Veranderende structuren in de wereldeconomie en China’s economische integratie ….De gevolgen voor het Nederlandse bedrijfsleven Prof. Dr. H.A. Ebbers www.pearsoneducation.nl/ebbers
Globalisering: nadelig voor OECDlanden?
Het IMF in de Aziatische regio
Hoe groot zijn multinationale ondernemingen? Walt-Mart (nr 69) Vietnam (nr 66) Siemens (nr 65) General Electric (nr 58) Nigeria (nr 57) Ford Motor (nr 55) Hongarije (nr 54) Tsjechië (nr 51) Peru (nr 48) General Motors (nr 47) Exxon Mobil (nr 45) Chili (nr44) 0Chili (nr44) 10 Tsjechië (nr 51)
Exxon 20 Mobil (nr 45)30 Hongarije (nr 54)
General40Motors (nr 47)50 Peru (nr 48)60 Ford Motor (nr 55) Nigeria (nr 57)
General Electric (nr 58)
Siemens (nr 65)
Vietnam (nr 66)
Walt-Mart (nr 69)
70
80
Gemiddelde jaarlijkse groei internationale handel en productie (in procenten) 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 1950-1963
1963-1976
1973-1990 Handel
Productie
1990-2003
Handelsintensiteit Handelsontwikkeling China -Azië
2000
2005
China’s totale import
80
100
China’s import vanuit Azië
40
60
Aandeel van Azië in de mondiale export
10
20
Handelsintensiteit
5
3
Export- importintensiteit en investeringsintensiteit ExTInl,h =
X h,nl Mnl X h Mwrld ImTI nl,h =
FDIII nl,h =
M h,nl X nl M h X wrld
FDI nl,h FDI wrld,h FDI nl,wrld FDI wrld
Transnationaliteitsindex, 2003 Bedrijf
Transnationaliteitsindex
General Electric
40.6
Vodafone Group Plc
84.5
Ford Motor Company
47.7
General Motors
27.9
Royal Dutch/Shell Group
62.4
Toyota
45.7
Vivendi Universal
65.7
Roche Group
91.0
Nyenrode Globalisation List (NGL) Nyenrode Globalisation list
Producten en Diensten Mensen
Standaardisatie
Kapitaal
Cultuur
Bedrijfsstrategie
Stakeholders
Nyenrode Globalisatie lijst
Cultuur
Kapitaal
Producten en Diensten % locale portfolio werknemers [7.5] % buitenlandse bedrijven [7.5]
Mensen
Bedrijfsstrategie
Belanghebbenden
Standaardisatie % van de omzet gespendeerd aan onderwijs en training [4.5 %] % buitenlandse topmanagers [2.625] % buitenlandse leden Raad van Bestuur [2.625]
% Buitenlands personeel [2.625] Locatie spreiding van de werknemers [2.625]
Mondiale portfolio strategie [7.5] Wereldwijde corporate identiteit [7.5]
Nyenrode Globalisatie lijst
Producten en diensten
Standaardisatie
Mensen
Kapitaal Aantal fusies en overnames [6%]
Cultuur
Stakeholders
Mate van het implementeren van Corporate citizinship [11.25%]
% buitenlandse bezittingen [4.5%] % buitenlandse omzetten [4.5%]
Gedragsregels voor werknemers [3.75%]
De geografische spreiding van stakeholders [5%]
Bedrijfsstrategie De mate waarin globalisatie geintegreerd is [12%] Het aantal landen waar men actief is [3%] De mate van corporate governance [5%]
Aantal regionale integratieprocessen
Handelscreatie t = 20%
A
B
A 100
B 90
C
t = 20%
C 85
Handelscreatie A
export 100
B 90 t = 20%
C 85
Handelsverschuiving t = 20%
A
B
A 105
Export
C
B 90
t = 20%
C 85
Handelsverschuiving A
export 105
B 90 t = 20%
C 85
Triad
Intraregionale handel (export) Intra-Export 80
percentage van totale export
70 60 50 40 30 20 10 0 APEC
Europese Unie
NAFTA 1990
2003
ASEAN
MERCOSUR
Intraregionale handel (import) Intra-Import
80
percentage van totale im port
70 60 50 40 30 20 10 0 APEC
Europese Unie
NAFTA 1990
2003
ASEAN
MERCOSUR
Conclusies deel 1 • Analyse van handelsstromen moet samen met directe investeringsstromen plaats vinden • Handels- en investeringsintensiteit index als meetinstrument • Regionalisering in plaats van globalisering; de Nyenrode Globalisation List
Verandering van Chinese exportstructuur; 1997-2003 Export product Kleding
Procentuele verandering 9.8
Schoenen
-3.2
Speelgoed
-4.5
Plastic producten
0.7
Meubelen
42.1
Communicatie hardware
51.5
Machines
33.6
Electronische producten
41.3
Auto-onderdelen en componenten
72.8
Percentage Chinese electronica export in totale Chinese export Percentage referentiegroep electronica export in totale referentiegroep export
Balassa index….waar zitten de comparatieve kostenvoordelen?
Percentage Chinese electronica export in modiale electronica export
Aandeel China in mondiale export
Balassa indices 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 arbeidsintensieve sectoren (ongeschoold)
arbeidsintensieve sectoren (geschoold) 1991
2003
kapitaalintensieve sectoren
Waar komt de Chinese import vandaan? 1980
1995
2003
Azië ASEAN
15.0 3.4
14.7 7.4
52.8 11.3
Japan Korea
26.5 …
21.9 7.8
18.0 10.4
Taiwan E.U. V.S.
… 15.8 19.6
11.2 16.1 12.2
12.9 12.9 8.2
Handelsintensiteit van China, 1992-2003 EU VS Japan Hong Kong Azië Africa Midden oosten Westelijk halfrond
export import export import export import export import export import export import export import export import
1992 0.22 0.32 0.70 0.92 2.27 1.87 13.8 7.98 0.82 1.24 0.55 0.23 0.61 0.35 0.26 0.44
1994 0.34 0.41 1.11 1.00 2.80 2.44 7.14 2.31 1.20 2.35 0.58 0.37 0.73 0.39 0.58 0.35
1996 0.36 0.36 1.17 1.00 3.17 2.74 5.95 1.67 1.26 2.51 0.67 0.56 0.68 0.73 0.59 0.49
1998 0.40 0.35 1.21 0.96 3.18 2.83 6.32 1.49 1.36 2.89 0.92 0.53 0.89 0.77 0.49 0.37
2000 0.45 0.37 1.82 0.50 2.05 3.29 5.96 3.10 1.12 2.83 0.71 1.25 0.65 0.77 0.43 0.37
2003 0.53 0.40 2.12 0.62 2.70 3.10 4.85 3.00 1.20 3.10 0.89 1.05 0.67 0.95 0.47 0.43
Investeringsintensiteit index, China, 1992 - 2003 FDI
1992
1994
1996
1998
2000
2003
Hong Kong
18.10
6.34
7.52
7.46
7.10
9.8
Taiwan
10.69
11.22
8.49
11.90
9.68
10.2
Japan
0.71
0.76
1.47
2.2
2.50
3.0
Singapore
2.83
11.89
3.08
6.04
10.35
4.8
Korea
1.98
2.30
2.73
5.96
11.38
13.2
E.U.
0.04
0.10
0.14
0.14
0.16
0.18
V.S.
0.23
0.36
0.38
0.47
0.89
1.01
Aandeel buitenlandse ondernemingen in China's internationale handel
Aandeel (in %)
60 50 40 Import
30
Export
20 10 0 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2003
Export naar China, 1980 - 2003 Japan Korea Hong Kong Singapore Indonesië Maleisië Fillipijnen Thailand India E.U. V.S. Duitsland
1980 3.9 0.0 6.3 1.6 0.0 1.7 0.8 1.9 0.3 0.8 1.7 0.6
1990 2.1 0.0 24.8 1.5 3.2 2.1 0.8 1.2 0.1 1.2 1.2 0.6
2000 6.3 10.7 34.5 3.9 4.5 3.1 1.7 4.1 1.8 2.7 2.1 1.6
2003 13.6 20.5 42.7 7.0 7.4 10.8 12.0 7.1 6.4 4.2 3.9 2.6
Handelsintensiteit China met enkele Aziatische landen, 1992-2003 Indonesia Singapore Philippines Malasia Thailand
1992
1996
1999
2003
export
0.69
1.19
0.94
0.91
import
2.13
1.76
4.15
4.27
export
1.28
0.98
1.47
1,81
import
0.90
1.16
1.32
1.63
export
0.62
1.07
1.06
0.94
import
0.74
0.70
0.80
0.92
export
0.60
0.63
0.51
0.67
import
0.95
1.12
1.91
2.31
export
1.00
0.62
0.67
0.89
import
0.61
1.31
2.04
2.87
Aandelen van de economische groei in Azië tussen 2003 en 2010 China Taiw an 11% 2%
Hong Kong 3%
4%
40%
12%
Japan Singapore India
1% 16%
Fillipijnen
Thailand 3%6% 2%
Maleisië Korea Id
ië
Toekomstige importen van China komen uit Azie Chinese exporten passen “beter” bij de VS en EU
Sterke overlap in handelsstructuur Zwakke overlap in handelsstructuur
(++) (+) (--) (-)
Hoge handelsintensiteit Lage handelsintensiteit index index ++ + --
-
Relatief sterke stijging van de bilaterale handelsstromen Relatieve stijging bilaterale handelsstromen Relatief sterke daling in bilaterale handel Relatieve daling bilaterale handelsstroom
Macro- risico’s China • • • • •
Instabiliteit van het financiële systeem Noodlijdende staatsbedrijven Toenemende inkomensongelijkheid Oververhitting Renminbi
“Internalisatie” van het vliegende ganzenmodel
Waarde van de Renminbi
Conclusies deel 2 • Verdergaande regionalisering binnen Azië • Chinese bedrijven komen • China blijft aandacht houden voor het multilaterale onderhandelingsproces • De macro- risico’s vallen wel mee
Stimulans voor Nederlandse export 59,3% 56,0%
Innovatief vermogen bedrijfsleven Positief imago Nederlandse producten
40,4% 39,4%
Toetreding nieuw e lidstaten E.U. Talenkennis Staatsbezoeken en handelsmissies Opkomst economie China Poldermodel Niets in het bijzonder
0%
16,4% 16,4% 11,3% 6,9% 20%
40%
60%
80%
Bedreiging voor Nederlandse export 66,9%
Stijging loonkosten Administratieve lasten Opkomst economie China Onvoldoende talenkennis Inflatie Kw aliteit onderw ijs Toetreding nieuw e lidstaten tot EU Kw aliteit infrastructuur EUR/USD (spontaan genoemd) Terrorisme
0%
27,9% 24,3% 23,5% 19,5% 18,3% 16,2% 12,6% 9,0% 20%
41,9%
40%
60%
80%
Handelsintensiteit Nederland
Note:
1995
China Import Asia-rest Import trade intensity trade intensity 0.49 0.23
China Export Asia-rest Export trade intensity trade intensity 1.09 0.58
1996
0.56
0.24
1.14
0.62
1997
0.43
0.17
0.98
0.56
1998
0.37
0.19
0.69
0.42
1999
0.35
0.18
0.92
0.57
2000
0.34
0.18
1.19
0.52
2001
0.21
0.17
1.33
0.54
2002
0.18
0.18
1.33
0.55
2003
0.16
0.17
1.36
0.53
Asia-rest includes the countries Hong Kong, India, Indonesia, Japan, Korea, Malaysia, the Philippines, Singapore and Thailand.
Investeringsintensiteit Nederland 1995
C h in a ’s F D I in te n s ite it 0 .0 2
F D I in te n s ite it a z ia tis c h e re g io 0 .7 2
1996
0 .0 5
0 .9 2
1997
0 .0 7
0 .8 8
1998
0 .0 9
1 .6 5
1999
0 .1 1
2 .9 2
2000
0 .0 2
1 .0 2
2001
0 .1 2
2 .6 3
2002
0 .7 0
3 .4 8
2003
0 .0 8
1 .2 5
India, Indonesia, Japan, Korea, Malaysia, the Philippines, Singapore and Thailand
Risky Business
Conclusies deel 3
• Export en investeringen vanuit Nederland zijn erg laag • Nederlandse bedrijven leren snel in China • Hulp locale agent is vaak belangrijk • Groot probleem blijft het “Copyright is the kopieren right to copy” • Chinese bedrijven concurreren niet alleen op prijs
Papier, inkt, papiergeld, kompas, ijzergieten, watermolens, vuurwerk en buskruit
Innovatief gedrag
