Veilig werken in de bouw
Persoonlijke bescherming werk veilig en ga gezond naar huis
Bouwend Nederland wordt elke dag geconfronteerd met gevaarlijke omstandigheden bij het uitvoeren van projectwerkzaamheden. Bouwstof, zwaar materieel, hard geluid, wisselende weersomstandigheden en veel verschillende verwerkingsmaterialen zijn voorbeelden waar medewerkers in de bouw praktisch mee te maken krijgen. Letsel aan lijf en leden liggen op de loer met als resultaat ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid. Zorg voor veilige werkvoorwaarden! Het gebruik van Persoonlijke Beschermingsmiddelen, zgn. PBM’s, beperkt de kans op letsel of gezondheidsschade.
Met deze brochure willen wij bijdragen aan een
een veilige manier echt STERK VAKWERK kunt
gedegen advies over praktische PBM’s, zodat u op
blijven leveren.
Inhoud
2
Arbeidsomstandighedenwet
3
Hoofd
14
Arbocatalogus
4
Handen
15
Arbeidsinspectie
5
Voeten
16
Zekerheidsconcept
6
Kleding
18
Ogen en gezicht
8
Verzorging en hygiëne
19
Lassen
9
Valbeveiliging
20
Beschermende hulpmiddelen
23
Ademhaling
10
Gehoor
13
Arbowet: afspraken in plaats van regels
Met ingang van 1 januari 2007 is de Arbeids omstandighedenwet in Nederland gewijzigd. De overheid zorgt voor een wettelijk kader met zo min mogelijk regels en zo weinig mogelijk admini stratieve lasten. Werkgevers en werknemers heb ben door de nieuwe Arbowet meer mogelijkheden en vrijheid gekregen om zelf invulling te geven aan de wijze waarop ze in hun sector aan de wetgeving voldoen. Samen maken zij daarover afspraken, die worden vastgelegd in een zgn. arbocatalogus. De nieuwe Arbowet brengt een harder optreden van de arbeidsinspectie met zich mee bij misstanden. Het doel is uiteindelijk een veiliger en gezonder werkklimaat.
3
arbocatalogus vervangt vaste beleidsregels
Door de nieuwe arbeidsomstandighedenwet heeft u als werkgever meer vrijheid en verantwoordelijkheid gekregen en dat betekent dat er meer ruimte is voor maatwerk. Het is aan u en uw werknemers om te bepalen op welke manier u invulling geeft aan de voorschriften. U voert hierover overleg met de ondernemingsraad of de personeelsvertegenwoordiging. U stelt vervolgens samen met uw werknemers een arbocatalogus op die de arbobeleidsregels vervangt. De specialisten van Mastermate helpen u graag met raad en daad bij het invullen van de benodigde persoonlijke bescher mingsmiddelen voor uw arbocatalogus. Daarbij zorgen ze voor een optimale afstemming van de vele persoon lijke beschermingsmiddelen op de arbeidsomstandig heden binnen uw bedrijf en de aard van het werk.
Waaraan moet
• Is beschreven voor welk werkgebied (branche/
een goede
groep bedrijven) de catalogus bedoeld is?
arbocatalogus
• Vertegenwoordigen de opstellers de werkgevers
voldoen?
en werknemers in dit werkgebied?
De overheid gaat
• Is de catalogus beschikbaar en bekend bij
ervan uit dat werk
werkgevers en werknemers?
gevers en werknemers heel goed in staat zijn om
• Wordt bij navolging van de catalogus voldaan
een professionele arbocatalogus op te stellen.
aan de doelvoorschriften? Dit punt wordt
Daarom worden de catalogi niet uitgebreid
getoetst met een zogenaamde quickscan:
getoetst. Wel kijkt men of de totstandkoming
is de catalogus begrijpelijk, logisch en niet in
goed verlopen is en of de catalogus adequaat is.
strijd met de wet?
Samengevat wordt het volgende getoetst:
• De arbocatalogi dienen als referentiekader voor de handhaving door de arbeidsinspectie.
4
Ook arbeidsinspectie gaat uit van uw arbocatalogus
Jaarlijks vinden er tijdens het werk heel wat
Met het ingaan van de herziene Arbowet, is ook
arbeidsongevallen plaats. Werknemers raken
de werkwijze van de arbeidsinspectie veranderd.
daardoor gewond of ze worden ziek, ze worden
De arbeidsinspectie gaat uit van de wet- en regel
afgekeurd of overlijden soms. Veel van de on-
geving, en de invulling daarvan door werkgevers
gevallen leiden tot materiële, psychische, maat
en werknemers in de arbocatalogus.
schappelijke of economische schade. Dit is een ongewenste situatie, in alle opzichten en voor
Bij misstanden treedt de arbeidsinspectie hard op.
alle betrokkenen. Eén van de taken van de
De maximale boetes die de arbeidsinspectie kan
arbeidsinspectie is het onderzoeken van arbeids
opleggen, bedragen het dubbele van wat zij vóór
ongevallen die onder de meldingsplicht vallen.
de arbocatalogus kon opleggen.
De daarbij waargenomen overtredingen worden gehandhaafd (gesanctioneerd, beboet of bestraft). Op overtreding volgt een straf in de vorm van een geldboete en/of een maatregel om de situatie te verbeteren.
5
Zekerheidsconcept Persoonlijke BeschermingsMiddelen
Laat Mastermate de opzet
ongelukken in de hand. Net zo veel gevaar schuilt
maken van uw veiligheidspakket
er in chemische stoffen (hoge en lage concen
Alle werkgevers en werknemers zijn gebaat bij
traties), rioolstoffen en vloeistoffen uit tanks,
het realiseren van een zo veilig mogelijke werk
wisselende temperaturen, zware materialen of een
omgeving. Werkgevers zullen het raamwerk en de
vochtige omgeving. Mastermate kan als geen ander
praktische mogelijkheden moeten aanbieden aan
voor elk bedrijf en werknemer een praktisch pakket
hun werknemers, werknemers zullen de geboden
persoonlijke beschermingsmiddelen samenstellen.
middelen moeten gebruiken tijdens het werk. Het gemak van Mastermate’s Mastermate heeft vakkennis in huis over alle
Zekerheidsconcept
facetten van het werken in de bouw en kent als
Als u in het kader van het Zekerheidsconcept
geen ander de valkuilen bij het wel of niet kunnen
praktische afspraken met ons maakt, dan nemen
of willen gebruiken van personenbeschermings
wij u een groot aantal zaken uit handen. U hoeft
middelen. Een slechte voorbereiding, even snel
alleen op locatie de feitelijke controle uit te voeren
iets doen, werken met slecht onderhouden
op het gebruik van persoonlijke beschermings
materieel, vergeten mee te nemen, even iets lenen
middelen. Zo bespaart u tijd en dus geld.
van een collega: allerlei omstandigheden werken Wat kunnen wij samen met u doen • De diverse situaties inventariseren waar per- soonlijke beschermingsmiddelen moeten worden ingezet (bijv. nieuwbouwprojecten, materialen en apparatuur waarmee uw mensen werken). • Een volledige lijst opstellen met noodzakelijke persoonlijke beschermingsmiddelen voor uw medewerkers. • Een voorraad persoonlijke beschermingsmiddelen aanhouden voor uw medewerkers. • Alle medewerkers persoonlijk adviseren over het juiste gebruik van kleding, schoenen, maskers, etc.
6
• Uw medewerkers attenderen op het regel-
volgende bladzijden vindt u in het kort de
matig vervangen/vernieuwen van de gebruikte
verschillende mogelijkheden die wij kunnen
middelen.
meenemen in uw Zekerheidsconcept.
Wij informeren u over eventuele extra materiaal
Naast complete en op elkaar afgestemde
aanvragen van medewerkers. U controleert het
uitrustingen kunt u bij uw Mastermate vestiging
gebruik op de werkplek. Samen zorgen wij ervoor
natuurlijk altijd terecht voor losse beschermings
dat uw medewerkers zijn voorzien van alle nodige
middelen. Onze buitendienstmedewerkers kunnen
persoonlijke beschermingsmiddelen en dat
u op locatie adviseren, terwijl ook de baliemede-
niemand u een verwijt kan maken.
werkers u tot in detail kunnen informeren over
Graag werken wij een voorstel met dit unieke
de diverse mogelijkheden.
Zekerheidsconcept uit voor uw bedrijf. Op de
7
Ogen en gezicht
Een veilige kijk op elke klus
Afscherming van uw hele gezicht
Ogen en gezicht staan geregeld bloot aan risico’s.
In een aantal situaties is een bril niet de juiste
Denk alleen maar aan thermische, mechanische,
oplossing. Wanneer u uw gezicht en ogen wilt
chemische en fysische straling en zonnestralen.
beschermen tegen vloeistofspatten en weg
Belangrijk voor een juiste keuze bij een bril of
springende delen van staal, steen of slijpschijf,
gelaatsbescherming is de aard van het werk.
dan is een zgn. gelaatsbescherming een betere
Daarnaast zijn het draagcomfort en de omgeving
oplossing dan een bril. Deze gelaatsschermen zijn
(schoon, vuil, warm, koud) bepalend voor de keus.
voorzien van een ruit die voor goed zicht zorgt en afhankelijk van het materiaal bescherming biedt
Voor elk karwei de juiste bril
tegen verschillende vloeistoffen of wegspringende
Een bril is noodzakelijk bij veel voorkomende
delen. De meest voorkomende materialen zijn:
werkzaamheden, zoals slijpen, bikken, hakken,
• Polycarbonaat (zwaar slijp-, boor- en freeswerk).
etc. Splinters in het oog kunnen blijvend letsel
• Acetaat en PETG (werkzaamheden met
veroorzaken. Ons assortiment omvat:
chemicaliën en voor licht slijp, boor- en freeswerk).
• Correctie- en planbrillen. • Veiligheids- en zonnebrillen.
Bij de keuze van de meest geschikte ruit dient u
• Ruimzichtbrillen.
ook rekening te houden met de verwachte impact per seconde en de chemische bestendigheid. Om
De brillen worden veelal gemaakt van
het gebruikers makkelijker te maken zijn er ook
poly-carbonaat, CR39 of gehard glas. In de
gelaatsbeschermers waar u een veiligheidshelm en
toepassingstabel ziet u de mogelijkheden.
gehoorbeschermers op kunt monteren.
Beschermingsfactor
Polycarbonaat glas
CR39 glas
Gehard glas
Tuinwerkzaamheden
+++
+++
+++
Fijn mechanisch werk
+++
+++
+++
Draaien, frezen, boren
+++
+++
+++
Slijpen
+++ ++ +
Breken, slopen, hakken
+++ + ++
Onderhoudswerk
+++
+++
+++
Chemische resistentie + ++
+++
+++=uitstekend geschikt ++=zeer geschikt +=geschikt
8
lassen
Lasbescherming:
Kunststof wordt veelal toegepast als er sprake is van
lasruiten, spatruiten, bikruiten
hoge licht- en hitte-intensiteit. Daarnaast is kunststof
Bij het lassen komt straling (vooral UV-blauw- en IR-)
licht in het gebruik en waterresistent. Vulkanfiber is
vrij die gevaarlijk is voor de ogen. Er bestaan
traditioneel materiaal. Wij raden dit materiaal aan als
verschillende manieren om deze gevaren tegen te
er sprake is van laswerkzaamheden boven het hoofd
gaan. Speciale lasschilden en helmen bijvoorbeeld,
waarbij het risico bestaat dat gloeiende spatten
om ogen en het gezicht te beschermen. De helmen
metaal op de helm of op het lasschild vallen.
beschermen tegen temperaturen van max. 210 graden Celsius. Ze hebben meestal een verstelbare
Naast de lasruiten zijn er spatruiten, die je vóór de las-
hoofdband. En om ze makkelijk af- en op te zetten
ruit kunt plaatsen; ze moeten de lasruit beschermen
zijn ze vaak voorzien van een afneembare
tegen de inslag van lasspatten. Voor de bescherming
handgreep. Er zijn lasschilden voor MIG-, TIG-,
van uw ogen na het lassen bestaan er zgn.
MAG- en CO2-lassen. Meer informatie vindt u in
bikruiten. Ze dienen voor de bescherming van
de onderstaande tabel.
uw ogen tijdens het afbikken van de lasslak en het schoonmaken van de lasnaad. Het zijn
Lasruiten zijn in diverse afmetingen voorhanden:
blanke ruiten die je eenvoudig achter de
50 x 108 mm, 90 x 110 mm, 100 x 120 mm en 133 x
opklapbare glashouder plaatst.
114 mm. Welk formaat u kiest hangt dus af van het gewenste zicht en het materiaal waar het lasschild
Als u wilt verzorgt Mastermate de vervanging
van gemaakt is: kunststof of vulkanfiber.
van de lasglazen voor u. Handig en gemakkelijk!
Lasmethoden
10 15 20
30
Lasstroom in ampères
40 60 80 100 125 150 175 200 225 250 275 300 350 400 450 500
Beklede electroden 9
10 11 12 13 14
MIG-lassen van staal MIG-lassen van alum. 10 11 12 13 14 15 TIG-lassen 13 MAG/CO2 lassen 13 15 Gutsen 10 11 12 13 14 15
Lasmethoden
0,5 1
2,5 5 9 15 30
Microplasma-lassen 7 9
9
ademhaling
Rustig blijven doorademen
risico’s van
Veel aan het hoesten tijdens het schoonvegen van de
blootstelling op de
bouwplaats? Ademnood tijdens traplopen wanneer u
werkplek zijn, des te
cement naar boven sjouwt? Altijd aan het niezen
strenger (lager) de
door veel stof tijdens het frezen of altijd pijnlijke
normen. MAC-waarden
ogen tijdens het verwerken van hardhout? Veel van
zijn absolute bloot-
deze klachten worden veroorzaakt door fijnstof.
stellingsgrenzen, gemeten over een achturige werkdag
Fijnstof, bijvoorbeeld kwartsstof, is een
en aangeduid met MAC TGG-Bu
veroorzaker van veel ziektegevallen in de bouw.
Ademhalingsbescherming moet
Deze kwartsstoffen komen vrij bij het slijpen,
worden gebruikt, zodra de MAC-
boren, schuren van materialen als zandsteen,
waarde kan worden overschreden,
kalkzandsteen, cellenbeton, betonsteen. Maar
dus wanneer er voor de medewerkers een
ook bij het veegschoon opleveren van de bouw.
gezondheidsbedreigende situatie ontstaat.
Zorg goed voor u zelf! Daarom zijn er dwingende
De MAC-waarde (Parts per Million (PPM) of Mg/m3)
maatregelen door het ministerie van SZW
van bijvoorbeeld kwartsstof is 0,075 mg per m3
vastgesteld om werken op de bouw voor u schoner
lucht. De MAC-waarde van houtstof is 2 mg per m3.
te maken.
Om een beeld bij de hoeveelheden te hebben: u kunt het vergelijken met een voetbalveld qua
10
Wie zijn ademhaling niet op de juiste manier
oppervlakte en nog eens 4 meter hoog, waarin
beschermt maakt het zichzelf niet comfortabel.
maximaal een bodempje stof mag ronddwarrelen.
En dat niet alleen: geen of onjuiste ademhalings
Echt heel weinig dus. Deze stoffen in hogere
bescherming kan fatale gevolgen hebben.
concentraties veroorzaken veel nare ziektes, zoals
Vandaar het gebruik van middelen die de lucht
stoflongen. Dat is schrikken, maar gelukkig zijn
wegen beschermen tegen het binnendringen van:
er maatregelen te nemen om wel veilig te kunnen
gassen, dampen, nevel, rook, stof.
werken.
Voor schadelijke stoffen is een wettelijke grens
Combineer beschermingsmiddelen
waarde bepaald, ook wel MAC-waarde (maximaal
met andere maatregelen
aanvaarde concentratie) genoemd. Het Ministerie
Neem bij het veroorzaken van kwartsstof de
van SZW heeft aan alle stoffen, gassen, dampen en
volgende maatregelen:
nevels een MAC-waarde toegekend op grond van
• Gebruik nieuwe of alternatieve technieken die
hun schadelijkheid. Hoe groter de gezondheids
minder kwartsstof produceren (dus uithakken
van voegen in plaats van uitslijpen) of neem in
de ruimte, zodat het stof dat vrijkomt naar
plaats van MDF een ander materiaal. Werk vaker
buiten wordt afgevoerd.
met prefab aangeleverde materialen. Het is
• Gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen
belangrijk dat in de ontwerpfase kwartsstof al
tijdelijk en altijd in combinatie met de
een onderwerp is.
bovenstaande maatregelen!
• Werk met bronafzuiging en bronomsluiting en zorg voor goede ruimteventilatie. Zuig het stof
Er zijn drie hoofdgroepen te onderscheiden:
zo dicht mogelijk bij de bron af. Gebruik
1. Stoffilters en -maskers (met wegwerp- of
gereedschappen met ingebouwde afzuiging of
herbruikbaar filter).
voer stof af via een slang naar een (mobiele)
2. Half- en volgelaatsmaskers met filters.
afzuig- of filterinstallatie of industriële stofzuiger
3. Verselucht- en persluchtsystemen.
met stofopvang en stoffilter. • Voer het meest risicovolle werk het eerst uit of
Om tot een juiste keuze te komen in de adem
houdt het gescheiden van andere werkzaamheden.
halingsbeschermingsmiddelen, heeft men de
Ruim stof zo snel mogelijk op. Gebruik een
groep opgesplitst in afhankelijke- en onafhan
stofzuiger met een geadviseerde filter. Ventileer
kelijke ademhalingsbescherming.
11
ademhaling
Afhankelijke bescherming
• Vluchtmaskers met filterbus.
‘Afhankelijk’ wil zeggen dat iemand (vervuilde) lucht
• Filtrerende gelaatsstukken.
van zijn werkomgeving inademt. Let bij afhankelijke ademhalingsbescherming op de volgende punten:
Onafhankelijke bescherming
• De zuurstofconcentratie in de omgevingslucht
Bij onafhankelijke ademhalingsbescherming ademt
moet minimaal 19,5% zijn.
iemand geen omgevingslucht in, maar bijvoorbeeld
• Gebruik enkelvoudige filterbussen alleen dan als
lucht uit een zuurstoftoestel. De stoffilterindeling is
de gassamenstelling bekend is.
conform de nieuwe norm EN 149:2001. Raadpleeg
• Gebruik gasfilterbussen alleen als de gassen of
de onderstaande tabel. De filters zelf dragen de
dampen door hun reuk of smaak herkenbaar zijn.
codes: P1, P2 of P3. Daaronder ziet u de gas-
• Gebruik geen filtermaskers in besloten ruimtes,
filterindeling staan.
rioolleidingen, silo’s en kettingbakken.
Een stoffilter is verzadigd als de inademweerstand merkbaar wordt. Uit hygiënisch oogpunt is ons advies:
In deze situaties kunt u het beste kiezen uit:
vervang dit filter na 2 dagen. Bij een gasfilter is
• Halfgelaatsmaskers met filterbus.
sprake van verzadiging zodra je door reuk of smaak
• Volgelaatsmaskers met filterbus.
de doorslag van de verontreiniging waarneemt.
Klasse conform EN 149:2001
Stoffilters, te gebruiken bij:
FFP1
Niet giftige stoffen. Biedt bescherming tegen inert stof zoals stof van steen, gips, granen.
FFP2
Niet giftige stoffen, rook en nevels. Biedt bescherming tegen stof van metaal, hout en glasvezel.
FFP3
Giftige stoffen, zoals stof van sporen, kleurstoffen en bacteriën.
Let op: stoffilters bieden alleen bescherming tegen vaste stofdeeltjes.
12
Letter
Kleurcodering
Toepassing en maximale inzetbaarheid gasfilters
A1
Bruin
Organische dampen tot 10-voud MAC-waarde of 1000 ppm.
A2
Bruin
Organische dampen tot 10-voud MAC-waarde of 5000 ppm.
B1
Grijs
Anorganische dampen tot 10-voud MAC-waarde of 1000 ppm.
B2
Grijs
Anorganische dampen tot 10-voud MAC-waarde of 5000 ppm.
E1
Geel
Zure gassen tot 10-voud MAC-waarde of 1000 ppm.
E2
Geel
Zure gassen tot 10-voud MAC-waarde of 5000 ppm.
K1
Groen
Ammoniak tot 10-voud MAC-waarde of 1000 ppm.
K2
Groen
Ammoniak tot 10-voud MAC-waarde of 5000 ppm.
gehoor
Beter af met minder decibellen
redelijkerwijs niet mogelijk is. De Arbowet is daar
Slechthorendheid door lawaai staat in Nederland in de
helder over. Boven de 80 dB(A) is een werkgever
top-5 van beroepsziekten. Tussen de 10 en 15% van de
verplicht persoonlijke beschermingsmiddelen
beroepsbevolking staat regelmatig bloot aan schadelijk
beschikbaar te stellen, voorlichting te geven aan zijn
geluid. De huidige maatregelen op de werkvloer hebben
medewerkers en het geluidsniveau op de werkplek te
onvoldoende effect, terwijl er toch voldoende
laten opmeten. De werknemer op zijn beurt is
beschermingsmiddelen zijn om beroepsslechthorend-
verplicht bij geluidsniveaus boven de 85 dB(A)
heid te voorkomen. Neem uw eigen maatregelen!
persoonlijke beschermingsmiddelen te dragen.
Beschadiging van het gehoor door langdurige en/of
Afhankelijk van de gewenste beschermingsnoodzaak
bovenmatige lawaaibelasting leidt tot doofheid. Een
kunt u bij Mastermate kiezen uit diverse mogelijk
vorm van slechthorendheid die niet te herstellen is,
heden, van wegwerp oorplugjes en op maat gemaakte
omdat de gehoorzenuwvezels beschadigd zijn.
oortjes tot oorkappen c.q. gehoorbeschermers met
Operaties en gehoorapparaten bieden geen uitkomst.
diverse dempingswaarden. Ons advies is om te kiezen
Maar lawaai doet méér dan het gehoor beschadigen:
voor de beste oplossing, namelijk: -op maat- gemaakte
de bloedtoevoer naar de spieren neemt toe, hoofd-
gehoorbeschermers. In slechts 2 minuten heeft u
pijn wordt erger, spijsvertering verloopt slechter, de
de perfecte bescherming van uw hoorkwaliteit.
bloeddruk stijgt. Lawaai is een sluipend gif.
Op afspraak kunt u in één van de vestigingen het opmeten laten regelen.
Geluid is in trilling gebrachte lucht. De luchttrillingen bereiken ons oor en worden door de hersenen ver
Let bij de keuze van een oorkap altijd op het draag-
taald in geluiden die wij moeiteloos herkennen.
comfort (materiaal van de kapjes, bevestiging aan de
Geluid wordt uitgedrukt in toonhoogte (Herz) en
helm, verstelbaarheid), geschiktheid voor dB(A) en of
volume (decibel, oftewel dB(A)). In de onderstaande
bescherming is gewenst tegen laag-, midden- en
tabel ziet u bij welke hoeveelheid decibellen u welke
hoogfrequent geluid.
voorzorgsmaatregelen moet treffen. Medewerkers die bloot staan aan geluiden van 80 Machines, apparaten, installaties, vervoer- en
dB(A) en méér doen er goed aan geregeld hun gehoor
transportmiddelen mogen niet meer dan 85 dB(A)
te laten controleren op beschadigingen, zodat
veroorzaken op een werkplek of locatie, tenzij dit
maatregelen niet te laat komen.
Geluidsniveau in dB(A)
Geluidsbron
Schadelijk gebied
120 en meer
Straalmotor, klinkhamer, propellormotor.
Kritisch gebied
80-120
Steenboor, staalconstructiebedrijf, zware vrachtwagen.
Veilig gebied
10-80
Zachte radiomuziek, conversatie, achtergrond geluid.
13
hoofd
bouwhelmen absorberen 70% van een klap Hoofdbescherming komt van pas in alle situaties waar hoofdletsel kan ontstaan door mechanische, elektrische of thermische oorzaken. En wat dacht u van bescherming tegen weersinvloeden zoals kou en warmte?
Werknemers zijn wettelijk verplicht een helm te dragen, onder meer wanneer zij: • Te maken hebben met vallende stenen, materialen, brokstukken of allerlei vallende voorwerpen, in bijvoorbeeld steengroeven, bij bouw- en montagewerk en bij sloopwerk. • Worden blootgesteld aan uitwasemingen van giftige, bijtende of prikkelende producten. • Op hoofd of schouders zakken of pakken met producten vervoeren. dient te beschermen tegen warmte en UV-straling. Een bouwhelm is een speciale helm. Afhankelijk van
Als u de hoofdbescherming laat voorzien van uw
de beschermingsaard bestaat hij uit een verende
bedrijfslogo is iedereen op de bouwplaats maximaal
binnenhelm en een harde buitenhelm. Deze combi
herkenbaar.
natie moet harde klappen opvangen. Samen absor beren ze 70% van een klap die anders een nekwervel zou krijgen. Na een klap is het zaak de helm te ver vangen. Vaak zitten er dan namelijk haarscheuren in die maken dat deze schil een volgende klap niet meer opvangt. In de tabel ziet u de materialen en de gead viseerde levensduur.
14
Materiaal
Geadviseerde levensduur
Glasvezelpolyester
10 jaar
Onze oplossingen variëren van bouwhelmen tot en
Textielfenol
10 jaar
met wintermutsen en caps tegen de zon. Vergeet niet
Polycarbonaat 5 jaar
dat u zich tijdens het buiten werken optimaal
Polyethyleen 3 jaar
handen
Maximaal gevoel, comfort,
In de handbeschermers van Mastermate zitten
ergonomische vormgeving, bescherming
stoffen als leer, katoen, tricot, latex, pvc, nitril en
Handen hebben op diverse fronten bescherming
neopreen verwerkt. Verschillende van deze
nodig. Tegen vuil, stof, hitte, kou, chemische
materialen maken het mogelijk om maximaal
stoffen, scherpe materialen en voor goede hygiëne.
gevoel in de handen te houden tijdens het werk.
Samen met de onderarmen zijn handen nog steeds
Wat u kiest, hangt af van uw doel: draagcomfort,
de delen die de meeste verwondingen oplopen.
ergonomische vormgeving, gevoel of gewenste beschermingsgraad.
Handbescherming en handschoenen: Mastermate heeft ze voor u in vele varianten. Van wegwerphandschoenen tot en met degelijke handschoenen voor langdurig gebruik.
15
voeten
Trek de schoen aan die u past
S3, de bouwschoen!
Schoeisel luistert nauw. Voeten zijn nu eenmaal
Veiligheidsschoen met stalen neus en gesloten
zeer persoonlijk. Wat de een heerlijk vindt zitten is
hiel, antistatische eigenschappen, energie
voor de ander een crime. Bij Mastermate kunt u
absorberende hak, waterdichte schacht (60 min.)
rustig schoenen komen passen. U hebt er een
en penetratiebestendige tussenzool. Biedt be
riante keus uit de meest uiteenlopende voet
scherming tegen het doordringen van scherpe
beschermingsmiddelen. Tot en met vier breedte
voorwerpen. Ook voor vochtige omstandigheden.
maten: van smal tot en met extra extra breed, voor maximaal loopcomfort. U kunt bij ons terecht voor:
Optimale kwaliteit van speciaal
• Werkschoenen.
• Veiligheidsschoenen.
ontwikkeld schoeisel
• Veiligheidslaarzen.
• Werklaarzen.
De schoenen die Mastermate aanbiedt zijn ontwikkeld in samenwerking met TNO om de
Mastermate verkoopt veel veiligheidsschoenen,
optimale uitvoering te realiseren. De schoenen zijn
omdat ze in de praktijk de meeste bescherming
speciaal ontwikkeld om naast de S2- of S3-norm
bieden. Ze voldoen aan de normering EN 345-1,
ook de volgende kwaliteiten te bereiken:
die aangeeft dat het om een veiligheidsschoen
• Goede klimaatbeheersing in de schoen, zodat de
(code S) gaat. Standaard bezitten ze een speciale
voet niet zweterig gaat aanvoelen.
neus, die bescherming biedt tegen vallende
• Veel grip, zodat de voet niet snel uitglijdt.
voorwerpen met een energie tot 200 Joule.
• Goede schokabsorptie. • Neusbescherming; door extra duurzame mate-
De normering deelt de veiligheidsschoenen verder
rialen te verwerken op de neus van de schoen
in volgens de categorieën:
wordt slijtage van deze meest kwetsbare plek
S1 Veiligheidsschoen met stalen neus en gesloten
uitgesteld.
hiel, antistatische eigenschappen en energie
16
absorberende hak. Voor droge omstandigheden.
Onze schoenen zijn
S2 Veiligheidsschoen met stalen neus en gesloten
zeer modern vorm
hiel, antistatische eigenschappen, energieabsor
gegeven, er zijn zelfs
berende hak en waterdichte schacht (60 min.).
schoenen die op
Voor vochtige omstandigheden.
sportschoenen lijken.
En realiseer u wel: werkschoenen zijn geen veiligheidsschoenen! Net zoals bij gewone schoenen is het belangrijk om af en toe de ene soort met de andere soort af te wis selen, zeker als ze gedragen worden onder vochtige of warme omstandigheden. Dit verhoogt de levens duur, net als het regelmatig gebruik van de juiste onderhoudsmiddelen. Die zijn van groot belang voor onder meer het vochtdicht houden van laarzen.
In de tabellen hieronder ziet u met welke richt lijnen u rekening dient te houden bij aanschaf van de verschillende schoeiselmogelijkheden.
Norm
Omschrijving
EN345 Specificaties van veiligheidsschoenen (laarzen) stalen neus met veiligheidsfactor tot 200 Joules impact en 15 kNewton compressie op de neus EN346 Specificaties van veiligheidsschoenen (laarzen) stalen neus met veiligheidsfactor tot 100 Joules impact EN347 Specificaties van werkschoenen en laarzen voor professioneel gebruik; de beschermingsgraad niet afzonderlijk vermeld
17
kleding
Ook op het werk functioneel gekleed
De kleding is net zo goed in traditionele
Tijdens het werk in de bouw kan het er ruig aan
kleuren (zwart, blauw, grijs) te krijgen
toe gaan. Uw eigen kleding heeft daar al snel van
als in leuke, trendy tinten (khaki) en
te lijden. Ook kunt u te maken krijgen met extreme
motieven. En in alle gangbare maten,
weersinvloeden, zoals sneeuw en regen.
ook lengtematen.
Daarom heeft Mastermate een complete kleding lijn in zijn programma. De kleding voldoet aan
Wat uw maat ook is, wij hebben
hoge eisen op het gebied van duurzaamheid,
altijd de juiste kleding voor u.
wasbaarheid en comfort.
Wij hanteren de EU-normen (EN 340) voor kledingmaten om
In ons assortiment vindt u:
snel en eenvoudig voor de juiste
• Werkbroeken: met o.a. veel handige zakken,
maat te zorgen. Ook speciale
dubbele stof op bovenbeen en zakken voor
maten kunnen wij leveren, dat
kniebeschermers, gereedschapruimtes.
duurt alleen iets langer. In onze
• Shorts: met veel bewegingsruimte en zakken.
vestigingen vindt u een zeer
• Werkhemden en T-shirts: hemden met zakken
ruime keus in de standaard
voor onder meer mobiele telefoon.
kledingmaten.
• Truien: warme truien met of zonder zakken om handen in te warmen, met of zonder capuchon. • Bodywarmers: voorzien van o.a. tweewegrits sluiting, diverse borstzakken, speciale zak voor mobiele telefoon, oogjes voor microfoon- draadjes om hands-free te bellen. • Thermo ondergoed: een uitkomst in koude winters en bij vochtig weer, voert transpiratie af en houdt u warm en droog. • Regenkleding. • Amerikaanse overalls en wegwerpoveralls. • Gereedschapsvesten. • Kniebeschermers: beschermend en toch zacht, hoge bewegingsvrijheid. • Stofjassen.
18
verzorging en hygiëne
Altijd eerste hulp bij de hand Bij een ongeval op het werk schiet de bedrijfs hulpverlening mogelijke slachtoffers te hulp. Dat kan zij alleen maar naar behoren doen als ze de juiste materialen heeft om gewonde collega’s te helpen. Daarnaast moeten werknemers ook zelf de mogelijkheid hebben om kleine verwondingen te verzorgen. Mastermate heeft op elke vestiging o.a. verbandmiddelen, diverse handreinigingssets en oogspoelmiddelen op voorraad. Kortom: alles om een verbandkoffer bij te vullen.
19
valbeveiliging
Houd uw veiligheidsniveau op peil
Dan kan het lichaam de valkrachten goed opvangen,
Wie hoog werkt kan laag vallen. Alleen is het niet
waardoor het risico op letsel klein is. De verbindings
altijd mogelijk de werkplek afdoende te beveiligen
lijn moet zijn voorzien van een valdemper of shock
tegen valgevaar. Blijkt na een gedegen afweging
absorber.
een duidelijke beveiliging van de werkplek rede lijkerwijs niet haalbaar, dan zult u voor valbeveili
In de onderstaande tabel ziet u hoeveel kracht er
gende middelen moeten zorgen. De wet schrijft
op een lichaam wordt uitgeoefend bij een val mét
dit voor vanaf een hoogte van 2,5 meter.
en zonder schokdemper.
Vallen van hoogte brengt zeer grote risico’s met
Zonder schokdemper
Met schokdemper
zich mee, van blijvende invaliditeit tot dodelijke
(persoon van 100 kg)
(persoon van 100 kg)
afloop. Dat kan zelfs het geval zijn bij een val van
Val 1/2 meter 660 kg
Val 1/2 meter 130 kg
geringe hoogte. Een vanggordel biedt in dergelijke
Val 1 meter 1220 kg
Val 1 meter 200 kg
situaties uitkomst – maar een vanggordel kan ook
20
ernstige kwetsuren veroorzaken. Een vanglijn moet
Wanneer bij werkzaamheden een grotere bewe
daarom altijd zo hoog mogelijk worden bevestigd.
gingsvrijheid noodzakelijk is, kan een valstopap
paraat worden toegepast. Het apparaat bestaat uit
Zelfs bij een val behoudt de werknemer zijn bijna
een huis en trommel met een stop en terugloop
rechtstaande positie.
mechanisme. De lijn die aan de D-ring van een
Bij een harnasgordel mogen alleen de rug- en/of
harnasgordel wordt bevestigd, blijft automatisch
borstbeveiligingspunten worden gebruikt. Indien
strak staan. Het gebruik hiervan is uitsluitend
de harnasgordel uitgerust is met een geïntegreerde
toegestaan met een harnasgordel.
heupgordel met bevestigingspunten in de zijden, dan mag deze alleen voor werkpositionering of
Algemene adviezen:
gebiedsbegrenzing worden gebruikt.
• Controleer vóór gebruik steeds op gebreken. • Gebruik lijnen en toebehoren nooit voor andere
Vanglijnen - EN 354/355
doeleinden.
De totale lengte van een vanglijn (of valband) mag
• Breng ophangpunten zoveel mogelijk loodrecht
inclusief de koppelingen (bijv. karabijnhaken) niet
boven de gebruikers aan.
meer dan 2 meter bedragen. Wordt een vanglijn
• Onderhoud, reinig en bewaar valbeschermings-
voor valopvang in combinatie met een harnas
middelen zorgvuldig.
gordel gebruikt, dan MOET de vanglijn van een
• Laat het materiaal tijdig keuren!
energie-absorberende valdemper voorzien zijn. Een vanglijn zonder valdemper is GEEN valbeveili
Hieronder de specifieke normering per onderwerp:
ging. Een (deels) uitgescheurde valdemper is niet langer bruikbaar. Kies in elk geval steeds een
Harnasgordel - EN 361
betrouwbaar verankeringspunt. Voor valdemper
De harnasgordel vormt de basis van elk valbevei
vanglijnen met een lengte van 2 meter, bedraagt
ligingssysteem. Overigens bestaat elk systeem
de vrije valruimte onder het bevestigingspunt
tenminste uit een harnasgordel met vanglijn en
tenminste 6,25 meter.
valdemper. Een harnasgordel met lijn zonder val demper is GEEN valbeveiligingssysteem en mag
Verankeringspunten - EN 795
alleen voor gebiedsbegrenzing worden ingezet.
U mag over de beste beveiliging beschikken, ze is
In werksituaties waar het gevaar voor vallen
waardeloos als het verankeringspunt niet sterk
bestaat, is een (volledige) harnasgordel verplicht.
genoeg is. Het verankeringspunt moet een
Een harnasgordel geeft de drager de grootst
minimale valbelasting van 10 kN (1000 kg.) zonder
mogelijke bescherming, omdat haast alle valkrachten
schade kunnen weerstaan. Kies GEEN structureel
door de zijden en het zitvlak worden geabsorbeerd.
verankeringspunt met scherpe hoeken of randen.
21
valbeveiliging
U loopt dan het risico dat door voortdurend
automatisch tijdens een val. Ook lijnklemmen
langsschuren lijnen of banden slijten en scheuren.
kunnen NOOIT horizontaal worden gebruikt. U
Zoek een verankeringspunt bij voorkeur boven de
gebruikt de lijnklemmen het beste alleen in
gebruiker en nooit beneden het bevestigingspunt
combinatie met de bijbehorende veiligheidslijnen.
aan de harnasgordel. Dit om een langere valweg
De veiligheids- of verankeringslijn moet aan de
dan de lengte van de vanglijn te voorkomen.
bovenzijde aan een verankeringspunt bevestigd
Ook mobiele verankeringspunten vallen onder de
kunnen worden. Voorkom dat de lijnklem aan de
norm EN 795.
onderzijde ongewild van de lijn afglijdt.
Valstopapparaten - EN 360
Bij Mastermate kunt u terecht voor handige, kant-
Valstopapparaten maken grote werkafstanden
en-klare sets, maar ook voor losse onderdelen
t.o.v. het verankeringspunt mogelijk. Valstop
zoals lijnen, valstopblokken, musketonhaken,
apparaten zijn zelfblokkerend en voorzien van een
harnassen en natuurlijk voor de valstopapparaten.
automatisch oprolsysteem dat de kabel steeds onder een geringe spanning houdt. Hierdoor wordt de val weg tot een absoluut minimum beperkt. Een val stopapparaat kan NIET horizontaal gebruikt worden.
Norm
Omschrijving
Kleine, automatische vangband valstopapparaten
EN341
Afdalingsmateriaal
zijn prima geschikt voor moeilijke werksituaties,
EN353-1 Valstopapparaten met starre ankerlijn
waarbij een in een bocht hangende vanglijn of
EN353-2 Valstopapparaten met flexibele ankerlijn
vangband zelf een gevaarlijke situatie oplevert of
EN354
Veiligheidslijnen
waar de valweg tot een absoluut minimum moet
EN358
Systemen voor werkplekpositionering
worden beperkt.
EN360
Valbeveiligers met automatische lijnspanner
EN361
Harnasgordels
Lijnklemmen op flexibele
EN363
Valbeveiligingssysteem
veiligheidslijnen - EN 353/2
EN364
Beproevingsmethoden
Dit type valbeveiligingsmiddel werkt met behulp
EN365 Algemene eisen voor de gebruiksaanwijzing
van een flexibele verankerings- of veiligheidslijn.
22
en het merken
De lijnklem glijdt, zowel omhoog als omlaag, vrij
EN1263-1 Productspecificaties en beproevingen
over de veiligheidslijn en blokkeert hierop
vangnetten
beschermende hulpmiddelen
Hoe staat het verder met de
hulpverleners met blustoestellen kunnen werken
werkomgeving?
en dat de inhoud regelmatig wordt gecontroleerd en
Naast alle beschermingsmiddelen voor personen is
vernieuwd. Als eigenaar van blustoestellen moet u
het belangrijk dat de randvoorwaarden voor een
deze regelmatig inspecteren op aanwezigheid en
veilige werkomgeving worden gewaarborgd. Denk
toegankelijkheid en controleren of ze gebruiksklaar
aan het plaatsen van pionnen, blustoestellen,
zijn. Elk toestel dient jaarlijks standaard te worden
afzetkettingen, markeringsbanden, het gebruiken
gecontroleerd door een gecertificeerd bedrijf, elke 5
van strooizout, het realiseren van voldoende zicht
jaar uitgebreid. Waar nodig moeten de vullingen
met diverse bouwlampen of op de eigen werkplek,
worden vernieuwd. Na 10 jaar dient het blustoestel
het gebruiken van overzichtelijke veiligheids
door een gecertificeerd bedrijf volledig te worden
signalisaties met de vier kleurcodes. Een overzicht
gedemonteerd. Ook moet er dan een drukproef op
van deze kleurcodes en het gebruik in de praktijk
de cilinder worden uitgevoerd. De levensduur van
ziet u hieronder.
een brandblusser is maximaal 20 jaar. In het overzicht hieronder ziet u wanneer u welk soort
Verder is het van groot belang dat uw
blusser dient te gebruiken.
Veiligheids
Betekenis
Praktijkvoorbeeld
kleur
of doel
Rood
Stop
Stoptekens
Papier
Verbod
Noodschakkels, verbodsteken
hout
Opgepast! Signalering van gevaren (brand, explosie, straling, chemicaliën, enz.)
Brand-
Water
Schuim CO2
klasse
blusser blusser blusser blusser
3 3
3
textiel enz. Brandbare
3 3 3
Geel Mogelijke Signalering van drempels
vloeistoffen
gevaren
Gevaarlijke doorgangen, obstakels
Brandbare
Groen
Geen gevaar
Signalering van noodwegen en nooduitgangen
gassen
Eerste hulp
Reddingsdouche, eerste hulp- en reddingsposten
(Vonk) electriciteit
Gebodsteken Verplichting tot het dragen van de
branden
persoonlijke beschermingsmiddelen
(Auto)
Blauw
Standplaats telefoon
beveiliging
Aanwijzingen
Poeder
3 3 3 3
3
3
voertuigen Computer electronica
3 23
The chrysanthemums drunken ly kisses two pawnbrokers
0900 - MASTERMATE www.mastermate.nl
