Ventilatie in bestaande bouw Bouw, Noodzaak, Achtergronden en Eisen
Wil de G Gids ds Senior adviseur TNO Bouw en Ondergrond
Vent G id Guide
Noodzaak
Overheidsbeleid
Woning voorraad
Woning kwaliteit
Ventilatie systemen
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 1
Overheidsbeleid Het kabinet wil van Nederland één van de schoonste en zuinigste landen in Europa maken. Het kabinet wil de energie-efficiency van 1% naar 2% per jaar brengen en het aandeel duurzame energie g tot 20% in 2020 verhogen. g Dit alles binnen het streven om de uitstoot van broeikasgassen in 2020 met 30% terug te brengen ten opzichte van 1990. Bron: VROM
Overheidsbeleid IIn woningen i k nog veell energie kan i worden d bespaard. b d Zowel door bestaande gebouwen beter te isoleren, als door nieuwe gebouwen zo te ontwerpen en te bouwen dat ze (veel) minder energie gebruiken. Minder energiegebruik betekent minder uitstoot van CO2. Energiezuinigheid kan ook goed samengaan met comfort en gezondheid. Bron: VROM
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 2
Doelstelling CO2 reductie
EU 2020
-20 % tov 1990
NL 2020
-30 % tov 1990
Bron: ECN/MNP
Broeikasgas-productie
nu ongeveer
totaal
NH3/SF6/N2O
CO2
circa 200 Megaton 15 Megaton 185 M Megaton t
Bron: ECN/MNP
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 3
Broeikasgassen
Indicatie CO2 uitstoot: Oudbouw (voor 1976)
80%
Nieuwbouw (na 1976)
20%
Bron: Vertura 2009
Woningvoorraad na 1980 17%
voor 1945 27%
1970-1980 21% 1945-1970 35% 7 miljoen woningen in 2009 83% ouder dan 1980 dat zijn dus 5,8 miljoen woningen Bron; CBS
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 4
Woningkwaliteit
slecht zeer slecht 3% 11% matig 12% goed 61%
redelijk 13% Bron: KWR
Ventilatiesystemen APP D 4%
EW A 21%
APP C 32%
APP A 10%
EW D 6%
EW C 27%
1% = 70.000 woningen Bron; schatting TNO
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 5
Achtergronden
Sti l i overheid Stimulering h id
Woningbezetting
Energiegebruik
Bijdrage in CO2 reductie
Stimulering overheid Om particulieren te stimuleren dat zij investeren in energiebesparende maatregelen komt er een energiebesparingskrediet. Huiseigenaren kunnen doordat het rijk een garantie geeft, een goedkopere lening afsluiten voor investeringen in hun huis, zoals zonnepanelen, zonnecollectoren, warmtepompen, maar ook woningisolatie en zuinige cv-ketels. Bron: VROM
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 6
Stimulering overheid Voor zonnepanelen, zonnecollectoren en warmtepompen kan een extra rentevoordeel worden behaald omdat banken daarvoor middelen van groene beleggers kunnen inzetten. Daarnaast zal voor de zomer een subsidieregeling particuliere huiseigenaren g opp maat starten waarmee p advies kunnen krijgen over de beste energiebesparingsmaatregelen die zij voor hun huis kunnen nemen. Daarvoor is 12 miljoen € uitgetrokken.
Bron: VROM
Woningbezetting aantal personen perr woning
4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 1970
1980
1990
2003
steeds minder mensen per woning, terwijl de benodigde ventilatie vrijwel altijd gebaseerd is op circa 4 -5 personen Bron; CBS
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 7
Volumestroomverdeling per persoon 90% van de populatie heeft gem. over het stookseizoen meer dan 6.5 dm3/s p.p.
energie
50 40
dm3/s
volum mestroom per perso oon
60
vraagsturing
30 20 10 0 5
15
25
35
45
55
binnenluchtkwaliteit
percentiel
Bron: Landelijke Monitoring
n = 165
65
75
85
95
EPC
Toename energieprestatie-eisen 1.4 12 1.2 1 0.8 0.6 0.4 02 0.2 0 1995
2000
2006
2011
2014
2020
jaar
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 8
gem gasveerbruik in m3 per woning
Gasverbruik voor verwarming 2000 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 1990
1995
2000
2005
Bron: CBS
Energie balans woning bestaand
warmtewinst + elecrictiteit 18 GJ
12 GJ
transmissie 38 GJ
infiltratie 13 GJ
19500 m3 gas 19 62 GJ
ventilatie 17 GJ Bron; schatting TNO
1980
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 9
Energie balans woning toekomst
0,2 GJ transmissie 15 GJ warmtewinst + electriciteit 18 GJ infiltratie 0,8 GJ
94 m3 gas 3 GJ Bron; schatting TNO
ventilatie 5 GJ
20XX
Verandering energiegebruik ventilatie en infiltratie 1980
20XX luchtdicht bouwen qv10 = 20 - 30
infiltratie 13 GJ
ventilatie 17 GJ
Bron: schatting TNO
infiltratie 0,8 GJ ventilatie 5 GJ
voorverwarming warmteterugwinning vraagsturing
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 10
Acties woningbouw Stel: Renoveren 70.000 woningen per jaar (1% voorraad) Gedurende 10 jaar Ventilatie systemen: Vraagsturing Warmteterugwinning Luchtdichte woningen qv10 20 – 30
Energiebesparing per woning per jaar circa
7 GJ op ventilatie 7 GJ op infiltratie
Totaal 14 GJ per woning per jaar
Besparing woningbouw 70.000 woningen g 10 jaar besparing 14 GJ per woning per jaar ≈ 400 m3 gas
Energiebesparing voor Nederland:
circa i 980 TJ per jjaar In 10 jaar 9,8 PJ ≈ 0,6 Megaton CO2
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 11
gem gasveerbruik in m3 per woning
Gasverbruik voor verwarming 2000 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0
? 1990
1995
2000
2005
2010
2015
2020
Eisen
Bestaande bouw versus nieuwbouw
R Renoveren = verbouwen b
Verbouwen is bouwen dus nieuwbouweisen van toepassing
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 12
Bestaande bouw versus nieuwbouw Bouwbesluit nieuwbouw Bijv.: Bouwverordening of Bouwbesluit 1992, 1996
Aanschrijving Niveau nieuwbouw Niveau rechtens verkregen
Niveau bestaand
Ventilatie eisen Bouwbesluit bestaande woningen gebruiksfunctie
leden van toepassing aan-wezigcapaciteit heid artikel lid
3.55 1
2
1
2
3.56 3 4 5
grenswaarde capaciteit
6
verblijfsgebied 3.56 1 dm3/s dm3/s per m2
1. woonfunctie a. woongebouw b. woonwagen c. andere
1 1 1
2 2 2
1 1 1
2 2 2
3 3 3
4 4 4
5 -
-
0.7 0.8 0.7
7 7 7
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 13
Inrichtingseisen Bouwbesluit bestaande woningen gebruiksfunctie
leden van toepassing com fort
artikel lid
regelbaar heid
stromings-
plaats van de
richting
opening
3.57
3.58
1
2
3
luchtkwaliteit
3.59
1
2
3
1
2
3
woonfunctie woonfunctie gelegen in woongebouw
-
1
2
3
1
2
-
woonfunctie van een woonwagen
-
1
2
3
1
2
-
andere woonfunctie
-
1
2
3
1
2
-
Ventilatie eisen Bouwbesluit nieuwbouw woningen gebruiksfunctie
leden van toepassing aancapaciteit wezigheid
artikel lid
3.47 1
2
capaciteit
grenswaarde capaciteit
verblijfsgebied
3.48
verblijfsruimte 3.48
1 2 3 4 5 6 7
1 dm3/s per
2 dm3/s
m2
dm3/s per
dm3/s
m2
1. woonfunctie a. woongebouw
1
2
1 2 3 4 5 - 7
0.9
7
0.7
7
b. woonwagen
1
2
1 2 3 4 5 - -
0.8
7
0.8
7
c. andere
1
2
1 2 3 4 5 - -
0.9
7
0.7
7
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 14
Inrichtingseisen Bouwbesluit nieuwbouw woningen gebruiksfunctie
leden van toepassing com-
regelbaarg heid
stromingsg
plaats van de p
richting
opening
3.49
3.50
3.51
3.52
*
1
2
3
1
2
3
4
1
2
3
4
1
2
3
4
5
6
gelegen g in woonfunctie g woongebouw
*
1
2
-
1
2
3
4
1
2
3
4
1
2
-
4
5
-
woonfunctie van een woonwagen
*
1
2
-
1
2
3
4
1
2
3
-
1
-
-
4
5
-
andere woonfunctie
*
1
2
-
1
2
3
4
1
2
3
4
1
-
-
4
5
-
fort
artikel lid
luchtkwaliteit
3.53
woonfunctie
Verbetering ventilatie systemen
Vraagsturing>>>>>>>regeling
Z Zonering>>>>>>>>>>regeling i li
Voorverwarming ventilatie lucht Warmteterugwinning Serre Zonnecollectoren
wanden daken
Grondcollectoren
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 15
Bedankt voor Uw aandacht !!!
PubliVent – Ventilatie in bestaande bouw 16
