Veelgestelde vragen over CE-markering in de gevelbouw

bezoekadres Einsteinbaan 1 3439 NJ Nieuwegein postadres Postbus 1496 3430 BL Nieuwegein

Veelgestelde vragen over CE-markering Vliesgevels

Tel. (030) 605 36 44 Fax (030) 605 32 60 www.kenniscentrumgevelbouw.nl

Veelgestelde vragen over CE-markering in de gevelbouw

Auteur: Ir. Olaf T.H. van Panhuys Manager Kennis Centrum Gevelbouw Versie: 1.1 19 januari 2006

Versie 1.1 – 19 januari 2006

Pagina 1 van 18

Bank ING 67 16 60 519 KvK nummer 30173733 BTW nummer 812247942B01





Inhoudsopgave: 1 CE-Markering:................................................................................................................................................................. 3 1-1) Waarom CE-markering? .......................................................................................................................................... 3 1-2) Wat is CE-markering? .............................................................................................................................................. 3 1-3) Wat betekent het CE-logo? ....................................................................................................................................... 3 1-4) Welke eisen stelt CE-markering?.............................................................................................................................. 3 1-5) Wat zijn de zes aspecten van de Europese Richtlijnen Bouwproducten? ................................................................. 4 1-6) Wanneer moet CE-markering worden gevoerd? ...................................................................................................... 4 1-7) Is CE-markering verplicht? ...................................................................................................................................... 4 1-8) Voor welke landen geldt de verplichting voor CE-markering? ................................................................................ 4 1-9) Hoe wordt CE-markering verkregen? ...................................................................................................................... 4 1-10) Welke zekerheid wordt er gegeven dat het product ook aan CE-markering voldoet? ............................................ 5 1-11) Welke mate van controlesystemen zijn mogelijk bij CE-markering?...................................................................... 5 1-12) Wat zijn de verschillen tussen de verschillende controlesystemen? ....................................................................... 5 1-13) CE-markering, Resumerend: .................................................................................................................................. 5 2 CE-markering in de Gevelbouw ..................................................................................................................................... 6 2-1) Welke CE-relevante normen voor de gevelindustrie bestaan er al?......................................................................... 6 2-2) Welke CE-relevante normen voor de gevelindustrie komen er aan?........................................................................ 7 2-3) Bij het NEN kan ik alleen de normen verkrijgen als NEN-EN XXXX. Wat is het verschil? ..................................... 7 2-4) Wat is de definitie van vliesgevel volgens EN-13820? ............................................................................................. 7 2-5) Hoe werkt CE-markering van vliesgevels................................................................................................................. 8 2-6) Een voorbeeld van de declaratie van eigenschappen van een bepaald gevelelement? ............................................ 8 2-7) Waar kunnen CE-gegevens worden gevonden m.b.t. wettelijke Europese regelgeving?.......................................... 8 2-8) Wat betekenen de letters NPD? ................................................................................................................................ 8 2-9) Voor welke eigenschappen moeten waardes worden gedeclareerd?........................................................................ 9 2-10) Wanneer gaat CE-markering van vliesgevels in?................................................................................................... 9 2-11) Wat gebeurt er als men toch een vliesgevel levert zonder CE-markering? ............................................................ 9 2-12) Wat gebeurt er als een product nog moet ontworpen, terwijl de offerte al gemaakt is? ........................................ 9 2-13) In de VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen® staan strengere normen dan CE. Mag dat? ...................................... 9 3 Initiële Type Test (ITT). ................................................................................................................................................ 10 3-1) Moet ik voor de Initiële Type Test (ITT) altijd een Notified Body inschakelen? .................................................... 10 3-2) Voor welke zaken moet een Notified Body worden ingeschakeld bij de ITT? ........................................................ 10 3-3) Waar kan ik een lijst met Notified Bodies vinden? ................................................................................................. 11 3-4) Nu heb ik een gevel die iets afwijkt van de gevel zoals bij de ITT getest. Wat nu? ................................................ 11 3-5) Wie verzorgt er normaliter de Initiële Type Test? .................................................................................................. 11 3-6) Vele testen zijn uitgevoerd onder het oude regiem. Moet alles nu opnieuw worden getest? .................................. 11 3-7) Wie is er verantwoordelijk voor de prestaties van het gevelelement? .................................................................... 11 3-8) Voor welke eigenschappen definieert de product standaard iets? ......................................................................... 12 3-9) Wat is de geldigheidstermijn van een Initiële Type Test ?...................................................................................... 12 3-10) Wat moet de Gevelbouwer regelen voor CE-markering?..................................................................................... 12 4 CE-documenten.............................................................................................................................................................. 13 4-1) Hoe ziet een CE-document er uit? .......................................................................................................................... 13 4-2) Aan wie moet het CE-document dan worden afgeven? .......................................................................................... 13 4-3) Welke prestaties moeten er in Nl min. worden gedeclareerd en wat zijn de min. waarden?.................................. 14 4-4) Verschillende gevels in één gebouw, meerdere CE-documenten?.......................................................................... 14 4-5) Alleen de vakvullingen van een gevel zijn verschillend, meerdere CE-documenten? ............................................ 14 4-6) Van de gegevens die ik van de systeemleverancier krijg ontbreken de U-waardes. Wat nu?................................. 15 4-7) Wat is een Conformiteitsverklaring ........................................................................................................................ 15 4-8) Welke zaken dienen in een Conformiteitsverklaring te worden vermeld? .............................................................. 16 4-9) Hoe ziet een voorbeeld kwaliteitsverklaring eruit? ................................................................................................ 16 5 Interne Kwaliteits bewaking (IKB) .............................................................................................................................. 17 5-1) Hoe moet het systeem van IKB eruit zien? ............................................................................................................. 17 5-2) Moet het IKB systeem door een externe partij worden gecontroleerd?.................................................................. 17 5-3) Hoe lang moeten IKB documenten bewaard worden? ........................................................................................... 17 6 Termen en begrippen uit de Richtlijn Bouwproducten:............................................................................................. 18


Pagina 2 van 18





1 CE-Markering: 1-1) Waarom CE-markering? • Voorkomen handelsbelemmeringen; • Eén Europese markt zonder binnengrenzen; • Veilige en gezonde bouwwerken voor de gebruiker; • Maar: verantwoordelijkheid lidstaten; • Lidstaten leggen ieder eigen maatlat in regelgeving; • Opstellen Europese bepalings-, testen classificatiemethoden voor producteigenschappen van bouwproducten. Deze eigenschappen worden bij CE-markering weergegeven. 1-2) Wat is CE-markering?

CE-markering wordt aangegeven middels het CE-logo. Dit logo is officieel het symbool van CEmarkering. CE-markering heeft in de gehele Europese Unie dezelfde betekenis. Officieel staan de letters niet voor een afkorting, maar Conformité Européenne wordt algemeen wel als afkorting gebruikt. 1-3) Wat betekent het CE-logo? Het CE-logo, aangebracht op een product en/of de bijbehorende documenten, toont zijn conformiteit (overeenstemming) aan met het geharmoniseerde deel van een Europese norm (EN) of Europese toelating (ETA). Hierdoor mag het product in de gehele Europese Unie worden verhandeld. (Dit is niet hetzelfde als te mogen worden toegepast!!!!) 1-4) Welke eisen stelt CE-markering? CE-markering stelt in principe geen eisen, maar stelt prestaties vast van een product. Afhankelijk van het land of soort product kunnen er wel minimum prestaties worden vereist. Een voorbeeld hiervan zijn elektrische apparaten waarbij in alle laden van de EU geldt dat men geen elektrische schok mag krijgen als dit apparaat wordt aangeraakt zoals bij een koffiezetter. Maar CE markering zegt niet of de koffie wel of niet lekker smaakt. In het domein van de bouwmaterialen, verwijst de CE-markering naar de conformiteit (overeenstemming) van het materiaal aan de relevante Europese specificaties. Dit wil zeggen dat het gemonteerde CE-gemarkeerde product (middels het CE-logo), mits correct gebruikt en onderhouden, voldoet aan de zes voornaamste aspecten van de Europese Richtlijnen betreffende Bouwproducten


Pagina 3 van 18





1-5) Wat zijn de zes aspecten van de Europese Richtlijnen Bouwproducten? • Constructieve veiligheid (& duurzaamheid) • Brandveiligheid o Gedrag bij brand (reaction to fire) o Brandweerstand (resistance to fire) • Gezondheid, hygiëne en milieu • Gebruiksveiligheid • Geluidsaspecten • Energiezuinigheid (thermische isolatie) Deze zes aspecten zijn door de normcommissie vertaald naar aspecten van de gevelbouw en staan bijvoorbeeld voor vliesgevels in de norm EN 13830: Vliesgevels –Productnorm 1-6) Wanneer moet CE-markering worden gevoerd? CE-markering en een conformiteitsverklaring kan alleen worden afgegeven wanneer er een geharmoniseerde norm bestaat. Producten die refereren naar een Europese geharmoniseerde norm (EN XXXX) volgen de procedure CEN. Voorbeeld: Ramen, deuren en puien en is per 1 december 2005 verplicht voor vliesgevels Producten die refereren naar een ETA(G )(ETAG XXXX) volgen de EOTA procedure. Voorbeeld: SSGS (Structural Sealant Glazing System). Een ETA European Technical Approval wordt geschreven aan de hand van een ETAG European Technical Approval Guideline. 1-7) Is CE-markering verplicht? Ja. CE-markering is na afloop van de coëxistentie periode verplicht. De verplichting gaat ca. 2 jaar (afhankelijk van de norm) na de publicatie van de geharmoniseerde norm of het ETA referentiedocument in. Op dat moment dienen de tegenstrijdige nationale documenten te worden ingetrokken. Dit geldt voor alle landen van de EU 1-8) Voor welke landen geldt de verplichting voor CE-markering? Deze verplichting geldt als de producten in landen van de Europese Unie (en Europese ruimte: dus inclusief Noorwegen en IJsland, etc.) worden verhandeld. 1-9) Hoe wordt CE-markering verkregen? Voor beide soorten CE-markering (via CEN of via EOTA) is CE-markering van een product verbonden aan een door de producent getekende conformiteitsverklaring, of door haar vertegenwoordiger in de EU. Deze laatste eis is ervoor gekomen om juridische grip te hebben op fabrikanten die vanbuiten de Europese Unie producten op de Europese markt brengen.


Pagina 4 van 18





1-10) Welke zekerheid wordt er gegeven dat het product ook aan CE-markering voldoet? De mate van zekerheid dat een bepaald product de opgegeven prestaties daadwerkelijk haalt verschilt van product tot product en is zelfs afhankelijk van de genoemde eigenschappen. Indien het om “echte” veiligheid gaat zoals bij brand of stabiliteit, dan dient hier altijd een externe controle plaats te vinden. Anders is een Fabrikant Eigen Verklaring (FEV) voldoende. 1-11) Welke mate van controlesystemen zijn mogelijk bij CE-markering? Er zijn zes niveaus in controlesystematiek mogelijk: 1. Systeem 1+ : Controle door certificatie-instelling 2. Systeem 1 : Controle door certificatie-instelling 3. Systeem 2+ : Fabrikant Eigen Verklaring 4. Systeem 2 : Fabrikant Eigen Verklaring 5. Systeem 3 : Fabrikant Eigen Verklaring 6. Systeem 4 : Fabrikant Eigen Verklaring Voor ramen, deuren en vliesgevels (behalve m.b.t. brandveiligheid en SSGS) wordt systeem 3 gehanteerd. Voor brandveiligheid en SSGS geldt systeem 1. 1-12) Wat zijn de verschillen tussen de verschillende controlesystemen? In onderstaande tabel zijn duidelijk de verschillen tussen de systemen aangegeven. Systeem of niveau van attestation of conformity (AoC)

Certificaat afgegeven door Notified Body of eigen verklaring van producent

Initiële type test door Notified body of door fabrikant

Test proefmonsters met voorgeschreven testmethode door fabrikant

1 plus

Certificaat

Notified Body

JA

1

Certificaat

Notified Body

Fabrikant Eigen Verklaring Fabrikant Eigen Verklaring Fabrikant Eigen Verklaring

Notified Body

JA

Fabrikant Eigen Verklaring

Fabrikant

JA

2 plus 2 3 4

Onderzoek monsters in de fabriek of op de markt of op de bouwplaats door Notified Body JA

Interne kwaliteitsbewaking (IKB) productieproces door fabrikant.

Toelatingsonderzoek van fabriek en IKB door Notified Body

Continue toezicht op IKB door Notified Body

JA

JA

JA

JA

JA

JA

JA

Fabrikant

JA

JA

JA

JA

Fabrikant

JA

JA

JA

1-13) CE-markering, Resumerend: • Is wettelijk verplicht (o.a. controle door ambtenaren); • Geeft de wezenlijke prestaties van een gevelelement aan conform Europese bepalings-, testen classificatienormen; • Is een verklaring van de fabrikant of importeur dat het product aan bepaalde prestaties voldoet; • Wordt dan ook onder haar eigen verantwoordelijkheid aangebracht; • Is noodzakelijk om een gevelelement in het handelsverkeer te brengen in Nederland en Europa. Versie 1.1 – 19 januari 2006

Pagina 5 van 18

Bank ING 67 16 60 519


KvK nummer 30173733



BTW nummer 812247942B01

2 CE-markering in de Gevelbouw 2-1) Welke CE-relevante normen voor de gevelindustrie bestaan er al? Gepubliceerde normen: Productnorm

Product

Begin overgangsperiode 01/12/2004

Einde overgangsperiode 01/12/2005

EN 13830

Vliesgevels

EN 13241-1

Industriële en commerciële garagedeuren en -poorten

01/05/2004

01/05/2005

EN 179

Hang- en sluitwerk - Sluitingen voor nooduitgangen met een deurkruk of een drukplaat, voor gebruik van vluchtroutes

01/04/2002

01/04/2003

EN 1125

Hang- en sluitwerk - Panieksluitingen voor vluchtdeuren met een horizontale bedieningsstang

01/04/2002

01/04/2003

EN 1154

Hang- en sluitwerk - Deurdrangers

01/10/2003

01/10/2004

EN 1155

Hang- en sluitwerk - Elektrische open-standhouders voor draaideuren Hang- en sluitwerk - Klepscharnieren met enkelvoudige as Hang- en sluitwerk - Sloten en grendels -Mechanisch bediende sloten, grendels en sluitplaten Installaties voor rook- en warmtebeheersing Luiken Zonneschermen Verlijmde vliesgevels: Ondersteunde en niet ondersteunde systemen Verlijmde vliesgevels: Gecoat aluminium Verlijmde vliesgevels: Thermische onderbrekingen Lichte scheidingswanden Zelfdragende grote lichtkappen Self Supporting Composite Lightweight Panels - Part one: General Self Supporting Composite Lightweight Panels - Part two: Specific aspects relating to self-supporting Composite Lightweight Panels for use in roofs Self Supporting Composite Lightweight Panels - Part three: Specific aspects relating to self-supporting composite lightweight panels for use in external walls and claddings Self Supporting Composite Lightweight Panels - Part four: Specific aspects relating to self-supporting composite lightweight panels for use in internal walls and ceilings Glas voor gebouwen - Basisproducten van natronkalkglas producten Glas voor gebouwen - Bijzondere basisproducten Borosilicaatglas Glas voor gebouwen - Bijzondere basisproducten Glaskeramiek Glas voor gebouwen - Thermisch versterkt natronkalkglas Glas voor gebouwen - Thermisch gehard natronkalk veiligheidsglas Glas voor gebouwen - Chemisch versterkt natronkalkglas Glas voor gebouwen - Thermisch gehard borosilicaat veiligheidsglas

01/10/2003

01/10/2004

01/10/2002 01/12/2004

01/12/2003 01/12/2005

01/04/2004 01/04/2005 01/03/2005 24/09/1998

01/09/2006 01/04/2006 01/03/2006 01/06/2003

16/01/2002 25/05/2002 05/02/1999 24/09/2002 09/02/2004

16/10/2004 01/02/2005 31/03/2004 31/08/2006 30/11/2006

17/02/2004

30/11/2006

02/03/2004

31/12/2006

02/03/2004

13/12/2006

01/09/2005

01/09/2006

01/09/2005

01/09/2006

01/09/2005

01/09/2006

01/09/2005 01/09/2005

01/09/2006 01/09/2006

01/09/2005 01/09/2005

01/09/2006 01/09/2006

EN 1935 EN 12209 EN 12101-2 EN 13659 EN 13561 ETAG 002-1 ETAG 002-2 ETAG 002-3 ETAG 003 ETAG 010 ETAG 016-1 ETAG 016-2 ETAG 016-3 ETAG 016-4 EN 572-9 EN 1748-1-2 EN 1748-2-2 EN 1863-2 EN 12150-2 EN 12337-2 EN 13024-2


Pagina 6 van 18

Bank ING 67 16 60 519



KvK nummer 30173733



2-2) Welke CE-relevante normen voor de gevelindustrie komen er aan? Aankomende normen: Productnorm

Product

Begin overgangsperiode 01/03/2006

Einde overgangsperiode 01/03/2007

EN 1279-5

Glas voor gebouwen - Isolerend glas

EN 1096-4

Glas voor gebouwen - Gecoat glas

01/09/2006

01/09/2007

EN 13120 EN 14178-2

? 01/09/2006

? 01/09/2007

01/03/2006

01/03/2007

01/06/2006

01/06/2007

01/03/2006

01/03/2007

EN 14351-1

Aan de binnenzijde geplaatste zonneschermen Glas voor gebouwen - Basisproducten van aardalkalimetaalsilicaatglas Glas voor gebouwen - Heat soaked thermisch gehard natronkalk veiligheidsglas Glas voor gebouwen - Thermisch gehard aardalkalisilicaat veiligheidsglas Glas voor gebouwen - Gelaagd glas en gelaagd veiligheidsglas Buiten gevelelementen zonder brandwerendheid

?

?

EN 14351-2

Binnen gevelelementen zonder brandwerendheid

?

?

EN 14351-3

Gevelelementen met brandwerendheid

?

?

prEN 13022-2 prEN 1051-2

Glas voor gebouwen - Constructieve beglazing door verkitten Glas voor gebouwen - Glasstenen en vloertegels van glas

? ?

? ?

EN 14179-2 EN 14321-2 EN 14449

2-3) Bij het NEN kan ik alleen de normen verkrijgen als NEN-EN XXXX. Wat is het verschil? Alle Europese normen worden gepubliceerd als EN XXXX. Deze normen zijn altijd in drie talen verkrijgbaar: Engels, Duits en Frans. Het Nationale Normalisatie Instituut zoals het NEN in Nederland (te Delft) geeft deze norm vervolgens zelfstandig uit. Hierbij dient er altijd een nationaal voorblad te worden gemaakt. De norm zelf hoeft niet te worden vertaald in het Nederlands. Dit kan echter wel gebeuren als er veel vraag naar is. De inhoud van de norm moet echter altijd gelijk zijn. 2-4) Wat is de definitie van vliesgevel volgens EN-13820? Een vliesgevel is een zelfdragende constructie die voor vloeren en wanden en/of kolommen langsgaat en een hoek van + of - 15 graden met de verticaal maakt. Deze constructie kan uit stijl- en regelwerk bestaan maar ook uit een elementengevel. Zie ook bijgaande onderstaande figuur:


Pagina 7 van 18





2-5) Hoe werkt CE-markering van vliesgevels Op basis van de product standard mag CE-markering worden afgegeven. Dit gebeurt door het overhandigen van een CE-document aan de klant (meestal aannemer). AoC level 3 betekent ITT (Initiële Type Test) door Notified Body en productie onder IKB (FPC) Met CE-markering dienen ook de eigenschappen van het desbetreffende gevelelement te worden aangegeven. 2-6) Een voorbeeld van de declaratie van eigenschappen van een bepaald gevelelement? Hieronder is een voorbeeld aangegeven van de prestaties van een bepaald gevelelement op een 12-tal eigenschappen.

1200 3 I4 E4 AE RE 23 1,8 ..2,6 npd npd npd 3 2-7) Waar kunnen CE-gegevens worden gevonden m.b.t. wettelijke Europese regelgeving? In annex ZA van de NEN-EN 13830 worden alle gegevens weergegeven die wettelijk geregeld zijn. (altijd, bij elke product standard) 2-8) Wat betekenen de letters NPD? NPD betekend = No performance declared = Geen prestaties gedeclareerd Of ook wel No performance determined = geen prestaties bepaald LET OP: Officieel kan je dus een CE-document afgeven waarbij voor alle aspecten npd wordt opgegeven. Dit gevelelement mag wel verhandeld worden maar zal vrijwel nergens mogen worden toegepast. Versie 1.1 – 19 januari 2006

Pagina 8 van 18





2-9) Voor welke eigenschappen moeten waardes worden gedeclareerd? Alleen voor die aspecten waarvoor in het desbetreffende land en voor het desbetreffende gebouw wettelijk prestaties geëist worden moeten in het CE-document worden gedeclareerd (verklaard). Meer aspecten mogen natuurlijk wel worden gedeclareerd (verklaard). 2-10) Wanneer gaat CE-markering van vliesgevels in? Officieel is het zo dat wanneer het product na 1 december 2005 op de markt komt er CE-markering op moet zitten. Het specifieke moment waarop een vliesgevel op de markt komt is moeilijk te bepalen. De VMRG hanteert dat , als de offerte voor een vliesgevel na 1 december 2005 is gemaakt, de vliesgevel voorzien dient te zijn van CE-markering. (VMRG-definitie).

2-11) Wat gebeurt er als men toch een vliesgevel levert zonder CE-markering? Dan bega je een economisch delict en ben je strafbaar. Wellicht wordt je betrapt door controles. 2-12) Wat gebeurt er als een product nog moet ontworpen, terwijl de offerte al gemaakt is? Het is bekent welke prestaties er worden geëist bij het ontwerpen van het product. Dus kan hierop geconstrueerd worden en achteraf een CE-markering worden afgegeven op basis van een ITT.

2-13) In de VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen® staan strengere normen dan CE. Mag dat? Ja, de branche mag altijd strengere eisen stellen dan de Europese normen. De overheid mag dat echter niet. Overigens maakt zowel het bouwbesluit als CE-markering een integraal onderdeel uit van de vigerende VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen® staan


Pagina 9 van 18





3 Initiële Type Test (ITT). 3-1) Moet ik voor de Initiële Type Test (ITT) altijd een Notified Body inschakelen? Niet voor alle aspecten dient bij vliesgevels een Notified Body ingeschakeld te worden. Voor die zaken die direct met veiligheid (sterkte/stijfheid en brand) te maken hebben dient een Notified Body ingeschakeld te worden. De overige prestaties mag de gevelbouwer zelf bepalen. 3-2) Voor welke zaken moet een Notified Body worden ingeschakeld bij de ITT? Dit staat ook in annex ZA van de EN-13820 beschreven. Hieronder is de tabel uit de NEN-EN-13830 weergegeven:


Pagina 10 van 18





3-3) Waar kan ik een lijst met Notified Bodies vinden? Iedereen Notified Body dient door Europa te worden aangewezen op. Op de website: http://europa.eu.int/comm/enterprise/nando-is/ kan worden teruggevonden of een bepaald testinstituut genotificeerd is om een bepaalde test wel of niet uit te voeren. Hierbij mag een Notified Body gebruik maken van testgegeven van een ander testinstituut. Ook is er zogenaamde “Witness test” mogelijk. Hierbij verzorgt de gevelbouwer zelf de Initiële Type Test op zijn of haar eigen of geleende testinstallatie. Een vertegenwoordiger van een Notified Body is bij deze test aanwezig en zal deze test valideren en goedkeuren. Niet alle Notified Bodies werken aan deze kostenbesparende manier van werken mee. Vraag hiernaar bij je eigen Notified Body. Het Kennis Centrum Gevelbouw werkt hiervoor samen met IKOB-BKB te Houten. 3-4) Nu heb ik een gevel die iets afwijkt van de gevel zoals bij de ITT getest. Wat nu? Bij iedere gevel die wordt geleverd moet de vraag worden gesteld of prestatie bepalende onderdelen van een gevelsysteem van de desbetreffende gevel gewijzigd zijn ten opzichte van de gevel zoals die is getest bij de Initiële Type Test (ITT). De testresultaten van de ITT blijven geldig zolang de omstandigheden waaronder de resultaten zijn behaald niet significant gewijzigd zijn. Een ’significante wijziging’ heeft betrekking op het product, de grondstoffen en componenten, het productiesysteem en de assemblage. Indien zich een ’significante wijziging’ heeft voortgedaan, zal moeten worden aangetoond dat de prestaties van de eigenschappen niet zijn veranderd. De beoordeling dient te geschieden door een in het IKB aangewezen persoon bij de gevelbouwer. Ook mogen er berekeningen worden gemaakt of zelfs worden beredeneerd. 3-5) Wie verzorgt er normaliter de Initiële Type Test? Vooral bij standaard vliesgevelsystemen zal het systeemhuis zorgen voor de ITT. De verwerker van dit systeem mag dan gebruik maken van de testgegevens. Het systeemhuis dient hierbij wel een technisch document met verwerkingsvoorschriften van het desbetreffende systeem te overhandigen aan de gevelbouwer. Daarnaast bieden ook vele systeemleveranciers praktijkcursussen aan voor de medewerkers van een gevelbouwer om een bepaald systeem net zo goed te fabriceren zoals dat gedaan is met de gevel waarop de Initiële type test (ITT) is uitgevoerd. Tevens dient het systeemhuis ervoor zorg te dragen dat de verschillende onderdelen en componenten van het systeem ongewijzigd, en met een constante kwaliteit wordt gefabriceerd en geleverd. 3-6) Vele testen zijn uitgevoerd onder het oude regiem. Moet alles nu opnieuw worden getest? Nee. Testen die onder het oude regiem zijn uitgevoerd blijven geldig. Uiteraard moeten de randvoorwaarden niet te veel zijn veranderd (de testresultaten moeten niet te oud zijn en representatief voor de te produceren gevel). De gevelbouwer bepaald zelf of dit wel of niet het geval is. 3-7) Wie is er verantwoordelijk voor de prestaties van het gevelelement? De gevelbouwer is altijd verantwoordelijk voor de prestaties van het gevelelement. Het blijft tenslotte een FABRIKANT EIGEN VERKLARING! Wel maakt de gevelbouwer gebruik van testen, verklaringen, materialen, componenten, diensten en informatie van derden. De gevelbouwer maakt hiervan één geheel en is derhalve ook verantwoordelijk voor het eindresultaat. Versie 1.1 – 19 januari 2006

Pagina 11 van 18





3-8) Voor welke eigenschappen definieert de product standaard iets? • Brandgedrag • Brandwerendheid • Brandvoortplanting • Waterdichtheid • Weerstand tegen eigen gewicht • Weerstand tegen windbelasting • Weerstand tegen stootbelasting • Weerstand tegen thermische breuk • Weerstand tegen horizontale belasting • Warmteweerstand • Luchtdoorlatendheid • Geluidsisolatie 3-9) Wat is de geldigheidstermijn van een Initiële Type Test ? De geldigheidstermijn van een Initiële Type Test is oneindig. Deze is pas ongeldig als prestatiebepalende onderdelen gewijzigd worden. Dan is een nieuwe Initiële Type Test noodzakelijk. 3-10) Wat moet de Gevelbouwer regelen voor CE-markering? • Interne kwaliteitsbewaking (IKB) aantoonbaar voeren. • Hierin moet een conformiteitverklaring worden opgenomen. • Gevelleverancier bepaald of de ITT representatief is voor de geleverde gevel (Fabrikant Eigen Verklaring). • Toeleveranciers van gevelsystemen moeten CE-documenten en verwerkingsvoorschriften aan de gevelbouwer afgeven en zorgdragen voor een constante kwaliteit van de geleverde goederen en/of diensten. • Prestaties bepalen door middel van Initiële Type Testen (ITT), berekeningen of beredenaties.


Pagina 12 van 18





4 CE-documenten 4-1) Hoe ziet een CE-document er uit? Een voorbeeld CE-document is hieronder weergegeven. Ook is er een standaard Word-document voor alle VMRG leden beschikbaar waarin op een eenvoudige wijze zelf een CE-document gemaakt kan worden. Vraag hierna bij het VMRG-bureau.

4-2) Aan wie moet het CE-document dan worden afgeven? Het CE-document moet bij de oplevering worden afgeven aan opdrachtgever. Praktisch is om dit document tegelijkertijd met de reinigingsvoorschriften en garantiecertificaat te overhandigen. Er hoeven dus geen stickers of iets dergelijks op de gevel te worden geplakt. Let op: De gevelbouwer moet het document dus aan zijn of haar klant overhandigen. Of de klant het weer aan zijn klant overhandigt is een beslissing die de klant zelf maakt. Juridisch gezien hoeft dit niet te gebeuren.


Pagina 13 van 18





4-3) Welke prestaties moeten er in Nl min. worden gedeclareerd en wat zijn de min. waarden? De onderstaande eigenschappen worden op het CE-document gedeclareerd. Eigenschappen waarbij de prestaties met npd worden aangegeven hoeven niet te worden vermeld. Eenheid

Brandgedrag

- Npd

(min)

Brandwerendheid

- Npd

(min)

Brandvoortplanting

- Onbrandbaar

(min)

Waterdichtheid

- Klasse R4 (150)

Pa

Weerstand tegen eigen gewicht

- Npd

kN/m2

Weerstand tegen windbelasting

- 0,40

kN/m2

Weerstand tegen stootbelasting

- Npd

(mm)

Weerstand tegen thermische breuk

- Npd

-

Weerstand tegen horizontale belasting

- Npd

kN/m1

Warmteweerstand

- 4,2

W/m2K

Luchtdoorlatendheid

- Klasse A1 (150)

Pa

Geluidsisolatie

- 23

dB

Hierbij is ook rekening gehouden met eisen uit de VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen®. Afhankelijk van de locatie, de hoogte en soort gebouw kunnen er aanvullende of hogere eisen worden gesteld. Zo zal bij een gebouw aan de kust hogere eisen gelden voor de wind- en waterdichtheid. Bij een gevelelement op de verdieping kunnen er aanvullende eisen gesteld worden met betrekking tot de weerstand tegen stootbelasting. 4-4) Verschillende gevels in één gebouw, meerdere CE-documenten? Als de prestaties van de verschillende gevels afwijkend zijn moet de opdrachtgever inderdaad verschillende CE-documenten ontvangen. Ook moet hierop duidelijk zijn aangegeven voor welke gevel (bijvoorbeeld: Oostgevel etc.) deze prestaties gelden. Als er alleen sprake is van verschillende vakvullingen zodat alleen de U-waarde of de geluidsisolatiewaarde anders is kan dit op een andere eenvoudige wijze worden opgelost. 4-5) Alleen de vakvullingen van een gevel zijn verschillend, meerdere CE-documenten? Als alleen de vakvullingen van een gevel verschillend zijn kan toch volstaan worden met één CEdocument. Want als de eigenschappen afhankelijk zijn van de toegepaste vakvulling kan er een bereik (range) worden aangegeven. Bijvoorbeeld: U = 1,8 ….. 2,6 W/m2K. Op de tekeningen van het gevelaanzicht kan dan eenvoudig worden teruggevonden wat de werkelijke waarde voor een bepaalde gevel is. Uiteraard geldt dit ook voor geluidswerende beglazing.


Pagina 14 van 18

Bank ING 67 16 60 519


KvK nummer 30173733




4-6) Van de gegevens die ik van de systeemleverancier krijg ontbreken de U-waardes. Wat nu? Het klopt dat de Initiële Type Test (ITT) alleen die gegevens kan bevatten die voor alle gevels die met het desbetreffende systeem zijn gemaakt gelijk zijn. Zo is er bij de Initiële Type Test (ITT) nog niet bekend welk glas of panelen er wordt toegepast. De meeste systeemleveranciers leveren computerprogramma’s om de totale U-waarde van de gevel (dus inclusief profielen, glas en panelen) te berekenen. Indien deze gegevens niet bekend zijn kan gebruik worden gemaakt van onderstaande tabel. Deze tabel houdt ook rekening met de randeffecten (PSI-waarden) van de glasrandverbinding en de aansluiting op de bouwkundige constructie. Daarnaast gaat deze tabel uit van een totaal glasoppervlak van 80%. Type beglazing

Enkel

Dubbel

Ug 2 W/(m K)

5,7 3,3 3,2 3,1 3,0 2,9 2,8 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,1 2,0 1,9 1,8 1,7 1,6 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1

Uf=

2

W/(m K) Profiel oppervlak (20%) / Glas oppervlak (80%) 1,0 4,8 2,9 2,9 2,8 2,7 2,6 2,5 2,4 2,4 2,3 2,2 2,1 2,1 2,0 1,9 1,8 1,8 1,7 1,6 1,5 1,5 1,4 1,3 1,2

2,0 5,0 3,2 3,1 3,0 2,9 2,8 2,7 2,7 2,6 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,1 2,1 2,0 1,9 1,8 1,8 1,7 1,6 1,5 1,4

2,1 5,0 3,2 3,1 3,0 2,9 2,8 2,7 2,7 2,6 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,1 2,1 2,0 1,9 1,8 1,8 1,7 1,6 1,5 1,4

2,2 5,0 3,2 3,1 3,0 2,9 2,8 2,8 2,7 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,2 2,1 2,0 1,9 1,9 1,8 1,7 1,6 1,5 1,4

2,3 5,0 3,2 3,1 3,0 2,9 2,9 2,8 2,7 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,2 2,1 2,0 1,9 1,9 1,8 1,7 1,6 1,5 1,4

2,4 5,1 3,3 3,2 3,1 3,0 2,9 2,8 2,8 2,7 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,2 2,1 2,0 1,9 1,9 1,8 1,7 1,6 1,5

2,5 5,1 3,3 3,2 3,1 3,0 3,0 2,9 2,8 2,7 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,2 2,1 2,0 1,9 1,9 1,8 1,7 1,6 1,5

2,6 5,1 3,3 3,2 3,1 3,1 3,0 2,9 2,8 2,8 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,3 2,2 2,1 2,0 2,0 1,9 1,8 1,7 1,6 1,5

2,7 5,1 3,3 3,2 3,1 3,1 3,0 2,9 2,8 2,8 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,3 2,2 2,1 2,0 2,0 1,9 1,8 1,7 1,6 1,5

2,8 5,2 3,4 3,3 3,2 3,1 3,0 2,9 2,9 2,8 2,7 2,6 2,6 2,5 2,4 2,3 2,3 2,2 2,1 2,0 1,9 1,8 1,8 1,7 1,6

2,9 5,2 3,4 3,3 3,2 3,1 3,0 2,9 2,9 2,8 2,7 2,6 2,6 2,5 2,4 2,3 2,3 2,2 2,1 2,0 1,9 1,8 1,8 1,7 1,6

3,0 5,2 3,4 3,3 3,2 3,1 3,0 3,0 2,9 2,8 2,7 2,7 2,6 2,5 2,4 2,4 2,3 2,2 2,1 2,0 1,9 1,9 1,8 1,7 1,6

3,1 5,2 3,4 3,3 3,2 3,1 3,0 3,0 2,9 2,8 2,7 2,7 2,6 2,5 2,4 2,4 2,3 2,2 2,1 2,0 1,9 1,9 1,8 1,7 1,6

3,2 5,2 3,4 3,3 3,3 3,2 3,1 3,0 3,0 2,9 2,8 2,7 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,2 2,1 2,0 1,9 1,9 1,8 1,7

3,3 5,2 3,4 3,3 3,3 3,2 3,1 3,0 3,0 2,9 2,8 2,7 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,2 2,1 2,0 1,9 1,9 1,8 1,7

3,4 5,2 3,4 3,4 3,3 3,2 3,1 3,1 3,0 2,9 2,8 2,8 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,3 2,2 2,1 2,0 2,0 1,9 1,8 1,7

3,5 5,2 3,4 3,4 3,3 3,2 3,1 3,1 3,0 2,9 2,8 2,8 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,3 2,2 2,1 2,0 2,0 1,9 1,8 1,7

3,6 5,3 3,5 3,4 3,4 3,3 3,2 3,1 3,0 2,9 2,9 2,8 2,7 2,6 2,6 2,5 2,4 2,3 2,3 2,2 2,1 2,0 2,0 1,9 1,8

3,7 5,3 3,5 3,4 3,4 3,3 3,2 3,1 3,0 2,9 2,9 2,8 2,7 2,6 2,6 2,5 2,4 2,3 2,3 2,2 2,1 2,0 2,0 1,9 1,8

3,8 5,3 3,5 3,5 3,4 3,3 3,2 3,1 3,0 3,0 2,9 2,8 2,7 2,7 2,6 2,5 2,4 2,4 2,3 2,2 2,1 2,1 2,0 1,9 1,8

7,0 5,9 4,0 4,0 3,9 3,8 3,7 3,7 3,6 3,5 3,4 3,4 3,3 3,2 3,1 3,1 3,0 2,9 2,8 2,7 2,6 2,6 2,5 2,4 2,3

4-7) Wat is een Conformiteitsverklaring Als een (bouw)product voldoet aan een geharmoniseerde Europese norm (zoals NEN-EN 13830 vliesgevels) moet de fabrikant of importeur een zogenaamde Conformiteitsverklaring opstellen. Hiermee verklaart de gevelbouwer dat de door hem geleverde vliesgevel aan de NEN-EN 13830 voldoet. Hierdoor is de gevelbouwer gerechtigd om het product onder CE-markering te leveren. Deze verklaring hoeft niet aan de afnemer overhandigt te worden! Tip: Maak deze verklaring onderdeel van het kwaliteitssysteem zoals IKB of ISO 9001.


Pagina 15 van 18





4-8) Welke zaken dienen in een Conformiteitsverklaring te worden vermeld? • Dat het een conformiteitsverklaring is. • Naam en adres van de Gevelbouwer (dus niet systeemleverancier!) • Voor welke producten deze verklaring geldt. • Wat het toepassingsgebied van deze producten is. • Welke normen van toepassing zijn • Waar de testgegevens gevonden kunnen worden (o.a. Notified Body) • Wie er in uw bedrijf verantwoordelijk is voor CE-markering • Datum 4-9) Hoe ziet een voorbeeld kwaliteitsverklaring eruit? Een voorbeeld conformiteitsverklaring is hieronder weergegeven. Ook dit document is in een standaard Word-document beschikbaar voor alle VMRG-leden beschikbaar. Vraag hiernaar bij het VMRG-bureau.


Pagina 16 van 18





5 Interne Kwaliteits bewaking (IKB) 5-1) Hoe moet het systeem van IKB eruit zien? Het Kennis Centrum Gevelbouw heeft een standaard IKB systeem geschreven voor de gevelbouwer. Indien de gevelbouwer met dit systeem werkt voldoet het aan de eisen voor CE-markering alsmede aan de eisen voor het VMRG-keurmerk®. Alle gele velden dienen door de gevelbouwer zelf te worden ingevuld. De tabellen met voorbeelden van keuringen in de fabriek op materialen etc. kan door de gevelbouwer zelf naar hartelust worden ingevuld. Het Kennis Centrum Gevelbouw heeft niet de intentie om beter te weten dan de gevelbouwer wat en hoe er geproduceerd dient te worden. 5-2) Moet het IKB systeem door een externe partij worden gecontroleerd? Als er geen brandwerende gevelelementen worden gemaakt is externe controle van het IKB voor CEmarkering niet vereist. Het is immers een systeem onder AoC 3. Wel zal in het kader van het VMRG-Keurmerk® alle deelnemende bedrijven een initiële toetsing van het IKB moeten ondergaan. Daarnaast zal deze toetsing jaarlijks worden herhaald. Indien de gevelbouwer brandwerende elementen maakt en levert is dit voor CE-markering wel verplicht. Dan is het immers een systeem onder AoC 1. 5-3) Hoe lang moeten IKB documenten bewaard worden? Alle documenten waarmee het functioneren van de IKB kan worden aangetoond dient ten minste vijf jaar te worden bewaard.


Pagina 17 van 18





6 Termen en begrippen uit de Richtlijn Bouwproducten: CPD

Richtlijn Bouwproducten (Construction Products Directive)

SCC

Permanent Comité voor de Bouw (Standing Committee for Construction) in CPD aangewezen comité dat de Europese Commissie (EC) adviseert

ER

Essential requirements, groepering eisen aan bouwwerken

ID

Interpretive documents, beschrijving van de inhoud van de ER

Mandaat

Opdracht aan opstellers ETS, vertaling van ER naar producteigenschappen. Niet limitatief

ETS

Europese Technische Specificatie, document dat als basis dient voor CE-markering, is een hEN of ETA

HEN

Geharmoniseerde Europese norm uitgegeven door CEN. Grondslag voor bepalen producteigenschappen

ETA

Europese Technische Goedkeuring (Approval). Eenmalige beoordeling van een product in zijn toepassing. Grondslag voor CE-markering

AoC

Attestation of Conformity. Vaststellen van de overeenstemming van de eigenschappen van een product

ITT

Initiële Type Test Iinitial Type Test, typekeuring

FPC

Factory Producton Control, IKB = interne kwaliteitsbewaking, productieprocesbewaking

Beschikking EC In OJEC gepubliceerd document waarin het niveau van AoC is vastgelegd. OJEC

Official Journal of the European Commission, Publicatieblad van de Europese Commissie, vergelijkbaar met Staatscourant

Annex ZA

Annex in hEN waarin de in een beschikking van de EC opgenomen producteisen zijn opgesomd, met verwijzing naar niveau van AoC

NPD

No performance determined of No performance declared. Een in de annex ZA genoemde eigenschap is niet door de producent vastgesteld

DoA

Date of applicability.

Dow

Date of withdrawal.

EOTA

European Organisation of Technical Approval

ETAG

European Technical Approval Guideline. Beoordelingsrichtlijn op grond waarvan ETA kan worden afgegeven

CUAP

Common understanding assessment procedure. Mini ETAG voor één product. Interne EOTA procedure.

Notified

In relatie tot EU, genotificeerd, aangemeld in Brussel

Approval body

Notified Approval body, door lidstaat aangewezen in Brussel aangemelde attesteringsinstelling die ETA kan opstellen

NOBO

Notified Approved body. Door lidstaat aangewezen in Brussel aangemelde instelling die taken in het kader van de AoC kan uitvoeren


Pagina 18 van 18

Veelgestelde vragen over CE-markering in de gevelbouw

Recommend Documents