Verbinding. magazine. Durf de verbinding te maken het thema van de Dag van de Trainer

16 | zomer 2014

magazine

Verbinding Durf de verbinding te maken het thema van de Dag van de Trainer

special trainers & coaches

Waarom iedereen luistert als je over seks praat & 10 andere manieren om jezelf krachtig te profileren Deep Democracy: de wijsheid van de minderheid Als zelfs een ervaren trainer het even niet meer weet…

Monique Lindzen

Verbinding Verbinding. Het thema van dit magazine en het thema van de vierde editie van de Dag van de Trainer, die wij dit jaar op 26 september organiseren. En vooral het thema van Rianne Peeters, onze collega die begin februari verongelukte. Een week daarvoor was ze 42 jaar geworden.

4 Durf de verbinding te maken het thema van de Dag van de Trainer

12 Waarom iedereen luistert als je over seks praat

Veel lezers van dit magazine kennen Rianne. Omdat ze zo duidelijk aanwezig was bij Thema. Niet alleen hier in Zaltbommel maar ook op beurzen, congressen, workshops.

4

Energiek, en zo vol levenslust dat het er bijna uitspatte. Altijd op zoek naar nieuwe ideeën, naar nieuwe mensen waarmee ze mooie producten kon maken. Altijd de verbinding zoeken. Tussen mensen onderling, tussen auteurs en trends, tussen kopers en acties, tussen brancheorganisaties en marketeers. Tussen kansen en mogelijkheden.

& 10 andere manieren om jezelf krachtig te profileren

Met altijd in haar achterhoofd dat de verbindingen die zij legde voor alle partijen goed moesten zijn. Want alleen dan bereik je echte meerwaarde.

18 Deep Democracy:

Rianne’s kracht was ongetwijfeld haar oprechte interesse in de

de wijsheid van de minderheid

ander. Haar onvoorwaardelijke geloof dat dingen alleen werken als ze voor alle partijen goed zijn. En haar inzet om dat te

24 Als zelfs een ervaren trainer het even niet meer weet…

bereiken. Niet mopperen of hopen dat het vanzelf wel weer een keertje beter gaat, maar de telefoon pakken of een mail sturen

12

om de zaak weer in beweging te krijgen. De verbinding weer aan

18

te gaan. En samen weer mooie dingen te maken. Voor ze overleed, had Rianne al bedacht dat de Dag van de Trainer dit jaar over ver-

en verder 3 Voorwoord 8 Breinkennis voor trainers 10 Stel je vraag: Hoe zit het nou precies met de ‘ik’- en ‘wij’-kant van de Roos van Leary? 11 Vers van de pers 14 Receptenboek voor online teamtools 16 Column 17 Thema top 10 21 Test het product 22 FYI 23 Eventkalender 26 Provocatief coachen: de hoogste vorm van verbinding 28 Cultural calling cards 30 Thema adviseert

2

zomer 2014

binding moest gaan. Dat vonden we toen al een prachtig idee, en dat vinden we nu nog een veel beter idee. Dat begrijp je. We hebben het onderwerp omarmd en zijn er - hoewel soms met pijn in ons hart en tranen in onze ogen – mee aan de slag gegaan. Met een flinke groep trainers hebben we gebrainstormd, diverse ideeën besproken, gewogen en soms te licht bevonden. Maar uiteindelijk is er een mooi programma uit ontstaan. Een programma waar Rianne zich ongetwijfeld mee zouden hebben kunnen verbinden. Wij in ieder geval wel. En ik hoop jij ook. Mag ik zeggen tot ziens op 26 september? Met vriendelijke groet,

24

Monique Lindzen, Directeur-uitgever

zomer 2014

3

Directeur Uitgeverij Thema

Inhoud

Durf de verbinding te maken Leven vanuit je hoofd én je hart, luisteren naar je eigen innerlijk en de ander werkelijk zien: zo breng je verbinding tot stand. En dan heb je als trainer veel meer te bieden dan je ambacht. Op de Dag van de Trainer

een trainer is net een jongleur 4

zomer 2014

gaat theatermaker en verhalenverteller Eric van der Steen de deelnemende trainers laten voelen wat verbinding vermag, en hoe ze zelf in een oogwenk verbinding kunnen maken. Hier alvast een gesprek met hem.

’In Mali voelt iedereen zich zanger, dichter, acteur. Bij ons in het westen moet je daarvoor naar de toneelschool of het conservatorium. Wij ervaren een rem op expressie, en missen daarom zo vaak de vanzelfsprekende verbinding met ons gevoel.’ Hij zegt het zelf niet met zoveel woorden, maar voor Eric van der Steen is verbinding de sleutel tot een zinvol leven. ’Veel mensen leven vanuit hun hoofd, reflecteren en oordelen, en verwaarlozen hun gevoel. Als mensen hun denken en doen meer laten samenvallen, kunnen ze contact maken met hun eigen innerlijke stem. Authentieker leven is het resultaat. Oftewel: hoe beter je in staat bent om hoofd en hart te verbinden, hoe meer je leven samenvalt met wie je werkelijk bent.’ Verbind je vak met je gevoel

Lied voor het leven Onder de dikke baobab zit een vrouw zachtjes te neuriën. Langzaam maar zeker vormt zich een melodie. Dan staat ze glimlachend op, roept haar man en zingt het lied dat zich heeft aangediend. ’s Nachts zingen de vrouw en haar man samen het nieuwe lied. Later neuriet zij de melodie voor haar ongeboren kind, en de vroedvrouw zingt het lied bij de geboorte om de nieuwe zoon of dochter welkom te heten in de wereld. Het kind groeit op, wordt volwassen en hopelijk oud, al die tijd vergezeld door dit lied dat wordt gezongen op alle hoogte- en dieptepunten van het leven, van bruiloft tot begrafenis.

Het belang van verbinding met jezelf geldt ook voor trainers. Als zij in staat zijn om hun training te enten op hun passie, op hun emoties als intrinsieke drijfveren, dan vergroot dat hun impact als trainer. ’Natuurlijk moet je als trainer vakkundig zijn: je beheerst de relevante methodes en technieken, en kunt volop putten uit informatie, kennis en kunde. Maar wanneer je te veel met een methode bezig bent, ben je mechanisch aan het werk, en vergeet je verbinding te maken met je innerlijk. Noem het God, noem het intuïtie; iets in jou heeft contact met een interne diepe wijsheid. En om de verbinding te leg-

zomer 2014

5

Meer weten? Kijk dan op thema.nl

in de praktijk

Monic Lansu

in de praktijk

Eric van der Steen Eric van der Steen is de drijvende kracht achter The Storytelling Tribe (zie Facebook). Samen met zijn vrouw Carla toert hij bovendien met Cirque Magnifique (www.cirquemagnifique.nl) door het land met hedendaags circus. Daarnaast verzorgt Eric al ruim 25 jaar voorstellingen en workshops in het bedrijfsleven.

gen met de wijsheid van je hart hoef je vaak niet meer te doen dan te gaan zitten, je ogen dicht te doen, en je intuïtie de ruimte te geven.’ In de cirkel gebeurt het

Naast verbinding met jezelf is echt contact met de ander van groot belang. Van der Steen heeft dit zelf aan den lijve ervaren. ’Ik heb les gehad van Sotigui Kouyaté, een Malinese verhalenverteller. Iedere ochtend stonden wij, zijn leerlingen, in een cirkel en hielden elkaars handen vast. Als een deelnemer een issue had, kon hij of zij in de cirkel gaan zitten om daarvoor aandacht te vra-

In verbinding komen met jezelf en de groep betekent ook regelmatig een moment uit de training stappen

6

zomer 2014

gen. Ik was enorm onder de indruk van de helende kracht van aandacht, van het verbonden zijn met je groep, je tribe. We leven in een individualistische maatschappij, maar ik denk dat je pas gelukkig kunt zijn als je je durft te verbinden met anderen.’ Wees een jongleur

Verbinding heeft voor Van der Steen nog een derde aspect: de relatie met wat je doel is, met wat je wilt vertellen, met de methode die je inzet. Hij vergelijkt een trainer met een jongleur: ’Je moet in verbinding zijn met jezelf, met je publiek en met wat je aanbiedt in je training. Die drie ballen moet je steeds in de lucht zien te houden.’ En hoe doe je dat dan? ’Vooral door voortdurend onbevangen waar te nemen wat er gebeurt met de groep, met jou en met je trainingsvorm. In verbinding komen met jezelf en de groep betekent ook regelmatig een moment uit de training stappen. Sta even stil, haal adem, voel je lichaam, kijk naar de bomen buiten. En dan weer door.’

Dag van de trainer programma:

Alle mensen, waar ter wereld ook, hebben drie aangeboren psychologische basisbehoeften: de behoefte aan verbinding, aan competentie en aan autonomie. Deze drie behoeften zorgen ervoor dat we betekenisvolle relaties willen, dat we het beste van onszelf willen laten zien en ons willen ontwikkelen, en dat we dingen willen doen die aansluiten bij wat wij zelf belangrijk vinden op de manier die ons het beste lijkt. Verbinding is als basisbehoefte zo essentieel voor mensen dat wij er het thema van de vierde editie van de Dag van de Trainer van hebben gemaakt. Verbinding met jezelf. Met de deelnemers aan je trainingen. Met je opdrachtgevers. Met de wereld om je heen. Vanuit verschillende invalshoeken en op verschillende manieren gaan we met verbinding aan de slag. Plenaire presentaties, workshops, lezingen en ontmoetingen.

9.30 uur Opening 10.00 uur Eric van der Steen over het verbindende effect van storytelling 10.30 uur Welkom door dagvoorzitter Cyriel Kortleven 10.45 uur Judith Budde over verbinding en de kracht van kwetsbaarheid 11.15 uur Pauze 11.30 uur Anje-Marijcke van Boxtel over verbinding in teams als voorwaarde voor resultaten 12.00 uur Jitske Kramer over verbinding door Deep democracy 12.30 uur Kies je workshop 12.40 uur Pauze 13.30 uur Workshop ronde I - keuze uit diverse workshops 15.00 uur Pauze 15.30 uur Workshopronde II - keuze uit diverse workshops 17.00 uur Afsluiting door Eric van der Steen ‘Ons verhaal’ 17.20 uur Borrel Profiteer tot 1 juli van 18.00 uur Einde

het Early Bird tarief en krijg € 50,- korting!

De zin van verhalen

’Onze wereld wordt met de dag complexer, en we hebben verhalen nodig om de zin van de dingen te vinden,’ aldus Van der Steen. ’Sotigui Kouyaté kwam twintig jaar geleden naar het westen met de opdracht van zijn stamoudste om mensen hier met behulp van verhalen te laten voelen waar ze vandaan kwamen. Zij zagen dat wij hier de weg kwijt zijn. En in hun filosofie moet je beginnen te kijken waar je vandaan komt als je niet weet waar je naartoe gaat. In dat licht is een trainer ook een verhalenverteller.’

Met bijdragen van: Karin de Galan, Ria van Dinteren, Martijn Vroemen, Sibrenne Wagenaar, Marjon Reijerink, Judith Budde, Jitske Kramer, Anje-Marijcke van Boxtel en Eric van der Steen.

Waar en wanneer? Datum: 26 september 2014 Locatie: 1931 congrescentrum, ‘s-Hertogenbosch Tijd: 9.30 tot 18.00 uur Investering: normale prijs is € 225,- (excl. BTW), maar tot 1 juli geldt het Early bird tarief van € 175,- (excl. BTW) Meer informatie en aanmelden? thema.nl/dvdt14

zomer 2014

7

Breinkennis voor trainers De neurowetenschap doet de laatste vijf jaar heel veel onderzoek naar de werking van onze hersenen. Daardoor begrijpen we nu beter hoe ze in elkaar zitten en kunnen we ook zien hoe hersenen leren en onthouden. De neurowetenschap maakt grote stappen voorwaarts, maar sommige zaken zijn nog lang niet duidelijk. Wat wel duidelijk is, is dat we momenteel meer niet dan wel weten over onze hersenen.

Dat we nu onze hersenen kunnen bekijken, is te danken aan de nieuwste technieken en in het bijzonder aan de fMRIscanner. Deze scanner brengt het zuurstofrijke bloed in de hersenen in beeld waardoor we kunnen zien wat er gebeurt als we een bepaalde taak uitvoeren. Neurowetenschappers zien dan neuronen ‘vuren’, dat wil zeggen dat ze contact maken met elkaar waardoor er informatie overspringt als er een taak wordt uitgevoerd of een filmpje wordt bekeken. Het onderzoek naar de hersenen heeft onder andere door deze techniek een enorme vlucht genomen.

Wat het brein nodig heeft. ve rwe rki n g

e mo ti e

voedi n g ve rb i ndi n g

Veel hersenonderzoek staat nog in de kinderschoenen, maar er is voldoende ontdekt dat voor trainers en coaches van

ve ili ghe i d

3607_kaart_breinprincipes.indd 1

belang is. En dat is geweldig, want kennis over het brein vergemakkelijkt het leren leren. Simpelweg omdat je door die kennis beter kunt aansluiten bij hoe het brein leert en je daar in je training rekening mee kunt houden. Zo leren je deelnemers makkelijker, en beklijft dat wat zij geleerd hebben beter. Uit de vijf belangrijkste breinthema’s uit de neurowetenschap - veiligheid, voeding en emotie, zintuigen en verbinding, focus en onthouden, en spiegelen en denkvoorkeuren - zijn de breinprincipes afgeleid die je als trainer kunt gebruiken: 1. Veiligheid: zorg dat het reptielenbrein in de ruststand staat.

Het reptielenbrein, het oudste deel van onze hersenen, is een uiterst snel, primair en basaal werkend brein. Het is verantwoordelijk voor de meest primitieve levensfuncties die noodzakelijk zijn voor ons voortbestaan en het voortbestaan van de menselijke soort. Het reptielenbrein is constant alert om mogelijk gevaar te spotten zodat het ogenblikkelijk de opdracht kan geven om ‘op de vlucht te slaan’/ ‘de freese toestand te hebben’/’aan te vallen’.

Zorg als trainer voor een omgeving waarin het reptielenbrein niet actief hoeft te zijn omdat aan alle ‘levensvoorwaarden’ is voldaan: geen dreiging, juiste temperatuur, en een prettige omgeving. 2. Voeding: zorg voor uidagend materiaal, voldoende zuurstof, beweging, rust en slaap.

Het brein moet letterlijk en figuurlijk gevoed worden om te kunnen leren. Dat doe je met uitdagende en afwisselende oefeningen die prikkelen, en door te sturen op denkvoorkeuren. Sluit je niet aan bij de deelnemers, dan gaan ze zich vervelen en verliezen ze hun interesse. 3. Emotie: koppel emoties aan het leerproces en de deelnemers onthouden het beter.

Emoties zijn in ons brein gelokaliseerd in de amygdala. Doordat emoties zich in een ‘oud’ deel van onze hersenen bevin-

Veel hersenonderzoek staat nog in de kinderschoenen, maar er is voldoende ontdekt dat voor trainers en coaches van belang is.


trends

Monique Lindzen

den, kunnen zowel de trainer als de deelnemers ze niet negeren. Emoties hebben ‘stuurvoorrang’: ze overrulen de cognitieve controle. Daar maakt de reclame dankbaar gebruik van: ze probeert ons met emoties te verleiden. Daar kun je ook als trainer je voordeel mee doen: probeer positieve emoties bij je groep op te wekken. En wees alert op negatieve emoties: zijn die er, los ze dan op, want anders leren je deelnemers niet. 4. Verbinding: gebruik alle zintuigen en laat je deelnemers samen leren.

Verbinding met mensen, met de werkplek en de te realiseren doelen zorgt ervoor dat deelnemers beter onthouden wat ze leren. Er zijn volgens Caine en Caine (Brein@ work, Van Dinteren, blz 331 – 333) drie kernelementen die zorgen voor effectieve leerprocessen en betere verbindingen: 1. Ontspannen alertheid: we ervaren niet te veel stress, maar wel een beetje, zodat we nieuwsgierig zijn naar wat gaat komen. 2. Geleide ervaring: je neemt de deelnemers mee in de nieuwe situatie. Onderdompeling in de ervaring helpt om te leren. Vandaar dat leren op de werkplek zo goed werkt. 3. Actieve verwerking: zelf doen en oefenen maakt dat er blijvende verbindingen in onze hersenen ontstaan.

Brein in training Ria van Dinteren 140 blz. € 24,95 ISBN 978 90 58871 751 1

Brein in onderwijs Ria van Dinteren 120 blz. € 24,95 ISBN 978 90 5871 826 6

5. Verwerking: focus op herhaling.

Nieuwe kennis is de eerste tijd te vergelijken met een zandpad: de nieuwe verbindingen in de hersenen zijn nog niet zo vaak ‘betreden’ dat er al een snelweg is ontstaan. Alleen door te herhalen, herhalen, herhalen ontstaat die snelweg. Maak het je deelnemers daarom makkelijk nieuwe kennis of nieuw gedrag te onthouden. Zorg ervoor dat de informatie interessant en spannend is, makkelijk te begrijpen, verrassend, ongewoon of overdreven. Dat helpt echt!

2-10-12 17:08

8

zomer 2014

zomer 2014

9

vers van de pers

Hoe zit het nou precies met de ‘ik’- en ‘wij’-kant van de Roos van Leary? Vraag: ‘Ik ben trainer en wil de Roos van Leary graag in teams toepassen. Nu heb ik gelezen dat de ‘tegen’-kant net zo belangrijk is als de ‘samen’-kant. Maar om goed samen te werken

Bert van Dijk en Marlies Oudijk Doos met acht ‘taart’ punten € 45,00 ISBN 978 90 5871 883 9

Trainerstool Roos van Leary Het vloermodel van de Roos van Leary is een handige trainerstool voor coaches, supervisoren, trainers en andere begeleiders. Door mensen uit te nodigen letterlijk op hun ‘voorkeursgedrag’ te gaan staan en een gebeurtenis na te spelen, ervaren ze wat hun opmerking en houding bij de ander teweegbrengt. Ook kunnen deelnemers zo nieuwe vormen van gedrag oefenen en aanleren.



stel je vraag aan Bert van Dijk Trainer, schrijver en expert op het gebied van de Roos van Leary.

Wow, wat een verschil! Het beste uit je medewerkers halen, welke organisatie wilt dat niet? Dit kan onder andere door te streven naar een open werkcultuur waarin verschillen er niet alleen mogen zijn, maar zelfs omarmd worden. Wow! geeft inspiratie om zo’n cultuur te bereiken. Je krijgt inzichten en tips om unieke talenten beter te benutten, het wij/zij-denken te verminderen, de diversiteit te vergroten en daadkrachtig met co-creatie aan de slag te gaan. Wow! is een mooi vormgegeven boekje in pocketsize.

Dit praktische instrument is in een nieuw jasje gestoken.

moet je toch zorgen dat ze allemaal zoveel mogelijk aan de samen-kant zitten?’ Je bent niet de eerste die deze vraag stelt! Zoals je in mijn boe- gezonde harmonie in een softe sfeer. Anders gezegd: je schiet ken, de waaier en de pas opnieuw verschenen tool kunt zien, heb gezamenlijk door in de ‘wij’ kant. In de wandelgangen wordt ik de termen ‘tegen’ en ‘samen’ vervangen door ‘ik’ en ‘wij’. Ik dan wel geklaagd, maar in het directe contact wordt elke ‘ik’spreek ook wel van ‘afstand’ (ik) versus ‘nabijheid’ (wij). Ik kan gerichte boodschap vermeden. me voorstellen dat je als trainer graag met de oude termen werkt, maar uit je vraag blijkt weer eens hoe verwarrend die termen Zorg voor een goed evenwicht waren. Want inderdaad: ik-gerichte communicatie (opbouwende Als je de Roos van Leary gebruikt als team-model is het zaak kritiek geven, grenzen stellen, ‘harde’ besluiten nemen, terug- om ervoor te zorgen dat de teamleden zowel de ‘ik’ kant als de trekken) is net zo belangrijk als ‘wij’-gerichte communicatie ‘wij’ kant inzetten. De teamleden zijn dan in staat om elkaar (voorstellen doen, echte belangstelling tonen, elkaar helpen, de duidelijk aan te spreken op elkaars gedrag en kunnen ook vrolijk en gezellig met elkaar lunchen. Verbinding is dus zowel ‘ik’ sfeer goed houden). als ‘wij’ gericht. En dat heeft met ‘tegen’ niets te maken.

Zo pak je iedereen in! Wil jij meer gezien worden of krachtiger overkomen? Dan is dit hét boek voor jou. Zo pak je iedereen in! geeft je de handvatten om die indruk te maken die jij wilt maken, bijvoorbeeld in een sollicitatiegesprek of een belangrijke vergadering. Je leert hoe je je kunt profileren zoals jij dat wilt op een manier die bij je past. Alle facetten die jouw uitstraling bepalen, komen uitgebreid aan de orde. Zo pak je iedereen in! is prachtig vormgegeven, en helder en overtuigend geschreven.

de nieuwste producten voor trainers en coaches

Jitske Kramer 180 blz. € 12,50 ISBN 978 90 5871 879 2

Interactie

De Roos van Leary is een interactiemodel. Je kunt het zien als een landkaart, die ons helpt om helderheid te scheppen in hoe we met elkaar omgaan en hoe we daarin kunnen sturen. Als je de linkerkant van dat interactiemodel ‘tegen’ noemt, lijkt het alsof je tegen iemand bent als je grenzen stelt, of als je in opstand komt. En al wordt dat vaak wel zo ervaren, daar is natuurlijk geen sprake van.

Actie=reactie Bert van Dijk, Marie-José Cremers Waaier met 42 kaarten € 14,50 ISBN 978 90 5871 778 8

Beïnvloed anderen, begin bij jezelf Bert van Dijk 120 blz. € 23,95 ISBN 978 90 5871 823 5

Van harmonieus naar soft

Bij een vruchtbare interactie komen alle acht taartpunten van de Roos aan de orde. In een team heerst bijvoorbeeld een goede sfeer, maar de mensen houden zich vaak niet aan hun afspraken. Je zou dan kunnen zeggen dat er een ‘wij’-gerichte samenwerking is. Maar als dat betekent (en dat gebeurt nogal eens in organisaties) dat niemand meer kritiek geeft of grenzen stel, om de ‘lieve vrede te bewaren’, dan verandert een op zich

10

zomer 2014

Ellen Steffens en Estrella Meijs 170 blz. € 24,95 ISBN 978 90 5871 885 3

Nieuw in de krachtig en kort reeks

Handboek Puber Menig ouder en leraar krijgt er grijze haren van: pubers. Onberekenbaar, creatief, emotionele kruidvaatjes en enorm veel potentie. We weten inmiddels veel over het functioneren van het puberbrein. Met die kennis begrijp je niet alleen waarom ze het zichzelf (en jou!) soms zo lastig maken, je kunt die kennis over hun brein ook gebruiken om pubers te verleiden tot leren en ontwikkelen.

?

Ria van Dinteren

HOE JE MET BREINKENNIS HET LEREN VAN PUBERS VERBETERT

Ria van Dinteren geeft je zicht op het waarom van pubergedrag en op hoe je dit kunt beïnvloeden. Geen grijze haren meer, wel harmonie in huis en in de klas.

zomer 2014

!

Ria van Dinteren 5 0 blz. € 14,95 ISBN 978 90 5871 896 9

11

Kiki Verbeek (Amsterdam, 1974) begeleidt trainers, coaches en adviseurs die worstelen met het profileren van zichzelf. Ze helpt hen bij het verwoorden van een glashelder verhaal waarmee ze hun bedrijf, dienst of product krachtig in de markt zetten. Met een glashelder verhaal zet je jezelf neer als expert. Je wordt zichtbaar als professional, herkenbaar voor potentiële klanten en je krijgt een vanzelfsprekende aantrekkingskracht. www.glashelderverhaal.nl


in de praktijk

kiki verbeek

Kiki Verbeek

Waarom iedereen luistert als je over seks praat & 10 andere manieren om jezelf krachtig te profileren fotografie Joost Verbeek

Een trainer, coach of adviseur die zich verbindt met zijn doelgroep kan rekenen op een continue stroom aan klanten. Hij leeft zich in en zet zijn klant centraal. Hij bouwt relaties op. Hij voelt liefde voor zijn vak en voor de mensen met wie hij werkt. Hij kent zijn klant als zichzelf. En dan gaan de zaken van een leien dakje.

De meeste trainers, coaches en adviseurs zijn zo geïnspireerd door de manier waarop ze werken of zo geraakt door wat ze in gang zetten bij de mensen met wie ze werken, dat ze het liefst daarover vertellen. Dat is niet vreemd. Dit is namelijk de kern van hun werk. Daarover staan ze in vuur en vlam, dat is wat hen drijft, waar hun hele onderneming ooit om begonnen is. Het kost bijna moeite om daar niet over te vertellen.

klant van je wil weten. Praten over je werkwijze is de bekendste valkuil van iedereen die met mensen werkt. Niet doen!

Maar hoe oprecht en doorleefd ook, een potentiële klant vertellen over je werkwijze is het onhandigste wat je als trainer, coach of adviseur kunt doen. Juist dat waar jij vol van bent, is niet wat jouw

Praten in baten

is van je aanpak. Daar gaat het om bij het maken van verbinding met je doelgroep: om hoe jij zijn probleem kunt oplossen. Veel zakelijke dienstverleners willen hun trainingen, coaching of advies verkopen. Dat valt niet mee. Maar in plaats daarvan het resultaat van je begeleiding verkopen, is wél effectief. Je potentiële klant wil simpelweg weten wat jouw dienst hem oplevert, helder en concreet, in de taal van alledag. Je vinger op de zere plek

Een succesvolle trainer, coach of adviseur verbindt zich met zijn doelgroep. Hij is ten eerste in staat te praten in baten voor zijn klant en ten tweede slaagt hij erin zijn vinger te leggen op de zere plek van zijn klant - al vóór de eerste kennismaking.

Even kort door de bocht: je klant heeft een probleem waarvoor jij een aanpak biedt. Het is aan jou om expliciet te maken wat voor jouw klant het resultaat

Behalve praten in baten is er nog een manier waarop je je als trainer, coach of adviseur met je potentiële klant kunt verbinden: leg je vinger op zijn zere plek. Veel dienstverleners doen dit niet, in elk geval niet in eerste instantie. Ze laten na de pijn van hun doelgroep te benoemen. Het benoemen van pijn dóet namelijk pijn. Problemen zijn negatief. En wie komt er nu op negativiteit af? Jij weet dat jouw dienst of product mensen vooral veel

goeds oplevert. Jouw klanten willen juist die positieve boodschap horen: dat jij ze kunt geven wat ze altijd al wilden, wat ze hard nodig hebben, waar ze diep naar verlangen. Dat klopt, maar niet meteen. Wees niet bang de problemen te benoemen, verplaats je in je potentiële klant en loop hem tegemoet. Leg je deskundige vinger op zijn zere plek: pieker je de hele avond over de werkdag die achter je ligt? Heb je alweer het weekend doorgewerkt? Zit je liefdesrelatie in een impasse? Grote problemen. Kleine problemen. Problemen vragen om een aanpak. Een aanpak die leidt tot de gewenste resultaten. Van resultaten word je blij: een baan die bij je past, een assertieve werkhouding en een goed huwelijk. Dat wil toch iedereen? Trainers, coaches en adviseurs werken met mensen. Zolang er mensen zijn, zijn er behoeften. Als jij je talent, kennis en ervaring verbindt met deze behoeften, is

Praten over je werkwijze is de bekendste valkuil van iedereen die met mensen werkt. Niet doen!

Verbinding maken met je doelgroep? Wil jij bovenstaande tips toepassen? Bestel het gratis e-boek op www.glashelderverhaal.nl en ga direct aan de slag.

er volop werk te doen. De kunst is deze verbinding te maken. Op een manier die bij je past, die klopt bij wie je bent en wat je doet. Dán ben je geloofwaardig en overtuigend, zowel voor een ander als voor jezelf. Superaantrekkelijk word je ervan.

Kiki Verbeek 150 blz. € 22,95 Verschijnt in september Kiki Verbeek

Waarom iedereen luistert als je over

Dit artikel is een voorproefje van het boek Waarom iedereen luistert als je over seks praat & 10 andere manieren om jezelf krachtig te profileren door Kiki Verbeek, dat verschijnt in september 2014.

praat & 10 andere manieren om jezelf krachtig te profileren

Overtuigende profielteksten voor trainers, coaches en adviseurs

coaches en adviseurs Overtuigende profielteksten voor trainers,

12

zomer 2014

zomer 2014

13 krachtig te profileren & 10 andere manieren om jezelf

praat

voor online teamtools

Werken en leren in teams krijgt vleugels als je verrassende online toepassingen inzet. Dit boek maakt het je wel heel gemakkelijk: het beschrijft hoe je Web en App kunt inzetten bij werkvormen die teamwerk versterken. Een interview met de auteurs Martijn Vroemen en Sibenne Wagenaar.

Bekend, maar nieuw als teamtool Gebruik Youtube ter inspiratie en laat teamleden filmpjes aandragen die zij inspirerend vinden. Dat kan door de filmpjes op een apart kanaal te zetten, maar ook heel simpel door ze te posten met een unieke hashtag (zoals #zomergastenABC). Werken met beelden is altijd krachtig, en Instagram is een perfect online hulpmiddel om zelf leuke foto’s te maken, te verzamelen en met elkaar te bespreken.

14

zomer 2014

Waarom dit boek?

Martijn: “De werkelijkheid van veel mensen die in teamverband werken is nogal gespleten. Ze zitten de hele dag achter een scherm, werken met laptop, smartphone en ‘pad’. En dan hebben ze een teambijeenkomst, en zitten ze ineens in een zaal zonder enige online interactie. Wij willen die werkelijkheden in elkaar schuiven en het leren en werken dichter bij elkaar krijgen.” Sibrenne: “Ik geloof heel sterk in de meerwaarde van de combi live en online voor teamprocessen. Nu speelt het teamleren zich vooral af in bijeenkomsten, en tussendoor staat de ontwikkeling dan enigszins stil. Als je online tools inzet verleng je het werken leerproces. Dan beperkt het zich niet tot die paar momenten dat je elkaar fysiek treft. In de praktijk zie ik al veel situaties waarin de samenwerking in organisaties verbetert door online tools te gebruiken. Toch durven we de stap naar online nog vaak niet aan.” Martijn: “Met dit boek kunnen mensen die slag wel maken, hopen wij. We hebben expres gekozen voor een combinatie

van vertrouwde werkvormen en laagdrempelige tools, gratis en gemakkelijk te gebruiken. Dat maakt ons boek trouwens zowel geschikt voor trainers als voor iedereen die sneller, prettiger en effectiever wil samenwerken.” Welke tools gebruiken jullie zelf in je samenwerking?

Sibrenne: “Ik skype veel. Als ik thuis werk, heb ik het altijd open staan. Twitter vind ik ook belangrijk, maar dan vooral voor mijn contacten buiten het team. Ik heb op Twitter een paar netwerken waarmee ik intensief informatie uitwissel. En ik gebruik in diverse projecten een online omgeving om informatie uit te wisselen, documenten te delen en waardevolle links te verzamelen.” Martijn: “Ik ben fan van Facebook, dat vind ik vooral heel handig voor mijn buitenlandse contacten. Een andere tool die ik vaak zakelijk gebruik is Whatsapp. In de werkcontext vind ik iCloud of Dropbox een enorme vooruitgang. Je raakt nooit meer bestanden kwijt, werkt altijd in de laatste versie, heel gemakkelijk.”

Waarom een papieren boek met online tools?

Sibrenne: “Ik vind het heerlijk om in een boek te kunnen bladeren, om het vast te houden. En als je een tool wilt ontdekken, is het ook wel lekker om het boek naast je tablet of computer te hebben. We wilden bovendien graag dat het een mooi boek is, dat iemand graag wil hebben.” Martijn: “We hebben het zo geschreven dat je het als een soort kookboek kunt gebruiken. Je kunt stap voor stap de instructies volgen, en je kunt het gebruiken om inspiratie op te doen en bijvoorbeeld als trainer je eigen werkvormen te verzinnen.”

Meer weten? Martijn Vroemen (@martijnvroemen) en Sibrenne Wagenaar (@sibrenne) verzorgen workshops teamtoolsonline voor iedereen die met teams werkt. In één middag maak je kennis met nieuwe toepassingen van zowel bekende als onbekende tools. Kijk voor meer informatie op teamtoolsonline.nl.

Teamtools online Martijn Vroemen en Sibrenne Wagenaar 115 blz. € 19,95 ISBN 978 90 5871 880 8

Bekende oefeningen met onbekende tools Padlet is een virtuele lege muur die je kunt behangen met alles wat je maar kunt bedenken: een wereldkaart met plekken waar je ooit nog eens heen wilt, maar ook de weekagenda van je team. In het boek komt Padlet onder andere aan de orde als tool om online te brainstormen over het teamdoel en als tool om elkaar als team (opnieuw) te leren kennen. Met Todaysmeet creëer je een virtuele kamer waarin je mensen uitnodigt om te praten over een onderwerp. Martijn en Sibrenne gebruiken het om teamleden te leren aandachtig naar elkaar te luisteren, én om een rondje te sparren.

zomer 2014

15

trends


Receptenboek

Psycholoog en bestseller auteur

De vrolijke illusie van onafhankelijkheid Binnen de westerse, individualistische cultuur worden we dagelijks geprogrammeerd met het idee dat we dingen zelfstandig moeten kunnen doen. We leren als kind al om ‘onze eigen boontjes te doppen’ en om ‘op eigen benen te staan’. Dit impliceert dat we het centrale middelpunt zijn van onze wereld en dat we zelf de controle hebben over hoe ons leven verloopt.


top 10

Gijs Jansen

Verbinding maken

Column

2. Zo begrijpen ze je wel Ellen Steffens, Estrella Meijs 240 blz. €19,95 ISBN 978 90 5871 680 4

3. Mindfulness Ger Schurink 112 blz. € 22,95 ISBN 978 90 5871 581 4

4. Feedback Marieta Koopmans 118 blz. € 21,95 ISBN 978 90 5871 187 8

5. In contact Willy Bakers, Hans Geurtsen 88 blz. € 21,95 ISBN 978 90 5871 530 2

1. Het Teamspel Natasja Loomans, Vincent van Reusel Doosje met 54 kaarten € 29,95 ISBN 978 90 5871 100 7

Hard werken dus. Je zorgt ervoor dat je zo min mogelijk afhankelijk bent van anderen. Je creëert het idee dat je alles zelf in de hand hebt en dat je je leven volledig onder controle hebt. Tot het moment dat je een burn-out krijgt, je van de trap valt of iemand plotseling overlijdt. Ineens word je geconfronteerd met de nare werkelijkheid: je hebt geen controle. Plotseling valt de illusie van onafhankelijkheid in duigen, als een luchtkasteel dat door een wespensteek wordt lek geprikt. Plotseling gaan de woorden van John Lennon leven: Life is what happens to you while you’re busy making other plans. We willen zó graag geloven dat we controle hebben over alles dat zelfs de harde realiteit ons niet kan overtuigen. We houden liever vast aan een illusie dan dat we een vervelend voelend feit durven te omarmen. Het idee van controle voelt gewoon heel lekker, zoals die fles wijn waarvan je ook wel weet dat hij niks oplost, maar die voor even wat lucht en ruimte geeft tussen de nog levende hersencellen. We zijn verslaafd geraakt aan het idee dat we ons leven zelf kunnen sturen en weigeren te erkennen dat het leven ons leeft in plaats van andersom. Dit lijkt een verontrustend besef. Als het idee van vrije wil een illusie is, waarom zouden we dan nog moeite doen? De ironie van deze stelling is dat je helemaal niet de vrijheid hébt om te kiezen voor een lamlendig, passief leven. Je leeft je leven binnen de marges van je leergeschiedenis, DNA en omstandigheden in het hier en nu. De vrolijkheid van dit besef ligt hem in het feit dat je je dus ook niet meer druk hoeft te maken over dit soort dingen. Het leven leeft jou wel, dus laat het idee van controle lekker los en kijk waar de wind je naartoe brengt. Laat dingen gebeuren in plaats van dat je alsmaar probeert om de koers te bepalen. Als je de illusie van onafhankelijkheid los durft te laten, hoef je deze ook niet langer tegen beter weten in levend te houden. De andere, vrolijke kant van deze medaille zit hem in de ervaring van verbondenheid. Elke dag besef ik dat ik zonder zuurstof binnen drie minuten een gruwelijke dood zou sterven. Zo naar als dit besef klinkt, zo bevrijdend vind ik de implicatie ervan. Want als we kennelijk zo afhankelijk zijn van alles om ons heen, dan staan we dus ook met alles in verbinding! We zijn allemaal een heel klein en onbeduidend deel van een schitterend groot en magisch geheel. Waarom zou je onafhankelijk wíllen zijn als je je op deze manier continu verbonden kunt voelen?

16

zomer 2014

Time to ACT Gijs Jansen en Tim Batink 450 blz. Incl. DVD € 49,95 ISBN 978 90 5871 825 9

6. Luisteren, dat is toch niet zo moeilijk? Annemieke Nijman 40 blz. € 12,50 ISBN 978 90 5871 755 9

7. Associatiekaarten René Domisse Doosje met 40 kaarten € 33,95 ISBN 978 90 5871 008 6

8. De kracht van Afrikaans denken Leontine van Hooft 108 blz. € 24,95 ISBN 978 90 5871 598 2

9. Relaxed omgaan met lastige types Bert van Dijk 40 blz. € 12,50 ISBN 978 90 5871 585 2

zomer 2014

17

10. Verbaal judo Hennie de Kler 112 blz. € 19,95 ISBN 978 90 5871 660 6

Deep Democracy:

de wijsheid van de minderheid Vaak zeggen mensen de belangrijkste dingen niet tijdens een regulier overleg, maar tijdens pauzes en kopjes koffie.

“Mijn naam is Jitske Kramer. Ik heb een droom: mensen verbinden en inspireren om daarmee het beste uit ieder individu en de wereld als geheel te halen. Ik vind het belangrijk dat ‘dat wat gezegd moet worden, gezegd kan worden’ en dat ‘dat wat anders is’ niet direct afgekeurd maar verwelkomd wordt. En daar zet ik me op allerlei manieren voor in.

18

zomer 2014

Begin jaren negentig heb ik Culturele Antropologie gestudeerd in Utrecht en na een aantal onderzoeken in Afrika ben ik in Nederland als trainer/coach gaan werken in het bedrijfsleven. Eerlijk gezegd gaf het toetreden tot de ‘Corporate Tribe’ mij een grotere cultuurschok dan mijn onderzoekswerk destijds in Afrika. Ik moest erg wennen aan de gedragingen en rituelen van mensen in kantoorgebouwen en verbaas me nog steeds over de bijzondere gewoonten in organisaties, zoals het voeren van verplichte POP-gesprekken, ingewikkelde schema’s van projectgroepen, de geheimtaal van zakendiners, de heimelijke bondjes tijdens nieuwjaarsrecepties. Al vijftien jaar coach ik op verschillende manieren mensen in het verbeteren van hun leiderschap, communicatie en teamwerk, meestal in een context van (culturele) diversiteit en cultuurveranderingen. De ene keer doe ik dat voor een multinational in India, de andere keer voor de Nederlandse politie, dan weer voor internationale managers of hbo-docenten. En overal kom ik een vergelijkbare dynamiek tegen: vaak zeggen mensen de belangrijkste dingen niet tijdens een regulier overleg, maar tijdens pauzes en kopjes koffie. Mensen zeggen veel ‘ja’ en doen veel ‘nee’. En regelmatig moet iemand binnen de groep het ontgelden en maken mensen

onder het mom van grapjes elkaar het leven zuur. Inmiddels noem ik mijzelf ‘corporate antropoloog’: ik pas de kennis en kunde uit de klassieke antropologie toe in de wereld van organisaties en heb mij gespecialiseerd op het gebied van diversiteit, inclusie en verandering. Ik begeleid teams, leiders en organisaties in het verbinden van (culturele) tegenstellingen, om inclusieve besluitvorming en de gewenste (gedrags) veranderingen te bereiken. Het is mijn ambitie om de dynamiek van verschillen beter te stroomlijnen en te benutten, zodat de slagkracht en de resultaten van individuen en groepen verbetert. Om vervolgens het nieuwe en gewenste gedrag te verankeren in de dagelijkse routine van teams en organisaties. Het heeft mij altijd verbaasd dat de mening van de minderheid vaak niet gehoord wordt. Laat staan wordt meegenomen in de besluitvorming. Het zijn vaak de dominante mensen met de hardste stemmen die hun ideeën gerealiseerd zien worden. De rest heeft geen andere keuze dan zich te conformeren aan deze democratisch genomen beslissing. Dat lijkt vaak goed te gaan, maar ‘onder water’ wordt zo’n beslissing nogal eens - in meer of mindere mate- gesaboteerd. De genomen besluiten

zomer 2014

19


in de praktijk

Jitske Kramer

Het heeft mij altijd verbaasd dat de mening van de minderheid vaak niet gehoord wordt. worden getraineerd, uitgesteld, stiekem wat aangepast, noem maar op. En wat misschien nog belangrijker is: de besluiten hadden zoveel beter kunnen zijn als meer rekening was gehouden met de ideeën van de anderen. Wat houdt dit nou toch in stand? Waarom wordt met die andere meningen niets gedaan? Er zijn veel methoden die gericht zijn op het zichtbaar maken van verschillende meningen, maar ik miste een praktische manier om dan vervolgens al die verschillen weer te bundelen tot één besluit. Liefst op een wijze waarbij iedereen zich gehoord voelt, alle perspectieven worden benut zonder eindeloos te polderen. In 2010 leerde ik de methode Deep Democracy kennen, met een werkelijk andere manier van

kijken. Het is een manier die in de praktijk uiterst effectief is om de dynamiek van verschillen zichtbaar te maken, te stroomlijnen en vervolgens te benutten. Om nietgevoerde gesprekken toch te voeren. Om een goed draagvlak te krijgen. Om verbindend leiderschap handen en voeten te geven. Om de wijsheid van de minderheid te benutten. Om de tegenstemmen en de andere invalshoeken te gebruiken om de kwaliteit van de besluiten te verbeteren.

constructiever met diversiteit om leren te gaan, zodat er open werkculturen ontstaan waarin de juiste mensen bij beslissingen worden betrokken en iedereen zijn of haar mening durft te geven.”

De praktische technieken en gespreksmodellen van Deep Democracy geven mij in de praktijk handvatten om zoveel mogelijk alle gezichtspunten in te nemen bij besluiten en oplossingen. Ik hoop dat dit voor andere mensen ook zo zal zijn. Het zou fantastisch zijn als dit eraan bijdraagt dat we

In september verschijnt het boek van Jitske Kramer over Deep Democracy bij Thema onder de titel: De wijsheid van de minderheid. Je kunt het alvast reserveren op thema.nl. Al eerder verscheen van Jitske Kramer:

Sylvia Ras

Aan het werk met actiekaarten

Test het product

1. Met welk doel heb je de Actiekaarten ingezet? Ik maak graag gebruik van de kennis die er is over leren vanuit het brein: hier hangen zes principes aan die ik centraal zet in mijn trainingen. De actiekaarten sluiten daar naadloos op aan: ze zijn een praktische vertaalslag naar werkvormen om het geleerde te herhalen, eigen te maken, mee te spelen en te delen met anderen. 2. Heb je door het gebruik van de Actiekaarten je doel behaald? Zeker! Elke keer weer ben ik aangenaam verrast hoe goed het uitpakt. Ik maak vooraf een keuze: maximaal zes kaarten. Deelnemers mogen een opdracht alleen of samen doen. Die keuzevrijheid is prettig en in korte tijd levert het een mooi resultaat op. Het geleerde beklijft beter. En de werkvormen geven veel energie. 3. Wat is voor jou de toegevoegde waarde van de Actiekaarten? De actiekaarten helpen om het leerrendement te vergroten; ze zijn gebaseerd op de zes breinprincipes van leren en ze sluiten aan op de acht meervoudige intelligentievormen. De resultaten waar deelnemers mee terugkomen, zijn vaak

Aan het werk met actiekaarten Lia Bijkerk en Titia van der Ploeg Box met 96 kaarten € 44,95 ISBN 978 90 5871 588 3

verrassend voor de groep en ook voor henzelf, en voor mij! Een elfje [gedicht vorm, red.] maken over motiveren bijvoorbeeld, geweldig. 4. Wie zou je de Actiekaarten aanbevelen en waarom? Iedereen die met groepen werkt en mensen iets wil leren, en dat op een

Verhaal van de koning Er was er eens een koning. Deze koning hield ongelooflijk veel van patatjes. En chips. En rösti. En aardappelkroketjes. Op een goede dag kwam hij daarom op het lumineuze idee om iedereen in het land te verplichten om alleen nog maar aardappels te verbouwen. Hij trok naar de centrale markt en verkondigde luid en duidelijk dat vanaf nu, te weten heden, iedereen alleen nog maar aardappels mocht verbouwen. Hij knikte vriendelijk, stapte op zijn witte paard en reed weg. Het volk bleef verbaasd achter. Een enkeling was dolenthousiast, want zelf ook een patatliefhebber. Een ander kreeg de ondernemersgeest en begon een mayonaisehandel. Maar nog veel meer mensen verbouwden achter een rijtje aardappelplantjes andere groenten, deden lacherig over de opdracht, kwamen in opstand, of deden niets.

WOW! wat een verschil Jitske Kramer € 12,50 ISBN 978 90 5871 879 2

activerende en creatieve wijze wil doen. 5. Beschrijf in een paar woorden het gebruiksgemak. De werkvormen die op de actiekaarten staan, zijn goed uitgewerkt en doordacht. Jouw voorbereiding zit hem in een keuze maken uit de 64 kaarten, en de eventuele attributen meenemen. Het scheelt veel voorbereidingstijd. En door de mooie vormgeving ziet het er goed en verzorgd uit. Daar houd ik van. 6. Wil je nog iets kwijt over dit product? Ik houd van de speelsheid en de luchtigheid die de actiekaarten met zich meebrengen. Het leren gaat moeiteloos en levert een goed rendement op. De inzetbaarheid van de kaarten is eindeloos; dit is een praktisch en kleurrijk product.

20

zomer 2014

zomer 2014

21

Vitalitas Training en Coaching / Programma Manager Emerging Leaders KPMG

in de praktijk

Wat is Deep Democracy? Deep Democracy biedt een nieuwe kijk op besluitvorming en groepsdynamiek. De methodiek is in de jaren negentig door Myrna Lewis ontwikkeld in het bedrijfsleven van Zuid-Afrika en wordt sindsdien succesvol toegepast als krachtig instrument voor besluitvorming en conflictresolutie binnen groepen met een uiteenlopende diversiteit. Teams die volgens deze methodiek overleggen, winnen aan effectiviteit. De principes van de Lewis Methode van Deep Democracy zijn gebaseerd op Process Oriented Psychology, ontwikkeld door Arnold Mindell. Meer informatie over deze methode is ook te vinden op: www.deepdemocracy.nl


FYI Verbinding

eventkalender Investeer in jezelf, schrijf je snel in!

In 2013 gingen ruim 64 duizend stellen in Nederland de verbinding met elkaar aan. De gemiddelde duur van een huwelijk bij een scheiding in Nederland is 14 jaar. 1 op de 400 huwelijken loopt al binnen één jaar op de klippen. De verklaring van verbondenheid is de verklaring die wordt afgelegd op een naturalisatieceremonie in het Koninkrijk der Nederlanden om zodoende de Nederlandse nationaliteit te kunnen verkrijgen. De verklaring dient te worden uitgesproken door iedereen ouder dan 16 jaar, die na 1 maart 2009 naturalisatie heeft aangevraagd.

Behoefte aan verbondenheid is één van de belangrijkste basisbehoeften van de mens. Meer dan bijvoorbeeld de Olympische Spelen of het WK Voetbal zorgen 4 en 5 mei in Nederland voor een gevoel van nationale verbondenheid. Dat stelt het Nationaal Comité 4 en 5 mei op basis van de uitkomsten van het Nationaal Vrijheidsonderzoek 2014.

Definitie verbinding: aan elkaar vastmaken of in samenhang brengen Whatsapp heeft bekendgemaakt dat het inmiddels meer dan 50 miljard berichten per dag verwerkt. Die 50 miljard berichten per dag worden verzonden door in totaal ongeveer 430 miljoen gebruikers.

maand

event

spreker(s)

September 4 september 2014 Coachcafé Storytelling Eric van der Steen 9 september 2014 Coachcafé RET oefeningen voor groepen Alice Zandbergen 16 september 2014 Spellenworkshop

Diverse toptrainers

19 september 2014 Mindfulness workshop Gijs Jansen 25 september 2014 Relaxed omgaan met lastige types

Bert van Dijk

26 september 2014 Dag van de Trainer Met o.a. Karin de Galan, Jitske Kramer, Eric van der Steen en Anje-Marijcke van Boxtel

oktober 3 oktober 2014

Breindag Ria van Dinteren

7 oktober 2014 Personal Branding Rolf Rosenmöller 9 oktober 2014 Verbeter je schrijfstijl Jolanda Bouman 13 oktober 2014 Coachcafé Provocatief coachen Adélka Vendl thema.nl/events

Een mens heeft naar schatting 100 miljard zenuwcellen. Verreweg het grootste deel daarvan bevindt zich in het centraal zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg). Zenuwcellen zijn de informatie- en signaalverwerkers van het lichaam. Een specifiek kenmerk van zenuwcellen is dat ze prikkelbaar zijn; ze kunnen signalen ontvangen en doorgeven zonder verlies van signaalsterkte.

22

zomer 2014

thema.nl/events zomer 2014

23

Als zelfs een ervaren trainer het even niet meer weet...

Checklist: Zo ga je om met overdracht 1. Stap uit de tegenoverdracht - Erken het gevoel en benoem het - Koop tijd, ga even koffie halen, naar de wc - Beweeg je lijf - Voel de realiteit: dit gaat maar over een klein deel van jou. 2. Je mag zijn wie je bent - Zet de knop om naar de ander: wees mild - Vraag door, luister, vat samen, toon begrip - Zoek naar iets wat je goed vindt aan de ander en geef een compliment - Maak zo nodig excuses voor je eigen aandeel.

3. Naar een reëel contract - Vraag naar de feiten: wat doe ik precies, wat gebeurt er precies? - Vraag naar de uitzonderingen: is het ook wel eens anders? - Geef aan wat je herkent en wat niet - Geef aan wat je in de groep wilt bespreken - Geef aan wat je wel en wat je niet gaat veranderen - Vraag commitment en of de deelnemer zo verder kan. Onderliggend gevoel - Leef mee met de emotie van de deelnemer - Wees bereid om te onderzoeken wat jouw aandeel is

Want wat doe je als deelnemers zeggen dat ze je training eigenlijk maar saai vinden?

Karin de Galan. Wie kent haar niet? Trainer, auteur, oprichter van de galan school voor training. Honderden trainers zijn door haar opgeleid, en vele duizenden hebben haar boeken gelezen. Je zou dus zeggen dat het trainersvak voor deze expert geen enkel geheim meer kent en dat al haar trainingen soepel verlopen. Dat ze van elke groep lovende evaluaties krijgt en ook zelf altijd tevreden is over haar trainingen.

24

Was dat maar zo. Ook als je - net als Karin - het vak van trainer onder de knie hebt, maak je wel eens situaties mee waarin je echt niet meer weet wat je moet doen. Dan brengt iets of iemand je uit je evenwicht en val je uit je rol. Vaak ligt dat niet aan je persoonlijke vaardigheden, maar aan je persoon: je bent geraakt tot in je kern waardoor je uit de bocht vliegt.

kan wel veel stress opleveren. En vanuit die stress reageer je niet meer professioneel maar vanuit je verdedigingsmechanisme: vechten, vluchten of bevriezen. Je gaat de strijd aan met de deelnemers, je gaat pleasen in de hoop dat de aanval afneemt of je gaat verder op de automatische piloot en denkt: Ooit wordt het vijf uur… Herkenbaar? Dat kan bijna niet anders!

Want wat doe je als deelnemers zeggen dat ze je training eigenlijk maar saai vinden, als de groep na de lunch gezamenlijk een half uur te laat komt, als mensen je maar blijven tegenspreken dat het bij hen niet zo werkt? Het is allemaal niet levensbedreigend maar het

Over dit soort situaties schreef Karin het boek Goed voor de groep. In dit boek vertaalt ze vijf bekende concepten uit de psychologie naar het trainersvak. Ze analyseert de lastige situaties waar je tegen aan kunt lopen in termen van fight-, flight- of freeze-reacties, ego-

zomer 2014

posities (TA), storende overtuigingen (RET), overdracht en cognitieve dissonantie. Aan die analyses koppelt ze concrete instrumenten waarmee je als trainer weer uit het dal kunt komen en je je professionele rol weer kunt pakken. Ze spaart zichzelf daarbij niet: ook de situaties die haar zo onzeker maken dat ze het even niet meer weet, worden in dit boek besproken. Dat geeft het boek een enorme meerwaarde: het voelt alsof

Meer zien? Karin de Galan aan het werk zien? Kom dan naar de Dag van de Trainer, 26 september, 1931 Congrescentrum in Den Bosch. Kijk op thema.nl/dvdt14

je met een goede vriend praat die net als jij zijn onzekerheden durft te vertellen. Want alleen door met de billen bloot te gaan en toe te geven dat je het af en toe echt niet meer weet, kun je leren. De vele voorbeelden – niet alleen van haarzelf maar van verschillende ervaren trainers – en de concrete tips maken Goed voor de groep een belangrijk boek. Voor trainers, maar zeker ook voor docenten en sprekers.

Goed voor de groep 221 blz. € 24,95 ISBN 978 90 5871 636 1

“Goed voor de groep is weer een echte De Galan. De tekst is uiterst toegankelijk geschreven, met humor en ruimte voor (zelf)relativering. Maar achter die luchtige verschijningsvorm gaat een degelijk en serieus handboek schuil; een aanrader voor iedereen die zelf traint of trainers opleidt.” Tineke van Kooten, eigenaar van Het Leerbedrijf

zomer 2014

25


Meer weten? Kijk dan opuitgelicht thema.nl

monique LINDZEN

events

Provocatief coachen: DE hoogste vorm van verbinding Adélka Vendle

Verbinding maken is niet het eerste waar je aan denkt als je de term ‘provocatief coachen’ hoort. Toch is een werkzame provocatieve interventie juist een teken van ultieme verbinding en van intimiteit. Provocatief coachen is als het plagerige contact tussen twee goede vrienden. Die zitten elkaar dicht op de huid, en geven eerlijk feedback met de nodige humor. Met ander woorden: ze hebben een uitstekende verbinding.

Provocatief coachen is een denkkrachtinterventie, het wakkert de denkkracht van je cliënt enorm aan. Provocatief coachen is niet de zoveelste variant van coachen. Het is een wezenlijk andere benadering van adviseren, begeleiden en coachen, waarbij de provocatieve coach niet optreedt als de deskundige die een oplossing weet of bedenkt, maar vanuit een belangeloze, verwonderde en luchtige houding de cliënt stimuleert om zijn denken te verbreden.

In de Volkskrant stond een uitgebreid artikel over de klachtgerichtheid van therapeuten en coaches: ze zouden zich te veel richten op de negatieve kanten terwijl de focus verleggen naar wat wél lukt zeker zulke goede resultaten behaalt. En dat is precies wat de provocatieve coach doet. Provocatief coachen is dan ook zeer actueel en werkzaam. Omdat dat wat psychologen en onderzoekers al vermoeden klopt: we zijn allemaal een beetje gek. Achter de gekheid schuilt ook onze kracht; wakker die kracht aan en je bent veel sneller van je problemen af.

Door het veranderen van zijn bestaande interpretaties en gedachten over de werkelijkheid, komt de cliënt als het ware zelf met de oplossing voor zijn probleem. De provocatieve coach doet dit echter heel onorthodox: zij geeft de cliënt meer gelijk dan hem lief is, heult met de vijand, plaagt, verschuift de schuld, en bewandelt zijwegen. Dit alles om weer beweging te krijgen in vastzittende denkpatronen en gedragingen.

26

zomer 2014

Humor is de belangrijkste genezingsbron die de provocatieve therapeut/ coach inzet. “Als je mensen de waarheid wilt vertellen, maak ze dan aan het lachen. Anders houden ze hun oren dicht.” Aldus Puttjer en Schnierda (Auteurs van Hoe overleef ik lastige collega’s?). Veel spitsvondigheid is daarvoor niet nodig, je hoeft geen raskomiek te zijn. De realiteit is vaak al humoristisch genoeg. Frank Farelly (grondlegger van de pro-

Aan de slag met Provocatief coachen? Op 13 oktober geeft Adelka Vendl een workshop Provocatief Coachen in het Coachcafé. We gaan provocatief interveniëren, ervaren en reflecteren. Dit gebeurt doormiddel van demo’s en film. Verder krijg je de gelegenheid actief te experimenteren met provocatief interveniëren door in subgroepen diverse oefeningen te doen.

Dit stuk is gebaseerd op het artikel in de Volkskrant De provocatieve psycholoog plakt geen etiket maar zegt vaak: uw klachten lijken zus en zo in elkaar te zitten. Deze manier van coaching is gebaseerd op het idee dat psychische verstoringen niet ontstaan als een plotselinge chemische disbalans in de hersenen, maar zich na een aanleiding in kleine, bijna onzichtbare stapjes verder ontwikkelen. Een voorbeeld: Iemand slaapt slecht en wordt daardoor prikkelbaar. Op het werk is hij zo geïrriteerd dat hij ruzie krijgt met zijn baas, ’s avonds thuis gaat hij daarover piekeren waardoor hij niet kan slapen en een paniekaanval krijgt. Iemand die in diagnoses kijkt, zal het etiket ‘paniekstoornis’ plakken. Maar kijk je gedetailleerder, dan kun je zien hoe de klachten te herleiden zijn. Juist omdat de provocatieve psycholoog niet in etiketten denkt, maar erg in verbinding is met ‘hoe de cliënt zijn probleem omgaat’, kan hij een eenvoudiger maar effectief stappenplan maken.

Voor wie? Trainers, coaches, therapeuten, leidinggevenden en andere professionals die actief gebruik maken van gesprekstechnieken.

Humor is de belangrijkste genezingsbron die de provocatieve therapeut/coach inzet.

Algemeen Wanneer: 13 oktober 2014 Tijd: 14.30 uur - 19.00 uur Prijs: € 150,- (excl. BTW), incl. alle hapjes en drankjes en het boek U lijkt me een vrij hopeloos geval. Waar: Schouten & Nelissen gebouw in Zaltbommel Door: Adélka Vendl

vocatieve psychologie) wijst op een uitspraak van Charlie Chaplin: “Van dichtbij gezien is het leven een tragedie, van een afstand een komedie.” Het doel van de provocatieve coach is bereiken dat de cliënt emotionele aandrang voelt om zichzelf te veranderen. Emoties spelen een grotere rol bij de coaching dan cognities. Je kietelt als coach de emotionele weerstand op een heel elegante manier: je geeft de cliënt méér gelijk dan hem lief is. Je legt hem het vuur aan de schenen, maar dat doe je uiterst liefdevol zonder veroordeling.

Meer informatie en aanmelden? thema.nl/coachcafe

U lijkt me een vrij hopeloos geval Adélka Vendl 144 blz. Van € 27,95 voor € 22,95 ISBN 978 90 5871 418 3

Provocatieve coaching: actiegericht, snel, werkzaam en leuk.

Als provocatief coach ga je ervan uit dat een cliënt snel kan groeien, dus hoeven we niet eerst uit den treure de diagnose te doen. De cliënten kunnen daardoor niet achterover leunen en wachten totdat jij als coach een briljante oplossing hebt. In de sessie worden ze emotioneel meegenomen en merken ze dat ze zelf in actie zullen moeten komen. Niet alleen cognitief, maar vooral ook emotioneel. In een uur kun je vaak de cliënt al heel snel activeren. Als er complexe problematiek is, kan het soms langer duren, maar ik ben zelden meer dan vijf keer bezig. Het doel is dat de cliënt zo snel mogelijk weer flexibiliteit verwerft in zijn denken, voelen en gedrag. Door het gebruik van humor relativeert de cliënt snel en heb je het samen ook leuk. De provocerende coaching is zeer oplossings - en doelgericht. Ik raad het iedereen aan!

zomer 2014

27



trends

Jim Morris Jim Morris is senior project manager bij Schouten Global. Hij leeft in Nederland en werkt over de hele wereld. Hij is gespecialiseerd in interculturele communicatie trainingen. Jim is geboren in Engeland, en woonde en werkte lang in Australië en Canada. In Midden-Europa en Azië heeft hij veel presentaties en workshops verzorgd.

The Cultural Calling Cards:

Thema’s nieuwe spel om culturele verschillen te vieren We leven en ademen onze cultuur. Cultuur bepaalt voor een groot deel wie we zijn. Ze vormt onze waarden en normen. We zijn als het ware onze cultuur, ze is ons visitekaartje. Cultural Calling Cards is een nieuw spel waarmee je het bewustzijn vergroot van elkaars cultuur. Ik leg je graag uit hoe het spel werkt en vooral waarom ik het belangrijk vond het te maken.

De Cultural Calling Cards laten je nadenken over hoe we door onze cultuur gevormd zijn en hoe cultuur ons denken bepaalt. Het laat ook heel duidelijk zien hoe de verschillende culturen tegen andere culturen aankijken: iemand uit Amerika heeft heel andere (voor)oordelen over Nederlanders dan iemand uit China bijvoorbeeld. Een team dat bestaat uit mensen met een verschillende culturele achtergrond moet elkaars culturele achtergrond ‘decoderen’, want alleen zo kan dat team de overstap maken van een cross-cultureel naar een multicultureel team. Er is tegenwoordig eigenlijk geen organisatie meer te vinden die niet met culturele verschillen geconfronteerd wordt. Ik word als internationale facilitator en projectmanager dan ook steeds vaker gevraagd trainingen te geven over hoe je het beste met die culturele verschillen om kunt gaan. Het centrale thema van dit magazine, verbinding, is heel vaak de onderliggende en meest essentiële vraag bij al deze trainingen. Hoe kunnen we onze muticulturele teams zo verbinden dat we optimaal gebruik maken van hun verschillende achtergrond? Dat we hun andere manier van kijken en denken vóór ons laten werken in plaats van tegen ons?

28

zomer 2014

Het landschap van het internationale zaken doen is dramatisch veranderd in de afgelopen 30 jaar. De wereld is een dorp geworden: we reizen veel en veel meer, hebben collega’s all over the world, en lijken net zo makkelijk met onze zakenpartner in India te bellen als met iemand uit Groningen. Maar of deze contacten nu via Skype verlopen, via social media, conference calls, web based meetings of gewoon in een face to face gesprek, ze zijn toch vaak oppervlakkig. Het is geweldig hoe de techniek dit allemaal mogelijk maakt, maar dat is niet waar het nu werkelijk om draait bij interculturele communicatie. Het blijft te veel buitenkant. Ik ben ervan overtuigd dat de meeste mensen oprecht op een prettige manier met elkaar in gesprek willen en dat ze open staan voor elkaars mening en visie. Dat ze verder willen dan alleen die buitenkant. Maar toch lukt het op de een of andere manier niet. Wat niet zelden leidt tot misverstanden en onder-

Als je manager of lid bent van een global team, of als je gewoon meer wilt weten over culturele verschillen en de dynamiek van cross-culturele communicatie, dan zijn de Cultural Calling Cards het spel voor jou. Gebruik het op je volgende vergadering, workshop, feestje, of op welke bijeenkomst dan ook waarop je het team bij elkaar hebt. Het is leuk, en interactief, en daardoor de ideale ijsbreker en werkvorm. Het levert je gegarandeerd inzicht op, en discussie. Je leert over elkaars cultuur door te vertellen over je eigen cultuur en te luisteren naar de verhalen over de cultuur van de anderen. Je kunt geen punten scoren, en niemand wint of verliest. De enige winner is het culturele bewustzijn zelf dat alleen maar groter wordt. De Cultural Calling Cards hebben al aardig wat multiculturele teams geholpen: ze brengen de dialoog op gang die zorgt voor echt onderling begrip. Ik zet het spel dan ook regelmatig in in

De wereld is een dorp geworden: we reizen veel en veel meer en hebben collega’s all over the World handelingen die niet lopen. We nemen bijna nooit de tijd om de cultuur van de andere echt te leren begrijpen en ons te verdiepen in zijn achtergrond, zijn waarden en normen. En dat is op z’n zachtst gezegd opmerkelijk: in een wereld die meer dan ooit ‘connected’ is, weten we heel goed dát communicatie vaak niet lukt, maar begrijpen we nog steeds niet wáárom het niet lukt echt met elkaar te communiceren. Voor mensen die internationaal werken, is cultureel bewustzijn belangrijker dan ooit. Tien jaar terug was dat vooral onmisbaar voor mensen die voor hun werk andere landen bezochten of voor de expats die in die andere landen woonden. Tegenwoordig hebben ook mensen die ‘gewoon’ in hun eigen land wonen en werken via de mail of de telefoon contact met collega’s en business partners in landen waar ze zelf nooit naar toe zullen gaan: ze onderhandelen met, verkopen aan, en managen mensen die duizenden kilometers verder wonen. Ze zijn vaak lid van een ‘global team’ en lopen regelmatig tegen de culturele verschillen van de andere teamleden of buitenlandse relaties aan. Het is voor hen vaak moeilijk om te begrijpen welke invloed cultuur op communicatie heeft. En het is vaak nog lastiger door die culturele grenzen heen echt verbinding met elkaar te maken.

workshop en trainingen. Het is een makkelijk toepasbare en leuke en uitdagende manier om het culturele landschap om ons heen te verkennen. Bestel daarom jouw exemplaar vandaag nog op thema.nl en begin te genieten van de culturele diversiteit van jouw team.

r In you

le eptab an acc at is ger? e, wh mana cultur your proach to ap

Cultural Calling Cards Jim Morris Doosje met 51 kaarten € 24,95 ISBN 978 90 5871 899 0

way

your culture. nal food from Describe a traditio

What is customa ry to take if you are as a gift invited to a mea l at the home of your employe r?

e le to arriv it acceptab when is 0 hours? culture, ts at 09.0 In your ch star ting whi can you at a mee how late rude? r words, In othe sidered are con re you be befo

zomer 2014

29


uitgelicht

Jim Morris


adviseert Thema.nl is vernieuwd! Beter. Sneller. Mooier. Alles bereiken wat je wilt Ze werd beschouwd als de rariteit van dit Eurovisie Songfestival. Als het voorbeeld van hoe ver je tegenwoordig moet gaan om een kans te maken op een hoge plek. Maar dat beeld veranderde: Conchita Wurst werd met haar Rise Like A Phoenix nummer één! De ‘vrouw met baard’ kwam, zag en overwon. Maar waarom nou die baard? Conchita is daar duidelijk over: haar baard is een protest tegen discriminatie en intolerantie. “[…] En toen kwam ik met het idee van een bebaarde vrouw, omdat ik wilde zeggen dat het niet belangrijk is hoe je eruit ziet”. Haar motto: “Je kunt alles bereiken, wie je ook bent.” Een olifantenhuid en heel goed weten wat je wilt, zijn onmisbare eigenschappen daarvoor. Die leer je niet uit een boekje. Maar die boekjes kunnen je net wel dat zetje geven dat je nodig hebt. Kijk dus eens op thema.nl.

Alles heeft een houdbaarheidsdatum. Melk, verse groenten, mode, soms ook relaties. En zeker websites! Onze site was al weer vijf jaar. En dat is lang. Wellicht een beetje te lang. Vandaar dat we heel erg blij zijn met onze nieuwe site. Fris, overzichtelijk, helder. En uitnodigend. We laten je graag meedelen in dit feestje: als je nu via de site bestelt met actiecode nieuw, betaal je tot 1 augustus geen verzendkosten!

Superfood? Ja of nee? Je hebt ze ongetwijfeld in je vrienden- en kennissenkring, de mensen die zweren bij de nieuwste superfoods. Gojibessen, chiazaad, tarwegras, açaibessen, acerolasap en rauwe chocolade. Pittige discussies heb ik al gevoerd over het nut en vooral onnut van deze nieuwerwetse producten. Natuurlijk is iedereen vooral zelf verantwoordelijk voor wat hij eet, maar ik vind het vooral een prachtig staaltje marketing. Ook niets mis mee toch? Meer weten over hoe marketing werkt? Lees dan eens Brand-id of Focus op fans, op thema.nl.

lezersservice Uitgeverij Thema maakt praktische, toegankelijke boeken en andere producten die je écht verder helpen in je persoonlijke ontwikkeling. Postbus 287 5300 AG Zaltbommel T 0418 68 37 00

E [email protected] I thema.nl @uitgeverijthema

colofon

Boeken bestellen? Het snelst via internet. Kijk daarvoor op thema.nl. Maar vind je daar niet wat je zoekt of wil je toch iets meer weten over een boek? Heb je vragen over je bestelling? Mail of bel dan met onze Klantenservice: E [email protected] T 0418 68 37 00

BUILD A TEAM STRONGER THAN THE WIND

magazine

is een uitgave van Thema, uitgeverij van Schouten & Nelissen Oplage 10.000 exemplaren. Verschijnt 3x per jaar Directeur/Uitgever Monique Lindzen Redactie Monique Lindzen, Monique van de Wiel, Lonneke Sipos

TEAM BRUNEL IS EMPOWERED BY SCHOUTEN GLOBAL

Marketing & Traffic Lonneke Sipos Vormgeving pimz bv Druk en productie vandenberg

EMPOWERMENT BY SCHOUTEN GLOBAL schoutenoceanrace.com

Thema.nl is vernieuwd! Beter. Sneller. Mooier.

14099022_SG_ADV_ThemaMagazine_115x73.indd 1

Aan dit nummer werkten mee: Monic Lansu, Gijs Jansen, Bert van Dijk, Adélka Vendle, Kiki Verbeek, Sylvia Ras en Jim Morris 20-05-14 17:52

Zomer 2014 prijswijzigingen onder voorbehoud

Bezoek onze nieuwe website en laat je verrassen.

Columbus Reizen Sinds kort heb ik een abonnement op Columbus, het magazine over reizen. Wat een aanrader. Zelden zo gesnoept van een tijdschrift en een site. Echt alles is de moeite van het bekijken en lezen waard. Prachtige foto’s, verhalen, schitterende foto’s. Je komt in heel je leven tijd te kort om alle reizen te maken die zij beschrijven. Heb je nog geen vakantie geboekt en zoek je nog wat bijzonders? Of ben je net terug en verheug je je alweer op je volgende reis? Ga eens naar columbusmagazine.nl en droom weg.

boeken events apps online cursussen

spellen waaiers achtergrondartikelen en meer! Uitgeverij Thema maakt deel uit van SNR Schouten Global B.V. SNR Schouten Global B.V. wordt gevormd door de volgende instituten: Schouten & Nelissen Groep: Schouten & Nelissen, Schouten & Nelissen University, KDI, Schouten & Nelissen Onderzoek, Co-Active Coaching, ISBW, ISBW Hogeschool, ISBW MBO College, ISES, Uitgeverij Thema. SNR Schouten Training: Schouten & Nelissen Belgium, SNR Schouten International, Schouten & Nelissen Co-Activity Germany, Schouten (Beijing) Education & Consulting, New Motivations Poland. Strategische partners: Instituut voor Psychotrauma en LECTRIC Groep.

nl Profiteer met actiecode NIEUW van gratis verzending voor alle producten op onze vernieuwde website!* *De actiecode loopt tot 1 augustus 2014.

30

zomer 2014

zomer 2014

31

PRESEN TAT IES

W ORKS H OPS

ON T MOE T INGEN

LEZINGEN

Met jezelf, je groep, opdrachtgevers

Op deze dag spreken: Eric van der Steen, van Cirque Magnifique over het verbindende effect van storytelling Jitkse Kramer, van HumanDimensions over Deep democracy, verbinding en inclusie Judith Budde, van Het balkon over verbinding en de kracht van kwetsbaarheid

Met daarnaast bijdragen van: Karin de Galan, Ria van Dinteren, Martijn Vroemen, Sibrenne Wagenaar, Marjon Reijerink, Titia van der Ploeg en vele anderen. Cyriel Kortleven is net als vorig jaar de dagvoorzitter. Hij zorgt voor een vernieuwende en inspirerende dag vol verbinding en interactieve werkvormen.

Anje-Marijcke van Boxtel, van Schouten & Nelissen over verbinding in teams als voorwaarde voor resultaten.

Locatie: 1931 Congrescentrum, ’s Hertogenbosch datum: vrijdag 26 september 2014 Tijd: 9.30 uur – 18.00 uur Investering: € 225,00 (excl. BTW), Early bird: € 175,00 (excl. BTW) tot 1 juli a.s.

Meld je snel aan op www.thema.nl/dvdt14 voor het Early Bird tarief en betaal € 175,- ipv. € 225,-

Dag van de Trainer 26 september 2014

e! t a d e h t e Sa v

Verbinding. magazine. Durf de verbinding te maken het thema van de Dag van de Trainer

Recommend Documents