Veilig leren fietsen in Nazareth en Eke
Fiets g! veili
Voorwoord Veilig fietsen voor jong en oud is een voordurende zorg van het gemeentebestuur. Daarom zetten wij als overheid heel sterk in op veilige fietspaden. Enkele projecten zijn al gerealiseerd, andere worden zeer binnenkort uitgevoerd, nog andere zijn gekoppeld aan geplande rioleringswerken waarbij de uitvoering gelijktijdig zal gebeuren. Hiermee gepaard gaand voorziet het gemeentebestuur ook kwalitatieve fietsstallingen op openbare plaatsen, vooral aan de sporthal en aan de opstapplaatsen van het openbaar vervoer. Nu komt het er op aan dat de fietsvoorzieningen daadwerkelijk worden gebruikt. In samenwerking met de directies van alle basisscholen in Nazareth en Eke, de Politiezone Schelde-Leie, Steunpunt Straten vzw en het gemeentebestuur Nazareth is een procedure doorlopen om de meest veilige schoolroutes in kaart te brengen. Weldra krijgt ieder kind een schoolroutekaart. Om de schoolgaande jeugd het fietsgebruik aan te leren en te stimuleren worden verschillende acties georganiseerd. Zo wordt een verkeerseducatieve route voorzien doorheen Nazareth en Eke. In september organiseren de basisscholen een gezamenlijke STRAP-dag en in het voorjaar wordt in samenwerking met het Octopusproject de verkeersveilige week georganiseerd op alle basisscholen. Ouders willen hun kinderen laten fietsen in optimaal veilige omstandigheden. Naast een veilige fiets moeten kinderen over voldoende fietsvaardigheden beschikken. Daarom gaan we onze leerlingen uit het vijfde en zesde jaar testen op deze vaardigheden. Net als het rijexamen voor toekomstige autobestuurders organiseren wij een rijproef voor aspirant fietsers. Na een fietscontrole volgt een behendigheidstest met behulp van een fietsvaardigheidsparcours. Vervolgens zal de kandidaat individueel een uitgestippelde route op de openbare weg afleggen met de meest voorkomende verkeerssituaties. Gemeentebestuur Nazareth
Tijdens de test wordt de fietser geobserveerd en zijn/haar gedrag geëvalueerd. Het resultaat van de
Dorp 1, 9810 Nazareth
proef heeft geen juridische waarde maar geeft wel een betrouwbaar beeld over de rijvaardigheden van
Tel. 09 382 82 82 Fax: 09 382 82 99
de jonge fietsertjes.
Uitgave van het Octopusplan in opdracht van het gemeentebestuur van Nazareth.
Wij wensen hen alvast een leerrijk en veilig parcours!
Redactie: Octopusplan - VerkeersPedagogisch Instituut vzw Illustraties: Luk Martens Vormgeving: Kathleen Verrijken
OCTOPUS©® ReM!21 bvba
Ivan Schaubroeck, Schepen van mobiliteit Raf De Vos, Schepen van onderwijs Danny Claeys, Burgemeester Luc De Vos, Commissaris Philip Van Maldeghem, Gemeentelijke basisscholen Nazareth en Eke Patrick Neyt, Vrije basisschool Nazareth Danny Vercaigne , School van Morgen, GO! school van de Vlaamse Gemeenschap Bettina Tack, Vrije basisschool Eke
3
Deel 1 fietscontrole
Een goed uitgeruste fiets is in het verkeer een absolute noodzaak. In het eerste gedeelte van dit boekje vind je dan ook een fietscontrolekaart om na te gaan of jouw fiets al dan niet in orde is. FIETSBOEKJE //
Fout
Hoe werkt mijn fietscontrolekaart ? Weet jij of je fiets goed in orde is? De fietscontrolekaart kan je hierbij helpen. Wens je je fiets te laten nazien, vul dan eerst jouw persoonlijke gegevens aan op de fiche. Tijdens de controle vult de agent de kenmerken van jouw fiets op de kaart aan. Daarnaast stipt hij aan wat niet in orde is aan je fiets. Eén deel wordt door de politiediensten bijgehouden, het andere luik dat in je boekje steekt, blijft bij jou. Bedoeling is dat je thuis de aangestipte tekortkomingen laat herstellen. Wie dit wenst, kan zijn/haar herstelde fiets terug ter controle aanbieden bij de politiediensten.
1
2 3
4
7
5 6 FIETSBOEKJE //
6
1. Fietsbel - 2. Goedwerkende remmen (voor- en achteraan) - 3. Witte reflector vooraan - 4. Rode reflector achteraan 5. Oranje reflectoren in de trappers - 6. Oranje reflectoren in de wielen - 7. Reflecterende strips
Goed
1 2 3 4 5 6 7 7
Is fietsverlichting verplicht?
gedeelte controleur
Als fietser moet je altijd vaste of losse verlichting gebruiken in alle omstandigheden waarin je minder dan 200 meter ver kan zien (donker, mist, felle regen of sneeuw-
Eigenaar
val). Een veilige fietser is altijd voorbereid op zo’n situatie en heeft een fiets met een goedwerkende verlichting of heeft altijd losse verlichting bij!
naam
Controle fietsverlichting:
voornaam
de fiets heeft een goed functionerend wit of geel licht vooraan en de fietser
adres
is in het bezit van een wit/geel licht de fiets heeft een goed functionerend rood licht achteraan en de fietser is in het bezit van een rood licht
tel
Type fiets
Verplichte uitrusting van de gewone fiets
Gewone fiets Alle-terrein-fiets (met/zonder spatborden)
Controle fiets:
Racefiets (met/zonder spatborden)
doeltreffende rem vooraan
Fiets met kleine wieldiameter
doeltreffende rem achteraan
merk
een goed functionerende bel
kleur
een witte reflector vooraan een rode reflector achteraan
registratienr.
ja
nee
fietsslot
ja
nee
speciale
een witte reflecterende strook aan weerszijden van elke band en/of minstens
kenmerken
twee gele of oranje dubbelzijdige reflectoren per wiel gele of oranje reflectoren aan weerszijden van elk pedaal
Aangekruist vakje betekent niet in orde met de wettelijke verplichtingen en dringend herstellen. FIETSBOEKJE //
8
9
Deel 2 fietsbehendigheid
Alvorens de kinderen zich op straat begeven, is een fietsbehendigheidstraining noodzakelijk. Daarom is het belangrijk dat de verschillende proeven van het fietsbehendigheidsparcours uitgevoerd worden. FIETSBOEKJE //
Elke proef staat op 10 punten. Er kunnen punten afgetrokken worden naargelang het aantal fouten dat de leerling
Proef 1: Smalle doorgang
maakt. Dit gebeurt dan door middel van strafpunten.
De leerling rijdt tussen twee evenwijdige rijen kegels.
Na afloop wordt de fietsvaardigheid van de leerling gequoteerd met een totale eind-
Vaardigheid: Evenwicht houden in smalle doorgang
score.
Aandachtspunten bij deze proef: Met 1 wiel buiten de baan komen
-5
Met twee wielen buiten de baan komen
-10
1 2
Proef 2: Lage doorgang De leerling rijdt onder de lage doorgang, zonder de constructie te raken. Vaardigheid: Stuurcontrole en coördinatie.
Aandachtspunten bij deze proef: De constructie raken
-5
Niet onder de doorgang rijden
-10
Proef 3: Acht
3
De leerling neemt een hoepel aan en rijdt tussen de blokjes het cijfer acht. In de tweede cirkel hangt hij de hoepel over een stok. Vaardigheid: Bochten kunnen fietsen met 1 hand aan het stuur.
4
Aandachtspunten bij deze proef:
6 5
Blokje omverrijden (elk blokje telt)
-2
Buiten de baan voorbij een blokje rijden
-3
Hoepel niet aannemen of laten vallen
-10
Hoepel niet over de stok hangen
-2
7
Proef 4: Slalom De leerling rijdt in slalom tussen de palen door. Vaardigheid: Fiets beheersen bij het maken van een bocht. 9 8
FIETSBOEKJE //
12
Aandachtspunten bij deze proef: Slalompaaltje omverrijden of omverwerpen
-3
Slalompoort overslaan
-4 13
Proef 5: Strookwisselen
Proef 9: Remproef
Terwijl de leerling tussen de blokjes rijdt, kijkt hij achterom naar de afgebeelde cijfers
De leerling vertraagt en remt zodanig dat hij tot stilstand komt binnen de afgebakende
en verwoordt hij deze.
rechthoek, zonder de stang vooraan te raken.
Vaardigheid: Evenwicht houden bij het veranderen van rijstrook en achteruitkijken.
Vaardigheid: Fiets onder controle hebben als je remt.
Aandachtspunten bij deze proef:
Aandachtspunten bij deze proef:
Buiten de baan komen
-10
De grensstang vooraan afrijden
-10
Een verkeerd of geen getal noemen:
-5
Een zijlijn overschrijden
-5
Niet stoppen in het afremvak
-5
Geen voet aan de grond zetten in remzone
-3
Proef 6: Schuine plank De leerling rijdt, in lengterichting met beide wielen over de afgeschuinde plank. Vaardigheid: Evenwicht houden op een berm.
Aandachtspunten bij deze proef:
Proef 10: Tijd Tot slot speelt de factor tijd bij de fietsvaardigheid een rol.
Met één wiel van de plank rijden
-5
Aandachtspunten bij deze proef:
Met twee wielen van de plank rijden
-10
Leerlingen die het parcours in minder dan 2 minuten afleggen Leerlingen die tussen de 2 en 3 minuten nodig hebben om het parcours af te leggen
Proef 7: De wipplank
Doen de leerlingen er langer dan 3 minuten over om
De leerling rijdt over de wipplank. Vaardigheid: Evenwicht behouden bij een onverwachte omstandigheid.
het parcours af te leggen
Aandachtspunten bij deze proef: Evenwicht niet houden en vallen
-10
Naast de wip rijden
-10
Niet helemaal over de wip rijden
-10
Proef 8: De helling De leerling rijdt over de helling. Vaardigheid: Fiets beheersen.
Aandachtspunten bij deze proef: Evenwicht niet houden en vallen
-10
Naast de helling rijden
-10
Niet helemaal over de helling rijden
-10
FIETSBOEKJE //
14
15
10/10 5/10 0/10
Deel 3 Verkeerseducatieve routes Per proef worden de belangrijkste criteria opgesomd. Deze proeven, gebaseerd op dagelijkse verkeerssituaties, zijn belangrijke aandachtspunten voor de leerlingen wanneer zij op de openbare weg ‘fietsen’. FIETSBOEKJE //
Proef 1: Een stilstaand voertuig voorbijrijden
Nazareth: Steinstraat
De eerste proef is een stilstaand voertuig voorbijrijden. Op vele plaatsen staan auto’s op straat geparkeerd, vandaar het belang van deze proef. Indien er op geregelde afstand verscheidene auto’s geparkeerd staan, slalom je niet tussen de auto’s, maar rijd je in één rechte lijn de auto’s voorbij.
ok
ok
niet ok
Kijkt om: nadert er verkeer?
niet ok
Kijkt in auto, klaar om te remmen en houdt voldoende afstand, zeker als er iemand in zit. De portieren zouden immers kunnen openzwaaien.
Eke: N. Schoorensstraat
FIETSBOEKJE //
18
19
Proef 2: Rechts een weg inslaan
Nazareth: Oudenaardseheerweg - Drapstraat
De tweede proef is rechts een weg inslaan. Volgende factoren zijn bij deze proef van belang:
ok
niet ok
Steekt rechterarm uit.
ok
niet ok
Maakt een korte bocht naar rechts.
Opgelet: misschien zijn er voetgangers die willen oversteken, zij hebben dan voorrang want rechtdoorgaand verkeer heeft voorrang.
Eke: Stationsstraat/de Lichterveldestraat
FIETSBOEKJE //
20
21
Proef 3: Afslaan aan/oversteken van een voorrangsweg
Nazareth: Steinstraat / Groenstraat
De derde proef is afslaan naar / oversteken van een voorrangsweg. Er wordt vooral gewezen op de aanwezigheid van het stopbord. Ook fietsers zijn verplicht te stoppen voor de stopstreep. Volgende factoren zijn bij deze proef van belang:
ok
niet ok
Stopt voor de streep en zet één of beide voeten op de grond.
ok
niet ok
Kijkt naar links en naar rechts of er verkeer nadert.
Eke: de Lichterveldestraat/Noel Schoorensstraat
FIETSBOEKJE //
22
23
Proef 4: Een zijstraat kruisen
Nazareth: Warandestraat / Beenstraat
Bij proef 4 moet je een zijstraat kruisen. Volgende items zijn aandachtspunten bij deze proef:
ok
niet ok
Kijkt naar de zijweg en leeft de voorrangsregels die op dat kruispunt van toepassing zijn, na.
ok
niet ok
Fietst de zijstraat voorbij zonder van zijn lijn af te wijken.
Eke: Zagmanstraat/Nederbosstraat
FIETSBOEKJE //
24
25
Proef 5: Links afslaan op een rustig kruispunt
Nazareth: Warandestraat / G. De Grootelaan
Bij deze proef moet je links afslaan op een rustig kruispunt. Volgende factoren zijn van belang bij deze proef:
ok
niet ok
Kijkt om naar links om zich ervan te vergewissen dat er langs achter geen verkeer nadert en steekt linkerarm uit.
ok
niet ok
Kijkt op het kruispunt links en rechts en verleent voorrang aan de tegenliggers.
Eke: Zagmanstraat/Bosstraat
FIETSBOEKJE //
26
27
Proef 6: Links afslaan op een druk kruispunt
Nazareth: Dorp / Drapstraat
Bij proef 6 moet je links afslaan op een druk kruispunt. Volgende factoren zijn belangrijk bij deze proef:
ok
niet ok
Kijkt aan het kruispunt links en rechts en leeft de voorrangsregels na.
ok
niet ok
Neemt de buitenkant van de bocht.
Eke: Bosstraat/Stationsstraat
FIETSBOEKJE //
28
29
Proef 7: Een rotonde oprijden
Nazareth: Dorp / ’s Gravenstraat
Doordat er overal in Vlaanderen steeds meer rotondes worden aangelegd, vonden wij het opportuun om dit als proef op te nemen in het fietsexamen. Volgende factoren zijn hierbijvan belang:
ok
niet ok
Verleent voorrang aan de bestuurders die zich reeds op de rotonde bevinden.
ok
niet ok
Steekt rechterarm uit bij het verlaten van de rotonde.
Eke: Biesten
FIETSBOEKJE //
30
31
Proef 8: Oversteken bij een verkeerslicht
Nazareth: Bekken / Steinstraat
Op veel kruispunten is een fietsopstelstrook voorzien. Volgende factoren zijn belangrijk:
ok
niet ok
Wacht op de fietsopstelstrook bij rood licht.
ok
niet ok
Neemt de juiste plaats in op de weg.
Eke: Kouter
Voorbeeldsituatie Eke N60
FIETSBOEKJE //
32
33
Deel 4 kaartjes
In dit deel staan de routes op kaart weergegeven per deelgemeente. FIETSBOEKJE //
Nazareth Veilig leren fietsen in Nazareth en Eke
NAZARETH
1 Bekke
Nieuwstraat
n
7
8
3
Groenstraat
2
6 traat
Draps
f
ree
nd
de
Lin
5 aat
destr
n Wara
‘S Gravenstra at
4
Ste
en
we
gD
ein
ze
FIETSBOEKJE //
36
37
Eke Veilig leren fietsen in Nazareth en Eke
5 Za t
aa
str
an
m
ge
4
t
aa
str
s Bo
Ste
enw
eg
6
7
2
Bies ten
1
8
FIETSBOEKJE //
38
t
raa
dst
Zan
3
39
naam:
leerjaar:
nr:
Verantwoordelijke uitgever: Tom Dhollander, Voetgangersbeweging vzw, Kasteelstraat 26c, 2570 Duffel
dit boekje is van:
