Veiligheid organiseren Checklist voor sportaanbieders
Nationale Sportweek 19 – 26 april 2014
Inleiding
NOC*NSF organiseert voor de 11e keer de Nationale Sportweek. De Nationale Sportweek groeit. Met het stijgen van het aantal deelnemers is er extra aandacht nodig voor de veiligheid. Te weinig aandacht voor brandveiligheid en ongewenst gedrag van deelnemers of bezoekers kunnen leiden tot tragische incidenten. Om deze 11e Nationale Sportweek weer feestelijk te laten verlopen vragen wij uw dringende aandacht voor de veiligheid van de deelnemers en bezoekers. Om uw gemeente of sportvereniging te helpen met de veiligheid hebben we een checklist voor u gemaakt die zowel voor grote als kleine evenementen te gebruiken is. Lees deze twee pagina’s aandachtig door en kijk in de bijlage wat voor u van toepassing is. Laat u niet onplezierig verrassen en organiseer veiligheid!
Verantwoordelijkheid De organisator van een evenement is bij het houden van een evenement primair verantwoordelijk voor de orde en de veiligheid van de deelnemers en bezoekers op het evenemententerrein. Hij/zij moet daarom voor de bestrijding van kleine incidenten zelf zorg dragen voor voldoende toezicht. Organiseert u een evenement dat binnen de normale bedrijfsvoering van uw sportvereniging valt en u niet vergunningplicht bent (informeer hier naar bij uw gemeente) blijft u verantwoordelijk voor openbare orde en veiligheid van bezoekers en deelnemers. Om u te helpen bij de veiligheid rond uw evenement geven wij u enkele handvatten.
Vergunningvoorschriften De burgemeester kan op grond van de Algemene Plaatselijke Verordening voorschriften en beperkingen aan het evenement verbinden, bijvoorbeeld ten aanzien van de openbare orde, gezondheid, (brand)veiligheid en het voorkomen van wanordelijkheden. Afhankelijk van de aard en omvang van uw evenement zal de gemeente bij het verstrekken van de vergunning rekening houden met de veiligheid. De vergunningvoorschriften, waaronder veiligheidsvoorschriften, zullen hierop zijn aangepast. Zie punt 2 van de checklist.
Maatregelen Is voldaan aan de basisvoorwaarden zoals nooduitgangen zijn vrij, EHBO-‐materiaal en brandblussers zijn aanwezig, noodverlichting werkt enz. Denk met een aantal kaderleden na over scenario’s. Wat zou er kunnen gebeuren tijdens ons evenement? Bijvoorbeeld vechtpartij, paniek, extreem weer, brand/explosie, ongeval enz. Hoe moeten we reageren en welke maatregelen moeten we dan nemen?
Communicatie Een goede voorbereiding is het halve werk, ook als uw evenement klein is van opzet. Maak een draaiboek en geef daarin duidelijk aan wie verantwoordelijk is voor welk onderdeel. Zet een duidelijke gezagsstructuur op, bereid het veiligheidsplan voor, zorg dat alle betrokken medewerkers op de hoogte zijn van hun rol tijdens een calamiteit. Leg in een briefing voorafgaande aan het evenement uit welke acties de medewerkers moeten nemen en aan wie ze moeten rapporteren. Denk hierbij speciaal aan het bellen van 112, ook bij twijfel! Zorg voor vrije aan-‐ en afvoerroutes voor de hulpverlening. Het is nooit verkeerd om in een vroeg stadium uw wijkagent in te lichten over het evenement. Zie punt 1 van de checklist.
Social media Een nieuw fenomeen waarvoor we uw aandacht vragen zijn de social media. Het is een machtig instrument om uw evenement te promoten. Aan de andere kant hebben we gezien dat langs deze weg in korte tijd grote groepen ongewenste personen uw feestje kunnen verzieken. In uw plan kunt u rekening houden met dit scenario. Maak een medewerker verantwoordelijk voor het actueel bijhouden van de berichtgeving in social media. Wordt er afwijkende berichtgeving geconstateerd wacht dan niet af maar
neem contact op met de politie/wijkagent om de situatie te bespreken.
Verkorte checklist De toelichting van de hieronder genoemde onderwerpen vindt u in de uitgebreide checklist. Belangrijk is om per onderdeel iemand verantwoordelijk te maken. Vermeld zijn/haar naam in de verkorte checklist. Nr.
Onderwerp
In orde
Niet in orde
N.v.t.
Wie verantwoordelijk?
Toelichting bijzonderheden
1
(eind)verantwoordelijkheden benoemen
2
Vergunning/toestemming aanvragen
3
Terrein vrijhouden
4
Vluchtwegen en nooduitgangen controleren
5
Transparanten en noodverlichting controleren
6
Brandblusmiddelen neerzetten
7
Stoffering, versiering en decors plaatsen
8
Opstellingsplan maken
9
Stands/kramen/schappen/podia en andere inrichtingselementen plaatsen
10
Afval ordenen
11
Elektra controleren
12
Gasflessen vastzetten
13
Open vuur bestrijden
14
Bedrijfshulpverlening/EHBO organiseren
15
Orde en netheid handhaven
16
Social media bijhouden
17
Bijzondere risico’s beheersen
18
Veiligheid sportdeelnemers bewaken
Bronnen
Afdeling VGM Universiteit Leiden. (2009, oktober 28). Veiligheid, Gezondheid & Milieu. Opgeroepen op februari 27, 2013, van Leinden Universiteit: http://vgm.leidenuniv.nl/actueel/evenementen.html Alders, N. (2013). De Nationale Sport Week. Opgeroepen op februari 27, 2013, van De Nationale Sport Week: http://www.nationalesportweek.nl/de-‐nationale-‐sport-‐week Sportzorg. (2013). Organiseert u een evenement?. Opgeroepen op mei 13, 2013, van Sportzorg: http://www.sportzorg.nl/organiseert-‐u-‐een-‐evenement.html
Uitgebreide checklist Nr.
Onderwerp
In orde
Niet in orde
N.v.t.
Toelichting/Bijzonderheden
1
(eind)verantwoordelijkheden benoemen
A
Draaiboek met daarin taken en verantwoordelijkheden Voor ieder onderdeel in de checklist dat van toepassing is, is iemand verantwoordelijk gemaakt. Briefing voor medewerkers.
B
C
2
Vergunning/toestemming aanvragen
A
Is er een vergunning van de gemeente vereist. Is er een vergunning van de gemeente aangevraagd. Is er een vergunning van de gemeente verkregen. De gebouwbeheerder heeft toestemming gegeven.
B
C D
3
Terrein vrijhouden
A
Aanrijroutes voor externe hulpverleningsdiensten worden vrijgehouden. Opstelplaatsen voor hulpverlenings-‐ voertuigen worden vrijgehouden. Brandkranen, -‐hydranten en bluswaterwinplaatsen worden vrijgehouden.
B
C
Nr.
Onderwerp
In orde
Niet in orde
N.v.t.
Toelichting/Bijzonderheden
4
Vluchtwegen en nooduitgangen controleren
A
Ontruimings-‐ plattegronden zijn zichtbaar opgehangen. Vluchtwegen en nooduitgangen zijn en blijven vrij van obstakels. Vluchtwegen en nooduitgangen hebben minimum afmetingen van 85 cm. breedte en 2,3 meter hoogte. De totale uitgangsbreedte van alle nooduitgangen is berekend op het maximum aantal bezoekers: 10 cm. per 9 personen (minimum is 85 cm., zie: c). Elke nooduitgang deur waarop 100 bezoekers zijn aangewezen is voorzien van een panieksluiting. Nooduitgang deuren zijn niet afgesloten. Nooduitgang deuren draaien in de vluchtrichting open. Er is voldoende vrije uitloopruimte aan de buitenzijde van de (nood)uitgangen. De vrije uitloopruimte aan de buitenzijde van de (nood)uitgangen is verlicht.
B
C
D
E
F G
H
I
Nr.
Onderwerp
In orde
Niet in orde
N.v.t.
Toelichting/Bijzonderheden
5
Transparanten en noodverlichting controleren
A
Transparanten en noodverlichting zijn vrij van stoffering, versiering en decor. Transparanten zijn permanent verlicht. Noodverlichting is op functioneren gecontroleerd en goedgekeurd.
B C
6
Brandblusmiddelen neerzetten
A
Brandslanghaspels en kleine blusmiddelen zijn zichtbaar geplaatst en / of gemarkeerd met een pictogram. Brandslanghaspels en kleine blusmiddelen zijn gecontroleerd en goedgekeurd (onderhoudssticker). Brandslanghaspels en kleine blusmiddelen zijn en blijven vrij van obstakels.
B
C
Nr.
Onderwerp
In orde
Niet in orde
N.v.t.
Toelichting/Bijzonderheden
7
Stoffering, versiering en decors plaatsen
A
Er is geen open vuur in de gebouwen en op het terrein (waxinelichtjes, kaarsen, vuurwerk ed.) De versiering is niet gemakkelijk ontvlambaar. Het impregneren met brandvertragende middelen is tenminste 24 uur voor de aanvang van het evenement gereed. Versiering hangt op minimaal 2,50 meter boven de vloer. Horizontale versiering is onderspannen met metaaldraad op een onderlinge afstand van ten hoogste 35 cm. of onderspannen met metaaldraad in twee richtingen met een maaswijdte van ten hoogste 70 cm. Stoffering en versiering worden vrijgehouden van warmte en hitte afgevende apparatuur. Gordijnen en andere verticale stoffering wordt 10 cm. van de vloer gehouden. Gordijnen in of voor een ingang of (nood)uitgang zijn zodanig aangebracht dat deze met de deuren meedraaien en het openen van de deuren niet belemmeren. Ballonnen zijn of worden gevuld met een onbrandbaar gas.
B
C
D
E
F
G
H
I
Nr.
Onderwerp
In orde
Niet in orde
N.v.t.
Toelichting/Bijzonderheden
7
Stoffering, versiering en decors plaatsen
J
Vloerbedekking is zodanig aangebracht dat zij niet kan verschuiven, omkrullen of oprollen. Vloerbedekking veroorzaakt geen gevaar voor uitglijden, struikelen of vallen.
K
8
Opstellingsplan maken
A
Tussen de rijen met stoelen is een vrije loopruimte van ten minste 40 cm. Stoelen zijn zodanig gekoppeld of aan de vloer bevestigd dat deze t.g.v. gedrang niet kunnen verschuiven of omvallen. Een rij zitplaatsen die slechts aan één zijde te verlaten is heeft niet meer dan 8 zitplaatsen. De ruimte is zo ingericht dat minimaal: -‐ 0,25 m2 vloeroppervlakte beschikbaar blijft voor iedere persoon waarvoor geen zitplaats is Indien de vrije vloeroppervlakte per persoon minder is dan 0,50 m2 zijn alle voorwerpen zo aangebracht dat zij ten gevolge van gedrang niet kunnen verschuiven of omvallen.
B
C
D
E
Nr.
Onderwerp
In orde
Niet in orde
N.v.t.
Toelichting/Bijzonderheden
9
Stands/Kramen/Schappen/Podia en andere inrichtingselementen plaatsen
A
Voor alle inrichtingselementen zijn uitsluitend onbrandbare materialen gebruikt en / of hout, hardboard, triplex, multiplex, spaanplaat, etc. met een minimale dikte van 3,5 mm. Stoelen zijn zodanig gekoppeld of aan de vloer bevestigd dat deze t.g.v. gedrang niet kunnen verschuiven of omvallen. Voor een (nood)uitgang in een ruimte met stands, kramen, schappen, podia en andere inrichtingselementen is een vrije vloeroppervlakte met een lengte en een breedte van tenminste de breedte van deze (nood)uitgang.
B
C
10
Afval ordenen
A
Afvalbakken en / of papierbakken zijn van onbrandbaar materiaal vervaardigd. Afval wordt verzameld in veilig opgestelde goed afsluitbare containers van moeilijk brandbaar materiaal. Afvalbakken worden regelmatig geleegd.
B
C
Nr.
Onderwerp
In orde
Niet in orde
N.v.t.
Toelichting/Bijzonderheden
11
Elektra controleren
A
Elektrische voorzieningen worden door een vakbekwaam persoon aangelegd en zijn gezekerd. Kabels en snoeren die op de vloer liggen zijn met goed hechtend kleefband zodanig vastgeplakt dat struikelen / of valgevaar wordt voorkomen. Er worden uitsluitend goedgekeurde (CE-‐ gemarkeerde) apparatuur en installaties toegepast.
B
C
12
Gasflessen vastzetten
A
Gasflessen staan vast (ook koolzuur !).
13
Open vuur bestrijden
A
Het gebruik van open vuur, waaronder waxinelichtjes, is verboden. Als kaarsen worden uitsluitend elektrische imitaties gebruikt. Barbecues worden buiten het gebouw opgesteld in het vrije veld. In de nabijheid van de barbecue(s) is een geschikt brandblusmiddel (bijv. nat zand / water) beschikbaar.
B
C
D
Nr.
Onderwerp
In orde
Niet in orde
N.v.t.
Toelichting/Bijzonderheden
14
Bedrijfshulpverlening/EHBO organiseren
A
Op alle telefoons is het alarmnummer aangebracht. Er zijn voldoende bhv'ers aanwezig. Het aantal is afhankelijk van de risico's. Voor buitenactiviteiten geldt als richtlijn minimaal 1 per 50 aanwezigen. Het personeel / de bhv'ers zijn op de hoogte van het ontruimingsplan. Het personeel / de bhv'ers hebben geoefend met het ontruimingsplan. Het personeel / de bhv'ers weten waar de verzamelplaats is. Er is een EHBO-‐post aanwezig. Er is een duidelijke bewegwijzering naar de EHBO-‐post. Er zijn voldoende EHBO-‐ middelen.
B
C
D
E
F G
H
15
Orde en netheid handhaven
A
De ruimte(n) is (zijn) zowel voor als na het evenement opgeruimd en schoon. Er zijn geen losse elementen waardoor struikel-‐ en / of valgevaar kan ontstaan. Er is geen brandbaar materiaal, achter decors, onder het podium etc. aanwezig.
B
C
Nr.
Onderwerp
In orde
Niet in orde
N.v.t.
Toelichting/Bijzonderheden
15
Orde en netheid handhaven
D
Na afloop van het evenement vindt er een nacontrole plaats op het in goede staat achterlaten van de locatie.
16
Social media bijhouden
A
Houd social media live in de gaten. Beschrijf uw actieplan bij ongewenste effecten door social media.
17
Bijzondere risico’s bestrijden
A
In een ruimte die tijdens het gebruik verduisterd wordt zijn zodanige voorzieningen getroffen dat tijdens de verduistering een redelijke oriëntatie mogelijk is. Het gebruik van gevaarlijke stoffen, alle vormen van straling en biologische agentia is alleen toegestaan in overleg met en na toestemming van de gebouwbeheerder. Jeugdigen hebben toegang onder begeleiding van een volwassene. Beschrijf hier andere bijzondere risico's met de daarvoor getroffen maatregelen.
B
C
D
Nr.
Onderwerp
In orde
Niet in orde
N.v.t.
Toelichting/Bijzonderheden
18
Veiligheid sportdeelnemers bewaken
A
Vastgesteld wie de coördinator van de hulpverlening is? Vastgesteld welke noodzakelijke hulpverleners aanwezig moeten zijn Bepaald welke medische apparatuur/middelen aanwezig moeten zijn
B
C