst schadelijke producten. (2) De ondertekenaars stellen voor dat de fabrikanten van shampoos en kleurspoelingen aan hun producten aangepaste beschermingshandschoenen leveren.
De Verklaring werd aangenomen door 34 vertegenwoordigers (werkgevers, werknemersorganisaties, de sociale instellingen, researchcentra) van 12 Europese landen: België Denemarken Duitsland Frankrijk Kosovo Malta Nederland Oostenrijk Slovenië Turkije Verenigd Koninkrijk Zwitserland
Dresden (Duitsland), 28. september 2010
Bijlage: Consignes en formulieren ten behoeve van de tenuitvoerlegging in elk land De formulieren moeten worden ingevuld en verspreid door gekwalificeerde personen zodat zij terechtkomen bij de professionals uit de kapperssector, bij voorbeeld door de publicatie ervan op de homepage van de internetsite van de werkgevers- en werknemersverbonden of aangebracht op in het oog springende plekken in de winkels voor kappersartikelen. De originelen van de ingevulde formulieren kunnen aan de beroepsscholen voor kappers worden teruggestuurd en aldaar aan de leerlingen worden uitgedeeld. Deze kunnen de informatie dan meenemen naar het kapsalon waar zij actief zijn en aldus zorgen voor de verspreiding ervan.Bovendien is een samenwerking met het Ministerie van Werk wenselijk. De informatie kan ook worden verstrekt via een ‘startkit’ die bij de creatie van elke onderneming zou worden bezorgd. Overzicht van de formulieren: Formulier 1 Terbeschikkingstelling van informatie over de huidbeschermingsproducten Formulier 2 Terbeschikkingstelling van informatie over de huidbeschermingsproducten Formulier 3 Identificatie en aanwerving van de sleutelactoren Formulier 4 Voorlichtingsformulier over het aanbod inzake leerlingwezen en voortgezette opleiding betreffende huidbescherming Formulier 5 Verspreidingsstrategieën
Formulier 1 Terbeschikkingstelling van informatie over de huidbeschermingsproducten
Bevoorradingsbronnen Waar koop je beschermingshandschoenen voor diverse doeleinden? (aanvinken wat past, voorbeelden geven of de naam van gesprekspartners ter plekke) □ Kleinhandel (drogisterijen, doe-het-zelfzaken) : □ Kappersspeciaalzaken : □ Groothandel : □ Handschoenfabrikanten : □ Ongevallenverzekeraars : □Kassen voor Beroepsziekten : □ Apotheken: □ Cosmeticafabrikanten : □ On line winkels (internet) : □ Andere : Waar koop je huidbeschermings- en huidverzorgingsproducten ? (aanvinken wat past, voorbeelden geven of de naam van gesprekspartners ter plekke) □ Kleinhandel (drogisterijen, doe-het-zelfzaken) : □ Kappersspeciaalzaken : □ Groothandel : □ Handschoenfabrikanten : □ Ongevallenverzekeraars : □ Kassen voor Beroepsziekten : □ Apotheken: □Cosmeticafabrikanten : □ On line winkels (internet) : □ Andere : Selectiecriteria voor beschermingshandschoenen 1) De werkgever verstrekt aangepaste beschermingshandschoenen die door de werknemers moeten worden gedragen bij het uitvoeren van de volgende taken: o Kleurspoelingen, het aanbrengen van meches en van kleuringen; het controleren van het resultaat inbegrepen o Emulgerende eindspoelingen o Permanents en fixatie ; de testpacks inbegrepen o Voorbereiden, mengen en overgieten van gevaarlijk stoffen o Wassen van het haar o Schoonmaken met water of ontsmetting van de toestellen, van het werkalaam, de instrumenten en de lokalen. (2) De keuze en het gebruik van beschermingshandschoenen moeten beantwoorden aan de volgende criteria:
o De handschoenen moeten bestand zijn tegen scheikundige stoffen: norm DIN EN 374, met een bekerglas of een erlenmeyer als symbool. o Zij moeten resistent zijn o Zij moeten van dezelfde maat zijn als de handmaat o Zij moeten voldoende lang zijn om ook de polsen te beschermen (3) Wegwerphandschoenen voor eenmalig gebruik moeten worden gebruikt voor handelingen met scheikundige stoffen. Zij moeten na gebruik worden weggeworpen en mogen zeker niet worden hergebruikt.
Formulier 2 Terbeschikkingstelling van informatie over de huidbeschermingsproducten Gebruik van beschermingshandschoenen: Ηandschoenen voor eenmalig gebruik versus herbruikbare handschoenen Aan- en uittrekken van de handschoenen Κeuze in functie van de uit te voeren handelingen Preventie van de negatieve occlusie-effecten Gebruik van huidbeschermings- en huidverzorgingscrèmes (geïllustreerde gebruiksaanwijzing) Risico-evaluatie Welke informatiebronnen inzake risico-evaluatie zijn er? Geef aan welke instellingen buiten de onderneming, of de externe dienstverleners of het gekwalificeerd personeel binnen de onderneming (personeel opgeleid in arbeidsveiligheid), ertoe in staat zijn een risico-evaluatie uit te voeren.
Formulier 3 Identificatie en aanwerving van sleutelactoren Wie kan/moet ik ertoe aanzetten om de beschermingsmaatregelen te steunen en te promoten? Welke beschermingsmaatregelen zijn reeds goed ingeburgerd? Sleutelactoren
mogelijke rol
benaming van de instellingen
Werkgeversverbonden Informatieverspreiding en toe-eigening door de doelgroepen Werknemersbonden Informatieverspreiding en toe-eigening door de doelgroepen COLIPA Gesprekspartner voor de Europese cosmeticanijverheid; samenwerkingsinspanningen zodat huidbescherming de norm wordt in de productbeschrijving en een thema in het aanbod aan voortgezette opleiding van de fabrikanten. Incitements via pull marketing. ENETOSH Hulp bij schepping/voorstelling/aanbod van pedagogische voortgezette opleidingsunits rond gemeenschappelijke Europese thema’s. Verspreiding via de netwerken Fabrikanten van cosmetica Sensibilisering rond deze thema’s en samenwerkingsinspanningen zodat huidbescherming een norm wordt in de productbeschrijving en een thema in het aanbod aan voortgezette opleiding van de fabrikanten. Incitements via pull marketing.
Leerkrachtenbonden Sensibilisering rond het thema huidbescherming in de leerkrachtenopleiding. Ministeries van Werk, van Gezondheid en /of van Onderwijs Hulp bij de tenuitvoerlegging (bij voorbeeld in het geval van het Ministerie van Onderwijs publicatie van instructies zodat de huidbescherming in de programma’s voldoende aan bod zou komen.
Instellingen voor voortgezette opleiding Sensibilisering rond de thema’s
Beroepsziekten- en ongevallenverzekeraars Opleidingsaanbod voor de diverse doelgroepen, opzetten van voorlichtingsupports, van directe betekenis omwille van kostenbesparing.
Personen die model kunnen staan/personaliteiten Informatieverspreiding, reclame, rolmodel, toe-eigening door de doelgroepen (bij voorbeeld. Boris Entrup voor BGW in Duitsland)
Formulier 4 Voorlichtingsformulier over het aanbod inzake leerlingwezen en voortgezette opleiding inzake huidbescherming Welk aanbod inzake beroepsopleiding en voortgezette opleiding betreffende beschermingsmaatregelen bestaat er in uw land? Waar zijn er lacunes? Zijn er mogelijkheden tot synergie, bij voorbeeld met de verzekeringsmaatschappijen, de vakbonden, die inzonderheid reeds voorlichtingsbrochures hebben samengesteld?
Formulier 5 Verspreidingsstrategieën Hoe kan de informatie m.b.t. de beschermingsmaatregelen de kappers bereiken? Bij het samenstellen van informatiemiddelen ten behoeve van de professionals uit de kapperssector moeten de volgende beginselen worden nageleefd: KISS Keep it short and simple (Hou het kort en eenvoudig) Slogan : No gloves no glory (Geen handschoenen geen glorie) Aangepast aan de leeftijdsgroepen Rekening houden met de standpunten van de werknemer en de werkgever Evenwichtige verdeling tussen het inhoudelijke en het ludiek aspect, makkelijk leesbaar en begrijpelijk Zich toepsitsen op de positieve aspecten De inhoud moet permanent worden geactualiseerd en beantwoorden aan de huidige stand van het wetenschappelijk onderzoek.