• Informatie- en opinieblad voor actieve SP-leden Verschijnt 12keer per jaar, derde jaargang nummer 7, 20 september 2001
Verkiezingen centraal op Partijraad . en in Spanning • • (I
• •
nieuwe leus programma 'radicaal én realistisch' Kamerkandidaten 2 tot en met 15 deelname raadsverkiezingen vastgesteld uitstekende vooruitzichten!
NEE t~gen
n1euwe roep om
gastarbeid
Verbijstering over ramp VS
· ~ ...... .I . . . . . . . . . ....
•
Ineens anders Soms is de wereld ineens anders. Zoals na de verbijsterende aanslagen op New Vork en Washington op 11 september. Wat er allemaal uit zal voortvloeien, weet geen mens. Wij ook niet. In een verklaring hebben we meteen onze afschuw over het gebeurde uitgesproken en ons medeleven met alle getroffen Amerikaanse burgers. Die staat elders in Spanning. Via onze website en De Tribune kun je blijven volgen wat we verder doen naar aanleiding van nieuwe ontwikkelingen. In eigen land begint het laatste parlementaire jaar voor Paars 2 - en onze oppositie tegen de neoliberale regeringspolitiek. We zijn klaar voor de afrekening. In deze Spanning vind je de hoofdlijnen van ons ontwerp-verkiezingsprogramma. Daarin zeggen we wat wij kunnen met de beschikbare middelen. In de campagne gaan we onze voorstellen aan de kiezers voorleggen. En onze opponenten mogen proberen aan te geven waarom zij niet willen wat wij kunnen. Al onze leden nodigen we uit om kritisch naar onze plannen te kijken en zo nodig commentaar te leveren. Je kunt in deze Spanning ook kennis maken met de top-15-kandidaten met wie we als partij de verkiezingen ingaan. Vertrouwd én verrassend zou ik onze kandidaten voor onze nieuwe, grotere Kamerfractie willen aanduiden. Jong en wat ouder, in leeftijd en partijjaren, evenveel vrouwen als mannen achter lijsttrekker Jan Marijnissen, met algemene politieke kennis en kennis en kunde op specifieke terreinen, die we in een grotere fractie ook hard nodig hebben. Ik hoop dat je snel kennis zult maken met een of meer van onze kandidaten. Ik weet het zeker: we hebben voortreffelijk vlees in de kuip . Tot slot: in december gaan we demonstreren in Brussel, tegen de neoliberale globalisering en de Europese uitwerking daarvan in de EU. En voor een wereld die eerlijker en beter in elkaar steekt en waarin de voedingsbodem voor krankzinnige zaken zoals de massamoord van 11 september effectief bestreden wordt.
2
Kamerleden en andere SP'ers schrijven regelmatig interessante opinie artikelen in dag- en vakbladen. Spanning geeft in elke uit· gave een overzicht van de recente opinies. De artikelen zelf kun je vinden op Internet (http:j j www.sp.nljtegenstjtheoriejopinies). Je kunt ze ook telefonisch bestellen bij Jolanda Bottse en Marga Berendse (010 243 55 55). Noem dan wel het codenummer van het artikel dat je wilt hebben.
Cursus lokale politiek, deel 5 29 september Schiedam 6 oktober Oss 27 oktober Zwolle
Stoomcursus lokale Politiek 24 oktober 31 oktober 7 november 14 november Steeds op drie plaatsen, locaties nog niet bekend
Oktoberscholingen 13 oktober Driebergen 20 oktober Driebergen 28 oktober Driebergen
Regioconferenties 3 november Amsterdam (regio Midden) 17 november Eindhoven (Zuid) 24 november Groningen (Noord) (plaatsen en data andere regio's nog niet bekend)
EU-demonstratie 15 december, Brussel
Verkiezingscangres 19 januari Den Bosch
Spanning Spanning verschijnt 12 keer per jaar en is bestemd voor actieve SP-leden. De afdelingen van de SP beslissen wie het blad toegestuurd krijgen. Aan- en afmelden van abonnees: schriftelijk bij de SP-administratie, Vijverhofstraat 65, 3032 SC Rotterdam. Fax (01 0) 243 55 66, e-mail:
[email protected] Spanning wordt uitgegeven onder verantwoordelijkheid van het Partijbestuur van de SP. Eindredactie: Peter Verschuren. Redactie-adres: Vijverhofstraat 65, 3032 SC Rotterdam telefoon (01 0) 243 55 31 fax (01 0) 243 55 65, e-mail:
[email protected]
Spanning • 20 september 2001
Macedoniërs en Albanezen moeten er samen uitkomen Erik Meijer, de Volkskrant 7 augustus 2001 De Macedoniërs moeten zélf kiezen tussen een zuiver Macedonische staat, zonder Albanezen in overheidsfuncties, of deling van de macht. Buitenlandse troepen kunnen de probleem niet duurzaam oplossen.
Kinderen moeten weer buiten kunnen spelen Ag nes Kant, Drentse Courant en het Gronings Dagblad, 22 juni 2001 Hoog tijd om speelruimte voor kinderen op te eisen en een landelijke norm te stellen voor het aantal vierkante meters buiteniii.!M:I speelruimte.
Geen azijnverhalen maar principiële bezwaren Harry van Bommel, Nederlands Dagblad, 16juli 2001 'Roepen dat de tweede fase een mislukking is, doet geen recht aan het onderwijspersoneel dat zijn best doet om van de vernieuwingen een succes te maken,' meent ChristenUnieKamerlid Slob. Van Bommel stelt daar tegenover dat het onderwijs er geen baat bij heeft, als de Kamer problemen verzwijgt. M§,J@
laat het weekend niet halveren! Jan de Wit, Volkskrant, 6 september 2001 Het initiatiefwetsvoorstel om de zondag als rustdag te beschermen, gaat Jan de Wit niet ver genoeg. Hij wil ook de zaterdag als vrije dag betere, wettelijke bescherming geven.
•
Alles uit de kast voor landschapsactie --------~-----------
)
Met 50.00 actiekranten en -kaarten, een aparte website, een debat, een culturele avond en een stnrtmanifestatie trekt de afdelling Groningen alle registers <Jrilen in de strijd tegen de ruimte\·~trspiliing bij de aanleg van de Irieuwe stadswijk Meerstad. 8000 Woningen moeten daar komen, op kavels van gemiddeld zo'n 800 m2 • Wat opvalt, is het Hichte SP-stempel op de actie (~waarvoor een apart comité is ~:pgericht met de naam Minder !Meerstad) en de grote inzet voor 001 'luxe-onderwerp' : het landchap. Hoe zit dat?
Afdelingsvoorzitter Peter Verschuren: 'We maken al jaren een punt van de steeds grotere bouwkavels en toen dit plan kwam, dat echt alles slaat, moesten we dus ook wel fors reageren. En het gaat om méér, dan het kunnen genieten van het landschap. Een publieke zaak, de open ruimte die van iedereen is, wordt geprivatiseerd, en de rekening wordt ook nog eens gepresenteerd aan de samenleving. Als de kavels in Meerstad de helft kleiner worden, scheelt dat het Rijk jaarlijks meer dan 50 miljoen aan inkomsten, vanwege de hypotheekrenteaftrek. Die zaken zijn wel een SP-actie waard. En verder speelt ook mee, dat we met zo' n actie iets toevoegen aan ons imago. We spelen ons hiermee in de kijker van de mensen die minder affiniteit hebben met onze 'traditionele' actieter-
reinen : de sociale dienst, huurdersbelangen, WVO-strijd. En hoe nadrukkelijk je de SP moet noemen, dat is een kwestie van tactiek. We kozen nu voor een apart comité en het achterwege laten van de tomaat om gemakkelijk anderen bij de actie te kunnen betrekken. Dat is gelukt: alle belangrijke
Barbecue voor kandidaten en medewerkers
Deze ballon reist erder dan Reisnet' IHoe zorg je dat een groot prolrlèem, dat veel mensen raakt, smeds opnieuw onder de aandhent komt, zodat je druk blijft oyvoeren? De afdelingen in Zuid-Limburg kampten (en kampen) met die vraag rond het 'VG-vervoer, dat alJerbelablmdst geregeld is. Na onder anere een grote klachtenactie, een node-kaartenactie, bezettingen
om een gesprek af te dwingen en de nodige stampei in de gemeenteraden, organiseerden de afdelingen Heerlen, Brunssum en Landgraaf kort voor de vakantie een hoorzitting. Meer dan tweehonderd woedende WVG'ers en mensen van instellingen vertelden daar hun ervaringen, waarna het gezelschap naar buiten ging om een ballon op te laten onder
milieuorganisaties staan in de krant als een soort comité van aanbeveling en we organiseren een culturele avond met een stuk of tien dichters en schrijvers die geen van allen SP-lid zijn . Of dat ook zo goed gelukt was met een zwaarder SP-stempel, ik weet het niet. En we zeggen en schrijven natuurlijk wél dat Minder Meerstad opgericht is door de SP. Een krant kopte ook: SP verspreidt krant tegen Meerstad. Dus we zijn beslist niet buiten beeld. ' Info: Peter Verschuren telefoon (050) 549 32 20.
'We wilden onze raadskandidaten kennis met elkaar laten maken, en onze vaste medewerkers in het zonnetje zetten,' motiveert voorzitter Jeanny Berg de barbecue die de afdeling op zaterdagmiddag 15 september organiseerde. 'We hebben 92 mensen uitgenodigd, waarvan er zich nu (enkele dagen vóór 15 september) 57 aangemeld hebben, plus een aantal kinderen. Het feestje vindt plaats in een speeltuin, bij slecht weer kunnen we uitwijken naar het gebouwtje dat erbij hoort. ' Is zoiets te betalen voor een SP-afdeling? Berg: 'Jazeker. De kosten zullen uitkomen op 500 tot 600 gulden. En we zetten ook een potje neer waar mensen een vrije gift in kunnen doen.' Info: Jeanny Berg, telefoon (045) 532 00 23.
het motto 'deze ballon reist verder dan Reisnet'. Na de vakantie werd de draad opgepakt met een feestelijke prijsuitreiking plus de bekendmaking dat I 00 procent van de teruggemelde ballonnen verder had gereisd dan mogelijk is met Reisnet Voorzitter Riet de Wit uit Heerlen ziet inmiddels enige beweging in het pro-Reisnetfront, maar merkt ook dat
Spanning • 20 september 2001
steeds meer WVG'ers er helemaal geen vertrouwen meer in hebben en terugvallen op hulp van familie en buren. 'De actiebereidheid is nog steeds heel groot. En dus gaan wij door. We beraden ons er momenteel op, wat na de ballonnen de volgende stap zal zijn.' Info: Riet de Wit, telefoon (045) 571 40 83.
3
. . .... . . f ...... . . . .. lf
•
Snelle en creatieve verkeersactie in Middelburg Week 1: afzetten van de straat en organiseren van allerlei kinderspelletjes. Week 2: met een huif-
kar stapvoets heen en weer rijden, waardoor het verkeer wel langzaam moet rijden. Week 3 is in
Een keuze van het Afdelingsteam uit de vele tips, trucs en te volgen voorbeelden in de maandelijkse afdelingsverslagen. Op vijf LANDGRAAF, die onderaan het afdelingsverslag meldt 'PS. Rinus komt net binnen en heeft weer twee nieuwe leden ingeschreven.' Op vier de afdeling AMSTERDAM, die meldt dat ze inmiddels meer dan 13.000 ondertekende protestkaarten heeft verzameld tegen de sluiting van Het Slotervaartziekenhuis. Op drie staat OSS, die van cultuurmanifestatie Het Vierde Beeld opnieuw een groot succes maakt. Het openluchttheater was veel te klein om de bijna duizend bezoekers een zitplaats te bieden voor het aanstekelijke optreden van Ernesto en Marcellino. Plaats twee is voor HENGELO, die bestuurs-en andere leden mobiliseert om met enkele tientallen plaatselijke organisaties op allerlei gebieden (cultuur, sport, huurdersbelangen, milieu, enz.) te gaan praten over wat zij verwachten van de plaatselijke politiek. Het mes snijdt aan drie kanten: leden worden bij de verkiezingsvoorbereiding betrokken, de gespreksverslagen bieden amunitie voor het programma, en de afdeling legt nieuwe contacten. Op één de afdeling RAALTE, die de weigering van de bibliotheek om een affiche voor Festival Tomaat op te hangen aangreep om bij de gemeente een openbaar plakbord geregeld te krijgen. Dat bord kwam er, en Festival Tomaat kreeg volop publiciteit.
4
voorbereiding: met twee huifkarren vol kinderen naar het gemeentehuis om de verkeeswethouder een petitie aan te bieden. Zo reageerde de afdeling Middelburg op het zoveelste (bijna)ongeluk op een drukke weg waaraan drie scholen liggen, en waar 50 kilometer gereden mag worden. De eerste actie vond plaats op woensdagmiddag, na een incident op dinsdag. Ondanks de korte voorbereidingstijd deden toch 120 kinderen mee. 'De betrokkenheid is geweldig,' vertelt afdelings-
voorzitter Hans Elzinga. 'Onze folders worden op school uitgedeeld, winkeliers uit de straat sponsoren met ijsjes en appels. Iedereen doet mee.' En de gemeente? 'Die is bezig met een onderzoek dat duidelijk moet maken waar 30 en waar 50 kilometer gereden mag worden. De burgemeester zegt dat wij maar moeten wachten wat daar uitkomt. Dat doen we dus niet: 30 kilometer, NU.' Info: Hans Elzenga, telefoon (0118) 637 238.
Praten vult geen gaten In het wegdek hoort geen groot gat te zitten. En zeker niet maandenlang. En dus trok een groep Arnhemse SP'ers begin september gewapend met scheppen en actiemateriaal naar de plek waar wél zo'n gat zit. Onder het motto protest in uitvoering werd het symbolisch gedicht, waarbij borden geplaatste werden met teksten als
Pas op! Slecht beleid! en Praten vult geen gaten. Actieleider Gerrie Elfrink: 'Arnhem heeft wel geld voor prestigeprojecten, maar de riolering valt van ellende uit elkaar. Dat is het probleem . En dat hebben we met de actie duidelijk gemaakt.' Info : Gerrie Elfrink, telefoon (010) 243 55 57.
Nuttige ronde langs de scholen De openbare scholen in Zeist balen er stevig van dat ze voor elke kleine uitgave de hand moeten ophouden bij de gemeente en heel vaak nul op het rekest krijgen. Dat bemerkte de afdeling in haar rondgang langs de scholen. Afdelingsvoorzitter Ben Wiegers: 'We hebben de schooldirecteuren gebeld met de vraag of we eens langs konden komen om te horen wat hen zoal dwarszit. Daar kwam nadrukkelijk dit probleem naar voren. We maken nu de ronde langs de scholen af, en gaan er dan zeker mee aan de slag in de gemeenteraad.' Hoe reageerden de scholen op het SP-verzoek? Wiegers: 'Twee scholen waren er wat huiverig voor om met ons te praten. Maar alle andere gingen er graag op in. En voor ons zijn de gesprekken heel leerzaam.' Info: Ben Wiegers, telefoon (030) 692 04 22.
Spanning • 20 september 2001
Op 6 maart en 15 mei 2002 gaat het erom. Dan maakt de Nederlandse bevolking de balans op van vier jaar landelijke en gemeentepolitiek, en spreekt ze dus ook een oordeel uit over de SP. Voor ons zaak om dat oordeel zo positief mogelijk te laten zijn - zodat we de komende
jaren verstrekt door kunnen gaan. De Partijaad van 8 september stond vrijwel volledig in het teken van de verkiezingen, en de komende tijd zal dat met heel veel zaken binnen de partij het geval zijn. Spanning wil daarbij een nuttig hulpmiddel zijn. Met informatie over procedures en afspraken en vooral met veel inspirerende voorbeelden en praktische tips. Op naar twee klinkende overwinningen!
Spanning • 20 september 2001
5
De bovenste helft van de lijst waarover het verkiezingscangres van 19 januari gaat beslissen, ziet als er volgt uit: 0 Ali Lazrak Geboren in Marokko, in Nederland onder andere werkzaam geweest als fabrieksarbeider, welzijnswerker, journalist en programmamaker. Is al enkele jaren nauw betrokken bij onze pogingen migranten in beweging te krijgen voor echte integratie. Geldt op dit terrein als een autoriteit. VoormaEg ORlid van de NOS en de NPS
0 Fenna Vergeer Vasthoudend en succesvol fractievoorzitter m Provinciale Staten van Zuid-Holland, werkzaam in het onderwijs aan migranten.
0 Arda Gerkens Lid Partijbestuur, werkzaam bij Milieudefensie, oud-afdeEngsvoorzitter Amsterdan1.
tD> Piet de Ruiter Fractievoorzitter gemeenteraad (in één klap van 1 naar 5 zetelsin 1994), werkzaam bij sociale zaken in Den Haag.
oeeo Jan Ma rij nissen, Agnes Kant, Harry van Bommel, Jan de Wit Onze kamerleden worden, binnen en buiten de SP, als erg betrokken en deskundig gezien. Op basis van hun prestaties in de afgelopen jaren worden ze door iedereen aanbevolen, voor een plaats in de absolute top.
0 Krista van Velzen Een activiste die het actiegat kan vullen dat Rem i Poppe achterlaat. Met een indrukwekkende staat van dienst als strijd-
6
ster tegen onrecht, en speciale betrokkenheid bij de strijd tegen kernbewapening, wapenhandel, milieuvergiftiging en voedselmanipulatie. Verbonden aan het P-team van de Kamerfractie, onder andere voor Defensie en Landbouw.
G) Jolanda Gooiker Lid Partijbestuur, staat voor de klas in het basisonderwijs, al heel jong succesvol organisator SP-jongereninitiatieven.
e René Roovers Ervaren voorzitter Statenfractie Brabant en raadsfractie Dongen, medewerker politiek team Eurofractie. ti) Rosita van Gijlswijk Raadslid, scholingscoördinator SP, afkomstig van vakbond AbvaKabo.
4D Marcellino Bogers Cabaretier (helft van duo Ernesto en Marcellino). Voorheen werkzaam als verpleegkundige, mede-oprichter Vereniging Verplegenden en Verzorgenden in Opstand, en vakbond NU'91 ~
Marianne Langkamp Lid partijbestuur, medewerker P-team Kamerfractie, coördinator 'Alles Kids?' .
Regels en tips uitgereikt \)
0 Ewout Irrgang Econoom en politicoloog, voorzitter van Het Nieuw Republikeins Genootschap en de financieel-economische wizzkid van het politiek team in Den Haag.
Spanning • 20 september 2001
Op de Partijraad is het boekje Meedoen aan de raadsverkiezingen op 6 maart 2002: Regels en Tips uitgereikt aan alle afdelingsvoorzitters. Regels en Tips is geschreven door het A-team en bevat een schat aan praktische informatie. Onder andere zijn er de eisen in te vinden die de wet stelt en die onze statuten stellen, de procedures voor het stellen van kandidaten en het indienen van lijsten, tips voor een goede ledenvergadering waar de lijst en het verkiezingsprogramma vastgesteld worden, uitleg over de restzetelverdeling en zelfs voorbeeldbrieven aan leden voor het voordragen van kandidaten.
Instemming met kwalitatief sterke en evenwichtige' lijst
E
~;a I
St't I t't I I ~ çm
In de meest recente peilingen van zowel 2 Vandaag/ NIPO als NOVA/Interview staan we op zeven zetels. Bij NOVA is het zelfs een hele dikke zeven. Daar staan we in zeteltal gelijk met D66 en hebben we in percentage slechts 0,1 procent minder. Op de Partijraad moesten de afdelingen een voorspelling doen van het aantal zetels dat ze verwachten te halen. De uitkomst: 60 zetels erbij op 6 maart. En dan ontbrak nog een aantal afdelingen ... Niko Koffeman: 'Ik hoor wel geluiden in de partij van we
hebben ons al twee keer meer dan verdubbeld bij de Kamerverkiezingen, dat lukt niet nog een keer. Ik zou niet weten waarom niet. De sterren staan gunstig voor de SP, de campagne heeft een grote kans van slagen. We mogen best mikken op 10 of 11 zetels, zonder teleurgesteld te zijn als het er 8 of 9 worden.'
De Partijraad heeft ingestemd met het voorstel van de Adviescommissie Kandidatenlijst voor de plaatsen 2 tot en met 15 van de lijst voor Kamerverkiezingen. De kandidatuur van Jan Ma rijnissen als lijstrekker was al door de Partijraad van juni goedgekeurd, en over de kandidaten voor de plaatsen 16 tot en met 30 gaan de regioconferenties. In een toelichting legde voorzitter Jules !ding uit dat zijn commissie bij het afwegen van mogelijke kandidaten eerst een aantal criteria heeft gehanteerd, en vervolgens enkele wegingsfactoren. De criteria zijn loyaliteit jegens onze uitgangspunten, betrokkenheid, en kennis, kunde en ervaring. Daarbij is rekening gehouden met politieke creativiteit en opgedane er-
varing in het maatschappelijk leven, er is naar gekeken dat de lijst- bij élke uitslag op 15 mei volgend jaar - een fractie oplevert die als team optimaal kan functioneren. Als wegingsfactoren heeft de commissie gekeken naar leeftijd, herkomst, sekse en woonregio. Dat leverde een ontwerplijst op, die naar de mening van de commissie 'zowel kwalitatief
erg sterk is, als evenwichtig. Met veel jonge en heel wat net iets oudere kandidaten, met evenveel vrouwen als mannen op de plaatsen 2 tot en met 15, afkomstig uit alle regio's en niveaus van de partij. Met drie Kamerleden, twee statenleden, drie medewerkers van het politiek team, twee raadsleden, een afdelingsbestuurder en twee leden.'
Brandweervloot zoekt chauffeurs, monteurs en bemanningsleden Drie hebben we er inmiddels en er komen er nog twee bij . Brandweerauto's. Nuttige vervoersmiddelen waar heel wat mensen in kunnen, en tegelijkertijd opvallende uithangborden met bijzondere mogelijkheden. Een Kamerlid achter een tafel in een zaaltje valt niet op. Een Kamerlid op een platform bovenop een brandweerauto wel. 'De zorg staat in brand, het onderwijs staat in brand, en de regering is uitgeblust.' In de campagnes zullen de auto's op grote schaal ingezet worden. Tenminste, als er genoeg chauffeurs, monteurs en bemanningsleden zijn. Het is hartstikke leuk werk, voor iedereen die meedoet. Daarom: wil je graag eens sleutelen aan een bijzondere auto, heb je altijd al eens achter een heel groot stuur willen zitten, of wil je deel uitmaken van een bij ;zonder promotieteam? Bel dan: (010) 243 55 43 .' Afdelingen die een brandweerauto willen uitnodigen voor een campagne, kunnen daarvoor contact opnemen met Paul Peters: (010) 243 55 54.
Spanning • 20 september 2001
7
Gemeenten waar we in principe meedoen aan de raadsverkiezingen van 6 maart 2002:
e
Alkmaar Alphen aan den Rijn Amersfoort Amsterdam Arnhem Assen Bemheze Boxmeer Boxtel Breda Brunssum Culemborg
Delfzijl Den Bosch Den Haag Deventer Doesburg Dongen Eindhoven Emmen Ermelo Gouda Groningen Haarlem Harderwijk
Heerlen Helmond Hengelo Landgraaf Leeuwarden Leiden Leiderdorp Leidschendam (7 november) Lelystad Maastricht Middelburg Nijmegen
Veldhoven Vlissingen Weert Zaanstad Zandvoort Zeist Zevenaar Zoetermeer Zutphen Zwolle
Oss (najaar 2002) Reiderland Roosendaal Rotterdam Schiedam Schijndel Smallingerland Tilburg Uden Valkenburg Vlaardingen
Gemeenten waarvoor het Partijbestuur gemachtigd is de beslissing over deelname te nemen:
0
Delft Enschede Heerenveen Menterwolde Winschoten Wychen
Delfzijl
aten eAssen
Q Heerenveen
l
•
IJs en weder dienende (er kunnen altijd ontwikkelingen zijn die op het laatste moment tot een andere afweging leiden) is de SP in maart 2002 van de partij in minimaal 57 gemeenten. Op advies van de Commissie Afdelingen werd op de Partijraad voor dat aantal afdelingen het licht op groen gezet. Voor zes gemeenten kon op dit moment die beslissing niet genomen worden, maar behoort deelname wellicht toch tot de mogelijkheden. Op de Partijraad is besloten dat het Partijbestuur gemachtigd is om in nader overleg met deze afdelingen te beslissen of er kandidatenlijsten kunnen worden ingediend. In vijf gemeenten hebben we vorig jaar al meegedaan aan (vervroegde) verkiezingen. In Leidschendam/Voorburg kunnen de mensen al op 7 november op ons stemmen, en in Oss zal dat pas eind 2002 mogelijk zijn. Het totaal aantal gemeenten waar we meedoen, komt daarmee op minimaal 64.
Emmene
Alk~aar ~'_) Zan~oort
Groen licht voor deelname raadsverkie• z1ngen
eZaa reek
e
Le~tod
_
Haarlem Amsterdam
f-
____/ e zwotte
eHarde.wijk
e Ermelo
e Raalte
)
eDeventer
e teiden
·~n
schede
HofvanTwente e
l~:~~:~ •. e teid:~~en a/d Rijn • De~:tersfoort e Zutphen Zoetermeer e e Zeist Delft 9 Utrecht Arnhem e e Doesburg } Sch1edam e Gouda e Zevenaar/Didam Vlaardingen e e e Rotterdam e Culemborg • N.. ..c ~ O Wych~.. ,' l -
•
_,- - _.J
>
J
__f
/ -
(
_ ,
e ass
Den~o~~em~e~~en
_)
_R~sendaale
• Middelburg
·~singen
___,
;-
Breda e
r
8.:,~(
eDongen Boxtel • • schijndel
e
TIJPurg
-..../ - /
eHelmond
~r
2 (
Gemeenten waar we VOrig jaar al meegedaan hebben aan raadverkiezingen:
• Horst
Eindhoven e v_:dho,.n O
0
Yi.._:t
?
'-~nssum
~~JJndgraaf
Maastricht •
r
V~lk~
"-
De Bilt Hof van Twente
Horst Raalte Utrecht
Regio's maken hun eigen voorstel voor plaatsen 15 tot en met 30 Over de tweede helft van de lijst, de kandidaten voor de plaatsen 16 tot en met 30, is besloten dat we gaan werken met lij sten die per SP-regio verschillend zijn. De voordrachten aan het congres worden opgesteld
8
door de regioconferenties van oktober/november. Het voorbereidend werk wordt gedaan op het regio-overleg. De afdelingsvoorzitters hebben inmiddels het precieze procedurevoorstel ontvangen.
Spanning • 20 september 2001
• Op voordracht van respectievelijk de afdelingen leiden en Smallingerland besloot de Partijraad dat Leiderdorp i.o. en Heerenveen i.o. erkend worden als afdeling. Voor Wageningen i.o. is de status van afdeling in oprichting met een half jaar verlengd.
Stop de Uitverkoop van de Beschaving, eerder dit jaar tot stand geko-
• De stichting
men op initiatief van SP-voorzitter Jan Marijnissen, gaat de komende tijd een serie debatten organiseren in grote steden om bekendheid te geven aan haar manifest, waarvan onlangs een aangepaste en uitgebreide versie gepubliceerd is. Daarnaast komen er vijf debatten in Amsterdam, waarin de discussie toegespitst wordt op deelterreinen. De stichting heeft onlangs ook de namen bekendgemaakt van een comité van aanbeveling waarin 100 mensen zitten. De organisatie van een landelijke volkspetitie is gepland voor 2002.
Van Stem Tegen! naar ... Stem Voor!
'We moeten onze onversnedenhei cl handhaven Iraafdeling 'onrburgLeidschendam fillàCJ het spits alfbijten. Voor de llerindelingsVel'kizingene van 7 november roept Hans van Leeuwen de bvolking op: ' Stem voorStem SP'
'Stem Tegen heeft het fantastisch gedaan', legde campagneadviseur van het Vteam Niko Koffeman uit aan de Partijraad, 'maar leidt na tien keer tot groeiende irritatie. Ook bij de afdelingen. Wij leggen wel uit dat twee keer negatief positief is; dat je dus vóór goede ontwikkelingen bent als je tegen slechte stemt, maar buiten de partij horen we toch veel geluiden van jammer dat ze zo negatief zijn.' 'We hebben dus gezocht naar een nieuwe leus, en daar lang over nagedacht. Het probleem is, dat je dan al gauw uitkomt bij leuzen waarvan mensen zeggen zie je wel, de SP verliest ook aan duidelijkheid, aan onversnedenheid. Uiteindelijk was de oplossing verrassend simpel: we handhaven onze campagne, we handhaven onze duidelijkheid en we spiegelen de leus. Alleen Stem Voor is even onversneden als Stem Tegen . We kunnen hiermee onze oude stemmers vasthouden en nieuwe aantrekken. Met Stem Voor kunnen we perfect aangeven waar we tegen zijn: kappen met de Betuwelijn, Stem voor, stem SP. En we kunnen een brug slaan naar wat we wél willen. Spreiding van kennis, macht en inkomen. Stem Voor, stem SP' In de groepsdiscussies kwam een enkele opmerking dat de leus wel erg simpel gevonden is, maar hij oogstte vooral veel bijval. 'Met Stem Voor leggen we
uit waarom de vorige leus een goede was, en deze nog beter is.' In het afsluitende plenaire debat weerklonk de waarschuwing dat er een klein gevaar kleeft aan Stem Voor: 'Zolang we leus combineren met recalcitrantbeid en strijdbaarheid, voegt hij wat toe. Maar hij gaat tegen ons werken, als we ons op die terreinen gaan drukken en als we de leus combineren met braafbeid omdat we nu vóór zijn.' Een toepassing van de nieuwe leus markeerde het slot van de Partijraad: enkele coupletten van de nieuwe verkiezingssong, met een pakkend refrein, dat irritant lang in je hoofd blijft zitten. Een dier is meer dan een lap vlees Een mens is meer dan consument Een land is meer dan een BV Wat je doet is wat je bent Stem vóór, stem SP Er moet ook wat te lachen zijn
Veel van de campagne moet nog ingevuld worden en kon daardoor niet besproken worden op de Partijraad. Benadrukt werd wel, dat we ons niet hoeven te richten op de héle bevolking, maar dat er best grote groepen mensen mogen zijn die door de campagne bevestigd worden in hun mening dat ze nooit SP gaan stemmen. Een ander uitgangspunt is, dat de campagne beslist op geen enkele manier zurig
Spanning • 20 september 2001
mag overkomen. 'De knipoog die we maken door Stem Tegen te veranderen in Stem voor, moet in de hele campagne zichtbaar zijn. Er mag ook een beetje gelachen worden.' In ieder geval starten we begin 2002 met een campagne die te vergelijken is met de Jaar van de Tomaat-campagne uit '98. Verder zullen we veel met folders in aparte vormen gaan werken, en zullen we vooral de laatste weken voor 15 mei, als de grote partijen het podium voor zich opeisen, onconventionele middelen gaan inzetten. Een voorbeeld daarvan is de vloot brandweerauto's die we aan het opbouwen zijn en waarmee de 'vrijwillige brandweerbrigade' alle hoeken van het land kan bereiken.
Campagnes centraal thema oktoberscholingen Strategie en tactiek in de campagne en de samenhang tussen de landelijke en de plaatselijke campagnes zijn de onderwerpen die aan bod komen op de oktoberscholingen. Die worden gehouden op zaterdag 13 en 20 oktober, en zondag 28 oktober. Op de scholingen worden afdelingsvoorzitters, fractievoorzitters en campagneleiders verwacht. Waar in een afdeling deze functies samenvallen, dient de delegatie aangevuld te worden door een andere afdelingsvertegenwoordiger.
9
,., • .• • • .•
l'tt4'
•
Radicaal én realistische uitdaging aan de kiezers
Ontwerp-programma kiest voor sociale
we erop ouw 'Eerste weg links, zo gaat het programma heten, waarmee de SP komend jaar naar de kiezers gaat. Het is radicaal én realistisch, zo vertelde Jan Marijnissen de Partijraad: 'In de afgelopen maanden is er hard gewerkt om, gebaseerd op onze uitgangspunten, zoals geformuleerd in ons beginselprogramma 'Heel de mens', uitdagende voorstellen te doen hoe het de komende vier jaar beduidend beter zou kunnen worden in ons land. Onze opponenten kunnen dit keer al helemaal niet zeggen: wat jullie willen kan niet. Wij draaien het dit keer om: zeg maar eens waarom jullie niet willen wat wfj kunnen met de beschikbare middelen!' In Eerste weg links staan drie uitgangspunten centraal: • We kiezen voor een radicale sociale wederopbouw van Nederland, met name van de publieke sector; • We kiezen voor een betere spreiding van inkomens in Nederland: de rijken worden armer en de armen rijker, wat de laatsten het beste zullen merken; • We kiezen zonder aarzelen voor ecologie boven economie, voor een gezond en groen Nederland, voor ons en degenen die na ons komen. Het ontwerp-programma wordt in september gepubliceerd. In de komende maanden kan het dan besproken worden in alle afdelingen en voor commentaar voorgelegd worden aan allerlei organisaties en specifieke deskundigen. Ook wordt een reactie gevraagd aan het Centraal Planbureau (CPB) en het sociaal-economisch instituut Nijfer. Op de vraag wat er overblijft van onze eerdere kritiek op het wel erg beperkte doorrekeningsmodel van het Planbureau, antwoordde Marijnissen: 'Alles. We blijven van mening dat de samenleving niet in een computer past en er meer van waarde is dan gemeten kan worden in eenzijdige rekenmodellen. Maar we durven een vergelijking met voorstellen van andere partijen volop aan. We hébben goede voorstellen en we maken er de benodigde middelen op verantwoorde manier voor vrij.'
10
'Iedereen, de PvdA voorop, heeft het inmiddels over de publieke zaak', was een opmerking. 'Is ons programma nog wel onderscheidend genoeg?' Marijnissen: 'We moeten allereerst blij zijn dat een thema dat wij in de afgelopenjaren steeds maar weer in en buiten de Kamer aan de orde hebben gesteld, nu op de algemene politieke agenda lijkt te komen. Alleen al dat bewijst het nut van een sterke SP. En nu het op de agenda staat, moeten wij het er op houden. En zorgen dat nu de daad bij het woord wordt gevoegd. Praten over versterking van de publieke sector is belangrijk- maar ook gemakkelijk. Voor daadwerkelijke sociale wederopbouw is geld nodig. Wij maken daarvoor in ons programma duidelijke keuzes, waardoor we over vier jaar vele miljarden extra per jaar extra kunnen investeren in die wederopbouw. Daarbij komt helaas nog geen enkele partij in de buurt. Daar zullen we dus ook nog veel strijd over moeten voeren!' Een aantal hoofdpunten uit Eerste weg links: •
•
•
•
We investeren massaal in de sociale wederopbouw. En met voorrang in verbetering van zorg, onderwijs en veiligheid. De privatiseringsprojecten worden bevroren en regie van de overheid komt terug op belangrijke terreinen als zorg, vervoer, telecommunicatie en ruimtelijke ordening. We geven niet meer uit dan we binnenkrijgen maar geven voorrang aan het inlossen van de maatschappelijke schuld boven de staatsschuld. We herverdelen lasten en lusten. Mensen met minimuminkomens gaan er flink op vooruit met meer inkomen en minder lasten. Grootverdieners mogen net als vroeger weer 72% gaan betalen op de top van hun inkomen. We garanderen zorg aan iedereen. Er komt een nationale zorgverzekering, gebaseerd op solidariteit. De gezondheidsverschillen tussen arm en rijk worden aangepakt, de jeugdzorg verbeterd en de verslavingszorg meer gericht op preventie en maatschappelijk herstel. We brengen alle daklozen onder dak. Met ons 'Nederland On-
Spanning • 20 september 2001
er Dak-plan ', waarin feitelijke huisvesting gekoppeld wordt aan verzorging, begeleiding, bescherming en herstel van eigen waardigheid. We brengen grote groepen WAO' ers weer aan het werk. Dat is goed voor hen en voor de sociale kassen. Daardoor kunnen sociale uitkeringen flink omhoog. We kiezen voor voedselveiligheid van boer tot bord. We kappen met grootschalige landbouw en geven voorrang aan duurzame landbouw. Economische aanslagen op natuur en milieu tolereren we niet meer. De uitstoot van broeikasgassen gaat omlaag en grootverbruikers van energie gaan voortaan ook ecotaks betalen. Kernenergie (ook uit het buitenland) wordt verboden en de luchtvaartprivileges afgeschaft. We garanderen de vrijheid van vervoer voor iedereen. Dus laten we de Betuwelijn varen. Trein en bus krijgen de ruimte om adequaat en comfortabel mensen milieuvriendelijk op hun plaats van bestemming te brengen. NS komt weer onder overheidsregie. Onderwijs moet in principe gratis worden. Dat wil zeggen : voor iedereen gelijkelijk toegankelijk en betaald uit de algemene middelen. Onderwijspersoneel krijgt betere arbeidsvoorwaarden, de klassen worden kleiner en de scholen veiliger Het recht moet op alle punten weer zijn loop hebben. De toegang tot de rechtshulp wordt voor iedereen gegarandeerd. Straffen dienen effectiever te worden en slachtoffers beter geholpen . • We zeggen nee tegen tweedeling in de toegang tot spel, sport en cultuur. In elke wijk komt een gegarandeerde hoeveelheid speelruimte. Kinderen krijgen een sportstrippenkaart, de amateursport meer middelen. De publieke omroep wordt versterkt en één zender reclamevrij gemaakt. Kunstenaars mogen weer kunstenaars zijn in plaats van ondernemers. • Samen leven verdraagt geen gescheiden ontwikkeling. De integratie moet snel verbeterd worden en segregatietendensen, zoals witte en zwarte scholen en overconcentratie van migranten in bepaalde wijken, tegengegaan. Nederland geeft meer middelen voor opvang van vluchtelingen in de regio waar ze vandaan komen. Een ruimhartig asielbeleid voor politieke vluchtelingen is hoeksteen van een beschaafde samenleving. Jong en oud zijn allebei even belangrijk. Er komen staatssecretarissen voor jongeren en senioren . Het minimumloon gaat gelden vanaf 18 jaar. Pensionering met 65 jaar blijft een onaantas tbaar recht. Er komen meer en betaalbare ouderenwoningen. En ouderen krijgen een kans mee te komen met de technologische ontwikkelingen. De uitverkoop van de democratie moet stoppen. Er komt een brede maatschappelijke discussie over bescherming en bevordering van de democratie. Jongeren krijgen een opleiding tot democraat. Nederland stopt met het overdragen van nog meer bevoegdheden aan de ondemocratische Europese Unie. Op weg naar een eerlijkere wereld. Wereldwijd dienen de Verenigde Naties versterkt te worden en IMF en Wereldbank gedemocratiseerd. De neoliberale globalisering blijven we afwijzen. Nederland gaat uit de NAVO, het leger wordt verkleind en vrijkomend geld gaat onder andere naar ontwikkelingssamenwerking, als blijk van internationale solidariteit. Praat mee over het nieuwe programma tussen 20 en 28 oktober Ji!t verkiezingsprogramma wordt van ons allemaal. Want we rnaenen er allemaal mee naar de kiezers toe. Het moet ook stroken met de lokale programma's voor de raadsverkiezingen . Alle leden moeten er dus kennis van kunnen nemen. Daarom komt er de Tribune van
oktober een uitgebreide samenvatting van 'Eerste weg links'. Voor de volledige tekst kunnen de leden terecht bij de afdelingen. Alle afdelingen houden tussen 22 tot 28 oktober speciale ledenvergaderingen om het programma te bespreken. Op basis van alle commentaren wordt het voorstel zo nodig aangepast en verbeterd, waarna het congres van 19 januari het definitieve programma vaststelt.
Herindelingsverkiezingen Leidschendam 'We hebben er vertrouwen in, en dat gaan we uitstralen' Als eerste komt de afdeling Leidschendam aan de verkiezingsbak. Op 7 november gaan de mensen in Leidschendam en Voorburg naar de stembus om het bestuur te kiezen van de nieuwe fusiegemeente die op 1 januari 2002 ontstaat. De omstandigheden zijn moeilijk, doordat 'SP-gemeente' Leidschendam (vier zetels in de raad) samengevoegd wordt met het grotere Voorburg, waar we helemaal niets hebben. Toch is een goed resultaat broodnodig, al was het maar omdat de uitslag uitgelegd zal worden als een vingerwijzing voor komend verkiezingsjaar. Hoe pakken we het aan? Campagneleider Piet de Ruiter: 'Wat wij gaan proberen te doen, is de teleurstelling over hoe de landelijke politiek zich opgesteld heeft in de annexatie-discussie om te zetten in een stem op de SP. We roepen de mensen op af te rekenen met VVD, CDA, PvdA, D66 en Groenlinks, die er verantwoordelijk voor zijn dat Leidschendam en Voorburg ondanks de fusie toch grondgebied afstaan aan Den Haag. Dat betekent vooral
Spanning • 20 september 2001
dat we de mensen die uit protest thuis willen blijven, naar de stembus moeten zien te krijgen.' Wat ga je daarvoor inzetten? 'Centraal in de campagne staat dat we in een groot deel van Leidschendam en in enkele wijken van Voorburg gaan aanbellen en de verkiezingskrant persoonlijk afgeven. Naast de krant - in twee verschillende versies - zetten we schuursponsjes in 'geef ze een veeg uit de pan - Stem SP', en verder een brief van de lijsttrekker, een laatste dagkaartje en heel veel posters. We gaan twee politiek-culturele festivals organiseren, zetten natuurlijk de brandweerauto's in, en hebben een mediaplanning die moet garanderen dat we elke week in de krant komen. We hebben er zin in, en vertrouwen in de afloop. Dat willen we ook uitstralen.' Een prognose? 'Het zijn herindelingsverkiezingen, en dan zijn de - bij ons inmiddels gefuseerde - lokale lijsten een grote concurrent. We hebben nu vier zetels in Leidschendam. Het zou heel goed zijn als we dat ook halen in de nieuwe gemeente. Daar gaan we voor.'
11
•
nen
Gedwongen observatie psychiatrische patiënten geen oplossing In het Kamerdebat over de verruiming van de wet Bijzondere Opname Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ) heeft Agnes Kant vraagtekens geplaatst bij een voorstel van Annet van der Hoek (PvdA). Deze bepleit een dwangopname van drie, mogelijk vijf weken, ter observatie van mensen met psychiatrische stoornis, waarbij er een vermoeden bestaat van gevaar voor zichzelf of de omgeving. Van der Hoek constateert volgens Kant terecht dat mensen vaak aan hun lot overgelaten worden. Toch ziet ze weinig in het voor-
stel. 'Het is een moeilijke problematiek. Er moet een afweging gemaakt worden tussen zelfbeschikking en bescherming van de patiënt. Voor een deel gaat het om mensen die geen gebruik maken van zorg, maar wel goed bekend zijn bij hulpverleners. Voor deze groep heeft observatie-opname dus weinig zin. Andere mensen zijn heel moeilijk te benaderen. Van hen zeggen de deskundigen dat het in enkele weken moeilijk valt vast te stellen in welke mate er sprake is van een psychiatrische stoornis. En wat na de dwang-
Rapport over NS is aanklacht tegen Paars en Huisinga Het rapport van Twynstra Oudde over de NS maakt gehakt van de Kabinetten-Kok en van NS-directeur Huizinga, meent Remi Poppe. In het rapport staat dat de Rijksoverheid sinds 1995 de investeringsbudgetten vaak naar beneden heeft bijgesteld. Daarom moet het toenemende treinverkeer nu op een technisch verouderde infrastructuur worden afgewikkeld. Om de achterstand in te lopen zou het Rijk meer dan twee miljard moeten investeren. Poppe vindt dat de paarse kabinetten geblunderd hebben door te investeren in de aanleg van de Betuwelijn en de HSL in plaats van in onderhoud en ver-
12
nieuwing van het spoorwegnet: 'We hebben straks een peperdure en zinloze HSL-Zuid en een nog duurdere en zinlozere Betuwelijn, maar een aftands spoorwegnet, dat hoognodig aan vernieuwing toe is.' Poppe meent dat NS-directeur Huisinga naar aanleiding van het rapport zijn biezen zou moeten pakken. 'Het prestatiecontract kan nooit worden waargemaakt,' zegt hij . 'Dat contract blijkt dus een fakecontract te zijn. Door achterstallige investeringen in materieel staat ook de veiligheid op het spoor onder druk.' Info: Joost Meilof telefoon(070) 318 38
observatie?' Kant vindt dat de discussie te veel wordt toegespitst op de juridische kant van de zaak in plaats van op de vraag waarom we in de dagelijkse praktijk blijkbaar zo vaak niets doen . 'Zijn we niet te ver doorgeschoten in de op-
vattingen over eigen verantwoordelijkheid? Wie is er eigenlijk verantwoordelijk voor de psychiatrische patiënt die op straat verkommert? Volgens mij niemand .' Kant stelt voor om per regio een meldpunt in te stellen voor familie, politie, buurtbewoners en hulpverleners, plus een team van deskundigen en instellingen dat er verantwoordelijk voor wordt, dat er iets gebeurt met de binnenkomende signalen. Info: Ineke Palm telefoon (070) 318 18 06
Inspecteer biologische wapens VS 'Het is hoog tijd dat de Verenigde Naties inspecteurs sturen naar de Verenigde Staten, nu blijkt dat dat land al geruime tijd een onderzoek doet naar biologische wapens,' zegt Harry van Bommel. 'Er is sprake van een schrijnende vorm van rechtsongelijkheid. 'De VS dwingen andere landen inspecteurs toe te laten om te controleren of er massavernietigingswapens worden geproduceerd, maar weigeren de hand in eigen boezem te steken. ' Van
Bommel wil van de ministers De Grave van Defensie en Van Aartsen van Buitenlandse Zaken weten of er andere NAVO-lidstaten zijn die ook een onderzoeks- of ontwikkelingsprogramma hebben voor biologische wapens en of Nederlands op een of andere manier meewerkt aan het onderzoeksproject van de VS, door bijvoorbeeld materiaal of kennis te leveren. Info: Krista van Velzen telefoon (070) 318 38 JO
Laat het weekend niet halveren! Tweede-Kamerlid Jan de Wit diende onlangs een amendement in op het initiatiefwetsvoorstel van PvdA-Kamerlid Bussemaker en ChristenUnieKamerlid Van Dijke. Het wetsvoorstel houdt een bescherming in van de zondag als rustdag. Dit gaat De Wit niet ver genoeg. Hij wil ook de zaterdag als vrije dag betere, wettelijke bescherming geven. 'Voor de zaterdag zou weer
Spanning • 20 september 2001
moeten gelden dat je in principe niet werkt, tenzij het soort werk daarom vraagt. Natuurlijk zijn er dan uitzonderingen, net als nu op de zondag. Maar het uitgangspunt dat het een normale werkdag is, tenzij de werknemers en de werkgevers hebben afgesproken dat dat niet zo is, moet worden omgedraaid.' Info: Tuur Elzinga telefoon(070) 318 38 07
Op 11 september, de dag van de aanslagen, bracht de SP de volgende verklaring uit.
SP verbijsterd over wrede aanslagen in VS De SP is geschokt door de aanslagen die vandaag op onschuldige Amerikaanse burgers zijn gepleegd. Het aangerichte menselijk leed overtreft in zijn uitwerking elk ander voorbeeld van dit soort aanslagen in het verleden. Geweld, terroristisch geweld en ook geweld gebruikt door staten, is van alle tijden. Maar terecht heeft de omvang van de doelbewuste moord op duizenden niets-vermoedende mannen, vrouwen en kinderen en het duivelse raffinement waarmee de aanslagen zijn gepleegd overal in de wereld hevige verontwaardiging losgemaakt. De SP heeft respect voor de wijze waarop de premier op zijn persconferentie enerzijds
zijn leedwezen betuigde met het Amerikaanse volk - de SP sluit zich daarbij volledig aan - , maar anderzijds ook opriep tot een beheerste reactie. De vrees is immers niet ongegrond dat deze aanslagen het begin vormen van een nieuwe keten van ongekende vormen van terreur en vergelding. Een escalatie van het geweld kan de tegenstellingen in de wereld ernstig vergroten en de wereldvrede in gevaar brengen. De aanslagen tonen eens te meer aan hoe groot de kwetsbaarheid is van de moderne samenleving in de tijd dat de wereld een global village is geworden. Effectieve en sluitende wapening, letterlijk en figuurlijk, tegen deze vormen
obiliseren voor Brussel ~I!
14 december vindt er bij de Eurotop een grote demonstratie plaats als protest tegen de ontIWkkeling van Europa tot één onIM!ocratische superstaat Bin-
nenkort vindt overleg plaats met andere organisaties over gezamenlijke oproepen en busreizen. Reserveer nu alvast de datum in je agenda: vrijdag 14 december.
Spanning • 20 september 2001
van terroristisch geweld is vrijwel een illusie. Dat betekent dat de wereld niet alleen de daders moet opsporen en bestraffen, maar ook een taak heeft in de opsporing en bestrijding van de voedingsbodems van het terrorisme. Jan Marijnissen
Erik Meijer wil wapenembargo Congo De SP-Eurofractie dringt bij de Europese Commissie aan op een wapenembargo voor de strijdende partijen in de Democratische Republiek Congo. Volgens de partij is dit de enige manier om bloedvergieten, verwoesting en vluchtelingenstromen te voorkomen. Europarlementariër Erik Meijer is van mening dat in het oosten van Congo geen vrede bereikt kan worden zolang binnenlandse partijen en buitenlandse interventietroepen kunnen blijven beschikken over een toevoer van wapens die bijdraagt aan een voortdurende verschuiving van de grenzen en invloedsferen.
13
De voorstanders van een actief arbeidsmigratiebeleid hanteren een scala van argumenten voor hun pleidooi. Dat loopt van 'burgers van arme landen moet als gelijkwaardige partners de mogelijkheid geboden worden hun bestaan te verbeteren.' (Judith Belinfante) tot 'de dubbele vergrijzing maakt dat we er niet aan ontkomen. ' (Jaap de Hoop Scheffer) en 'de mensen komen hier toch naar toe, legaal of illegaal'. (Ad Melkert). Ons land heeft de komende jaren te maken met een dubbele vergrijzing: gemiddeld worden we steeds ouder en het aantal ouderen als percentage van de totale bevolking zal de komende decennia verder toenemen. Dat kan een niet gering probleem worden voor de samenleving in het algemeen, en voor de ouderen van morgen die aangewezen zijn op zorg in het bijzonder. Dat is ook de reden waarom de paarse kabinetten een fors verwijt valt te maken. Zij hebben de populariteit van het werken in de zorg de afgelopen jaren bui-
14
tengewoon geschaad. Nu er spanning op de arbeidsmarkt is als gevolg van de aanhoudende economische groei, wordt het probleem van het personeelstekort in de zorg nog verder versterkt. Justus Veerman, hoogleraar sociologie, stelt echter: 'Of er op lange termijn sprake zal zijn van een echt arbeidstekort in ons land, staat voor mij nog niet vast. En als er al sprake zal zijn van een tekort, dan zal dat vooral gelden voor de zorgsector.' Om het nu al bestaande tekort aan mensen voor de zorg te compenseren, heeft het kabinet bevorderd dat er in landen als Suriname, Zuid Afrika, Polen, de Filippijnen en Indonesië geworven zou gaan worden . De eerste ervaringen die daar nu mee opgedaan zijn, zijn niet erg positief. Zo gingen Zuid-Afrikaanse verpleegkundigen eerder al gedesillusioneerd weer terug naar hun land. De taal , de cultuur en de medische praktijk bleken te zeer te verschillen zodat een effectieve inzet niet mogelijk bleek. Inmiddels heeft
de Kamer, mede op aandrang van de SP besloten deze wervingspraktijk danig terug te schroeven. Doorslaggevend argument: het is immoreel in arme landen mensen te werven die daar harder nodig zijn dan hier. De werving in de Filippijnen en Indonesië gaat overigens tot op de dag van vandaag gewoon door!
Mobiliseer het arbeidspotentieel dat voor handen is Maar wat te doen met de spanning op de arbeidsmarkt als die aanhoudt? Áls die aanhoudt, want dat staat geenszins vast. De economische groei loopt al weer terug en het vermoeden van het CPB is dat de werkloosheid volgend jaar weer zal oplopen . Stel echter, dat dit niet gebeurt. Wat rest ons dan te doen? Het mobiliseren van het arbeidspotentieel (volgens de minister van Sociale Zaken, Vermeend zo'n 700.000 mensen) dat voor handen is. 'Maar
Spanning • 20 september 2001
dat zijn niet de IT' ers die wij zoeken, ' hoor ik het VNO/NCW dan zeggen. Dat kan zijn , maar dan gaat men die mensen maar opleiden. Dat is beter dan relatief goedkope arbeidkrachten in het buitenland te werven zonder zich rekenschap te geven van de lange-termijngevolgen, hier en daar. Laten we beginnen met het verminderen van de instroom in de WAO (door betere arbeidsomstandigheden en -tijden) en bevordering van de uitstroom (herinvoering van de collectieve Ziektewet en sancties voor bedrijven die niet alles in het werk stellen om 5 procent van hun werknemersbestand uit (ex)WAO ' ers te laten bestaan). Eén miljoen mensen in de Arbeidsongeschiktheidsregelingen kan geen enkel land zich permitteren, niet alleen uit economisch oogpunt maar ook omdat het recht op werk ook voor deze mensen inhoud moet krijgen. Helaas willen noch de commissie Donner noch het kabinet hieraan. Het bedrijfs
Als het aan de PvdA, 066, Groenlinks en VNO/NCW ligt, gaat ons land - in navolging van Duitsland - actief werken aan arbeidsmigratie vanuit landen buiten de EU. Ook het CDA heeft, na aanvankelijke afwijzing, zijn steun toegezegd. Het kabinet komt binnenkort met een definitief standpunt over deze zaak. Jan Marijnissen heeft dat nu al: onnodig, onverstandig en zelfs immoreel. 'De gastarbeid van Paars is een vorm van neokolonialisme.' Een ruime samenvatting van een uitgebreid opinie-artikel.
!reven mag immers - naar goed lilberaal inzicht- op geen enkele wijze in zijn vrijheid worden /tleknot.
Arme landen zijn niet gebaat bij een braindain die hun beste krachten wegkaapt De enorme ongelijkheid in de wereld is de belangrijkste oorzaak van de migratie. Terecht uggen sommigen dat het llypocriet is een onderscheid te maken tussen politieke en ecomumische vluchtelingen. Niemand kan immers iemand mders die arm is en geen pn:rspectief heeft, het recht ontmggen alles te doen om zijn pn itie en daarmee die van zijn gu.in te verbeteren. Maar in deze moet de begrijpelijke ambitie van individuen wel onderscheiden worden van de politieke keuzes die geacht worden rekening te houden met de algemene omstandigheden en de toekomst. Dit is het centrale dilemma in het migratievraagstuk
Arme landen zijn gebaat bij structurele ondersteuning vanuit het rijke Westen, bijvoorbeeld in de vorm van kwijtschelding van hun schuldenlast, investeringen, toegang voor hun producten op de Westerse markt, hulp bij het opzetten van educatieprojecten, enzovoorts. Zij zijn niet gebaat bij een braindrain doordat hun beste krachten worden weggekaapt door het Westerse bedrijfsleven. Die mensen zijn nodig voor de opbouw van het land en de vorming van een middenklasse (meestal een voorwaarde voor stabiele ontwikkeling), en bovendien hebben de overheden met scholing in die mensen geïnvesteerd en zien dan de revenuen daarvan wegvloeien naar de rijke landen. De Duitse minister van Binnenlandse Zaken stelt voor de arbeidsmigranten te willen selecteren door middel van een puntensysteem: ben je jong en goed opgeleid, heb je talent en breng jezelf ook nog geld mee, dan heb je de meeste kans op
een vergunning. Deze aanpak maakt een aantal dingen duidelijk: ten eerste dat het niet gaat om het welzijn van de mensen in kwestie. Was dat het geval, dan zou men de echte armen hier een kans geven. Het gaat slechts om het eigen belang. Ten tweede, de belangen van het land van herkomst spelen geen enkele rol. Ten derde, ook in Duitsland kunnen de langdurig werklozen en arbeidsongeschikten het verder wel vergeten. Voor hen komt er een goedkoop alternatief in de vorm van vele tienduizenden arbeidsmigranten per jaar. Jet Bussemaker, PvdA-kamerlid, spreekt over 'een redelijk niveau van sociale bescherming' voor de nieuwe arbeidsmigranten. Dat is niet erg concreet, al geven de gekozen woorden wél aan dat de sociale bescherming minder zal zijn dan voor autochtonen. Dezelfde mevrouw Bussemaker liet tijdens een uitzending van Radio 1 weten dat de PvdA juist nfet denkt aan de werving
Spanning • 20 september 2001
van mensen voor de zorg, terwijl dat volgens demogiafen nu juist de sector is waar de grootste knelpunten te verwachten zijn. Voor welke sectoren er dan wel geworven moet worden, zegt ze niet precies te weten.
Investeer in de arme landen, en betaal daar een eerlijk loon Indien het gaat om een permanent verblijf, zal geïnvesteerd moeten worden in de integratie. Wie gaat dat betalen, de werkgevers of de gemeenschap? Wat gaat er met deze mensen gebeuren als de gevreesde recessie onverhoopt toch toeslaat? Het is opmerkelijk dat al die vragen onbeantwoord blijven, temeer daar de ervaringen met de vrijheid-blijheid-aanpak door de werkgevers van de arbeidsmigratie in de jaren zestig ons nog dagelijks confronteert met gevolgen: grote integratieproblemen voor honderdduizenden migranten. Zou het niet van zorgvuldig beleid getuigen eerst die problemen op te lossen? Bijvoorbeeld door de werkloosheid onder deze groep, die significant hoger ligt dan die onder de autochtonen, actief te bestrijden. De Nederlandse regering moet daarom het bedrijfsleven geen vergunning geven om meer migranten hierheen te halen. Het Nederlandse bedrijfsleven heeft tegenwoordig de mond vol over 'maatschappelijk verantwoord ondernemen'. Laat hen dat waarmaken. Om te beginnen door mensen uit ontwikkelingslanden scholingsprogramma's en stageplaatsen aan te bieden. Dáár en eventueel ook hier. Laat men in die arme landen investeren en die werknemers daar gewoon een eerlijk loon geven. De globalisering die nu voor veel landen slechts negatieve kanten kent, zou dan een menselijker gezicht krijgen. Dat zou de mensen waar we het hier over hebben én de landen waar zij wonen écht vooruit helpen. •
15
......... ........ ~
Open Kamerdag gaat niet door .in 2001 De Open Kamerdag, die gepland was voor zaterdag 15 december, gaat dit jaar nfet door. Dat heeft te maken met de vele andere bijeenkomsten die we de komende tijd organiseren: regioconferenties, congres, Nacht van de Rooie Reuzen; en
vooral met de EU-demonstratie in Brussel die een dag eerder op het programma staat en waarvoor we breed gaan mobiliseren. Besloten is nu, dat het experiment met de Open Kamerdag is opgeschoven tot 2002. Wat wel mogelijk blijft, is
Op bestelling leverbaar: de Tomatometer De Tornatometer is een fraai vormgegeven en degelijk uitgevoerde mening-peil-zuil met een hoog SP-gehalte. Er kan een stelling op geschreven worden, waarna voorbijde gelegenheid gangers krijgen door het aanbrengen van een magnetische tomaatsticker instemmend dan wel afkeurend te reageren. De Tornatometer is uitstekend te gebruiken om bij standjes de aandacht van passanten te trekken. Voor de ontwikkeling en uitvoering tekende de afdeling Boxtel, die graag ook voor andere afdelingen een Tornatameter laat maken.
Harry Voss van het SP-MilieuAiarmteam komt graag bij afdelingen op bezoek om voor een interessante avond te zorgen rond het thema milieu . Voorwaarden zijn dat de afdeling zorgt voor een goede orga-
16
Informatieavond over Floraen Faunawet De nieuwe Flora- en Faunawet treedt naar alle waarschijnlijkheid in werking op 1 januari 2002. De bescherming van planten en dieren wordt dan op een aantal punten anders geregeld dan nu het geval is. Wie daar meer over wil weten, kan terecht op informatie-avond die MilieuAlarmteammedewerker Harry Voss op 11 oktober organiseert in het asiel van de Dierenbescherming aan de Kuipershoek in Apeldoorn . Spreker op de avond is Toon Voets, medewerker van de Milieufederatie Brabant, die met praktische voorbeelden zal aangeven wat de gevolgen zijn van de nieuwe regels, en hoe de wet gebruikt kan worden. De bijeenkomst begint om 20.00 uur. Belangstellenden dienen zich vooraf op te geven bij Harry Voss, die ook kan zorgen voor vervoer van het station naar het asiel: telefoon (055) 534 45 50 of(06) 22 93 29 37.
Meer info en prijsopgave: Eric van den Broek, telefoon (0411) 671 083.
Bestuursleden van de afdeling Boxtel poseren bij hun Tomatometer
Plaatselijke milieuavond? Bel Harry Voss
dat een afdeling met een groep leden op een vrijdag de Kamergebouwen bezoekt, en een rondleiding krijgt met discussie toe. Voor informatie hierover en opgave: Marianne Langkamp: telefoon (070) 318 38 01 .
Uitspreken alternatieve troonrede afgelast
nisatie, voor publiek en voor het nawerk: vasthouden van de betrokkenheid van de aanwezigen. Meer informatie? Bel Harry: telefoon (055) 534 45 50 of (06) 22 93 29 37.
Spanning • 20 september 2001
In verband met de dramatische gebeurtenissen in de VS en de sobere presentatie van de Troonrede, is besloten dat ook de Alternatieve Troonrede soberder is dan anders. In plaats van de voordracht door een koningin-voor-één-dag, verschijnt dit keer alleen een geschreven versie van het stuk. De Alternatieve Troonrede, in 1997 begonnen als een initiatief van de SP, wordt jaarlijks samengesteld uit bijdragen van kritische wetenschappers en mensen uit maatschappelijke organisaties. Hij is te lezen op www.sp.nl/nieuws.