VARA JAARVERSLAG 2002

VARA JAARVERSLAG 2002 INHOUDSOPGAVE 3

Voorwoord Vera Keur

47

Uitgeverij Turbulente tijden

5

Bestuur en bestel Veranderingen in het verschiet

53

Nieuwe media Interactief betrokken

13

De Vereniging Het roer gaat om

57

Communicatie en marketing Nieuwe koersen

17

Kijk- en luisteronderzoek De VARA langs de meetlat

59

VARA Link Leden op hun wenken bediend

19

Programmabeleid Radio en Televisie

62

Overzicht Televisieprogramma’s

21

Televisie Uitgesproken in beeld

88

Overzicht Radioprogramma’s

36

Radio Een jaar met impact

92

Overzicht Link-activiteiten

2

! JAARVERSLAG 2002

VOORWOORD Op het moment dat u dit jaarverslag openslaat is de Tweede-Kamerverkiezing van januari 2003 waarschijnlijk al achter de rug. Weet Wouter Bos de PvdA weer aantrekkingskracht en ook voldoende zeggingskracht te geven? Keert het CDA terug op haar klasssieke spilpositie en welke coalitie zal men daar dan per saldo nastreven? Ook de progressieve VARA moet in alle nuchterheid vaststellen dat de eenmachtspositie van het CDA vaak cruciaal is geweest voor het behoud van een pluriform publiek bestel dat uit meerdere onafhankelijke programmaverzorgingsorganisaties bestaat. Terugkijkend blijft mij, zoals velen, de vraag bezighouden hoe de massale schare achter de persoon van Pim Fortuyn kon ontstaan. Zeker is dat die schare allesbehalve een eenheid in herkomst, belang of opvatting vormt. Wat maakte dan die ene, als persoonlijkheid zo extravagante en controversiële man tot de koninginnebij waar zóvelen tegelijkertijd op afzwermden? Voorlopig zijn er veel vragen en veel minder (mogelijke) verklaringen . Als mediaprofessionals zullen we ons ook het komend jaar bezig moeten houden met de vraag naar de maatschappelijke rol en functie van de informatiemedia en moeten nadenken over de

! VOORWOORD

Vera Keur beeldvormende effecten van onze uitzendingen. Des te meer reden om de gesprekken over de relatie tussen de VARA-identiteit en onze programma’s, die we sinds anderhalf jaar binnen de VARA met elkaar voeren, voort te zetten. Voor de VARA was 2002, een hoopvol jaar. Onze programma’s werden gewaardeerd en een aantal was zelfs zeer succesvol. Er werden veel prijzen gewonnen door VARAprogramma’s en VARA-programmamakers. Teleurstelling gaf met name de wijze waarop de VARA haar betrokkenheid bij de Matinee is ontnomen.

3

De besluitvorming naar aanleiding van de evaluatie van de tv-netprofilering biedt hoop op wat werkbaarder omstandigheden voor de ontwikkeling van Nederland 3, en - zij het op termijn - een duidelijker netindeling op Nederland 1 en 2. Voor de verdere ontwikkeling van de Publieke Omroep acht ik dit van doorslaggevend belang. De overeenstemming die de Nederland 3-partners bereikten over de structuur van het net-programmaschema geeft vertrouwen dat een werkelijk gemeenschappelijke en geconcretiseerde visie op het net is ontstaan, waaraan de wens om de daling van de publieke belangstelling voor ons net in het tegendeel te doen verkeren ten grondslag heeft gelegen.

Ook de Vereniging gaat met ingang van 2003 een perspectiefvoller toekomst tegemoet!

Vera Keur Voorzitter

In de Verenigingsraad werden belangrijke conclusies getrokken en besluiten genomen over kwaliteitsverhoging van de verenigingsdemocratie. Besluiten over de manier waarop leden actief, toegesneden op eigen themavoorkeuren en (tijds) mogelijkheden, kunnen deelnemen aan meningsvorming en andere activiteiten. Besluiten ook over opheffing van de regionale bestuurslaag, een nieuwe manier van werving en van kwalitatieve selectie van VR-kandidaten en een ander systeem waarmee VARA-leden de Verenigingsraad kiezen. Het bestuur is zich zeer bewust van het feit dat voor menig lid, dat langjarig actief was op regionaal niveau, het verlaten van de oude en vertrouwde vorm geen gemakkelijke stap was. Veel waardering heb ik dan ook voor de afwegingen die, eerst in werkgroepverband, daarna door de regiodelegaties en door ieder VR-lid persoonlijk, zijn gemaakt.

2 4

! JAARVERSLAG 2002

BESTUUR EN BESTEL VERANDERINGEN IN HET VERSCHIET In 2002 blijft het relatief rustig rond de publieke zenders. Parlementaire behandeling c.q. implementatie van wetswijzigingen, beleidsvoorstellen en onderzoeken betreffende de publieke omroep blijven goeddeels uit, mede wegens de turbulente ontwikkelingen in de politiek. Ook intern zijn ontwikkelingen gaande, waarvan de uitkomst moet worden afgewacht. Zo wordt besloten tot zelfevaluaties per omroep, met het oog op de in 2003 actief wordende visitatiecommissie die taken en doelstelling van de publieke omroep moet beoordelen. Een evaluatie van de netprofilering leidt tot enkele inhoudelijke en formele veranderingen.

In het wettelijk kader van het publieke omroepbestel, vastgelegd in de Mediawet, treedt dit jaar geen verandering op. Toenmalig staatssecretaris Van der Ploeg had in 2001 gedreigd met een wetswijziging om de omroep te dwingen de programmagegevens aan derden af te staan. Hij wilde daarmee aan de langdurige juridische strijd om die rechten een eind

! BESTUUR EN BESTEL

forceren, ten nadele van de omroepen. Verder dan het voorontwerp-stadium van het vorige jaar komt het niet. Hoewel de omroepen niet voor de dreiging door de knieën gaan arriveert er geen voorstel bij de Tweede Kamer. De demissionaire periode van het kabinet-Kok en daarna de partijpolitieke besognes die aandacht opeisen van de LPF-staatssecretaris en van het kabinet-Balkenende als geheel, laten trouwens ook niet erg veel ruimte voor wetsveranderingen. In parlementaire behandeling komt alleen een voorstel dat voornamelijk technische verbeteringen van de Mediawet behelst en daarnaast een verhoging van de maximale bestuurlijke boetes die het Commissariaat voor de Media mag opleggen voor overtredingen. Een niet onredelijke verhoging, in aanmerking genomen dat de oude maxima uit 1988 dateren en de verhoging afgeleid is van een indexberekening. Vermelding verdient verder nog één detail, namelijk de toekenning van instemmingsrecht aan de (vertegenwoordiging van de) programmamedewerkers bij de verplichte totstandbrenging van het programmastatuut, waarin de journalistieke rechten en plichten worden geregeld. Hoewel niet politiek omstreden vindt parlementaire vaststelling van deze wetswijziging nog niet in 2002 plaats.

3 5

RADIOFREQUENTIES: WEDEROM GEBED ZONDER END

De meeste aandacht op het gebied van mediaregelgeving gaat uit naar de strijd om de commerciële radiofrequenties. Het raakt de publieke omroep in zoverre dat er frequentiewisselingen nodig zijn, maar het juiste moment daarvoor niet goed planbaar is. In het regeerakkoord bepaalt de CDA-LPF-VVDcoalitie namelijk dat men, in plaats van alleen een veiling, alsnog een vergelijkende toets wenst toe te passen. Naast de hoogte van een financieel bod zullen met name de variatie van het programmaaanbod en de pluraliteit van de aanbieders als criteria gelden. Maar de bestuursrechter haalt daar op verzoek van een deel van de commerciële gegadigden in juli een streep door. Hij vindt dat het geharrewar en telkenmale uitstel al te lang geduurd heeft en verplicht de regering om voor half september toch een veiling te starten. Het kabinet presenteert daarop een gewijzigd Frequentiebesluit, waarin de vergelijkende toets formeel wordt mogelijk gemaakt en legt dit als nieuw gegeven weer aan de bestuursrechter voor. Deze accepteert inderdaad de onmiddellijke toepasselijkheid van het nieuwe Frequentiebesluit, met als gevolg dat nu pas per 1 juni 2003 nieuwe vergunningen voor commerciële radio in gebruik zullen kunnen worden genomen. Het demissionair worden van het kabinetBalkenende brengt de Tweede Kamer er eind oktober nog toe de concrete vormgeving en uitvoering van de vergelijkende toets aan te merken als

6

controversieel onderwerp voor het demissionaire kabinet. Maar het kabinet besluit er toch mee door te gaan, omdat in formele zin geen instemming van de Tweede Kamer meer vereist is. De publieke omroep beslist al eerder in het jaar om maar niet langer te wachten met de omschakeling naar een aantal nieuwe FM-frequenties die in het kader van het herverkavelingsplan voor de publieke radiozenders zijn aangewezen. Een voorlichtingscampagne, afgestemd op omschakeling per 1 september en 1 november in betreffende ontvangstregio’s, wordt op gang gebracht om het publiek in elk geval over de publieke radio duidelijkheid en zekerheid te bieden.

ONDERZOEKEN

NAAR FINANCIERING

EN KOSTEN

Naar aanleiding van een klacht van de Holland Media Groep over ‘excessieve staatssteun’ besluit de EU in september een onderzoek te starten naar de aard en proportie van de financiering van de Nederlandse publieke omroep vanuit de algemene middelen van de overheid. Volgens de HMG leidt de omvang van die financiering tot verstoring van concurrentieverhoudingen en tot prijsopdrijving bij de aankoop van progammarechten. SBS sluit zich bij het offensief aan en klaagt bij de EU over concurrentievervalsing, met name op de markt van sportuitzendrechten. Omstreeks dezelfde tijd kondigt staatssecretaris Van Leeuwen een onderzoek aan naar de vraag hoeveel een publieke omroepvoorziening mag

! JAARVERSLAG 2002

kosten. Hij schakelt daarvoor een extern bureau in dat voor de zomer van 2003 moet rapporteren. Voorts wil hij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid een analyse laten maken van het totale medialandschap en de betekenis daarin van publieke omroep. De resultaten van dit brede onderzoek – economische, maatschappelijk-sociale en demografische aspecten moeten in ogenschouw worden genomen – worden pas in de loop van 2004 verwacht.

geen meerderheid. Daarentegen wel een breed ondertekende motie die de regionale en lokale omroep ervan vrijwaart, zodat per saldo de landelijke omroep nog extra wordt aangeslagen. De Kamer neemt bovendien nog een motie aan die vraagt om het jeugdblok Zappelin van Net 3 voor een experimentele periode reclamevrij te maken. De motie spreekt niet over compensatie van het daarvoor verminderende aandeel reclame-opbrengsten in de omroepfinanciering.

Het regeerakkoord van de CDA-LPF-VVD-coalitie verwijst trouwens, wat het functioneren van de publieke omroep betreft, naar 2004 als moment waarop discussie daarover weer serieus aan de orde zal zijn. Dan immers rapporteert de in de Mediawet geregelde visitatiecommissie over de wijze waarop aan de wettelijke taken is voldaan en nadert het moment waarop de tussentijdse evaluatie van de PO-concessie moet plaatsvinden. Datzelfde regeerakkoord confronteert de publieke omroep wel met een z.g. efficiencykorting van 5% op de collectieve uitgaven, die tot gevolg heeft dat met ingang van 2004 de rijksomroepbijdrage circa 33 miljoen euro minder zal bedragen dan waarop volgens de wettelijke indexeringssystematiek gerekend mocht worden. Tegelijkertijd stelt de regering dat deze budgetkorting niet ten koste mag gaan van de kwaliteit van de programmering. Een motie van PvdA, GroenLinks en SP, waarin geconcludeerd wordt dat de 5% bezuinigingsaanzegging voor de publieke omroep dan ten onrechte vooruitloopt op het eerdergenoemde kostenonderzoek van de staatssecretaris, krijgt

Herhaalde malen gedurende het jaar dreigt nog een ander bedrag aan de omroepgelden ontfutseld te worden. Dat betreft de 32 miljoen die de PO nog tegoed heeft als (nog maar gedeeltelijke) compensatie voor het onbedoelde gat dat een paar jaar geleden door de fiscalisering van de omroepbijdrageheffing was ontstaan. De Tweede Kamer had in 2001 dit compensatiebedrag per amendement toegevoegd aan de omroepgelden. Tot verbazing van de Kamer en van de omroep – waar de 32 miljoen inmiddels in de budgettoedeling was opgenomen – bericht het kabinet-Kok begin april dat zij het amendement alsnog financieel ongedaan wil maken door middel van een begrotingswijziging. Een zeer ongebruikelijke stap, omdat daarmee een uitdrukkelijke wettelijke vaststelling door het parlement wordt gebruuskeerd. Ten tweede male amendeert de Kamer het bedrag er weer bij. Maar de feitelijke uitvoering – overboeking van het bedrag naar de omroepreserve – laat het kabinet achterwege. En ook het nieuwe kabinet talmt; eind november verzoeken minister Hoogervorst en staatssecretaris Van Leeuwen de Kamer ‘bij hoge

! BESTUUR EN BESTEL

7

uitzondering’ om het amendement opnieuw te heroverwegen, nu mede omwille van de budgettaire situatie van het rijk. Ze voegen er wel aan toe dat, mocht de Kamer niet voor heroverweging voelen, het kabinet nog dit jaar het bedrag zal overboeken. Het verzoek wordt van de hand gewezen… Maar nóg blijkt het bedrag niet helemaal veilig, wanneer de VVD-fractie plotseling tracht het als dekking te laten fungeren voor een amendement ten gunste van de HBO-gelden op de onderwijsbegroting. Het amendement haalt geen meerderheid bij de stemming eind december. Doch of het nog in 2002 tot de beloofde daadwerkelijke overboeking komt is bij de afsluiting van dit jaarverslag niet bekend.

DVD, DAB

EN INTERNET

Op 31 januari ontvangen NOS en Digitenne Holding eindelijk de vergunningen voor het verzorgen van digitale tv-uitzendingen via de ether (Digital Video Broadcasting-Terrestrial, alias ‘digitenne’). De vergunning van de NOS omvat één multiplex voor publieke omroep, waarin 4 á 5 tv-programmanetten passen. De NOS is echter volgens de vergunning verplicht ruimte te bieden aan het tv-programma van de regionale omroep, zodat er naast de drie landelijke PO-netten hooguit nog ruimte overblijft voor één extra (thema)net. De vergunning voor Digitenne Holding is bestemd voor commerciële televisie en omvat vier multiplexen (=16 á 20 tvprogrammanetten). In eerste instantie worden vooral technische tests uitgevoerd, daarna moet de

8

dienst operationeel getest worden bij een beperkt publiek en volgens planning zou in oktober 2002 inbedrijfstelling volgen. Vertragingen in de technische testfase leiden er echter toe dat pas vanaf januari 2003 gefaseerde invoering in een aantal Noord-Hollandse regio’s kan plaatsvinden. De regering stelt een adviescommissie ‘Overschakeling analoge naar digitale etherdistributie tv’ in om de mogelijkheden en criteria voor een gefaseerde transformatie van de analoge naar de digitale ether-uitzendnorm in kaart te brengen. Behalve om technische aspecten gaat het daarbij met name ook om de gevolgen voor de consument, die niet op extra kosten gejaagd mag worden. Aan de hand van het eind 2002 uit te brengen advies wil de regering de termijn en de flankerende condities bepalen waarop analoge ether-uitzendingen tenslotte geheel worden beëindigd. Ook digitale radio via de ether (Digital Audio Broadcasting-Terrestrial) ondervindt wederom vertraging. In september ontvangt de publieke omroep de vergunning voor landelijke DAB. De ‘uitrol’ naar landelijke dekking, eveneens fasegewijs, zal pas in het voorjaar van 2003 vanuit de Randstad een aanvang nemen. Aan de beschikbaarstelling van financiële ruimte voor een groeiende ontwikkeling van het aanbod van de publieke omroep op nieuwe media, met name internet, was door het kabinet-Kok in 2001 de voorwaarde gesteld dat daarvoor een operationeel plan zou worden gepresenteerd. Met de totstandkoming van het Gezamenlijk Plan Internet - waaraan vanuit de VARA een zeer actieve bijdrage

! JAARVERSLAG 2002

werd geleverd - geeft Hilversum in het voorjaar invulling aan de voorwaarde. Ook de nieuwe staatssecretaris verklaart groot belang te hechten aan de ontwikkeling en uitbouw van nieuwe mediadiensten door de publieke omroep. Zodanig zelfs dat hij het budget ervoor in de mediabegroting voor 2003 nog laat toenemen, ondanks het feit dat daar wegens de krappere STER-opbrengsten geen vrije ruimte voor is. En ondanks het feit ook dat in de NOS-meerjarenbegroting 2003-2007 om die reden vooralsnog niet meer van groei is uitgegaan; die zou dan namelijk deels ten koste gaan van de eerste prioriteit: handhaving van het verzorgingspeil op radio en televisie. Staatssecretaris Van Leeuwen wuift dat bezwaar weg als ‘te gemakkelijk’ en verwijst Hilversum naar efficiency-maatregelen waarin de benodigde opbrengst maar gezocht moet worden.

NIEUWE

BENAMING GEZAMEN-

LIJKHEID

De landelijke publieke omroep als gezamenlijkheid meet zich in de zomer een nieuwe naam aan: PO (Publieke Omroep). In plaats van NOS wordt voortaan de aanduiding PO gebruikt teneinde een herkenbaarder uiterlijk onderscheid te maken tussen enerzijds de bestuurlijke organisatie van het geheel van de publieke omroep (‘gezamenlijkheid’)

! BESTUUR EN BESTEL

en anderzijds het programmaverzorgende bedrijf (‘zendgemachtigde’). Dat laatste blijft NOS heten. Ook in de beeldmerken is het onderscheid te zien. Voor de zendgemachtigde het oude NOS-merkbeeld, voor de gezamenlijkheid het ‘blauwe blokje en rode bolletje’.

VISITATIE

EN ZELFEVALUATIE

In de Mediawet is sinds 2000 bepaald dat de publieke omroep tenminste eens in de vijf jaar een beoordeling moet laten plaatsvinden van de wijze waarop via het programma-aanbod, in totaliteit en per afzonderlijke omroep, uitvoering is gegeven aan de wettelijke taakopdracht. Daarvoor moet de Raad van Toezicht PO een z.g. visitatiecommissie benoemen, bestaande uit minimaal vijf onafhankelijke deskundigen die ook nog zoveel mogelijk representatief zijn voor het kijk- en luisterpubliek. De visitatiecommissie kan ook aanbevelingen doen omtrent de taakopdracht en doelstellingen van de publieke omroep - en de wijze waarop daaraan uitvoering kan worden gegeven - voor de volgende periode van vijf jaar. Mede op basis van het (openbare) visitatierapport wordt door de minister van OC&W beslist of een omroep, in 2005, een nieuwe vijfjaars-erkenning krijgt als deelnemer in de publieke omroep-concessie. Besloten wordt om de visitatiecommissie, die begin 2003 actief moet worden, te voeden met voorafgaande zelfevaluaties per omroep, per net en over het totaal. Zij moeten voor de visitatiecommissie uiteraard zoveel mogelijk onderling vergelijkbaar

9

zijn. Daarom worden over het stramien van de evaluaties gedetailleerde afspraken gemaakt, in de vorm van een omvangrijke lijst van zowel kwantitatieve als kwalitatieve vraagstellingen die in het zelfbeoordelingsrapport moeten worden beantwoord. Voor alle instellingen betekent dit in de tweede helft van het jaar een flinke klus, waarmee althans op deze schaal nog geen ervaring bij de omroep bestaat. Binnen de VARA wordt een speciale werkgroep geformeerd die zich aan de taak zet. De visitatiecommissie zelf wordt door de RvT-PO in augustus benoemd. Ze telt negen leden, onder voorzitterschap van Alexander Rinnooy Kan, en moet in april 2004 het beoordelingsrapport uitbrengen aan de Raad van Toezicht PO, die het dan openbaar dient te maken.

EVALUATIE

NETPROFILERING,

WIJZIGING VASTE BESPELERSCOMBINATIES

Tot het uit 1999 daterende, en per 1 september 2000 ingevoerde, netprofileringsbesluit m.b.t de drie televisienetten behoorde ook de afspraak om de uitvoering daarvan na twee jaar praktijk te evalueren. Op basis van de evaluatie kan het netprofileringsbesluit worden herzien. In mei begint daarom een evaluatie waarin zowel de inhoudelijke doelstellingen als het sturingsinstrumentarium en de werkwijze onder de loep komen. Op centraal (RvB) en op net-niveau (netredacties en netbesturen) wordt geanalyseerd

10

wat de positieve en negatieve effecten zijn geweest, welke problemen zijn opgetreden en wat er het beste aan te doen valt. Uit de scala van analyses, diagnoses en voorstellen tot aanpassing trachten RvB en Raad van Toezicht conclusies te trekken en maatregelen te destilleren, zodanig dat draagvlak ontstaat voor een bijgesteld profileringsbesluit. Dat is uiteraard in het pluriforme bestel geen eenvoudige zaak, temeer daar ook een wijziging van de vaste netbespelerscombinaties in het geding is. Toch komt op 4 november een besluit tot stand met de unanieme instemming van de RvT. Belangrijkste elementen ervan zijn: • De AVRO wordt vaste bespeler van Nederland 2 en de EO van Nederland 1; de wisseling zal in fasen plaatsvinden tussen september 2004 en 2005. Hiermee verbonden is de beschikbaarheid van ca. 50 uur op Nederland 3 voor AVROprogramma’s die in het netprofiel, genreschema en de marktaandeeldoelstelling passen. Netoverschrijdend programmeren blijft mogelijk. • Het programmaversterkingsbudget wordt ten behoeve van met name Nederland 2 en in de overgangsfase ook Nederland 1 bovenproportioneel verdeeld; dit vanwege het groter aantal te vullen uren dan (voor rekening) van de vaste bespelers mag worden gevraagd. • Bij de sturing van het programmeringsproces komt een zwaarder accent te liggen op netniveau. De kaders-per-net (de vertaling van de doelstellingen van de PO naar het netniveau en de daarvoor noodzakelijke middelen) komen tot stand in overleg tussen netredacties, netcoör-

! JAARVERSLAG 2002

dinatoren en RvB. Netredacties, onder voorzitterschap van de netcoördinator, krijgen een belangrijke rol in de formulering van de programmatische doelstellingen-per-net en een grotere mate van autonomie in de wijze waarop gestelde doelen gerealiseerd worden. Voorts wordt een aantal instrumentele c.q. procesmatige verbeteringen ingevoerd. Tezamen met het ideaalschema dat tussen de partners van Nederland 3 is overeengekomen (zie hieronder) geeft de besluitvorming, hoewel wat het laatste onderdeel betreft sterk afhankelijk van de concrete uitwerking, het VARAbestuur goede hoop op een beter perspectief voor de netontwikkeling.

NEDERLAND 3-SAMENWERKING Ter voorbereiding op de evaluatie van de netprofilering in totaliteit evalueren de Nederland 3-partners de ontwikkeling en de resultaten van hun eigen net sedert 2000. Dat levert, ofschoon er ook menig geslaagd facet aan Nederland 3 te zien is, niet een bijzonder tevreden stemmend beeld op. Bureaucratisering en onpraktische competentiescheidingen blijken voor alle geledingen, programmamakers zowel als programmaleiders en netcoördinator, een bron van frustratie. ‘Het net is van niemand’ wordt menigmaal opgemerkt, om daarmee aan te geven dat zowel het gevoel van betrokkenheid bij het net als

! BESTUUR EN BESTEL

het idee dat het voor iets samenhangends staat aan het afkalven is - niet alleen bij Nederland 3 trouwens. De netoverschrijdende indeling van programma’s, hoewel kwantitatief nogal meevallend op het derde net, doet daar uiteraard het zijne aan. Maar ook los daarvan zijn de Nederland 3-partners zelf er niet in geslaagd om met elkaar het net te verstevigen. Inhoudelijk en kwalitatief is er te weinig succesvolle ontwikkeling geweest en er valt substantieel verlies aan aantrekkingskracht op het publiek te betreuren. Terwijl tegelijkertijd de afgelopen jaren teveel energie is gaan zitten in discussies tussen de partners over wat het derde net aan publieksbereik - en in dat verband ook aan toegankelijke programma’s - nodig heeft. De evaluatie leidt echter tot het resultaat dat er een gemeenschappelijk ideaalschema (werktitel) tot stand komt, dat bovendien van een instrumentarium wordt voorzien om tot taakstellende uitvoering te komen en de gepleegde inzet te toetsen aan concrete criteria. Op voordracht van het Netbestuur Nederland 3 wordt in november Hans van Beers tot nieuwe netcoördinator benoemd. Hij treedt terug als lid van de Raad van Bestuur PO, waarvoor hij zich al eerder, evenals voorzitter Gerrit-Jan Wolffensperger, niet herbenoembaar heeft verklaard.

11

WIJZIGINGEN •

IN

VARA-LEIDING

Met ingang van 22 juli treedt Holger Bakker in functie als hoofd van de afdeling Communicatie & Marketing (voorheen afdeling In- & Externe Betrekkingen). Tot dat moment is de functie voor een periode van acht maanden ad interim vervuld door Jan Goeijenbier.

Frans Klein •

12

Op 5 augustus verlaat programmadirecteur-RTV Ton van Brussel de VARA. Reden voor zijn vertrek vormt niet de VARA maar de bureacratie en het teveel aan niet-productieve vergaderingen die hij in het bestel ervaart. ‘Bij de VARA heb ik het naar mijn zin, binnen het publieke bestel zoals het nu functioneert niet.’ Gedurende de werving van een opvolger treedt Frans Klein op als waarnemend programmadirecteur.

! JAARVERSLAG 2002

DE VERENIGING HET ROER GAAT OM De Vereniging maakt zich in 2002 op voor een grondige revitalisering. In diverse groepen wordt nagedacht en gediscussieerd over mogelijkheden om de structuur en werkwijze van de vereniging te moderniseren en kwalitatief te verbeteren. De regioledenvergaderingen, die kampen met een teruglopende belangstelling, wordt nieuw leven ingeblazen middels een andere opzet, die zeer succesvol blijkt.

BELEIDSVOORNEMENS 2002: •

•

•

Discussie over en ontwikkeling van ideeën/voorstellen tot kwaliteitsverbetering en revitalisering van de Vereniging, met name op drie functies: draagvlakfunctie, klankbordfunctie en continuïteitsfunctie; Realisatie van een zodanig aantrekkelijker opzet van regioledenvergaderingen dat het bezoekersaantal in 2002 weer toeneemt, met name door hoogwaardige presentatie van en discussie over het radio- en televisie-aanbod; Verdere ontwikkeling aanbod VARA Link, in het

! DE VERENIGING

kader van versterking relatie VARA en lidmaatschap (zie hiervoor hoofdstuk Communicatie en Marketing).

REVITALISERING VERENIGING

VAN DE

Onder dit motto wordt gedurende bijna het hele jaar in diverse groepen nagedacht en gediscussieerd over mogelijkheden om de structuur en werkwijze van de Vereniging te moderniseren en kwalitatief te verbeteren. Er wordt gewerkt volgens het plan van aanpak dat in de VR-najaarsvergadering van 2001 is vastgesteld. Centrale rol daarin speelt de Stuurgroep Toekomst Vereniging, bestaande uit leden van de Verenigingsraad, de Raad van Toezicht en het Bestuur, aangevuld met procesadviseur/rapporteur Leonie Schijven. Op basis van uitvoerige interviews met 41 kaderleden (VR-leden, regiobestuursleden, RvTleden) en een adviesrapport van extern adviseur Tom Pauka (dat steunde op zogenaamde focusgroep-gesprekken) brengt de Stuurgroep in het voorjaar schriftelijk verslag uit aan de Verenigingsraad. De Stuurgroep trekt ook conclusies en doet aanbevelingen. In de voorjaarvergadering van de Verenigingsraad wordt het stuk van de Stuurgroep (Toekomst

13

Vereniging VARA) behandeld. De aanbevelingen worden zonder tegenstem aangenomen. Een viertal werkgroepen, elk onder leiding van een Stuurgroeplid, gaat daarna aan de slag om de volgende onderwerpen uit te werken in concrete voorstellen: 1. Opzetten van themagerichte ledengroepen; 2. Organisatievoorstel voor opzet VR nieuwe stijl; 3. Vervaardiging profiel VR-lid nieuwe stijl; 4. Ontwikkeling kwaliteitsbeleid m.b.t. functioneren VR en afstemming/communicatie tussen VR, thema-ledengroepen en bedrijf. Met de voorstellen/ideeën van de werkgroepen in de hand bepaalt de Stuurgroep vervolgens zijn eindoordeel. Eind oktober brengt de Stuurgroep weer rapport uit aan de VR, met daarin de resultaten van de werkgroepen 1, 2 en 3 en de voorstellen van de Stuurgroep. Werkgroep 4 is nog niet gereed met de uitwerking en daarom worden de betreffende onderwerpen, die bovendien los staan van statutaire aspecten, aangehouden tot voorjaar 2003. De Verenigingsraad behandelt het rapport en de voorstellen van de Stuurgroep in de najaarsvergadering. Alle voorstellen van de Stuurgroep worden door de Verenigingsraad aangenomen. Alleen de statutaire uitwerking ervan moet nog in de voorjaarsvergadering 2003 worden vastgesteld. Samengevat is aldus tot het volgende besloten: Er komen themagerichte ledengroepen die tot doel hebben meer kwalitatief invulling te geven aan twee gewenste functies tussen VARA (vereniging en bedrijf) en ledenachterban: klankbord en draag-

14

vlak. Jaarlijks wordt bij de beleidsvaststelling een aantal thema’s aangegeven voor het komende jaar, waarvoor deelnemers worden gevraagd. Daarnaast kunnen tussentijds voor actuele thema’s eveneens tijdelijke groepen worden ingesteld. Op deze wijze worden zoveel mogelijk leden actief betrokken bij de Vereniging. De regiobesturen worden opgeheven. De nodige organisatorische taken worden door of vanuit Hilversum verricht. De Verenigingsraad wordt straks niet meer gevormd door vertegenwoordigingen per regio, gekozen op regio-ledenvergaderingen. De VR zal worden gekozen uit een landelijke kandidatenlijst, waarvoor een zo breed mogelijke werving plaatsvindt. Een onafhankelijke kandidaatstellingscommissie doet daarbij een voordracht op basis van twee uitgangspunten: kwaliteitsbeoordeling en evenwichtige landelijke spreiding (minimaal één lid per provincie). Kwaliteitsbeoordeling geschiedt mede aan de hand van een door de VR vastgesteld profiel. Om de twee jaar wordt voor de helft van de zetels in de Verenigingsraad een verkiezing gehouden. De zittingstermijn van een VR-lid wordt vier jaar, waarbij een maximum zittingsduur gaat gelden van drie aaneengesloten termijnen. Alle VARA-leden ontvangen voorafgaande aan de verkiezingen het verzoek om aan te geven of zij gebruik willen maken van hun stemrecht. Diegenen die aangeven actief hun stemrecht te willen uitoefenen ontvangen vervolgens hun stembiljet en alle informatie over de kandidaten.

! JAARVERSLAG 2002

REGIOLEDENVERGADERINGEN

Een gestage terugloop van het bezoek aan de regioledenvergaderingen in de voorgaande jaren heeft tot de conclusie geleid dat de opzet van de bijeenkomsten ingrijpende verandering nodig heeft. Gekozen wordt voor een inhoudelijker programma waarin het zwaartepunt ligt bij een gedachtewisseling over het hoofdproduct van de omroepvereniging, de programma’s, en de ideële principes die daar wat de VARA betreft bij horen. De nieuwe opzet, en de daarop nadrukkelijk wijzende uitnodiging, blijkt in alle regio’s succesvol. Het statutaire gedeelte van de regioledenvergaderingen wordt gecombineerd met een geanimeerde discussie over het VARAgehalte van de programma’s. Dit aan de hand van de resultaten van een enquête over dit onderwerp, die voorafgaand is geplaatst in VARA TV Magazine. De discussies in de vijf regio’s worden geleid door respectievelijk Sonja Barend, Felix Meurders, Jack Spijkerman, Kees Driehuis en Menno Bentveld. Voorafgaand aan deze regioledenvergaderingen wordt vanaf de locaties ‘live’ het Radio 2-programma Spijkers met Koppen uitgezonden. Veel leden komen op deze bijeenkomsten af en er wordt na afloop zeer positief over geoordeeld.

! DE VERENIGING

Felix Meurders & Dolf Jansen

REGIOACTIVITEITEN Voor de elfde achtereenvolgende keer organiseert de VARA-Vereniging het VARA-Kindersongfestival. Bijna 2000 kinderen melden zich aan voor de audities en voorronden. De deelnemers aan de provinciale finales worden voor het eerst begeleid door een echt live combo en een achtergrondkoor. Hierdoor wordt het een echte theatershow. De presentatie van de finales is in handen van Maud Hawinkels, Menno Bentveld en Henk Westbroek. Evenals vorig jaar vormen de twaalf provinciale finales een onderdeel van het theaterprogramma ‘Kinderen voor Kinderen Meezingshow’. Tijdens dit zangfestijn zingt het publiek uit volle borst mee met diverse KvK-hits, onder leiding van de vaste ‘Kinderen voor Kinderen’-dirigent Majel Lustenhouwer.

15

De televisieregistratie van de landelijke finale in het RABO-theater in Hengelo wordt op 28 december uitgezonden. Op 12 september vindt de jaarlijkse bijeenkomst van het bestuur met de dagelijkse besturen van de vijf regio’s plaats. De Regioledenvergaderingen worden daarin geëvalueerd en er wordt bijgepraat

over de ontwikkeling van de VARA en de publieke omroep in het algemeen. Regio Noord-West Nederland en Zuid-West Nederland organiseren in oktober een najaars-ledenbijeenkomst over de herstructurering van de VARAVereniging.

Finalisten VARA-Kindersongfestival

16

! JAARVERSLAG 2002

KIJK- EN LUISTERONDERZOEK DE VARA LANGS DE MEETLAT

•

• Het lijkt modern om steeds meer te becijferen. Scores, lijstjes gemiddelden, trends en prognoses: naast bijna alles lijkt een meetlat te worden gelegd. Zo levert ook het onderzoek binnen de omroep steeds meer cijfers op. Kijkdichtheden, waarderingscijfers, aandelen, inheritance en netto fractie; luisterdichtheid, zenderaandelen, bereik, oplagen, internet-bezoekersaantallen, aantal bezochte internetpagina’s, aan internet besteedde tijd, enzovoort enzovoort. Het zijn cijfers die veel vertellen over de belangstelling die voor VARA-programma’s, - blad en internet bestaat, maar weinig over de inzet, betrokkenheid en het vakmanschap en enthousiasme waarmee ze worden gemaakt. Uit de cijfers en grafieken blijkt: • Dat de belangstelling voor Nederland 3 lager is dan verwacht (10%). • Dat de belangstelling voor VARA-televisieprogramma’s iets hoger is dan in 2001 (0,1%). • Dat de belangstelling voor programma’s van de ledengebonden TROS en KRO groter is dan die voor programma’s van de VARA.

Dat de waardering van VARA- en NPS-programma’s hoger is dan die voor programma’s van andere omroepen. Dat de belangstelling voor het VARA-internetaanbod in de loop van het jaar toenam. Gemiddelde kijkdichtheid tussen 18:00-24:00 uur; 1e kwartaal 2002 3,8

AVRO EO KRO NCRV TROS VARA VPRO NPS BNN RTL4 RTL5 SBS6 Yorin Net5

3,3 5,4 3,8 5,4 3,7 1,7 2,0 2,9 6,2 1,6 3,9 1,9 1,9 0

2

3

4

5

6

7

Gemiddelde kijkdichtheid tussen 18:00-24:00 uur; 2e kwartaal 2002 AVRO EO KRO NCRV TROS VARA VPRO NPS BNN RTL4 RTL5 SBS6 Yorin Net5

3,7 3,0 4,8 3,6 5,4 4,1 1,3 1,4 2,6 5,6 1,6 3,3 1,7 1,8 0

! K I J K- E N L U I S T E R O N D E R Z O E K

1

1

2

3

4

5

6

7

17

300000 250000 200000 150000 100000 50000 0

18

! JAARVERSLAG 2002

PROGRAMMABELEID RADIO EN TELEVISIE In de beleidsmatige toelichting op het (begrotings) jaar 2002 heeft de VARA wederom haar algemene programmabeleid bevestigd. De speerpunten van dat beleid zijn de volgende:

schemabeleid, dat in de netredactie onder leiding van de netcoördinator wordt opgesteld.

INFORMATIE De VARA wil een zo groot mogelijk publiek informeren over wat er in Nederland en in de wereld gaande is. Op journalistieke wijze, maar zonder haar maatschappelijke betrokkenheid te verliezen; De VARA wil eveneens een zo groot mogelijk publiek laten kennisnemen van en informeren over zaken op het gebied van kunst en cultuur. Als uitgangspunt geldt dat deze taak waar mogelijk wordt vervuld binnen ‘bredere’ programmaformules, teneinde een optimale publieksbereik te realiseren; De VARA rekent het tot haar taak grote groepen kijkers verstrooiing te bieden. De amusementsprogramma’s onderscheiden zich doordat ze niet uitsluitend ontspannend zijn, maar tevens (impliciet) tot reflectie aanzetten, of in aanpak en/of vormgeving grensverleggend zijn. In de categorie verstrooiing biedt de VARA ook Nederlands drama. Voorts geldt dat de VARA haar verstrooiende tv-programma’s tracht te laten functioneren als publiekstrekkers voor de programma’s met een informerende en ontwikkeling-stimulerende ambitie. Dit binnen het stelsel van afspraken tussen de netpartners en voor zover passend in het

! PROGRAMMABELEID RADIO EN TELEVISIE

EN CULTUUR

In 2002 geeft de VARA onverkort invulling aan haar doelstellingen. Op televisie worden veel informatieve formules voortgezet. De actualiteitenrubriek NOVA, in samenwerking met de NPS, is bij uitstek het programma dat als venster op de Nederlandse en mondiale samenleving dient. Zowel het actuele nieuws als duiding van alle maatschappelijke verschijnselen (waaronder kunst- en cultuur) komen in deze ‘brede’ formule aan bod. Tevens vervult het dagelijkse B&W zowel de functie van achtergrondprogramma bij het nieuws van de dag, alsmede het brengen van kunst- en culturele onderwerpen wanneer die het gesprek van de dag vormen. Op deze wijze geeft de VARA mede invulling aan het brengen van informatie over kunst en cultuur in een ‘bredere’ programmaformule. De informerende taak van de VARA komt voorts tot uitdrukking in bekende programma’s als Kassa, Het Lagerhuis, Buitenhof (met NPS en VPRO) en Zembla (met NPS). Gecontinueerd worden ook De leugen regeert, Het zwarte schaap (voorlopig voor de laatste maal in 2002) en is er een nieuwe editie gemaakt van De achterkant van het

19

gelijk. Het nieuwe programma Sonja met … (een interview-drieluik op locatie met prominente buitenlandse gasten) doorlopend in 2003, sluit 2002 op de valreep af. Op de VARA-radio ligt het hart van de informatieve taak traditioneel bij het Radio 1-programma De ochtenden. Op 747 AM vervult de VARA haar culturele taak met het wekelijkse Ophef en vertier. In het programma Punch komen opinie en debat aan bod. Bij deze informatieve programma’s wordt het (progressieve) engagement tot uitdrukking gebracht in de gekozen onderwerpen, de gehanteerde invalshoeken en door het ter discussie stellen van dogma’s en vooroordelen.

scherp en humorvol. Het programma Uitgelicht wordt in het najaar uitgebreid in opzet en zendtijd. Aan de jongerenzender Radio 3 levert de VARA een substantiele bijdrage middels de programma’s Stenders vroeg, Denk aan Henk en Leuk is anders.

VERSTROOIING De VARA zet haar verstrooiiende taak in 2002 succesvol voort met bekende programmering, waaronder veel cabaretregistraties. Cabaret maakt ook een uitgesproken onderdeel uit van amusementsprogramma’s als Kopspijkers en Studio Spaan. Op deze wijze wil de VARA haar verstrooiiende programmering meer dimensies geven dan slechts een amuserende. In een programma als Kopspijkers is er ruimte voor opvallende gasten met boeiende visies op onze samenleving. De kennisquizzen hebben naast een onderhoudend, duidelijk een educatief karakter. Op het terrein van (verstrooiiend) drama is dit jaar met name het succes van All stars opvallend. Op de VARA-radio blijft het programma Spijkers met koppen spits,

20

! JAARVERSLAG 2002

TELEVISIE UITGESPROKEN IN BEELD Voor de VARA op televisie is 2002 een bloeiend jaar. Zowel vertrouwde als nieuwe programma’s mogen zich verheugen in grote kijkersbelangstelling en het professionele publiek laat zich evenmin onbetuigd, gezien de vele televisieprijzen die de VARA opnieuw ten deel vallen. Actualiteit, maatschappelijke betrokkenheid en kwaliteitsamusement staan ook in 2002 weer garant voor uitgesproken VARA-televisie.

genomen vernieuwingen zullen in 2003 hun uitwerking krijgen. Intussen is er veel onvrede over het plotselinge afscheid van de vaste presentatoren, onder wie VARA-presentator Kees Driehuis. De documentairerubriek Zembla is eveneens een samenwerkingsprogramma tussen NPS en VARA. Intensieve research leidt tot een aantal onthullende uitzendingen. De afleveringen over de bouwfraude heeft zelfs een parlementaire enquête tot gevolg. Het derde journalistieke samenwerkingsprogramma is Buitenhof (NPS,VARA,VPRO). Wekelijks rechtstreeks uitgezonden vanuit de Amsterdamse Plantage Studio met Paul Witteman als VARApresentator.

INFORMATIE Prijzen Voor de uitzending over Srebrenica ontvangt het actualiteitenprogramma NOVA van VARA/NPS een Acamemy Award. Zembla, ook van VARA/NPS, krijgt voor de aflevering Zelfmoord van een vluchteling een Academy Award in de categorie Postcodeloterij/ stichting doen en als extra prijs 50.000 euro om een soortgelijke productie te maken. NOVA, het samenwerkingsprogramma van NPS en VARA, beleeft een veelbesproken jaar. De voor-

! TELEVISIE

Bouwfraude Drie documentaires van Hans Polak worden uitgezonden: ‘Het hoogbegaafdenklooster’, ‘Nedernoren gezocht’ en ‘Het zondags zangcafé’. Bij B&W wordt na de zomer de plaats van Sonja

21

Barend ingenomen door Inge Diepman. Zij en Paul Witteman presenteren het dagelijkse live-programma beurtelings vanuit het Amsterdamse Mediacafé. Daarnaast presenteert Inge Diepman ook een nieuwe serie van Het zwarte schaap, voorlopig de laatste. Vooral de uitzendingen met Jenny Goeree en Emile Ratelband doen stof opwaaien. Ook dit jaar kijken weer om en nabij de anderhalf miljoen mensen naar de wekelijkse uitzendingen van Kassa, gepresenteerd door Felix Meurders. In de zomer worden acht speciale afleveringen verzorgd van Kassa op reis vanuit Turkije, Malata, Denemarken, Schotland en Griekenland. Ook Het Lagerhuis kan zich blijven verheugen op veel kijkers. De formule met presentator Paul Witteman, debater Marcel van Dam en het vaste panel blijft dan ook ongewijzigd. Twee keer wordt succesvol een aflevering gemaakt met uitsluitend prominente Nederlanders.

Daarnaast worden de twee ‘jonge’ varianten van het programma gecontinueerd. In Het Jongeren Lagerhuis debatteren wekelijks werkende en schoolgaande jongeren met elkaar. In Op Weg Naar Het Lagerhuis kruisen middelbare scholieren met elkaar de degens. De leugen regeert, geprogrammeerd op de late woensdagavond, kan bogen op een toenemende publieke belangstelling. Het programma, over halve waarheden en leugens in de journalistiek, wordt dertien keer uitgezonden vanuit Studio Plantage in Amsterdam. Terug van weggeweest is De achterkant van het gelijk. Marcel van Dam ondervraagt opnieuw een zestal beroepsgroepen, waaronder topambtenaren, journalisten en opvoeders. Als aanloop naar de Tweede-Kamerverkiezingen worden zes afleveringen van De kloof ingelast, als vanouds gepresenteerd door Paul Witteman. Op 2e kerstdag start het programma Sonja Barend met... een interview-drieluik op locatie met prominente buitenlandse gasten. In deze eerste aflevering ontmoet Barend Jamie Oliver, kook fenomeen. De andere twee ontmoetingen lopen door in 2003.

AANKOOP

De achterkant van het gelijk

22

Een aantal langlopende buitenlandse series zijn bij de VARA niet meer weg te denken. Het rechtbankdrama Law & order gaat bij de VARA zijn tiende seizoen in. Vanuit twee perspectieven, namelijk dat van de recherche én de

! JAARVERSLAG 2002

The Sopranos rechtbank, komt in elke aflevering een bijzondere misdaadzaak aan de orde. Cold feet wordt vanaf september wekelijks herhaald. Deze succesvolle Britse dramaserie geeft een herkenbare, humoristische kijk op het alledaagse leven van drie bevriende stellen. Nieuw bij de VARA is de veelbekroonde dramaserie The Sopranos. Centraal staat mafiabaas Tony Soprano, die na een zenuwinzinking hulp zoekt bij een psychiater. Terwijl hij gaandeweg zijn positie verliest binnen zijn gezin én zijn maffiafamilie, probeert Tony weer grip te krijgen op zijn leven. Naast langlopende dramaseries is er ook plaats voor miniseries. Butterfly collectors is een tweedelige Britse psychologische thriller over een rechercheur die te emotioneel betrokken raakt bij een 17-jarige verdachte van een moord. Queen Kat, Carmel and St. Jude is een Australische

! TELEVISIE

miniserie over de belevenissen van drie vriendinnen die samen naar de grote stad gaan om te studeren. Shooting the past verhaalt over de strijd van bevlogen medewerkers voor het behoud van hun unieke foto-archief, wanneer een ambitieuze Amerikaan hun pand heeft opgekocht. Imogen’s Face (herhaling) gaat over de moeizame relatie tussen twee zussen, die verder onder druk komt te staan wanneer één van hen de ander toevertrouwd dat ze een buitenechtelijk affaire heeft. Kid in the corner (herhaling) geeft op realistische en invoelbare wijze een beeld van de problematiek rond een kind met ADHD. Stretford Wives tenslotte, gaat over het leven van een vrouw die gebukt gaat onder de terreur van haar ex-man. Met de steun van haar twee zussen neemt ze het heft in eigen handen. Naast drama wordt de traditie van kwaliteitskome-

23

dies uit de V.S. hooggehouden. Van Mad about you worden de allerlaatste afleveringen herhaald. Becker, met in de hoofdrol Ted Danson als de sarcastische Dr. John Becker, wordt gecontinueerd met nieuwe afleveringen en herhalingen. Nieuw is de Amerikaanse sitcom Grounded for life. Een eigentijds echtpaar van in de dertig met drie kinderen worstelt met hun verantwoordelijkheidsgevoel. Maar al te vaak lijken de kinderen hun ouders op te voeden in plaats van andersom. Grounded for life wordt geproduceerd door de makers van o.a. Roseanne. In samenwerking met VPRO en NPS worden zowel nieuwe afleveringen als herhalingen uitgezonden van de veelbekroonde Amerikaanse comedyserie Frasier. Kelsey Grammer is Dr. Frasier Crane, een radiopsychiater die zijn luisteraars van goede raad voorziet, terwijl hij zelf veelvuldig kampt met (relatie-) problemen. In 2002 worden zo’n dertig buitenlandse speelfilms uitgezonden, veelal van Amerikaanse en Britse makelij. Een greep uit het aanbod: A simple plan, een thriller over een goeiige man die een tas met 4,5 miljoen dollar vindt en vervolgens afglijdt in een leven vol leugens en bedrog; Magnolia, een overdonderend filmmozaïek van de talentvolle regisseur Paul Thomas Anderson met o.a. Tom Cruise; Love and death on Long Island, met John Hurt als wereldvreemde Brit die na de dood van zijn vrouw smoorverliefd wordt op een Amerikaans tieneridool; Gridlock’d, een tragikomische film over twee vrienden die besluiten af te kicken; The game, een psychologische thriller van David Fincher, waarin Michael Douglas als gesjeesde zakenman werkelijkheid en fictie niet meer

24

uit elkaar weet te houden; Ulee’s gold, met o.a. Peter Fonda die voor zijn rol een Golden Globe binnenhaalde; For Roseanna, een bitterzoete komedie over een café-eigenaar die tot het uiterste gaat om de laatste wens van zijn vrouw in vervulling te laten gaan; The gingerbread man, geregisseerd door Robert Altman naar een verhaal van John Grisham; Home for the holidays in de regie van Jodie Foster over een familiediner dat uit de hand loopt; The land girls, een drama over drie jonge vrouwen die in WO II hun mondaine leven vrijwillig inruilen voor het harde bestaan als landarbeidster. Op het gebied van lichte informatie wordt naast een aantal ‘fillers’ over natuur het zesdelige Ultimate killers uitgezonden, waarin presentator Steve Lennard enthousiasmerend vertelt over extreme prestaties van gevaarlijke dieren. Amusement uit het buitenland is afkomstig van stand-up comedian en illusionist Paul Zenon die het nachtleven van Londen op zijn kop zet in Paul Zenon: Turning tricks; Canadese operazangeres en comédienne Nathalie Choquette maakt op originele wijze operamuziek toegankelijk voor een groot publiek in The diva and the maestro. Op Nederland 2 worden in het speciale jongerenblok vier langlopende buitenlandse series uitgezonden. De succesvolle Australische jongerenserie Heartbreak high wordt herhaald. Vier dagen per week kunnen de belevenissen van de scholieren op Hartley High worden gevolgd. Nieuw is de Duitse dramaserie Tanja, over een eigentijdse, zelfstan-

! JAARVERSLAG 2002

dige meid die van wanten weet. Tijdens de Olympische spelen wordt Sweat herhaald, een Australische dramaserie over het reilen en zeilen op een sportacademie. Daring & Grace wordt tijdens de zomermaanden herhaald. Deze spannende serie gaat over de speurtochten van twee jonge detectives.

DRAMA Prijzen Er is grote nationale- en internationale waardering voor VARA DRAMA in 2002. Tijdens het Nationaal Omroepgala op 26 september in Studio 21 worden de winnaars van Het Gouden Beeld bekend gemaakt. De VARA scoort met de belangrijkste dramaprijzen: comedy (All stars), drama (De enclave) en beste acteur (Frank Lammers voor zijn rol in De enclave). Bij de uitreiking van de Nipkowschijf ontvangt De enclave een eervolle vermelding.

! TELEVISIE

Ook Internationaal zijn All stars en De enclave een ongekend succes. Beide programma’s zijn genomineerd voor de internationale Emmy Awards. In november strijden zij in New York voor deze belangrijke internationale prijs. De enclave is genomineerd in de categorie tv-films & miniseries, All stars in de categorie dramaseries. Het is nog niet eerder voorgekomen dat maar liefst twee VARA dramaproducties werden genomineerd voor de prestigieuze Emmy Award. In oktober wint De enclave tijdens het internationale film- en televisiefestival Cinéma Tout Ecran in Genève de ‘Prix de la meilleure Série, Collections & Long Dramas’. Daarnaast krijgt de serie bij de uitreiking van de Prix Europa in Berlijn een eervolle vermelding. Necrocam, de dood online wint een prijs in de catagorie tv-films en series voor volwassenen en kinderen tijdens het Golden Chest International TV festival in Bulgarije. De televisiefilm is tevens geselecteerd voor Input 2002 in Rotterdam én voor het Deense TV- en Filmfestival in Kopenhagen, waar het grote bijval oogst. Bovendien wint Ine Poppe voor haar scenario de Grote Prijs voor televisiescenario’s van de Prix Genève-Europe, een aanmoedigingsprijs van de European Alliance De enclave for Television and

25

Culture (EATC) en de European Broadcasting Union (EBU) voor televisiescenario’s. De VARA ontvangt hierbij een geldbedrag, te besteden aan de ontwikkeling van nieuw schrijftalent. Tijdens het Nederlands Film Festival, september 2002 in Utrecht, krijgt de VARA een aantal nominaties. De enclave ontvangt de nominatie voor Beste TV Drama. Laurien van den Broeck krijgt voor de VARA co-productie Moonlight een nominatie voor Beste Actrice. Tevens ontvangt Paula van der Oest voor dezelfde productie een nominatie voor Beste Regie. Paramaribo Papers krijgt een nominatie voor Beste Scenario.

ontknoping. Naast dit doorlopende verhaal staat er per aflevering een zaak centraal die moet worden opgelost. Tegelijkertijd met de uitkomst van het NIOD onderzoek over de val van Srebrenica zendt de

Series Begin januari start de VARA met een nieuwe, eigentijdse en spannende dramaserie: Ernstige delicten. Een serie over een rechercheteam dat ernstige misdrijven moet oplossen voordat er nieuwe slachtoffers vallen. Het team richt zich op ernstige delicten als moord- en zedenzaken, met een seriematig karakter. Om de daders van dit soort delicten op te kunnen sporen is het team versterkt met een gedragskundig rechercheur. Als ‘profiler’ leest zij de handtekening van de dader en stelt ze een daderprofiel op. Gedurende de serie speelt er een doorlopende zaak over een pyromaan die keer op keer toeslaat. De ongrijpbare wijze waarop de pyromaan op een schokkende manier slachtoffers maakt, voert de druk op het team op. In de laatste aflevering volgt een zinderende

26

! JAARVERSLAG 2002

VARA in april de spraakmakende serie De enclave uit, een drieluik over drie mensen die betrokken raakten bij de val van Srebrenica. Ibro Hadzic, een jonge Bosnische moslim die als tolk werkte voor Dutchbat, heeft in Nederland een nieuw leven opgebouwd. Bij het Joegoslavië Tribunaal, waar hij

nu werkt als tolk, wordt hij geconfronteerd met de van oorlogsmisdaden verdachte Darko Bokan. Was dit de man die zijn familie heeft laten verdwijnen? Op de ochtend dat Bokan bij gebrek aan bewijs vrijkomt, wordt hij door Ibro gegijzeld. Ibro eist dat de destijds verantwoordelijke minister Ibro’s plaats als gijzelaar inneemt. Enige jaren later raakt de ex-minister, intussen Europarlementariër en betrokken bij de wederopbouw van de Balkan, in Srebrenica verzeild. De plotselinge verdwijning van zijn dochter dwingt hem tot een speurtocht langs plaatsen die nog stil getuigen van de val van de enclave. De enclave is niet alleen een meeslepende thriller, maar ook een drama over een zoektocht door de hinderlagen van het geheugen. Al jaren staat Oppassen!!! wat betreft de kijkcijfers aan de top van de Nederlandse comedy. Dit seizoen wordt vanaf januari op de vroege zaterdagavond de veertiende serie uitgezonden; vanaf oktober gevolgd door de vijftiende serie. Oppassen!!! is hiermee één van de langstlopende comedyseries ter wereld. Er staat in 2002 weer heel wat te gebeuren in huize Bol-Van Cleeff-De Hert. Bella, Willemijn en Sander moeten wennen aan de hernieuwde aanwezigheid van ex-man en vader Jeroen. Rogier ziet hem liever vandaag dan morgen vertrekken. En wat te denken van het op handen zijnde huwelijk van Maria en Harry? Zoals altijd is Willem een rots in de branding voor iedereen. Kortom: een situatie met een nog immer vruchtbare bodem voor allerlei komische misverstanden.

Ernstige delicten

! TELEVISIE

27

TELEVISIEFILMS De VARA zendt in juni drie Nederlandse tv-films uit onder de noemer ‘De affaires’. De nacht van Aalbers, De afrekening en Kwade reuk vormen een drieluik, waarin de relatie tussen de media en de politiek belicht wordt. De nacht van Aalbers is een televisiethriller over een toppoliticus die ten koste van alles de waarheid wil verbergen en daardoor in een zelfgecreëerde val van bedrog en intriges terechtkomt. Hij wordt daarbij gesteund door een hoofdredacteur van een informatief televisieprogramma. Als de waarheid uiteindelijk toch boven water komt, wordt voor de hoofdpersoon, de jonge en nog naïeve journaliste Anke van Dalen, duidelijk hoe smoezelig en onzuiver de verwevenheid tussen politiek en journalistiek kan zijn. De afrekening is een televisiefilm over een afrekening in het politieke milieu. Een politicus wordt geconfronteerd met een omstreden declaratie. Al snel is er sprake van een heuse declaratie-affaire en trekken zijn ‘politieke vrienden’ hun handen van hem af. In een desperate poging om zijn onschuld te bewijzen, laat de politicus zich uitdagen. Hij nodigt een televisieploeg uit om hem een week overal te volgen. Hoewel hij aanvankelijk denkt hiermee een strategische publiciteitsstunt uit te halen, overziet hij de grote politieke en persoonlijke consequenties niet. De declaratie-affaire én de cameraploeg die binnendringt in zijn privé-leven werken als een snelkookpan, en leggen het politieke en menselijke drama pijnlijk bloot voor het oog van de natie. De onvermijdelijke afrekening kent een onverwachte wending.

28

In de televisiefilm Kwade reuk komt de verhouding tussen de minister en de secretaris-generaal op het ministerie van Landbouw en Visserij onder druk te staan door de BSE-crisis. Als gevolg van de ontdekking van een nieuw BSE-geval komt er een geruchtenstroom op gang. De pers wakkert de geruchten aan, de Tweede Kamer eist opheldering en de secretaris-generaal wordt beschuldigd van het verspreiden van informatie waarvan de minister niet op de hoogte was. De positie van de secretarisgeneraal komt dusdanig onder druk te staan dat hij psychosomatische klachten ontwikkelt. Deze leiden tot ‘onaangename luchtjes’. De kwade reuk begint zich door het departement te verspreiden en de crisis grijpt steeds verder om zich heen. In september en oktober zendt de VARA Necrocam, de dood online en Herschreven vriendschap uit, twee televisiefilms rond het thema ‘Nieuwe Grenzen’. Necrocam: de dood online is gesitueerd in de subcultuur rond het internet. Wanneer één van de leden van een vriendenclub verongelukt, plaatsen de anderen een webcam in de doodskist, zodat live via het net kan worden gevolgd wat er met het dode lichaam gebeurt. In Herschreven vriendschap vervalst Marc, een virtuoze video-editor, de geschiedenis van zichzelf en zijn jeugdvrienden door in zijn computer oude videofilms te manipuleren. Hij doet dat zo geraffineerd dat zij uiteindelijk gaan geloven in de gelogen waarheid. Op deze manier neemt de video editor wraak op één van zijn vrienden, die inmiddels een veelbelovend politicus is geworden.

! JAARVERSLAG 2002

De telefilm Paramaribo Papers is een politieke thriller over de geheim agent Robert Lipmann die in opdracht van de Nederlandse regering op zoek gaat naar de plotseling verdwenen Nederlandse journalist Kevin Poelgeest. Met behulp van de zus van de verdwenen journalist baant hij zich een weg door een Suriname dat verlamd wordt door demonstraties en acties tegen de militaire regering. Lijkt hij in eerste instantie te slagen in zijn missie, al snel beginnen de gebeurtenissen zich tegen hem te keren. Een fictief verhaal tegen de dreigende achtergrond van de fatale gebeurtenissen in december ’82. Onder de overkoepelende titel Filmlab zenden de NPS, VPRO en VARA op Nederland 3 een aantal korte films uit. De films zijn afstudeerprojecten van studenten van de Nederlandse Film en Televisie Academie in Amsterdam. De VARA zendt Mustang uit, waarin een bangig stel door een samenloop van omstandigheden wordt gedwongen hun angsten te overwinnen.

HERHALINGEN Op 1 januari herhaalt de VARA de speelfilm Lek. Hierin raakt de jonge carrièregerichte agent Eddy verstrikt in een drugszaak, nadat hij zijn oude jeugdvriend en crimineel Jack tegen het lijf is gelopen. De Centrale Inlichtingen Dienst vraagt Eddy te bemiddelen bij een ontmoeting met Jack. Men wil hem als informant gebruiken teneinde coke-transporten te onderscheppen. De politie-

! TELEVISIE

acties op basis van Jacks informatie mislukken echter steeds. Zowel de politie als criminelen gaan op zoek naar het lek. Eddy dreigt, samen met zijn jonge vrouw Ria, slachtoffer te worden. Het populaire All stars (serie I, II en III) wordt op de woensdag- en zaterdagavond herhaald. De serie over vriendschap en voetbal wordt zeer goed bekeken. Verder zijn er herhalingen van 12 Steden, 13 ongelukken; een serie gedramatiseerde verhalen geïnspireerd op werkelijk gebeurde ongevallen en de gevolgen daarvan. Rijk de Gooyer alias Fred Schuit is vanaf vrijdag 13 september weer te zien in vier afleveringen van de comedyserie In voor- en tegenspoed. Deze afleveringen waren eerder te zien in september en oktober 1995.

AMUSEMENT

EN

JEUGD

Prijzen In het afgelopen seizoen werden twee afleveringen van Lang leve … bekroond met internationale prijzen. Lang leve … het verzet won op het New York Festival een Silver Medal Award. Lang leve … Hennie, Kitty en Juul (over heteroseksuele travestieten) werd bekroond met een Golden Plaque op het Chicago Filmfestival. Het programma Kopspijkers wint in september een Academy Award, in oktober de Televizierring en in december de Rembrandt Award.

29

Jack Spijkerman

PROGRAMMA’S De VARA zendt ook dit jaar haar twee populaire quizprogramma’s uit: Twee voor twaalf, gepresenteerd door Astrid Joosten en Per seconde wijzer gepresenteerd door Kees Driehuis. In Herexamen test Inge Diepman de kennis van het middelbare schoolexamen bij bekende Nederlanders. In Oog in oog, vervolgd vanaf januari 2002, staat één gast centraal, die door Astrid Joosten wordt geconfronteerd met vragen van bekenden of familie. Eind september start een nieuwe serie van Oog in oog. In het late-nightprogramma De Gids bespreekt Matthijs van Nieuwkerk met drie gasten het televisie-aanbod van die week. Het eind 2001 gestartte

satirische late-nightprogramma De horzel met Isa Hoes wordt tot februari vervolgd. In de Hans Kesting Show wordt een kijkje gegund in het niet alledaagse ‘huishouden’ van Hans Kesting. In dertien afleveringen van Jules unlimited worden de drie presentatoren Menno Bentveld, Paul Luycx en Lottie Hellingman geinformeerd over de nieuwste wetenschappelijke en avontuurlijke ontwikkelingen, onder andere door zelf actief deel te nemen. In Studio Spaan wordt op satirische wijze de sportwereld bekeken. De ‘gasten’, typerend uitgebeeld door cabaretiers Erik van Muiswinkel en Diederik van Vleuten, zijn op 1 juli voor het laatst te zien. In september start Henk Spaan het zesde seizoen met een nieuwe serie waarin André van Duin als Wout van Beenen les krijgt van Louis van Gaal.

Lang leve... het thuisfront

! TELEVISIE

31

Op zaterdagavond prime time presenteert Jack Spijkerman zijn succesvolle programma Kopspijkers met actualiteit, live muziek, het Kopspijkerspel en satire. De cabarettafel met Paul Groot, Owen Schumacher, Thomas van Luyn, Sanne Wallis de Vries en Ellen Pieters wordt in september uitgebreid met Mike Boddé. In juni en december presenteert Jack Spijkerman ook Topspijkers, een compilatie van hoogtepunten uit Kopspijkers met o.a. de uitreiking van ‘de Gouden Ezel’. Op oudejaarsavond presenteert Jack Spijkerman het programma Spijkers Jaaroverzicht waarin hij terugblikt op het jaar 2002. Michiel van Erp maakt een nieuwe serie Lang leve… waarin vanaf december gebeurtenissen in het alledaagse Nederland worden belicht. Uit zijn vorige Lang leve-series stelt Michiel van Erp hoogtepunten samen die onder de titel Het beste uit Lang leve worden uitgezonden. Matinee, een concertserie in coproductie met NPS en VPRO, wordt in het voorjaar op zondagmiddag uitgezonden.

van Kinderen voor Kinderen uitgezonden, met per uitzending een aantal liedjes van één bepaald jaar. Voor de kleine rakkers worden in samenwerking met het jeugdblok Z@ppachteruit vele afleveringen van De film van ome Willem uitgezonden. Ook een aantal afleveringen van De grote meneer Kaktusshow en De stratemaker op zeeshow wordt in de maand december herhaald. In verband met het onverwachte overlijden van Boudewijn Büch wordt eind november een speciaal programma samengesteld en uitgezonden: Herinneringen aan Boudewijn Büch. De serie die hij maakte over de oorsprong van de popmuziek in De wereld van Boudewijn Büch werd in de zomer wederom uitgezonden. Op veler verzoek wordt Willem Ruis: Een terugblik nogmaals uitgezonden, een programma met herinneringen aan deze bijzondere VARApresentator, die vijftien jaar geleden overleed.

CABARET Vanuit ’t Zaantheater presenteert Klaas van der Eerden dit jaar de 23e Kinderen voor Kinderenuitzending. Koordirigent Majel Lustenhouwer en dansschool Lucia Marthas werken mee aan dit muzikale spektakel. Ook het VARA Kindersongfestival wordt dit jaar vanuit het Rabotheater te Hengelo gepresenteerd door Klaas van der Eerden. Voor de vele fans van Kinderen voor Kinderen wordt een vijfdelige serie Mooiste liedjes van 22 jaar Kinderen voor Kinderen uitgezonden. Tevens wordt - vooral tijdens de schoolvakanties - Mooiste liedjes

32

Ook in 2002 zendt de VARA veel cabaretregistraties uit. In drie uitzendingen van Cabaretiers on Tour worden diverse cabaretiers gevolgd tijdens hun tournee langs de Nederlandse theaters. Dat leidt tot de volgende televisieregistraties: Najib Amhali met Vol is vol en de in twee delen geknipte Veni vidi vici; Bert Visscher met Het geluk zit in hele grote dingen, Klaas van der Eerden met Extreem!, Harrie Jekkers en Koos Meinderts met Het verhaal achter de liedjes, Lebbis en Jansen

! JAARVERSLAG 2002

met Hoogwoord en Lebbis met Zwart, Lenette van Dongen met Een echte Van Dongen, Brigitte Kaandorp met Badwater; NUHR – Niet Uit Het Raam – met Hangplek. Ook te zien is de driedelige regi-stratie van Acda & De Munnik met Trilogie, geknipt voor TV. Voor het eerst is er ook een speciale Sinterklaasconference op 5 december, dit jaar verzorgd door cabaretier Javier Guzman. De Oudejaarsshows van Lebbis en Jansen (op 30 december) en van Youp van ’t Hek (op 31 december) sluiten het jaar af. Herhaald worden de uitzendingen met korte sketches van Waardenberg en De Jong; Erik van Muiswinkel en Diederik van Vleuten met Mannen op de Maan; Herman Finkers met Kalm aan en rap een beetje; Theo Maassen met Ruwe Pit en de negendelige serie Daar Vliegende Panters.

! TELEVISIE

Javier Guzman

33

Inge Diepman (1963) ging na het atheneum en een studie HBO-Jeugdwelzijnswerk aan de slag bij Radio Oost-Zwolle en vervolgens bij de regionale Omroep Flevoland en de NOS. In 1991 werd zij presentatrice van het VARA-radioprogramma De tweede ronde en later van de programma’s Vroege vogels, De edities, Herexamen, Bloed, zweet en tranen, Middageditie, Buitengewoon gezelschap en Het zwarte schaap. Inge Diepman presenteert nu in afwisseling met Paul Witteman het actualiteitenprogramma B&W

Het is dinsdag 27 februari 2001, vanavond is de opname van Het zwarte schaap met Dick Grijpink van TCA, het Amsterdamse taxibedrijf waar het al maanden heftig rommelt. Grijpink is een van de directeuren en ligt door zijn dubieuze werkwijze en stijl van leidinggeven onder vuur. Het belooft op papier een prachtig programma te worden, omdat het de redacteuren is gelukt om niet alleen Grijpink over de streep te trekken, maar ook zijn grootste tegenstanders. De telefoon gaat. Eindredacteur Jan Nagel: ‘Hang je jurkje maar weer in de kast, want de politie heeft Grijpink van zijn bed gelicht.

“DE KNOP MOET SOMS WEL TIEN KEER OM” 34

INGE DIEPMAN

Hij zit in de bak.’ Maanden van voorbereiding gaan de prullenbak in: gasten die worden uitgenodigd voor het programma zeggen niet gauw ja, of ze nu de ‘witte’ tegenstanders of het ‘zwarte’ schaap zijn; ze zijn niet met één telefoontje te regelen, maar stemmen vaak pas in na de nodige bezoeken en gesprekken. Het witte bord in de redactieruimte is ineens weer heel erg wit, want ook een ander zwart schaap heeft zich die week teruggetrokken. Er is een lichtpuntje: we lopen met onze opnames twee weken voor op de uitzendingen, dus op ‘zwart-zonder-schaap’ hoeven we niet te gaan. Mits we natuurlijk nieuwe zwarte schapen kunnen vinden. En terwijl ik toch echt dacht dat er geen schaap meer te vangen was, lukt het de redactie om twee nieuwe exemplaren in ons hok te drijven en kan de kijker een paar weken later kennis maken met de wonderlijke denkwereld van schaakmecenas Siegfried Pagel en de tegendraadse Rotterdamse dominee Hans Visser. Wie de afgelasting van Het zwarte schaap met Grijpink niet in de krant heeft gelezen, zou denken dat het zo hoorde. Een kijker heeft geen weet van wat er lukt en vooral mislukt achter de schermen, of van de hoeveelheid werk die een redacteur soms in rook ziet opgaan. Maar zo hoort het ook. Het is dinsdag 5 november 2002. Ik presenteer B&W. Een dagelijks programma dat merendeels wordt opgehangen aan het nieuws van de dag. Door goede contacten is met een paar telefoontjes naar Moskou geregeld dat vader en zoon Zjirov hun verhaal in B&W komen vertellen. Zoon Dimitri was samen met zijn moeder en 800 andere burgers

gegijzeld in een Moskou’s theater door Tsjetjeense terroristen. Dimitri overleefde het drama. Zijn moeder niet. Vader en zoon - Russische Nederlanders - komen die dag laat in de middag terug naar Nederland. B&W is in tegenstelling tot Het zwarte schaap een live-programma, dus voor de zekerheid wordt een tweede programma voorbereid. Het vliegtuig mocht eens vertraging hebben, wat zeer wel denkbaar is en: geen gasten betekent geen programma. En dat is heel vervelend als je live bent. Om 19.00 uur is iedereen binnen. Zowel de gasten voor het programma over roken als de Russische Nederlanders. Dat betekent dat we live het gesprek met vader en zoon Zjirov zullen voeren. Het wordt een bijzonder mooi, indrukwekkend gesprek over de gebeurtenissen binnen en buiten het theater. Zonder valse emoties, maar met een enorme onderkoelde emotionele lading. Ik ben leeg en vol van binnen als de eindtune heeft geklonken. Het liefst zou ik met hen verder willen praten in het café en daarna in de donkere avond met een vol gemoed naar huis gaan. Maar uitzending twee wacht. Ik kleed me om, krijg een nieuwe veeg lipstick en leid een half uur later een vurige, vrolijke en venijnige discussie tussen rokers en anti-rokers. Een groter contrast is niet denkbaar. De rokersdiscussie wordt een dag later uitgezonden. Voor de kijker zit er 24 uur tussen het ene en het andere programma. Voor de presentator was het een half uur. Een half uur waarin de wereld voor mij 180 graden draaide. De knop moest niet één keer, maar wel tien keer om. Maar de kijker heeft daar geen weet van. En zo hoort het ook. Dat is tv. Inge Diepman

! TELEVISIE

35

RADIO EEN JAAR MET IMPACT Alle politieke en maatschappelijke gebeurtenissen in 2002 hebben grote invloed op de informatieve VARA-radio. In De ochtenden komen belangrijke actualiteiten uitgebreid aan de orde, zoals de vallende kabinetten, de moord op Pim Fortuyn, de verkiezingen, het internationaal terrorisme en de dreigende oorlog met Irak. Voor de VARA op 747 AM is het eveneens een bewogen jaar. In het voorjaar wordt besloten te stoppen met de nieuwe programma’s, die in 2001 zo enthousiast waren gestart, en niet langer op 747 AM te participeren met ingang van uiterlijk 1 januari 2004. Kees Driehuis

RADIO 1 De presentatie van De ochtenden (woensdagochtend van 09:00-12:00 uur) is met ingang van april in handen van Clairy Polak en Kees Driehuis (eens in de vier weken). Het blok bestaat uit de volgende onderdelen: ‘Het interview’, een pittig vraaggesprek met een persoon die in het nieuws is (om 09:00 uur), ‘Het buitenland’ (om 10:00 uur), reportages en gesprekken over de buitenlandse actualiteit en

36

‘Het onderzoek’ (om 11:00 uur), een grondig uitgespitte kwestie. In ‘Het interview’ is een aantal zeer spraakmakende ondervragingen te horen, zoals het interview met KLM-topman Leo van Wijk die in de uitzending verkondigt de KLM-vluchten op de Antillen te staken als opnieuw een bolletjesslikker zou overlijden tijdens de vlucht. Tijdens de verkiezingscampagnes zijn er dagelijks interviews met ministers en staatssecretarissen gepland, maar deze vinden na de moord op Pim

! JAARVERSLAG 2002

Fortuyn geen doorgang. Wel wordt op de verkiezingsdag zelf, op woensdag 15 september, een speciale uitzending gemaakt, met onder meer een gesprek met Kamervoorzitter Jeltje van

Clairy Polak Nieuwenhoven en elk uur een schakeling vanaf verkiezingslokalen door het hele land om de stemming te peilen. Natuurlijk is op Prinsjesdag, de derde woensdag in september, de minister van Financiën te gast. Luisteraars kunnen minister Hoogervorst vragen stellen over de begroting via SMS. Een groot succes, want er wordt massaal gereageerd. Op 11 september staat De ochtenden in het teken van een themadag op Radio 1: ‘Een jaar na de

! RADIO

aanslagen in Amerika’. Tot ‘s avonds 24:00 uur wordt deze dag herdacht in alle programma’s op de zender. In De ochtenden wordt tevens onderzoek gedaan naar wat er terecht is gekomen van de antiterrorisme-maatregelen die het kabinet direct na de aanslagen aankondigde. In het buitenland-uur wordt nagegaan wat de invloed van de aanslagen in de Palestijnse bezette gebieden is geweest, in de vorm van een achtergrondreportage van verslaggevers Tineke Bennema en Bert Tiddens. Luisteraars worden opgeroepen te mailen over de vraag: ‘Hoe heeft de elfde september uw leven veranderd?’ Dit levert veel reacties op die in De ochtenden worden behandeld. Zo vertelt Rudi Dekkers, eigenaar van de vliegschool waar de kapers in vliegtraining waren, hoe het hem is vergaan na de aanslagen op New York en Washington. Daarnaast worden in het buitenland-blok eigen reportages uitgezonden, zoals een tweeluik over het leven in Srebrenica en de terugkeer van moslimbewoners aldaar, en een reportage over de voorbereidingen op de verkiezingen in Duitsland. Vanaf eind oktober wordt dagelijks verslag gedaan vanuit Irak onder het motto ‘Irak en de dreigende oorlog’. Ook in ‘Het onderzoek’ worden spraakmakende en nieuwswaardige researchprogramma’s uitgezonden: zo duikt de redactie naar aanleiding van een beslissing van de Hoge Raad in de wereld van de buitenlandse opsporing en stuit daarbij op criminele infiltranten, uitlokking en anonieme kroongetuigen. Deze opsporingsmethoden zijn in Nederland verboden, maar via een omweg worden ze door buitenlandse opsporingsdiensten toch op

37

Nederlandse bodem gebruikt. Daarnaast gaat het team van ‘Het onderzoek’ een jaar na de MKZcrisis terug naar Kootwijkerbroek en spreekt daar met gedesillusioneerde en vaak ook depressieve boeren, naar aanleiding van de manier waarop hun bedrijven zijn ontruimd en zij zelf zijn beboet. In de uitzending werd een van deze boeren door de toenmalige minister van Landbouw Brinkhorst in zijn gelijk gesteld. Tijdens de zomer behandelt ‘Het onderzoek’ kwesties uit het (recente) verleden, zoals de IRAaanslag in 1990 op twee Australische toeristen in Roermond en de in 1975 ontplofte Nafta-kraker op het terrein van het DSM-concern in Limburg, waarbij veertien mensen om het leven kwamen; een ramp waarvan de toedracht nog steeds niet duidelijk is. Vooruitlopend op de uitspraak van de Raad van State over de vraag of de nabestaanden de onderzoeksrapporten over de oorzaak van de ramp mochten inzien, maakte Het Onderzoek een reconstructie.

van West-Europa: De Veluwe. Twee uur radio over het echte Groene Hart van Nederland.

RADIO 1/2 De VARA-nacht op Radio 1 en 2 (vrijdag 01.00 – 06.00 uur) begint met For the record (van 01.00 – 03.00 uur) gepresenteerd door Mart Smeets, waarin hij zijn favoriete muziek van sixties tot heden draait. In Geen tijd (03.00 – 04.30 uur), gepresenteerd door Paul van Gelder, vindt een ontmoeting plaats van blues, folk en popmuziek. Ochtendhumeur (04.30 – 06.00 uur), gepresenteerd door Hubert Mol, geeft een vooruitblik op de komende dag met muziek, weersvoorspellingen en verkeersinformatie.

RADIO 2 Natuur en milieu kwamen dit jaar in de politiek nauwelijks aan bod, maar aan de luistercijfers van Vroege vogels is geen verminderende belangstelling te zien: het is nog steeds het best beluisterde programma op Radio 1. In de zomer neemt Karin van den Boogaert drie maanden lang plaats naast Ivo de Wijs omdat Margreet Reijntjes met zwangerschapsverlof gaat. Op 27 oktober verruilt Vroege vogels de vertrouwde VARA-studio voor een historische plek in het midden des lands: Radio Kootwijk. Daar praten onderzoekers, beheerders en beleidsmakers over de toekomst van het grootste laaglandnatuurterrein

38

Radio 2 versterkt haar positie als derde zender van Nederland in 2002. Het marktaandeel van de zender is 10,2%, een stijging van een half procent ten opzichte van 2001. Daarmee blijft Radio 2 op de derde plaats staan op de ranglijst van best beluisterde landelijke radiozenders, vóór 3FM (9,5%) en Radio 1 (8,3%). De zender onderscheidt zich gedurende het jaar met een aantal thema’s, zoals de ‘Week van de jaren ‘60’, de ‘Week van de jaren ‘70’, de ‘Week van de jaren ‘80’ en de ‘Vrolijke Vakantieweek’. Tijdens het ‘Weekend van het Nederlandse lied’ staat

! JAARVERSLAG 2002

Herman van Veen centraal. Ook in 2002 staat de week tussen kerst en oud en nieuw in het teken van de grootste hits van de 20e eeuw, uitgekozen door de luisteraars. Speciaal voor de Top 2000 worden de zenders Radio 1 en Radio 2 ontkoppeld en zendt Radio 2 ook ’s nachts uit. Met bijna vier miljoen luisteraars is de Top 2000 een groot succes. Vanaf januari 2003 begint Radio 2 met een eigen nachtprogrammering.

Rinske Wels & Jurrian van Dongen ‘Uitgesproken VARA’ op Radio 2 zijn zoals altijd de programma’s Ontbijtradio, Spijkers met koppen, Uitgelicht en De bovenste plank. Ontbijtradio biedt een mix van nieuws, actualiteiten, achtergronden en muziek. Het programma wordt gepresenteerd door Riks Ozinga en uitgezonden van maandag tot en met vrijdag tussen zes en negen uur ‘s ochtends. Op 20 september 2002 is de 2000ste uitzending en dat wordt gevierd met een live-uitzending vanuit de huiskamer van twee trouwe luisteraars in Doesburg. Halverwege het jaar neemt eindredacteur Pedro van Looij afscheid. Hij verruilt de VARA voor een baan bij Radio West.

! RADIO

Het jaar 2002 is voor Spijkers met koppen een bijzonder jaar. Na 13 seizoenen krijgt het programma de Zilveren Reissmicrofoon toegekend, volgens het juryrapport ‘omdat het al jarenlang met succes een speelse formule koppelt aan intelligente presentatie en een losse sfeer, waarbij het tevens een kweekvijver vormt voor actueel cabaret’. Dat cabaret wordt in 2002 deels ververst, geheel in lijn met de lovende jurybewoordingen. Ook op het gebied van de ‘intelligente’ presentatie is 2002 een uitzonderlijk jaar voor het programma. Wegens drukke werkzaamheden van de eigen presentatoren Jack Spijkerman en Dolf Jansen moet de redactie met regelmaat een beroep doen op gastpresentatoren, om naast ‘rots in de branding’ Felix Meurders plaats te nemen. VARAcoryfeeën als Sonja Barend en Menno Bentveld en ‘buitenstaanders’ als onder anderen Annette van Trigt, Hanneke Groenteman, Viggo Waas, Catherine Keyl en Richard Groenendijk geven acte de présence. Ook inhoudelijk zijn het woelige tijden: Spijkers speelt adequaat in op gebeurtenissen als het huwelijk van de Kroonprins, de moord op Pim Fortuyn en de verkiezingen. In het voorjaar maakt Spijkers met koppen zijn inmiddels traditionele tournee langs de VARA-regio’s, en in juni wordt uitgezonden vanaf het Oerolfestival op Terschelling. Gedurende de zomermaanden juni en augustus presenteert cabaretier Marcel Verreck het programma, waarbij een keur aan prominente muziek- en theaterpersoonlijkheden hun muzikale voorkeur komen toelichten. Spijkers met Koppen wordt uitgezonden op zaterdagmiddag van twaalf tot twee uur.

39

Nederlandstalige muziek, theater en cabaret komen uitgebreid aan bod op zondagavond. Hans van Dijk presenteert van zes tot zeven uur De bovenste plank, met elke week een selectie van het betere Nederlandstalige repertoire. Patrick van den Hanenberg brengt de nieuwste ontwikkelingen uit de wereld van het theater en cabaret onder de aandacht in Uitgelicht op zondagavond van zeven tot acht uur. In dit programma worden ook de finales uitgezonden van twee toonaangevende Cabaretfestivals: het Leids Cabaretfestival (februari) en Camaretten in Rotterdam (december). Met ingang van september 2002 worden de programma’s De bovenste plank en Uitgelicht vervangen door een drie uur durend uur live programma, onder de vertrouwde naam Uitgelicht, gepresenteerd door Jurrian van Dongen en Rinske Wels vanuit Studio Desmet te Amsterdam. In gesprekken en reportages wordt aandacht besteed aan premières, nieuwe Nederlandstalige CD’s, en andere ontwikkelingen op het terrein van (theater-)amusement.

RADIO 3FM Het vertrouwde VARA-programma Denk aan Henk, gepresenteerd door Henk Westbroek, brengt van maandag t/m donderdagmiddag van 12.00 – 14.00 uur een brede mix van moderne en tijdloze popmuziek. Per 1 oktober verdwijnen de spelletjes ‘Wat is waar?’ en ‘Oorspel’ ten gunste van een aangescherpt muzikaal profiel. Stenders vroeg is vijf maal per week van maandag t/m vrijdag van 06.00 – 09.00 uur te horen. Dit vrolijke ochtendprogramma met veel muziek en speciale gasten wordt naast Rob Stenders mede gepresenteerd door Fred Siebelink en Margreet van Gils. Leuk is anders, een programma met veel humor, hilarische telefoongesprekken en goede muziek, wordt op vrijdagmiddag van 12.00 – 14.00 uur uitgezonden en gepresenteerd door Dolf Jansen. In de periode van april t/m half juli wordt het programma bij afwezigheid van Dolf door Jochem Myjer gepresenteerd. Freakolympics, een programma van Rob Stenders waarin hij aan de hand van het zogenaamde “nerdalfabet” de geschiedenis van de popmuziek op eigenzinnige wijze belicht, wordt uitgezonden op de zaterdagochtend van 01.00 – 03.00 uur.

RADIO 4

Henk Westbroek

40

Met ingang van 1 september 2001 wordt een nieuw uitzendschema voor Radio 4 van kracht. Voor de VARA heeft dit o.a. als consequentie dat de

! JAARVERSLAG 2002

Matinee op de vrije zaterdag voortaan rechtstreeks wordt uitgezonden. Op zaterdagmiddag begint die al op 13.00 uur en duurt tot 19.00 uur. De Matinee wordt voorbereid in Het eerste uur, waarin men muziek en reportages kan horen die betrekking hebben op het concert dat die middag wordt uitgezonden. Het programma wordt gemaakt door Myrthe van Dijk. In de pauze van het concert klinkt ‘De monoloog’, waarin een gast praat over muziek, solist of dirigent, in- en uitgeleid door muziek. Ná uitzending van de Matinee begint om 17.00 uur Uit het Matinee-archief. Aan de hand van archief-opnamen wordt de Matinee van een week later voorbereid. Thea Derks stelt dit programma samen. De ‘live’-uitzendingen worden in hoofdzaak gepresenteerd door Marianne Lange. Pianistenuur wordt vervolgens uitgezonden tussen 18.00 en 19.00 uur, over piano’s, pianisten en pianistiek, gemaakt door Frederic Voorn en gepresenteerd door Marianne Lange. De reacties maken duidelijk dat het programma erg populair is. Het programma Operette is vanaf 1 september 2001 te horen op zondag tussen 17.00-18.00 uur. Dit programma wordt al sinds jaar en dag samengesteld en gepresenteerd door Henk Blankenstein. Vanaf genoemde datum wordt dinsdagavond de ‘vaste’ uitzendavond van de VARA op Radio 4, een avond die na het nieuws begint met Kwartetpodium, waarin liefhebbers van het strijkkwartet tot half negen aan hun trekken komen. Om 20.30 uur wordt de Matinee herhaald die de zaterdag daarvóór is opgenomen en aanvullend klinkt kamermuziek tot 23.00 uur.

! RADIO

In de zomer is een zomeravond-concertprogrammering van kracht, die in juli en augustus in gezamenlijk Radio 4-verband wordt uitgezonden. De concerten trekken veel luisteraars en krijgen aanvulling van een uitstekende website. Nagenoeg elke avond wordt - al dan niet rechtstreeks uitgezonden vanaf een festival ergens in Europa, in het kader van de European Broadcasting Union Summer Festival Season. De VARA neemt in de programmering vijftien concerten voor haar rekening. Met ingang van juli 2002 stopt de NCRV met haar programmering op de maandagmiddagen. Daarmee heeft de VARA in juli en augustus drie uur extra zendtijd tussen 13.30 en 16.30, die wordt gevuld met archiefopnamen van oude vocale producties (opera’s, missen en oratoria). Met ingang van 1 september wisselt de VARA deze maandagmiddagprogrammering af met de AVRO. In juli en augustus zijn er geen ‘live’ matinees vanuit het Concertgebouw in Amsterdam. Tijdens die zaterdagmiddagen stelt Myrthe van Dijk aan de hand van het Matinee-archief een reis samen door verschillende landen. In de uitzenduren tussen 13.00 en 19.00 worden speciale producties over dit thema gepresenteerd, zoals premières, debuten van dirigenten en solisten of anderszins bijzondere concerten. In september verzorgt de VARA drie rechtstreekse uitzendingen vanaf het Gergiev Festival in Rotterdam, een festival dat in het teken staat van de 50e verjaardag van haar naamgever. De productionele contacten met Rotterdam lopen via de VARA Muziekafdeling; het project

41

wordt gefinancierd vanuit de gezamenlijkheid van Radio 4. Hoogtepunten in de Matinee-concerten in 2002 zijn: Een uitvoering van Mahlers Negende Symfonie o.l.v. Valery Gergiev. Het Vioolconcert van Sibelius in de vertolking van Vadim Repin. De Nederlandse première van ‘Vocalise’ van de Amerikaanse componist John Corigliano, door Sylvia McNair en het Radio Filharmonisch Orkest o.l.v. Edo de Waart. De Nederlandse première van ‘Daphne’, een opera van Richard Strauss. Het recital van Thomas Quasthoff. De Nederlandse première van Goebaidoelina’s ‘Johannes Passie’. Gennady Rozhdestvensky als dirigent van het Radio Filharmonisch Orkest in Ives’ Eerste en Sjostakowitsj’ Twaalfde Symfonie. De vertolking van Beethovens Vioolconcert door Janine Jansen o.l.v. Jaap van Zweden. Edo de Waarts jubileumconcert met bariton Bryn Terfel. De opera ‘Wolvendorp’ van Guo Wenjing door het Nieuw Ensemble. De Nederlandse première van de Franse versie van Verdi’s ‘Les Vêpres Siciliennes’ met sopraan Nelly Miricioiú. De concerten in de avontuurlijke en spraakmakende serie ‘Britten en het verre oosten’ (een serie die van start gaat op 28 september 2002). De Nederlandse première van ‘Die Liebe der Danae’

42

van Richard Strauss, met een prachtig debuut van sopraan Anne Schwanewilms. De eerste uitvoering van Stockhausens ‘EngelProzessionen’, in opdracht van de Matinee speciaal geschreven voor het Groot Omroepkoor. De Nederlandse première van het oratorium ‘El Niño’ van John Adams, door hemzelf gedirigeerd. De presentatie van het nieuwe Atlas Ensemble, een uniek kamerorkest van ca. dertig muzikanten met instrumenten uit China, Centraal-Aziatische en westerse landen.

747 AM Het programma Wereldnet, een samenwerkingsproject van VPRO, VARA, Teleac/NOT en HUMAN, wordt dagelijks tussen 12:00 en 12:45 uur uitgezonden. Wereldnet, waarin ‘het kleine wereldnieuws’ dagelijks de toon zet, wordt op donderdag (tot april) door Bo van der Meulen gepresenteerd. Vanaf april tot 1 juli neemt Bernd de Boer de presentatie over, vanaf juli neemt de VARA niet langer deel aan het programma. In Punch op de maandagmiddag praten mensen uit verschillende generaties in ‘3D’ vanuit hun eigen invalshoeken over een actueel thema. Zo vertellen tijdens de aanloop naar de verkiezingen drie generaties campagneleiders (Ernst Bakker (D66, campagne van 1978, Allard Beek (PvdA, campagne van 1989) en Meint Waterlander (VVD, campagne van 1949) over de ups en downs van campagnes toen en nu. Bij de start van de Olympische Spelen in Salt Lake

! JAARVERSLAG 2002

City komen drie generaties Chefs de Missions aan het woord over de vraag hoe een miljardenbusiness als de Olympische Spelen het werk van de Chefs de Missions heeft veranderd. En naar aanleiding van de uitbreiding van de Europese Unie met tien nieuwe lidstaten vertellen drie in Nederland wonende Oost-Europeanen (een Poolse journaliste, een Tsjechische docent aan de Universiteit van Groningen en een Roemeense docent aan de Universiteit van Amsterdam) over de Europese gedachte in hun landen, de wens van toetreding en de Nederlandse aarzeling. In de rubriek ‘Terugblik op’ staat het jaar 1992 centraal en wordt er wekelijks een leuk en interessant beeld gegeven over het maatschappelijk en politieke leven van die tijd. In de openingsrubriek ‘Laat Horen’ laten mensen uit het nieuws de muziek horen waardoor zij worden geïnspireerd. Een nieuwe rubriek in Punch is ‘Van gene zijde’, waarin een historische figuur commentaar geeft op het nieuws bij monde van zijn of haar biograaf. Zo komen onder meer Simon Carmiggelt bij monde van Henk van Gelder, Koningin Wilhelmina bij monde van Cees Fasseur en Joop den Uyl bij monde van John Janssen van Galen aan het woord. Punch wordt tot 1 april afwisselend gepresenteerd door Bo van der Meulen en Michel Simons, daarna door Michel Simons en Bert van Slooten. Halte 747 is een samenwerkingsverband van VARA en RVU, waarbij de VARA presenteert in de oneven weken. De dagelijkse uitzendingen (tussen 13:00 en 13:30 uur) komen live vanuit het land. Een team

! RADIO

van drie verslaggevers is een week lang op een plek en doet dagelijks via een mobiele studio verslag van de ontwikkelingen in Nederland. In de tweede week van januari strijkt het VARAteam neer in de Aya Sofia moskee in Amsterdam. Van daaruit wordt een beeld gegeven van de religieuze en sociale functie van de moskee en komen verschillen tussen Turkse, Marokkaanse en Pakistaanse moskeeën aan bod. Ook is er aandacht voor de organisatie Milli Görüs (die in Nederland volledige integratie in de samenleving propageert, maar in landen als Duitsland en Turkije een fundamentalistischer standpunt uitdraagt). De Halte 747-bus is onder meer te gast op de arrondissementsrechtbank te Amsterdam om daar in een dagelijks verslag een beeld te geven over opstapeling van rechtszaken, overbelaste rechters en officieren van justitie die soms zaken uit tijdgebrek laten lopen. Eens per veertien dagen is op de vrijdagmiddag Haagse veteranen te horen, waarin oud-politici onder leiding van presentator Bert van Slooten debatteren over de politieke actualiteit (tussen 13:30 en 14:00 uur in de oneven weken). Ook dit jaar zendt VARA’s kunst- en cultuurprogramma Ophef en vertier iedere vrijdagmiddag live uit vanuit de Desmet Studio’s aan de Plantage Middenlaan in Amsterdam. Luisteraars worden geïnformeerd en vooral ook geënthousiasmeerd voor kunst en cultuur in de meest brede zin van het woord. Aan het woord komen gasten als Kees van Kooten (over zijn nieuwe toneelstuk), acteur Peter Faber, de

43

Dolf Jansen (1963) doet na het VWO zijn kandidaats en deeldoctoraal Nederlands Recht en zijn doctoraal criminologie Nederlands Recht. Vanaf 1988 is Jansen actief op cabaretgebied en in 1989 wint hij het Leids Cabaretfestival. Spijkers met koppen is het eerste radioprogramma waaraan hij meewerkt en al snel vervangt hij regelmatig Jack Spijkerman bij De Steen- en Beenshow. Voor televisie maakt Dolf bij de VARA Later wordt het leuk. Sinds 1999 presenteert hij op VARA Radio 3 FM het programma Leuk is anders.

“LEUK IS Cox Habbema en Clairy Polak Belgische schrijver Tom Lanoye en de winnaar van de Koninklijke Subsidie van de Vrije Schilderskunst. De live uitzendingen worden op open en toegankelijke wijze gepresenteerd door anchorvrouwen Cox Habbema en Clairy Polak (sinds april van dit jaar). In de rubriek ‘Horen, zien en spreken’ worden zo nu en dan “losse” gastsprekers ingezet, zoals muzikant Maarten Van Roosendaal over de documentaire Ramses en schrijver/recensent Ed van Eeden over het nieuwe boek van Oek de Jong. De uitzendingen zijn voor publiek gratis toegankelijk en extra aantrekkelijk doordat er wekelijks live muziek te horen is van ensembles in de meest uiteenlopende genres.

44

Het is vrijdagochtend, ergens tussen tien en elf. In een geheime ruimte op het Hilversumse mediapark komen vier (drie) mannen bijeen. Ze groeten elkaar, informeren naar het drankgebruik en de schaakresultaten van de avond ervoor, en negeren direct aansluitend en masse het overduidelijke rookverbod. Dit is het team van Leuk is anders, het veelgeprezen 3FM-programma op de vroege vrijdagmiddag. Kort na half elf meld ik me: ik wankel binnen, werp mijn tas, jas, loopschoenen, flesje drinken en noodvoorraad bananen in de hoek, mompel dat ik inderdaad nog een beetje moe ben, zeg dat het inderdaad gisteravond weer een gekkenhuis was (Venlo! Drachten! Schiedam! Carré!) en hol dan naar de uitzendruimte van dit station, om de Arbeidsvitaminen te verstoren met ‘een oproepje’. In plaats van een volgende prachtplaat praat ik dan met Gerard over het leven, mijn kledingkeuze van die ochtend, de koppen in het Algemeen Dagblad en de thematiek van de gesprekken die ik graag wil gaan voeren. Met de

! JAARVERSLAG 2002

mensen die elke vrijdagochtend weer de moeite nemen hun vinger blauw te drukken op de repeat-knop van hun telefoon, totdat ze met mij mogen praten. Vandaar ook dat ik luttele minuten later in een opname-cel zit, achter glas in de eerstgenoemde ‘rookvrije’

ANDERS!” ruimte, en ik met krakende stem mijn eerste ‘ik ben Dolf, wie ben jij?’ produceer, soms voor de afwisseling afgewisseld met ‘ik ben iemand, jij bent iemand anders...?’. Ik praat met die bellers soms over helemaal niks (hun collega’s), soms over bijna niks (hun vrouw), soms zomaar over iets meer (de voetbalwedstrijd van eerder die week), soms over de wereld die op instorten staat (Balkenende, Bush, Big Brother). Net voor elven word ik even onderbroken door het 3FM-nieuwsteam, die dezelfde cel blijken te gebruiken... ik zit net in een gesprek met Moosj-man, mijn Marokkaanse vriend, geef hem wat seksueel getinte tips, ik overweeg een courgette en intussen blijken er twee nieuwslezers naast me te staan die graag willen uitleggen waarom de

! RADIO

DOLF JANSEN

treinen vandaag weer eens stilstaan. Met een fijne beat eronder. Mijn vaste bellers geven me een paar minuten later alweer veel vreugde: Moosj dus, prins Bernard, Willibrord Frequin, Theun uut Assen, de Braak, Stanley uit Paramaribo... ik heb geen idee wie ze zijn, maar ze nemen allemaal de moeite me wekelijks te bellen, met een verhaal, een paar moeilijke vragen of een half hoorspel. Die 20 tot 25 minuten maken me meestal helemaal wakker, ik ga van volledige onzin via matige mopjes en verzoekplaten naar wensen en persoonlijke problemen waar ik direct oplossingen voor heb. Bij elk volgend gesprek weet ik niet wie het is, waar het over zal gaan, of ik het zal verstaan en hoe ik er in gristusnaam een fijne punt aan zal weten te draaien. Wanhoop, kletspraat, humor! De rest van het programma wordt doorgesproken terwijl ik soep weglepel, een kaascroissant eet, twee yoghurtjes en een van die bananen; Peter en Peter en Corina hebben een idee wat ik zou moeten gaan doen, tussen twaalf en twee, ik zou dat ook hebben als ik niet zo vaak ergens tussen deze plek en de uitzendruimte mijn draaiboek kwijtraakte. Ad gaat aan de slag met de gesprekken die we opgenomen hebben (een of twee ‘hoogtepunten’ zenden we in zijn geheel uit, de rest wordt in de montage teruggebracht tot vijf minuten handzame radio), Roel meldt zich met wat nieuwe platen en kan direct door naar de fonotheek om het oeuvre van BZN te scoren, zodat we daar een Prodigynummer onder kunnen zetten om het coke-gebruik in Volendam te illustreren, en dan is het al weer over twaalven. Twee over, ongeveer...ik struikel de

46

studio binnen, duw de ‘doosjes’ op hun plek (md’s in de md-speler), wandel met mijn muisje door de dalet (een soort computer waar alle liedjes uitkomen), zie tot mijn vreugde dat we beginnen met een oude LiA-favoriet (Would you... go to bed with me, met zo’n lekker valsig trompetje en een weifelende vrouwenstem), de laatste commercial van toch weer dik drie minuten STER loopt en we zijn begonnen...! Vanuit de eerste plaat start ik zo’n eerder opgenomen gesprek, ik vraag mensen te mailen, ik vervul soms een wens die door ‘het team’ volledig geregeld is. Ik scheld op voicemails en beledig mild telefonistes die me niet, verkeerd of te langzaam doorverbinden, ik bel een willekeurig nummer in Duitsland omdat ik weer ’s zin heb heel slecht Duits te praten, en als ik echt heel veel mazzel heb staat een favoriet bandje klaar om live te spelen en een heel slecht interview te ondergaan: Van Dik Hout, Krezip, Cousteau, Stereo-phonics, Supersub! Luister gewoon eens, vrijdagmiddag, voor je het weet is het twee uur, en onthou te allen tijde: leuk is anders!! Dolf Jansen

! JAARVERSLAG 2002

UITGEVERIJ TURBULENTE TIJDEN Kenmerkend voor 2002 is het niet-aflatende tumult op maatschappelijk, politiek en economisch gebied. Ook de VARA-uitgeverij ontkomt niet aan de effecten van een stagnerende economie en van de aardverschuiving in politieke verhoudingen en thema’s. Ondanks licht teruglopende verkoopcijfers kan TV Magazine nog steeds rekenen op zeer positieve en enthousiaste reacties van lezers. De afdeling Sales verzet haar bakens richting de populaire DVD’s.

VARA TV MAGAZINE De lezersmarkt Als programmablad is VARA TV Magazine evenzeer onderworpen aan de wetten van de lezersmarkt als elk ander tijdschrift. Sinds enige jaren is sprake van een ‘ontlezing’. Daarmee is een gestage daling van het marktvolume ingezet. Ook TV Magazine ontkomt als massablad niet geheel aan de effecten van dit proces. Ook ad hoc ontwikkelingen hebben hierop hun

! UITGEVERIJ

invloed. De moord op Pim Fortuyn met als gevolg de direct aan het adres van de VARA en VARApersonen gerichte aantijgingen, geven enkele honderden reacties van leden. Deze variëren van opzeggingen tot scheldkanonnades, maar ook tot genuanceerde vragen. Alle reacties worden zo snel mogelijk telefonisch beantwoord. In de meeste gevallen waarderen mensen deze snelle reactie en uitleg van het VARA-beleid zeer. De stagnerende economie en het financieel perspectief voor het gemiddelde huishouden doen mensen besluiten wat kritischer naar hun uitgaven te kijken. Bovendien speelt de introductie van de euro een rol. De gewenning aan de werkelijke waarde van de munt duurt langer dan verwacht en in de loop van het jaar zijn veel huishoudens genoopt tot het doen van een ‘pas op de plaats’, wat kan betekenen dat het abonnement op TV Magazine wordt opgezegd. Eind oktober worden de nieuwe bereikcijfers van dagbladen en tijdschriften bekendgemaakt. Door een nieuwe onderzoeksmethode (NOM Print Monitor van Nationaal Onderzoek Multimedia) blijkt VARA TV Magazine, zoals reeds enige jaren werd vermoed, een veel groter bereik te hebben: gemiddeld ruim 1,4 miljoen lezers per week. Het oude onderzoek (SummoScanner 2001) gaf een bereik aan van slechts 945.000. Tijdens het Tijdschriftengala in december wordt

47

Midas Dekkers uitverkoren tot ‘columnist van het jaar’. Zijn column in VARA TV Magazine is ook vast onderdeel van het radioprogramma ‘Vroege Vogels’.

liefst 3,68 meter) van start. Dankzij dit procédé kan met een omvang worden gewerkt die een maximaal economisch effect heeft.

Het beschikbaar stellen van de programmagegevens tegen een redelijke vergoeding vormt nog steeds onderdeel van een aantal procedures, die geen van alle hun beslag in 2002 krijgen. Er zijn serieuze plannen van HMG om in samenwerking met uitgeverij Audax een eigen programmablad op de omroepbladenmarkt te brengen. Op internet is VARA TV Magazine actief in de relatie met lezers. Veel redactionele onderwerpen maken dankbaar gebruik van de interactieve inbreng van lezers. Een TV IQ-test, een Filmquiz, een ‘auto-cue’ test (lees een tekst mee als presentator van het Journaal) en verschillende enquêtes maken onderdeel uit van de website. Daarnaast wordt de site gebruikt om nieuwe rubrieken voor de printversie van TV Magazine te testen. Zo maken jongeren tussen 8 en 14 jaar wekelijks een ‘Kinderkijkweek’.

HET

PRODUCT

Uit een in augustus gehouden onderzoek onder onze leden/abonnees blijkt eens te meer dat het overgrote deel uitermate content is met VARA TV Magazine. In een rapportcijfer uitgedrukt geven onze leden/abonnees hun blad een 7.8, wat mag worden beschouwd als een zeer goede waardering. Met ingang van editie 15 gaat de wekelijkse drukproductie van het magazine op een zogenaamde brede pers (met een breedte van maar

48

Het inhoudelijk verbeteren van het blad is een doorlopend proces. De redactie vervangt bestaande rubrieken die aan het eind van hun ‘levensloop’ zitten door nieuw bedachte redactionele onderdelen. In het ‘spoorboekje’ wordt Nederland 3 in de loop van het jaar uitgebreid door het toepassen van een dubbele kolom. Daardoor krijgen met name de kinderprogramma’s in het blok Zappelin meer aandacht.

! JAARVERSLAG 2002

De aandacht voor het kweken en onderhouden van ledentrouw krijgt wekelijks gestalte door de Linkpagina’s in TV Magazine. Gaande het jaar wordt besloten om de meerwaarde van het lidmaatschap op een meer effectieve en herkenbaarder manier over te brengen. Daartoe wordt het blad VARA Media Magazine opgeheven. Voortaan zal in plaats daarvan tien keer per jaar een bijlage in VARA TV Magazine worden meegenomen. In die bijlage zijn alle ingrediënten verwerkt die tot een grotere ledentrouw moeten leiden. De verantwoordelijkheid voor invulling en uitvoering ligt bij de afdeling Communicatie & Marketing.

Een lichtpunt is het positieve effect van de stimuleringsactiviteiten in de losse verkoop. Ook daar doet zich een zekere stroefheid in de verkoop voor, maar door de intensieve verkoopstimulatie - door middel van enkele prijskortingen - stijgt de gemiddelde verkoop ten opzichte van 2001. In de officiële oplagecijfers 2002 van HOI (Het Oplage Instituut/Instituut voor Media Auditing) is te zien dat VARA TV Magazine van 495.654 naar 490.854 exemplaren gaat. Een lichtpuntje bij deze lichte daling is dat hiermee de gids wel op de tweede plaats (na het Veronica Magazine) komt van omroepbladen. De AVRO Bode zakt naar de derde plaats.

OPLAGEMARKETING

DATABASEMARKETING

Door een gestaag krimpend marktvolume en de afwachtende houding van de consument verloopt de werving van (leden)abonnees stroef. Ondanks de inzet van een scala aan activiteiten en campagnes vertoont het aantal leden/abonnees een licht dalende tendens. Toch levert met name de inzet van de eigen telemarketinggroep en het gebruik van internet als kanaal om ‘prospects’ (mensen die eerst de gelegenheid krijgen kennis te maken met VARA TV Magazine) binnen te krijgen, een aanzienlijke aanwas van nieuwe, relatief jonge, leden/abonnees op. De strategie om accenten te leggen op het behoud van de bestaande leden/abonnees werkt op zich goed, maar het vermoeden bestaat dat door de economische verslechtering toch groepen mensen (moeten) afhaken.

In de loop van het jaar wordt een diepgaande studie naar een mogelijke database voor marketingdoeleinden afgerond. Dat levert een voorstel op voor implementatie van de benodigde programma’s en noodzakelijke organisatie, om de opbouw en beheer van een dergelijke database in werking te kunnen stellen. De informatie waarmee het abonnementenbestand op deze manier wordt verrijkt, is in principe bedoeld voor meerdere afdelingen en onderdelen van het VARA-bedrijf.

! UITGEVERIJ

ADVERTENTIEMARKT Het jaar 2002 mag voor de advertentiemarkt niet echt succesvol worden genoemd. De perspectieven voor het aanboren van nieuwe branches (new busi-

49

ness) zijn op het dieptepunt beland. Gedurende het jaar is sprake van intensief overleg met de advertentie-acquisitiepartners (BV Programmabladen AKN), om met meer marktconforme advertentietarieven slagvaardiger in de markt te kunnen opereren. Effectief lukt dat in 2002 echter niet meer.

SALES Ook de afdeling Sales heeft last van de economische teruggang. In toenemende mate is merkbaar dat bestedingen in cd’s, video’s en boeken teruglopen. Positief is de constatering dat in toenemende mate interesse door derden wordt getoond om ‘content’ van de VARA uit te brengen op DVD. Veel energie wordt gestoken in het in kaart brengen van de DVD-markt en het vinden van goede partners. In het voorjaar wordt een succesvol contract gesloten met Deutsche Grammophon om het Matineeconcert van Bryn Terfel op DVD uit te brengen. De serie van Merijntje Gijzen wordt eveneens aan derden gelicentieerd voor een DVDproductie. Beide producties zullen begin 2003 op de markt komen. Voor Kinderen voor Kinderen wordt een DVDovereenkomst gesloten met Disky voor het uitbrengen van compilaties van de mooiste liedjes. Programma’s als Studio Spaan, De Film van Ome Willem, Unit 13 en shows van Willem Ruis (al dan niet in samenwerking met derden) worden thans onderzocht op geschiktheid voor een DVD variant. Door de veel arbeidsintensievere voorbereiding en

50

manier van produceren voor DVD’s kunnen de resultaten daarvan pas in 2003 worden verwacht. In het najaar verschijnt alweer de 23ste editie van Kinderen voor Kinderen. Dit keer geproduceerd door Henk Temming (bekend van Het Goede Doel). Door de ontwikkeling van speciale ‘karakters’ rondom Kinderen voor Kinderen wordt getracht om een nog grotere binding met de doelgroep te creëren. Aan het eind van het jaar zal traditiegetrouw een cd van Lebbis & Jansen worden uitgebracht van hun Oudejaarsconference.

Stenders Vroeg doucheradio Rondom het 3FM-programma Stenders Vroeg wordt ook de nodige merchandise op de markt gebracht zoals een T-shirt, een ijsmuts en een doucheradio. T-shirts blijken wat minder conjunctuurgevoelig te zijn. Voor de shirts van All Stars (‘Harry’s Tuincentrum’) en Kopspijkers is ook in 2002 nog volop belangstelling.

! JAARVERSLAG 2002

Via NOS Sales worden De Enclave en Per seconde wijzer verkocht aan de Belgische VRT. De aflevering ‘Kees of Kitty’ uit de serie Lang leve is aan Finland verkocht. Veel interesse is er ook bij andere landen tijdens de televisiebeurs MIPcom voor De Enclave en Necrocam. Naar verwachting zullen hier nog verkopen uit voortvloeien. In het VARA-archief zit veel uniek popmateriaal. In de Verenigde Staten is het bedrijf ‘Reelin’ The Years’ gespecialiseerd in het verkopen van dit genre. In 2002 worden de eerste licentieovereenkomsten voor muzikaal VARA-materiaal afgesloten.

“MIJN BIJDRAGE MOET VOORSPELLEN WAT U EEN WEEK LATER NOG BOEIEND VINDT”. ! UITGEVERIJ

Paul Witteman (14 oktober 1946) begon na zijn middelbare school aan een studie politicologie. Zijn journalistieke carrière startte bij het dagblad De Tijd. Daarna werkte hij achtereenvolgens bij De Nieuwe Haarlemsche Courant, De Tijd en Elseviers Magazine. Op 1 maart 1975 kwam hij in dienst bij de VARA en werkte mee aan radioprogramma’s als In de Rode Haan, De stand van zaken en Dingen van de dag. Begin 1980 maakte hij de overstap naar televisie en presenteerde programma’s als Wat voor een weer zou het zijn in Den Haag, Achter het nieuws, Het Lagerhuis en De ronde van Witteman. Sinds 1988 publiceert Paul wekelijks een actuele column over tv en politiek in VARA TV Magazine.

Er zijn wallen onder de ogen. Het is woensdagochtend zeven uur. Meestal heb ik slecht geslapen. Ontevreden over mijn bijdrage aan B&W van dinsdagavond, teveel gegeten of verkeerde wijn gedronken, er is voor de slaap altijd wel een excuus om weg te blijven. Om tien uur moet mijn column gereed zijn. Waarover wil ik schrijven? De afspraak met de leiding van TV Magazine is dat ik schrijf over de actualiteit aan de hand van mijn ervaringen met het medium televisie. Maar het blad dat u onder ogen krijgt ‘sluit’ een week eerder dan dat het bij u in de bus valt. Dan moet mijn stukje binnen zijn. Mijn bijdrage moet dus voorspellen wat u een week later nog boeiend vindt. Dat is een lastige klus. Naast mijn computer ligt een papiertje met onderwerpen. “Melkert”, staat er. “Publieke omroep”, “Verkiezingsdebatten”: allemaal items waar ik mee te maken heb en over kan schrijven. Maar anderen doen het ook, in de krant of in een weekblad. Daarom schrijf ik soms erg persoonlijk zodat ik een vorm van uniciteit kan garanderen.

51

PAUL WITTEMAN

Ik schrijf de column al meer dan tien jaar en uit de reacties, de brieven, de mails kan ik afleiden wat de lezer waardeert. Als ik schrijf over mijn eigen leven, mijn overwegingen bij de dood van een dierbare, beschrijvingen van plankenkoorts, verlegenheid, angst en andere menselijke kwesties, zijn de reacties talrijk en positief. Dat spreekt vooral de oudere lezers aan, een groep die ik koester omdat ze trouw is en de kern vormt van de achterban van de VARA. De jonge lezers willen een gekruide opinie over de politiek, roddels over collega’s, bij voorkeur beledigingen en geen gezeur over persoonlijke dingen. Soms denk ik dat de redactie van TV Magazine daar ook zo over denkt, maar dat hoor ik nooit. Uit onderzoek blijkt dat mijn stukjes intensief worden gelezen en dat geeft de burger moed, al kan het ook te maken hebben met de prominente plaats die de rubriek in het blad heeft gekregen. Ik zit graag thuis achter mijn bureau om te schrijven, over muziek voor de Volkskrant, over de media voor TV Magazine. Je schept een band met de lezer. Je hoort ergens bij. Dat is een prettig gevoel. Paul Witteman

! JAARVERSLAG 2002

NIEUWE MEDIA INTERACTIEF BETROKKEN 2002 staat voor de afdeling Nieuwe Media in het licht van herstructurering, verdere uitbouw, samenwerking tussen de publieke omroepen en van het creëren van nieuwe, eigen internet-content. Op de VARA-website gaan verschillende projecten online die op interactieve wijze inspelen op de actualiteit dan wel aansluiten bij VARA-activiteiten. De projecten kunnen rekenen op grote respons van het publiek.

www.vara.nl

WEBSITE-ACTIVITEITEN Ook de politiek heeft het belang van het internet voor de publieke omroep ingezien en dat leidt tot financiële stimuleringsmaatregelen vanuit het Ministerie van OC&W. Het ministerie verbindt aan deze subsidiestromen wel de randvoorwaarde dat de publieke omroepen, op het gebied van het internet, intensief gaan samenwerken. Met de NOS in een coördinerende rol slaan de omroepen de handen ineen en worden nauwe samenwerkingsverbanden aangegaan.

! NIEUWE MEDIA

Bingo Royale (januari-februari 2002) Wanneer bekend wordt dat op 2 februari Willem Alexander met Maxima in het huwelijk zal treden, ontstaat het idee om 'koninklijke interactiviteit' te ontwikkelen op de VARA-website. Het resultaat is Bingo Royale, een interactief spel dat kan worden gespeeld tijdens de (live) televisieregistratie van grote evenementen, zoals het Koninklijk Huwelijk. Via www.vara.nl/bingo kan iedereen een bingokaart downloaden waarop verschillende woorden staan die mogelijkerwijs worden uitgesproken tijdens het koninklijke evenement. De speler kan zijn

53

keuze kenbaar maken door een sms'je naar de VARA te sturen. Uiteindelijk doen er bijna 3000 kijkers mee; het spel kreeg diverse goede recensies. De Torentjesrace (april-mei 2002) VARA-Nieuwe Media haakt in op de landelijke verkiezingen op 15 mei 2002 met een crossmedia spel, waarbij de kennis van de bezoekers over politici en politiek op een humoristische manier wordt getest. Tegelijkertijd wordt de bittere strijd om het aantal zetels in de Tweede Kamer op de hak genomen. Het spel, 'De Torentjesrace', wordt buitenshuis ontwikkeld, onder eindredactie en begeleiding van de Nieuwe Media-redactie. Op 15 april gaan de eerste twee lijsttrekkers als pionnen over het scherm. Elke week gaan twee nieuwe spellen (lees: lijsttrekkers) online. Na de moord op Pim Fortuyn wordt het spel van de website gehaald. Forum (mei 2002) Op woensdag 8 mei besluit de Nieuwe Mediaredactie om een forum te openen naar aanleiding van de moord op Pim Fortuyn. Daarmee wil de VARA het maatschappelijk debat mogelijk maken op de website en ervaring opdoen voor de toekomstige nieuws- en debatportal. Oerol 2002 (juni 2002) Ook dit jaar is de VARA weer aanwezig op Oerol. En opnieuw is het mogelijk om, in nauwe samenwerking met de festivalorganisatie, een cross-mediaal circus van de grond te trekken. Drie landelijke radioprogramma's verzorgen een week lang hun

54

uitzendingen vanaf het eiland. Speciaal voor het festival wordt een informatieve internetsite gebouwd, die tevens dient als multimediaal platform voor webradio, unieke webfilmpjes, spelletjes en verslagen van de SMS-games. Evenals vorig jaar experimenteert de VARA met SMS-games, maar dit jaar vergroot zij het aanbod ook met drie wandelroutes: de informatieve Natuur- en Milieutocht, de speelse Muziektocht en de spannende Mysterytocht. Opnieuw worden er (web-)radioverslagen gemaakt die live op het internet te beluisteren zijn. Meer dan achthonderd mensen doen mee aan dit nieuwe multimediale SMS-vermaak. Tot slot is er in de nacht plaats voor alle jonge 3FM deejays, die vanuit de rode VARA-radiobus op het eiland de nodige radio-ervaring op kunnen doen. Willem Ruis (augustus 2002) In augustus 2002 zendt de VARA twee herhalingen uit van compilaties van televisieprogramma's van Willem Ruis, die vijftien jaar eerder overleed. Een aanleiding voor de afdeling Nieuwe Media om een nostalgische site over Willem Ruis te maken, die voortvloeit uit deze twee uitzendingen. Het idee is om Willem Ruis, die door velen nog steeds wordt gezien als de ultieme showpresentator, te laten herleven op een internetsite. Dit gebeurt onder meer door één van de spellen uit zijn shows online aan te bieden; door oude fans herinneringen te laten ophalen; door een overzicht van zijn carrière aan te bieden en, vanzelfsprekend, door veel audioen videofragmenten van Willem Ruis zelf op de website te zetten.

! JAARVERSLAG 2002

Menno Bentveld (1967) ging na het VWO een jaar naar de Vrije Hogeschool in Driebergen. Daarna deed hij Algemene Letteren aan de Rijksuniversiteit in Utrecht en studeerde in 1992 af in de richting Theaterwetenschappen. Tijdens zijn studie werd Menno door Veronica gevraagd als presentator voor het programma Club Veronica Compleet. In juli 1995 stapte hij over naar de VARA en werkte achtereenvolgens mee aan de programma’s Jules unlimited, 12 Steden, 13 ongelukken, VARA Kindersongfestival, Try out, Kinderen voor Kinderen 18, De ontdekking en sinds 2002 Herexamen. Als multimediale televisiepresentator is het internet voor hem onmisbaar.

“STAAT DE GOEIE OUWE KIJKKAST BINNEN TIEN JAAR OP ZOLDER TE VERSTOFFEN?” Ik kan me mijn eerste ervaring met internet nog zeer helder voor de geest halen. Bij het bedrijf waar ik in 1992 werkte zat een jongen op een kamer die als enige internet ‘had’. Hij had als opdracht dat internet een beetje af te tasten en te besnuffelen. Dit mysterieuze bericht verspreidde zich als trage stroop door het pand. Het was niet iets waar direct een koortsige nervositeit door ontstond, maar toch was het gerucht hardnekkig. Iedereen had ervan gehoord, niemand wist van de hoed en de rand, maar het was kennelijk

! NIEUWE MEDIA

MENNO BENTVELD

iets dat belangrijk genoeg was om regelmatig – tussen wandelgang en koffieautomaat – even te checken. ‘Heeft hij “het” echt?’ ‘Jazeker, hij heeft “het’’. Of: ‘Zit hij op het web?’(Of in het web, dat wist men niet precies). ‘Ja, hij zit de hele dag op het web!’ Wat dat ‘web’ dan was durfde ik niet plompverloren te vragen, uit angst om voor ‘onwetende’ te worden uitgemaakt en aangezien ik net kwam kijken in televisieland en ook nog eens blond was én presentator, wilde ik dat niet riskeren. Reden te meer om eens poolshoogte te nemen in de bewuste kamer waar de bewuste jongen de hele godganse dag op dat bewuste web zat. Wat deed hij daar? ‘Kijk,’ zei hij, ‘het is dus verschrikkelijk handig, want je kan er werkelijk alles mee.’ Het bleef even stil. Betekenisvol keek hij mij aan. Kennelijk staarde ik ongelovig genoeg naar het beeldscherm om in aanmerking te komen voor een demonstratie, want de jongen draaide zich om en liet zijn vingers geestdriftig over het toetsenbord ratelen. ‘Neem nou bijvoorbeeld het gewicht van een honkbal. Als ik daar iets over wil weten ga ik naar de nieuwsgroep over honkbal, ik typ een vraag in en kort daarna krijg ik van over de hele wereld informatie over het gewicht van honkballen. Dat is toch geweldig!’ Weer viel er een pijnlijke stilte. Ik knikte. Ik gaf toe: het wás geweldig. Als je tenminste in het gewicht van honkballen geïnteresseerd was. De verdere reikwijdte van die vermeende onbegrensde communicatie ontging mij. Ik moest het nog beleven. U begrijpt: een visionair op dit gebied was ik niet. Evenmin op het gebied van muziek trouwens, want ik herinner me nog precies wat ik uitriep toen ik als puber de allereerste videoclip van Madonna zag

(Holiday): ‘Dit wordt dus helemaal niks! Hier horen we nooit meer wat van!’ Maar dit terzijde. Enfin, u kent de geschiedenis. Zowel Madonna als internet zijn razend populair geworden en nu, slechts tien jaar later, zou ik werkelijk niet weten hoe wij het zonder dit medium zouden moeten stellen. Het gemak dat het wereldwijde web ons biedt bij het maken van programma’s als Jules Unlimited en De ontdekking is ongekend. De snelheid waarmee een oceaan van informatie afgestruind kan worden en het gemak van e-mail boven fax en brief, heeft een nieuwe generatie redacteuren, researchers en programmamakers het licht doen zien. Natuurlijk: het is niet altijd makkelijk om op die oceaan te navigeren, het is soms zoeken naar een speld in een hooiberg, internet ís een chaotische vergaarbak, en uiteraard bestaat het edele handwerk van research-bezoeken, inlezen, bellen en de juiste vragen stellen ook nog steeds. Maar de invloed die internet heeft op het maken van programma’s is reusachtig. Of die rol van internet ook voor de kijker zo groot is of wordt, is weer een heel andere vraag. Internet, multimedia, interactieve televisie: gaat het nu wat worden of niet? Zijn het de gedroomde en onvermijdelijke massamedia van de toekomst of roepen we dat alleen maar heel erg hard tegen elkaar? Zal de goeie ouwe kijkkast binnen tien jaar op zolder staan te verstoffen en zullen we voortaan onze televisiebehoefte interactief bij elkaar scharrelen via toetsenbord en ‘programma –portal’, of blijft dat voorlopig nog science fiction? Zoals ik al zei, voor toekomstbeschouwingen moet u helaas niet bij mij zijn. We lezen het in het jaarverslag van 2006. Op internet. Menno Bentveld

56

! JAARVERSLAG 2002

COMMUNICATIE & MARKETING NIEUWE KOERSEN Voor In- en Externe Betrekkingen staat 2002 in het teken van het opzetten van nieuw beleid en daarmee samenhangende organisatorische veranderingen. In mei wordt VARA Link in de afdeling opgenomen en daarmee krijgt de integratie van communicatie binnen de VARA meer vorm. De naam van de afdeling wordt gewijzigd in Communicatie & Marketing. Met het introduceren van de nieuwe naam wordt het fundament gelegd voor een volledig geïntegreerd communicatie- en marketingbeleid binnen de VARA. Een beleid waarin naast de al ingevulde disciplines, meer aandacht ingeruimd moet worden voor marktgerichte activiteiten en evenementen. Deze activiteiten dragen bij aan de zichtbaarheid van de VARA en geven verdieping aan het imago; bij kijkers en luisteraars, maar nadrukkelijk ook bij onze leden. Om deze verdieping te kunnen realiseren is een selectieve aanpak nodig. Er wordt gekozen om rond vijf beleidsthema’s met prioriteit activiteiten te ontwikkelen. Deze aanpak is gericht op het behalen van samenhang tussen programmatische en multimediale ontwikkelingen.

! C O M M U N I C AT I E & M A R K E T I N G

De • • • • •

vijf thema’s zijn: cabaret en daarvan afgeleid amusement consumentenzaken drama natuur en milieu maatschappelijke informatie en debat

VERENIGING Ook de vereniging bevindt zich in turbulent vaarwater. De gewenste revitalisering, onder andere door middel van themagerichte ledengroepen, laat de afdeling Verenigingszaken uiteraard niet onberoerd. De Kinderen voor Kinderen-meezingshow die door de Vereniging wordt georganiseerd, trekt intussen vertrouwd langs alle regio’s. Kinderen zingen uit volle borst in twaalf verschillende theaters. De finale wordt uiteraard op tv uitgezonden.

NIEUW LEDENKATERN In het kader van de ledenbinding vinden eind 2002 de voorbereidingen plaats voor het eerste nummer van het nieuwe VARA Link Ledenkatern. Dit katern is er speciaal voor ‘uitgesproken’ leden van de VARA en wordt verstuurd in het hart van VARA TV Magazine. Dit magazine wil leden meer bewust

57

maken van hun lidmaatschap en laten zien wat de VARA haar leden biedt.

NIEUWE

HUISSTIJL

Licht uit, spot aan: de nieuwe huisstijl is een feit! Zo luidt de kop in Roodgloeiend, het personeelsblad van de VARA, van 15 maart. In een presentatie wordt gaandeweg duidelijk vanuit welke invalshoek de huisstijl is opgebouwd en hoe de ontwikkeling van het logo, die ruim twee jaar in beslag heeft genomen, tot stand is gekomen. De uitgangspunten waren ‘progressief, kritisch, betrokken, inspirerend, humor en lef’. Het uiteindelijke resultaat is een warm rood vierkant met een wit uitroepteken. De introductie op alle VARA-uitingen is een grote operatie die minutieus wordt uitgevoerd. Naast dit corporate logo is ook een speciaal omroeplogo ontwikkeld: een driedimensionale, vaak ook bewegende kubus, die veel applaus in ontvangst mag nemen.

[ [ {

Verdana Verdana

VERDANA VERDANA

OP

[ 58

Verdana Verdana

: Regular 8 pt : Bold 8 pt

]

WEG NAAR HET

: Italic 8 pt : Bold/Italic 8 pt

] ] }

: Heading 1, 14 pt : Heading 2, 10 pt

: Pantone 485 cv : Black

LAGERHUIS

Ook de scholieren-debatcompetitie ‘Op weg naar het Lagerhuis’ is weer een succes. Op 165 middelbare scholen schrijven 1650 scholieren zich in. De samenwerking met ‘Het Nationaal Jeugddebat’ en uitgeverij Thieme Meulenhoff wordt gecontinueerd. De voorronden beginnnen in januari in de twaalf provinciehuizen. De finales vinden plaats in de Rode Hoed te Amsterdam. In de opmaat naar het programma voor 2003 wordt ook een docentendebatdag toegevoegd.

! JAARVERSLAG 2002

JUBILEUM VROEGE

VOGELS

Een groot project in 2003 is het 25-jarig bestaan van het Radio 1-programma Vroege Vogels. Voor het ‘VARA’s Vroege Vogels Festival’ dat we op 28 september 2003 willen vieren, wordt in 2002 het fundament gebouwd. Als het project zich ontwikkelt zoals gewenst, verwachten wij 50.000 bezoekers te ontvangen op een festival dat we met een breed scala van natuur- en milieuorganisaties organiseren.

PUBLIEKSERVICE Voor de afdeling publiekservice is 2002 een druk jaar. Zowel het aantal programma’s met publiek neemt toe alsook het aantal arrangementen en producten dat door Link aan de leden wordt aangeboden. Publiekservice verzorgt voor programma’s niet alleen de werving van publiek, maar ook de begeleiding van publiek en gasten. Voor Link-activiteiten verzorgt publiekservice ook de boekingen voor de verschillende arrangementen en producten. Enige afgeronde kengetallen voor 2002: aantal geboekte leden voor Link-activiteiten 12.5000; 3800 verkochte Link-producten. Aantal geboekte personen publiek bij VARA-programma’s in 2002: 25.000.

VARA LINK LEDEN OP HUN WENKEN BEDIEND VARA Link biedt in 2002 voor het derde achtereenvolgende jaar tal van aantrekkelijke activiteiten en aanbiedingen voor VARAleden. Via de ‘saladebar’-formule (voor elk wat wils), zijn er wekelijks nieuwe aanbiedingen te vinden in TV Magazine en op de VARAwebsite. Steeds meer leden zijn op de hoogte van Link en maken in toenemende mate gebruik van het gevarieerde aanbod. Leden zijn van levensbelang voor de VARA. De VARA probeert via VARA Link het lidmaatschap meer inhoud te geven en de band van leden met de omroep te versterken. VARA Link biedt haar uitgebreide ledenservice vanaf dit jaar aan onder verschillende noemers. VARAService: de Kassa Juridische Advieslijn, een juridische service bij aankoopproblemen. VARAVoordeel: korting op cabaret, kunst en cultuur, festivals, musea, etc. VARACinema: gratis voorvertoning van nieuwe films. VARABeleven: deelname aan ‘live’-activiteiten, zoals het populaire ‘Oerol arrangement’, waarbij een speciale VARA-klipper naar het Oerol-weekend op Terschelling zeilt. Daar verzorgt VARA Link een

! C O M M U N I C AT I E & M A R K E T I N G / VA R A L I N K

59

relaxed Oerol-weekend, inclusief voorstellingskaarten, onderdak en vervoer op het eiland. De VARA is ook dit jaar weer prominent aanwezig op het festival en verzorgt radioprogramma’s en interactieve activiteiten via internet en SMS.

KUNST

EN CULTUUR

In 2002 besteedt Link veel aandacht aan acties op het gebied van cabaret, kunst en cultuur. Er worden diverse culturele activiteiten met korting aangeboden, zoals de cabaret-tentoonstelling ‘Dringende Kwesties’ en de bijbehorende gelijknamige cd; een educatieve kunstworkshop speciaal voor kinderen; een cultuurhistorisch arrangement rondom de kunst van het zilversmeden en een bijzonder nieuwjaarsconcert van het Nederlands Blazersensemble in het Concertgebouw. In samenwerking met Marketing Uitgeverij geeft Link een VARAcabaretagenda 2003 uit.

CINEMA De combinatie VARA Link en film wordt hoe langer hoe populairder. Voorvertoningen van diverse kwaliteitsfilms worden door veel VARA-leden bezocht. Daaronder is het Oscar-bekroonde drama Iris over Iris Murdoch en het indrukwekkende Before Night Falls, waarbij Amnesty International een inleiding voorafgaand aan de vertoning verzorgt. Ook Nederlandse producties en co-producties van de VARA krijgen aandacht, zoals Het Stenen Vlot en Moonlight. Gratis kaartjes voor gelauwerde bioscoopfilms als Le fabuleux destin d’Amélie Poulain en Samsara zijn in een mum van tijd weggegeven. De winnaar van de prijsvraag over de boeiende documentaire Traveling Birds vloog gratis naar de opnamelocatie in Phoenix, Arizona. VARA-leden profiteren verder van aantrekkelijke korting op de toegangsprijs van het Nederlands Fimfestival, films van Docuzone en het Omniversum en kunnen deelnemen aan speciale rondleidingen in het gerestaureerde Tuschinski-theater in Amsterdam.

‘VARA-BELEVING’ Liefhebbers van VARA-series komen goed aan hun trekken bij de inmiddels beroemde seriemarathons, zoals die rond de Britse dramaserie Cold feet: op een herfstige zondag kijken de fans acht uur lang naar nieuwe afleveringen en keren met speciale ‘Cold feet-mutsen’ huiswaarts. Een nieuwe activiteit is de voorvertoning van een tele-

60

! JAARVERSLAG 2002

visiedrama in de bioscopen, voorafgaand aan de televisie-uitzending. Het gaat om de serie De Enclave, over het drama in Srebrenica. Tevens is er gelegenheid voor VARA-leden om te praten met acteurs en makers. Het bijwonen van programma-opnamen wordt nog aantrekkelijker gemaakt door speciale Viparrangementen voor leden, zoals bij Oog in oog en De achterkant van het gelijk. In Paradiso, waar documentairemaker Hans Polak het slot van zijn film Café Chantant opneemt, hebben ruim honderd VARA-leden een onvergetelijke avond. VARA Link organiseert nog andere bijzondere evenementen: een speciale ‘Kinderen voor Kinderen’dag in Het Land van Ooit waar maar liefst 1500 ouders en kinderen op afkomen. Onder de naam VARA’s Kolonisten van de Gouden Eeuw biedt VARA Link de mogelijkheid het populaire bordspel ‘Kolonisten van Catan’ in een speciale setting te spelen: aan boord van een VOC-schip wagen de deelnemers zich aan een speciaal voor de VARA aangepaste bordspel-versie, met als gastheer Kees Driehuis. Andere voordelige aanbiedingen zijn er op het gebied van wandel- en cultuurarrangementen op de Veluwe en in Limburg. Leden krijgen tevens korting op de klassieker ‘Erik of het klein insectenboek’ van Godfried Bomans, op boek en CD ‘Tijd voor Teenagers’ en op de razend populaire Stenders Vroeg Kalenders. Daarnaast vallen veel aantrekkelijke prijzen te verdienen met de wekelijkse internetprijsvraag op de website van Link.

! VA R A L I N K

Kolonisten van Catan

METEN

IS WETEN

VARA Link start met de ontwikkeling van een speciaal ledenkatern om het lidmaatschap nog meer inhoud te geven. Middels marktonderzoek komt er steeds meer inzicht in het profiel en de behoeften van het ledenbestand. VARA Link streeft naar hoge kwaliteit in organisatie en uitvoering van de activiteiten en houdt daar bij zoveel mogelijk in eigen hand. Publieks service verwerkt de boekingen en geeft informatie; sinds 2001 is dit ook mogelijk via de website www.varalink/ leden. Medio 2002 ressorteert VARA Link niet langer direct onder de voorzitter van het bestuur maar onder het hoofd Communicatie en Marketing, en wordt er steeds intensiever samengewerkt met andere afdelingen binnen de VARA.

61

Lengte Uitzenddata

: 50 min. : 13/01 t/m 08/12

TELEVISIEPROGRAMMA’S VAN 1 JANUARI TOT EN MET 31 DECEMBER 2002 INFORMATIE B&W Programma waarin het gesprek van de dag centraal staat. Presentatie : Sonja Barend, Paul Witteman, Inge Diepman en Felix Meurders Eindredactie : Herman Meijer, Maarten van den Heuvel (september) en Henny de Vos (vanaf oktober) Aantal uitzendingen : 345 (incl. herh.) Lengte : 25 min. Uitzenddata : 07/01 t/m 20/12

KASSA! Wekelijks consumentenprogramma. Presentatie : Felix Meurders Eindredactie : Marieke Rietkerk Aantal uitzendingen : 63 (incl. herh.) Lengte : 30 min. Uitzenddata : 05/01 t/m 21/12 KASSA OP REIS Felix Meurders volgt Presentatie Eindredactie Aantal uitzendingen Lengte Uitzenddata

de Nederlander op vakantie. : Felix Meurders : Marieke Rietkerk : 18 (incl. herh.) : 28 min. : 06/07 t/m 03/09

HET LAGERHUIS Debatprogramma vanuit De Rode Hoed in Amsterdam. Presentatie : Paul Witteman, Marcel van Dam Eindredactie : Will Priems Aantal uitzendingen : 62 (incl. herh.) Lengte : 45 min. Uitzenddata : 05/01 t/m 21/12

DOCUMENTAIRES HANS POLAK Regisseur/ verslaggever : Hans Polak Aantal uitzendingen : 9 (incl. herh.)

62

! JAARVERSLAG 2002

HET JONGEREN LAGERHUIS Debatprogramma voor jongeren vanuit De Rode Hoed in Amsterdam. Presentatie : Paul Witteman, Marcel van Dam Eindredactie : Will Priems Aantal uitzendingen : 47 Lengte : 30 min. Uitzenddata : 09/01 t/m 23/12

NOVA - NPS/VARA Doordeweeks actualiteitenprogramma. VARA-presentator : Kees Driehuis Eindredactie : Gerard Dielessen, Rik Rensen, NPS Lengte : 30 min. op zaterdag 28 min. Aantal uitzendingen : 310 Uitzenddata : 02/01 t/m 30/12

OP WEG NAAR HET LAGERHUIS Twee halve finales + finale. Presentatie : Paul Witteman, Marcel van Dam Eindredactie : Will Priems Aantal uitzendingen : 3 Lengte : 25 resp. 45 min. Uitzenddata : 13/03, 20/03 en 23/03

ZEMBLA - NPS/VARA Actueel documentair programma. Productie : VARA Eindredactie : Christof van Basten Batenburg (VARA); per 1 november Kees Driehuis. Plaatsvervangend eindredacteur : Mirjam Bartelsman, NPS Aantal uitzendingen : 79 (incl. herh.) Lengte : 36 min Uitzenddata : 04/01 t/m 19/12

BUITENHOF - NPS/VPRO/VARA Informatief zondagmiddagprogramma met interviews, debatten en journalistenpanel. VARA-presentator : Paul Witteman Productie en eindredactie : VPRO Aantal uitzendingen : 84 (incl. herh.) Lengte : 55 min. Uitzenddata : 06/01 t/m 29/12

! T E L E V I S I E P R O G R A M M A’ S

HET ZWARTE SCHAAP Inge Diepman praat met en over een ‘verguisde’ Nederlander. Presentatie : Inge Diepman Eindredactie : Peter Kee Lengte : 45 min. Aantal uitzendingen : 24 (incl. herh.) Uitzenddata : 19/01 t/m 06/08

63

DE LEUGEN REGEERT Mediaprogramma. Presentatie : Felix Meurders Eindredactie : Peter Kee Aantal uitzendingen : 13 Lengte : 25 min. Uitzenddata : 04/09 t/m 27/11 DE ACHTERKANT VAN HET GELIJK Programma waarin Marcel van Dam morele en ethische dilemma’s voorlegt aan mensen uit verschillende hoeken van de maatschappij. Presentatie en eindredactie: Marcel van Dam Aantal uitzendingen : 12 (incl. herh.) Lengte : 50 min. Uitzenddata : 30/09 t/m 07/11 EERSTE DRUK MET MIDAS Programmaserie geïnspireerd door een of meerdere nieuw verschenen boeken. Productie : IDTV Presentatie en eindredactie : Midas Dekkers Aantal uitzendingen : 25 Lengte : 25 min. Uitzenddata : 08/01 t/m 28/08 (incl. herh.)

64

DE KLOOF Politiek discussieprogramma over de kloof tussen de politiek en de burger. Presentatie : Paul Witteman Eindredactie : Herman Meijer Aantal uitzendingen : 12 (incl. herh.) Lengte : 50 min. Uitzenddata : 28/03 t/m 09/05 SONJA BAREND MET…… Presentatie : Sonja Barend Eindredactie : Irminia Lentjes Aantal uitzendingen : 1 Lengte : 35 min. Uitzenddatum : 26/12

AANKOOP DRAMASERIES BUTTERFLY COLLECTORS Psychologische Engelse thriller over de merkwaardige relatie tussen een 17-jarige jongen die van moord verdacht wordt en de detective die de zaak onderzoekt. Aantal uitzendingen : 2 Lengte : 76 min. Uitzenddata : 24/8 t/m 31/8/2002

! JAARVERSLAG 2002

COLD FEET Herhaling van Britse humoristische dramaserie over het leven van drie eigentijdse stellen. Aantal uitzendingen : 17 Lengte : 48 min. Uitzenddata : 8/9 t/m 29/12 KID IN THE CORNER Herhaling van Britse miniserie over een gezin met een onhandelbare zoon. Wanneer de diagnose ADHD gesteld wordt, leren de ouders hun zoon beter begrijpen. Aantal uitzendingen : 3 Lengte : 48 min. Uitzenddata : 29/10 t/m 12/11 LAW & ORDER Veelbekroonde Amerikaanse rechtbankserie waarbij zowel het werk van de recherche, als de rechtszaak die volgt worden belicht. Aantal uitzendingen : 16 Lengte : 44 min. Uitzenddata : 4/5 t/m 17/8 QUEEN KAT, CARMEL AND ST. JUDE Australische miniserie over volwassen worden, vriendschap, liefde en verraad. Drie jonge meisjes, die weinig gemeen hebben, verhuizen naar Melbourne om daar te gaan studeren. Aantal uitzendingen : 4 Lengte : 50 min. Uitzenddata : 30/6 t/m 21/7

! T E L E V I S I E P R O G R A M M A’ S

SHOOTING THE PAST Engels drama over een oude bibliotheek in Londen, waarin zich een zeldzame collectie foto’s bevindt die verloren dreigt te gaan nadat een jonge dynamische Amerikaan het pand gekocht heeft. Aantal uitzendingen : 3 Lengte : 70 min. Uitzenddata : 12/8 t/m 26/8 THE SOPRANOS Meermaals bekroonde satirische serie over een maffiafamilie in New Jersey. Aantal uitzendingen : 12 Lengte : 50 min. Uitzenddata : 14/10 t/m 30/12 THE STRETFORD WIVES Realistisch Engels drama over het leven en de liefdes van drie strijdbare zussen. Aantal uitzendingen : 2 Lengte : 53 min. Uitzenddata : 10/12 t/m 17/12 ULTIMATE KILLERS Brits licht-wetenschappelijk natuurprogramma met veel actie, waarin een presentator de strijd aanbindt met verschillende diersoorten. Aantal uitzendingen : 6 Lengte : 24 min. Uitzenddata : 22/2 t/m 29/3

65

COMEDYSERIES BECKER Herhaling van Amerikaanse sitcom rond Ted Danson als Dr. John Becker, die met zijn bruuske optreden iedereen tegen zich in het harnas jaagt. Aantal uitzendingen : 6 Lengte : 22 min. Uitzenddata : 25/5 t/m 29/6 BECKER Amerikaanse sitcom rond Ted Danson als Dr. John Becker, die met zijn bruuske optreden iedereen tegen zich in het harnas jaagt. Aantal uitzendingen : 15 Lengte : 22 min. Uitzenddata : 21/5 t/m 27/8 GROUNDED FOR LIFE Komedie over een jong stel met drie kinderen dat voortdurend moet schipperen tussen hun verantwoordelijkheid als ouders en hun eigen behoefte om precies het tegenovergestelde te doen. Aantal uitzendingen : 14 Lengte : 22 min. Uitzenddata : 24/5 t/m 30/8

MAD ABOUT YOU Herhaling van Amerikaanse sitcom over een getrouwd stel in het hectische New York dat probeert het beste te maken van hun huwelijk en van het ouderschap Aantal uitzendingen : 8 Lengte : 22 min. Uitzenddata : 6/1 t/m 24/2

SPEELFILMS/TV

FILMS

THE ACCIDENTAL TOURIST Herhaling van Amerikaans drama over een schrijver van reisboeken, die na de dood van zijn zoontje niet in staat blijkt om zijn gevoelens te uiten. Lengte : 116 min. Uitzenddatum : 1/9 AMERICAN CUISINE Vlotte Canadese culinaire komedie van regisseur Jean-Yves Pitoun. Lengte : 88 min. Uitzenddatum : 11/5 L’APPARTEMENT Lichtvoetige Franse liefdesgeschiedenis met thrillerelementen over een stel dat elkaar na jaren weer ontmoet nadat ze door stiekem ingrijpen van een jaloerse mededingster elkaar uit het oog verloren. Lengte : 111 min. Uitzenddatum : 9/5

66

! JAARVERSLAG 2002

BED OF ROSES Herhaling van ouderwets liefdesverhaal rond een carrièrevrouw met weinig illusies over de liefde en een weduwnaar die hals over kop verliefd op haar wordt en van geen nee wil weten. Lengte : 84 min. Uitzenddatum : 4/6

EVE’S BAYOU Herhaling van Amerikaans drama dat zich afspeelt in het Creoolse milieu in Louisiana tijdens de jaren ‘60. Jong meisje betrapt haar dominante vader op een buitenechtelijk slippertje. Lengte : 104 min. Uitzenddatum : 2/11

BYE BYE LOVE Humoristische speelfilm rond drie gescheiden vrienden die tijdens het weekend de zorg voor hun kinderen hebben en daardoor niet meer aan zichzelf toekomen. Lengte : 100 min. Uitzenddatum : 23/2

FOR ROSEANNA Ontroerende, romantische komedie over eigenaar van een café in een pittoresk Italiaans dorpje, die tot het uiterste gaat om de laatste wens van zijn vrouw in vervulling te laten gaan. Lengte : 93 min. Uitzenddatum : 26/10

DATING THE ENEMY Herhaling van moderne romantische komedie over de eeuwige strijd tussen de beide sexen. Lengte : 97 min. Uitzenddatum : 9/2

THE GAME Herhaling van spannende thriller van David Fincher over geslepen zakenman alle touwtjes in handen heeft totdat hij opnemen tegen onbekende krachten terroriseren. Lengte : 122 min. Uitzenddatum : 9/3

DON’T GO BREAKING MY HEART Romantische komedie rond een jonge weduwe met twee kleine kinderen, die op een ongebruikelijke manier tot haar geluk gedwongen wordt. Lengte : 90 min. Uitzenddatum : 12/10

! T E L E V I S I E P R O G R A M M A’ S

regisseur die altijd het moet die hem

THE GINGERBREAD MAN Spannende thriller gebaseerd op het boek van John Grisham over een advocaat die na een one-nightstand met een cliente verwikkeld raakt in haar duistere verleden. Lengte : 109 min. Uitzenddatum : 19/1

67

GRIDLOCK’D Hilarische, maar tevens aangrijpende film over twee vrienden die besluiten af te kicken, nadat hun vriendin door een overdosis in coma geraakt is. Lengte : 83 min. Uitzenddatum : 26/1

MAGNOLIA Meermaals onderscheiden film over twee mannen die stervende zijn. Hun laatste wens is een ontmoeting met de kinderen van wie ze vervreemd zijn. Lengte : 180 min. Uitzenddatum : 6/4

HOME FOR THE HOLIDAYS Amerikaanse komedie over een plichtsgetrouwe dochter die zoals de meeste Amerikanen met Thanksgiving haar familie bezoekt, en over de verwikkelingen die dat met zich meebrengt. Lengte : 98 min. Uitzenddatum : 23/11

THE MATCHMAKER Herhaling van romantische komedie over een campagne-assistente uit New York die in een Iers dorpje voor publiciteitsdoeleinden op zoek gaat naar de roots van haar senator en terechtkomt in een jaarlijks koppelaarsfestival. Lengte : 93 min. Uitzenddatum : 9/11

THE LAND GIRLS Film gebaseerd op het gelijknamige boek van Angela Huth over drie jonge vrouwen die aan het begin van WO II hun stadse leven verlaten om vrijwillig op het platteland te gaan werken. Lengte : 110 min. Uitzenddatum : 28/12 LOVE AND DEATH ON LONG ISLAND Wereldvreemde Brit wordt na de dood van zijn vrouw smoorverliefd op tieneridool. Lengte : 89 min. Uitzenddatum : 12/1 LITTLE CITY Luchtige, romantische komedie rond zes dertigers die in dezelfde kringen verkeren in San Francisco. Lengte : 86 min. Uitzenddatum : 19/10

68

MULHOLLAND FALLS Herhaling van Amerikaanse thriller over Hoover, die aan het hoofd staat van de Hat Squad, een anti-terror unit die meer gevreesd wordt dan de maffia. Dit verandert als zijn vroegere minnares wordt vermoord. Lengte : 102 min. Uitzenddatum : 16/11 NIGHT FALLS ON MANHATTAN Herhaling van Amerikaanse thriller over een officier van justitie die onder druk komt te staan tijdens een geruchtmakende rechtszaak tegen een grote drugsdealer. Lengte : 108 min. Uitzenddatum : 7/9

! JAARVERSLAG 2002

NOW AND THEN Herhaling van Amerikaans coming-of-age drama over vier vriendinnen die terugkijken op hun leven als jonge tieners in de jaren zeventig. Lengte : 96 min. Uitzenddatum : 18/8 PAWS Herhaling van Australische familiefilm met een parmantige Jack Russell in de hoofdrol. Lengte : 80 min. Uitzenddatum : 11/8 THE REVENGER’S COMEDIES Komedie gebaseerd op het toneelstuk ‘The Revengers’ van Malcom Mowbray. Man ziet het leven niet meer zitten en besluit er een eind aan te maken door van de Tower Bridge te springen, maar hij blijkt niet de enige te zijn… Lengte : 89 min. Uitzenddatum : 2/2 A SIMPLE PLAN Amerikaanse speelfilm over twee broers en een vriend die een tas met 4,5 miljoen dollar vinden. Al snel rijst de vraag wat te doen: het geld afgeven bij de politie of het zelf houden. Lengte : 115 min. Uitzenddatum : 5/1

SLEEPERS Herhaling van Amerikaans drama over vier jongens die op 14-jarige leeftijd worden misbruikt en mishandeld door een bewaker in een tuchthuis. Twee van hen nemen op latere leeftijd op gruwelijke wijze wraak. Lengte : 140 min. Uitzenddatum : 16/2 SWING Film met veel muziek rond een aantal vrienden uit Liverpool, die weten te ontsnappen aan het troosteloze arbeidersmilieu waarin ze opgegroeid zijn door hun droom te verwezenlijken. Lengte : 92 min. Uitzenddatum : 5/10 A THOUSAND ACRES Verfilming van de in 1991 met de Pulitzer prijs onderscheiden roman van Jane Smiley. Meeslepend verhaal dat zich afspeelt op het platteland van Amerika, rond een tirannieke oude herenboer en zijn drie dochters. Lengte : 101 min. Uitzenddatum : 1/4 THUNDERHEART Een FBI-man met een sioux-achtergrond wordt naar een indianenreservaat in South Dakota gestuurd om te helpen bij het oplossen van een moord. Lengte Uitzenddatum

! T E L E V I S I E P R O G R A M M A’ S

: 114 min. : 16/3

69

ULEE’S GOLD Onderscheiden met een Golden Globe voor Peter Fonda. Nadat zijn zoon in de gevangenis beland is, probeert man zijn twee tiener-kleindochters zo goed mogelijk op te voeden. Lengte : 108 min. Uitzenddatum : 2/3 THE WEDDING SINGER (1995) Romantische komedie. Een hopeloze romanticus die zijn brood verdient door op te treden tijdens bruiloften, en een knappe serveerster stevenen beiden op rampzalige huwelijken af, terwijl ze voor elkaar geschapen lijken. Lengte : 96 min. Uitzenddatum : 25/12

KORTE FILMS

DAGPROGRAMMERING NEDERLAND 3 PAUL ZENON: TURNING TRICKS Herhaling van special rond Britse illusionist en stand-up comedian Paul Zenon, die in het nachtleven van Londen voorbijgangers doet verbazen met zijn originele trucs. Lengte : 43 min. Uitzenddatum : 23/5 DIVA & THE MAESTRO Herhaling van muziekspecial rond operazangeres Nathalie Choquette, die het klassieke operarepertoire door haar humoristische benadering toegankelijk maakt voor een groot publiek. Lengte : 93 min. Uitzenddatum : 21/7

EN FILLERS

ANIMAL ODYSSEYS Herhaling van fillers over trektochten van dieren waarvoor de wetenschap geen verklaring heeft. Aantal uitzendingen : 1 Lengte : 5 min. Uitzenddatum : 6/4

DARING & GRACE a.k.a. DICK AND TRACEY Herhaling van Canadese jeugdserie over de avonturen van twee tienerdetectives. Aantal uitzendingen : 13 Lengte : 22 min. Uitzenddata : 16/6 t/m 1/9 BREAK AND ENTER Herhaling van korte Australische film over een inbreker die op heterdaad betrapt wordt. Lengte : 8 min. Uitzenddatum : 1/8

70

! JAARVERSLAG 2002

DAGPROGRAMMERING NEDERLAND 2

NEDERLAND 3

GEZAMENLIJKE PROGRAMMERING

NPS, VARA, VPRO HEARTBREAK HIGH Herhaling van de succesvolle Australische jongerenserie rond de belevenissen van leerlingen van de Hartley Highschool. Aantal uitzendingen : 114 Lengte : 45 min. Uitzenddata : 2/1 t/m 31/12 SWEAT Herhaling van Australische jongerenserie over studenten aan een sportacademie. Aantal uitzendingen : 18 Lengte : 23 min. Uitzenddata : 11/2 t/m 25/2 TANJA Eigentijdse Duitse jongerenserie over zaken die jongeren bezighouden. Aantal uitzendingen : 39 Lengte : 48 min. Uitzenddata : 7/1 t/m 2/7 TREKS IN A WILD WORLD Reisprogramma voor jongeren met actie, avontuur en hier en daar een vleugje cultuur en milieudefensie. Herhaling. Aantal uitzendingen : 4 Lengte : 21 min. Uitzenddata : 11/2 t/m 15/2

! T E L E V I S I E P R O G R A M M A’ S

FRASIER Voortzetting van de succesvolle Amerikaanse komedie rond Dr. Frasier die als radiodokter zijn luisteraars van goede raad voorziet, terwijl hij zelf veelvuldig kampt met (relatie-)problemen. Aantal uitzendingen : 7 Lengte : 22 min. Uitzenddatum : 2/1 t/m 13/2 FRASIER Herhaling van de succesvolle Amerikaanse komedie rond Dr. Frasier die als radiodokter zijn luisteraars van goede raad voorziet, terwijl hij zelf veelvuldig kampt met (relatie-)problemen. Aantal uitzendingen : 22 Lengte : 22 min. Uitzenddatum : 22/5 t/m 17/12 WILD ROMANCE Muzikale filler over dieren en mensen. Aantal uitzendingen Lengte Uitzenddata

het vergelijkbare gedrag van :4 : 4 min. : 11/1 en 15/6 t/m 29/7

ZOOPHOBIA Engelse fillers over dierenfobieën. Aantal uitzendingen : 3 Lengte : 5 min. Uitzenddata : 30/3 t/m 15/6

71

ZOOPHOBIA Herhaling van Engelse fillers over dierenfobieën. Aantal uitzendingen : 8 Lengte : 5 min. Uitzenddata : 6/4 t/m 27/7 ANIMAL ODYSSEYS Fillers over trektochten van dieren waarvoor de wetenschap geen verklaring heeft. Herhaling. Aantal uitzendingen : 2 Lengte : 5 min. Uitzenddata : 19/4 t/m 14/9 FIRST STEPS Fillers over de geboorte en het eerste levensjaar van jonge dieren in de vrije natuur. Aantal uitzendingen : 2 Lengte : 4 min. Uitzenddata : 4/5 en 5/6 FIRST STEPS Fillers over de geboorte en het eerste levensjaar van jonge dieren in de vrije natuur. Aantal uitzendingen : 10 Lengte : 4 min. Uitzenddata : 22/3 t/m 8/6 FIRST STEPS Herhaling van fillers over de geboorte en het eerste levensjaar van jonge dieren in de vrije natuur. Aantal uitzendingen : 4 Lengte : 4 min. Uitzenddata : 25/3 t/m 15/6

72

AMUSEMENT OOG IN OOG Programma waarin één gast centraal staat. Presentatie : Astrid Joosten Regie : Paul van Koelen/ Willem van der Vet Productie : Ineke Lommerse/ Yvette Plaisier, Judith van den Berg/ Saskia Kop, Redactie : Arnoud Hekkens/ Annemieke Twuijver, Louky Stassen, Maike de Gruyter/ Rob van der Poel, Lianne Kraak/ Astrid van Loon Eindredactie : Peter Vriend Uitvoerend Producent: Wessel de Valk Lengte : 39 min Aantal : 9 + 12 Uitzenddata : van 4-01-02 t/m 1-03-02 en van 26-09-02 t/m 19-12-02 Vanaf 30-03-02 zijn van de eerste serie 12 afleveringen overdag herhaald van 30-03-02 t/m 15-06-02

! JAARVERSLAG 2002

KOPSPIJKERS Programma vol actualiteit, satire, muziek, met als vast onderdeel het spelletje ‘kopspijkeren’ en de drie ‘speciale’ gasten die in de week van uitzending bijzonder in het nieuws zijn geweest. Presentatie : Jack Spijkerman Regie : Chris Roest, Karen Renken Productie : Dionne Dijkman, Daphne van Berkel, Roos Castricum Redactie : Guus Kompier, Peter van Dijke, Eveline Peelen, Xander van der Drift, Annemarie van Hooft, Patricia Greve Eindredacteur : Eric van Onna Uitvoerend Producent: Kathleen Warners Lengte : 50 min. Aantal uitzendingen : 10 + 13 = 23 Uitzenddata : 23-03-02 t/m 01-06-02 en van 28-09-02 t/m 21-12-02

TOPSPIJKERS Compilatieprogramma van hoogtepunten uit Kopspijkers. Presentatie : Jack Spijkerman Regie : Chris Roest Productie : Dionne Dijkman/ Daphne van Berkel Uitvoerend Producent: Kathleen Warners Aantal uitzendingen : 1 + 1 Lengte : 55 en 50 min Uitzenddata : 8-06-02 met de uitreiking van de ‘Gouden Papegaai’ en op 28-12-02 SPIJKERS JAAROVERZICHT Een oudejaarsuitzending met Jack Spijkerman. Regie : Chris Roest Redactie : Evelien Peelen Aantal :1 Lengte : 72 min. Uitzenddata : 31-12-02 DE HORZEL Satirisch late-nightprogramma. Presentatie : Isa Hoes Regie : Guus Verstraete Eindredactie/ Producent : Marat TV Uitvoerend Producent: Wessel de Valk Lengte : 40 min Aantal :6 Uitzenddata : 04-01-02 t/m 08-02-02

! T E L E V I S I E P R O G R A M M A’ S

73

DE HANS KESTING SHOW Een show rond het huishouden van Hans Kesting. Presentatie : Hans Kesting Regie : Rinus Spoor Productie : Annemarij Merhottein Redactie : Alice Binnendijk Uitvoerend Producent: Wessel de Valk Aantal : 12 Lengte : 44 min. Uitzenddata : 3-01-02 t/m 21-03-02 DE GIDS Late-night media magazine. Presentatie : Matthijs van Nieuwkerk Regie : Frans Meiland Productie : Roger van Dorsselaer, Halca Bakker, Margo Holst Redactie : Ilja Happel, Christine Visser, Erica Krijgsman, Merik de Vries, Maike Witlox Eindredactie : Ger van Westing Uitvoerend Producent: Kathleen Warners Lengte : 40 min Aantal : 14 Uitzenddata : 01-01-02 t/m 09-04-02

74

LANG LEVE…… Programma waarin de zoektocht naar geluk en de kwaliteit van het dagelijks leven centraal staat. Regie : Michiel van Erp Productie : Hester van der Vliet, Robin Boudestein Redactie : Angela Poort, Wytzia Soetenhorst, René van ‘t Erve, Mirjam Gulmans Lengte : 39 min Aantal :4 Uitzenddata : 4-12-02 t/m 25-12-02 HET BESTE UIT LANG LEVE Een samenstelling van de beste items uit de verschillende Lang Leve-series. Regie : Michiel van Erp Lengte : 39 Aantal :9 Uitzenddata : 15-02-02 t/m 12-04-02 HERINNERING AAN BOUDEWIJN BÜCH Naar aanleiding van het overlijden van Boudewijn Büch Regie : Frans Meiland Lengte : 47:49 Aantal :1 Uitzenddatum : 25-11-02

! JAARVERSLAG 2002

STUDIO SPAAN Satirisch en actueel sportprogramma. Presentatie : Henk Spaan, Diederik van Vleuten, Erik van Muiswinkel André van Duin Regie : Guus Verstraete Productie : Katinka Vlieghuis/ Ody de Groot, Frederique Lempers Redactie : Hugo Borst, Leo Verheul, Renate Verhoofstad Eindredactie : Julien Bracco Gartner Producent : Joop van de Ende tv-produkties Uitvoerend Producent: Kathleen Warners Lengte : 25 min. Aantal afleveringen : 11 + 8 = 19 Uitzenddata : 08-04-02 t/m 01-07-02 en 11-10-02 t/m 29-11-02 MATINEE Concertserie. Regie : Productie : Eindredacteur : Uitvoerend Producent: Aantal uitzendingen : Uitzenddata :

Rob van de Berg Judith Jacobs Jan Zekveld Inge Gransbergen 8 06-01-02 t/m 07-04-02, waarvan de laatste (Hans Werner Henze) een aankoopproductie

! T E L E V I S I E P R O G R A M M A’ S

MATINEE Herhalingen Concertserie. Regie : Rob van de Berg Productie : Judith Jacobs Eindredacteur : André Hebbelinck en Jan Zekveld Uitvoerend Producent: Inge Gransbergen Aantal uitzendingen : 5 Uitzenddata : 24-02, 03-03, 10-03, 17-03, 24-03

QUIZPROGRAMMA’S PER SECONDE WIJZER Kennisquiz. Presentatie : Kees Driehuis Regie : Frans Meiland Redactie : Bart Oenema, Marchia Versteegh, Suzanne Wittekamp, Rolf Kroes, Barbara Kist Producitie : Margaret Groen en José Sonderman Eindredacteur : Annejet Ritmeester Uitvoerend Producent: Inge Gransbergen Lengte : 25 min. Aantal uitzendingen : 13 + 13 = 26 Uitzenddata : 12-03-02 t/m 04-06-02 en van 02-09-02 t/m 25-11-02

75

TWEE VOOR TWAALF Kennisquiz. Presentatie : Astrid Joosten Regie : Frans Meiland Redactie : Ruud van Marion, Bart Oenema, Rolf Kroes en Barbara Kist Productie : Margaret Groen en José Sonderman Eindredacteur : Annejet Ritmeester Uitvoerend Producent: Inge Gransbergen Lengte : 35 min. Aantal uitzendingen : 25 Uitzenddata : van 28-02-02 t/m 19-09-02 HEREXAMEN Quiz waarin bekende Nederlanders opnieuw schoolexamen doen. Presentatie : Inge Diepman Regie : Frans Meiland Producent : John de Mol Produkties Uitvoerend Producent: Kathleen Warners/ Inge Gransbergen Lengte : 35 min. Aantal uitzendingen : 8 Uitzenddata : 3-1-02 t/m 21-2-02 Van de nieuwe serie gestart eind 2001 zijn in de zomer op zondagmorgen 12 delen herhaald. Van 16-6-02 t/m 1-9-02

76

WETENSCHAP/TECHNIEK JULES UNLIMITED Programma over avontuur, wetenschap en techniek. Presentatie : Menno Bentveld, Paul Luycx, Lottie Hellingman Regie : Richard Valk, Robert Konkelaar, Ruud Pelgrum, Richard den Dulk, Bart Nelissen Pieter Vlamings Productie : Julia Greiner Redactie : Daan van Alkemade Eindredacteur : Michiel Linders Uitvoerend Producent: Inge Gransbergen Lengte : 24:30 min. Aantal afleveringen : 7 en 6 totaal 13 Uitzenddata : 4-01-02 t/m 15-02-02 en van 15-11-02 t/m 20-12-02 De serie van januari en februari is herhaald in de periode 14-09-02 t/m 8-11-02 (7 afleveringen), waarvan 2 afleveringen nog zijn ingezet op 11-05-02 en 8-06-02; korte losse items zijn ingezet op 4-05-02 en 19-07-02 Wildlife, op 1-08-02 Bivak; op 5-10-02 Grotduiken; op 17-10-02 Rock Art; op 24-10-02 Mining

! JAARVERSLAG 2002

JEUGD VARA KINDERSONGFESTIVAL 2002 Televisieregistratie van de landelijke finale van het door de VARA Vereniging georganiseerde VARA Kindersongfestival, dit jaar vanuit Hengelo. Presentatie : Klaas van der Eerden Regie : Joep Krijnen Productie : Regina Smulders Uitvoerend Producent: Inge Gransbergen Lengte : 55 min. Aantal uitzendingen : 1 Uitzenddatum : 28-12-02 KINDEREN VOOR KINDEREN 23 Televisieregistratie van muziekspektakel voor de jeugd, gezongen door VARA’s Kinderen voor Kinderen koor. Presentatie : Klaas van der Eerden Regie : Marnix Kaart Productie : Desiree Derrez, Anne-Marie Hendriks, Regina Smulders Koordirigent : Majel Lustenhouwer Projectleiding : Desiree Derrez Lengte : 55 min. Aantal uitzendingen : 1 Uitzenddatum : 16/11

! T E L E V I S I E P R O G R A M M A’ S

MOOISTE LIEDJES VAN 22 JAAR KINDEREN VOOR KINDEREN Een selectie van liedjes uit 22 jaar Kinderen voor Kinderen-uitzendingen. Lengte : ± 17 min. Aantal uitzendingen : 5 Uitzenddata : 14-01, 21-01, 28-01, 4-02, 11-02. MOOISTE LIEDJES VAN KINDEREN VOOR KINDEREN Een selectie van de mooiste liedjes per jaar. Lengte : variërend van 3,5 min. tot 10,5 min. Aantal uitzendingen : 45 waarvan 14 afleveringen op zaterdagavond en 31 overdag Uitzenddata : 22-04-02, 24-04 (2x) , 29-04-, 6-05, 10-05, 11-05, 13-05, 21-05, 24-05, 27-05, 31-05, 3-06, 7-06, 10-06, 14-06, 15-06 (2X), 17-06, 18-06, 22-06, 24-06, 25-06, 1-07, 2-07, 6-07, 12-07 (2x), 13-07, 20-07, 27-07, 3-08, 10-08 (2x), 11-08, 15-08, 17-08 (2x), 24-08, 31-08, 3-09, 19-09, 24-09 (2x), 26-09, 24-12, 25-12,26-12, 27-12, 31-12.

77

HERHALINGEN KINDEREN VOOR KINDEREN 22 Televisieregistratie van muziekspektakel voor de jeugd. Presentatie : Maud Hawinkels Regie : Marc Disselhof Productie : Ineke Lommerse, Anne-Marie Hendriks Koordirigent : Majel Lustenhouwer Uitvoerend Producent: Inge Gransbergen Lengte : 50 min. Aantal uitzendingen : 2 Uitzenddata : 09-01-02 en op 1-04-02 DE FILM VAN OME WILLEM Nog steeds is Ome Willem populair, ook bij de kleintjes van nu. Herhalingen uit de jaren 70 en 80 in het jeugdprogramma Zappachteruit tijdens de schoolvakanties. Lengte : rond de 30 min. Aantal uitzendingen : 83 (excl. Kerstvakantie) Uitzenddata : tijdens Kerstvakantie van 1-01 t/m 4-01, crocusvakantie van 11-02 t/m 22-02, tulpvakantie van 17-04 t/m 10-05, zomervakantie van 17-06 t/m 30-08, herfstvakantie van 14-10 t/m 24-10, (Kerstvakantie 23-12 t/m 31/12) 2002.

78

MENEER KAKTUSSHOW Een kinderserie met meneer Kaktus, meneer Kweetniet en mevrouw Stemband Lengte : ± 25 min. Aantal uitzendingen : 10 Uitzenddata : 23-12 t/m 27-12 en 30-12 en 31-12 2002 DE STRATEMAKER OP ZEESHOW De Deftige Dame, Erik Engerd, en De Stratemaker een kinderserie uit begin 70-er jaren. Lengte : ± 20 min. Aantal uitzendingen : 4 Uitzenddata : 24, 25, 26 en 31-12 2002 DE WERELD VAN BOUDEWIJN BÜCH Een serie over de oorsprong van de popmuziek. Presentatie en regie : Boudewijn Büch Productie : Erica Reijmerink, Liesbeth van Lierop, Saskia van Dongen Uitvoerend Producent: Inge Gransbergen Lengte : 25 min. Aantal uitzendingen : 14 Uitzenddata : 7-06 t/m 30-08-02 en 11-10-02 WILLEM RUIS Een terugblik op hoogtepunten uit zijn werk. Samengesteld door : Bob Rooijens Lengte : ± 44 min. Aantal :2 Uitzenddata : 10-08-02 en 17-08-02

! JAARVERSLAG 2002

CABARET CABARETIERS ON TOUR Regie : Han Budding, Erik Blom, Adrienne Wurpel, Siebe Steenwinkel Producent : Harry Kies Theaterprodukties Uitvoerend Producent: Kathleen Warners/ Co-productie Harry Kies Theaterproducties Lengte : 50 min. Aantal :3 Uitzenddata : 6-01, 13-01 en 20-01 2002 ACDA & De MUNNIK ‘Trilogie, geknipt voor TV’. Een registratie van de show waarin Acda & De Munnik een samenvatting geven van hun eigen carrière. Regie : Frans van Erkel Uitvoerend Producent: Kathleen Warners/ Mojo Theaterproducties Aantal :3 Lengte : 49 Uitzenddata : 6-09, 13-09, 20-09 2002 NAJIB AMHALI Hoogtepunten uit zijn shows ‘Vol is Vol’ en ‘Veni Vidi Vici’. Regie : Jop Pannekoek Uitvoerend Producent: Kathleen Warners/ Grünfeld Theaterprodukties Aantal :3 Lengte : ± 34 min. Uitzenddata : 18 en 25-05 en 1-06 2002

! T E L E V I S I E P R O G R A M M A’ S

NAJIB AMHALI met ‘Vol is Vol’. Regie : Jop Pannekoek Uitvoerend Producent: Kathleen warners/ Grünfeld Theaterprodukties Aantal :1 Lengte : 29 min. Uitzenddatum : 28-12-02 BERT VISSCHER met ‘Geluk zit in hele grote dingen’ Regie : Joep Krijnen, Loes IJsbrandy Lengte : 107 min. Uitvoerend Producent: Kathleen Warners/ Co-productie met Impresariaat Eric Alferink Aantal :1 Uitzenddatum : 21-9-02 KLAAS VAN DER EERDEN met ‘Extreem!’ Regie : Joep Krijnen, Loes IJsbrandy Lengte : 50 min. Uitvoerend Producent: Kathleen Warners/ Co-productie met Kik Productions Aantal :1 Uitzenddatum : 7-12-02

79

HARRIE JEKKERS EN KOOS MEINDERTS met ‘Het verhaal achter de liedjes.’ Regie : Joep Krijnen Productie : Loes IJsbrandy Uitvoerend Producent: Kathleen Warners in samenwerking met Impresariaat Mooi Weer BV Lengte : 110 min. Aantal :1 Uitzenddatum : 14-09-02 LEBBIS EN JANSEN met ‘Hoogwoord’. Regie : Han Budding Uitvoerend Producent: Kathleen Warners/ co-productie met Harry Kies Theaterprodukties Lengte : 60 min. Aantal :1 Uitzenddatum : 23-03-02 LEBBIS met ‘Zwart’. Hans Sibbel solo. Regie : Han Budding Productie : Leony Paus Uitvoerend Producent: Kathleen Warners/ Co-productie met Harry Kies Theaterprodukties Lengte : 73 min. Aantal :1 Uitzenddatum : 30-11-02

80

LEBBIS EN JANSEN met ‘Oudjaar 2002’. Regie : Han Budding Uitvoerend Producent: Kathleen Warners/ Co-productie met Harry Kies Theaterprodukties Lengte : ± 70 min. Aantal :1 Uitzenddatum : 30-12-02 LENETTE VAN DONGEN met ‘Een echte van Dongen’. Regie : Han Budding Productie : Leony Paus Uitvoerend Producent: Kathleen Warners/ Co-productie met Harry Kies Theaterprodukties Aantal :1 Lengte : ± 70 min. Uitzenddatum : 14-12-02 BRIGITTE KAANDORP met ‘Badwater’. Regie : Marc Nelissen Productie : Doesjka van Hoogdalem Uitvoerend Producent: Kathleen Warners in samenwerking met Kik Productions Aantal :1 Lengte : 100 min. Uitzenddatum : 25-12-02

! JAARVERSLAG 2002

JAVIER GUZMAN met ‘Sinterklaasconference’. Regie : Paul Ruven Uitvoerend Producent: Kathleen Warners in samenwerking met Frans Ruhl Aantal :1 Lengte : 39 min. Uitzenddatum : 5-12-02 NUHR- Niet Uit Het Raam met ‘Hangplek’. Regie : Marcel de Vré Uitvoerend Producent: Kathleen Warners in samenwerking met ‘t Bos Theaterprodukties Aantal :1 Lengte : ± 90 Uitzenddatum : 21-12-02 YOUP VAN ‘T HEK op Oudejaarsavond ‘Youp speelt Youp’ Regie : Joep Krijnen, Loes IJsbrandy Uitvoerend Producent: Kathleen Warners in samenwerking met Hekwerk Theaterprodukties Aantal :1 Lengte : ± 75 min. Uitzenddatum : 31-12-02

! T E L E V I S I E P R O G R A M M A’ S

CABARETHERHALINGEN ERIK VAN MUISWINKEL EN DIEDERIK VAN VLEUTEN met ‘Mannen op de Maan’. Regie : Han Buddingh Productie : Marijke Reijnders Uitvoerend Producent: Kathleen Warners/ Co-productie met Harry Kies Theaterprodukties Lengte : 50 min. Uitzenddatum : 31-08-02 DAAR VLIEGENDE Regie Regie/scenario Productieleiding Productie

PANTERS : Albert Jan van Rees : Frank Ketelaar : Esther van Leeuwen : Marcus van der Zwaag, Heleen Ronner Uitvoerend Producent: Kathleen Warners Aantal :9 Lengte : 25 min Uitzenddata : 27-09-02 t/m 29-11-02 HERMAN FINKERS met ‘Kalm aan en rap een beetje’ in twee delen. Regie : Misjel Vermeieren Lengte : 2x ruim 70 min. Uitvoerend Producent: Kathleen Warners/ Co-productie met Impresariaat Eric Alferinc Aantal :2 Uitzenddata : deel 1: 22-06-02, deel 2: 29-06-02

81

THEO MAASSEN met ‘Ruwe Pit’. Regie : Jop Pannekoek Productie : Doesjka van Hoogdalem Lengte : 73 min. Uitzenddatum : 13-1-02 Uitvoerend Producent: Kathleen Warners/ co productie met Grünfeld Theaterproducties

WAARDENBERG & DE JONG Sketsches met Martin van Waardenberg en Wilfried de Jong Regie : Jop Pannekoek Productie : Iris Hospers Uitvoerend Producent: Inge Gransbergen, Frank de Jonge Lengte : 29 min. Uitzenddata : 6-12-02, 13-12-02, 20-12-02

82

DRAMA SERIES ERNSTIGE DELICTEN (serie 1) Regie : Vivian Pieters, Elbert van Strien, Pieter van Rijn, Hans Scheepmaker Producent : VARA Uitvoerend producent: Remmelt Remmelts & Vivian Pieters Serie-ontwerp : Vivian Pieters, Robert Kievit Scenario : Carel Donck, Bert Bouma, Mark Timmer, Bennie Roeters, Jacqueline Epskamp Eindredactie : Robert Kievit Acteurs : Hans Ligtvoet, Janni Goslinga, Geert Lageveen, Hans van Leipsig, Anke Engels , Addo Kruizinga, Marielle van Sauers Aantal afleveringen : 11 (aflevering 5 ‘Kwaad bloed’ is op 2 februari 2002 extra uitgezonden) Lengte : 50 min. Uitzenddata : 5/01 t/m 16/03 2002

! JAARVERSLAG 2002

DE ENCLAVE Regie

: Willem van de Sande Bakhuysen Producent : All Yours Film i.s.m. VARA Scenario : Alma Popeyus en Hein Schütz Eindredactie : Robert Kievit Acteurs : Ramsey Nasr, Frank Lammers, Johan Leysen, Renée Soutendijk, Nienke Römer, Jacob Derwig, Goran Gric Aantal afleveringen : 3 Lengte : 50 min. Uitzenddata : 14, 21 en 28 april, 19, 26 november, 2 december 2002

! T E L E V I S I E P R O G R A M M A’ S

OPPASSEN!!! Regie Producent

: Nico Knapper : Blue Horse Productions i.s.m. VARA. Auteur : Chiem van Houweninge i.s.m. anderen Eindredactie : Jan Rutger Achterberg Acteurs : Ben Hulsman, Fred Vaassen, Edmond Classen, Heleen Hummelen, Lotje van der Bie, Sascha Visser, Ali Cifteci, Saskia van der Heide Aantal afleveringen : 20 (serie 14), 12 (serie 15) Lengte : 25 min. Uitzenddata : 5/01 t/m 11/05 2002 (serie 14); 05/10 t/m 28/12 2002 (serie 15)

83

SINGLE PLAYS ‘DE AFFAIRES’

THEMA

NACHT VAN AALBERS Regie : Theo van Gogh Producent : VARA Uitvoerend producent: Mardou Jacobs Scenario : Tomas Ross Eindredactie : Jan Rutger Achterberg Acteurs : Kim van kooten, Huub Stapel, Marlies Heuer, Krijn ter Braak, Najib Amhali Lengte : 62 min. Uitzenddatum : 02/06/2002

DE AFREKENING Regie : Paul Ruven Producent : VARA Uitvoerend producent: Jean Pierre Claes Scenario : Paul Ruven Eindredactie : Robert Kievit Acteurs : Mark Rietman, Ariane Schluter, Gijs Scholten van Aschat, Halina Reijn, Cees Geel, Rifka Lodeizen Lengte : 50 min. Uitzenddatum : 9/06/2002

84

KWADE REUK Regie : Mark Timmer Producent : VARA Uitvoerend producent: Robbert Becker & John Trapman Scenario : Bennie Roeters Eindredactie : Robert Kievit Acteurs : Frans de Wit, Loes Wouterson, Bert Geurink, Ad van Kempen, Bert Luppes, John Leddy, Nelly Frijda Lengte : 50 min. Uitzenddatum : 16/06/2002

SINGLE PLAYS THEMA ‘NIEUWE GRENZEN’ NECROCAM Regie : Dana Nechushtan Producent : VARA Uitvoerend producent: Bernadette Bout Scenario : Ine Poppe Eindredactie : Jan Rutger Achterberg Acteurs : Egbert Jan Weeber, Josefien Hendriks, Ward Weemhoff, Caro Lenssen Lengte : 50 min. Uitzenddatum : 24/09/2002

! JAARVERSLAG 2002

HERSCHREVEN VRIENDSCHAP Regie : Mijke de Jong Producent : VARA Uitvoerend producent: Remmelt Remmelts Scenario : Jan Eilander i.s.m. Jolein Laarman Eindredactie : Jan Rutger Achterberg Acteurs : Peter Paul Muller, Jasper Broeke, Camilla Siegertsz, Sofie Knijff, Malou Gorter, Martin Schwab Lengte : 50 min. Uitzenddatum : 1/10/2002

FILMS

TELEFILM

FILMLAB: MUSTANG Regie : Janneke van Heesch Producent : Nederlandse Film en Televisie Academie Scenario : Janneke van Heesch Acteurs : Manoushka Kraal, Hadleigh Averill, Roze Rood van den Bruinband Lengte : 18 min. Uitzenddatum : 9/08/2002

PARAMARIBO PAPERS Regie : Ger Poppelaars Producent : P.P. Producties i.s.m. VARA Scenario : Ger Poppelaars i.s.m. Rudi Kross Eindredactie : Robert Kievit Acteurs : Mark Rietman, Daniella Mercelina, Kenneth Herdigein, Wilgo Baarn, Dennis Rudge, Hans Trentelman, Helen Kamperveen Lengte : 92 min. Uitzenddata : 20/04/2002 en 7/12/2002

! T E L E V I S I E P R O G R A M M A’ S

LEK Regie Producent Scenario Eindredactie Acteurs

Lengte Uitzenddatum

: Jean van de Velde : All Yours Film i.s.m. VARA : Jean van de Velde & Simon de Waal : Robert Kievit : Victor Löw, Gijs Scholten van Aschat, Ricky Koole, Cas Jansen, Thomas Acda : 104 min. : 1/01/2002

85

HERHALINGEN ALL STARS-series I, II en III Regie : Jean van de Velde, Marc Nelissen, Pollo de Pimentel, Joram Lürsen, Marc Nelissen, Producent : M+B Film i.s.m. VARA Auteurs : Jean van de Velde, Robert Alberdingk Thijm, Frank Ketelaar, Ruud van Meegen, Kasper van Kooten e.a. Eindredactie : Robert Kievit Acteurs : Roeland Fernhout, Peter Paul Muller, Antonie Kamerling, Daniël Boissevain, Thomas Acda, Raymi Sambo, Kasper van Kooten, Isa Hoe, Cas Jansen, Dirk Zeelenberg. Aantal afleveringen : Serie 1: 13; Serie 2: 12; Serie 3: 13 Lengte : 25 min. Uitzenddata : 18/05 t/m 10/08/2002 (serie 1); 17/08 t/m 30/10/2002 (serie 2), vanaf 2 oktober op woensdag; 6/11 t/m 18/12/2002 (serie 3, doorlopend tot 12/02/2003)

86

12 STEDEN, 13 ONGELUKKEN Regie : Elbert van Strien, Wik Becker e.a. Productie : IDtv i.s.m. VARA Auteurs : Johanna Jansen, Saskia van Basten Batenburg en Alex van Galen Eindredactie : Robert Kievit Presentatie : Menno Bentveld Aantal herhalingen : Serie 7: 6 afleveringen op woensdag; Serie 8: 9 afleveringen op woensdag; Serie 9: 8 afleveringen op vrijdag en herhaling zaterdag Lengte : ± 25 min. Uitzenddata : 5/06 t/m 30/09/2002 (serie 9); 10/06 t/m 28/09/2002 (serie 8); 4/09 t/m 9/11/2002 (serie 7)

! JAARVERSLAG 2002

IN VOOR- EN TEGENSPOED Regie : Ruud Pelgrim, Porgy Franssen Productie: Belbo Producties i.s.m. VARA Auteurs : Frank Ketelaar en Johnny Speight Eindredactie : Jan Rutger Achterberg Acteurs : Rijk de Gooyer, Kees Hulst, Ann Petersen, Camilla Siegertsz Lengte : ± 25 min. Herhalingen : eerste 4 afleveringen van serie 4 Uitzenddata : 13/09 t/m 02/10/2002

! T E L E V I S I E P R O G R A M M A’ S

87

RADIOPROGRAMMA’S VAN 1 JANUARI TOT EN MET 31 DECEMBER 2002 RADIO 1 VROEGE VOGELS Een informatief programma gericht op de natuur en milieu in de breedste zin des woords, omlijst door licht klassieke muziek uitgezocht door Noor Kamerbeek. Uitzending : zondag 08.10 - 10.00 uur Presentatie : Ivo de Wijs en Margreet Reijntjes In de maanden juni, juli, augustus en september gepresenteerd door Karin van den Boogaard en Ivo de Wijs

DE OCHTENDEN Het Interview, een pittig interview met een persoon uit het nieuws. Het Buitenland, reportages en gesprekken. Het Onderzoek, een op band gemonteerde, uitgespitte kwestie. Uitzending : woensdag 09.04 - 12.00 uur Presentatie tot mei 2002 : Inge Diepman, Felix Meurders, Clairy Polak en Kees Driehuis (beurtelings) Vanaf mei : Clairy Polak en Kees Driehuis (1x per 4 weken)

(op vrijdag van 01.00 – 06.00 uur)

RADIO 1/2 FOR THE RECORD Presentatie : Mart Smeets Uitzending : vrijdag 01.00 – 03.00 uur GEEN TIJD Presentatie Uitzending

88

: Paul van Gelder : vrijdag 03.00 – 04.30 uur

! JAARVERSLAG 2002

OCHTENDHUMEUR Presentatie : Hubert Mol Uitzending : vrijdag 04.30 – 06.00 uur

RADIO 2 ONTBIJTRADIO Ochtendmagazine met actualiteiten, achtergronden bij het nieuws, een overzicht van de ochtendkranten, de radiopeiling, reportages en ‘Het Station’ met Robert Jan Booij. Verder elk half uur nieuws, weer en verkeer. Dat alles afgewisseld met veel muziek. Uitzending : maandag t/m vrijdag 06.00 – 09.00 uur Presentatie : Riks Ozinga SPIJKERS MET KOPPEN Wekelijks live-programma vanuit café The Florin in Utrecht met opmerkelijke, interessante en spraakmakende gasten, wekelijkse columns van Jan Jaap van der Wal, Dolf Jansen, Carrie e.a., cabaret door Marcel Verreck, Micha Wertheim, Cindy Pieterse, Nico van der Knaap e.a., en het Spijkerlied door Maaike Martens. Uitzending : zaterdag 12.00 - 14.00 uur Presentatie : Felix Meurders en Dolf Jansen of Jack Spijkerman Eindredactie : Wim van Klaveren

! R A D I O P R O G R A M M A’ S

DE BOVENSTE PLANK (t/m aug.) Muziekprogramma met aandacht voor het betere Nederlandse lied. Uitzending : zondag 18.00 - 19.00 uur Presentatie en samenstelling : Hans van Dijk UITGELICHT (t/m aug.) Actueel en informatief programma over cabaret en musical, nieuwe Nederlandstalige cd’s en andere ontwikkelingen op het terrein van amusement en podiumkunst. Uitzending : zondag 19.00 – 20.00 uur Presentatie : Patrick van den Hanenburg Samenstelling : Hans van Dijk UITGELICHT (m.i.v. sept.) Actueel en informatief live-programma vanuit Studio Desmet te Amsterdam over theater en entertainment, gepresenteerd door twee jonge presentatoren. Door middel van gesprekken en reportages wordt aandacht besteed aan premières, nieuwe Nederlandstalige CD’s en andere ontwikkelingen op het terrein van (theater-)amusement. Uitzending : zondag 20.00 - 23.00 uur Presentatie : Rinske Wels en Jurrian van Dongen Samenstelling : Hans van Dijk

89

RADIO 3FM DENK AAN HENK Presentatie Uitzending

LEUK IS ANDERS Presentatie Uitzending

zaterdag 13.02 uur : Henk Westbroek : maandag t/m donderdag 12.00 – 14.00 uur

: Dolf Jansen : vrijdag 12.00 – 14.00 uur

STENDERS VROEG Presentatie : Rob Stenders, Fred Siebelink Uitzending : maandag t/m vrijdag 06.00 – 09.00 uur FREAKOLYMPICS Presentatie Uitzending

: Rob Stenders : zaterdag 01.00 – 03.00 uur

Pauzeprogramma 17.00 uur

18.00 uur

zondag 17.00 uur

Het eerste uur muziek (muziek, reportages m.b.t. ‘live’ uitzending Matinee) Aansluitend: uitzending MATINEE OP DE VRIJE ZATERDAG, rechtstreeks vanuit het Concertgebouw in Amsterdam : De monoloog UIT HET MATINEE-ARCHIEF (een keuze die betrekking heeft op de Matinee-uitzending van een week later) PIANISTENUUR (over piano’s, pianisten en pianistiek) tot 19.00 uur OPERETTE tot 18.00 uur

747 AM RADIO 4 Om de andere maandag 13.30 uur

dinsdag 20.02 uur 20.30 uur

90

: vocale producties uit het MATINEE-ARCHIEF tot 16.30 uur Kwartetpodium DE MATINEE in herhaling tot 23.00 uur

PUNCH Een totaalprogramma met opinie en debat, een historische terugblik en een achtergrondreportage. Uitzending : maandag 13.30 - 15.00 uur Presentatie tot april : Michel Simons en Bo van der Meulen (afwisselend) Daarna : Michel Simons en Bert van Slooten (afwisselend) Samenstelling : Karel van Hoof

! JAARVERSLAG 2002

HALTE 747 (samenwerkingsproject met de RVU) Uitzending: dagelijks 13.05 - 13.30 uur (oneven weken). Verslaggevers geven vanaf locatie een dagelijks beeld van onze veranderende samenleving door middel van reportages, interviews. Samenstelling : Karel van Hoof WERELDNET (samenwerkingsproject VPRO/VARA/ Teleac/NOT en HUMAN). Live gesprekken met Nederlanders overal ter wereld. Uitzending : dagelijks 12.05 - 12.45 uur Donderdag gepresenteerd door Bo van der Meulen (tot april). Tot 1 juli gepresenteerd door Bernd de Boer, daarna is de plek van de VARA ingenomen door de Wereldomroep. HAAGSE VETERANEN Debat met oud-politici over de politieke actualiteit. Uitzending : vrijdag 13.30 - 14.00 uur (oneven weken) Presentatie : Bert van Slooten Samenstelling : Karel van Hoof OPHEF EN VERTIER Actueel magazine over kunst en cultuur (vanaf september vanuit de Desmetstudio te Amsterdam). Uitzending : vrijdag 14:04-16:00 uur Presentatie tot april : Cox Habbema en Bo van der Meulen Presentatie vanaf april: Cox Habbema en Clairy Polak Samenstelling : vanaf april 2002 Gerdie Snellers

! R A D I O P R O G R A M M A’ S

91

ACTIVITEITEN VARA LINK 2002 VARA CINEMA

VARA CABARET KUNST CULTUUR

•

Aanbiedingen rondom producten of externe activiteiten

• • • • • • • • • • • • •

92

Preview Before Night Falls in samenwerking met Amnesty International Preview K-Pax met Kevin Spacey Preview The Curse of the Jade Scorpion (Woody Allen) Preview Iris van Iris Murdoch Preview het Stenen Vlot Preview Moonlight Preview the Pianist Rondleiding nieuw Tuschinski Korting IDFA op film Family via Docuzone Korting op Italiaanse filmklassiekers op video of dvd Korting Nederlands Filmfestival Korting Omniversum Prijsvraag, vliegtickets Traveling Birds, Harry Potter Vrijkaarten Samsara

• • • •

Stenders Vroeg Kalender VARA Quiz & Cabaretkalender ‘Tijd voor Teenagers’, CD en boek Theatertournee ‘Erik of het kleine insectenboek’ plus boek • Kunsttijdschrift DADA, ‘special’ voor kinderen rondom Vincent Van Gogh • All Stars-boekje • Kolonisten van Catan, bordspel • ‘Dringende Kwesties’: cabaret-tentoonstelling en CD • Zomeraanbieding rondom diverse musea, thema ‘terug in de tijd’ • Boek ‘Ultimate Killers’ i.s.m. televisieserie en Wereldnatuurfonds ‘• Rocky over the rainbow’, musical

! JAARVERSLAG 2002

VARA-activiteiten en -arrangementen

VARA BELEVEN

•

Bijwonen Plus: speciale programma-arrangementen

•

• • • •

• •

Stand-up comedy-arrangement in Toomlers, Amsterdam Nederlandse ambacht en industrie: Liefde voor zilver arrangement in Schoonhoven, verlengde van Leerdam Glasarrangement 2001 Cafe Chantant in Paradiso: meezingspektakel in verlengde van documentaire Hans Polak VARA Oerol: boot- en kampeerarrangement VARA Kids Kunstworkshops i.s.m. diverse musea VARA Vroege Vogels Veluwe-arrangement: midweek incl. fietstochten, rondleiding door boswachter etc. VARA Limburg Industrieel en Cultureel: midweek incl. bezoek/rondleiding Mijnmuseum, Industrion Kerkrade, rondleiding Aken etc.

• • • • • • • • • • •

• • •

Preview Ernstige Delicten met Klaas Wiltink Preview De Enclave Cold Feet Marathon B&W: Diner-arrangement Kassa: Kassa-bus in Eindhoven, Groningen etc. Achterkant van het Gelijk: diner, ‘meet & greet’ Marcel van Dam Oog in Oog: ontmoeting met Astrid Joosten in Omroepmuseum Oog in Oog: bezichtinging architectuur KNSM eiland in Amsterdam De Gids: Dinerarrangement Jules Unlimited Event: tokkelen van de Euromast met Menno Bentveld Kinderen voor Kinderen-dag in Land van Ooit (speurtocht, workshops, live-optreden KvKkoor) Kinderen voor Kinderen Songfestival Kinderen voor Kinderen Meezingshow VARA’s Kolonisten van de Gouden Eeuw, spelevenement op VOC-schip Amsterdam

VARA SERVICE Kassa Juridische Advieslijn, service op het gebied van: • Pinpas-pech • Reisverhaal • Auto-ongeluk

! ACTIVITEITEN

93

VARA.NL/INTERNETACTIE

Anders Griezelen

Wekelijkse prijsvraag op internet rondom een thema, met overzicht van de prijzen Anders Retro Anders Klassiek

Anders Liefde

Anders Sprookjes

Anders Humor

Anders Gestemd

Anders Denken

Anders Zomers

Anders Helden

94

Video La Dolce Vita en Quo Vadis, Nigel Kennedy CD’s, In de Ban van de Ringvideo en boek, kaarten Archeon vrijkaarten Tom & Thomas, Videopakket Pretty Woman, chocolade-workshops Peter en de wolf-CD’s, Mysterypakket, The Storyteller, Land van Ooit vrijkaarten DVD, video The Kid, CD Le nozze di Figaro, bord spellen, CD-roms vrijkaarten Monster Ball, The Planets, Remember the Titans vrijkaarten Das Experiment, Boom Chichago Rockstarpakket DVD/video Atlantis, Blow Vrijkaarten Sproet, CD-rom Agassi, CD Vivaldi, Zomerverrassingspakket Video, DVD Robin Hood, All Stars, Vidocq, Henk Spaan-boek

Anders Poëzie

PC game Morrowind, DVD/Video Monsters Inc., CD Peer Gynt- suite, Jet Li DVD/Videobox Playstation spel Donald Duck, DVD/Video Swiebertje, Vrijkaarten Ja Zuster Nee Zuster, boek Aart Staartjes Plint poëzieposters, Pietje Bell boeken, Poëziebundel Frank Adam, Van Dale Familiespel

! JAARVERSLAG 2002

COLOFON Het jaarverslag valt onder verantwoordelijkheid van het VARA-bestuur Productie en eindredactie Yvette Valkenburg Tekstredactie Ingrid Koorn Grafische Vormgeving Duncan Baumbach/C.A.P. Concepts in Design Druk Drukkerij Zuidam & Uithof

Fotografie Bob Bronshof, Maarten Corbijn, José van Elk, Annemiek de Groot, Leendert Jansen, Friso Keuris, Anne Lucchiari, Dinand van der Wal, Elles Paijens

! A C T I V I T E I T E N VA R A L I N K 2 0 0 2

95

Het jaarverslag valt onder verantwoordelijkheid van het VARA-bestuur Productie en eindredactie Yvette Valkenburg Tekstredactie Ingrid Koorn Grafische Vormgeving Duncan Baumbach/C.A.P. Concepts in Design Druk Drukkerij Zuiddam & Uithof

Fotografie Bob Bronshof, Maarten Corbijn, José van Elk, Annemiek de Groot, Leendert Jansen, Friso Keuris, Anne Lucchiari, Dinand van der Wal