STUDIE 16 BEROEPSPROFIEL Kinesitherapeut (m/v)
BEROEPSPROFIEL Kinesitherapeut (m/v)
sector studiegebied opleiding beroep
: : : :
gezondheidszorg gezondheidszorg kinesitherapeut kinesitherapeut
Werkgroep beroepsprofielen van de Vlaamse Hogescholen in opdracht van de Vlaamse Onderwijsraad D/1997/6356/4 De leden van de werkgroep beroepsprofielen zijn inhoudelijk verantwoordelijk voor het beroepsprofiel. De Vlor heeft enkel ingestaan voor een uniforme en toegankelijke lay-out.
INHOUD BEROEPSPROFIEL KINESITHERAPEUT
I N H O U D
1
2
INLEIDING
2
1.1
Benaming van het beroep
2
1.2
Beschrijving van het beroep
2
1.3
Ontwikkeling van het beroep
2
1.4
Voornaamste tewerkstellingssectoren of werkvelden
3
1.5
Alternatieve tewerkstellingssectoren of werkvelden
4
BESCHRIJVING VAN DE ACTIVITEITEN
5
2.1
Taakgebieden
5
2.2
Specifieke beschrijving van de taakgebieden en taken
5
2.2.1
2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.2.5 2.2.6 2.2.7 2.2.8 2.2.9 2.2.10 2.2.11
Typefunctie: behandeling Typefunctie: preventie Typefunctie: onderzoek Typefunctie: onderwijs Typefunctie: interdisciplinaire en multidisciplinaire samenwerking Typefunctie: management Typefunctie: permanente vorming Typefunctie: voorlichting - advies Typefunctie: ontwikkeling van de kinesitherapie Typefunctie: evaluatie van het beroepsmatig handelen Typefunctie: maatschappelijke dienstverlening
3
ONDERSTEUNENDE KENNIS
13
4
BEROEPSHOUDINGEN: WAARDEN & ATTITUDES
14
4.1
Persoonlijke waarden
14
4.2
Waarden betreffende het therapeutisch handelen
14
4.3
Waarden betreffende het onderhouden van de klinische competentie
14
4.4
Waarden betreffende de verhouding tot de maatschappij
15
4.5
Waarden met betrekking tot de werkomstandigheden
15
5
NIVEAU VAN HET BEROEP IN DE SECTOR
16
5.1.
Omschrijving van het niveau
16
5.2.
Criteria 5.2.1 Graad van verantwoordelijkheid 5.2.2 Graad van complexiteit 5.2.3 Graad van transfer
16
INHOUD BEROEPSPROFIEL KINESITHERAPEUT
6
CONTROLE INTERNE CONSISTENTIE EN VERIFICATIE REALISTISCH KARAKTER
17
6.1
Bezoek aan: A.Z. St.-Jan Brugge
17
6.2
Aanwerving
17
6.3
Selectiecriteria
17
6.4
Kwaliteitszorg
17
6.5
Vraag naar de opleiding
17
7
BIBLIOGRAFIE
8
BIJLAGEN
BIJLAGE 1: legitimatie medewerkers werkgroep kinesitherapie
18
19
BIJLAGE 2: nationale overeenkomst tussen kinesitherapeuten en verzekeringsinstellingen
20
BIJLAGE 3: wet van 6 april 1995 – Belgisch Staatsblad 16 juni 1995
21
BIJLAGE 4: gegevens O.C.M.W. Brugge
22
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
1
VOORWOORD
D
e werkgroep beroepsprofiel van de kinesitherapie is op aanvraag van de VLOR op september 1996 gestart met een informatieve vergadering waarbij de heer W. Vermorgen richtlijnen heeft aangebracht en de handleiding van de DVO ter beschikking heeft gesteld.
Aanvankelijk was de datum van november 1996 vooropgesteld doch gezien het feit dat de activiteiten van de oorspronkelijke werkgroep beroepsprofiel van de kinesitherapie waren opgeschort sinds 1994 was het inleveren van een nieuw beroepsprofiel tegen deze datum niet haalbaar. Gezien de hoogdringendheid naar verdere activiteiten, namelijk het opstellen van een opleidingsprofiel, werd uitstel gegeven tot december 1996.
Deze korte periode heeft enkele restricties met zich meegebracht namelijk: ♦ De eigenlijke activiteiten werden opgestart op 1 oktober 1996 met enkel de vertegenwoordiging van alle Nederlandstalige Hogescholen zoals bij de oorspronkelijke werkvergadering ♦ Vanuit de socio-economische sector was de respons traag of uitblijvend. ♦ Slechts 2 beroepsverenigingen hebben een medewerker afgevaardigd. De NLDLK heeft op de aanvraagbrief pas na 1 maand geantwoord dat een afgevaardigde zou aangeduid worden tijdens een volgende vergadering; dit is tot op heden nog niet gebeurd. Het O.C.M.W. St. -Jan Brugge heeft als werk-gever de heer I. Verbeke, hoofd van de dienst Kinesitherapie, als afgevaardigde gekozen. ♦ Gezien de korte tijdsspanne was het onmogelijk gegevens met betrekking tot de beroepsstructuur te verwerven.
Prioriteit werd gegeven aan het uitwerken van het eigenlijke beroepsprofiel met beroepsfunctie, deelfuncties en taken om de vertaalslag naar het opleidingsprofiel mogelijk te maken.
Kortrijk, 6 december 1996
2
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
1
1.1
INLEIDING
Benaming van het beroep Kinesitherapeut
1.2
Beschrijving van het beroep Kinesitherapie is een discipline binnen de gezondheidszorg die op wetenschappelijke basis, beweging, fysische agentia en specifieke technieken aanwendt met preventieve, curatieve en/of palliatieve doelstellingen. De preventieve kinesitherapie bestaat uit de begeleiding van doelgroepen in onze samenleving teneinde pathologische toestanden te voorkomen en de algemene lichamelijke conditie en het psychisch evenwicht te bewaren en/of te verbeteren. De curatieve en palliatieve kinesitherapie streeft ernaar de systemen van het menselijk functioneren, die in een pathologisch proces betrokken zijn, zo gunstig mogelijk te beïnvloeden. De kinesitherapeut moet in staat zijn om bij een patiënt, na verwijzing door een geneesheer, de kinesitherapeutische en/of fysiotherapeutische actes onder eigen verantwoordelijkheid te concipiëren en uit te voeren, aangepast aan de diagnose, het klachtenpatroon en het persoonlijk uitgevoerde analytische en functionele bilan. De kinesitherapeut kan eveneens op eigen verantwoordelijkheid en/of op verwijzing preventief optreden.
1.3
Ontwikkeling van het beroep De principes waarop de kinesitherapie gebaseerd is, vinden we reeds terug vanaf de Oudheid. Vanaf de 18e eeuw krijgen de fysiotherapie, de massage en de gymnastiek een plaats binnen het geheel van de medische wetenschappen. De mechanotherapie kwam noodgedwongen tot verdere ontwikkeling in beide wereldoorlogen. Meer recent ontwikkelen zich specifieke onderzoeks- en behandelingsmethoden en groeit de belangstelling voor de mens als psychosomatische eenheid. In 1945 werd de fysiotherapie voor het eerst bij wet vermeld onder de speciale zorgen. In de wet van 14.7.1955 werden de kinesitherapeutische en fysiotherapeutische verstrekkingen niet gerekend tot de prioritaire verstrekkingen. De eerste commissie voor erkenning van kinesitherapeuten werd ingesteld bij Ministerieel Besluit van 22.09.1955 tot vaststelling van de modaliteiten en voorwaarden van erkenning van kinesitherapeuten. Een nomenclatuur voor kinesitherapie werd ingevoerd. Een van de cruciale punten is de nog altijd vigerende
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
3
conventie van 1963 (bijlage 1) en de sleutelletter M. Het KB. nr. 78 van 10 november 1967 betreffende de uitoefening van de geneeskunst, de verpleegkunde, de paramedische beroepen en de geneeskundige commissies regelt de uitoefening van de medische en paramedische beroepen. De Wet van 6 april 1995 (Diegenant-Mahoux), gepubliceerd op 16 juni 1995 in het Belgisch Staatsblad licht het beroep van kinesitherapeut uit de paramedische beroepen en plaatst het in een nieuw hoofdstuk 1bis. Inmiddels lopen bij het Arbitragehof tegen deze wet twee verzoekschriften houdende beroep tot gedeeltelijke vernietiging door de Vlaamse Regering en tot gehele vernietiging door de Belgische Beroepsverenigingen van Geneesherenspecialisten. Het KB. van 20 oktober 1992 voert de A- en B- erkenning in, waarbij de houder van de bijzondere erkenning B alle kinesitherapieverstrekkingen mag verrichten in het kader van de ziekteverzekering. Deze terugbetaling wordt geregeld door de nomenclatuur en de mogelijke ‘Overeenkomst tussen de kinesitherapeut en de verzekeringsinstellingen’.
1.4
Voornaamste tewerkstellingssectoren of werkvelden Hieronder vallen de sectoren en werkvelden waar specifiek gebruik gemaakt wordt van de kennis en de vaardigheden van de kinesitherapeut. − individuele praktijk of groepspraktijk − algemene en gespecialiseerde ziekenhuizen en poliklinieken − universitaire ziekenhuizen − bejaardentehuizen − rust- en verzorgingstehuizen − revalidatiecentra ♦ Gespecialiseerde centra waartoe kunnen behoren − − − − − − − −
centra voor personen met een handicap kuuroorden centra voor thalasso- of balneotherapie sportverenigingen en -federaties, sport- en fitnesscentra bedrijfsgezondheidscentra adviescentra voor ergonomie centra voor sportanimatie en sportkampen (Sporta, Bloso, ...) centra voor preventie (rugschool, bewegingsconsulent) en G.V.O. (centra voor GezondheidsVoorlichting en Opvoeding)
♦ Onderwijs − − − − −
Hoger Onderwijs Buitengewoon kleuter, lager en secundair onderwijs GON-projecten (geïntegreerd onderwijs) Vormings- en bijscholingscursussen praktijk wetenschappelijk onderzoek
4
1.5
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
Alternatieve tewerkstellingssectoren of werkvelden Hieronder vallen die sectoren en werkvelden waar een kinesitherapeut op basis van het diploma Hoger Onderwijs kan tewerkgesteld worden. − medewerker in particuliere en/of openbare initiatieven ter bevordering van het lichamelijk en psychisch welzijn van kinderen, jongeren, volwassenen en bejaarden − salesmanagement voor paramedisch, medisch, farmaceutisch of sportmateriaal (medisch afgevaardigde) − opvoeder − redder: zwembaden en kust, mits houder van een Hoger Reddersdiploma − veterinaire kinesitherapie
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
2
2.1
BESCHRIJVING VAN DE ACTIVITEITEN
Taakgebieden (typefuncties) − − − − − − − − − − −
2.2
5
Behandeling Preventie Onderzoek Onderwijs Interdisciplinaire en multidisciplinaire samenwerking Management Permanente vorming Voorlichting - advies Ontwikkeling van het beroep kinesitherapie Evaluatie van het beroepsmatig handelen Maatschappelijke dienstverlening
Specifieke beschrijving van de taakgebieden en taken Elk van deze taakgebieden bestaat uit takenclusters of deelfuncties en taken.
2.2.1
Typefunctie : behandeling Deelfunctie : analyse
♦ Taken − neemt kennis van het voorschrift van de verwijzende arts − verzamelt relevante gegevens van de patiënt d.m.v. anamnese, observatie en onderzoek − neemt zo nodig contact op met de verwijzende arts of met andere hulpverleners of begeleiders van de patiënt − ordent, analyseert en interpreteert de verzamelde gegevens Deelfunctie : conceptualisatie ♦ Taken − bepaalt de doelstelling van de behandeling, rekening houdend met de verzamelde gegevens omtrent de fysieke en psychosociale entiteit van de patiënt − bepaalt inhoud en opbouw van het behandelplan − houdt bij de keuze van het behandelplan rekening met psychische en/of sociale factoren − overlegt bij voorkeur zo nodig met andere disciplines bij het invullen van het behandelplan − overlegt bij voorkeur met de patiënt over het behandelplan
6
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
Deelfunctie : uitvoering ♦ Taken − − − − −
begeleidt de patiënt bij de verschillende delen van het behandelplan maakt de patiënt bewust van zijn/haar dysfuncties wijst patiënt op het effect van de behandeling controleert en corrigeert het revalidatieprogramma stimuleert en motiveert de zelfwerkzaamheid en de eigen verantwoordelijkheid van de patiënt naar A.D.L.-activiteiten toe − leert de patiënt een verantwoord revalidatieprogramma aan om de behandeling thuis verder te zetten − bewaakt de opbouw van de behandeling door aanpassen en bijsturen van het behandelplan − adviseert de patiënt over aanpassingen en hulpmiddelen
Deelfunctie : evaluatie ♦ Taken − evalueert bij voorkeur de behandeling met de patiënt i.f.v. de bereikte doelstellingen − maakt tussenevaluaties en eindevaluaties op naar verantwoord bijsturen en afsluiten van de behandeling − registreert, rapporteert en adviseert naar de verwijzende arts en eventueel naar andere zorgverleners
2.2.2
Typefunctie : preventie
Deelfunctie : analyse ♦ Taken − analyseert de vraagstelling − overlegt over verplichtingen/richtlijnen op het gebied van preventie − analyseert de verhouding tussen de belasting en de belastbaarheid van de doelgroep/cliënt en de mogelijkheden om deze te verbeteren, in het bijzonder m.b.t. houding en beweging − brengt de psychische, sociale en/of fysieke factoren van de doelgroep/cliënt in kaart, die een rol kunne spelen bij het ontstaan van het probleem en een invloed kunnen hebben op het te kiezen preventieconcept − stelt zich op de hoogte van de werk- en leefomstandigheden van de doelgroep/ cliënt Deelfunctie : conceptualisatie ♦ Taken − bepaalt de doelstelling van het preventieconcept, rekening houdend met de verzamelde gegevens − bepaalt inhoud en opbouw van het preventieconcept − houdt bij het opstellen van het programma rekening met de psychische, sociale en/of somatische factoren − overlegt met de doelgroep/cliënt over het preventieconcept
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
7
Deelfunctie : uitvoering ♦ Taken − geeft individuele of groepsgerichte instructie, begeleiding, voorlichting adviezen ten aanzien van houding en beweging, met als doel preventie vroegtijdige onderkenning van verkeerde gewoontes − stimuleert de eigen verantwoordelijkheid m.b.t. het oefenen en uitvoeren m.b.t. het toepassen in en correleren aan het dagelijks leven − bewaakt het verloop van het leer- en oefenproces en stuurt het programma nodig bij − adviseert over aanpassingen in specifieke omstandigheden
en en en zo
Deelfunctie : evaluatie ♦ Taken − evalueert het preventieconcept in zijn verschillende stadia en het bereiken van de doelstellingen − evalueert de vormgeving van het preventieconcept op technisch en didactisch vlak − rapporteert en adviseert naar de eventuele opdrachtgever 2.2.3
Typefunctie : onderzoek
Deelfunctie : aanbreng ♦ Taken − signaleert onderwerpen voor onderzoek op basis van systematisch bijgehouden behandelingsresultaten − neemt initiatieven tot realisatie ervan Deelfunctie : uitvoering ♦ Taken − verricht, zelfstandig of in samenwerking, onderzoek naar aspecten van de kinesitherapie − participeert in multidisciplinair onderzoek Deelfunctie : bekendmaking ♦ Taken − presenteert onderzoeksresultaten in vergaderingen, symposia ..... − publiceert onderzoeksresultaten in vaktijdschriften
2.2.4
Typefunctie : onderwijs
Onderwijs kan op verschillende niveaus en voor verschillende doelgroepen georganiseerd worden : − gereglementeerd onderwijs binnen het kader van het Decreet betreffende de Hogescholen in de Vlaamse Gemeenschap en het Decreet op de Universiteiten − niet gereglementeerde navorming
8
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
Deelfunctie : instructie ♦ Taken − geeft algemene en specifieke instructie binnen het vakgebied aan studenten in de kinesitherapie en aanverwante beroepsgroepen − gebruikt verschillende werkvormen m.b.t. kennis-, attitude- en vaardigheidsoverdracht Deelfunctie : begeleiding ♦ Taken − begeleidt studenten bij het leerproces − begeleidt studenten in het verwerven van praktijkervaring in het kader van de stages − begeleidt studenten bij het maken van een eindproef − begeleidt studenten bij de vorming tot wetenschappelijk werk en onderzoek − introduceert en begeleidt nieuwe collega’s kinesitherapeuten Deelfunctie : evaluatie ♦ Taken − evalueert de student naar kennis en kunde − evalueert cursusinhouden en opleidingsprogramma’s in het kader van integrale kwaliteitszorg
2.2.5
Typefunctie : interdisciplinaire en multidisciplinaire samenwerking
Deelfunctie : contactname ♦ Taken − − − −
onderhoudt contacten met de verwijzende arts onderhoudt contacten met het kinesitherapeutenteam onderhoudt contacten met andere zorgverleners onderhoudt contacten met interne en externe deskundigen van de gezondheidszorg, welzijnszorg en het onderwijs − onderhoudt contacten met controlerende, subsidiërende en financierende instellingen Deelfunctie : interactie ♦ Taken − overlegt m.b.t. behandeling en patiëntenstatus met de verwijzende arts − overlegt m.b.t. het behandelconcept met het kinesitherapeutenteam − formuleert het verloop van de behandeling, zijn bevindingen, adviezen en interne verslagen, ten behoeve van interdisciplinaire besprekingen − neemt deel aan interdisciplinair en multidisciplinair overleg ter bevordering van de zorgverlening van de patiënt i.f.v. behandeling, nabehandeling en secundaire preventie − formuleert het verloop van de behandeling, zijn bevindingen en adviezen in externe verslagen naar de controlerende, subsidiërende en financierende instanties − stelt afrondings-, overdrachts- en doorsturingsverslagen op ter bespreking in interdisciplinair of multidisciplinair verband − geeft informatie en instructie aan andere zorgverleners voor algemene bevordering van de zorgverlening
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
9
− werkt samen met andere zorgverleners, interne en/of externe deskundigen, externe instanties om de ontwikkeling binnen het beroep, de gezondheidszorg, de welzijnszorg en het onderwijs op te volgen − houdt zich bij de samenwerking aan de vigerende wetgeving m.b.t. de beroepshouding 2.2.6
Typefunctie : management
De taken van de kinesitherapeut m.b.t. management kunnen aan verschillende beroepssituaties gekoppeld worden, nl. : DE
KINESITHERAPEUT IN DE PRIVAATPRAKTIJK
Deelfunctie : patiëntgerichte planning ♦ Taken − maakt afspraken zowel voor de kinesitherapiepraktijkkamer als voor de huisbezoeken − plant de dagindeling i.f.v. desiderata van de patiënten, aantal patiënten, voorziene behandelingsduur e.d. − plant de weekindeling − maakt een jaaroverzicht i.f.v. mogelijke vervangingen en contacteert hiertoe de nodige therapeuten − plant de werkverdeling bij samenwerking in een groepspraktijk − kan functioneren in eventuele wachtdienst − plant zijn/haar permanente vorming Deelfunctie : patiëntgerichte administratie ♦ Taken − maakt een patiëntenfiche op met administratieve gegevens − maakt een kinesitherapeutisch dossier op van de patiënt − maakt een evaluatieverslag op voor de verwijzende arts en eventueel voor andere zorgenverleners − maakt attestaties en eventuele aanvragen op voor het RIZIV − maakt indien nodig aanvraag en attestatie op voor de verzekeringsmaatschappij Deelfunctie : bedrijfsmanagement ♦ Taken − − − − −
voldoet aan de nodige burgerlijke en financiële verplichting m.b.t. het beroep voldoet aan de vigerende wetgeving naar het RIZIV toe staat in voor inrichting en onderhoud van de lokalen staat in voor actualisatie van de inrichting regelt de financiële planning voor bijscholing en actualisering van de beroepsuitoefening
DE
KINESITHERAPEUT IN LOONDIENST
Deelfunctie : planning ♦ Taken − plant de behandelingen i.f.v. de dagindeling van de patiënt en de multidisciplinaire aanpak − maakt een dienstenrooster op voor het kinesitherapeutenteam − organiseert en plant bijscholingsactiviteiten
10
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
Deelfunctie : interactie − leidt en neemt deel aan interdisciplinaire en multidisciplinaire teamvergaderingen − bespreekt de patiëntenstatus met de arts − legt externe contacten voor o.a. organisatie van clinics − neemt deel aan ontwikkeling en beleid in de instelling DE
KINESITHERAPEUT IN DE BEROEPSVERENIGING
Deelfunctie : deelname ♦ Taken − neemt deel aan debatten, wetenschappelijke activiteiten en jaarvergaderingen als lid van een beroepsvereniging Deelfunctie : medewerking ♦ Taken − werkt binnen de beroepsvereniging mee aan de organisatie en de ontwikkeling van het beroep − werkt mee aan de publicatie van periodieken − werkt mee aan de organisatie van specialisatiecursussen − werkt mee aan het beheer van de beroepsvereniging DE
KINESITHERAPEUT IN HET ONDERWIJS
Hiertoe verwijzen we naar het beroepsprofiel sector onderwijs.
2.2.7
Typefunctie : permanente vorming
Deelfunctie : informatieverwerving ♦ Taken − leest en consulteert vakliteratuur, zowel direct op het beroep betrokken als in bredere medische en socio-economische context − neemt deel aan symposia, congressen, beurzen − volgt bijscholingscursussen om voeling te houden met de evolutie in het denken en handelen van de kinesitherapie − houdt zich op de hoogte van maatschappelijke en politieke ontwikkelingen in de gezondheidszorg die consequenties hebben voor het eigen vakgebied − houdt voeling met de upgrading van de praktijkvoering Deelfunctie : informatieverstrekking ♦ Taken − participeert aan gezamenlijke initiatieven voor doorverwijzers en therapeuten, zowel binnen de verzorgingscentra als in de eerste lijnszorg − geeft nieuwe opgedane kennis en ervaring door aan collegae, andere zorgverleners en doelgroepen, via lezingen, uiteenzettingen en publicaties
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
2.2.8
11
Typefunctie : voorlichting - advies
♦ Taken − participeert in advies teneinde klachten in school-, werk-, en leefsituatie te voorkomen − participeert in de advisering van betalende instanties − participeert en adviseert op regionaal, communautair en federaal niveau − participeert in opleidingen voor de gezondheidszorg − participeert in bestuursorganen, commissies en/of werkgroepen van de beroepsorganisatie − geeft informatie, voorlichting en advies aan medewerkers in de gezondheidszorg en welzijnszorg over de functie van de kinesitherapie − geeft informatie en voorlichting aan medewerkers in de gezondheids- en welzijnszorg over de functie van de diverse methodes en technieken − geeft informatie, voorlichting en advies over kinesitherapie aan niet-medewerkers in de gezondheids- en welzijnszorg zoals familieleden en medewerkers van andere instanties − geeft lessen, lezingen en voordrachten over onderwerpen uit de kinesitherapie voor verschillende doelgroepen − participeert in de thuisgezondheidszorg (TGZ)
2.2.9
Typefunctie : ontwikkeling van de kinesitherapie Deelfunctie : participatie
♦ Taken − draagt zorg voor het onderwijs binnen het eigen vakgebied, samen met hogescholen binnen de eigen gemeenschap, op nationaal en op internationaal vlak − werkt mee aan de uitbreiding van het toepassingsveld van de kinesitherapie − werkt mee aan onderzoek − werkt mee aan maatschappelijke en politieke ontwikkelingen in de gezondheidszorg − levert op studiedagen, congressen, symposia e.d. bijdrage aan kennisverbreding omtrent onderwerpen betreffende het vakgebied en het beroep − waakt over en werkt mee aan de ontwikkeling van nieuwe samenwerkingsverbanden − levert bijdrage in het streven naar een waardig honorarium
2.2.10
Typefunctie : evaluatie van het beroepsmatig handelen
Deelfunctie : participatie ♦ Taken − neemt deel aan werkoverleg m.b.t. het beroepsmatig handelen binnen het behandelteam − neemt deel aan de teamvergadering met behandelend geneesheer en andere zorgverleners − neemt deel aan interdisciplinair en multidisciplinair overleg m.b.t. de kinesitherapeutische behandeltechnieken
12
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
Deelfunctie : evaluatie ♦ Taken − evalueert opbouw, verloop en resultaten van kinesitherapeutische behandelingen − levert een bijdrage aan het ontwikkelen van procedures en protocols met betrekking tot de kinesitherapie − evalueert de organisatie en het beheer van de eigen praktijk en/of van de dienst kinesitherapie in de instelling 2.2.11
Typefunctie : maatschappelijke dienstverlening
Deze functie sluit nauw aan bij preventie, bij begeleiding, advies en voorlichting Deelfunctie : analyse ♦ Taken − neemt kennis van frequent voorkomende fysieke klachten bij de actieve en nietactieve bevolking, waaronder werknemers, sportbeoefenaars, bejaarden − neemt kennis van mogelijke bestaande zelfhulpgroepen en hun werking − neemt kennis van misvattingen en tekorten in de G.V.O. − brengt de essentiële vragen van zelfhulpgroepen, ... in kaart Deelfunctie : informatie-overdracht ♦ Taken − informeert risicogroepen, zelfhulpgroepen en liga's van basisregels op fysiek vlak in het kader van een verantwoord G.V.O. − helpt mee wegwijs maken in de mogelijke dienstverlening Deelfunctie : deelname ♦ Taken − neemt vanuit zijn beroepskennis en -ervaring, actief deel aan de werking van zelfhulpgroepen, gehandicaptenzorg en liga's − begeleidt studenten bij stage en eindproef
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
3
13
ONDERSTEUNENDE KENNIS
De kennis van de kinesitherapeut heeft betrekking op : − de mogelijkheden en de voorwaarden voor bewegend functioneren − de oorzaken, mechanismen en gevolgen van het disfunctioneren op fysiek en psychisch vlak − de onderzoekstechnieken in functie van het opstellen van een kinesitherapeutische bilan − de behandelingstechnieken in functie van het samenstellen en uitvoeren van een behandelplan − de sociale en maatschappelijke wetgeving − psychologische kennis m.b.t. de interactie tussen hulpvrager/patiënt en werkveld
14
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
4 BEROEPSHOUDINGEN: WAARDEN & ATTIDUDES
4.1
Persoonlijke waarden Beschikken over en zich houden aan een kader met betrekking tot persoonlijke morele waarden: − − − − − − − −
4.2
relatiebekwaamheid eerlijkheid oprechtheid bescheidenheid welvoeglijkheid gevoeligheid welwillendheid beleefdheid
Waarden betreffende het therapeutisch handelen − empathie, betrokkenheid, distantie − respect voor de noden, de waardigheid, de rechten en de privacy van de patiënt − respecteren en handhaven van optimale professionele relaties binnen het kader van de zorgverlening − wetenschappelijke houding − kritische ingesteldheid en reflectie ten opzichte van eigen handelen − waken over alle voorwaarden om de behandeling te doen slagen − houden aan gewetensvolle verzorging die strookt met de actuele stand van de kinesitherapie − toont openheid, respect en betrokkenheid t.o.v. de patiënt/cliënt en heeft oog voor diens culturele en maatschappelijke achtergrond − nauwkeurigheid − verantwoordelijkheidszin − houden aan beroepsgeheim − informatieplicht
4.3
Waarden betreffende het onderhouden van de klinische competentie − onderhouden, verbeteren en uitbreiden van kennis, vaardigheden en waarden met als doel steeds de hoogst mogelijke kwaliteit van handelen na te streven.
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
4.4
15
Waarden betreffende de verhouding tot de maatschappij − het opnemen en/of accepteren van aansprakelijkheid en/of verantwoordelijkheid − het respecteren van regelgeving, nomenclatuur, eventueel conventie en gedragsregels bepaald door de instelling − het bevorderen en verdedigen van de waardigheid van het beroep
4.5
Waarden met betrekking tot de werkomstandigheden De werkomstandigheden waarin een kinesitherapeut zijn therapeutisch handelen uitvoert, vereisen een grote mate van flexibiliteit en een optimale fysieke conditie en psychisch evenwicht.
16
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
5
NIVEAU VAN HET BEROEP IN DE SECTOR
5.1
Omschrijving van het niveau Het gaat om een kwalificatie die kennis, vaardigheden en attitudes omvat die het mogelijk maken om het beroep van kinesitherapeut onafhankelijk te kunnen uitvoeren. Om de patiënt/cliënt/doelgroep op een verantwoorde manier te onderzoeken en te behandelen/instrueren moet hij de wetenschappelijke achtergronden van de onderzoeks- en behandelingsstrategieën, -methodes en -technieken beheersen.
5.2
Criteria
5.2.1
Graad van verantwoordelijkheid
De kinesitherapeut handelt op voorschrift van de arts, maar hij is verantwoordelijk voor het conceptualiseren, toepassen, bijsturen en evalueren van onderzoek en behandeling. De kinesitherapeut informeert zich om op een inventieve en creatieve manier de patiënt/cliënt/doelgroep adequaat te kunnen onderzoeken, adviseren, begeleiden en behandelen. De kinesitherapeut neemt zijn verantwoordelijkheid binnen het behandelteam, de eigen beroepsgroep, de gezondheidszorg en ten opzichte van de maatschappij. 5.2.2
Graad van complexiteit
De kinesitherapeut richt zich niet alleen naar de pathologie, maar ook naar de patiënt/cliënt/doelgroep. De specifieke noden van de patiënt/doelgroep op psychosociaal en fysiek vlak, vereisen een geïndividualiseerde aanpak. Omwille van deze specifieke noden van elke patiënt afzonderlijk is de geïndividualiseerde aanpak complex. De standaardprocedures moeten zodoende steeds geïndividualiseerd worden. 5.2.3
Graad van transfer
Er zijn specifieke beroepsvaardigheden nodig om het beroep van kinesitherapeut te kunnen uitvoeren. Deze moeten individueel aan de patiënt aangepast worden, rekening houdend met de mogelijke implicaties die wetenschappelijk gefundeerd zijn. Verder bezit de kinesitherapeut een aantal beroepsvaardigheden zoals sociale vaardigheden en attitudes, het centraal stellen van de patiënt/cliënt, administratieveen organisatievaardigheden om zijn praktijk of dienst te kunnen beheren.
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
6
17
CONTROLE INTERNE CONSISTENTIE EN VERIFICATIE REALISTISCH KARAKTER
6.1
Bezoek aan : A.Z. St.- Jan Brugge
6.2
Aanwerving (zie bijlage) − vergelijkend examen bestaande uit :
schriftelijke proef volgens keuzevakken definitieve schriftelijke proef gesprek over sociale vaardigheden en beroepsorganisatie
− de proeven worden afgenomen door twee kinesitherapeuten : één uit een vrije hogeschool één uit een autonome hogeschool
6.3
Selectiecriteria (zie bijlage) − geneeskundig onderzoek bij een onafhankelijk geneesheer buiten het ziekenhuis en door de betrokkene gekozen uit een lijst aangeboden door het ziekenhuis − één jaar op proef vooraleer een vaste benoeming gebeurt
6.4
Kwaliteitszorg − bijscholing zowel binnen als buiten het ziekenhuis: een minimum van 200 bijscholingsuren voor eventuele financiële bevordering ; de registratie gebeurt door een Vormingscel − jaarlijks functioneringsgesprek − jaarlijkse evaluatie gequoteerd met voldoende of onvoldoende
6.5
Vraag naar de opleiding − De beginnende beroepsbeoefenaar is instapklaar binnen de verschillende deelgebieden van de kinesitherapie. − De beginnende beroepsbeoefenaar is dynamisch, ondernemend en flexibel. − De beginnende beroepsbeoefenaar is empathisch en diskreet. − De beginnende beroepsbeoefenaar bezit de cognitieve elementen om een behandeling te concipiëren. − De beginnende beroepsbeoefenaar kan autonoom werken. − De beginnende sportbeoefenaar kan functioneren in multidisciplinair verband. − De beginnende beroepsbeoefenaar hanteert sociale intelligentienormen.
18
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
7
BIBLIOGRAFIE
7.1
Inventaris beroepsprofielen − Overzicht van beroepstaken volgens Mensendieck. − BOCA − Beroepsomschrijving fysiotherapeut. − Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie 1992 − Profiel van de kinesitherapeut. − Vlaams Kinesitherapeutenverbond − Het beroepsprofiel van de licentiaat motorische revalidatie en kinesitherapie. − V.U.B. - R.U.G. - K.U.L.
7.2
Bibliografie − ‘Zakboekje voor de kinesitherapeut 1996.’, Kluwer Editoriaal − KB 20.10.1992 nr.92-2772, Publ. Belgisch Staatsblad van 10-11-92 nr. 922772 − ‘Kinésitherapie et Rééducation fonctionelle.’, Blanchard M., E.M.C. Paris − ‘Deontologie en beroepsorganisatie’, Daemen J., ACCO Leuven − ‘Geschiedenis van de fysiotherapie’, Haneveld G. T., De Tijdstroom 1979 − ‘Compendium massage’, Leffelaar E.G., De Tijdstroom 1974 − ‘Compendium fysiotechniek’, Leffelaar E.G., De Tijdstroom − ‘Beroepsorganisatie van de kinesitherapie in 1992.’, Stappaerts K., Cursusdienst K. L. Leuven − ‘Deontologie voor kinesitherapeuten.’, Stappaert K., ACCO Leuven 1987
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
BIJLAGE 1
Legitimatie van de medewerkers aan de werkgroep kinesitherapie. Indien gewenst kunt u een kopie van deze bijlage opvragen bij de Vlor
19
20
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
BIJLAGE 2
Nationale overeenkomst tussen de kinesitherapeuten en de verzekeringsinstellingen. Indien gewenst kunt u een kopie van deze bijlage opvragen bij de Vlor.
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
BIJLAGE 3
Wet van 16 april 1995 (nr. 95-1631). Belgisch Staatsblad van 16.06.1995.
Indien gewenst kunt u een kopie van deze bijlage opvragen bij de Vlor.
21
22
B E R O E P S P R O F IE L KINESITHERAPEUT
BIJLAGE 4
Gegevens O.C.M.W. Brugge. Indien gewenst kunt u een kopie van deze bijlage opvragen bij de Vlor.