jaarverslag 2012
Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland
Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland Jaarverslag
’ - ,
‘De markt voor consumptief krediet is gezond; tegelijkertijd is er nog veel te winnen voor de consument door bewuster te lenen’
I
toegankelijke animaties wordt de consument gewezen op de belangrijkste producteigenschappen. De website van de zal steeds meer verrijkt worden met relevante en begrijpelijke informatie over bewust lenen.
Het belang van verantwoorde kredietverstrekking in tijden van economische achteruitgang is essentieel. Met de wijzigingen in de Gedragscode, die door de leden zijn geïmplementeerd op januari , is een Gedragscode ontstaan die robuust is, ook in zwaar economisch weer.
De is nauw betrokken geweest bij het tot stand brengen van een vroegsignaleringssysteem voor problematische schulden. Het is spijtig dat de banken zich uiteindelijk terug hebben getrokken uit het -initiatief. Tegelijkertijd is er wel begrip voor het besluit van de banken. De huidige interpretatie van de privacy-wetgeving heeft geleid tot een voorliggend systeem dat veel minder informatie verschaft en veel minder efficiënt is voor consumenten en kredietaanbieders.
wordt ook de verstrekking van consumptief krediet geraakt. Het ‘klassieke’ consumptieve krediet (doorlopende en aflopende kredieten) is immers bij uitstek een procyclisch product. Met name de afnemende consumentenbestedingen hebben dan ook geleid tot een verdere krimp van de markt in .
Met de aanpassingen in de Gedragscode is de verstrekking van rentekredieten beperkt tot consumenten die voldoende overwaarde hebben in de eigen woning. Consumenten kunnen gemakkelijker overstappen naar een andere aanbieder. De “Lock-up” in de markt is beëindigd. Ook heeft de Gedragscode verantwoorde kredietverlening gestimuleerd door meer ruimte te creëren voor de verstrekking van aflopende kredieten. Op basis van de huidige (zelf-)regulering in de markt is de conclusie gerechtvaardigd dat de markt voor consumptief krediet gezond is. Tegelijkertijd is er voor de consument nog veel te winnen door bewuster te lenen. Het is opvallend dat de consument juist in tijden van economische neergang steeds vaker kiest voor het invullen van de kredietbehoefte door rood te staan op de betaalrekening. Een onverstandige keuze. De gewenste relatie tussen lening en leendoel ontbreekt en er wordt een hoog rentepercentage in rekening gebracht in vergelijking met doorlopende en aflopende kredieten. In heeft de verschillende stappen gezet om de consument tools te bieden om bewuster te kunnen lenen. De -leden hebben ingestemd met een aanpassing van de Gedragscode per januari . Deze wijziging leidt er toe dat met de consument in meer begrijpelijke taal wordt gecommuniceerd. Daar waar wet- en regelgeving vooral leiden tot het overstelpen van de consument met complexe informatie, kiest de nadrukkelijk voor het informeren van de consument op begrijpelijke wijze. Ook de website van de zal de consument steeds meer ondersteunen bij het maken van bewuste leenkeuzes. Met
Met het beëindigen van het -initiatief is de politiek nadrukkelijk aan zet. De is van mening dat het belang van het verminderen van de problematische schuldenproblematiek dermate groot is dat aanpassing van de huidige wetgeving gerechtvaardigd is. Marktpartijen hebben hun verantwoordelijkheid getoond. Het is nu aan de wetgever om een kader te creëren dat uitwisseling van informatie over achterstanden bij huur, energie, telecom en belastingdienst mogelijk maakt. De overheid neemt ten aanzien van kredietverlening overigens sterk wisselende gedaanten aan. Daar waar het huizenkopers steeds moeilijker wordt gemaakt om een hypothecaire financiering af te sluiten, worden studenten juist gewaarschuwd tegen “leenangst”. De wisselende opinie ten opzichte van lenen lijkt hierbij niet ingegeven te zijn door het creëren van bewust lenende consumenten, maar met name gebaseerd te zijn op de fiscale effecten van voorliggende maatregelen. Tenslotte kijk ik graag vooruit naar het komende jaar. In zal de haar -jarig jubileum met u vieren. Tijdens dit e lustrum zullen we met u de resultaten delen van een onderzoek dat wordt uitgevoerd door de Universiteit van Tilburg naar het economische belang van consumptief krediet. De zal zich blijven inspannen voor consumptief krediet dat kan fungeren als motor van de Nederlandse economie.
Voorzitter
Met de Wijzigingswet Financiële Markten worden structurele veranderingen doorgevoerd in de Nederlandse financiële sector. Een zeer ingrijpende wijziging betreft de invoering van een provisieverbod voor complexe en impactvolle producten. Met de wijziging beoogt de wetgever een omslag te creëren van product gedreven verkoop naar klantgerichte advisering. Om de beoogde cultuuromslag te bewerkstelligen, worden taken en verantwoordelijkheden van aanbieders en adviseurs ontvlecht. De heeft zich met succes sterk gemaakt voor het behoud van het huidige provisiemodel bij consumptief krediet. Daar waar het huidige model zou worden vervangen door een systeem waarbij de intermediair bij de consument een adviesfee in rekening zou brengen, zouden immers de zogenaamde hit and run praktijken weer terug kunnen keren in de markt. Met de Wijzigingswet wordt voor complexe en impactvolle producten eveneens een kennis- en ervaringstoets verplicht gesteld. Voorafgaand aan het afsluiten van een complex of impactvol product dient de consument een toets af te leggen. Doelstelling van de toets is om vast te stellen of de consument voldoende vaardig is om zonder advies het betreffende product af te nemen. De heeft met succes gepleit voor het overbodige karakter van een dergelijke toets bij consumptief krediet. Consumptief krediet is immers geen complex product. Van belang is dat wordt vastgesteld of de consument op verantwoorde wijze kan voldoen aan de lasten. Hierin wordt door de -Gedragscode op zorgvuldige wijze voorzien. Ook ten aanzien van het uitgebreide dienstverleningsdocument en transparantie over adviesen distributiekosten is consumptief krediet buiten de scope van de Wijzigingswet geplaatst. De wetgever onderschrijft hiermee de door de ingebrachte argumentatie dat de consument al in meer dan voldoende mate wordt geïnformeerd over het product. In de laatste week van zijn de definitieve wijzigingen in het Besluit Gedragstoezicht Financiële Ondernemingen (Bgfo) en de Wet op het financieel toezicht (Wft) gepubliceerd.
De Wijzigingswet financiële markten is grotendeels vorm gegeven in lijn met de wensen van de . Een belangrijk aandachtspunt blijft echter de wijze waarop invulling wordt gegeven aan eisen op het gebied van vakbekwaamheid. De wetgever heeft er voor gekozen om het zogenaamde bedrijfsvoeringsmodel onmogelijk te maken voor adviseurs. Met het bedrijfsvoeringsmodel konden ondernemingen de vakbekwaamheid van hun medewerkers waarborgen met op de praktijk toegespitste opleidingsprogramma’s. De Wijzigingswet financiële markten introduceert een diplomaplicht voor alle adviserende klantmedewerkers. De diplomaplicht behelst hierbij dat alle adviserende klantmedewerkers dienen te beschikken over Wft diploma’s.
In het consultatietraject en tijdens de parlementaire behandeling heeft de nadrukkelijk gewezen op de specifieke situatie van haar leden en distributiepartners. Bij verschillende distributiekanalen is de ‘advisering’ van financiële producten een activiteit die is geïntegreerd in de hoofdactiviteit: de verkoop van niet financiële goederen en diensten. In de betreffende situaties wordt veelal een beperkt aantal producten aangeboden. Het voorschrijven van Wft-diploma’s aan deze grote groepen medewerkers is naar mening van de niet proportioneel. De heeft in haar reacties dan ook gewezen op de mogelijke negatieve consequenties voor de gewenste brede distributie van financiële producten. Daarnaast heeft de gewaarschuwd voor de voorzienbare ontwikkeling dat partijen hun distributie zodanig inrichten dat in juridische zin geen sprake is van advisering. Ten einde de vakbekwaamheid van medewerkers beter te waarborgen, zijn naar mening van de kostenefficiëntere en effectievere oplossingen beschikbaar. Het bedrijfsvoeringsmodel zou bijvoorbeeld verder kunnen worden ontwikkeld door invoering van certificering of aanvullende kwaliteitseisen. De overwegingen van de zijn overgenomen door de -fractie en voorgelegd aan de minister van Financiën. De minister heeft echter vastgehouden aan het onwrikbare doel van Wft diploma’s voor alle adviserende medewerkers. Met de publicatie van de definitieve wijzigingen zal de zich inspannen om voor haar leden duidelijkheid te creëren over de exacte juridische consequenties en, voor zover mogelijk, aanknopingspunten te bieden voor het realiseren van werkbare operationele modellen.
( ) In heeft de gezamenlijk met de overige participanten verder gewerkt aan het realiseren van een signaleringssysteem voor problematische schulden, het . Na eerdere afwijzingen, gaf het College Bescherming Persoonsgegevens () toestemming voor een pilot. De beoogde opzet van het systeem was echter onder druk van de interpretatie van privacywetgeving fors aangepast. In de aanloop naar de beoogde pilot is het voorliggende systeem opnieuw gewogen door de participanten. De informatieve waarde van het systeem was inmiddels fors verminderd. Daar waar initieel sprake zou zijn van concreet inzicht in betalingsachterstanden bij huur en energie zou het voorliggende systeem nog slechts voorzien in een stoplichtfunctie. Daarnaast zou de consument expliciet om toestemming moeten worden gevraagd om het systeem te kunnen raadplegen. Op basis van de vermindering van de informatieve waarde en het resterende inefficiënte proces hebben de banken hun participatie in beëindigd. Met het stopzetten van de deelname van de banken ligt het niet meer in de rede dat een vroegsignaleringssysteem, in de vorm van een marktinitiatief, van de grond kan komen in het huidige wettelijke kader.
De -fractie in de Tweede Kamer heeft aan de minister van Financiën vragen gesteld over het maximale effectieve kredietvergoedingspercentage voor roodstanden. Naar mening van de -fractie zou het effectief kredietvergoedingspercentage specifiek voor roodstanden verlaagd dienen te worden.
Naar aanleiding van de Kamervragen heeft de minister van Financiën een onderzoek aangekondigd. Als het onderzoek hiertoe aanleiding geeft, zal de minister besluiten om het maximale effectieve kredietvergoedingspercentage specifiek voor roodstanden te verlagen. De steunt de politieke aandacht voor de roodstanden-problematiek. De gemiddelde roodstand is eind opgelopen naar bijna € .. Roodstanden worden steeds meer door de consument gebruikt om invulling te geven aan een structurele kredietbehoefte. Een structurele kredietbehoefte kan op een meer verantwoorde wijze worden ingevuld met een doorlopend of aflopend krediet.
Belangrijke wijzigingen in wet- en regelgeving in Nederland vinden steeds meer hun origine in Brussel. De is dan ook actief lid van Eurofinas en beïnvloedt op deze wijze in een zo vroeg mogelijk stadium nieuwe en gewijzigde Europese richtlijnen (“Directives”). De betrokkenheid van de komt tot uiting in vertegenwoordiging in het bestuur van Eurofinas en in de Legal & Policy Committee, waar de inhoudelijke Europese lobby wordt voorbereid en aangestuurd.
( ) Naar mening van de is het niet wenselijk om roodstaan voor de consument aantrekkelijker te maken door het verlagen van het rentepercentage. De groei in roodstanden kan beter worden ingedamd door zwaardere eisen te stellen aan de verstrekking ervan. De heeft dan ook gepleit voor het maximeren van roodstanden op maximaal één netto maandsalaris.
Naast alle maatregelen die zijn opgenomen in de Wijzigingswet Financiële Markten , heeft het ministerie van Financiën in september aanvullende wijzigingen in de Wft geconsulteerd. De geconsulteerde wijziging omvat een wettelijke verankering van een algemene zorgplicht voor financiële dienstverleners. De onderschrijft dat financiële dienstverleners het behartigen van het klantbelang nadrukkelijk dienen te waarborgen. In de consultatie is echter opgenomen dat het aan de toezichthouder is om het begrip klantbelang verder te definiëren. Hiermee zou de onwenselijke situatie ontstaan dat de ‘scheiding der machten’ wordt doorbroken. Aan de Autoriteit Financiële Markten ( ) wordt in de geconsulteerde wetgeving immers zowel de bevoegdheid verleend om de norm vast te stellen als om toe te zien op de naleving van de norm. Naar mening van de biedt de bestaande wet- en regelgeving voldoende ruimte om op te treden tegen misstanden in de markt. De voorliggende wijzigingen zouden leiden tot een grote mate van rechtsonzekerheid voor aanbieders. Voor buitenlandse aanbieders die overwegen om toe te treden tot de Nederlandse markt betekenen de voorgelegde wijzigingen extra onzekerheid en hiermee een verhoogde drempel om toe te treden.
Hoewel de Europese Richtlijn Consumptief Krediet () pas in volledig is geïmplementeerd in Nederland, worden door de Europese Commissie () al weer voorbereidingen getroffen voor een herziening. In de aanloop naar de herziening door de Commissie worden verschillende onderzoeken uitgevoerd naar de wijze waarop de tot de beoogde effecten heeft geleid. De beoogde een verbetering te creëren van consumentenbescherming en een significante bijdrage te leveren aan het ontstaan van een geïntegreerde markt voor consumptief krediet in Europa. Het Europese Parlement () heeft in ook onderzoek gedaan naar de wijze waarop de is geïmplementeerd. Het is hierbij bemoedigend dat het van mening is dat er geen noodzaak is om de grondig te herzien. Naar mening van het dient nadruk te worden gelegd op de juiste implementatie en naleving van de huidige Richtlijn.
( - ) De heeft in juli een voorstel gepresenteerd voor de aanpassing van de huidige . Het voorstel behelst aanpassingen ten aanzien van registratieverplichtingen, vakbekwaamheidseisen, precontractuele informatie en beloningstransparantie. De Europese discussies over - tonen aan in hoeverre de Nederlandse financiële sector al is gereguleerd. Daar waar in Europees verband wordt gesproken over de wenselijkheid van transparantie van beloningen die intermediairs van aanbieders ontvangen, zijn deze provisies in Nederland bij veel producten al verboden. Binnen - zal wel worden voorzien in proportionele opleidingsvereisten voor intermediairs die als nevenactiviteit bemiddelen en adviseren in financiële producten.
, “ ” ( ) De Europese Privacy Richtlijn kan tot vergaande restricties leiden voor ondernemingen bij het hanteren van informatie over consumenten. Er is hierbij zelfs sprake van de introductie van het “right to be forgotten”. Door Eurofinas wordt gewezen op het belang voor kredietaanbieders om gebruik te kunnen maken van persoonsgerelateerde informatie. Deze informatie is immers essentieel om een gedegen kredietwaardigheidstoetsing uit te kunnen voeren. Daarnaast staat het “right to be
forgotten” haaks op de plichten die financiële instellingen hebben uit hoofde van bijvoorbeeld Customer Due Diligence en -wetgeving.
( )
- De heeft in de resultaten gepresenteerd van de zogenaamde -Sweep. In alle lidstaten is door de lokale toezichthouders onderzoek gedaan naar de mate waarin websites voldoen aan de regels zoals die zijn vastgesteld in de .
Stichting heeft in verdere invulling gegeven aan het bieden van inzicht in de ontwikkeling van het betaalgedrag bij consumptieve en hypothecaire kredieten. Met de jaarlijks twee keer verschijnende krediet- en hypotheekbarometer wordt het betaalgedrag nauwlettend gemonitord.
Bij de eerste meting werden verschillende onvolkomenheden geconstateerd. De tweede meting liet een duidelijke verbetering zien. Al van de Europese websites voldeed aan alle regels. In Nederland was sprake van een nog sterkere compliance. Daar voldeed van de websites aan alle eisen. Het onderzoek was gericht op zowel de websites van aanbieders als die van intermediairs.
In heeft gewaarschuwd voor het ontstaan van zogenaamde ‘spookschulden’. Schulden door huurachterstanden, energie- en belastingschulden of betalingsachterstanden bij zorgverzekeringen stijgen, maar zijn voor en kredietverstrekkers niet zichtbaar. Door het ontbreken van dit inzicht kunnen schulden snel in omvang toenemen. Stichting heeft dan ook herhaaldelijk gepleit voor een verbreding van de registratie van betalingsachterstanden.
Het aantal raadplegingen van het Centraal Krediet Informatiesysteem ( ) is in met gedaald ten opzichte van . Per ultimo stonden , miljoen Nederlanders geregistreerd met gezamenlijk , miljoen contracten.
Het jaarlijkse congres van Eurofinas vond in plaats in Cannes. In het programma is veel aandacht besteed aan de wijze waarop kredietaanbieders kunnen opereren in economisch mindere tijden.
Bert Reitsma verzorgde tijdens het congres een presentatie over de beoogde wijzigingen in de richtlijn die toeziet op de bemiddeling in verzekeringsproducten (-). Aantal geregistreerde personen Totaal aantal kredieten Aantal beëindigde kredieten Aantal lopende kredieten Aantal raadplegingen in
. . . . .
. . . . .
. . . . .
Cijfers x .
De Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet ( ) behartigt de belangen van publieke en private dienstverleners op het gebied van schuldhulpverlening en sociale kredietverlening. In heeft de Nationale Ombudsman zijn rapport Schulden komen nooit alleen, aandachtspunten voor de schuldhulpverlening gepresenteerd. In het rapport is een analyse opgesteld van de gemeentelijke schuldhulpverlening. De Ombudsman wijst in zijn rapport op het belang van maatwerk en een respectvolle benadering van consumenten met schulden.
Bert Reitsma, secretaris tijdens het congres in Cannes
De heeft de meeste conclusies van de Ombudsman onderschreven, maar is terughoudend ten opzichte van de aanbeveling om zo snel mogelijk een schuldregeling te starten. Voor
de is in veel gevallen van belang dat de situatie eerst wordt gestabiliseerd en dat flankerende hulp wordt ingeschakeld. De heeft in haar -jarig jubileum gevierd met het congres Innovatie in financiële zelfredzaamheid.
Met het onderzoek Geldzaken in de praktijk brengt het in kaart hoe Nederlanders hun geldzaken in de praktijk organiseren. In het onderzoek naar de leengewoonten van de Nederlandse consument is gebleken dat er steeds meer wordt geleend bij familie of vrienden. Het raadt af om te lenen bij bekenden en vindt dit uitsluitend in bijzondere omstandigheden verstandig. Het onderzoek heeft verder aangetoond dat meer dan de helft van de leners de lening als een last ervaart. Op basis van het onderzoek heeft geconcludeerd dat de leencultuur in Nederland is doorgeslagen en in het verlengde hiervan gepleit voor een campagne waarin consumenten meer bewust worden gemaakt van de gevolgen van lenen.
Tijdens het congres van de
Het heeft in gewezen op het belang van voldoende financiële buffers. Uit onderzoek van het is gebleken dat van de huishoudens in Nederland geen of onvoldoende financiële buffers aanhoudt.
. De Nederlandse Vereninging van Banken ( ) en Thuiswinkel.org behandelen evenals de de belangen van consumptief-kredietdossiers. Omdat de belangen veelal parallel lopen, wordt in lopende dossiers veelal informatie uitgewisseld. Daar waar mogelijk, wordt gezamenlijk invulling gegeven aan de lobby ten aanzien van wet- en regelgeving.
In het verslagjaar is met en Thuiswinkel.org samengewerkt bij het vroegsignaleringssysteem . Ook is samenwerking gezocht op de belangrijke wet- en regelgevingsdossiers.
De Nederlandse Vereniging van Financieringsadviseurs ( ) behartigt de belangen van de aangesloten krediet intermediairs.
In heeft de haar Gedragscode aangepast. De heeft met de aanpassing de vergoeding gemaximeerd die haar leden in rekening mogen brengen bij de advisering en bemiddeling in betalingsbeschermers. Deze vergoeding is gemaximeerd op . De aanpassing van de Gedragscode is door de ‘een goede en welkome stap’ genoemd. Uit de bewoordingen van de zou kunnen worden afgeleid dat hogere vergoedingen, naar mening van de , strijdig kunnen zijn met de passende beloningsregels. Waar mogelijk voeren de en de een gezamenlijke lobby. In is bijvoorbeeld gezamenlijk gereageerd op de consultatie van de Wijzigingswet Financiële Markten .
De voert regelmatig overleg met de . In het verslagjaar heeft onder andere afstemming plaatsgevonden over de dashboards consumptief krediet, die zowel door de als de zijn geïntroduceerd. Met de ministeries van Financiën, Veiligheid en Justitie en Sociale Zaken & Werkgelegenheid is onder andere afgestemd over de ontwikkelingen ten aanzien van de Wijzigingswet Financiele Markten, ontwikkelingen in de schuldhulpverlening en de ontwikkeling van het vroegsignaleringssysteem .
De voorbeeldbegrotingen die jaarlijks worden opgesteld door het vormen belangrijke input voor het vaststellen van de -leennormen. De leennormenmethodiek waarborgt hierbij dat consumenten die een lening aangaan voldoende financiële ruimte overhouden om te kunnen voorzien in hun levensonderhoud.
i n T E R N E O R G A NI S A T I E
GEASSOCIEERDE LEDEN
LEDEN
Sinds 1997 kunnen ondernemingen die niet in aanmerking komen voor het lidmaatschap zich als ‘geassocieerde’ bij de V FN aansluiten.
De V FN-leden zijn dochterondernemingen van (internationale) algemene banken, merkgebonden autofinanciers en zelfstandige financieringsmaatschappijen. Op basis van het uitstaande saldo consumptief krediet vertegenwoordigen de leden 94% van het uitstaand saldo op basis van de definitie van Financieringsmaatschappijen die door het CBS wordt gehanteerd. Toegetreden leden in 2012
Ikano Bank, Amsterdam Bovemij Financieringsmaatschappij bv, Nijmegen
Toegetreden geassocieerde leden in 2012
EL Q Hypotheken nv, Amsterdam
Geassocieerden die hebben opgezegd in 2012
EOS Nederland bv, Tilburg EL Q Hypotheken nv, Amsterdam
Leden per december 2012
Ereleden
Alcredis Finance bv, Vianen ALFAM Consumer Credit, Bunnik BM W Group Financial Services, Rijswijk Bovemij Financieringsmaatschappij bv, Nijmegen FCE Bank plc (Ford Financial Netherlands), Amsterdam fga Capital Netherlands bv, Lijnden gm ac Nederland nv, Breda Ikano Bank, Amsterdam InterBank nv, Amsterdam Intermediaire Voorschotbank bv, Amsterdam Klarna bv, Amsterdam De Lage Landen International bv, Eindhoven Landelijke Disconterings Maatschappij nv, Nijkerk LaSer Nederland bv, ’s-Hertogenbosch Mercedes-Benz Financial Services bv, Utrecht MKG Bank, Schiphol-Rijk PSA Finance Nederland bv, Rotterdam RCI Financial Services bv, Schiphol-Rijk Ribank nv, Amsterdam Santander Consumer Finance Benelux bv, Utrecht Volkswagen Bank, Amersfoort Financieringsmaatschappij “Zuid-Holland” cv, Rockanje
Geassocieerde leden per december 2012
BN P Paribas Cardif, Oosterhout Business Lease Nederland bv, Zeist CMS Derks Star Busmann, Utrecht Credit Life International nv, Venlo Credit Yard Group bv, Eindhoven DaVinci Advies bv, Amsterdam Experian Nederland bv, Den Haag Genworth Financial Lifestyle Protection, Arnhem Groep Gerechtsdeurwaarders Nederland (GGN), Utrecht Groep Gerechtsdeurwaarders Nederland (GGN) ,Van Mastrigt & Partners, Den Haag Van der Hoeden Mulder Gerechtsdeurwaarders en Juristen, Amsterdam Hoist Kredit a b, Den Bosch Incassade Nederland, Leeuwarden JJ & G Finance bv, Lunteren Jongejan Wisseborn Gerechtsdeurwaarders, Harderwijk Lindorff bv, Zwolle Nederlandse Deurwaarders Associatie bv, Amersfoort Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (nvvk), Den Haag Schuman Incasso & Gerechtsdeurwaarders bv, Ede Tempelman-De Niet Gerechtsdeurwaarders, Tiel Ultimoo Capital Group bv, Woerden Vesting Finance Holding bv, Hilversum The Warranty Group Europe, Amsterdam Weggemans Incasso & Gerechtsdeurwaarders, Emmen
SECR ETA R I A AT Het secretariaat van de V FN is gevestigd aan de Benoordenhoutseweg in Den Haag. Bert Reitsma is secretaris van de V FN. Hij wordt in zijn werkzaamheden ondersteund door Timo Brinkman (beleidsmedewerker) en Marie-Louise Tazelaar (secretaresse).
De heer G.L.J. (Frits) van Gorp De heer A. (Lex) Goudswaard
14
15
COMMU N ICATIE Begin 2012 is de nieuwe website van de V FN gelanceerd. Hiermee is een inhoudelijke verbeterslag gemaakt met betrekking tot informatieverstrekking over de V FN en de consumptiefkredietmarkt. De website is verrijkt met de actuele marktcijfers. De ontwikkeling van het verstrekte krediet, het uitstaande saldo en het marktaandeel van de V FN-leden worden weergegeven in heldere grafieken. Met de nieuwe website wordt ook invulling gegeven aan de wens om de consumenten meer informatie te kunnen bieden in het kader van Bewust Lenen. Zo is er een speciaal gedeelte voor consumenten met veelgestelde vragen en uitleg over lenen. Door middel van heldere animaties wordt informatie over verschillende leenvormen op een toegankelijke manier aangeboden aan een breed publiek. Nieuw zijn ook de pagina’s ‘media-politiek’, waarin de V FN communiceert over de meest actuele dossiers (wet- en regelgeving) en ook de recente persberichten plaatst.
Nieuwe website
Social media
Met het persbericht Flitskredieten blijven consument duperen (31-01-2012) riep de V FN de toezichthouder A FM op om krachtig handhavend op te treden tegen aanbieders van flitskredieten. In februari is het persbericht Klantbelang moet meer centraal staan bij roodstanden uitgebracht. Hierin heeft de V FN de banken opgeroepen om de klant meer centraal te stellen bij de wijze waarop roodstanden op betaalrekeningen worden aangeboden. Met het persbericht 0,4 miljard extra bestedingsruimte voor consumenten (26-04-2012) wees de V FN er op dat consumenten veel geld kunnen besparen door hun dure roodstanden om te zetten naar meer verantwoorde kredietvormen als doorlopend krediet en persoonlijke lening.
ALGEMENE LEDENVERGADERING De Algemene Ledenvergadering vond op donderdag 28 april plaats in Kasteel De Vanenburg in Putten. Gastspreker tijdens het besloten gedeelte van de vergadering was Tanguy van de Werve, Director General van Eurofinas. Hij verzorgde een presentatie over de belangrijkste Europese dossiers en de wijze waarop de lobby door Eurofinas wordt gevoerd.
links Tanguy van de Werve, Director General van Eurofinas midden Prof. dr. Sylvester Eijffinger, hoogleraar Financiële
Traditiegetrouw werd het jaarverslag van BK R uitgereikt aan de voorzitter van de V FN door Peter van den Bosch, algemeen directeur van BK R. De wijze van overhandiging was hierbij allerminst traditioneel. Door het scannen van een QR-code vanaf een muffin werd het jaarverslag BK R online beschikbaar gemaakt. Gastspreker tijdens het openbare gedeelte van de vergadering was prof. dr. Sylvester Eijffinger, hoogleraar Financiële Economie. In zijn lezing schetste hij een helder beeld van de ontwikkeling van de schuldencrisis in de Eurozone.
Ter ondersteuning van de communicatie maakt de V FN nu ook gebruik van Twitter (@V FNnl) en heeft de V FN ook zijn eigen groepspagina op LinkedIn. WERKLUNCHES BESTUUR
Van links naar rechts
De werklunches hebben een belangrijke informatie- en netwerkfunctie binnen de V FN. In restaurant De Kloosterhoeve in Harmelen werden ook in 2011 weer vier boeiende lunches georganiseerd die tot doel hebben de leden en geassocieerde leden in een informele sfeer te informeren over actuele thema’s die raakvlakken hebben met consumptief krediet.
Kees Droppert,
Op de eerste werklunch van 13 maart gaf Hans Wittermans, bestuurslid N V I, een presentatie over de Wet incassokosten en ontwikkelingen in de achterstanden bij incassobureau’s.
John Zwijgers, Bert Reitsma, Arlinde Vletter,
De tweede V FN-werklunch van 5 juni werd ingevuld door Johan van Wageningen, manager business support van Vesting Finance. Hij verzorgde een presentatie over de ontwikkelingen op het gebied van social media binnen credit management.
Jan Speksnijder, Bert Westerveld
Tijdens de derde werklunch van 11 september verzorgde John Wisseborn, gerechtsdeurwaarder en partner van Jongejan Wisseborn Gerechtsdeurwaarders, een presentatie waar hij inging op de beoogde wetswijzigingen in consumentenkrediet, goederenkrediet en geldlening. Per ultimo 2012 zag het bestuur er als volgt uit: Kees Droppert, voorzitter Crédit Agricole Consumer Finance Nederland bv John Zwijgers, penningmeester PS A Finance Nederland bv Bert Reitsma, secretaris Arlinde Vletter LaSer Nederland bv Jan Speksnijder ALFAM Consumer Credit Bert Westerveld Volkswagen Bank 16
In de vierde werklunch van 13 november tenslotte sprak Åsa Färm, country manager van Ikano Bank, over de internationale activiteiten van Ikano Bank en de toetreding tot de Nederlandse markt.
17
Economie rechts Uitreiking jaarverslag
bk r
Voor de fraudecoördinatoren van de -leden is op april een fraudebijeenkomst georganiseerd. Met een afwisselend programma werden de aanwezigen op de hoogte gebracht van recente ontwikkelingen op het gebied van fraudebestrijding. Wibout de Klijne, hoofd crisismanagement en fraudeonderzoek bij de Rabobank, heeft de aanwezigen op toegankelijke wijze geïnformeerd over de wijzigingen in het Protocol Incidentenregistratie Financiële Instellingen (Pifi) en inzicht geboden in de wijze waarop Rabobank invulling geeft aan het nieuwe protocol. Gertwin Wubs, voorzitter van de Strategische en de Operationele Fraudewerkgroep van de heeft een toelichting gegeven op de verschillende activiteiten van de ten aanzien van fraudebestrijding. Hierbij is ook aandacht besteed aan de ontwikkeling van het fraudeloket dat de leden verder kan ondersteunen bij fraudebestrijding.
nen door Ton de Wit van Alcredis die de meeste stableford-punten wist te scoren. De dag werd afgesloten met een borrel en diner.
Voor de leden is op november een bijeenkomst georganiseerd rond het thema Bewust Lenen. Jan Speksnijder heeft een presentatie verzorgd over de ontwikkelingen die hebben geleid tot de huidige gezonde leenmarkt en over de wijze waarop de de consument gaat ondersteunen bij de volgende stap: bewuster lenen. Paula van Gemen van De Tekstlounge heeft de leden geïnformeerd over de achtergronden van de verschillende taalniveaus. Daarnaast hebben de aanwezigen tips gekregen voor het omzetten van complexe teksten naar begrijpelijke taal.
Gijs van der Linden en Harry Jongkind van het fraudemeldpunt van de Bovenregionale Recherche hebben een presentatie verzorgd over ‘horizontale fraude’. De aanwezigen kregen inzicht in concrete fraudezaken en de wijze waarop deze zijn opgespoord en vervolgd. Willy Debets, oud-rechercheur bij de Nationale Recherche en fraudeonderzoeker bij Deloitte, gaf tenslotte een uitgebreide presentatie over het thema fraude en rechtspersonen. De Toogdag vond op en juni plaats in Maastricht en werd dit jaar georganiseerd door Finance Nederland. Voor iedereen stond een Deux chevaux klaar voor een puzzeltocht door het on-Nederlandse ‘Heuvelland’ van Zuid-Limburg. In één van de oudste locaties van Nederland, de mergelgrot La Caverne de Geullhem in Berg en Terblijt werd een bourgondische lunch geserveerd. Op de route was er nog de mogelijkheid om te stoppen bij delicatessezaak Eyserhalte in Eys en de galerie & beeldentuin Giardino in Berg en Terblijt. De dag werd afgesloten met een diner in de Harbour Club van Maastricht met aansluitend een hotelovernachting in het Eden Design Hotel in Maastricht.
De veertiende Golfdag voor leden en geassocieerden op maandag oktober was een succes. De organisatie lag in handen van Incassade Deurwaarders en Incasso in samenwerking met de . Op deze zonnige dag werd gespeeld op de uitdagende baan van Golfclub Zwolle. Met deelnemers aan de wedstrijd en voor de clinic was er een sterk deelnemersveld. Ad Metzen van Bovemij Financieringsmaatschappij zegevierde op overtuigende wijze in de clinic. Winnaar van de neary was dit jaar Chris Vink van Vesting Finance Holding. De longest drive bij de dames was voor Ellen van Ginkel van ALFAM Consumer Credit. Bij de heren sloeg Nicholas Molkenboer van de longest drive van meter. De wedstrijd is gewon-
Het Bestuur werd in terzijde gestaan door de volgende commissies en werkgroepen. Commissie Juridische Zaken
Commissie Fraudepreventie en -bestrijding
Marco van Beek, ALFAM Consumer Credit Liesbeth van Woensel, Crédit Agricole Consumer Finance Nederland Reinier-John Koopman, LaSer Nederland Joost Welhuis, LaSer Nederland Stephan Knol, Bank plc (Ford Financial Netherlands) Jeffrey Sinoo, Santander Consumer Finance Benelux Timo Brinkman, Bert Reitsma, Arjan Kaldenbach, ALFAM Consumer Credit Gertwin Wubs, Crédit Agricole Consumer Finance Nederland Heidi van Hulten, De Lage Landen International Patrick van Sandwijk, LaSer Nederland Petro van den Heuvel, Crédit Agricole Consumer Finance Nederland Peter Heinen, Group Financial Services Michel Bekker, Santander Consumer Finance Benelux Gijs van der Linden, Fraudemeldpunt Harry Jongkind, Fraudemeldpunt Timo Brinkman, Bert Reitsma,
Strategische Commissie Fraudepreventie en –bestrijding
Vincent van Dortmont, ALFAM Consumer Credit Hans van Diest, Group Financial Services Gertwin Wubs, Crédit Agricole Consumer Finance Nederland Hanneke Olijslagers, Capital Netherlands bv Simon Staadegaard, De Lage Landen International Rogier Verheijen, LaSer Nederland Michiel Kruijmer, Volkswagen Bank Timo Brinkman, Bert Reitsma,
Technische Commissie
Alex Suanet, Santander Consumer Finance Benelux Joram Ledegang, Crédit Agricole Consumer Finance Nederland Marc Overgoor, Volkswagen Bank Vincent van Dortmont, ALFAM Consumer Credit Marcel de Hoogt, ALFAM Consumer Credit Robert Boos, Mercedes-Benz Financial Services Timo Brinkman, Bert Reitsma,
Henk-Jan Meijer, Crédit Agricole Consumer Finance Nederland Astrid Hekkens, Santander Consumer Finance Benelux Bianca de Brouwer, ALFAM Consumer Credit Monique Poesse, LaSer Nederland Anita Nouwens, LaSer Nederland Marie-Louise Tazelaar, Timo Brinkman, Bert Reitsma,
Werkgroep Communicatie
Jan Speksnijder, ALFAM Consumer Credit Bert Westerveld, Volkswagen Bank Julia Koers, De Lage Landen International Cindy van Atteveldt, Crédit Agricole Consumer Finance Nederland Guus Alfrink, ALFAM Consumer Credit Timo Brinkman, Bert Reitsma,
Werkgroep Gezonde Leenmarkt
Michel Blom, Santander Consumer Finance Benelux Bas Boelhouwers, Crédit Agricole Consumer Finance Nederland Fabian Nellestijn, LaSer Nederland Sophieke Verhoeven, Finance Nederland Marco Schreuders, Ikano Bank Bert Reitsma,
Werkgroep Retail
Femke Eknadissian, Bank Rob Greven, Reaal Groep Gerrit Kramer, Westland Utrecht Bank Gertwin Wubs, Crédit Agricole Consumer Finance Nederland René Henrotte, Nederland Wibout de Klijne, Rabobank Nederland Bob Louwman, Bank Kirsi Rautiainen, Mandy Dee-Kersten, Bert Reitsma,
Begeleidingscommissie
Elke de Wilde, Bank Rob Greven (voorzitter), Reaal Groep Els Vos, Peter-Jan Tijsma, Crédit Agricole Consumer Finance Nederland Adinda Lammens, Rabobank Nederland Frank Toet, ALFAM Consumer Credit Simon Staadegaard, De Lage Landen International Kirsi Rautiainen, Mandy Dee-Kersten,
Gebruikerswerkgroep
Bureau Kredietregistratie
In het verslagjaar was de vertegenwoordigd in de volgende organisaties:
Kees Droppert, Crédit Agricole Consumer Finance Nederland , Raad van Commissarissen Guus Alfrink, ALFAM Consumer Credit, Vergadering van Aangeslotenen Peter den Houter, Finance Nederland , idem Lex Houterman, Crédit Agricole Consumer Finance Nederland , idem Leendert de Jong, LaSer Nederland , Beleidscommissie Wim van Oosten, ALFAM Consumer Credit, idem Guido Kersten, De Lage Landen International , idem
Het maakt in haar rapportage over verstrekte kredieten onderscheid tussen consumptief krediet en roodstanden. Onder consumptief krediet wordt verstaan: aflopend krediet, doorlopend krediet, spaar/leenkrediet en creditcardkrediet. Onder roodstand worden alle debetstanden in rekening courant per ultimo van de maand verstaan. Het verstrekt consumptief krediet is ten opzichte van , gedaald naar , miljard. Het uitstaand saldo consumptief krediet kende een daling van , naar , miljard. Roodstanden op betaalrekeningen daalden , naar , miljard.
Raad van Advies
Bert Reitsma
Adviserend panel
Bert Reitsma
* voorlopige cijfers
2005 2007* * 2006
Kees Droppert, Bert Reitsma Kees Droppert, Bert Reitsma Bert Reitsma
Uitstaand consumptief krediet per - Verstrekt (netto) Kredietvergoeding Afgelost
17 429 . 10 439 . 1. 636 12 406 .
* voorlopige cijfers
2005 * 2006 2007*
Uitstaand saldo per - Aantal rekeningen
. 7.489. 8.786 . 7.853 . 2.932. 2.840 . 2.822
* voorlopige cijfers
*
Aflopend krediet Doorlopend krediet (incl. spaarleenkrediet) Roodstanden
. . ( +4,8%) 2.318 . . 13.428 (-3,1%) . .
. . .
Eurofinas
Begeleidingscommissie / Vip
. 17. 594 18 101 . . 10 100 10 350 . 1 550. 1 543 . . 12 158 12 058
Uitstaand en verstrekt krediet (in miljoenen euro)
Bert Reitsma
Roodstanden (in miljoenen euro)
Uitstaand saldo (in miljoenen euro)
Het totaal uitstaand saldo klassiek consumptief krediet vertoont sinds een dalende lijn. Bij roodstanden was uitsluitend afgelopen jaar een daling waarneembaar.
Alle soorten aanbieders verstrekten in minder consumptief krediet dan in . Door financieringsmaatschappijen werd miljoen minder verstrekt (-,). Banken verstrekten in het afgelopen jaar miljoen minder consumptief krediet dan in (-,), postordermaatschappijen miljoen minder (-,) en gemeentelijke kredietbanken miljoen minder (-,). Het marktaandeel van financieringsondernemingen liep terug van naar .
Uitstaand saldo naar kredietvormen (in miljoenen euro) *=voorlopige cijfers
Ontwikkeling verstrekt krediet door marktpartijen (in miljoenen euro) *=voorlopige cijfers
*
*
In de afgelopen tien jaar is het verstrekte consumptief krediet afgenomen met , miljard euro, een daling van ruim . Deze daling is volledig toe te schrijven aan de halvering van het verstrekte doorlopend krediet. De verstrekking van aflopend krediet bleef in deze jaren relatief stabiel. Ontwikkeling verstrekt doorlopend en aflopend krediet in de laatste jaar (in miljoenen euro) *=voorlopige cijfers
Bij zowel verstrekt krediet als uitstaand saldo is het marktaandeel van -leden gestegen ten opzichte van . * voorlopige cijfers
Totaal netto verstrekt Uitstaand saldo
*
, ,
, ,
, ,
*
, ,
, ,
, ,
Marktaandeel leden in de groep financieringsmaatschappijen
*
* voorlopige cijfers
Totaal netto verstrekt Uitstaand saldo
Marktaandeel leden in het totaal van het consumptief krediet, in procenten
In het totaal consumptief krediet bij financieringsmaatschappijen is bij zowel verstrekt krediet als uitstaand saldo bijna bij -leden ondergebracht. -leden hebben in het totaal uitstaand saldo consumptief krediet voor het eerst een marktaandeel van meer dan .
Ontwikkeling marktaandeel leden in verstrekt krediet en uitstaand saldo *=voorlopige cijfers
, , , , ,
,
*
,
In het totaal verstrekte consumptief is het marktaandeel van -leden gestegen naar ruim . Dit is vooral veroorzaakt door een sterke stijging van het marktaandeel in het verstrekte aflopend krediet, welke het afgelopen jaar boven de uit kwam.
Ontwikkeling marktaandeel leden in verstrekt krediet *=voorlopige cijfers
, ,
, ,
, , ,
, ,
*
,
Wijzigingen financiële markten Vakbekwaamheid Landelijk informatiesysteem schuldenregistratie Maximering kredietvergoedingspercentage roodstanden Wijzigingswet financiële markten Herziening Consumer Credit Directive () Herziening Richtlijn Verzekeringsbemiddeling (-) Privacy Richtlijn , “Data Protection Directive” () - Sweep Congres Stichting Bureau Krediet Registratie ( ) Cijfers Centraal Krediet Informatiesysteem Nederlandse Vereniging Voor Volkskrediet ( ) Nederlandse Vereniging van Financieringsadviseurs ( ) Nationaal Instituut Budgetvoorlichting ( ) Nederlandse Vereniging van Banken en Thuiswinkel.org Overheden en toezichthouders Leden Geassocieerde leden Secretariaat Communicatie Bestuur Algemene Ledenvergadering Werklunches Fraudebijeenkomst Toogdag Golfdag Bewust lenen Commissies en werkgroepen Vertegenwoordigingen Consumptief krediet en roodstanden Ontwikkelingen in producten en distributiekanalen Marktaandeel
Bert Reitsma, Timo Brinkman, Marie-Louise Tazelaar Paul Starink, Shannon Millsaps—Ed Williams climbing Stan’s Crack at Sunset Park Fedde Schouten Yardmen , Amsterdam
De V FN is de belangenvereniging van financieringsmaatschappijen en voorschotbanken met als statutaire doelstelling de behartiging van de gemeenschappelijke belangen van de bij haar aangesloten ondernemingen die het financieringsbedrijf uitoefenen, alsmede de bevordering van een gezonde ontwikkeling van het financieringsbedrijf als geheel. De leden zijn dochterondernemingen van algemene banken, zelfstandige financieringsmaatschappijen en merkgebonden autofinanciers (autofabrikanten, importeurs). Tezamen vertegenwoordigen zij ongeveer 94% – op basis van het uitstaand saldo consumptief krediet – van de financieringsmaatschappijen. De V FN werd in 1928 opgericht als Vereeniging van directeuren van Financieringsmaatschappijen in Nederland. De huidige naam werd ingevoerd met de statutenwijziging van 1949. Sinds 1997 kunnen bedrijven die niet in aanmerking komen voor het lidmaatschap, maar wel een raakvlak hebben met de branche, als ‘geassocieerde’ bij de activiteiten van de V FN betrokken raken.
Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland Benoordenhoutseweg 23 2596 ba Den Haag telefoon 070 - 31 42 442