Veiligheidsstrategie Midden - Nederland 2012 - 2014 41 gemeenten, Openbaar Ministerie en politie samen in actie voor een veiliger Midden-Nederland
Gemeenten Openbaar Ministerie Politie Urk Noordoostpolder
Lelystad
Dronten
Almere Muiden
Zeewolde
Naarden Huizen
Weesp
Blaricum
Bussum Eemnes
Wijdemeren Hilversum
Bunschoten
Laren De Ronde Venen Baarn Stichtse Vecht
Amersfoort Soest
Woerden
Leusden De Bilt
Utrecht Montfoort
Woudenberg
Zeist
Oudewater
Renswoude
Bunnik
IJsselstein Utrechtse Heuvelrug
Lopik Nieuwegein Houten Vianen
Rhenen Wijk bij Duurstede
Veenendaal
Dit is een interactieve PDF. Gebruik verderop in dit document de knop
Leeswijzer in de linker bovenhoek om naar de leeswijzer te gaan. Gebruik de knoppen om te bladeren. In de leeswijzer kunt u de titels direct aanklikken om naar het desbetreffende onderwerp te gaan.
Veiligheidsstrategie Midden - Nederland 2012 - 2014 41 gemeenten, Openbaar Ministerie en politie samen in actie voor een veiliger Midden-Nederland
Meer veiligheid en vertrouwen in Midden-Nederland
VERGROTEN VEILIGHEID
VERTROUWEN
Almere, A. Jorritsma
Amersfoort, L. Bolsius
Baarn, M. Röell
Blaricum, J. de Zwart-Bloch
Bunnik, H. Ostendorp
Bunschoten, M. van de Groep
Bussum, M. Schoenmaker
De Bilt, A. Gerritsen
De Ronde Venen, M. Divendal
Dronten, A. de Jonge
Eemnes, R. van Benthem
Hilversum, P. Broertjes
Houten, C. Lamers
Huizen, A. Hertog
IJsselstein, P. van den Brink
Laren, E. Roest
Lelystad, M. Horselenberg
Leusden, A. Vermeulen
Lopik, R. Westerlaken-Loos
Montfoort, E. Jansen
Muiden, M. de Patervan der Meer
Naarden, J. Sylvester
Nieuwegein, F. Backhuijs
Noordoostpolder, A. van der Werff
Openbaar Ministerie, J. Bac
Oudewater, M. RuigrokVerreijt
Politie MiddenNederland, M. Barendse
Renswoude, W. Dekker
Rhenen, J. van Oostrum
Soest, A. Noordergraaf
Stichtse Vecht, M. van ‘t Veld
Urk, J. Kroon
Utrecht, A. Wolfsen
Utrechtse Heuvelrug, G. Naafs
Veenendaal, T. Elzenga
Vianen, W. Groeneweg
Weesp, B. Horseling
Wijdemeren, M. Smit
Wijk bij Duurstede, G. Swillens
Woerden, H. Schmidt
Woudenberg, T. CnossenLooijenga
Zeewolde, G. Gorter
Zeist, J. Janssen
VERGROTEN VEILIGHEID
VERTROUWE N
Voorwoord Veiligheid is een belangrijke voorwaarde voor een goed leven. Maar veiligheid komt niet vanzelf. Een veilige buurt, dorp of stad ontstaat alleen als we er samen aan werken. Oplettende ouders, buren, ondernemers, docenten, agenten, journalisten, artsen, sportcoaches, complexbeheerders, welzijnswerkers, toezichthouders, buschauffeurs, iedereen heeft een stukje van de ‘veiligheidspuzzel’ in handen. Daarbij vragen en verwachten wij een actieve bijdrage van ieder die een bijzondere verantwoordelijkheid voor de veiligheid van anderen draagt. Ook van u! Met gepaste trots presenteren wij - de 41 gemeenten, het Openbaar Ministerie en de politie van MiddenNederland - deze eerste gezamenlijke Veiligheidsstrategie 2012-2014. We slaan de handen ineen voor een veiliger Midden-Nederland. Daarbij maken we optimaal gebruik van de opgebouwde kennis en ervaring in de politieregio’s Gooi en Vechtstreek, Flevoland en Utrecht. Immers, door bundeling van de krachten zijn we in staat om de mensen die zich inzetten voor uw en onze veiligheid beter te ondersteunen, waardoor we betere resultaten kunnen behalen. Onze ambities zijn hoog. Meer veiligheid, meer betrokkenheid en meer vertrouwen. Daartoe werken we al intensief samen met maatschappelijke partners als de Belastingdienst, Jeugdzorg en ondernemersorganisaties. We willen echter op lokaal en regionaal niveau ook de coalities versterken met bewonersorganisaties, woningcorporaties, welzijnsinstellingen, scholen en vele anderen. Voor een veiliger Midden-Nederland is de bijdrage van iedereen nodig. Immers...
“samen staan we sterk”.
De Burgemeesters: A. Jorritsma, L.M.M. Bolsius, M.A. Röell, J.N. de Zwart-Bloch, H.M. Ostendorp, M. van de Groep, M. Schoenmaker, A.J. Gerritsen, M. Divendal, M.M. van ’t Veld, A.B.L. de Jonge, R. van Benthem, P.I. Broertjes, C.H.J. Lamers, A.Ph. Hertog, P.C. van den Brink, E.J. Roest, M. Horselenberg, A. Vermeulen, R.G. Westerlaken-Loos, E.L. Jansen, M.L. de Pater-van der Meer, J. Sylvester, F.Th.J.M. Backhuijs, A. van der Werff, M.C.A.A. Ruigrok-Verreijt, W.J. Dekker, J.H.A. van Oostrum, A. Noordergraaf, J. Kroon, A. Wolfsen, G.F. Naafs, T. Elzenga, W.G. Groeneweg, B. Horseling, M.E. Smit, G.K. Swillens, H.W. Schmidt, T. Cnossen-Looijenga, G.J. Gorter, J.J.L.M. Janssen. Hoofdofficier van Justitie: J.R. Bac Politie Midden-Nederland: M.H.C. Barendse
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
VERGROTEN VEILIGHEID
VERTROUWE N
Colofon Redactie Bureau Regionale Veiligheidsstrategie Postbus 8300, 3503 RH Utrecht 030-6591712, www.rvs-utrecht.nl Het Bureau Regionale Veiligheidsstrategie is een bureau van en voor de gemeenten, het Openbaar Ministerie en de politie. Doelstelling van het bureau is de veiligheidspartners te ondersteunen in het versterken en beter afstemmen van de gezamenlijke veiligheidsaanpak. In samenwerking met Regionaal bedrijfsbureau politie Gooi en Vechtstreek, Flevoland en Utrecht Afdeling Beleid en Strategie Openbaar Ministerie, Arrondissementsparket Utrecht/Lelystad Belastingdienst Utrecht / Gooi Veiligheidshuizen Almere, Amersfoort, Gooi en Vechtstreek en Utrecht Regionaal Informatie en Expertise Centrum Midden-Nederland In opdracht van De Regionaal Colleges Gooi en Vechtstreek, Flevoland en Utrecht die de feitelijke aansturing in handen heeft gelegd van de stuurgroep Veiligheidsstrategie Midden-Nederland: • dhr. Van de Groep (burgemeester Bunschoten, voorz.), • mevr. Horselenberg (burgemeester Lelystad), • dhr. Naafs (burgemeester Utrechtse Heuvelrug), • dhr. Ostendorp (burgemeester Bunnik), • dhr. Röell (burgemeester Baarn), • dhr. Schoenmaker (burgemeester Bussum), • dhr. Dona (arrondissementsparket Utrecht-Lelystad), • mevr. Van Leeuwen (politie Utrecht), • mevr. Van Rede (politie Flevoland). Vastgesteld In de vergadering van de Regionaal Colleges van Gooi en Vechtstreek en Flevoland van 21 maart 2012, en Utrecht van 26 maart 2012.
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
VERGROTEN VEILIGHEID
VERTROUWE N
Leeswijzer Met vorming van de Nationale Politie is ook de komst van de Regionale Eenheid Midden-Nederland aanstaande. Vooruitlopend op de uitkomst van het wetgevingsproces, treft u hier de eerste Veiligheidsstrategie aan voor Midden-Nederland; het gezamenlijke meerjarenplan van de 41 gemeenten, Openbaar Ministerie en politie van Midden-Nederland. Wettelijk betreft het meerjarenplan en de sterkteverdeling één proces. Bij de start van de Nationale politie wordt hierin een knip gemaakt. In deze Veiligheidsstrategie treft u daarom geen passage over de voorgestelde sterkteverdeling van de politie voor Midden-Nederland. Betrokkenen, waaronder gemeenteraden, worden hierover door middel van specifieke documenten geïnformeerd en in afzonderlijke gesprekken geconsulteerd. In de volgende Veiligheidsstrategie zal de sterkteverdeling wel weer integraal zijn opgenomen. Dit document kent twee delen. Allereerst treft u De Veiligheidsstrategie aan. In twee A4’tjes beschrijven de veiligheidspartners voor de periode 2012-2014 hun gezamenlijke prioriteiten, ambities en strategische uitgangspunten voor de aanpak. Aansluitend volgen in De Verdieping korte uitwerkingen van de hoofdonderwerpen uit de Veiligheidsstrategie. Deze hoofdonderwerpen staan in de Veiligheidstrategie onderlijnd. Dit document als volgt opgebouwd:
De Veiligheidsstrategie 1 De Verdieping Prioriteiten 3
Gezamenlijke prioriteiten in Midden-Nederland Prioriteit overlast en criminaliteit door jeugdgroepen Prioriteit woninginbraken Prioriteit geweld Prioriteit georganiseerde criminaliteit
Ambitie 9 Meer publiek vertrouwen Slachtoffers centraal stellen Versterking positie gemeenteraden in de veiligheidsaanpak
Strategie
11
Lokale contextgerichte veiligheidsaanpak staat voorop Smeden van een brede veiligheidscoalitie Probleemgericht samenwerken op de prioriteiten Van zaakgerichte naar persoonsgerichte aanpak Bij crimineel gedrag betaal je de tol Meer ruimte en slagkracht voor onze veiligheidsprofessionals
Ontwikkeling 18
Veiligheidsbeeld Midden-Nederland
Uitwerking 22 Jaarplan
Samenvatting
23
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
Leeswijzer
Veiligheidsstrategie 2012 - 2014
Meer veiligheid en vertrouwen in Midden-Nederland Om Midden-Nederland in de periode tot en met 2014 nog veiliger te maken, zijn we van elkaar afhankelijk. Bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties hebben een eigen verantwoordelijkheid in het veiliger maken van hun buurt, maar moeten ook kunnen rekenen op een krachtige overheid. Een overheid die in goede afstemming haar krachten bundelt en oplossingen biedt voor veiligheidsproblemen waar bewoners en ondernemers hulp bij nodig hebben. Met de Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014 geven de 41 gemeenten, het Openbaar Ministerie en de politie van Midden-Nederland gevolg aan hun wens om de verantwoordelijkheid voor de integrale aanpak van de veiligheidsthema’s ook echt gezamenlijk invulling te geven. Op lokaal niveau heeft de gemeente de regie op de probleemgerichte aanpak van onveiligheid. Onveiligheid trekt zich echter weinig aan van gemeentegrenzen. Er is vrijwel geen veiligheidsprobleem dat zich slechts in één gemeente voordoet. Daarom willen we ook binnen de regio afstemmen en sturen. Veiligheidsontwikkeling Midden-Nederland De veiligheid in Midden-Nederland heeft zich de afgelopen jaren gunstiger ontwikkeld dan landelijk. Tussen 2006 en 2010 daalde het aantal misdrijven met 14%, terwijl in Nederland de daling nog geen 10% was. In 2011 is de criminaliteit verder gedaald in Ontwikkeling veiligheid (Midden) Nederland, 2006-2010 (in %) Bron: CBS 20% Midden-Nederland en is de daling 17% t.o.v. 2006. Op zeven gemeenten na is er overal 10% sprake van een daling van de criminaliteit. Uit de Integrale Veiligheids Monitor (IVM) van 0 2011 blijkt dat woninginbraak en overlast van -10% groepen jongeren hoog op de prioriteitenlijst van de bewoners in Midden-Nederland staan. -20% Bijna 18% van hen voelt zich wel eens onveilig -30% in de eigen buurt. 11% zegt vaak overlast te ervaren van groepen jongeren. Bijgaand Misdrijven totaal Autokraak Woninginbraak Geweld -40% Nederland Midden Nederland (pagina 18) een uitgebreidere beschrijving en uitsplitsing per gemeente. Gezamenlijke prioriteiten t/m 2014 Op basis van een analyse van de lokale integrale veiligheidsplannen van de 41 gemeenten en input vanuit de politieorganisatie en het Openbaar Ministerie in Midden-Nederland ontstaat een bijgevoegd totaaloverzicht (pagina 4). Hierin zijn de prioriteiten zichtbaar die de veiligheidspartners per gemeente stellen t/m 2014. Als grote gemene deler hiervan en op basis van bovengenoemde veiligheidsontwikkelingen in Midden-Nederland komen we uit op de volgende regionale prioriteiten in Midden-Nederland voor de periode 2012-2014: 1 Overlast en criminaliteit door jeugdgroepen; 2 Woninginbraken; 3 Geweld (straatroof, overvallen, huiselijk geweld, uitgaansgeweld, geweld tegen werknemers met publieke taak); 4 Georganiseerde criminaliteit. Jaarlijks zullen we de prioriteiten actualiseren, met het besef dat we voor duurzame verbeteringen langdurig zullen moeten investeren.
Veiligheidsstrategie 2012 - 2014
1
Leeswijzer
Veiligheidsstrategie 2012 - 2014
Wat willen we bereiken? Gezamenlijke ambitie voor 2014 De 41 gemeenten, politie en OM willen de handen ineenslaan met bewoners, maatschappelijke organisaties en ondernemers om in Midden-Nederland een uitermate ongunstig klimaat te creëren voor het bedrijven van criminele activiteiten. Het moet en het kan veiliger. Willen we dit bereiken dan is het van cruciaal belang om duurzaam te investeren in het publiek vertrouwen in de veiligheidsaanpak van de overheid. Ten opzichte van 2010 willen we in 2014 het volgende hebben bereikt: Meer veiligheid: • Slachtofferschap en de totale geregistreerde criminaliteit zijn gedaald met 10% terwijl de aangiftebereidheid is gestegen. • Het gevoel van onveiligheid in de eigen buurt is met 10% afgenomen. • In de periode 2012 t/m 2014 zijn in Midden-Nederland minstens 70.000 verdachten opgepakt en vervolgd, waarbij in 90% van de gevallen een interventie heeft plaatsgevonden. In totaal is minstens €27 miljoen aan waardebeslag opgelegd. • Substantiële resultaten op gezamenlijke prioriteiten. Door bewoners ervaren jongerenoverlast is met 10% gedaald; 15% minder woninginbraken, 10% minder geweldsdelicten, verdubbeling van het aantal aangepakte criminele samenwerkingsverbanden. Meer betrokkenheid en vertrouwen: • Meer vertrouwen van burgers in gemeenten, politie en Openbaar Ministerie. • Bewoners, ondernemers, scholen, welzijnsorganisaties, zorgpartners, woningcorporaties en Belastingdienst zijn en voelen zich meer betrokken bij het veiliger maken van Midden-Nederland. • Het aantal op Burgernet aangesloten bewoners is gestegen van 5% naar 8%. • Alle slachtoffers krijgen desgewenst ondersteuning. • Gemeenteraden zijn beter in positie om hun rol te vervullen in de veiligheidsaanpak. Hoe willen we dit realiseren? Om dit te bereiken en de effectiviteit van de aanpak te vergroten, maken we de volgende strategische keuzes: • Lokale contextgerichte veiligheidsaanpak staat voorop. • Smeden van een brede veiligheidscoalitie: geen kans onbenut laten om participatie van bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties te vergroten. • Probleemgericht samenwerken op de prioriteiten: de 41 gemeenten, politie en Openbaar Ministerie van Midden-Nederland bundelen hun krachten. • Van zaakgerichte naar persoonsgerichte aanpak: patronen van herhaling van daderschap worden voorkomen en doorbroken, niet alleen repressief maar ook via preventie en zorg. Speciale aandacht voor terugdringing van excessief alcohol- en middelenmisbruik, met name verkeersgerelateerd. • Bij crimineel gedrag betaal je de tol: versterking in opsporing, sneller lik-op-stuk en doorpakken in afpakken van crimineel geld via straf-, bestuurs- en fiscaalrecht. Met de Belastingdienst als strategische partner. • Meer ruimte en slagkracht voor onze veiligheidsprofessionals: minder administratieve lasten, meer ruimte voor vakmanschap van onze professionals in de frontlinie. • Transparantere communicatie en informatie-uitwisseling. Concrete uitwerking in jaarplan De prioriteiten worden jaarlijks vertaald in prestatieafspraken in de vorm van een gezamenlijk jaarplan van gemeenten, politie en OM.
Veiligheidsstrategie 2012 - 2014
2
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie r on at tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Gezamenlijke prioriteiten in Midden-Nederland Prioriteiten van partners als uitgangspunt Het aanpakken van onveiligheid doen we gezamenlijk: lokaal, regionaal en landelijk. De gemeente bepaalt als regisseur van het lokale veiligheidsbeleid samen met haar partners de lokale prioriteiten. Op landelijk niveau benoemt de minister van Veiligheid en Justitie ook landelijke prioriteiten voor de politie en het Openbaar Ministerie. Regionaal zijn we vooral gericht op winst door samenwerking. Veel gemeentelijke prioriteiten komen overeen. Niet toevallig zijn dit voor een groot deel ook de landelijke prioriteiten. Door op deze gezamenlijke prioriteiten verregaand samen op te trekken ontstaat een grotere effectiviteit van de aanpak. Dit gegeven vormt het uitgangspunt voor deze gezamenlijke regionale Veiligheidsstrategie. De regionale prioriteiten komen dus nadrukkelijk niet in de plaats van de lokale prioriteiten. Ze zijn (slechts) een weergave van de veiligheidsthema’s waarop we in Midden-Nederland willen samenwerken. Een samenwerking die niet vrijblijvend is. We zijn immers van elkaar afhankelijk. Vier gemeenschappelijke prioriteiten in Midden-Nederland De tabel hiernaast beschrijft de geïnventariseerde prioriteiten van de 41 gemeenten van MiddenNederland, het Openbaar Ministerie en de politie. De indeling is gebaseerd op het Kernbeleid Veiligheid van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Als grootste gemene deler hiervan en op basis van de veiligheidsontwikkelingen in Midden-Nederland komen we uit op de volgende gemeenschappelijke regionale prioriteiten in Midden-Nederland voor de periode 2012-2014: 1 Overlast en criminaliteit door jeugdgroepen; 2 Woninginbraken; 3 Geweld (straatroof, overvallen, huiselijk geweld, uitgaansgeweld, geweld tegen werknemers met publieke taak); 4 Georganiseerde criminaliteit. Jaarlijks zullen we de prioriteiten actualiseren, met het besef dat we voor duurzame verbeteringen langdurig zullen moeten investeren.
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
3
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie on rat tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
3. Baarn 4. Blaricum
1 1
5. Bunnik 6. Bunschoten
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1 1
1
1
7. Bussum
1
1
1
1
1
8. De Bilt
1
1
1
1
1
9. De Ronde Venen
1
1
10. Dronten
1
1
1
1
1
1
1
13. Houten
1
1
1
15. IJsselstein
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
19. Lopik
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
21. Muiden
1
1
1
23. Noordoostpolder
1
1
1
25. Oudewater
1
1
1
1
1
1
1
26. Renswoude
1
27. Rhenen
1
28. Soest
1
29. Stichtse Vecht
1
30. Urk
1
1
1
1
1
1
1 1
1
1
1
1
1
34. Vianen
1
1
38. Woerden 39. Woudenberg
aanpak illegaliteit en vreemdelingen
verkeersveiligheid/ alcohol in het verkeer
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1 1
1
1
1
1
1
1
1
1
1 1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1 1
1
1
1
1
1
1
1
1
1 1
1
1
14
13
38
25
17
1 1 1
1
1
1
1
1
1 1
1
1
1
1
1
1 1
1
1
22
23
0 1
1
1
9
18
1
1
1
Openbaar Ministerie
1
1
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
1
1
1
1
Politie
1
1
1
1
1
41. Zeist
1 1
1
1
37. Wijk bij Duurstede
1
1
1
1
1
1
1
33. Veenendaal
1
1
1
1
1
1
1 1
1
32. Utrechtse Heuvelrug
TOTAAL
1
1
1
40. Zeewolde
1
1 1
1
1
1
36. Wijdemeren
1
1
1
1
1
1
1
31. Utrecht
35. Weesp
1
1
1
24. Nieuwegein
1
1
1
20. Montfoort
22. Naarden
1 1
1
1
1
18. Leusden
overlast en criminaliteit door jeugd(groepen) 1
1
1
1
17. Lelystad
1
1
14. Huizen
16. Laren
1 1
1
11. Eemnes 12. Hilversum
1
1
1 1
5. Integriteit en veiligheid
1
1
1 1
4. Fysieke veiligheid
polarisatie en radicalisering
1
hotspot: bedrijventerreinen
1
hotspot: centrum/ uitgaansgebied/ veilig uitgaan - link met uitgaansgeweld
1
1
veiligheidsgevoel
1
1
dierenmishandeling
Geweld incl. straatroven, overvallen, huiselijk geweld en uitgaansgeweld
1 1
3. Jeugd en Veiligheid
georganiseerde criminaliteit
1
vernieling
1
fietsendiefstal
1 1
autokraak
2. Amersfoort
woninginbraken
1. Almere
alcohol/drugoverlast
gemeente
2. Bedrijvigheid en veiligheid
1. Veilige woon- en leefomgeving
algemene overlast
prioriteiten 2012-2014 (indeling volgens Kernbeleid Veiligheid)
1
1
6
38
1
1 1
1
16
14
1
1
1
1
1
1
1
3
2 1
4
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie r on at tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Prioriteit overlast en criminaliteit door jeugdgroepen Bewoners en ondernemers ervaren nog steeds teveel overlast en criminaliteit van jongeren. Uit onderzoek blijkt dat van de jeugdcriminaliteit naar schatting 75% in groepsverband plaatsvindt. Individuen uit groepen veroorzaken veel onveiligheid, intimideren buurtbewoners en overheidsmedewerkers. De mate waarin bewoners overlast van groepen ervaren verschilt in MiddenNederland. Niettemin geven bewoners in heel Midden-Nederland de aanpak ervan een hoge prioriteit. Met een gebundelde en geconcentreerde aanpak van groepen verminderen we zowel overlast als criminaliteit. Ambitie Alle inzet is erop gericht om de overlast en criminaliteit door problematische jeugdgroepen te verminderen. Dit is zowel lokaal, regionaal als landelijk een hoge prioriteit. Onze doelstellingen luiden als volgt: 1 Het aantal bewoners dat vaak overlast door groepen jongeren ervaart is in 2014 met 10% gedaald t.o.v. 2010. 2 Het aantal criminele groepen halveert in 2012 t.o.v. 2010 (van 20 naar 10) en halveert in 2014 t.o.v. 2012 (van 10 naar 5). 3 Het aantal overlastgevende groepen halveert in 2012 t.o.v. 2010 (van 42 naar 21) en halveert in 2014 t.o.v. 2012 (van 21 naar 10). Midden-Nederland
Realisatie
Wanneer
2006
2010
2011
2012
2014
12,9%
10,8%
11,0%
10%
9%
Aantal criminele jeugdgroepen (shortlist inventarisatie)
Niet gemeten
20
15
Max 10
Max 5
Aantal overlastgevende jeugdgroepen (idem)
Niet gemeten
42
26
Max 21
Max 10
% bewoners dat vaak overlast door groepen jongeren ervaart (IVM)
De doelstellingen zijn ambitieus. Om deze waar te maken moeten we focussen en nadenken over (de inzet van) innovatieve creatieve methoden. Aanpak • Alle overlastgevende en criminele groepen worden aangepakt, met het uitgangspunt: één groep één plan; • Dit betekent ook dat alle criminele groepen die in 2010 in Midden-Nederland zijn geshortlist, uiterlijk 1 mei 2013 zijn aangepakt; • Gemeenten voeren de regie op de hinderlijke en overlastgevende jeugdgroepen, het OM op de criminele; • We willen criminele carrières voorkomen en doorbreken. De Veiligheidshuizen spelen hier een cruciale rol; • In de aanpak werken we nauw samen met ouders, bewoners, ondernemers, welzijnsinstellingen, scholen, woningcorporaties etc.; • Persoonsgericht: effectief aanpakken van kopstukken uit overlastgevende en criminele jeugdgroepen door optimaal en creatief gebruik te maken van het wettelijk instrumentarium; • Gebiedsgericht: maatregelen treffen voor de groep als geheel en op de plaats waar de overlast zich manifesteert; • Voor een effectieve aanpak is een lokale en integrale maatwerk analyse per groep (zowel subjectief als objectief) noodzakelijk om probleemgericht en persoonsgericht effectieve interventies in te kunnen zetten. Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
5
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie on rat tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Prioriteit woninginbraken De afgelopen jaren is de toename van het aantal woninginbraken in Midden-Nederland fors te noemen: 22% voor de periode 2006-2011. Bijna elke gemeente in Midden-Nederland heeft te maken gehad met een toename. Doorgaans weegt de buit niet op tegen de enorme impact die dit misdrijf heeft op de slachtoffers. Hun veiligheidsgevoel is fundamenteel aangetast. Ondanks dat het geen geringe opgave is om de toename een halt toe te roepen, zullen we hier gezamenlijk volledig voor gaan. Ambitie De inzet is om via zowel preventieve als repressieve acties een vermindering van 15% woninginbraken in 2014 t.o.v. 2010 te realiseren. Eind 2012 moet hiervan al een vermindering van 5% zijn gerealiseerd. Dit is geen geringe opgave. Het is roeien tegen de stroom in. Deze ambitie is uitsluitend te realisering als alle partners die iets kunnen betekenen daadwerkelijk in actie komen: gemeenten, woningcorporaties, bewoners, politie, Openbaar Ministerie. Aanpak Om de stijging van de afgelopen jaren om te zetten in een bestendige daling, is het cruciaal dat de veiligheidspartners gecoördineerd naar een oplossing werken. • Gemeenten voeren lokaal de regie op de gezamenlijke aanpak. Zij worden hierin ondersteund en versterkt vanuit de regio. • Waar de nood hoog is, kan op verzoek en onder regie van de gemeente een diepgravende, integrale probleemverkenning worden uitgevoerd. Op basis hiervan wordt een integraal en samenhangend maatregelenpakket afgesproken. • Sociale cohesie is de beste bescherming tegen woninginbraken. Gemeenten stimuleren bugerparticipatie (Burgernet, Waaks, signaleringsteam etc.) om de sociale cohesie te verhogen in de gebieden die het meest vatbaar zijn voor woninginbraken. • Gemeenten stimuleren inwoners om hun huizen beter te beveiligen (PKVW) en verhogen de veiligheid van de fysieke ruimte (veiligheidschouw). • Het Openbaar Ministerie maakt afspraken in de strafrechtketen specifiek gericht op het voorkomen van recidive bij (jeugdige) woninginbrekers. • Regionaal wordt een persoonsgerichte aanpak opgezet gericht op woninginbrekers. Hierbij wordt op basis van een breed persoonsdossier gekozen voor een interventiestrategie die toegespitst is op de persoon. Het doel van deze aanpak is om recidive te voorkomen en woninginbrekers te resocialiseren. De Veiligheidshuizen spelen hierin een cruciale rol. • De politie realiseert een stijging van het aantal verdachten van woninginbraak dat wordt aangeleverd bij het OM. Van 40 verdachten per 1.000 woninginbraken in 2011 via 65 in 2012 naar 75 verdachten per 1.000 woninginbraken in 2014. • De aanpak woninginbraken wordt integraal regiobreed doorgemeten en verbeterd. Hiernaast wordt vanuit de regio constant gezocht naar nieuwe invalshoeken en mogelijkheden om de woninginbraken te bestrijden, bijvoorbeeld door het inzetten van nieuwe (technologische) ontwikkelingen, zoals Track & Trace. Maar ook door het optimaliseren van de interne processen en afstemming. • Regionaal wordt een kennisbank opgericht waarin wordt bijgehouden welke maatregelen kunnen worden getroffen tegen woninginbraken. Deze kennisbank is beschikbaar voor gemeente, OM en politie.
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
6
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie r on at tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Prioriteit geweld Geweld komt in Midden-Nederland nog steeds te veel voor in onze buurten en wijken, in uitgaansgelegenheden, in thuissituaties en in het Openbaar Vervoer. Wij willen en zullen geweld niet tolereren. Overvallen, straatroof, uitgaansgeweld, geweld tegen werknemers met een publieke taak (VPT) en huiselijk geweld zijn binnen het delict geweld als gezamenlijke prioriteit gekozen. Hoeveel ze ook van elkaar verschillen, er is in elk geval één duidelijke overeenkomst: de enorme impact op de slachtoffers, omdat de lichamelijke integriteit van slachtoffers op grove wijze wordt aangetast. Ambitie We willen de komende jaren een gestage daling van het aantal geweldsmisdrijven realiseren. Van een daling van 5% in 2012 naar een daling van 10% in 2014 t.o.v. 2010. Specifiek voor overvallen: van een daling van 5% in 2012 naar een daling van 20% in 2014 t.o.v. 2010. Tenslotte specifiek voor straatroof: van een daling van 5% in 2012 naar een daling van 15% in 2014 t.o.v. 2010. Aanpak Om de genoemde vormen van geweld effectief aan te kunnen pakken komen de verschillende veiligheidspartners goed op elkaar afgestemd in actie. Daarbij is het uitwisselen van informatie, zowel onderling, als met actoren in het onderwijs, de zorg, de horeca en het bedrijfsleven een basisvoorwaarde voor succes. Gesteund door het casus overleg in de Veiligheidshuizen maken politie en OM steeds meer de omslag van een zaaks- naar een persoons- en probleemgerichte aanpak. Specifieke afspraken: • Overvallen: gemeente, politie en OM realiseren verbeteringen in de aanpak en voorkoming van overvallen. Gemeenten doen dit door een juiste follow up en preventie, politie door invoering van het zogenoemde drie-ringen-model, en het OM door persoonsgerichte opsporing en vervolging • Straatroof: meer dan 85 % van alle straatroof vindt plaats in 5 gemeenten in Midden-Nederland. Via een effectief gebleken aanpak op de hotspots gaan we dit probleem te lijf. • Huiselijk geweld: de aanpak van huiselijk geweld richt zich op stoppen van geweld en voorkomen van recidive door maatwerk. Gemeenten, politie en OM van MN hanteren rond de Veiligheidshuizen een uniforme werkwijze. Toepassing van de wet Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling zorgt voor eerder en vaker signaleren en optreden. De inzet is een steeds doelmatiger mix van zorg en repressie. De WTH krijgt een nieuwe impuls door stroomlijning van het proces en de ketensamenwerking. • Veilige Publieke Taak (VPT): Midden-Nederland zal als intensiveringsregio voor de aanpak van geweld tegen werknemers met een publieke taak extra inzetten op de ketenaanpak van agressie en geweldsincidenten. Met de politie, OM en de publieke werkgevers in Midden-Nederland zullen we toewerken naar invoering van de acht benodigde VPT-maatregelen. Waaronder betere registratie, duidelijkheid waar de grens ligt, de sancties op overtreding van de organisatie en een goede afhandeling van aangiften. • Uitgaansgeweld: gemeenten met een forse uitgaansproblematiek gaan een handhavings-arrangement aan met horecaondernemers, OM en politie (bijv. Keurmerk Veilig Uitgaan). • Het Openbaar Ministerie maakt afspraken in de strafrechtketen specifiek gericht op het voorkomen van recidive bij plegers van geweldsmisdrijven. • Regionaal wordt een persoonsgerichte aanpak opgezet specifiek gericht op geweldplegers. De Veiligheidshuizen spelen hierin een cruciale rol. • De politie realiseert een stijging van het aantal verdachten voor geweld dat wordt aangeleverd bij het OM: van 466 verdachten per 1.000 geregistreerde geweldsmisdrijven in 2011 via 560 in 2012 naar 600 in 2014. Specifiek voor overvallen: van 430 verdachten per 1000 geregistreerde overvallen in 2012 naar 450 in 2014. Tenslotte voor straatroof: van 325 verdachten per 1.000 geregistreerde straatroven in 2012 naar 375 in 2014. • Drank- en drugsmisbruik vormt vaak de katalisator voor geweld. We zullen in onze aanpak hierop inspelen, met bijvoorbeeld de Halt-afdoening Boete-of-kanskaart.
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
7
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie on rat tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Prioriteit georganiseerde criminaliteit De georganiseerde criminaliteit in de gemeenten van Midden-Nederland is een ernstig maatschappelijk probleem. Het zorgt niet alleen voor veel onveiligheid en overlast bij de bevolking maar ook voor minder zichtbare, sluipende ontwrichting van de samenleving. Ambitie met drie pijlers We zullen in Midden-Nederland een uitermate ongunstig klimaat creëren voor het bedrijven van criminele activiteiten. Om deze ambitie te verwezenlijken richt de gezamenlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit zich op 3 pijlers: 1 Prioriteit op tegengaan onderdrukking, uitbuiting en gevaarlijke situaties: mensenhandel en hennepteelt; 2 Persoonsgericht aanpakken van de zware beroepscriminelen in Midden-Nederland; 3 Gericht inzoomen op ‘haarden van’ georganiseerde criminaliteit zoals een specifieke winkelstraat of bedrijventerrein (handhavingknelpunten) of een fenomeen zoals growshops of vastgoed. Het aantal aangepakte criminele samenwerkingsverbanden zal in 2014 minstens zijn verdubbeld ten opzichte van het aantal in 2009. Aanpak: betekenisvolle afgestemde interventies De politie, het OM, de 41 gemeenten en de Belastingdienst, zullen de georganiseerde criminaliteit in samenhang bestrijden door het afgestemd toepassen van strafrechtelijke, bestuurlijke en fiscale interventies. Het samenwerkingsverband RIEC (Regionaal Informatie en Expertise Centrum) MiddenNederland speelt hierbij namens het lokale gezag een belangrijke rol. De aanpak verloopt in de volgende stappen: 1) Verkrijgen van inzicht Hierbij gaat het om het ‘onzichtbare’ zichtbaar maken door vanuit verschillende perspectieven te kijken. Het RIEC Midden-Nederland wordt beter gepositioneerd om de integrale informatievergaring te coördineren. Zowel als het gaat om het bijeenbrengen van informatie van partners, het betekenis toekennen aan die informatie met expertise, als de ondersteuning van het integrale keuzeproces. 2) Inzetten van expertise Naast de opbouw van extra expertise op de onderwerpen mensenhandel, georganiseerde hennepteelt en vastgoed, wordt geïnvesteerd in financieel opsporen, gezamenlijk afpakken van crimineel geld en digitaal opsporen. De gezamenlijke expertiseopbouw zal ook tot uiting komen in de aanpak van zogenaamde handhavingsknelpunten. 3) Toepassen van betekenisvolle interventies We hebben één missie: criminaliteit wordt niet getolereerd. Centraal staat telkens het beoogde effect en daarmee de meest efficiënte en passende interventie. Dat geeft de mogelijkheid flexibel te zijn in de soort aanpak en steeds (in afstemming tussen de partners) na een goede verkenning maatwerk te leveren. Buiten de criminaliteit met de grootste impact zullen we focussen op die zaken met goede afpak- en strafpotentie en potentieel succesvolle fiscale en bestuurlijke (vervolg)maatregelen.
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
8
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie r on at tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Meer publiek vertrouwen De gemeenten, politie en het OM in Midden-Nederland willen naast meer veiligheid het publiek vertrouwen verhogen. Publiek vertrouwen en het belang hiervan wordt door de Raad voor het openbaar bestuur beschreven als: ‘het fundament onder iedere relatie, zo ook onder de relatie tussen overheid en burger. Vertrouwen gaat over het geloof van de burger in de betrouwbaarheid van de overheid, het vertrouwen dat de overheid het goede doet. De legitimiteit van de overheid gaat over de mate waarin burgers het optreden van de overheid vrijwillig accepteren (...). Veiligheidszorg door de overheid vraagt om vertrouwen en legitimiteit’. Publiek vertrouwen is een breed begrip en moeilijk direct te beïnvloeden. Uit onderzoek is gebleken dat door drie bouwstenen het publiek vertrouwen positief te beïnvloeden is: 1 Transparantie: Open en eerlijk communiceren over (on)veiligheid. 2 Waardencongruentie: Aansluiten op de thema’s die de burgers belangrijk vinden. 3 Reputatie: Veiligheidspartners zeggen wat ze doen en doen wat ze zeggen. Ambitie Open en eerlijk communiceren We richten ons op proactief en transparant communiceren, met als doel dat de bewoners en ondernemers weten wat er speelt en hoe zij zelf een bijdrage kunnen leveren. We gaan meer gebruik maken van social media. Niet alleen om de behoefte van bewoners en ondernemers eerder te signaleren, maar ook om er direct op te reageren en anticiperen. Aansluiten op thema’s die bewoners en ondernemers belangrijk vinden We gaan meer vraaggericht werken. Initiatieven van bewoners en ondernemers zullen we zo goed mogelijk ondersteunen. De gemeenteraden spelen lokaal en regionaal een sleutelrol in het vaststellen van de prioriteiten. ‘Zeggen wat we doen en doen wat we zeggen’ We willen als veiligheidspartners duidelijker zijn over wat bewoners en ondernemers van ons aan veiligheidszorg kunnen verwachten, maar ook over wat zij niet kunnen verwachten. Omdat het veiliger maken van Midden-Nederland een gedeelde verantwoordelijkheid is zullen we bewoners actief betrekken bij de veiligheidsaanpak. Aanpak 1 Proactief communiceren op lokaal niveau: actief zelf naar buiten treden. 2 Bieden van handelingsperspectief aan burgers: preventie-informatie en het communiceren over burgerparticipatiemogelijkheden. 3 De veiligheidspartners in Midden-Nederland voeren regie op communicatie via social media. 4 Er zijn duidelijke afspraken over reactieve communicatie, wie doet wat en wanneer, en hoe houden we elkaar op de hoogte. 5 Gemeenteraden stellen de prioriteiten vast bij het opstellen van het Integrale Veiligheidsplan. 6 Burgers worden ondersteund door gemeenten en politie wanneer zij serieuze (burgerparticipatie) initiatieven ontplooien. 7 De veiligheidspartners in Midden-Nederland communiceren transparant over hun rol en taken en die van de burgers, bedrijven en instellingen in de veiligheidsaanpak. 8 Een éénduidig Burgernet in alle gemeenten van Midden-Nederland. Het aandeel deelnemers aan Burgernet stijgt van 5% in 2011 naar 8% in 2014. 9 Burgernet wordt intensiever en slimmer ingezet buiten tijdskritische opsporingsacties. 10 Succesvolle burgerparticipatie-initiatieven worden verzameld en beschikbaar gesteld.
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
9
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie on rat tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Slachtoffers centraal stellen Uiteraard willen we allereerst voorkomen dat onze inwoners slachtoffer worden van criminaliteit. Maar als iemand toch slachtoffer wordt hebben we hier veel aandacht voor. De afgelopen jaren is de aandacht voor het slachtoffer in het publieke en politieke debat aanzienlijk toegenomen. Goede slachtofferzorg wordt in toenemende mate gezien als cruciaal voor tevredenheid van burgers en daarmee voor het vertrouwen dat burgers hebben in de overheid. Eén en ander heeft in het strafrechtelijke domein geleid tot nieuwe wetgeving. Deze nieuwe wetgeving regelt meer rechten voor slachtoffers. Het strafproces is van oorsprong immers dadergericht. Door deze dadergerichtheid voelden veel slachtoffers zich onvoldoende erkend, door het strafrecht maar ook door de partijen die bij de handhaving van het strafrecht betrokken zijn. Dit kan nadelige gevolgen hebben voor het vertrouwen in de overheid. Een spilfunctie in de uitvoering van de nieuwe wetgeving is weggelegd voor Slachtofferhulp Nederland. Naast de zorg voor slachtoffers binnen de kaders van een strafproces, liggen er ook volop mogelijkheden voor partners om aandacht te hebben voor belangen van slachtoffers. Zo is het in veel plaatsen gebruikelijk dat bijvoorbeeld een burgermeester contact zoekt met een winkelier die slachtoffer is geworden van een gewapende overval. Ook informeren gemeenten slachtoffers van een inbraak hoe dit in de toekomst kan worden voorkomen. Maar juist ook een luisterend oor en steun vanuit de buurt en medebewoners kunnen voor slachtoffers een verschil maken. Ambitie De nieuwe wetgeving kent drie centrale pijlers om het gevoel van rechtvaardigheid van slachtoffers te herstellen: 1 In een zo vroeg mogelijk stadium ondersteuning geven bij de poging schadeloos gesteld te worden. 2 Zorg voor juiste en up to date informatie rondom hun aangifte /strafdossier. 3 Het slachtoffer voorzien van een juiste positie ter zitting. Het is onze ambitie deze pijlers de komende jaren stevig neer te zetten. Aanpak • Alle slachtoffers worden doorverwezen vanuit de politie naar Slachtofferhulp Nederland. • De informatieverstrekking aan slachtoffers is pro-actief en integraal. Het slachtoffer houdt zo in de verschillende fases van het opsporings- en vervolgingsproces zicht op het proces. • Alle slachtoffers die wensen schadeloos gesteld te worden, worden in een zo vroeg mogelijk stadium ondersteund bij het voegen van de schade in het strafproces. • Alle slachtoffers worden in de gelegenheid gesteld hun wensen in het strafproces kenbaar te maken. Het gaat hier om wensen als: schadeloos gesteld te worden in de vervolgingsfase, spreekrecht, slachtoffergesprek met de officier van justitie, schriftelijke slachtofferverklaring en zitting/ begeleiding. • Alle slachtoffers bij wie de verdachte na vervolging is aangemerkt als dader, worden gewezen op de mogelijkheid van slachtoffer-dadergesprekken. • Nabestaanden van slachtoffers in moord- en doodslagzaken krijgen, indien zij dit wensen, extra begeleiding van politie, OM en slachtofferhulp gezamenlijk. • Om te komen tot slimmere, meer gerichte preventiemaatregelen wordt onderzocht in hoeverre er patronen van herhaling van slachtofferschap bestaan.
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
10
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie on rat tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Lokale contextgerichte veiligheidsaanpak staat voorop Versterking positie gemeenteraden in de veiligheidsaanpak
Lokaal maatwerk De veiligheidsaanpak is met lokaal maatwerk het meest effectief. Niet alleen het veiligheidsprobleem zelf, maar ook de context waarbinnen het zich manifesteert is bepalend voor de integrale aanpak. Zo komt de verbinding met de omgeving het best tot zijn recht. Op lokaal niveau heeft de gemeente de regie op deze aanpak van onveiligheid en vervult ook de wijkagent een centrale rol. Regionaal zijn we gericht op het ondersteunen van dit lokale maatwerk en op het coördineren van de veiligheidsaanpak van problemen die de lokale context overstijgen. Ambitie positie gemeenteraden Lange tijd hebben veel gemeenteraden zich weinig betrokken gevoeld bij de aanpak van onveiligheid, mede als gevolg van het in de jaren negentig ingevoerde regionale politiebestel. Nu de invoering van het nationale politiebestel bijna een feit is, moet voorkomen worden dat teruggewonnen terrein verloren gaat. Gemeenteraden vormen immers de gekozen volksvertegenwoordiging op lokaal niveau. De raadsleden weten als geen ander waar de lokale behoefte ligt. De gemeenteraad heeft een kaderstellende taak voor belangrijke maatschappelijke onderwerpen, zoals lokale veiligheid. We hebben dan ook de ambitie te bereiken dat gemeenteraden in Midden-Nederland de komende jaren beter in positie komen om hun rol te vervullen in de veiligheidsaanpak. Door input van de gemeenteraden te laten gelden als basis voor de gezamenlijke regionale Veiligheidsstrategie beïnvloedt de gemeenteraad de benoeming van de regionale prioriteiten. De regionale Veiligheidsstrategie borgt de inzet voor de gezamenlijke prioriteiten en versterkt hierdoor het lokale veiligheidsbeleid. Adequate informatievoorziening Om invloed te kunnen uitoefenen op de regionale Veiligheidsstrategie dienen gemeenten de lokale veiligheidsaanpak op orde te hebben. Dat betekent beleidsvoering door middel van een meerjarenplan aangevuld met een jaarlijks uitvoeringsplan gesynchroniseerd met de beleidscycli van partnerorganisaties. Het beleid wordt ondersteund door een nauwkeurige veiligheidsanalyse zodat de gemeenteraad haar besluiten gefundeerd kan nemen. Belangrijk is dat iedere gemeente een enigszins afgestemde werkwijze hanteert. Hiervoor is allereerst een uniforme gemeenschappelijke informatievoorziening nodig, waar het gaat om de regionale en lokale veiligheidsontwikkeling. Uitoefenen controlerende taak Om de raden in staat te stellen hun controlerende taak uit te voeren dient er jaarlijks verantwoording afgelegd te worden over de behaalde resultaten van de Veiligheidsstrategie. Aanpak • Gemeenten hebben in 2012 een meerjaren integraal veiligheidsplan (komende wetgeving). • De beleidscycli van de lokale en regionale veiligheidspartners worden verder op elkaar afgestemd. • Eind 2012 is er een uniforme gemeenschappelijke informatievoorziening gerealiseerd waar het gaat om de regionale en lokale veiligheidsontwikkeling. • Jaarlijks worden gemeenteraden geïnformeerd overvav de behaalde resultaten van de regionale veiligheidstrategie. • Gemeenteraden worden geconsulteerd voordat een nieuw regionaal meerjarenplan wordt vastgesteld.
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
11
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie on rat tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Smeden van een brede veiligheidscoalitie Er is vrijwel geen veiligheidsprobleem dat zich slechts in één gemeente voordoet, laat staan door slechts één partij opgelost kan worden. Afstemming op boven-lokaal niveau tussen de veiligheidspartners is dan vaak ook noodzakelijk, om op lokaal niveau goed veiligheidsbeleid te kunnen ontwikkelen en in de uitvoering resultaten te kunnen boeken. Ambitie Om meer veiligheid en vertrouwen te kunnen realiseren zullen gemeenten, politie en Openbaar Ministerie in Midden-Nederland in de aanpak geen kans onbenut laten om de samenwerking te vergroten. Zowel de samenwerking met elkaar als met bewoners en maatschappelijke organisaties. De kracht van bewoners en maatschappelijke organisaties Door meer samenwerking met bewoners, woningcorporaties, scholen, ondernemers, zorg- en welzijnsorganisaties en andere maatschappelijke organisaties ontstaan er kansen voor vernieuwing in de veiligheidsaanpak. Deze maatschappelijk partners beschikken vaak over eigen middelen en drive om een veiliger samenleving te realiseren. De vraag die voor ons hierbij centraal staat is: “hoe kunnen wij hen helpen en stimuleren om hun rol in een veiliger regio te vergroten?” Bedrijvigheid gedijt in een veilig ondernemersklimaat Voor onze welvaart en het onderhouden en versterken van een leefbare omgeving is veilig ondernemerschap van essentieel belang. Zowel voor het aantrekken van bedrijvigheid als het koesteren van het bestaande bedrijfsleven is het tegengaan van criminaliteit noodzakelijk. Overheid en ondernemingsorganisaties intensiveren daarom hun samenwerking in het voorkomen, opsporen en vervolgen van criminaliteit tegen bedrijven met een focus op de aanpak van overvallen, (jeugd) overlast en Winkeldiefstallen. Bureau RVS: samen in een V-formatie Bureau Regionale Veiligheidsstrategie (RVS) is een netwerkbureau van en voor de gemeenten, het OM en de politie. Sinds 2010 ondersteunt het de partners in de regio Utrecht in het versterken van de gezamenlijke veiligheidsaanpak. Ze doet dit onder andere door een gezamenlijke website met criminaliteitsbeelden per gemeente en wijk, en een apothekerskast met plannen van aanpak, praktische documenten en communicatiemateriaal. Bureau RVS voert de regie op de totstandkoming van de gezamenlijke Veiligheidsstrategie en jaarplan. Bovendien ondersteunt ze de bestuurlijke drivergroepen en projecten voor versnelling op de gezamenlijke prioriteiten. Na een positieve evaluatie in 2011 heeft de regio Utrecht besloten de samenwerking in Bureau RVS minimaal te verlengen tot en met 31december 2014. In 2012 wordt bezien of en in welke vorm Midden-Nederland wenst samen te werken in Bureau RVS.
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
12
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie on rat tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Herijking Veiligheidshuizen: op naar Midden-Nederland De aanpak in de Veiligheidshuizen verbindt de justitiële, civiel- en bestuursrechtelijke aanpak en de zorg- en hulpverlening en richt zich met name op de aanpak van jeugdigen die met politie en Justitie in contact komen, huiselijk geweldplegers, veelplegers en de nazorg aan ex-gedetineerden. Vanwege onder meer het landelijk Programma Veiligheidshuizen, invoering ZSM, en de vorming van Midden-Nederland voor OM en politie, is een opdracht tot herijking van de Veiligheidshuizen verleend. Inzet van deze herijking is: • Komen tot efficiënte samenwerking tussen Veiligheidshuizen Almere, Gooi en Vechtstreek, Amersfoort en Utrecht. • Inspelen op lokale veiligheidsproblemen. Via zogenoemde ‘veldtafels’ zal expertise lokaal worden ‘ingevlogen’ om bij vastgestelde, complexe, lokale veiligheidsproblemen een bijdrage te leveren aan de aanpak en oplossing daarvan, samen met lokale partners • De werkwijze ZSM en die van de Veiligheidshuizen zoveel mogelijk integreren zodat de werkprocessen elkaar versterken. ZSM: zo selectief, snel, slim, simpel, en samen mogelijk afhandelen van verdachten Binnen de regio Utrecht vindt sinds maart 2011 een pilot plaats met directe afhandeling van verdachten. Deze en andere ZSM-pilots in het land beogen de bureaucratie in de rechtshandhaving te verminderen, te komen tot meer betekenisvolle interventies, tot slagvaardiger optreden van politie en Justitie en tot een effectievere aanpak van veelvoorkomende criminaliteit. In 2012 wordt een landelijk ontwikkelde standaard geïmplementeerd. Samenwerking met de Veiligheidshuizen is daarbij een belangrijk aandachtspunt. De verwachting is dat er sprake zal zijn van verdergaande samenwerking en kennisdeling, en wellicht op langere termijn herverdeling van taken. De ambitie is om toe te werken naar één gezamenlijke ZSM-voorziening voor Midden–Nederland. RIEC MN Het Regionaal Informatie en Expertise Centrum Midden-Nederland (RIEC MN) is een samenwerkingsverband dat informatie-uitwisseling en samenwerking faciliteert tussen gemeenten, politie, Openbaar Ministerie, Belastingdienst en Bijzondere Opsporingsdiensten. Het doel van het RIEC MN is voorkomen dat criminelen door de overheid worden gefaciliteerd en dat er een vermenging ontstaat tussen de boven- en de onderwereld, rond thema’s als mensenhandel, hennepteelt, vastgoedfraude, witwassen en overige financieel-economische criminaliteit. Het RIEC MN kan op verzoek van een burgemeester of convenantpartner samen met convenantpartners informatie bundelen en voorzien van een advies over de aanpak en wie daarin een leidende rol moet krijgen. De komende periode zet het RIEC MN in op vergroting en verbetering van: • De bestuurlijke bekendheid met de aanwezigheid van georganiseerde criminaliteit; • De (eigen) informatiepositie van gemeenten en intensivering van de informatie-uitwisseling tussen bestuursorganen en opsporings- en handhavingdiensten; • De kennis en kunde over de bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit. Samenwerking met de veiligheidsregio binnen Midden-Nederland: van één naar drie Sociale veiligheid (criminaliteit en overlast) en fysieke veiligheid (rampen en crises) beïnvloeden elkaar en grijpen in toenemende mate in elkaar. Dit wordt concreet bij het maken van een gezamenlijke evenementenkalender, maar ook bij het schrijven van draaiboeken om bij sociale problemen of crises maatschappelijke onrust te voorkomen. De vorming bij de politie van de eenheid Midden-Nederland komt daar bij. Er is straks één politie voor drie veiligheidsregio’s (Flevoland, Gooi en Vechtstreek en Utrecht). De vraag is niet óf we meer en scherper samenwerken maar vooral hoe. Binnen de looptijd van de Veiligheidsstrategie zullen we deze nieuwe samenwerking verder vormgeven.
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
13
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie on rat tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Probleemgericht samenwerken op de prioriteiten Ambitie We kiezen voor een krachtige probleemgerichte aanpak op onze prioriteiten, zowel lokaal als regionaal. Niet de taken van de afzonderlijke partijen, maar het veiligheidsprobleem stellen we hierbij centraal. Ondanks het feit dat veel partijen betrokken zijn is er één partij die de regie voert. Lokaal is dat de gemeente. Regionaal worden de verantwoordelijkheden op de prioriteit-thema’s ook eenduidig verdeeld. Sturing op informatie: eerst denken... Uitgangspunt van de probleemgerichte aanpak is een gezamenlijke analyse van het probleem (probleemverkenning). Probleemverkenningen verschaffen inzicht in de oorzaken, de aard en omvang van het probleem. Dit leidt tot meer inzicht en draagvlak bij alle betrokken partijen om hun rol te spelen in de oplossing. Alle partijen, die een deel van de puzzel in handen hebben, werken samen en leveren hun relevante informatie. De verschillende beelden worden samengevoegd tot één integraal beeld. Dit gebeurt in principe door de politie die hierover concrete werkafspraken maakt met de betreffende regievoerder. ... en ondersteunen... Ter assistentie van de lokale probleemgerichte aanpak wordt een regionaal ondersteuningsteam opgericht. Dit team kan op basis van eerdere ervaringen adviezen geven, effectief gebleken voorbeelden aanreiken, ondersteunen bij de organisatie en uitvoering van de probleemverkenning of meehelpen in het concretiseren van de aanpak. In het ondersteuningsteam participeren ook het Veiligheidshuis, RIEC MN en Bureau Regionale Veiligheidsstrategie. ...dan doen! Gewapend met inzicht in het probleem en ondersteund vanuit de regio kunnen de betrokken partijen met de aanpak aan de slag. De betreffende regievoerder ziet toe op de navolging van de door alle partijen gemaakte afspraken en monitort de ontwikkelingen. Aanpak • In 2012 is door politie, OM en gemeenten in Midden-Nederland een multidisciplinair ondersteuningsteam ingericht dat kan worden ingezet bij de assistentie bij probleemgericht samenwerken op de geprioriteerde thema’s. • Wanneer er op één van de geprioriteerde veiligheidsthema’s blijkt dat de ingezette aanpak onvoldoende effectief is, kan de betreffende lokale of regionale regievoerder met de politie afspraken maken over het uitvoeren van een probleemverkenning. • Bij het aanvragen van een probleemverkenning organiseert de regievoerder dat alle betrokken partijen de hen ter beschikking staande informatie aanleveren. Ook moet er een duidelijke bereidheid zijn om de kennis van de verkenning te gebruiken in een bijgestelde aanpak. • De regievoerder maakt met de politie werkafspraken over de planning en invulling van de probleemverkenning. Als inplanning van de verkenning voor de politie capacitaire problemen oplevert, wordt in overleg naar oplossingen gezocht. • Op basis van de probleemverkenning komt de regievoerder in afstemming met betrokken partijen binnen twee maanden met een maatregelenpakket dat door alle partijen wordt uitgevoerd. • De effectiviteit van de gekozen maatregelen wordt stelselmatig geëvalueerd.
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
14
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie on rat tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Van zaakgerichte naar persoonsgerichte aanpak Waar in het verleden de focus bij veiligheid vaak lag op de aanpak van zaken, is deze inmiddels verschoven naar de aanpak van de dader (persoonsgerichte aanpak). Zo staat niet meer iedere zaak op zich, maar wordt deze geplaatst in een bredere context met als doel patronen van criminaliteit te doorbreken en herhaling te voorkómen. Met de komst van de Veiligheidshuizen is een belangrijke stap gezet in de aanpak van (problematische) jeugd, veelplegers en plegers van huiselijk geweld. Op basis van een breed persoonsdossier wordt in de persoonsgerichte aanpak gekozen voor een interventiestrategie die toegespitst is op de persoon, met mogelijke combinaties van straf-, civiel en bestuursrechtelijke instrumenten, en preventie, zorg en hulpverlening. Doel is steeds om recidive te voorkomen en daders te resocialiseren. Hierbij hoort ook de gemeentelijke taak voor de nazorg van ex-gedetineerden. Ook bij andere doelgroepenverschuift de aanpak. In het geval van notoire overlast-veroorzakers van het louter geven van bekeuringen naar een meer persoonsgerichte aanpak. Zo wordt in de strijd tegen georganiseerde criminaliteit in nauwe samenwerking met de Belastingdienst een aanpak criminele samenwerkingsverbanden en van beroepscriminelen vormgegeven. Daar volgt waar nodig een stapeling van bestuursrechtelijke, strafrechtelijke en fiscaalrechtelijke maatregelen om krachtig te interveniëren. Voor alle genoemde doelgroepen liggen er verschillende kansen om de aanpak te versterken. Alles uiteraard in samenwerking met diverse partners, zoals ook het CJIB, GGZ, woningcorporaties, GGD Midden-Nederland, de verslavingszorg, de maatschappelijke opvang, de zorginstellingen voor mensen met een verstandelijke beperking, etc. Ambitie: (door)ontwikkeling persoongerichte aanpak voor de geprioriteerde thema’s Allereerst wordt de persoonsgerichte aanpak (door)ontwikkeld ter ondersteuning van de aanpak van de prioriteiten uit deze Veiligheidsstrategie: jeugd, geweld, woninginbraken en georganiseerde criminaliteit. Juist voor de daders van geweldsmisdrijven en woninginbraken zien we een ontwikkelopdracht. Immers, deze doelgroepen vallen op dit moment (nog) niet binnen de opdracht van de Veiligheidshuizen of het RIEC MN. Aanpak • Regionaal wordt een persoonsgerichte aanpak opgezet specifiek gericht op woninginbrekers en plegers van geweldsmisdrijven. De Veiligheidshuizen spelen hierin een cruciale rol. • Het Openbaar Ministerie maakt afspraken in de strafrechtketen specifiek gericht op het voorkomen van recidive bij woninginbrekers en plegers van geweldsmisdrijven. • Het Veiligheidshuis zet in op een sterkere verbinding tussen haar persoonsgebonden aanpakken en de aanpak van lokale (gebiedsgebonden) problematiek via zogenaamde veldtafels maar ook via de aanpak van jeugdgroepen. • Gemeenten regelen de nazorg van ex-gedetineerden door te zorgen voor basisvoorzieningen als onderdak, een inkomen, een geldig ID-bewijs en noodzakelijke zorg zodra een gedetineerde vrijkomt en zich gaat vestigen in een gemeente. • Politie en het OM actualiseren de lijst van beroepscriminelen, voorzien van hun criminele samenwerkingsverbanden en delen deze met de partners. Vervolgens maken ze afspraken met hen over het aanpakken van die beroepscriminelen en hun netwerken. • Realisatie van die randvoorwaarden die nodig zijn voor een effectieve en efficiënte persoonsgerichte aanpak van zorgmijders of notoire overlastplegers. Op basis van regionale afspraken kan met hulp van een gezamenlijk convenant de informatie-uitwisseling tussen partijen worden gerealiseerd en de aanpak van (gemeente)-grensoverschrijdende zorgmijders mogelijk worden gemaakt.
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
15
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie on rat tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Bij crimineel gedrag betaal je de tol Misdaad mag niet lonen. Plegers van strafbare feiten moeten ervaren dat hun gedrag negatieve consequenties heeft. Niet alleen voor het slachtoffer, maar ook voor hen zelf. Uitgangspunt is dat alle wettelijke mogelijkheden, dus zowel strafrechtelijk, bestuursrechtelijk, privaatrechtelijk en fiscaalrechtelijk worden ingezet om daders te raken. Onder andere door sneller lik-op-stuk toe te passen en geldelijk gewin af te pakken. Naast interventies richting de dader wordt ook ingezet op genoegdoening richting het slachtoffer. Het vergoeden van de schade aan slachtoffers is daar een voorbeeld van. Niet alleen de kosten voor de toegebrachte schade, maar ook de kosten die gemaakt zijn om de schade te herstellen. Ambitie De ambitie is dat iedere (potentiële) crimineel weet en voelt dat misdaad niet loont, door middel van: • Strafrechtelijke, bestuursrechtelijke, privaatrechtelijke en fiscale aanpakken; • Het afpakken van crimineel vermogen; • Snelle, eenvoudige en directe afhandeling. Het criminele vermogen is in eerste instantie beschikbaar voor het slachtoffer en de benadeelde. Aanpak Om onze ambitie te bereiken treden gemeenten, politie, OM, Belastingdienst en andere ketenpartners gezamenlijk op en acteren als één overheid. Centraal in de aanpak staat telkens de vraag wat het beoogde effect is en wat de meest efficiënte en passende (afpak)interventie is om dit gewenste effect te bereiken. In het afwegingsproces waarbij kennis en informatie uit verschillende hoeken naast elkaar wordt gelegd spelen samenwerkingsverbanden als het RIEC MN en de Veiligheidshuizen een belangrijke rol. Hierbij wordt verder geïnvesteerd in: • Versterking van de kwaliteit van de opsporing op de geprioriteerde thema’s uit de Veiligheidsstrategie, met veelal de focus op ‘afpakpotentie’. Dit gebeurt via verbetering van de intelligence en via expertiseopbouw (met name bij financieel opsporen en vervolgen). Maar ook door vergroting van de effectiviteit van de interventies en verlaging van de recidive. Dit laatste door als uitgangspunt te kiezen voor de persoongerichte aanpak en voor het sneller, eenvoudiger en direct afhandelen van zaken (bijvoorbeeld via ZSM). • Bestuurlijke aanpak: gemeenten hanteren de wet Bibob om misbruik te voorkomen. Vergunningen worden ingetrokken als niet meer aan de voorwaarden in de vergunning wordt voldaan. Panden worden gesloten, indien een inrichting wordt geëxploiteerd in strijd met de aan de vergunning verbonden voorschriften. • Fiscale aanpak: de Belastingdienst zal als strategische partner in de aanpak van criminaliteit naheffingen opleggen op niet-opgegeven inkomsten uit (criminele) activiteiten.
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
16
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie on rat tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Meer ruimte en slagkracht voor onze veiligheidsprofessionals Veiligheidsvraagstukken krijgen in de regel veel publieke en politieke aandacht. Het functioneren van de veiligheidsorganisaties wordt daarbij voortdurend onder een vergrootglas gelegd. Onder andere hierdoor worden er steeds nieuwe en hogere eisen gesteld aan de uitvoering van taken door professionals binnen het veiligheidsdomein. Met als gevolg dat menig administratieve, bureaucratische en juridische barrière is ontstaan. Deels is dit onvermijdelijk. Anderzijds zorgen ze voor vertraging en leiden ze nogal eens af van de kern van het werk: het oplossen van die maatschappelijke problemen waar bewoners en ondernemers hulp bij nodig hebben. Ambitie: minder administratieve lasten en meer ruimte voor vakmanschap De veiligheidsprofessionals van onze organisaties kennen de vraag van bewoners en ondernemers, weten wat de lokale context is en hoe die te beïnvloeden. Het doel voor de komende jaren is om meer slagkracht te realiseren voor de professionals door de administratieve lastendruk te beperken en de ruimte voor het vakmanschap te vergroten. Aanpak • De vragen van bewoners en ondernemers zijn leidend in de aanpak van onze professionals. • De partners dringen binnen de eigen organisatie de administratieve lasten voor professionals zo veel mogelijk terug. Onder andere door optimalisering van interne communicatie en kortere interne procedures en besluitvormingstrajecten. Voor de politie geldt voor 2014 een expliciete doelstelling: een vermindering van de administratieve lasten met 25%. Ook het project ZSM beoogt hieraan een substantiële bijdrage te leveren. • Voor meer klantgerichtheid en minder administratieve lasten voeren steeds meer gemeenten een Klant Contact Centrum in, wordt de komende periode bij het Openbaar Ministerie een Regioservicedesk ingericht en zorgt de politie voor een verbetering van de intake en afhandeling van aangiften. • De Heterdaadkracht wordt verbeterd door ervoor te zorgen dat operationele informatie, kennis en expertise real time kan worden ontsloten. • Ter ondersteuning van hun dagelijks werk beschikken onze professionals over de juiste ICT-middelen.
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
17
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie on rat tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Veiligheidsbeeld Midden-Nederland Inleiding Hieronder geven we een beschrijving van de veiligheidsontwikkeling van Midden-Nederland. We kijken daarbij vooral naar de thema’s die in de drie regio’s (Utrecht, Gooi en Vechtstreek en Flevoland) belangrijk zijn geweest in de afgelopen jaren. Criminaliteit gedaald De veiligheid in Midden-Nederland heeft zich de afgelopen jaren gunstiger ontwikkeld dan landelijk. Tussen 2006 en 2010 daalde het aantal misdrijven volgens het CBS met 14%, 20% terwijl in Nederland de daling nog geen 10% was (zie de figuur hiernaast). Over 10% deze periode zien we ook dat vooral autokraak, maar ook geweld sterker 0 dan gemiddeld zijn gedaald. De stijging van woninginbraken is juist wat sterker geweest in Midden-Nederland. Het -10% criminaliteitsniveau (misdrijven per 1000 inwoners) lag in Midden-Nederland in -20% deze periode onder het Nederlandse gemiddelde. -30% In 2011 wordt de genoemde ontwikkeling voortgezet ten opzichte Misdrijven totaal Autokraak Woninginbraak Geweld -40% van 2010 (bron: BVH). In MiddenNederland Midden Nederland Nederland daalt de criminaliteit in 2011met bijna 4% ten opzichte van 2010, terwijl er in Nederland nauwelijks sprake was van een daling. Autokraak daalde met bijna 12%. Landelijk was de daling van autokraken ruim 5%. De woninginbraken namen toe tussen 2010 en 2011; in Midden-Nederland met ruim 4%, in Nederland met bijna 8%. Bij geweld is er een daling van bijna 2% in zowel Nederland als in Midden-Nederland Ontwikkeling veiligheid (Midden) Nederland, 2006-2010 (in %) Bron: CBS
Woninginbraken kent zorgelijke ontwikkeling In 2011 is er een stijging geweest van het aantal woninginbraken ten opzichte van 2010 in MiddenNederland (zo’n 4%). Over de periode 2006-2011 is de toename van de woninginbraken met 22% fors te noemen. Zeker ook gezien het feit dat er bij vrijwel alle indicatoren een (sterke) daling is te zien. De grootste stijging heeft zich voorgedaan in Flevoland (77%). Behalve op Urk is de stijging in alle gemeenten van Flevoland te zien en vooral in Almere waar sprake is van meer dan een verdubbeling. De inbraakkans (inbraken per 1000 woningen) is het grootst in Laren (25 per 1000 woningen in 2011), gevolgd door Almere (24). In Bunschoten en Urk is die kans nog geen 5 per 1000 woningen. Geweld: toename overvallen Het totaal aantal geweldsmisdrijven is in Midden-Nederland met 12% gedaald tussen 2006 en 2011. Deze daling voltrok zich in alle drie de regio’s. Als de geweldsmisdrijven worden gerelateerd aan de bevolkingsomvang is dit in vijf gemeenten duidelijk hoger dan gemiddeld in Midden-Nederland. Het gaat om de gemeenten Utrecht, Zeist, Hilversum, Lelystad en Almere. Er is een stijging te zien in het aantal overvallen in Midden-Nederland tussen 2006 en 2011 van 18%. Aangezien het absoluut gezien om kleine aantallen gaat, is de ontwikkeling ervan per gemeente en de aantallen per 1000 inwoners aan grote schommelingen onderhevig. Met betrekking tot het aantal straatroven is een sterk
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
18
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie ra on t tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
wisselend beeld te zien tussen de regio’s. Hoewel er in de regio Utrecht een daling is te zien tussen 2006 en 2011 van 43%, is er in de regio’s Gooi en Vechtstreek en Flevoland een sterke stijging van respectievelijk 20% en 33%. In Flevoland komt de stijging vooral op het conto van Almere. Deze gemeente kent ook de meeste straatroven per 1000 inwoners. Autokraken, fietsdiefstallen en vernielingen zeer fors gedaald Het aantal diefstallen uit en vanaf motorvoertuigen is tussen 2006 en 2011 zeer fors gedaald in MiddenNederland (38%). De gemeente Utrecht heeft ondanks een grote daling, in 2011 nog altijd de meeste autokraken per 1000 inwoners. Ook in Muiden en Zeist is de situatie minder gunstig dan gemiddeld. Evenals de autokraken is het aantal fietsdiefstallen in Midden-Nederland sterk gedaald in de periode 2006-2011, waarbij de grootste daling heeft plaatsgevonden in de regio’s Flevoland en Utrecht (respectievelijk 32% en 35%). In relatie tot het aantal inwoners scoort Gooi en Vechtstreek ongunstig ten opzichte van Midden-Nederland. Bussum, Hilversum en Utrecht zijn de gemeenten die het meest ongunstig scoren in Midden-Nederland op fietsdiefstallen. Het aantal vernielingen is in de drie regio’s van Midden-Nederland met minstens 29% gedaald tussen 2006 en 2011. Almere en Dronten hebben in relatie tot het aantal inwoners het meest last gehad van vernielingen in 2011. Alcohol in het verkeer Tussen 2006 en 2011 is het aantal registraties van rijden onder invloed in de regio’s Utrecht en Gooi en Vechtstreek sterk afgenomen, in tegenstelling tot de lichte stijging in Flevoland. Jeugdoverlast en –groepen Volgens de Shortlistmethodiek zijn er in Gooi en Vechtstreek en Flevoland in 2011 geen criminele groepen. In Utrecht zijn er 15 geïnventariseerd. Utrecht kent verder 60 hinderlijke en 17 overlastgevende jeugdgroepen. Gooi en Vechtstreek kent 4 hinderlijke en 1 overlastgevende jeugdgroep, terwijl Flevoland 8 overlastgevende en 14 hinderlijke jeugdgroepen kent. Bewoners geven verkeer, woninginbraak en jongerenoverlast prioriteit Buurtproblemen die volgens bewoners met voorrang moeten worden aangepakt en door bewoners ervaren veiligheid (%) Bron: IVM,2011 Midden Nederland
Nederland
17,7 11,5 11,5
17,2 10,9 11,5
Ervaren veiligheid wel eens onveilig gevoel eigen buurt vaak overlast van groepen jongeren agressief verkeersgedrag komt vaak voor Buurtprobleem aanpakkken: overlast 11,0
10,3
Drugsoverlast
Overlast van groepen jongeren
2,2
2,9
Dronken mensen op straat
1,6
1,4
Geweldsdelicten
1,1
0,9
Overlast door horecagelegenheden
1,1
1,1
Uit de Integrale Veiligheids Monitor (IVM) van 2011 blijkt dat woninginbraak, overlast van groepen jongeren en agressief verkeersgedrag hoog op de prioriteitenlijst van de bewoners in Midden-Nederland staan. In Midden-Nederland voelt 18% van de inwoners zich wel eens onveilig in de eigen buurt. 11% zegt vaak overlast te ervaren van groepen jongeren.
Buurtprobleem aanpakken: vermogensdelicten 13,0
10,1
Fietsendiefstal
Inbraak in woningen
3,9
4,0
Autokraak
4,4
3,4
Vernieling, beschadiging aan auto's
5,6
5,2
Vernieling van telefooncellen, bus, of tramhokjes
3,7
3,0
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
19
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie on rat tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Ontwikkeling misdrijven 2011 t.o.v. 2006 bron: BVH/GIDS = daling van 10% of meer = daling of stijging minder dan 10% = stijging van 10% of meer
Midden Nederland
misdrijven totaal
woninginbraak
geweld
.. waarv. overval
..waarv straatroof
autokraak
fietsdiefstal
vernieling
alcohol in verkeer
2011 tov 2006
2011 tov 2006
2011 tov 2006
2011 tov 2006
2011 tov 2006
2011 tov 2006
2011 tov 2006
2011 tov 2006
2011 tov 2006
– 17%
+ 22%
– 12%
+ 18%
– 23%
– 44%
– 30%
– 36%
– 25%
Regio: Flevoland
– 8%
+ 77%
– 10%
+ 16%
+ 33%
– 22%
– 32%
– 31%
+ 3%
Gooi en Vechtstreek
– 5%
+ 15%
– 11%
+ 73%
+ 20%
– 23%
– 2%
– 29%
– 38%
– 21%
+ 12%
– 14%
+ 7%
– 43%
– 49%
– 35%
– 39%
– 27%
Utrecht Gemeente:
– 4%
+ 117%
– 7%
+ 22%
+ 46%
– 5%
– 33%
– 28%
– 8%
– 25%
– 17%
– 18%
+ 88%
– 63%
– 56%
– 48%
– 30%
– 28%
Baarn
– 13%
+ 11%
– 27%
– 75%
– 67%
– 59%
+ 16%
– 44%
+ 13%
Blaricum
– 22%
– 8%
– 5%
0%
– 32%
– 17%
– 30%
– 65%
+ 5%
+ 22%
0%
– 16%
– 46%
– 15%
+ 31%
– 39%
– 50%
– 39%
– 100%
– 50%
– 47%
– 64%
– 59%
– 55%
+ 3%
+ 45%
– 2%
+ 500%
– 29%
+ 3%
– 3%
– 31%
+ 5%
De Bilt
– 25%
+ 26%
– 19%
+ 25%
– 31%
– 44%
– 49%
– 51%
+ 29%
De Ronde Venen
– 18%
Almere Amersfoort
Bunnik Bunschoten Bussum
– 20%
– 24%
– 18%
– 25%
+ 150%
– 34%
– 42%
– 42%
Dronten
– 3%
+ 44%
– 22%
– 25%
0%
– 38%
– 18%
– 22%
– 11%
Eemnes
– 14%
+ 3%
– 30%
– 100%
– 67%
+ 36%
– 11%
– 35%
+ 10%
+ 75%
– 25%
+ 24%
– 26%
– 33%
– 82%
– 29%
– 21%
– 32%
– 15%
Hilversum
+ 0%
+ 5%
– 9%
Houten
– 8%
+ 84%
– 11%
Huizen
– 11%
+ 11%
– 28%
– 33%
– 25%
– 9%
– 45%
– 39%
– 22%
IJsselstein
– 32%
– 25%
– 10%
– 67%
– 33%
– 69%
– 40%
– 32%
– 37% – 50%
Laren
– 11%
+ 92%
+ 82%
+ 200%
– 100%
– 62%
– 41%
+ 3%
Lelystad
– 16%
+ 19%
– 12%
– 10%
– 7%
– 36%
– 37%
– 43%
– 3%
Leusden
– 27%
– 23%
– 8%
0%
– 70%
– 46%
– 63%
– 56%
+ 2%
Lopik
– 23%
– 24%
0%
– 100%
– 43%
– 20%
– 23%
– 69%
Montfoort
– 26%
– 36%
– 29%
– 100%
– 65%
– 62%
– 11%
– 34%
Muiden
+ 2%
+ 33%
– 41%
+ 4%
+ 40%
– 16%
– 56%
Naarden
– 9%
– 3%
– 16%
+ 50%
+ 300%
– 35%
+ 17%
– 17%
– 53%
– 40%
– 26%
– 48%
– 58%
– 32%
– 19%
0%
– 50%
– 24%
– 21%
– 13%
Nieuwegein
– 29%
– 17%
– 27%
Noordoostpolder
– 11%
+ 54%
– 9%
Oudewater
+ 12%
+ 210%
+ 92%
– 23%
– 4%
– 29%
– 67%
Renswoude
+ 38%
+ 200%
– 30%
+ 100%
+ 167%
– 11%
+ 33%
+ 3%
+ 98%
– 20%
– 100%
+ 61%
– 25%
– 33%
+ 5%
– 17%
+ 56%
– 17%
– 50%
+ 40%
– 48%
– 6%
– 40%
– 53%
Stichtse Vecht
– 20%
+ 63%
– 22%
+ 67%
– 29%
Urk
– 13%
– 24%
– 36%
Rhenen Soest
– 60%
– 48%
– 44%
– 25%
– 14%
– 14%
– 49%
+ 91%
Utrecht
– 21%
+ 3%
– 7%
+ 33%
– 39%
– 51%
– 15%
– 41%
– 33%
Utrechtse Heuvelrug
– 14%
+ 97%
– 18%
– 67%
+ 67%
– 2%
– 53%
– 36%
– 43%
+ 233%
– 5%
Veenendaal
– 16%
+ 92%
– 2%
Vianen
– 23%
+ 18%
+ 13%
Weesp
– 6%
+ 51%
– 12%
0%
Wijdemeren
– 21%
– 12%
– 21%
Wijk bij Duurstede Woerden
– 28%
+ 26%
– 41%
– 13%
– 13%
– 17%
– 88%
+ 5%
+ 68%
0%
+ 100%
Woudenberg Zeewolde Zeist
– 67%
– 50%
– 44%
– 39%
+ 100%
– 62%
– 3%
– 35%
0%
+ 75%
– 23%
– 15%
– 48%
+ 27%
+ 100% – 83%
– 52%
– 40%
– 18%
– 65%
+ 10%
– 41%
– 44%
– 59%
– 9%
– 40%
– 40%
– 38%
– 19%
– 35%
– 19%
– 41%
– 12%
+ 18%
0%
– 50%
– 67%
– 34%
– 47%
– 45%
+ 30%
– 28%
+ 45%
– 22%
– 29%
– 43%
– 51%
– 54%
– 43%
– 15%
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
20
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie ra on t tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Aantal misdrijven per 1.000 inwoners/woningen in 2011 bron: BVH/GIDS/CBS misdrijven gunstig t.o.v. totaal Midden Nederland gemiddeld t.o.v. Midden Nederland ongunstig t.o.v. per 1000 Midden Nederland inwoners
woninginbraak
geweld
.. waarv. overval
..waarv straatroof
per 1000 woningen
per 1000 inwoners
per 1000 inwoners
per 1000 inwoners
autokraak
fietsdiefstal
per 1000 per 1000 inwoners inwoners
vernieling
alcohol in verkeer
per 1000 per 1000 inwoners inwoners
66,1
16,2
6,5
0,1
0,5
8,7
5,4
8,3
2,5
Flevoland
65,0
17,4
7,4
0,1
0,8
5,7
4,2
10,2
2,4
Gooi en Vechtstreek
69,2
17,0
6,1
0,2
0,3
8,3
8,0
8,8
3,4
Utrecht
65,9
15,7
6,3
0,1
0,4
9,8
5,3
7,6
2,3
Almere
74,7
24,0
9,1
0,2
1,5
7,0
3,7
11,6
2,0
Amersfoort
67,2
13,9
7,2
0,1
0,4
7,7
5,6
8,2
1,8
Baarn
61,9
13,4
4,1
0,0
0,0
6,2
7,0
8,5
5,9
Blaricum
53,8
18,6
4,2
0,0
0,1
9,2
3,3
7,0
5,5
Bunnik
50,3
14,1
3,5
0,0
0,0
9,6
2,6
6,1
1,5
Bunschoten
29,8
3,8
3,1
0,0
0,0
2,3
2,3
5,4
1,6
Bussum
82,7
18,4
7,3
0,4
0,3
9,6
14,8
9,9
3,5
De Bilt
50,8
14,6
4,2
0,1
0,2
8,3
3,7
6,1
2,0
De Ronde Venen
45,6
9,9
3,2
0,1
0,1
6,3
2,3
5,9
3,4
Dronten
60,6
9,4
4,0
0,1
0,1
4,5
4,6
13,0
1,7
Eemnes
39,0
8,8
2,1
0,0
0,2
3,8
2,1
7,2
2,5
Hilversum
82,3
17,7
8,0
0,1
0,6
7,6
11,8
9,9
3,6
Houten
40,7
10,3
3,2
0,0
0,0
4,3
5,5
5,6
1,0
Huizen
58,4
16,5
4,2
0,0
0,1
9,9
4,5
8,5
2,8
IJsselstein
50,1
11,3
5,2
0,0
0,2
4,0
5,2
8,6
2,6
Laren
63,8
25,0
6,0
0,3
0,0
6,8
3,3
7,8
5,6
Lelystad
68,3
13,9
9,3
0,1
0,6
6,6
6,5
7,2
2,5
Leusden
39,3
9,8
3,3
0,0
0,1
6,3
2,2
4,5
1,6
Lopik
26,3
5,6
2,9
0,1
0,0
2,5
0,8
6,5
0,8
Montfoort
29,1
6,4
1,5
0,0
0,0
3,0
1,3
4,7
1,9
Muiden
76,3
19,2
4,0
0,5
0,3
17,1
3,2
9,5
2,9
Naarden
52,0
14,0
3,0
0,2
0,2
7,3
3,3
7,7
2,4
Nieuwegein
67,2
13,4
5,5
0,1
0,4
10,4
3,8
10,0
2,0
Noordoostpolder
43,0
9,9
4,1
0,1
0,1
2,7
3,1
9,5
2,2
Oudewater
35,6
15,6
2,5
0,0
0,0
5,5
2,5
4,7
0,8
Renswoude
31,4
16,3
1,5
0,0
0,0
2,9
1,7
3,6
1,7
Rhenen
44,4
14,4
3,5
0,2
0,0
5,0
1,7
7,4
4,5
Soest
42,6
12,4
4,3
0,0
0,3
4,6
3,0
6,3
1,6
Stichtse Vecht
59,3
23,2
4,7
0,1
0,2
7,2
3,1
6,5
3,8
Urk
32,9
3,4
2,3
0,1
0,0
1,0
3,1
5,8
8,7
103,3
20,2
10,4
0,2
1,0
19,4
8,7
9,2
2,6
Utrechtse Heuvelrug
46,3
18,0
3,7
0,1
0,1
5,8
3,9
5,4
1,6
Veenendaal
59,0
17,8
5,9
0,2
0,1
4,8
7,2
7,8
2,3
Vianen
55,6
15,2
4,5
0,0
0,1
7,4
3,6
7,7
2,4
Weesp
68,0
16,5
6,8
0,2
0,4
9,6
5,8
6,6
3,2
Wijdemeren
42,8
10,2
3,8
0,0
0,1
3,6
1,3
7,5
2,4
Wijk bij Duurstede
35,0
7,8
3,5
0,0
0,0
3,3
3,5
7,4
1,2
Woerden
47,1
8,7
4,9
0,0
0,0
5,4
4,1
5,7
1,4
Woudenberg
36,0
14,9
2,9
0,2
0,1
3,8
2,0
5,3
1,1
Zeewolde
49,7
11,4
3,7
0,0
0,0
3,6
2,9
8,7
2,3
Zeist
71,8
21,4
7,9
0,1
0,1
11,4
5,2
8,4
2,3
Midden Nederland Regio:
Gemeente:
Utrecht
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
21
Verdieping pr io
ri te ite am n b st itie on rat tw eg i k ie k ui elin tw g er ki ng
Leeswijzer
Jaarplan De concrete uitwerking van de Veiligheidsstrategie Midden-Nederland zal te vinden zijn in het jaarplan. In 2012 is er nog sprake van een afzonderlijk jaarplan voor de regio’s Gooi en Vechtstreek/ Flevoland enerzijds en de regio Utrecht anderzijds.
Veiligheidsstrategie Midden-Nederland 2012-2014
22
-14%
-10%
Ondernemers
Corporaties
Bewoners
Zorgpartners
Vele anderen
Scholen
Smeden van een brede veiligheidscoalitie.
Lokale, contextgerichte veiligheidsaanpak staat voorop.
Strategische keuzes
Aanpak
De prioriteiten worden jaarlijks vertaald in prestatieafspraken in de vorm van een gezamenlijk Jaarplan van gemeenten, politie, OM en maatschappelijke organisaties.
in Jaarplan
Uitwerking
5.
4.
1.
Van zaakgericht naar persoonsgerichte aanpak: patronen van herhaling van daderschap voorkomen en doorbreken.
Probleemgericht samenwerken op de prioriteiten: de 41 gemeenten, politie en Openbaar Ministerie van Midden-Nederland bundelen hun krachten.
Woninginbraak en overlast van groepen jongeren staan hoog op de prioriteitenlijst van de bewoners in Midden-Nederland.
18% van de bewoners van Midden-Nederland voelt zich wel eens onveilig in de eigen buurt.
Toch zijn er nog flinke veiligheidsproblemen.
Midden-Nederland
Landelijk
Criminaliteit
Ontwikkeling veiligheid in Midden-Nederland gunstiger dan landelijk;
Ontwikkeling
Meer ruimte en slagkracht voor de veiligheidsprofessionals van onze organisaties: minder administratieve lasten, meer ruimte voor vakmanschap.
3.
Georganiseerde criminaliteit
Woninginbraken
Gemeenteraden zijn beter in positie om hun rol te vervullen in de veiligheidsaanpak.
Alle slachtoffers krijgen desgewenst ondersteuning.
Bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties zijn en voelen zich meer betrokken bij het veiliger maken van MiddenNederland.
Meer vertrouwen van burgers in gemeenten, politie en Openbaar Ministerie.
Meer betrokkenheid en vertrouwen:
Verdubbeling aantal aangepakte criminele samenwerkingsverbanden.
Door bewoners ervaren jongerenoverlast is met 10% gedaald; 15% minder woninginbraken, 10% minder geweldsdelicten.
Minstens 70.000 verdachten opgepakt en vervolgd. In totaal is minstens € 27 miljoen opgelegd aan waardebeslag.
Het gevoel van onveiligheid in de eigen buurt is met 10% gedaald.
Slachtofferschap en de totale geregistreerde criminaliteit zijn gedaald met 10% terwijl de aangiftebereidheid is gestegen.
Meer veiligheid:
Ambitie
€
Meer Veiligheid en Vertrouwen
Geweld
Overlast en criminaliteit door jeugdgroepen
Grote gemene deler van de prioriteiten van de 41 gemeenten, het Openbaar Ministerie en de politie Midden-Nederland:
Belangrijkste aandachtsgebieden
Prioriteiten
Veiligheid
Vertrouwen
2.
Bij crimineel gedrag betaal je de tol: versterking in opsporing, sneller lik-op-stuk en doorpakken in afpakken van crimineel geld; Belastingdienst als strategische partner.
Veiligheidsstrategie Midden - Nederland 2012 - 2014