Belasting over de toegevoegde waarde Wijzigingen betreffende de plaats van diensten en samenhangende verplichtingen vanaf 1 januari 2010 Niet-belastingplichtige rechtspersonen met een btw-identificatienummer Deze uiteenzetting betreft enkel de niet-belastingplichtige rechtspersonen die over een btwidentificatienummer beschikken met landencode BE,omdat zij de drempel van 11.200 EUR aan intracommunautaire verwervingen van goederen hebben overschreden of geopteerd hebben voor het belasten van al hun intracommunautaire verwervingen van goederen Vanaf 1 januari 2010 worden de basisregels inzake het bepalen van de plaats van een dienst grondig veranderd in het Btw-Wetboek1. Door het nieuwe stelsel dat van toepassing zal zijn op diensten, zal een niet-belastingplichtige rechtspersoon (bijvoorbeeld: een gewest, een gemeenschap, een provincie, een gemeente, andere organen van publiek recht die geen belastingplichtigen zijn, een passieve holding, …) met een btwidentificatienummer voor het belasten van zijn intracommunautaire verwervingen van goederen, vanaf 1 januari 2010 onderworpen zijn aan nieuwe verplichtingen op het vlak van de btw. Het doel van deze uiteenzetting is om op eenvoudige wijze de nieuwe verplichtingen die relevant kunnen zijn voor niet-belastingplichtige rechtspersonen met een btw-identificatienummer uiteen te zetten. Het is evenwel niet mogelijk om hier een volledig overzicht te geven van de nieuwe regelgeving. I. Handelingen waarvoor een niet-belastingplichtige rechtspersoon met een btwidentificatienummer schuldenaar is van de Belgische btw A. Diensten Vanaf 1 januari 2010 bepalen de nieuwe regels inzake btw dat een dienst (behoudens uitzonderingen) geacht wordt plaats te vinden daar waar de ontvanger van de dienst de zetel van zijn economische activiteit heeft gevestigd, in de mate dat hij handelt in de hoedanigheid van belastingplichtige2. De ontvanger van de dienst moet de btw voldoen aan de Schatkist wanneer de dienstverrichter niet in België is gevestigd3. Hoewel een niet-belastingplichtige rechtspersoon niet belastingplichtig is inzake btw, wordt hij voor de toepassing van de nieuwe regels die de plaats van een dienst bepalen, aangemerkt als een belastingplichtige, wanneer hij een btw-identificatienummer heeft met landencode BE voor het belasten van zijn intracommunautaire verwervingen van goederen4. Dit heeft tot gevolg dat een niet-belastingplichtige rechtspersoon met een btw-identificatienummer vanaf 1 januari 2010 voor het merendeel van de diensten die voor hem worden verricht door belastingplichtigen die niet in België zijn gevestigd, schuldenaar zal zijn tegenover de Schatkist van de Belgische btw die moet worden aangegeven via een bijzondere aangifte.
1
Deze wijzigingen vloeien voort uit Richtlijn 2008/8/EG van de Raad van 12 februari 2008 tot wijziging van Richtlijn 2006/112/EG 2 Zie gewijzigd artikel 44 van Richtlijn 2006/112/EG 3 Zie gewijzigd artikel 196 van Richtlijn 2006/112/EG 4 De niet-belastingplichtige rechtspersoon die niet over een geldig btw-identificatienummer beschikt voor het belasten van zijn intracommunautaire verwervingen van goederen, wordt daarentegen niet beschouwd als een belastingplichtige voor de toepassing van de regels van de plaatsbepaling van een dienst.
1
Voorbeelden van deze diensten zijn de verhuur op lange termijn van vervoermiddelen (verhuur die 30 dagen overschrijdt), goederenvervoer, materieel werk m.b.t. roerende goederen, intellectuele diensten zoals die van boekhouders of consultants. B. intracommunautaire verwervingen van goederen Er wordt aan herinnerd dat een niet-belastingplichtige rechtspersoon eveneens schuldenaar is van de btw over de intracommunautaire verwervingen5 van: -
nieuwe vervoermiddelen;
-
accijnsproducten (minerale oliën, alcohol en alcoholhoudende dranken en tabaksfabrikaten);.
-
andere goederen dan nieuwe vervoermiddelen en accijnsproducten omdat de nietbelastingplichtige rechtspersoon gedurende het lopende kalenderjaar of het vorige kalenderjaar een aankoopdrempel van 11.200 EUR heeft overschreden of hij geopteerd heeft om de Belgische btw te voldoen over al zijn intracommunautaire verwervingen van goederen.
Wanneer een niet-belastingplichtige rechtspersoon de drempel van 11.200 EUR aan intracommunautaire verwervingen van andere goederen dan nieuwe vervoermiddelen en accijnsproducten overschrijdt, of ervoor opteert om al zijn intracommunautaire verwervingen van goederen aan de btw te onderwerpen, moet hij het btw-controlekantoor waaronder hij ressorteert hiervan op de hoogte stellen. Hij is dan verplicht de Belgische btw over alle belastbare intracommunautaire verwervingen van goederen die hij verricht (inclusief de intracommunautaire verwervingen van nieuwe vervoermiddelen en accijnsproducten) te voldoen via een bijzondere btwaangifte. II. Diensten waarvoor een niet-belastingplichtige rechtspersoon met een btwidentificatienummer in principe geen schuldenaar is van de Belgische btw In uitzondering op de nieuwe regels die hiervoor zijn vermeld (de dienst vindt plaats daar waar de afnemer van de dienst de zetel van zijn economische activiteit heeft gevestigd) zijn er voor een limitatieve lijst diensten, die worden verricht voor niet-belastingplichtige rechtspersonen die worden beschouwd als belastingplichtigen voor de bepaling van de plaats van de dienst, afzonderlijke regels vastgesteld die de plaats van de dienst bepalen. Deze diensten waarbij de plaats van de dienst volgens aangepaste regels wordt bepaald, worden hieronder opgesomd: -
de diensten die verband houden met een uit zijn aard onroerend goed (zoals onroerende werken, onroerende verhuur, …) die steeds geacht worden plaats te vinden op de plaats waar het onroerend goed is gelegen;
-
de personenvervoerdiensten die geacht worden plaats te vinden op de plaats waar het vervoer wordt verricht, zulks naar verhouding van de afgelegde afstanden;
5
Onder de “intracommunautaire verwerving van een goed” wordt de aankoop van een goed in een andere lidstaat van de Europese Unie begrepen, waarbij dat goed vanuit die lidstaat naar België wordt vervoerd of verzonden door de leverancier, de koper of voor hun rekening.
2
-
de diensten die verband houden met culturele, artistieke, sportieve, wetenschappelijke, educatieve, vermakelijkheids- of soortgelijke evenementen, zoals beurzen en tentoonstellingen, met inbegrip van de diensten van de organisatoren van dergelijke activiteiten en alsmede van de daarmee samenhangende diensten evenals het verlenen van toegang tot dergelijke activiteiten, die geacht worden plaats te vinden op de plaats waar deze evenementen of activiteiten daadwerkelijk plaatsvinden;
-
de restaurant- en cateringdiensten die geacht worden plaats te vinden op de plaats waar de dienst materieel wordt verricht; wanneer het diensten betreft die materieel verricht worden aan boord van een schip, vliegtuig of trein tijdens het in de Gemeenschap verrichte gedeelte van een passagiersvervoer, worden ze geacht plaats te vinden op de plaats van vertrek van het passagiersvervoer;
-
de korte termijn verhuren van vervoermiddelen (het ononderbroken bezit of gebruik van het vervoermiddel gedurende een periode van ten hoogste 30 dagen en voor schepen ten hoogste 90 dagen) die geacht worden plaats te vinden op de plaats waar het vervoermiddel daadwerkelijk ter beschikking van de ontvanger wordt gesteld.
Dus uitsluitend voor de hierboven vernoemde diensten die in België plaatsvinden en die worden verricht voor een niet-belastingplichtige rechtspersoon met een btw-identificatienummer door een belastingplichtige die niet in België is gevestigd, moet deze laatste zich in principe in België laten identificeren voor btw-doeleinden en Belgische btw aanrekenen aan de niet-belastingplichtige rechtspersoon. Indien de dienstverrichter echter geen Belgische btw aanrekent, zal de nietbelastingplichtige rechtspersoon de btw moeten voldoen via zijn bijzondere btw-aangifte (tenzij de handeling zou vrijgesteld zijn) omdat hij samen met de dienstverrichter solidair gehouden is tot de voldoening van de Belgische btw6. III. Verplichtingen die voortvloeien uit de nieuwe regels die vanaf 1 januari 2010 van toepassing zijn A. Meedelen van het btw-identificatienummer Vanaf 1 januari 2010 is een niet-belastingplichtige rechtspersoon met een btw-identificatienummer verplicht systematisch zijn btw-identificatienummer (met landencode BE) mee te delen aan zijn dienstverrichters, wanneer de niet-belastingplichtige rechtspersoon de schuldenaar is van de Belgische btw over de verstrekte dienst (dienst verricht door een niet in België gevestigde dienstverrichter waarbij de dienst, overeenkomstig de nieuwe regelgeving, geacht wordt plaats te vinden in België op de plaats waar de niet-belastingplichtige rechtspersoon de zetel van zijn economische activiteit heeft gevestigd). Wat zijn intracommunautaire verwervingen van goederen betreft moet de niet-belastingplichtige rechtspersoon zijn btw-identificatienummer meedelen aan zijn leveranciers. B. Indienen van een bijzondere btw-aangifte Indien een niet-belastingplichtige rechtspersoon met een btw-identificatienummer gedurende een bepaald kalenderkwartaal een dienst heeft ontvangen waarvoor hij schuldenaar is van de Belgische btw (zie punt I, A hiervoor), is hij verplicht een bijzondere btw-aangifte (aangifte nr. 629) in te dienen bij het btw-controlekantoor waaronder hij ressorteert, ten laatste de 20ste van de maand volgend op dat kwartaal.
6
Zie artikel 5 van koninklijk besluit nr. 31 van 2 april 2002
3
Er wordt aan herinnerd dat als een niet-belastingplichtige rechtspersoon een intracommunautaire verwerving van goederen heeft verricht waarvoor hij schuldenaar is van de btw (zie punt I, B hiervoor), hij eveneens verplicht is deze handeling op te nemen in zijn bijzondere aangifte. Wanneer een niet-belastingplichtige rechtspersoon gedurende een bepaald kwartaal geen enkele handeling heeft verricht waarvoor hij schuldenaar is van de Belgische btw, moet hij geen bijzondere aangifte indienen voor dat kwartaal. IV. Voorbeelden betreffende de nieuwe plaatsbepalingsregels inzake diensten A. Voorbeeld nr. 1 Een niet-belastingplichtige rechtspersoon met een btw-identificatienummer doet beroep op een in Frankrijk gevestigd consultancybureau. Het advies wordt verstrekt op 25 februari 2010. Volgens de nieuwe regels brengt de Franse dienstverrichter geen btw in rekening aan de nietbelastingplichtige rechtspersoon, omdat zijn dienst geacht wordt in België plaats te vinden (de lidstaat waar de ontvanger van de dienst is gevestigd). Bijgevolg is de Belgische btw opeisbaar. De niet-belastingplichtige rechtspersoon moet zijn btw-identificatienummer meedelen aan het consultancybureau. Gegeven het feit dat de dienstverrichter niet in België is gevestigd, moet de niet-belastingplichtige rechtspersoon de verschuldigde Belgische btw over de dienst opnemen in de bijzondere btw-aangifte van het 1ste kwartaal van 2010 en deze btw voldoen aan de Belgische Schatkist. B. Voorbeeld nr. 2 Een niet-belastingplichtige rechtspersoon met een btw-identificatienummer, huurt vanaf 1 juli 2010 een voertuig voor een periode van 3 jaar bij een verhuurbedrijf dat in het Groothertogdom Luxemburg is gevestigd. De maandelijkse huur bedraagt 400 EUR excl. btw en is betaalbaar bij het verstrijken van elke kalendermaand. Volgens de nieuwe regels brengt het Luxemburgs verhuurbedrijf geen btw in rekening aan de nietbelastingplichtige rechtspersoon, omdat haar dienst geacht wordt in België plaats te vinden (lidstaat waar de ontvanger van de dienst is gevestigd). Bijgevolg is de Belgische btw opeisbaar. De niet-belastingplichtige rechtspersoon moet zijn btw-identificatienummer meedelen aan het verhuurbedrijf. Gegeven het feit dat de dienstverrichter niet in België is gevestigd, moet de nietbelastingplichtige rechtspersoon de verschuldigde Belgische btw over de huur van juli, augustus en september opnemen in de bijzondere btw-aangifte van het 3de kwartaal van 2010 en deze btw voldoen aan de Belgische Schatkist. VI. Geldigheidsduur btw-identificatienummer Wanneer een niet-belastingplichtige rechtspersoon zijn aankoopdrempel7 inzake intracommunautaire verwervingen van andere goederen dan nieuwe vervoermiddelen en accijnsproducten van 11.200 EUR heeft overschreden gedurende een bepaald kalenderjaar, is het aan hem toegekende btw-identificatienummer geldig gedurende de verdere loop van dat kalenderjaar en het daaropvolgende kalenderjaar. Ieder kalenderjaar moet het bedrag van de intracommunautaire verwervingen van goederen worden opgevolgd.
7
de
Zie artikel 25ter, §1, 2
lid, 2° van het Btw-Wetboek
4
Als hij gedurende een bepaald kalenderjaar opteert om al zijn intracommunautaire verwervingen van goederen in België aan de btw te onderwerpen, is het aan hem toegekende btw-identificatienummer geldig tot en met 31 december van het tweede jaar dat volgt op de datum waarop de optie werd uitgeoefend. Als een niet-belastingplichtige rechtspersoon ieder kalenderjaar de aankoopdrempel van 11.200 EUR overschrijdt, blijft zijn btw-identificatienummer gewoon geldig.
5
