Veelgestelde vragen over de brandweer en de bezuinigingen Moet alleen de brandweer bezuinigen? Nee, de gemeente Amsterdam moet dit jaar €83 miljoen bezuinigen en dit loopt op tot een bezuiniging van € 208 miljoen structureel in 2014. Dit is een forse opgave waar alle gemeentelijke diensten aan bij moeten dragen. De brandweer heeft de opdracht in 2013 €1 miljoen en in 2014 € 2,75 miljoen structureel te bezuinigen. Welke bezuinigingsmaatregelen heeft de brandweer voorgesteld? Het pakket aan bezuinigingsmaatregelen dat is voorgesteld aan de gemeente bestaat uit de volgende punten;
Het schrappen van bezetting op voertuigen (opstelplaatsen) die boven de landelijke norm uitgaan. Het gaat hierbij om de chauffeur van de Officier van Dienst en het anders en efficiënter organiseren van de bezetting van het ademluchtvoertuig en containervoertuigen. Deze maatregel bespaart zeven opstelplaatsen op het aantal brandweermensen dat dagelijks paraat staat.
Het samenvoegen van de kazernes in Amsterdam Zuidoost. Hiermee worden zes opstelplaatsen op het aantal brandweermensen dat dagelijks paraat staat bespaard.
Het afschaffen van de ‘zevende man'. In de binnenring van Amsterdam worden blusvoertuigen bezet met zeven personen. De landelijke norm hiervoor is zes. Hiermee worden zes opstelplaatsen op het aantal brandweermensen dat dagelijks paraat staat bespaard. Om hoeveel geld gaat het per maatregel? De brandweer heeft een structureel te kort van € 0,75 miljoen, daarbij komt de taakstelling van de gemeente van € 2,75 miljoen. De maatregelen leveren het volgende op:
schrappen 7e man: €1,5 miljoen RUAN: €1,8 miljoen Schrappen opstelplaatsen A-wagen, C-wagen en containers: € 1,6 miljoen Investering anders opleiden en Brandveilig Leven: €1 miljoen Zijn dit ook de maatregelen die getroffen moeten worden? Het is een voorstel aan de burgemeester. In juli neemt de gemeenteraad een besluit over de bezuinigingen. Dan is duidelijk welke maatregelen we daadwerkelijk moeten nemen. Waarom zijn deze maatregelen voorgesteld? Er is heel breed gekeken naar ingrepen die in de repressie mogelijk zijn. Een belangrijk aspect hierbij was het onderzoeken van de risico's die elke maatregel met zich mee brengt. Het uiteindelijke voorstel aan de burgemeester bevat de maatregelen die, naar de opvatting van de commandant, het minste risico's opleveren voor de eigen mensen en de samenleving. Moet er echt ingegrepen worden in de repressie? Ja. De afgelopen jaren heeft de brandweer al veel gesneden in de ondersteunende afdelingen. Daardoor ontkomen we nu niet aan maatregelen in de repressie.
Leiden de bezuinigingen tot gedwongen ontslagen? Er vallen geen ontslagen, maar er verdwijnen wel arbeidsplaatsen. Het gaat uiteindelijk om 95 arbeidsplaatsen, 18%, in de repressie (mensen die uitrijden bij brand en andere incidenten) en 25 arbeidsplaatsen, 8%, bij de niet repressieve diensten waaronder staffuncties. Alle arbeidsplaatsen verdwijnen via natuurlijk verloop. Als er geen gedwongen ontslagen vallen, welke besparing levert het afschaffen van de zevende man dan op? Via natuurlijk verloop levert dit 30fte op. Waarom is er voor gekozen om de kazernes Rudolf en Anton in Zuidoost samen te voegen en niet andere kazernes?
Met de samenvoeging van twee brandweerkazernes wordt bedoeld dat er twee kazernes zullen worden gesloten, en één nieuwe kazerne op een gunstige locatie wordt gebouwd, die beide verzorgingsgebieden kan dekken. Er zal op die kazerne een normale kazernebezetting beschikbaar zijn. Deze is kleiner dan die van de huidige kazernes samen.
De nieuwe kazerne zal op een andere locatie worden gebouwd dan het Remmerdenplein of de Daalwijkdreef. De norm voor woningen in Zuidoost is 8 minuten, en voor kantoren en andere gebouwen 10 minuten of langer. Alleen in de oude binnenstad, met oude etagewoningen en oude portiekwoningen, is de norm nog 5 minuten. Deze norm hangt samen met de mate waarin preventieve voorzieningen zijn aangebracht om branduitbreiding te voorkomen. De aanrijtijden in Zuidoost blijven ook na de samenvoeging van de twee kazernes binnen de norm, ook al worden deze in bepaalde delen iets langer. Overigens wordt niet alleen door de kazernes Remmerdenplein en Daalwijkdreef naar Zuidoost uitgerukt, maar ook door de omliggende andere kazernes aan de Ringdijk, Amstelveen, Duivendrecht, Ouder- Amstel en Driemond. Dit is ook de reden dat de kazernes zonder grote consequenties kunnen worden samengevoegd: er zijn in het zuidoostelijk deel van Amsterdam relatief veel collega-kazernes van Brandweer Amsterdam-Amstelland die snel in Zuidoost kunnen zijn. Wat betekenen de bezuinigingen voor de veiligheid van de Amsterdammers? Er zijn voorwaarden in de plannen opgenomen. Het is van essentieel belang dat we de gelegenheid krijgen om eerst iedereen op te leiden als we op een andere manier moeten gaan werken en maatregelen kunnen nemen om de brandveiligheid in wijken op het juiste niveau te brengen. Alleen dan kunnen we de veiligheid voor de burger, en voor onszelf blijven waarborgen. Wanneer het bestuur daarmee instemt, is het verantwoord om de maatregelen te treffen en blijft de veiligheid op eenzelfde niveau. Let wel, het is een voorstel van de brandweer aan de burgemeester. De exacte invulling van onze bezuinigingen wordt pas duidelijk na het besluit van de raad. Brandveiligheid in de wijken: uit onderzoek weten we dat de brandweer in principe heel vaak te laat komt. We veroorzaken de brand niet, ontdekken de brand niet en melden de brand niet. Tegen de tijd dat wij komen is daardoor de kans op overlevendenerg laag. Door mensen bewust te maken van de risico's (dus eerst investeren) zodat zij maatregelen nemen zakt het aantal branden en slachtoffers door brand. In Engeland en de VS loopt de brandweer voor en zijn het aantal branden en slachtoffers door brand door deze voorlichting spectaculair gedaald. Wij willen ons ook richten op die huishoudens die meer risico hebben op brand. Door het geven van voorlichting en het bieden van oplossingen.
Wat betekenen de bezuinigingen voor de veiligheid van het brandweerpersoneel? Door het schrappen van de zevende man moet de brandweer anders gaan optreden. Hier moet iedereen eerst voor worden opgeleid en geoefend. Dat vergt een investering, die nodig is om de maatregelen door te voeren zonder dat de veiligheid van brandweermensen in gevaar komt. Het is van essentieel belang dat we de gelegenheid krijgen om eerst iedereen op te leiden als we op een andere manier moeten gaan werken en maatregelen kunnen nemen om de brandveiligheid in wijken op het juiste niveau te brengen. Er komt binnenkort een nieuwe commandant, verandert alles dan weer? Dit is een opdracht van de gemeente aan de brandweer die de nieuwe commandant als een van de opdrachten meekrijgt. De brandweer doet toch ook hulpverlening, bijvoorbeeld AED. Hoe gaat het daar straks mee? AED is geen wettelijke taak van de brandweer. De normen voor de opkomsttijden zijn geheel gebaseerd op het brandrisico. Voor hulpverleningen gold voorheen een opkomsttijd van 15 minuten. Deze is nu uit de het Besluit Veiligheidsregio's verdwenen, maar wordt gezien de opkomstnormen voor brand altijd gehaald. Het is bekend dat voor een hartstilstand het effect van snelle hulp groot is. Tegenwoordig beschikt daarom ook de politie over de AED, en zijn AED's op vele lokaties beschikbaar (winkelcentra, kantoren ed). Verder zijn er burgerinitiatieven. Deze burgerinitiatieven zullen de komende jaren worden gestimuleerd, omdat deze een nog grotere winst zullen opleveren. Hebben de bezuinigingsmaatregelen invloed op het functioneren van de brandweer bij rampen? De voorgestelde maatregelen hebben geen invloed op grote incidenten. Bij dit soort scenario's komt sowieso veel materieel ter plaatse. Vanuit de regio en omliggende regio's worden hulptroepen aangetrokken. Hoe staat Brandweer Amsterdam-Amstelland wat betreft personeel, financiën en organisatie ten opzichte van de andere G4 gemeenten? Het overheadpercentage van Brandweer Amsterdam-Amstelland is 14,8%. Dit percentage betreft het aantal ondersteunende medewerkers ten opzichte van het totale personeelsbestand. In opdracht van BAA heeft ACAM een onderzoek uitgevoerd om het overheadpercentage per ultimo 2010 vast te stellen. Hierover heeft ACAM begin mei 2011 gerapporteerd. In het rapport is tevens een vergelijking opgenomen met een eerdere meting uit 2004 waaruit blijkt dat het overheadpercentage in deze periode licht is gedaald met 0,5% (2010: 14,8%, 2004: 15,3%). ACAM hanteert dezelfde definities als Berenschot in haar Benchmarks toepast. De uitkomsten kunnen dan ook goed worden vergeleken met andere organisaties. Het overheadpercentage van BAA ligt sterk onder het gemiddelde. Dit kan worden verklaard door het uitvoerende karakter van de organisatie. Ten opzichte van andere brandweerkorpsen heeft BAA een relatief laag overheadpercentage. Het landelijk gemiddelde van de sector brandweer ligt namelijk op 23,3%. BAA is voornemens een vervolgonderzoek in te stellen met de andere G4 gemeenten. Hoeveel kazernes heeft Amsterdam? 12 beroepskazernes en 2 vrijwillige posten in Amsterdam. De regio Amsterdam-Amstelland heeft in totaal 20 kazernes.
Hoeveel worden dat er? 11 beroepskazernes en 2 vrijwillige posten in Amsterdam. Hoeveel mensen werken er nu bij Brandweer Amsterdam Amstelland? In percentages: bij staf en management werkt 14,8% van al de medewerkers van de Brandweer Amsterdam-Amstelland. De overige medewerkers doen aan proactie, preventie en preparatie en de overige wettelijke taken (8%) en repressie (77%). Hoe zit de 24 uur dienst in elkaar? De 24-uurdienst betekent dat brandweermensen in een week 2x 24 uur aanwezig zijn op de kazerne. Binnen die 48 uur gelden 16 echte werkuren (08.00-16.00) en 32 uur betaalde wacht/slaapuren. Als de dienst in het weekend valt hoeft slechts 2 uur per dag gewerkt te worden. Hoeveel dagen per jaar werken brandweermensen? Door de 24-uurdienst en de verlofregeling zijn brandweermensen 91 dagen per jaar beschikbaar voor de organisatie: 104 beschikbare werkdagen (52 weken x 48 uur per week : 24) - 13 verlofdagen= 91 werkdagen. Van die 91 werkdagen moet vervolgens nog een aantal werkdagen worden omgezet in dagdiensten voor oefenen. Uiteindelijk zijn brandweermensen op dit moment dus minder dan 90 dagen daadwerkelijk aanwezig op kazernes. Waarom is de functie van brandweerman bezwarend? Bezwarendheid komt voort uit een hoge (werk)belasting door:
het frequent draaien van piket of het werken in roosterdiensten en deelname aan bepaalde soorten werkzaamheden in de uitruk met als gevolg een verhoogde kans op gezondheidsklachten. Bezwarendheid bestaat dus uit 3 elementen en het verrichten van 24-uursdienst speelt zeker een rol. Hoe vaak rukken brandweermensen per 24-uurdienst uit? In Amsterdam waren in 2010 gemiddeld per kazerne iets minder dan 3 uitrukken per dag. Het beeld per kazerne en per soort uitruk (brand, hulpverlening, duiken enz.) verschilt sterk. Er zijn kazernes die gemiddeld 5 a 6 keer per dag uitrukken (centrum Amsterdam) maar ook die slechts 1 keer per dag uitrukken (randgebieden).
2010 Anton
Prio 1
Prio 2
Prio 3
Totaal
638
233
110
981
Dirk
967
340
87
1394
Hendrik
1172
385
103
1660
Ijsbrand
425
130
24
579
Landelijk Noord (vrijwillige
37
27
2
66
33
21
3
57
kazerne) Maxima - Driemond (vrijwillige kazerne)
Nico
740
232
70
1042
Osdorp
805
288
94
1187
Pieter
782
249
88
1119
Teunis
705
171
44
920
Rudolf
312
82
41
435
Victor
531
216
60
807
Willem
912
264
59
1235
Zebra
386
148
56
590
Amsterdam
8445
2786
841
12072
Aalsmeer
159
59
10
228
Amstelveen
957
300
113
1370
Diemen
239
74
25
338
Duivendrecht
123
21
5
149
Ouderkerk
83
28
2
113
Ouder-Amstel
206
49
7
262
Uithoorn
149
40
14
203
Prioriteit 1 (dringende taak): Een uitruk waarvan de centralist van de alarmcentrale vindt dat er sprake is van een dringende taak. De uitrukkende voertuigen hebben toestemming van de alarmcentrale om zich als voorrangsvoertuig door het verkeer te begeven. Prioriteit 2 (noodzaak om ter plaatse te komen): Een uitruk zonder dringende taak, maar met een noodzaak om ter plaatse te komen waarbij gebruik gemaakt mag worden van de vrijstelling. Prioriteit 3 (overige uitrukken): Alle overige uitrukken. Hoe heeft de gemeentelijke bijdrage aan de lokale brandweerzorg zich ontwikkeld? De onderstaande grafiek geeft inzicht in de ontwikkeling van de gemeentelijke bijdrage voor de lokale brandweerzorg in Amsterdam per inwoner. De berekening is gebaseerd op de toegekende gemeentelijke bijdrage in de brandweerbegroting. De totale gemeentelijke bijdrage is vanaf 2003 met circa 27% gestegen. De toename van het repressieve personeel als gevolg van de invoering van het arbeidstijdenbesluit (ATB) in 2007 is een belangrijke oorzaak van de kostenstijging. De FLO gerelateerde kosten zijn als gevolg van de reguliere instroom en landelijke afspraken (overgangsregeling) stapsgewijs toegenomen van € 6,4 miljoen in 2003 naar € 10,8 miljoen in 2011. Door de afschaffing van het functioneel leeftijdontslag (FLO) zullen deze kosten op termijn dalen. Tot en met 2007 was de brandweer een gemeentelijke dienst. Daarna is de brandweer geregionaliseerd en onderdeel geworden van de Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland. De deelnemende gemeenten betalen in beginsel een constante bijdrage voor de brandweerzorg. Vanaf 2008 is de lokale bijdrage van gemeente Amsterdam dan ook gestabiliseerd. Is er verschil tussen taken en bevoegdheden van beroeps en taken en bevoegdheden van vrijwilligers? Er is wettelijk geen verschil tussen taken en bevoegdheden van beroepsbrandweerlieden en vrijwillige brandweerlieden. Beide soorten medewerkers worden ook gelijkwaardig opgeleid en geoefend voor hun
takenpakketten. Wel is (in tijdsbesteding) sprake van een grens aan takenpakketten die door vrijwilligers kunnen worden uitgevoerd. Voor ieder (soms zeer specialistisch) takenpakket geldt een oefennorm. Hoe meer takenpakketten, hoe hoger de oefennorm. Gelet op het feit dat vrijwilligers hun functie uitoefenen naast hun hoofdfunctie is er daarom (in tijdsbesteding) een grens aan het toekennen van takenpakketten. Is er verschil tussen de rechtspositie van het beroepspersoneel en het vrijwillig personeel? Ja, er is een verschil tussen de rechtspositie van beide soorten medewerkers met betrekking tot de FLO. Vrijwilligers kunnen doorwerken tot hun 65ste jaar, mits goedgekeurd. Beroeps hebben vanaf 55 jaar een overgangsrecht. Voor de beroeps- als de vrijwilligers gelden voor het overige dezelfde arbeidsvoorwaarden:
m.b.t. de bijzondere aanstellingseisen, keuringen, opleidingen, norm piketvergoeding m.b.t. rechten en plichten voor integriteit, alsmede gelijke behandeling bij plichtsverzuim en straffen
beide groepen hebben een ongevallenverzekering Kan een vrijwilliger evenveel verdienen als een beroeps? Vrijwilligers ontvangen een vergoeding per "gewerkt" uur, hieronder vallen niet alleen uren voor uitrukken maar ook bv oefenen&opleiden. Vrijwilligers verrichten het brandweervak in het algemeen naast een regulier dienstverband. In de praktijk is het onmogelijk voor vrijwilligers om dusdanig veel te werken naast hun normale baan dat het inkomen gelijk is aan dat van een beroeps. Daarnaast zijn er simpelweg onvoldoende taken en uitrukken op kazernes om de uren van een beroeps te benaderen.
