v)

STUDIE 10 BEROEPSPROFIEL podoloog (m/v)

BEROEPSPROFIEL podoloog (m/v)

sector studiegebied opleiding beroep

: : : :

gezondheidszorg gezondheidszorg fysische behandelingen podoloog (m/v)

Werkgroep beroepsprofiel van de podoloog in opdracht van de Vlaamse Onderwijsraad D/1996/6356/11 De leden van de werkgroep beroepsprofielen zijn inhoudelijk verantwoordelijk voor het beroepsprofiel. De Vlor heeft enkel ingestaan voor een uniforme en toegankelijke lay-out.

INHOUD BEROEPSPROFIEL PODOLOOG

I N H O U D

PROCESBESCHRIJVING

1

VOORONDERZOEK

1

BEPALING VAN HET BEROEPSPROFIEL

3

1

Exacte benaming van het beroep

3

2

Globale beschrijving van het beroep 2.1 Beschrijving van de beroepsactiviteit 2.2 Beschrijving van de beroepscontext

3 3 3

3

Opleidingsvereisten en eventuele beroepservaring

4

4

Specifieke beschrijving van de beroepsactiviteiten 4.1 Wezenlijke typefunctie(s) 4.2 Deelfuncties 4.3 Taken

4 4 4 4

5

Contextgegevens 5.1 Werkomstandigheden 5.2 Hulpmiddelen 5.3 Graad van verantwoordelijkheid en verwachte resultaten

6 6 6 7

6

Ondersteunende kennis

8

7

Beroepshoudingen 7.1 Bepaling van de belangrijkste houdingen 7.2 Selecteren en concretiseren van de belangrijkste houdingen 7.3 Controle van de interne consistentie en het realistisch karakter

10 10 11 13

8

Bronvermelding

13

9

Samenstelling van de werkgroep

14

1

BEROEPSPROFIEL PODOLOOG

PROCESBESCHRIJVING

-

Opdrachtgeving: 10 oktober 1995. Aanstelling voorzitter van de werkgroep: 30 november 1995. Exploratieve contacten ter samenstelling van de werkgroep: december 1995 - januari 1996. Installatievergadering van de werkgroep: 14 februari 1996. Studievergaderingen van de werkgroep: periode eind februari - begin mei 1996. Voorleggen van het voorlopig rapport aan "het werkveld" op de studieavond van 20 mei 1996 in de Katholieke Hogeschool Gent. Indienen van het definitief rapport aan de Vlor: 31 mei 1996 (met toelichting door de voorzitter van de werkgroep.

VOORONDERZOEK

1

Socio-economische en structurele ontwikkelingen in de sector De intramurale alsook de ambulante gezondheidszorg zijn door inspanningen binnen de sector en door politieke maatregelen de laatste decennia sterk gesaneerd. Minder ziekenhuizen zijn verlieslatend. Fusie-operaties naar grotere entiteiten zijn ook doorgevoerd. Binnen de sector is voor een aantal beroepen een overaanbod aanwezig: artsen, kinesitherapeuten, tandartsen ... Anderzijds blijven de eisen gesteld aan gezondheidswerkers kwalitatief zeer hoogstaand en de therapeutische evoluties gaan zeer snel.

2 2.1

Analyse van de arbeidsmarkt Tewerkstelling a Binnen de gezondheidswerkers in het algemeen en de paramedici in het bijzonder vormen de podologen een zeer kleine groep. Het gaat hier over een groep die tot 1995 niet beschikte over een erkende opleiding. Hoewel geen exacte cijfers beschikbaar zijn, schatten we dat een dertigtal niet-gediplomeerde podologen in Vlaanderen nu werkzaam zijn. Een tweetal hebben een erkend buitenlands diploma. Vrijwel allemaal werken ze in een private praktijk. Hoewel "podologie" duidelijk te onderscheiden is van "pedicure" noemen veel pedicuristen zich podoloog. Dit schept bij het publiek veel verwarring. Sinds 1995 zijn een 12-tal podologen afgestudeerd aan de Katholieke Hogeschool voor Gezondheidszorg te Gent.

2


In 1996 komen opnieuw een 20-tal gediplomeerden op de markt. De afgestudeerden zijn grotendeels in universitaire diensten en poliklinische settings tewerkgesteld. Enkelen vestigen zich privaat. Tot nu is er geen beroepsstatuut en ook geen RIZIV-nomenclatuur, er zijn geen terugbetalingsmodaliteiten. b De huidige afzet van afgestudeerden kan nog lange tijd aan het huidige ritme doorgaan. Weliswaar lijkt het niet opportuun nog een andere opleiding naast deze in Gent te erkennen. 2.2

Gegevens over het beroep Podologen behoren tot de groep van de paramedici en analoge beroepen: ergotherapeuten, kinesitherapeuten, logopedisten, diëtisten e.a. Na diagnosestelling door een arts, voeren zij allen autonoom onderzoek en therapie (+ preventie) uit. Het specifieke domein van de podoloog is de "voet-gerelateerde pathologie" en hanteert hiertoe specifieke middelen (zie verder in deze studie).


BEPALING VAN HET BEROEPSPROFIEL

1

Exacte benaming van het beroep Podoloog

2 2.1

Globale beschrijving van het beroep Beschrijving van de beroepsactiviteit De podologie houdt zich bezig met de structuur, de functie en de fysiopathologie van de voet, steeds gerelateerd aan de hogergelegen lichaamssegmenten en het functioneren van de mens in zijn totaliteit.

2.2

Beschrijving van de beroepscontext organisatievorm: De zorg die verleend wordt door een podoloog gebeurt: ¾ ¾ ¾ -

op verwijzing door een arts of op autonome basis zelfstandig of in dienstverband als ambulante zorg of als intra-murale zorg.

milieu en omstandigheden: -

privaatpraktijk thuiszorg instellingen voor preventieve en curatieve gezondheidszorg andere tewerkstellingssectoren als: opleiding, sportbegeleidende zorg, industrie e.a.

3

4

3


Opleidingsvereisten en eventuele beroepservaring Volgens de Nederlandse niveaubepaling van de beroepen: niveau 4.

4 4.1

Specifieke beschrijving van de beroepsactiviteiten Wezenlijke typefunctie(s) De essentie van het beroep = THERAPIE.

4.2 4.2.1

Deelfuncties: specificaties van de typefunctie Preventieve en curatieve zorg: -

onderzoek - informatieverwerking planning verzorging ontwerpen, vervaardiging en aanpassing van therapeutische hulpmiddelen materiaalbewerking informatieverstrekking - advies - voorlichting rapportering - overleg - samenwerking evaluatie van beroepsmatig handelen.

4.2.2

Management

4.3 4.3.1

Taken: beschrijving van wat de concrete uitvoerder doet Preventieve en curatieve zorg: Onderzoek - informatieverwerking: -

-

voert een anamnese uit schat de diagnostische gegevens van de verwijzende arts correct in en wendt ze eveneens correct aan verzamelt, analyseert en interpreteert op een correcte wijze alle relevante en noodzakelijke gegevens van andere deskundigen verricht (d.m.v. inspectie, palpatie, functie-onderzoek, metingen, afdruktechnieken, houdings- en bewegingsanalyse) onderzoek naar de aard en de oorzaak van de klachten en de symptomen met het oog op de podologische behandeling relateert de klacht en de symptomen aan de ruimere context van het gezondheidsfunctioneren van de persoon.

Planning: -

formuleert de preventieve en/of curatieve behandelingsdoelen op korte en lange termijn


-

5

stelt een verantwoord preventief en/of curatief behandelingsplan op, bepaalt de preventieve en/of curatieve podologische behandelingsmogelijkheden en maakt een verantwoorde keuze m.b.t. symptomatische en causale therapie.

Verzorging: -

voert noodzakelijke opperhuid- en nagelverzorging uit.

Ontwerpen, vervaardiging en aanpassing van therapeutische hulpmiddelen materiaalbewerking: -

voert therapieën uit met vilt, tampons, verbanden, tapes, silicone ... vervolledigt, vervangt, corrigeert, en/of beschermt nagel en/of voetdelen (onychoplastie, orthoplastie, orthonyxie) ontwerpt, maakt podologische orthesen (zolen e.a.) en past ze aan maakt schoenmodificaties.

Informatieverstrekking - advies - voorlichting: -

-

-

informeert de patiënt op passende wijze over alle aspecten van het podologisch onderzoek informeert de patiënt op passende wijze over alle aspecten van de podologische behandeling of over alle aspecten van de preventieve maatregelen geeft de patiënt advies en informatie over preventie van voetklachten, over voetverzorging en -hygiëne, en geeft schoenadvies geeft informatie en voorlichting aan andere gezondheidswerkers over de bijdragen van de podologie aan preventie en behandeling van voetklachten en andere klachten die gerelateerd zijn aan de voetfunctie geeft informatie en voorlichting aan ouders, begeleiders, verzorgers en leraars over preventieve maatregelen en therapeutische mogelijkheden van de podologie geeft informatie en voorlichting aan doelgroepen en patiëntenpopulaties omtrent zelfzorg, preventieve maatregelen en therapeutische mogelijkheden van de podologie.

Rapportering - overleg - samenwerking: -

rapporteert op passende wijze tijdens en na de behandeling aan de verwijzende arts en de andere deskundigen overlegt eventueel met arts en andere zorgverleners verwijst indien nodig de patiënt naar arts en andere zorgverleners participeert volwaardig aan interdisciplinair overleg.

Evaluatie: -

evalueert de behandeling (het preventieplan) op elk moment op een juiste wijze en stuurt de behandeling indien nodig bij maakt bij de patiënten op gesystematiseerde wijze een tussen- en eindbalans op, betreffende het eigen therapeutisch optreden en het functioneren van de patiënt.

6


4.3.2 -

5 5.1

Management: plant en coördineert de afspraken met patiënten verzamelt de verwijs-, onderzoeks- en behandelingsgegevens in een patiëntendossier organiseert de uitstroom van aanwijzingen, onderzoeks- en behandelingsgegevens naar anderen regelt de eigen financiële administratie verzorgt het eigen materiaalgebruik, de instrumenten en de praktijkruimteinrichting, met inachtneming van de voorschriften omtrent hygiëne en veiligheid.

Contextgegevens Werkomstandigheden Vrijwel alle deelfuncties worden uitgevoerd in de volgende werkomstandigheden: - onderzoeks- en behandelingskabinet - atelier - ten huize van de patiënt - ziekenhuiskamer - bewonersverblijf, kamer in home, kamer in RVT - ten velde bij sportieve manifestaties, in de industrie, in scholen, in begeleidingscentra (zelfhulpgroepen b.v. diabetes) e.a. - in Hogescholen, Technisch- en Beroepsonderwijs, vormingscentra e.a.

5.2

Hulpmiddelen Onderzoek - informatieverwerking: -

onderzoekstafel meetinstrumenten orthopedische spiegel podoscoop blauwdrukapparaat gips - gipstafel stereometrische meetapparatuur elektrodynamische computersysteem elektronisch krachtenplatform loopband fietsrollen video-apparaat Dopplerapparaat glucosemeter negatoscoop e.a.

Verzorging: -

patiëntenstoel


-

7

persoonlijke werkstoel loupelamp freesapparatuur klein verzorgingsinstrumentarium (o.a. scalpel, beitels, tangen, ...) desinfectiemateriaal sterilisator, autoclave uitwendige farmaceutische producten e.a.

Ontwerpen, vervaardiging en aanpassing van therapeutische hulpmiddelen materiaalbewerking: Grondstoffen en instrumentarium ter vervaardiging van orthesen en prothesen zoals o.a.: - gips, leder, kurk, silicone, kunststoffen, thermoplastische materialen, lijm e.a. silicone (orthoplastie) inox draad (orthonyxie) acryliek, opvulmateriaal (onychoplastie) verbanden, vilt, tampons, tapes - gipstafel, werkbank e.a. - oven - persen - slijp- en polierapparatuur - snij- en zaagapparatuur: scharen, messen, zagen ... - e.a. Informatieverstrekking - advies - voorlichting: -

didactisch materiaal folders GVO-materiaal e.a.

Rapportering - overleg - samenwerking: Management: -

5.3

tekst- en gegevensverwerkingsapparatuur.

Graad van verantwoordelijkheid en verwachte resultaten Rekening houdend met de autonomie van de patiënt zelf en de aard van zijn aandoening, moet de podoloog zijn eigen optreden en zijn therapeutische hulpmiddelen steeds kunnen verantwoorden.

8

6


Ondersteunende kennis Onderzoek - informatieverwerking - evaluatie ¾ algemeen: -

algemene en topografische anatomie algemene fysiologie en biochemie algemene kinesiologie algemene biomechanica algemene ziekteleer orthopedie - reumatologie - traumatologie neurologie dermatologie pediatrie interne geneeskunde algemene psychologie medische deontologie farmacologie toegepaste informatica en elektronica;

¾ specifiek: -

verbale en non-verbale gesprekstechnieken biomechanica van de onderste ledematen onderzoeksmethodologie observatie podologische onderzoekstechnieken podologisch onderzoeksinstrumentarium medische beeldvorming psychosomatiek podopathologie.

Planning algemeen: -

medische en paramedische behandelingsstrategieën (methodologie) specifieke pathologie (zoals opgesomd bij onderzoek) "problem solving";

¾ specifiek: -

alle podologische behandelingstechnieken niet-podologische behandelingstechnieken (kinesitherapeutisch, chirurgisch, medicamenteus, enz.).


9

Verzorging ¾ algemeen: -

specifieke pathologie (zoals opgesomd bij onderzoek) hygiëneleer anatomie fysiologie en biochemie;

¾ specifiek: -

instrumentenleer podologische instrumentele verzorgingstechnieken specifieke farmacologie verbandleer.

Ontwerpen - vervaardiging - aanpassing van therapeutische hulpmiddelen materiaalbewerking ¾ algemeen: -

anatomie fysiologie en biochemie hygiëneleer biomechanica algemene en specifieke pathologie podopathologie;

¾ specifiek: -

materiaalkennis en -bewerking podologische orthesen en prothesen schoenkennis.

Informatieverstrekking - advies - voorlichting ¾ algemeen: -

communicatieleer psychologie algemene en specifieke pathologie podopathologie medische deontologie;

¾ specifiek: -

alle podologische en niet podologische onderzoeks- en behandelingstechnieken schoenkennis GVO-technieken

10


-

groepsdynamica organisatie van de gezondheidszorg.

Rapportering - overleg - samenwerking ¾ algemeen: -

communicatieleer "problem solving";

¾ specifiek: -

toegepaste informatica vergadertechniek schriftelijke en mondelinge rapportering organisatie van de gezondheidszorg niet-podologische behandelingstechnieken.

Management ¾ algemeen: -

organisatieleer hygiëneleer veiligheidsleer;

¾ specifiek: -

7 7.1

informatica recht- en wetgeving boekhouding beroepsdeontologie.

Beroepshoudingen Bepaling van de belangrijkste houdingen (4-puntenschaal) -

aandacht voor competentie en ontplooiing accuraatheid assertiviteit beslissingsvermogen contactbereidheid dienstverlenende ingesteldheid doorzettingsvermogen empathie flexibiliteit gericht zijn op hygiënisch werken imagobewustzijn kritische ingesteldheid

3 4 2 3 3 4 2 4 2 4 1 4

11


-

7.2

leergierigheid loyauteit omgang met stress organisatievermogen resultaatgerichtheid veiligheids-en milieubewustzijn zelfstandigheid zin voor esthetiek zin voor initiatief zin voor samenwerking

3 2 2 2 4 3 4 1 2 3

Selecteren en concretiseren van de belangrijkste houdingen (waarde 3 en 4) Aandacht voor competentie en ontplooiing: -

heeft de ingesteldheid om reële bijdragen te leveren tot profilering en professionalisering van de podologie heeft de ingesteldheid om eigen beroepservaring ter beschikking te stellen van het forum van vakgenoten via publicaties en bijdragen op studiedagen e.a.

Accuraatheid: Permanente accuraatheid is vereist bij elke podologische handeling o.a.: -

bij de toepassing van snijtechnieken op verharde opperhuid bij het uitvoeren van biomechanische metingen bij het nemen van een gipsafdruk.

Beslissingsvermogen: -

past op een snelle en correcte manier EHBO-interventies toe maakt zelfstandig en op een verantwoorde wijze een keuze uit de diversiteit van de therapeutische mogelijkheden verwijst verantwoord de patiënten door.

Contactbereidheid: -

gaat respectvol om met patiënten van allerlei geaardheid en in verschillende probleemsituaties participeert volwaardig aan interdisciplinair overleg.

Dienstverlenende ingesteldheid: -

-

is steeds bereid de patiënt uitleg te geven over alle aspecten van het podologisch onderzoek, van het podologisch handelen, van de preventieve maatregelen houdt rekening met de sociale - familiale - financiële situatie van de patiënt.

12


Empathie: -

houdt rekening met de persoonlijke ziektebeleving van de patiënt.

Gericht zijn op hygiënisch werken: -

is permanent gericht op hygiënisch werken bij elke podologische handeling neemt steeds de principes van hygiëne en steriliteit in acht, zoals: bij het hanteren van verzorgingsinstrumenten bij het verzorgen van huid en wonden in de ruimte waarin gewerkt wordt.

Kritische ingesteldheid: -

-

beoordeelt de zelf gehanteerde onderzoeks- en behandelingsmethodes, de middelen en de technieken op basis van objectiveerbare en wetenschappelijk verantwoorde criteria verifieert anamnesegegevens heeft aandacht voor de kwaliteit van het gebruikte materiaal heeft bij aankoop van materiaal de nodige kritische zin voor kwaliteit.

Leergierigheid: -

kan vakliteratuur kritisch beoordelen op zijn wetenschappelijke relevantie, en hanteren om eigen kennen en kunnen te actualiseren neemt regelmatig deel aan studiedagen, bij- en nascholing in verband met het eigen beroep.

Resultaatgerichtheid: -

is erop gericht een vooropgesteld resultaat te bereiken binnen een bepaalde tijd en budget door de meest efficiënte therapeutische interventie te organiseren, rekening houdend met de autonomie van de patiënt en de aard van de aandoening.

Veiligheids- en milieubewustzijn: -

-

neemt alle veiligheidsvoorschriften in acht bij gebruik van elektrische toestellen, freesmachines, slijpmachines, schuurmachines, persen, klein instrumentarium neemt zijn verantwoordelijkheid op bij het selectief liquideren van resten en afval van het gebruikte materiaal.

Zelfstandigheid: -

stuurt autonoom het volledige podologische proces.


13

Zin voor samenwerking: -

7.3

draagt binnen een multidisciplinair team naast de professionele verantwoordelijkheid ook de collectieve verantwoordelijkheid voor de opstelling en realisering van behandelings- en preventieplannen.

Controle van de interne consistentie en het realistisch karakter Gezien een podoloog in zelfstandige context vaak met complexe gezondheidsproblemen geconfronteerd wordt - dus professioneel omgaat met mensen met stoornissen, beperkingen of handicaps - zijn hogervermelde attitudes van wezenlijk belang. Daarenboven vergen de therapeutische middelen veel accuraatheid en kritische zin.

8

Bronvermelding AACPM -1994 - The State of Podiatric Medical Education: a special report developed exclusively for the 1994 house of delegates of the APMA, p. 14. BLAUCH LE., RUBIN A., OLIVER RW., DEADY EA. - 1970 - The Podiatry Curriculum: report of the curriculum study tot the American Association of Colleges of Podiatric Medecine, Washington DC: AACPM, p. 359. BRAUN U. - 1991 - Student Handbook; A directory of courses and institutions in higher education for 16 countries not member of the European Community, Strasbourg: Council of Europe, p. 362. CLPCE - 1975 - Propositions de directives fixant la réalisation de la liberté d' établissement et de la libre prestation de services pour les activités non salariées du podologue, Brussel. DE JAGER J.

- 1990 - Beroepsprofiel Podotherapeut, Enschede: SLO, p. 76.

EURYDICE - CEDEFOP - 1990 - Structures of the education and initial training systems in the member states of the European Community, Brussels: Commission of the European Communities, p. 199. MALOUFF FJ.

- 1994 - International directory of Podiatric Medical Associations and Schools, Bethesda: APMA.

MOHR B. - 1990 - Studentenhandboek: Hoger Onderwijs in de Europese Gemeenschap, Antwerpen; 's Gravenhage: Standaard Uitgeverij, p. 525. NORET G. - 1994 - Guide pour l' utilisateur du système général de reconnaissance des qualifications professionelle, Nice: CLPUE.

14


SHENTON PA.

- 1995 - Second comparative study of European Podiatry Education, Edinbrugh: ICTPM.

WALGRAEVE H.

- 1996 - Het podologie-onderwijs in Europa, een vergelijkende studie, Gent: KaHoG, p. 40.

WIJNANDTS VAN RESANDT A. - 1991 - A Guide to Higher Education Systems and Qualifications in the European Community, London: Kogan Page, p. 425. ZUIJDERDUIN WM., DEKKER J;

- 1994 - Podotherapie in de Nederlandse Gezondheidszorg: een beschrijving en analyse van de beroepsuiting, Utrecht: NIVEL, p. 71 + 28. Syllabi & Course Documents: Belfast, Braunschweig, Cardiff, Durham, Eastbourne, Edinburgh, Eindhoven, Genève, Glasgow, Huddersfield, Kopenhagen, London, Nothampton, Paris, Plymouth, Rovaniemi, Salford, Wien.

9

Samenstelling van de werkgroep Berben Pau

Vertegenwoordiger Wase Kamer van Podologen

Bots Alex

Praktijklector Katholieke Hogeschool Gent Vertegenwoordiger Belgische Vereniging der Podologen

Claeys Marc

Departementshoofd Katholieke Hogeschool Gent

De Grez Richard

Studierichtingleider Podologie Katholieke Hogeschool Gent

Everaerts Pieter

Vertegenwoordiger Vlaamse Podologen Podotherapeutenvereniging

Hermans Lieve

Praktijklector Katholieke Hogeschool Gent

Janssens Willy

Vertegenwoordiger Vlaamse Podologen Podotherapeutenvereniging

Suys Mieke

Praktijklector Katholieke Hogeschool Gent

Walgraeve Hans

Lector Katholieke Hogeschool Gent.

v)

Recommend Documents