VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD Sinds 1 september 2004 kan elke school een ouderraad oprichten volgens het participatiedecreet. Het schoolbestuur is verplicht om een ouderraad op te richten als 10% van de ouders er om vraagt. De VCOV raadt oudercomités aan om zichzelf om te vormen tot ouderraad. Dit is sinds 2014 makkelijker geworden. Toch is de omvorming meer dan alleen van naam veranderen. We leggen het stap-voor-stap uit.
1. Vergader met het oudercomité: ‘Willen we een ouderraad worden?’ Je kan niet zomaar beslissen om het oudercomité om te vormen tot een ouderraad. Bespreek het grondig met alle leden van het oudercomité. Zo wordt het een beslissing waarvan iedereen de voordelen ziet.
Voordelen volgens VCOV
De ouderraad is een decretaal verankerd orgaan. Hij is dus een officieel onderdeel van de school met rechten en plichten. De ouderraad is verplicht alle ouders te informeren over zijn activiteiten en standpunten. Zo zijn alle ouders op de hoogte. De ouderraad heeft recht op informatie via de ouders in de schoolraad.
De ouderraad kan terugvallen op een decreet met rechten en plichten. Het oudercomité moet bijv. niet betrokken worden bij de schoolraad. De ouderraad mag ouders uit de ouderraad aanduiden om in de schoolraad te zitten. Zo is er zeker een relatie met de schoolraad. De ouderraad mag advies geven aan de schoolraad over allerlei zaken die ouders belangrijk vinden. De ouderraad is er dus niet alleen om feesten en activiteiten te organiseren. Alle ouders kunnen zich kandidaat stellen voor de ouderraad. Zo bereik je misschien ouders die zich voordien niet inzetten voor de oudervereniging. De rekening van de ouderraad komt in de boekhouding van de school. Dit bespaart de leden werk, er zijn geen financiële risico’s en de financiën worden goed opgevolgd, ook als bijv. de penningmeester ontslag neemt. De ouderraad valt (normaal gezien) onder de verzekeringspolis van de school.
De inspectie kan alle ouders bevragen via de ouderraad.
Het schoolbestuur moet de ouderraad ondersteunen, bijv. zorgen voor een vergaderlokaal.
1
2. Overleg met de directeur en het schoolbestuur Een goede relatie en samenwerking met het schoolbestuur en de directie zijn erg belangrijk. Ook zij willen het beste voor de leerlingen en hun ouders. Bovendien zijn zij verantwoordelijk voor wat er op school gebeurt. Praat daarom eerst met de directie en het schoolbestuur als jullie een ouderraad willen worden.
Gaan de directie en het schoolbestuur akkoord? De ouderraad kan opgericht worden. Informeer alle ouders via een brief zodat elke ouder zich kandidaat kan stellen.
Gaan de directie en het schoolbestuur niet akkoord? Ga na of 10% van de gezinnen een ouderraad wil. Dit kan via een bevraging die door de school of het oudercomité wordt opgesteld. Er wordt niet geteld per individuele ouder, maar elk gezin heeft één stem. o
Ja, 10% van de gezinnen wil een ouderraad. Het schoolbestuur moet een ouderraad oprichten. Werk hierbij goed samen met het oudercomité dat er al is.
o
Nee, minder dan 10% van de gezinnen wil een ouderraad. Het schoolbestuur is niet verplicht om een ouderraad op te richten. Het oudercomité kan proberen om aan 10% te raken door ouders persoonlijk aan te spreken.
3. Lid worden van de ouderraad De ouderraad moet democratisch samengesteld worden. Dit houdt in dat ALLE ouders de kans krijgen om lid te worden. Het schoolbestuur kan hiertoe verkiezingen organiseren. Er wordt dan een lijst opgesteld met alle ouders die zich kandidaat stellen. Daarna mogen alle ouders stemmen door aan te duiden wie zij verkiezen voor de ouderraad.
Het is niet nodig om een stemming te organiseren en de kandidaten mogen meteen lid worden van de ouderraad ALS:
er minder kandidaten zijn dan het aantal plaatsen;
er evenveel kandidaten zijn als het aantal plaatsen.
Deze ouders zijn dan ‘van rechtswege verkozen’. Dit is nieuw sinds 1 september 2014.
De ouderraad wordt samengesteld voor vier jaar. Volgens het decreet stopt je taak in de ouderraad als je kinderen de school verlaten.
2
De ouderraad kan zelf nog meer afspraken vastleggen over hoe en wanneer je uit de ouderraad kan stappen. De VCOV raadt aan om elk jaar een oproep te doen om nieuwe leden te vinden. De meeste ouderraden doen dit bij het begin van een nieuw schooljaar.
Sommige ouderraden houden het maximum aantal leden eerder laag om vlot te kunnen werken. De VCOV raadt dit niet aan. Heb je veel ouders in de ouderraad? Werk dan bijv. met werkgroepen en een dagelijks bestuur. Vrijwilligers heb je nooit teveel!
4. Huishoudelijk reglement Eén van de eerste taken van de nieuwe ouderraad is samen een huishoudelijk reglement maken. Hierin komen alle belangrijke afspraken. Zet het dus zeker op de agenda van de eerste vergaderingen! Sommige afspraken van het vroegere oudercomité kunnen blijven, andere zullen nieuw zijn. Dit moet verplicht in het reglement staan:
hoe de ouderraad wordt samengesteld
het aantal leden
hoe nieuwe leden bij de ouderraad komen
hoe leden uit de ouderraad kunnen stappen
hoe de ouderraad leden voor de schoolraad kiest
hoe niet-leden met nuttige kennis of ervaring de ouderraad kunnen helpen
hoe vaak de ouderraad vergadert en wie de leden uitnodigt
hoe de ouderraad een besluit neemt
hoe de ouderraad informatie geeft over de standpunten en de activiteiten
de vakantieperiodes die de termijn verlengen waarbinnen een advies van de ouderraad beantwoord moet worden.
Maak goede afspraken over geldzaken. De ouderraad organiseert acties die geld opbrengen en mag mee beslissen wat er met de centen gebeurt. Zet deze afspraken in het reglement en vraag het schoolbestuur om dit te tekenen ‘voor akkoord’. De VCOV heeft een voorbeeld van een afsprakennota in de ouderinfotheek op www.vcov.be.
Het schoolbestuur is verantwoordelijk en aansprakelijk voor de financiën van de ouderraad. De rekening van de ouderraad moet opgenomen worden in de boekhouding van het schoolbestuur. Als de school dit niet doet, overtreedt ze de vzw-wet.
3
De ouderraad kan wel een eigen bankrekening houden. Deze is dan wel deel van de boekhouding van de school. Officieel is de school de eigenaar van de rekening, maar de ouderraad behoudt altijd een overzicht. Gebruik volmachten op deze rekening en maak er afspraken over, bijv. er zijn twee handtekeningen nodig tot 1000 euro, er zijn drie handtekeningen nodig bij meer dan 1000 euro.
5. Bestuur en schoolraad
Bestuur o
Wie? De ouderraad kan zelf een bestuur kiezen, bijv. voorzitter, secretaris, penningmeester… Een bestuur is niet verplicht.
o
Hoe? De VCOV raadt aan om een voorzitter te verkiezen. Dit kan met geheime stemming. Het is ook mogelijk om met een beurtrol te werken, bijv. voor het maken van het verslag. Let op: het bestuur van het vroegere oudercomité is niet automatisch het bestuur van de nieuwe ouderraad. Elk lid van de ouderraad moet zich kandidaat kunnen stellen voor een bestuursfunctie.
Schoolraad o Wie? De VCOV raadt aan om uit de ouderraad ouders aan te duiden voor de schoolraad. Zo kan de informatie tussen ouderraad en schoolraad vlot doorgegeven worden. De schoolraad bepaalt zelf hoeveel leden er uit de ouderraad mogen zijn. Maar dit aantal moet dan wel voor alle groepen gelijk zijn (ouders, leerkrachten, leerlingen, enz.). o
Hoe? Alle leden van de ouderraad kunnen zich kandidaat stellen. De verkiezing kan met een geheime stemming. Het schoolbestuur kan ook onder alle ouders verkiezingen organiseren voor de schoolraad. Maar dan is het niet zeker dat een ouder uit de ouderraad in de schoolraad zal zitten. Het is dan veel moeilijker om informatie in twee richtingen door te geven.
o
Wat? De schoolraad geeft op voorhand aan de ouderraad door wat er op de agenda staat. De ouderraad kan daar dan een advies over geven. Het verslag van de schoolraad kan ook besproken worden in de ouderraad.
4
6. Jaarprogramma Maak samen een lijst voor het ganse jaar met alle acties en activiteiten die jullie plannen. Zoek naar verschillende activiteiten zodat je alle ouders van de school kan betrekken. Enkele vragen: -
Welke activiteiten van het vroegere oudercomité willen we opnieuw doen?
-
Welke nieuwe activiteiten kunnen er bij?
-
Welke activiteiten kunnen een jaartje uitgesteld worden?
Een nieuwe groep enthousiaste mensen heeft dikwijls veel ideeën. Maak keuzes en zorg dat het werkbaar blijft!
7. Maak de ouderraad bekend De ouderraad is verplicht alle ouders te informeren. Zo zijn alle ouders op de hoogte. Maak de leden van de ouderraad en het jaarprogramma daarom bekend bij alle ouders door: -
een foldertje
-
een affiche aan de schoolpoort
-
een tekst op de website
-
een artikel in de schoolkrant
-
…
De VCOV heeft hiervan vele voorbeelden in de ouderinfotheek op www.vcov.be
Veel succes bij de opstart van de ouderraad! Vragen? 016/38.81.00
[email protected]
5