VAN MIDDELKOOP: MEER GELD NAAR INLICHTINGEN, VEILIGHEID EN PERSONEEL

Nummer 26 | 5 juli 2007 | Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie

Pagina 4-5 Een brown out moet je meegemaakt hebben

Pagina 6-7 Veteraan ben je voor het leven

Pagina 11 Logbrig oefent natuurramp

VAN MIDDELKOOP: MEER GELD NAAR INLICHTINGEN, VEILIGHEID EN PERSONEEL DEN HAAG - De versterking van de inlichtingenketen, verbetering van de veiligheid en bescherming van uitgezonden personeel en betere arbeidsvoorwaarden staan hoog op de prioriteitenlijst van de bewindslieden en de CDS. Met die mededeling reisden minister Eimert van Middelkoop, staatssecretaris Cees van der Knaap en Commandant der Strijdkrachten generaal Dick Berlijn maandag een aantal militaire locaties af om hun voorstellen in de Hoofdlijnnotitie uit te leggen aan het personeel. Vorige week vrijdag zijn ze besproken in de ministerraad. De bewindslieden en de CDS bezochten, na in Soesterberg de commandanten te hebben ingelicht, tevens de Koninklijke Landmacht (Amersfoort), Koninklijke Luchtmacht (Volkel) en de Koninklijke Marine (Doorn). sonele, materiële en financiële beheer in betere banen te leiden, krijgt de informatievoorziening meer ondersteuning. De bewindslieden verwachten daarmee voorraadvorming en -beheer en de logistieke keten te versterken. Lees verder op pagina 3, 8 en 7

Om militairen bij uitzendingen nog beter te kunnen ondersteunen, wordt een permanent, gezamenlijk hoofdkwartier voor de verdere verbetering van de aansturing van operaties opgericht. De investeringen komen ook ten goede aan het personele en logistieke voortzettingsvermogen van de operationele Apache helikopters. “Die zijn vrijwel onmisbaar gebleken om grondtroepen snel en trefzeker te ondersteunen”, stellen minister en staatssecretaris. Om succes van buitenlandse missies te blijven garanderen, wordt de civiel-militaire samenwerking uitgebreid. “Het winnen van de hearts and minds van de plaatselijke bevolking komt de veiligheid van de militairen en de effectiviteit van hun inspanningen ten goede”, zeggen de bewindslieden. Commandanten hebben steeds meer behoefte aan een snelle informatievoorziening en dat vraagt een versterking van Network Enabled Capabilities. Teneinde de processen van het per-

VETERANENDAG 2007: NAT, FRIS, WINDERIG EN BIJNA TWAALFDUIZEND ANJERS DEN HAAG - De stoptrein tussen Haarlem en Den Haag wordt per station voller. Ook in het forensenplaatsje Voorhout staat op de anders zo rustige vrijdag een dichte haag jonge en ou-

dere veteranen. De een uit Indië, de ander met een rode baret. Uit alle hoeken van het land stromen mannen en vrouwen naar de residentie. Daar speelt zich al weer de derde Veteranendag af,

zoals gebruikelijk op 29 juni, de geboortedag van prins Bernhard. Vorig jaar riep de ministerraad de Veteranendag uit tot nationaal evenement, als eerbetoon aan alle veteranen, jong en oud. Ne-

derland telt er 140.000. Ze zijn er lang niet allemaal, maar met 3200 wel zichtbaar meer dan de beide voorafgaande jaren. In die stoptrein naar de residentie wordt het in Leiden pas Met het symbool van de Nationale Veteranendag, de witte anjer, op de rever neemt Prins Willem Alexander het défile af. Naast hem links minister-president Jan Peter Balkenende. Daarnaast van r.n.l: Vice-admiraal Michiel van Maanen, minister van Defensie Eimert van Middelkoop, staatssecretaris Cees van der Knaap en achter hem Commandant der Strijdkrachten generaal Dick Berlijn. Rechts van de prins mr. Arnout Loudon, voorzitter van het comité Nederlandse Veteranendag.

echt druk. Soldaat 1 Van Tongeren, destijds geplaatst bij 44 Pantserinfanteriebataljon Johan Willem Friso in Zuidlaren, komt met veel bravoure en een stel vrienden de coupé binnen. Hij wordt amicaal begroet door een aantal doorgewinterde mariniers uit de Nieuw Guinea-periode. “Weet je hoe je die op de kast krijgt?”, roept Van Tongeren met onvervalste Leidse tongval tegen zijn vrienden. “Dan moet je ze varende vissticks noemen.” De mariniers kunnen er ook om lachen. De met marinepet getooide man naast de oud-Libanonganger laat echter weten dat hij niet van het Korps is. “Luchtmacht en later Marine Luchtvaartdienst”, zegt hij bijna verontschuldigend. Lees verder op pagina 6 en 7

5 juli | Pagina 2

IN HET KORT nam hij het commando over van zijn voorganger luitenant-kolonel Ben de Groot. Dit gebeurde na de afsluiting van een geslaagde CIMIC infodag, waar mensen ‘uit het veld’ presentaties verzorgden over hun uitzendervaringen.●

OPSPORING VERZOCHT AMERSFOORT - De Stichting Reünie Comité O.V.W.’ers Engeland –Schotland ‘1940 - 1946’ verzoekt oorlogsvrijwilligers van land-, luchtmacht en marine, opgeleid in Engeland, Schotland en de Verenigde Staten, contact op te nemen. Op donderdag 4 oktober is namelijk weer de reünie op de Bernhardkazerne te Amersfoort. Tevens is dit een uitnodiging voor hen die wel de status van oorlogsvrijwilliger hebben, maar niet in bovengenoemde landen zijn opgeleid. Alle bekende adressen krijgen automatisch bericht. Wie niet bekend is, wordt aangemoedigd zich te melden bij L.J.C. van Alphen, Westdijk 3, 3244 BM Nieuwe Tonge, tel. 0187 - 65 14 47 of e-mail: [email protected]●

COMMANDOWISSELING KANDAHAR KANDAHAR - Kolonel Ron Hagemeijer leidt sinds zondag het vijfde detachement van de Air Task Force (ATF) in Kandahar. Hagemeijer loste kolonel Ben Ruijs (l) af, die het vierde detachement aanvoerde en nu met functioneel leeftijdsontslag gaat. Afgelopen periode leverde het detachement een belangrijke bijdrage aan de ISAF-missie in Afghanistan. F-16’s en Apaches gaven vele malen luchtsteun aan grondtroepen en de Chinooks transporteerden personeel en middelen. Mijlpaal tijdens de missie was het bereiken van 5000 vlieguren met de F-16 boven Afghanistan. Hagemeijer, basiscommandant van vliegbasis Gilze-Rijen, heeft volgende maand een primeurtje. Naast zijn functie als detachementcommandant van de ATF vervult hij per 1 augustus ook de rol van plaatsvervangend commandant van de vliegbasis Kandahar.●

Peters (KLu) op als stafadjudant van de Nederlandse Defensie Academie (NLDA) in Breda. Peters noemde de functie mede door de vele reorganisaties intensief en krachtenverslindend. “Mijn werk was nog lang niet af.” Vooruitblikkend zei hij te hopen op een effectievere persoonsvorming en studiepunten voor cadetten en adelborsten die er naast de studie iets extra’s bij doen. Maar ook op meer instructeurs en militaire opleidingstijd voor het halen van hogere opleidingsdoelen. De academieadjudant dient de commandant gevraagd en ongevraagd van advies over allerlei zaken. Daarnaast ‘bewaakt’ hij het domein van de onderofficier en begeleidt jonge officieren in spé.●

ANNINK BEZOEKT KMAR WADDENGEBIED LEEUWARDEN - Secretaris-generaal Ton Annink bezocht 28 juni de Brigade Waddengebied van de Koninklijke Marechaussee. Hij liet zich daar vooral uitgebreid informeren over de grensbewakingstaak van de brigade rond de waddenkust. De SG werd ontvangen op de locatie Leeuwarden, waar hij met het perso-

SCHOOLBATALJON CENTRAAL OPGEHEVEN ERMELO - Commandant Opleidingen en Trainingscommando Koninklijke Landmacht, brigadegeneraal Theo Vleugels, heeft vorige week het Schoolbataljon Centraal in Ermelo opgeheven. Door de inkrimping van de KL nam de opleidingsopdracht af van 2400 naar 1700 leerlingen. Een deel van de taken van ‘Centraal’ komt terecht bij de resterende eenheden van het Opleidingscentrum Initiële Opleidingen (OCIO). Momenteel bestaat het OCIO uit een staf in Ermelo, twee scholen voor de Algemene Militaire Opleidingen in Assen en Oirschot en de School Luchtmobiel te Schaarsbergen.●

MEER SAMENWERKING R & D DEN HAAG - Wetenschappelijk onderzoek en innovatie is van groot belang voor Nederland om ook in de toekomst te beschikken over een moderne, effectieve en slagvaardige krijgsmacht. Internationale samenwerking helpt daarbij. Met

NIEUWE COMMANDANT 400 GENEESKUNDIG BATALJON APELDOORN - Luitenant-kolonel Tony Bek heeft vorige week het commando over 400 Geneeskundig Bataljon overgedragen aan ranggenoot Dick Sinnige. “Wij hebben de afgelopen jaren veel energie gestoken om het operationele van ons bataljon tastbaar te maken”, zei Bek. Voor de nieuwe commandant is 400 Geneeskundig Bataljon niet vreemd. Eerder vervulde hij de functie van hoofd Sectie 3 (Operatiën) en zijn laatste functie was bij het Instituut Samenwerking Defensie en Relatieziekenhuizen, waarbij hij medisch specialisten aan het geneeskundige bataljon aandroeg. Overste Bek neemt met pijn in het hart afscheid van zijn geliefde bataljon. “Ik ben blij dat ik altijd met zo’n enthousiaste en gemotiveerde groep heb mogen werken en ik weet zeker dat zij ook onder het nieuwe bevel hun volledige inzet zullen tonen.’●

WISSELING REGIMENTSCOMMANDO OLDEBROEK - Luitenant-kolonel Jack Johan heeft onlangs het bevel over het Regiment Huzaren, Huzaren van Boreel overgedragen aan zijn ranggenoot Harold de Jong. Dit gebeurde op de legerplaats Bij Oldebroek in ’t Harde. Voor zijn jarenlange inzet kreeg Johan uit handen van de wapenoudste der Cavalerie, luitenantgeneraal Tony van Diepenbrugge, de CLAS-legpenning in zilver uitgereikt. Voorafgaand aan de ceremonie ontving korporaal Miranda Van Ettinger, van 42 Brigade Verkenningseenheid, de karwats. Deze onderscheiding gaat jaarlijks naar de meest verdienstelijke huzaar of korporaal. Tevens werden 55 militairen beëdigd op de regimentsstandaard van ‘Boreel’ en kregen het Stafstafverzorgingseskadron van 103 ISTAR-bataljon, 42 en 43 Brigade Verkenningseskadron en 103 en 104 Grondgebonden Verkenningseskadron uit handen van Johan een nieuw fanion uitgereikt. Tot slot werd de overste ‘afgevoerd’ met een Fennek verkennings- en bewakingsvoertuig. Foto: Dennis Boom●

de VS gebeurt dit onder de Declaration Of Principles, een bilaterale overeenkomst die in 2002 namens Nederland door toenmalig minister van Defensie Frank de Grave werd ondertekend. Eind juni bracht een delegatie van het Nederlands Instituut voor Lucht en Ruimtevaart onder leiding van Defensie Research & Development een bezoek aan Amerika. Dit ter versterking van de coöperatie op wetenschappelijk onderzoeksgebied ten behoeve van Defensie op luchtvaarttechnologie gebied. Het Air force Research laboratorium in Dayton (Ohio) en het Naval Air Systems Command in Patuxent River maakten deel uit van het programma. Afsluitend werden de resultaten besproken met de Nederlandse Ambassade in Washington (zie foto).●

DIENSTPLICHTBOEK NIJMEGEN - Liefhebbers voor het afgelopen week op pagina 11 van de Defensiekrant besproken boek ‘Herinneringen aan de dienstplicht bij de luchtmacht’ kunnen zich wenden tot [email protected]●

NIEUWE STAFADJUDANT NLDA BREDA - Adjudant Ed Steiger (KL) volgde afgelopen maand rangenoot Peter

neel sprak. Daarna vertrok hij met brigadecommandant majoor Joop Blanken en hoofd Operatiën kapitein Koert Koning naar Harlingen om over te stappen op het KMar-patrouillevaartuig RV166 voor een patrouille over een deel van de Waddenzee.●

EUROPESE TEVREDENHEIDSBETUIGING BRUSSEL - Kolonel Stan Wulffaert heeft onlangs een tevredenheidbetuiging gekregen wegens zijn uitzonderlijke bijdrage aan het plannen en voorbereiden van belangrijke civiele en militaire crisisbeheersingsoperaties in het kader van het Europese Vredes- en Veiligheidsbeleid. De directeur-generaal van de Militaire Staf van de Europese Unie, luitenant-generaal David Leaky, reikte het document uit. Wulffaert was nauw betrokken bij de EU missies in Atjeh, Gaza, EUFOR, Congo, Afghanistan en de mogelijke EU missie in Kosovo. Tevens was hij het eerste afdelingshoofd van de zogeheten civiel-militaire Cell, die sinds 2005 deel uitmaakt van de 190 man sterke EU Militaire Staf in Brussel. Hier werken nog zeven andere Nederlanders, onder wie de chef-staf, schout-bij-nacht Jan van der Burg. Sinds 2001 zijn onder de vlag van de EU vijftien civiele en drie militaire operaties met succes gelanceerd of beëindigd.●

MEDAILLE VOOR IRAKGANGERS NAPELS - Luitenant-kolonel Paul van Harten (KLu) en de sergeant 1 Frans Halleen kregen afgelopen vrijdag de herinneringsmedaille Vredesoperaties. Daarmee is de NTM-L uitzending in Bagdad van beide militairen afgesloten. De versierselen werden in Napels uitgereikt door Senior National Representative, kolonel Frans Feskens. Van Harten kreeg, zij het met enige vertraging, ook zijn medaille voor 25 jaar officier uitgereikt.●

COMMANDO-OVERDRACHT 1 CIMIC BATALJON APELDOORN - Luitenant-kolonel Bas Baars (l.) is sinds 27 juni de nieuwe commandant van 1 CIMIC bataljon. Op de Koning Willem III kazerne in Apeldoorn

KANSRIJK Meer Kansrijkinfo op intranet: Defensie Portaal / Startpagina Personeel en internet: www.kansrijk.info. Actuele vacatures Kansrijk Kijk voor een actueel overzicht en voorwaarden op de websites van Kansrijk. Dus jij weet risico’s goed in te schatten? De Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB) zoekt ook voor 2007

persoonsbeveiligers. Ken jij het evenwicht tussen veiligheid en privacy? Kijk voor de eisen op de websites van Kansrijk. Vrijblijvend oriënteren op een baan buiten Defensie? Doe dan eerst de loopbaanscan SBK Defensie!

Links: Adjudant Steiger in zijn eerste toespraak op de NLDA. Op de achtergrond, geheel rechts, Peter Peters.

MELDPUNT ONGEWENST GEDRAG Rutgers Nisso Groep

BEREIKBAAR OP WERKDAGEN VAN 08.00 UUR TOT 20.00 UUR (OOK VANUIT HET BUITENLAND BEREIKBAAR) 0800-3333673 (GRATIS) +31 (0)71-8807118 WWW.RNG.NL/MELDPUNT

INGEZONDEN DANKWOORD Moesten we enige tijd geleden afscheid nemen van sergeant der eerste klasse Robert Donkers, zaterdag 15 juni en dinsdag 18 juni hebben we helaas afscheid moeten nemen van respectievelijk Limburgse Jager der eerste klasse Timo Smeehuijzen van 42 Bataljon Limburgse Jagers en Sergeantmajoor Jos Leunissen van 13 Infanteriebataljon Luchtmobiel Stoottroepen Prins Bernhard. Vanuit Afghanistan heb ik mogen constateren dat de belangstelling en

daarmee de ondersteuning voor de families, vrienden en collega’s bij deze verliezen, erg groot is geweest. Middels deze annonce wil ik de vele Nederlanders die hieraan hebben bijgedragen hartelijk danken. Het is niet alleen een onontbeerlijke steun voor de nabestaanden, maar ook een morele steun voor degenen die hier op missie hun werk doen.● R.J. Querido, luitenant-kolonel commandant Regiment Limburgse Jagers

5 juli | Pagina 3

Herschikking, maar geen ontslagen

Vervolg van pagina 1

DEN HAAG - De herschikking van middelen bij Defensie leidt in geen geval tot gedwongen ontslagen. De toezegging heeft staatssecretaris Cees van der Knaap maandagmiddag gedaan bij de presentatie van de Hoofdlijnennotitie aan het personeel. Het gaat er vooral om personeel vrij te maken om de werk- en uitzenddruk te verminderen. Defensie gaat op belangrijke plekken versterkingen aanbrengen om operationele knelpunten op te lossen en op lange termijn een gezonde bedrijfsvoering veilig te stellen. Daarvoor moeten prioriteiten worden gesteld binnen de defensiebegroting. De slagkracht van Defensie blijft daarbij behouden.

“Wie in de afgelopen periode de krant las, kreeg de indruk als zou de krijgsmacht door mij in de uitverkoop worden gedaan. In de pers werd driftig gespeculeerd over tekorten en bezuinigingen. Ik ben blij dat ik nu de kans heb u persoonlijk te vertellen hoe het werkelijk zit”, zei minister Van Middelkoop tijdens de bijeenkomsten. Naast de versterkingen op operationeel gebied en voor het personeel zijn ook maatregelen nodig om de organisatie en haar activiteiten betaalbaar te houden. Daarom is gekozen twee tankeskadrons op te heffen, waarmee het aantal Leopard II tanks van 88 tot zestig inkrimpt. Ook worden twee vuurmondbatterijen geschrapt, waarmee twaalf pantserhouwitsers verdwijnen en er dus nog 24 overblijven. Verder staat een reductie van achttien F-16 jachtvliegtuigen op het programma, waardoor het aantal operationele gevechtsvliegtuigen afneemt van 90 naar 72. De vijf squadrons worden kleiner van omvang. Het Korps Mariniers levert een compagnie in en maakt op Curaçao plaats voor roulerende eenheden van de Koninklijke Landmacht. De Koninklijke Marechaussee ziet het formatiebestand met zeventig functies teruggebracht. De herschikking van middelen bij

Defensie leidt in geen geval tot gedwongen ontslagen. Bij de landmacht vindt een samenvoeging plaats van de 1 Logistieke Brigade en 101 Gevechtssteunbrigade. Ook komt er een herinrichting en een kwaliteitsslag bij de organisatie voor het toezicht op het financiële beheer en het materieelbeheer bij Defensie. De staven van de defensieonderdelen, inclusief de bestuursstaf, ontkomen evenmin aan een doorlichting en zo nodig aanpassing. Verder staan de vergroting van de doelmatigheid van de cateringorganisatie Paresto en de dienst Werkplekken van de DTO op de agenda, terwijl het streven is om tot samenvoeging van enkele dienstencentra op het terrein van de informatievoorziening te komen. Ook de Dienst Vastgoed Defensie wordt doorgelicht. LOYAAL

Staatssecretaris Van der Knaap roemde overal de enorme loyaliteit van de defensiemedewerkers. “De krijgsmacht was als een winkel die een grondige verbouwing ondergaat, met ook nog verruimde openingstijden. Ondermeer hadden we de operatie ‘Nieuw Evenwicht’ en uitdagende uitzendingen. Zelfs in die periode van relatieve onzekerheid heeft

Het gaat er vooral om personeel vrij te maken om de werk- en uitzenddruk te verminderen. Foto’s: Gerben van Es

Jong Defensie wisselt van bestuur

AANPAK BUREAUCRATIE OP INTRANET DEN HAAG - Het project ‘Aanpak van de bureaucratie’ is sinds kort op het Intranetportaal te vinden. Het betreft een bundeling van initiatieven die tot een gestroomlijnde Defensieorganisatie moeten leiden. Op de korte termijn dient een aantal kleine bureaucratische ergernissen te worden aangepakt. Te denken valt aan de administratieve afhandeling van nieuwe medewerkers en de tijd die het kan kosten om te komen aan een smartcard, een MULAN-account, visitekaartjes of een loopbriefje.

iedereen zich tot het uiterste ingezet.” CDS generaal Dick Berlijn onderstreepte dat de maatregelen zijn voortgekomen uit de veranderende wereld, die om een andere krijgsmacht vraagt. “Anders ontstaat er een tekort aan ondersteunende capaciteiten, een gebrek aan voortzettingsvermogen van schaarse eenheden en er is noodzaak tot verdere verbetering van zelfbescherming.”●

Maar ook lange termijn projecten moeten leiden tot een stroomlijning van de organisatie. De recent afgeronde bestuurlijke evaluatie is daar een goed voorbeeld van. Deze korte en lange termijn initiatieven zijn terug te vinden op het hoofdportaal op de site ‘Aanpak van de bureaucratie’ (onder bedrijfsvoering/ projecten). Naast de recentste ontwikkelingen, komen ook de projecten, documenten, links en informatie over het projectteam aan bod. Binnen Defensie is de afgelopen maanden al een

slag gemaakt bij het aanpakken van de bureaucratie. Met als een van de tastbare voorbeelden het bundelen van de formulieren in een digitale ‘kast’ op het defensienetwerk. Toch valt er nog veel te doen. Voortaan zal deze slag naar ontbureaucratising geen onzichtbaar proces meer zijn. Ga naar de website aanpak van de bureaucratie voor meer informatie: http://intranet.mindef.nl/bs/bedrijfsvoering/projecten/Aanpak_bureaucratie/Introductie_ontbureaucratisering.aspx.●

DEN HAAG - Binnen het bestuur van het jongerennetwerk Jong Defensie heeft op donderdag 28 juni een wisseling van de wacht plaatsgevonden. Tijdens de maandelijkse borrel overhandigde aftredend voorzitter Marco Vieveen in bijzijn van de plaatsvervangend secretaris-generaal, Paul de la Chambre, de voorzittershamer aan de nieuwe voorzitter Arthur Korevaar. Er was sprake van een volledige bestuurswissel. Het voltallige oud-bestuur trad namelijk na ruim twee jaar af. Het nieuwe bestaat uit Korevaar (voorzitter/ werkzaam bij CDC/BGIV), August van Mosel (secretaris/ werkzaam bij KMar), Jorn Houtsma (penningmeester / werkzaam bij DMO) en Marlous Keizer (PR en communicatie / werkzaam bij CDC/DVD). Op dit moment wordt nog naar een vijfde bestuurslid gezocht. In een grote organisatie als Defensie vinden vooral nieuwe medewerkers moeilijk de weg. Daarom is in 1999 het jongerennetwerk Jong Defensie opgericht. Op dit moment heeft dat ongeveer vijfhonderd leden. Doel ervan is het uitbreiden van de kennis van de organisatie, het vergroten van de betrokkenheid en het bevorderen van de onderlinge communicatie van medewerkers van het ministerie (zowel militair als burger). Om dat te realiseren, organiseert Jong Defensie diverse werkbezoeken, debatten, lezingen en sportieve activiteiten. Ook is er een inhoudelijke tak, namelijk de JD DenkTenk, die zich specifiek richt op vragen van de departementsleiding. Daarnaast worden contacten onderhouden met jongerenverenigingen van andere departementen. Lid worden of op zoek naar meer informatie? Neem een kijkje op intern.mindef.nl/Portaal/Service/Verenigingen/J ong_Defensie/index.aspx of stuur een mail naar mailto:[email protected]●

5 juli | Pagina 4 Tijdens het vliegen in hete omstandigheden kampen de helikopters met een verlies aan motorvermogen.

ZARAGOZA - Als het aan kolonel Dré Kraak ligt, slaat de luchtmacht zijn tenten volgend jaar bij wijze van experiment op in de woestijn van Marokko. Deze zandoven is bij uitstek geschikt om helikoptervliegers en ander personeel nog beter voor te bereiden op extreme klimatologische en terreinomstandigheden, meent de commandant van de vliegbasis Soesterberg. Voor dit doel wordt nu nog een oefenterrein bij Zaragoza in Spanje gebruikt. Daar draaien deze weken drie Chinook en vier Cougar helikopters veel uren in een Afghanistan-scenario. Ook het in december uit Uruzgan teruggekeerde 12 Infanteriebataljon Luchtmobiel is van de partij. “Je móet een brown out meegemaakt hebben.”

SPAANSE EXERCITIE LAAT HELIKOPTERVLIEGERS STOF HAPPEN

‘Je móet een ‘brown out’ Twee Cougar en evenzoveel Chinook helikopters scheren klapwiekend over het onherbergzame San Gregorio. Rotsen, stof, zand en stekelige bosjes regeren er met ijzeren hand. De thermometer wijst bijna dertig graden aan. Als roofvogels die zich op hun prooi storten, landen de toestellen in een cappuccinokleurige wolk van stof tussen de zeewiergroene bosschages. Terwijl een stofwolk, in jargon brown out, om zich heen grijpt, springen militairen van

12 Infanteriebataljon uit de buik van de Cinooks; nemen strategische posities in en bestormen een leemkleurig huisje. Daarin woont volgens ‘Afghanen’ uit de omgeving een wapenhandelaar. Vanuit de heuvels houden twee gecamoufleerde scherpschutters het bouwvallige onderkomen in de gaten. In de overrompelende actie krijgt de man niet eens de tijd om überhaupt aan verzet te denken. Even snel als de ‘vliegende bussen’ geland zijn, gaan

ze er weer vandoor. Lichte paniek ontstaat wanneer een door een oefenexplosief veroorzaakt brandje in het gortdroge terrein dreigt uit te dijen tot een volwassen fik. Het vuur wordt met vereende krachten geblust. HOGE SCHOOL

Op een heuvel slaat de commandant van 12 Infanteriebataljon Luchtmobiel, luitenant-kolonel Piet van der Sar, de ‘schermutselingen’ met toegeknepen

ogen gade. “Hier doen we het voor. De brown out valt goed te vergelijken met die in Uruzgan. We lopen in al dat stof en zand wel risico’s. Een helikopter mag natuurlijk niet boven op onze mensen landen. Daarom weegt onze samenwerking met de luchtmacht zo zwaar.” Spaanse generaals volgen het schouwspel met nieuwsgierige blikken. Het Iberische leger gaat in oktober voor de eerste keer naar Afghanistan. Dan heeft

Een piloot zonder ervaring in een ‘brown out’, kan niet op uitzending.

Voor Hot Blaze vlogen, naast de helikopters, honderd man luchtmachtpersoneel en vijfhonderd landmachtmilitairen in. De mini-exodus had vooral voor de KL veel voeten in de aarde. Neem de reis van het ‘rollend’ materieel vanuit de havenstad Santander naar Zaragoza: door de hernieuwde dreiging van aanslagen door de Baskische afscheidsdingsbeweging ETA, moest daar bewaking door de Guardia Civil aan te pas komen. Luitenant-kolonel Jan Swillens, die op 12 juli overste Piet van der Sar opvolgt, beschouwde het als een goede les.”Dit hoort bij expeditionair optreden.” Ook de oefening zelf verliep soms met horten en

stoten. Het Herstelpeloton van 12 Infanteriebataljon weet er alles van. Veel voertuigen verloren de strijd met het zware terrein en kwamen stil te staan. Vooral banden, schokbrekers, koelsystemen en luchtfilters gingen eraan. Om zo ‘mobiel’ mogelijk te blijven, werden terreinmotorfietsen in de strijd geworpen. Ook de hitte vormde een obstakel. “Als het even kan, pak je een siësta.” Volgens commandant eerste luitenant Van Midden van het herstelpeloton, vergde Hot Blaze veel van de inventiviteit van de ‘herstellers. Om een lange levertijd vanuit Nederland te voorkomen, kocht hij be-

paalde onderdelen lokaal aan. Waren die niet leverbaar, dan zag hij zich toch genoodzaakt om in Nederland aan de bel te trekken. Met als gevolg dat kapotte voertuigen af en toe langer dan nodig werkloos bleven. De Keukengroep kampte eveneens met lange aanvoerlijnen en dus een tijdprobleem. De koks wachtten soms vier dagen op een bestelling. Toch bleef het aantal klachten over de kwaliteit van de maaltijden tot vrijwel nul beperkt. Alleen al om deze reden mag Hot Blaze als een succes de boeken in, grapte sergeant Van Drie.” Voor een soldaat is een oefening geslaagd, als de kwaliteit van het eten aan de eisen voldoet.”●

Nederland er al meer dan een jaar opzitten. “De Spanjaarden bevinden zich op een niveau waarop wij vijf jaar geleden zaten. Ze watertanden bij het zien van ons materieel. Zij blij, wij blij”, grinnikt Kraak. Volgens Van der Sar kleven er aan Hot Blaze meer voordelen. Zo krijgt het personeel van 12 Infanteriebataljon de mogelijkheid om de vaardigheden in air assault-acties aan te scherpen. Die schoten er in Afghanistan enigszins bij in, doordat het bataljon daar een tweede taak vervulde: ‘gemotoriseerd’ optreden met pantservoertuigen. “We doen hier aan ‘hoge school’ air assault-werk. Dat gebeurt in Nederland ook, maar daar maken we minder vliegbewegingen doordat de helikopters van de luchtmacht vaak op uitzending zijn.” Inderdaad, de infanteristen moeten zich in Zaragoza in een militair paradijs wanen. Op San Gregorio gelden in tegenstelling tot Nederland minder vredesbeperkingen. Alles kan uit de kast worden gehaald om de kunsten van de combat ready crews naar een nog hoger plan te tillen. Ook ‘s nachts. Het opdoen van ervaring met het landen en opstijgen in een stofwolk staat niet zonder reden met stip genoteerd. Schuddend op circa honderd voet boven de grond, met een snelheid van dertig knopen, raakt de heli gevangen in een tornadoachtige storm van zand, stof en gruis. Niemand ziet een hand voor ogen. Alles en iedereen wordt gezandstraald. Of de vliegers de omstandigheden de

5 juli | Pagina 5

Een Chinook helikopter boven Zaragoza. De vliegoperaties gingen ook ’s nachts door.

meegemaakt hebben’ baas kunnen, hangt af van het Crew Management System. Daarin bieden de loadmasters de cockpit de nodige houvast door vitale informatie over onder meer hoogte en snelheid door te geven. Kapitein Dennis van Maas, die binnenkort in Uruzgan aan de slag gaat: “Landen lukt meestal wel, maar je moet daarna ook uit de stofdiscloud zien te raken.” Volgens kapitein-vlieger Alphons Jacobs legt het ‘bruine monster’ extra druk op de schouders van de bemanning. Een ongeluk zit meer dan anders in een klein hoekje. “Of je in Afghanistan in een brown out aan mogelijke beschietingen door de Taliban denkt? Enigszins, al concentreer je je eerder op de procedures. Een helikopter beschikt echter over beschermingsmiddelen en de bemanning over een goede opleiding en ervaring. Dat verkleint de kansen op verliezen.” Een ander probleem tijdens het vliegen in hete omstandigheden, vormt het verlies aan motorvermogen, vertelt kapitein Ton Linssen. “Het is al met al best een linke situatie.” Merkt Kraak op: “Een piloot móet dit meegemaakt hebben.”

Boven: Een Cougar scheert over het puisterige San Gregorio. In tegenstelling tot Nederland gelden daar nauwelijks vredesbeperkingen.

Rechts: Blik op San Gregorio door een ‘Night Vision Goggle’.

TEKST: JACK OOSTHOEK FOTO’S: ARNOUD SCHOOR

SPANNENDE FILM

Om de veiligheid bij het vliegen in een brown out verder te verbeteren, beproefden de vliegers in Zaragoza het Anvis Hudsysteem. Dit precisieapparaat, ontwikkeld aan de hand van de militaire ervaringen in Irak, voorziet de piloten via een monocle van vitale informatie

Onder: Terwijl het stof van de ‘ brown out’ hen om de oren slaat, springen militairen van 12 Infanteriebataljon uit een Chinook.

over onder meer positie en ‘drift’ van de kist. De Anvis Hud omvat twee delen: één voor op de helderheidversterker (night vision goggle); het andere voor op de helm. Dankzij dit snufje krijgen de piloten meer tijd voor waarnemingen met het blote oog. “En dat komt de veiligheid ten goede”, aldus Kraak. Lacht Jacobs: “Mijn verwachtingen over vliegen bij de luchtmacht komen helemaal uit. Het is net een spannende film.” Het laatste mag aantrekkelijk klinken, feit blijft dat de luchtmacht met een tekort aan vliegers kampt, zegt Kraak. Linssen wijt dat aan de uitzenddruk. In de ogen van Kraak ligt die echter op een aanvaarbaar niveau. Na vier maanden uitzending met de Chinook of Cougar, bivakkeert een vlieger zestien maanden thuis. Vervolgens gaat hij opnieuw voor vier maanden op pad. Meer moet het echter niet worden, anders begint het thuisfront te sputteren. En dat weer kan tot een verdere leegloop leiden, verwacht Linssen. Defensie denkt het probleem volgens hem op te lossen door het aantal opleidingsplaatsen voor vliegers op te trekken van 45 naar 60. Voor de helikopter én de F-16 wel te verstaan. De bedoeling is dan om jaarlijks vier klassen van elk vijftien man op te leiden. Overigens kost een training tussen 1,8 en 2 miljoen euro per persoon. De basisopleiding voor helipiloot neemt ongeveer 250 uur in beslag. Het programma speelt zich af in voornamelijk Nederland en de Verenigde Staten. Wie de eindstreep haalt, mag zich nog niet combat ready noemen. Eerst zul je door de aanvullende training van 180 uur in Noorwegen, Italië, Spanje en Nederland moeten. De nadruk ligt daarbij op manoeuvreren in koude, hitte, stof, bergachtige omstandigheden en in tactische scenario’s. Pas daarna is de piloot klaar voor het grote werk. Kraak. “We verlangen tegenwoordig van ons personeel nóg meer vaardigheden, dan in het tijdperk van de Bölkow en Alouette helikopter.”●

5 juli | Pagina 6

STAP UIT DE SCHADUW VAN HET VERLEDEN

‘VETERAAN BEN JE VOOR HET LEVEN’ Vervolg van pagina 1

DEN HAAG - Terwijl veteranen, familieleden, vrienden en geïnteresseerden zich naar het Malieveld begeven, neemt een aantal van hen plaats in de Ridderzaal. Daar houden niet alleen premier Jan Peter Balkenende en generaal-majoor b.d. Patrick Cammaert een indrukwekkende rede. Dat doen ook twee schoolkinderen van wie er een oproept een veteraan eens te vragen ‘heeft u wel eens iemand gered’ in plaats van ‘heeft u wel eens iemand vermoord’, en de jonge Bosnië-veteraan, soldaat b.d. André Dekker. Hij maant zijn toehoorders om zich aan te sluiten bij de aansporing die prins Willem Alexander vorig jaar deed om als veteraan uit de schaduw van het verleden te stappen. “Onze missie komt ongewild terug. Het is goed daarover te praten. Begrijpen zal bijna niemand het, maar begrip tonen wel en het verschil tussen begrijpen en begrip is maar klein.”

Boven: Prins Willem Alexander reikt medailles uit op het Malieveld.

Rechts: Generaal Dick Berlijn speldt eerste luitenant Van Dongen (KLu) het Draaginsigne Gewonden op, evenals de korporaals Ramakers van Praag en Van den Wildenberg van het Korps Mariniers. Allen raakten in Afghanistan gewond.

Grote foto: Een zeer natte en kille Veteranendag 2007.

TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS EN EVERT BROUWER FOTO’S: HERMAN ZONDERLAND

Vervolgens blikt Dekker terug op een moment vorig jaar toen hij voor een klas stond. “Vooraf kwam een jongen naar mij toe wiens vader uit Srebrenica was gevlucht. Ik vertelde mijn verhaal op een eenvoudige manier en probeerde op verschillende momenten aan te geven wat Dutchbatt III in 1995 voor de bevolking wél heeft gedaan. Maar ook wat wij voor de bevolking in de enclave niét konden doen, waar wij machteloos stonden. Na de les zei hij dat hij begreep dat wij in Srebrenica niet méér konden doen dan wij gedaan hadden. Laat Nederland zich verbinden met haar veteranen en open staan voor hun verhalen. Veel collega’s zijn getekend door tragiek, daardoor verbonden met Srebrenica, maar vooral ook met elkaar.’’ PRACHTIG INITIATIEF

Balkenende belooft dat Nederland zal blijven meebouwen aan een veilige, stabiele wereld waarin mensenrechten een belangrijke rol vervullen. “Een wereld waar tirannie, geweld en terreur het afleggen tegen democratie, rechtvaardigheid en solidariteit. Ik ben er dankbaar voor dat er mensen zijn die deze waarden, ook ver van huis, lijfelijk verdedigen. Dat er

gevaren en risico’s aan verbonden zijn, weet een militair als geen an der. De recente ontwikkelingen bi de missie in Afghanistan maken dat pijnlijk duidelijk. In korte tijd verloren drie Nederlandse militairen het leven. Zij gaven dat voor de vrijheid van anderen. We gedenken hen met het grootste respect en leven mee met hun nabestaanden”, aldus de minister-president terwijl hij kijkt naar die ene stoel in de Ridderzaal, leeg met al leen een boeket bloemen op de zitting voor de in Afghanistan om gekomen militairen. Na te hebben opgemerkt dat we in Nederland jarenlang te stil zijn geweest waar het veteranen betreft, vervolgt Balkenende dat er nu een dag is publiekelijk uiting te geven aan ons respect voor alles wat ze hebben gedaan. “Een dag waarop we kunnen zeggen dat we trots op u zijn. Om die reden draag ik vandaag vol overtuiging deze witte anjer.” Balkenende noemt het een prachtig initiatief, zegt van harte te hopen dat vele Nederlanders de bloem zullen dragen als eerbetoon. “Want veteranen hebben dingen meegemaakt die hun kijk op de wereld hebben veranderd, hen hebben veranderd. Zij zijn geconfronteerd met geweld, armoede, chaos, pijn, verdriet, gebeurtenissen zo schokkend dat ze in het geheugen staan gegrift. Veteraan ben je voor het leven.”

5 juli | Pagina 7

Generaal-majoor b.d. Patrick Cammaert: “Bij een aantal missies werd en wordt hard gevochten om de vrede te herstellen en te bewaren. Kongo, Afganistan en Irak zijn daar recente voorbeelden van.” Ook Cammaert droeg een anjer in het knoopgat van zijn colbert. Van deze symbolische bloem werden er bijna twaalfduizend uitgedeeld.

VERBONDENHEID

Tot het veteranenlegioen behoort sinds 1 april ook generaal-majoor b.d Patrick Cammaert. “Toen ik bij mijn eerste missie als commandant van een mariniersbataljon in Cambodja begin jaren negentig geconfronteerd werd met eigen verliezen, kreeg ik van verschillende oude veteranen, mannen van het eerste uur, brieven met raad en woorden van steun”, zegt hij. “Zij waren in gedachten bij mij en mijn bataljon. Dat betekent dat er iets was tussen ons. Een verbondenheid, daar zij wisten of aanvoelden in wat voor omstandigheden mijn mensen zaten en wat het voor mij als commandant betekende. Ik had altijd en nog steeds groot respect voor al die mannen en vrouwen uit de oorlogsjaren 40-45 en in de Oost in 46, in Korea, in Nieuw Guinea en Libanon. Ik heb veel geleerd van hun verhalen, verteld, opnieuw verteld of geschreven. Hun uitzendingen in den vreemde, hun operaties werden gekenmerkt naast oorlog en oorlogsomstandigheden, door zeer langdurig van het thuisfront gescheiden te zijn, beperkte communicatiemogelijkheden met het thuisfront, geen airconditioning, geen keuze aan de ‘bak’ tussen diverse groentes en vleessoorten. Zij werden bij terugkomst niet omringd met de zorg, de erkenning en de waardering die zij wel verdienden. Gelukkig is dat nu veranderd.” DIEPE WANHOOP

Cammaert haalt het feit aan dat Nederland sinds begin jaren negentig weer actief deelneemt aan vredesoperaties. Dat duizenden mannen en vrouwen hun leven ver weg van huis en haard in de waagschaal stellen om vrede en veiligheid te brengen voor mensen die slachtoffer zijn van oorlog

en geweld. “Bij een aantal missies werd en wordt hard gevochten om de vrede te herstellen en te bewaren. Kongo, Afganistan en Irak zijn daar recente voorbeelden van. Tussen de betrokken militairen onderling schept dat een enorme band. De ene missie is spannender, dreigender, gevaarlijker dan de andere. Bijna allemaal worden ze gekenmerkt door oorlogsomstandigheden, de dreiging dat een mijn kan afgaan of een bermbom kan ontploffen. Er hoeft niet eens direct op je gevuurd te worden om spanning en stress te creëren. Jonge Nederlandse militairen zijn en worden geconfronteerd met dood en verwonding van collega’s, met ernstig lijden van de lokale bevolking in hun operatiegebied. Ik dacht bij mijn laatste baan als commandant van de VN Divisie in Oost Kongo, dat ik door al mijn andere missies door de wol geverfd was op het gebied van het zien van geweld en de resultaten daarvan. De aanblik echter van de stoffelijke resten van vrouwen en kinderen opgesloten door rebellen in hun hutten en levend verbrand, de holle ogen van kinderen die staren naar de dode lichamen van hun vermoorde ouders, de diepe wanhoop van verkrachte vrouwen, de omgekomen VN collega’s in hun neergestorte helikopter, zijn dingen die me diep hebben geraakt.” VERWEND

Cammaert zegt het voeren van het bevel over zo velen altijd te hebben beschouwd als een voorrecht, maar weten dat aan beide kanten mensen omkomen, is iets dat je niet kunt delen. “Het is zo moeilijk uit te leggen aan hen die nooit in dat soort omstandigheden hebben verkeerd. Zij die het in de meeste gevallen wel begrijpen, zijn mijn collega-veteranen, In de Ridderzaal. Onder de genodigden luitenant-generaal b.d. Ted Meines (re). Naast hem eens van de weinige nog in leven zijnde Ridders Militaire Willemsorde, luitetant-kolonel b.d. Tivadar Emile Spier (1916).

jongere en oude. Met hen deel je je emoties, je ervaringen, je eenzaamheid.” Volgens hem verdient de nieuwe lichting veteranen hetzelfde respect als het ‘oude leergoed’. Dit ondanks dat de tijd anders is en men zich nu misschien niet zozeer uitgezonden voelt voor volk en vaderland, maar voor het herstel van vrede en stabiliteit. “Het element van onbegrip en het verhaal niet kwijt kunnen, behalve onder elkaar, de dreiging, de angst, de aanblik van onbeschrijfelijk leed en het verdriet is hetzelfde. Dat bindt jong en oud.” Cammaert zei reuze blij en dankbaar te zijn met deze veteranendag. “Het Nederlandse volk, de Nederlandse jeugd, mag best nog beter weten dan nu, wat deze toenmalige militairen nog steeds meemaken. Voor hen die deelnamen aan deze operaties is het leerzaam te ervaren dat vrede geen vanzelfsprekendheid is en dat wij hier in Nederland in een bevoorrechte positie en onder verwende omstandigheden leven. Al deze veteranen zijn nu weer burger. Velen worstelen echter nog, psychisch of lichamelijk, met de gevolgen van hetgeen zij meemaakten. Velen missen nog elke dag de hechte kameraadschap die zo kenmerkend was toen ze in die moeilijke omstandigheden zo op elkaar aangewezen waren.”

Tante Lien met Simon Toenbreker die in 1946 als oorlogsvrijwilliger werd ingezet. “In april zong ik voor tante Lien het lied ‘als de nacht weer valt over de kampong. Dat ik haar hier terug zie is fantastisch. Verder heb ik geen bekende gezien en was het koud, maar toch de moeite waard. Volgend jaar ben ik weer.”

VEILIGER NEDERLAND

‘Praat eens met een veteraan’. Minister van Defensie, Eimert van Middelkoop, betitelt het in de stromende regen op een blubberig Malieveld als een uitstekend thema omdat veteranen mensen zijn met een belangwekkend verhaal. “Een verhaal dat verteld wil worden. Natuurlijk, dat gaat de één gemakkelijker af dan de ander. Waar op het aankomt, is dat wij bereid zijn te luisteren. Aandachtig en met respect. Want het zijn persoonlijke verhalen. En door al die verhalen heen klinkt bovendien de stem van het recht, het verlangen naar veiligheid en vrede. Daarvoor hebben veteranen gestreden, namens ons.” Onder toeziend oog van een in groten getale toegestroomd publiek reiken onder andere hij, maar ook prins Willem Alexander aan tweehonderd militairen de Herinneringsmedaille Vredesmissies en Draaginsignes Gewonden uit. Op hetzelfde moment gebeurt dat bij uit Afhanistan teruggekeerde militairen van Task Force Uruzgan, aangetreden in Eindhoven. Van Middelkoop tot de aangetreden militairen op het Malieveld: “U vertegenwoordigt een groot aantal verschillende eenheden, maar uw missie was dezelfde. Zorgen voor een veiliger Nederland in een veiliger wereld. Bijdra-

De herinneringsmedailles voor personeel dat diende in ISAF, Eufor en Monuc. De gesp ‘ISAF’ is voor de leden van het Operational Monitoring Liaison Team, het Provincial Reconstruction Team, het Regional Command South en de Air Task Force voor hun inzet in Afghanistan. Personeel dat deel uitmaakte van de Integrated Police Unit in Bosnië-Herzegowina krijgt de gesp ‘EUFOR’. Ten slotte is er de gesp ‘VN-operaties’ voor personeel dat diende in de Democratische Republiek Kongo ten behoeve van MONUC.

gen aan een menswaardig bestaan voor wie dat niet vanzelfsprekend is. Alleen al in 2006 zijn ruim tienduizend Nederlandse militairen uitgezonden geweest voor operaties in het buitenland. Het grootste deel van hen, ruim achtduizend, in Afghanistan. Andere belangrijke inzetgebieden waren Bosnië, Irak, Congo, Soedan en Libanon.” STAANDE OVATIE

Ondanks het slechte weer vormen dikke rijen mensen inmiddels een haag vanaf het Malieveld, langs het Korte en Lange Voorhout tot aan de Kneuterdijk, waar brigadegeneraal Van Oranje klaar staat om het defilé af te nemen. Daaraan nemen ook zo’n duizend actief dienende militairen en zeventien muziekkorpsen deel. Ruim tachtig detachementen passeren de kroonprins. Het enthousiaste publiek geeft niet alleen de

Bewegwijzering op het Malieveld

oude, maar ook de jonge veteranen een warm onthaal op deze kille, regenachtige dag. Als de zo lang verguisde Dutchbatters langskomen, gevormd door 13 Infanteriebataljon Luchtmobiel Stoottroepen Prins Bernhard, krijgen de

militairen die destijds betrokken waren bij de val van Screbrenica spontaan een staande ovatie. Ook in de lucht laat de krijgsmacht zich niet onbetuigd. Historische kisten, oude helikopters en toestellen die vandaag de dag overal ter wereld worden ingezet, zoals de F-16, de Apache, de KDC-10 en de C-130 Hercules. Oké, qua weer is het misschien wel de beroerdste dag van de week, maar de grote belangstelling maakt veel goed. “Prachtige dag”, zegt Willem Petersen, die in de jaren ‘45-48’ naar Nederlands-Indië was uitgezonden. “Fantastisch dat zo’n eerbetoon als dit er nu is.” De volgende veteranendag valt op zaterdag 28 juni 2008. Die belooft wat als het weer ook nog meezit.●

Mariniers in woestijntenue.

5 juli | Pagina 8

VAN MIDDELKOOP:

DIENSTEN DOELMATIGER

DEN HAAG - De werknemers bij Defensie gaan meer betalen voor luxe en ongezonde producten in de kantines van Paresto. Dit levert jaarlijks een besparing op van 20 miljoen euro. Paresto moet ook een doelmatigheidswinst gaan boeken van 4,8 miljoen euro per jaar. Enkele locaties zullen sluiten en het CDC kijkt kritisch naar het personeelsbestand. Daarin wordt meegenomen hoe een meerwaarde uit samenwerking met marktpartijen valt te halen. De bedrijfsgroepen Informatievoorziening en ICT gaan samen. Deze levert uiteindelijk een jaarlijkse (efficiency) winst op van vijf miljoen euro. De Defensie Telematica Organisatie (DTO) en de Hoofddirectie Informatievoorziening en Organisatie krijgen de opdracht om een doelmatigheidswinst te boeken van 11 miljoen euro per jaar op de werkplekdiensten. Dit kan door kritisch te kijken naar het aantal arbeidsplaatsen en de samenstelling van de werkplekpakketten. De resultaten hiervan worden gebruikt om nog doelmatiger te werken. Ook DTO dient een maximale meerwaarde uit samenwerking met marktpartijen halen. De tarieven van de Dienst Vastgoed Defensie moeten omlaag door slimmer om te gaan met bestaande capaciteit. Dit moet uiteindelijk 12 miljoen euro per jaar opleveren. De Audio-Visuele Dienst Defensie heeft 740.000 euro minder te besteden. In overleg met de klant gaat de AVVD op zoek naar de voordeligste uitvoering van een gevraagde dienst.

De doelmatigheid in de militaire gezondheidszorg moet omhoog. Dit levert jaarlijks 3 miljoen euro op. De DMO/beproevingsorganisatie krijgt een reductie van 4 mil-

joen euro per jaar te verwerken. Het aantal arbeidsplaatsen moet worden teruggebracht door bijvoorbeeld meer gebruik te maken van gegevens van andere gebruikers en fabrikanten.●

SOESTERBERG/ AMERSFOORT/ VOLKEL/DOORN Minister van Middelkoop deelde aan het begin van zijn toespraak een pluim uit aan het personeel: “Wij behoren tot een van de beste krijgsmachten van de NAVO. U verdient grote waardering voor uw daadkrachtige optreden, juist in een periode van transformatie, die voor velen onzekerheid betekende over de eigen toekomst”. Vervolgens gaf Van Middelkoop te kennen dat zijn boodschap zowel zoet als zuur bevat. “Vandaag presenteren we nieuwe plannen. Plannen die door u, net als door mij, als pijnlijk ervaren worden. Maar ook plannen waarmee we blij kunnen zijn.” De minister doelde daarmee op het voornemen om naast het afstoten van materiaal juist ook flink te blijven investeren. “We zorgen voor versterkingen op operationeel gebied. Op het gebied van inlichtingen en veiligheid bijvoorbeeld. Op het gebied van personeel. Maar al die investeringen moeten ook wor-

den betaald.” Daarom moet de bedrijfsvoering waar mogelijk efficiënter. Sommige investeringsprojecten worden vertraagd of komen te vervallen. “Ik begrijp heel goed dat velen van u, misschien wel iedereen hier, graag meer geld voor onze krijgsmacht had gewild. Ik zal u zeggen: ik zelf ook. De situatie is echter anders, maar zeker niet uitzichtloos.” De minister eindigde met de belofte zich hard te maken voor “een volledig inzetbare krijgsmacht met professionele mensen en middelen, voor een krijgsmacht met een gezonde bedrijfsvoering en een krijgsmacht die in staat is de veiligheid van ons land en de leefomstandigheden van mensen elders in de wereld te verbeteren.”●

VOLKEL/AMERSFOOR DOORN - Nog dagelijks voele we de effecten van de laatste reo ganisatie en toch moeten we s men de krijgsmacht opnieu aanpassen om structurele probl men op te lossen. Extra geld kom er maar ten dele bij. “Natuurli had ik veel liever verteld dat w ons in rustig vaarwater bevinde en dat we de ingezette koers zo der aanpassingen kunnen voor zetten. Helaas, de realiteit is a ders. De omgeving waarin w opereren, verandert snel. N maar ook in de toekomst

STAATSSECRETARIS VAN DER KNAAP:

’INZETBAARHEID OMHOOG, WERKD VOLKEL - Bij het vaststellen van de hoofdlijnennotitie heeft het personeelsbeleid nadrukkelijk de aandacht gekregen. Twee belangrijke doelstellingen van de hoofdlijnennotitie zijn dat de inzetbaarheid van het personeel groter wordt, en dat de werkdruk vermindert. Die woorden sprak staatssecretaris Cees van der Knaap bij zijn bezoek aan onder meer de vliegbasis Volkel. Hij kon zich voorstellen dat de maatregelen vragen opwerpen. “Het verkleinen van de vijf squadrons met F-16’s betreft alleen de toestellen, niet de mensen. Het betekent bijvoorbeeld dat het onderhoudspersoneel straks met meer handen aan één vliegtuig sleutelt doordat de lasten over een grotere groep verdeeld worden. De vrijkomende personele capaciteit kan daarnaast gebruikt worden om andere organisatieonderdelen met een

hoge werk- of uitzenddruk te versterken. Bovendien zullen de maatregelen uit de hoofdlijnennotitie niet tot gedwongen ontslagen leiden.” Een grote zorg van Van der Knaap is het goed gevuld houden van alle eenheden bij de krijgsmacht. “Nu al zien we dat de uitstroom van personeel groter is dan de instroom van nieuw personeel”. Hij ziet de werving van nieuw, en het behoud van zittend personeel als zijn belangrijkste speerpunten. Samen met het ministerie van Onderwijs en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegen-

heid worden programma’s ontwikkeld om jongeren te interesseren voor de krijgsmacht. Daarnaast is het volgens van der Knaap “belangrijk dat we de totale arbeidsmarkt betrekken”, dus zullen extra inspanningen worden geleverd om meer vrouwen en allochtonen te interesseren voor een baan bij Defensie. Volgens Van der Knaap zijn een prettige werkomgeving, voldoende toekomstperspectief en goede arbeidsvoorwaarden belangrijke voorwaarden voor het behoud van personeel. “Twee weken geleden”, meldde Van der Knaap, “hebben we een onderhandelingsresultaat bereikt, waarin ook de extra waardering voor het personeel terugkomt: 7,65% salarisverhoging over de komende twee jaar, faciliteiten om werk en zorg te combineren en een nieuw systeem voor bindingspremies bij categorieën

schaars personeel. Dat moet de aantrekkingskracht van Defensie als werkgever wel vergroten.” Van der Knaap waarschuwde voor een te somber beeld op basis van de hoofdlijnennotitie. “Vergeet niet dat één vijfde deel van onze begroting naar investeringen gaat. Dat gaat gewoon door. De komende jaren stroomt het beste en meest moderne materieel in. Denk aan de Boxer, de CV-90, de Fennek, een vervanger voor de F-16, nieuwe Chinookhelikopters, twee extra C-130’s, een derde DC-10, maar ook de OPV’s en de NH-90. Ook dat is zorg voor personeel.”● Eerder verkocht Nederland onder meer achttien F-16's aan Chili. De laatste zes zijn vorige maand geleverd. Hier vliegen er twee boven het Andesgebergte op weg naar de nieuwe thuisbasis in Antofagasta. Foto: Monique van Rijen-Bos

w

t k

5 juli | Pagina 9

DEFENSIE BETAALBAAR HOUDEN Links: De inzet van materieel wordt duurder, ondermeer door de veeleisende omstandigheden in verafgelegen missiegebieden als Afghanistan. Foto: Gerben van Es-AVDD

Rechts: 14 Afdeling Veldartillerie levert twee batterijen, ieder zes stukken, pantserhouwitsers in. Foto: Gerben van Es

CDS: Enige zekerheid is onzekerheid Zo sprak de Commandant der Strijdkrachten (CDS), generaal Dick Berlijn tijdens de bijeenkomsten met militairen afgelopen maandag. Voordat hij in ging op de maatregelen stond Berlijn eerst stil bij de missie in Afghanistan. Hij sprak zijn waardering uit voor de inzet voor deze “complexe missie, waar onze mannen en vrouwen goed en dapper werk verrichten.” In de huidige operaties bestaat een tekort aan ondersteunende capaciteiten, een gebrek aan

voortzettingsvermogen van schaarse eenheden en is er de noodzaak tot verdere verbetering van zelfbescherming. Naast de operationele knelpunten van de afgelopen tijd kreeg Defensie ook andere tegenslagen te verwerken, zoals de oplopende kosten van nieuw materieel, hogere uitgaven door grotere slijtage, tegenvallende opbrengst van verkopen en de doelmatigheidstaakstelling, waarbij overigens wel rekening wordt gehouden met de omvangrijke recente reducties. De plannen zijn dan ook niet

alleen in Den Haag gemaakt, maar geven nadrukkelijk een antwoord op de problemen uit het veld. Berlijn gaf aan dat er meer aandacht komt voor logistiek, inlichtingen, zelfbescherming, informatiesystemen en bevelvoering. “Om ervoor te zorgen dat de krijgsmacht ook in de toekomst kan blijven leveren wat de samenleving van ons vraagt, moeten we inspelen op deze ontwikkelingen”, zei generaal Berlijn. “Alleen op die manier kunnen we er samen voor zorgen dat we

een hoogwaardige bijdrage leveren aan de veiligheid van onze samenleving.” Berlijn herinnerde eraan dat Defensie in 2003 niet in evenwicht was. Te hoge exploitatiekosten en achterblijvende investeringen leidden tot operationele problemen. Er zijn toen veel maatregelen genomen om het tij te keren. Zo zijn de staven verkleind, is er infra afgestoten en een aantal belangrijke wapensystemen verminderd. Tijdens deze reorganisatie bleef de krijgsmacht volledig in-

DRUK OMLAAG’

Naast operationele knelpunten kreeg Defensie ook met oplopende kosten van nieuw materieel en hogere kosten door toegenomen slijtage te maken. Foto: Hennie Keeris

zetbaar, zowel buiten als binnen Nederland. De lessen van die inzet zijn in de plannen meegenomen. Berlijn complimenteerde de aanwezigen dat ondanks alle aanpassingen van de laatste jaren de operationele taken geen

moment gevaar hebben gelopen. “Er zijn en worden veeleisende missies uitgevoerd buiten Nederland, maar ook in eigen land stonden wij klaar om civiele autoriteiten te assisteren. Alle medewerkers, burgers en militairen, verdienen daarvoor grote waardering.”●

5 juli | Pagina 10

DEN HELDER - De vijand valt in huidige conflicten steeds slechter te onderscheiden van de mensen die we willen beschermen. De wereld is nu pas aan het ontdekken wat de nieuwe vorm van oorlogvoeren is, die bekend staat als ‘war amongst the people’.

Dick Boschman besluit seizoen met nationale titel

TEKST: EVERT BROUWER

SYMPOSIUM WERELDOMROEP OVER VERANDERENDE WERELD

‘Politieke daadkracht bepalend voor vredemissie’ Dat zei minister Eimert van Middelkoop bij zijn introductie van het symposium ‘Veranderende krijgsmacht in een veranderende wereld’, dat vorige week in Den Helder werd gehouden door Radio Nederland Wereldomroep. De Koninklijke Marine had Hr.Ms. Rotterdam als platform voor talrijke sprekers uit de hele wereld aangeboden. “Uw titel had net zo goed boven onze hoofdlijnennotitie kunnen staan”, opperde de bewindsman. Hij stelde dat de NAVO als instrument om conflicten te bestrijden nu minstens zo belangrijk is als tijdens de Koude Oorlog. De toekomst van het bondgenootschap wordt bepaald door de missie in Afghanistan. “Soldaten doen het werk tijden vredesoperaties echter niet meer alleen. In Uruzgan werken we samen met non-gouvernementele organisaties, plaatselijke autoriteiten en de media.” Van Middelkoop vroeg om geduld waar het successen betreft. “En nog moeilijker: ook Nederland moet leren omgaan met verliezen.” In rap tempo liet de strenge dagvoorzitter generaal-majoor der Mariniers Franklin van Kappen de sprekers hun licht schijnen over de vier thema’s: nieuwe oorlog, stabilisatie en reconstructie, krijgsmacht en maatschappij en de toekomst van de NAVO. Om met dat laatste te beginnen, secretaris-generaal Jaap de Hoop Scheffer wond er op video geen doekjes om. “We moeten niet

wachten tot een probleem zich aandient in de wereld, maar er meteen op af.” Hij voorziet dat het bondgenootschap langdurig in gebieden als Afghanistan en Bosnië aanwezig zal moeten blijven. “Dat vraagt niet alleen om inzet van onze lidstaten, maar ook dienen we partners te zoeken die ons bijstaan. Zoals Australië nu in Afghanistan, maar ook NGO’s. Stabilisatie is de sleutel voor elke missie en daarbij zijn artillerie en cavalerie niet alleen de aangewezen wapens. We moeten ook denken aan de beveiliging van onze energievoorzieningen en aan cyber defence, zoals de recente aanval op websites in Estland demonstreerde. De NAVO is in volledige omschakeling.” Oud-minister van Defensie Wim van Eekelen ziet de grote problemen in de wereld alleen opgelost als de Europese Unie en de NAVO beter samenwerken. “Na 1989 leek het Atlantische bondgenootschap overbodig, maar dat is achterhaald. We krijgen een veiligere wereld als iedereen deelneemt.” De lasten moeten dan wel gelijk worden verdeeld, zo waren ook zijn panelgenoten dr. Bram Baxhoorn (directeur Atlantische Commissie) en Chantal de Jonge Oudraat (Center for Transatlantic Studies) van mening. De Jonge riep Europa op tot een nieuw debat met de VS als een nieuwe president in het Witte Huis is gekozen. “Amerika moet de Europese landen gaan zien als strategische partners en niet als lastposten.” Het zal dan tevens om de financiering moeten gaan. “Een klein land als Nederland doet veel. Daarvoor moet je dan niet ook nog eens financieel worden afgerekend”, vindt Van Eekelen. De politiek kan dus in de ogen van de sprekers veel betekenen. “De krijgsmacht heeft de reactietijd enorm weten te bekorten, maar de politici werken met hun besluiteloosheid die winst weer weg”, kritiseerde Van Eekelen. “Alles hangt af van de politieke wil”, besloot generaal Van Kappen.●

SCHAARSBERGEN Dick Boschman heeft dit weekend tijdens Schietsporttotaal op het Nationaal Sportcentrum Papendal zijn teleurstellende seizoen goed afgesloten. De sergeant 1 van de Koninklijke Landmacht behaalde op het Nederlands kampioenschap ‘luchtgeweer staand’ zijn twaalfde nationale titel. Dankzij een score van 594 ging Boschman met één punt voorsprong op nummer twee, Denny Nikkelen, de finale in. Als nummer drie plaatste zich Peter Hellenbrand met een puntenaantal van 591. Na een goede finalescore van 104,5 werd het gat tussen Boschman en zijn opponenten alleen maar groter. Met een totaal van 598,5 bedroeg het verschil ruim vier punten op Nikkelen en zeven op Hellenbrand, waardoor de volgorde van de finalisten dezelfde was als die van de medaillisten. “Dit is mijn hoogste totaalscore ooit op een NK en dat geeft me een goed gevoel, maar maakt mijn seizoen er niet beter op”, luidde de reactie van Boschman op zijn titel. “Niks is gelukt zoals ik het gepland had, behalve de titel van vandaag.”●

Goud en zilver op NK Atletiek AMSTERDAM - Tijdens de Nederlandse kampioenschappen Atletiek die afgelopen weekend in het Olympisch stadion plaatsvonden, hebben landmachtmilitairen Gregory Sedoc en Caimin Douglas mooie ereplaatsen behaald. Sergeant Sedoc won de 110 meter horden met overmacht in 13.67 seconden, eerste luitenant Douglas behaalde tweemaal zilver op zowel de 100 als de 200 meter. Het NK in Amsterdam trok 10.000 bezoekers. Voorafgaand

aan de wedstrijd gaf Sedoc aan dat hij ging voor een tijd tussen de 13.65 en 13.70 èn het kampioenschap. Dit kwam helemaal uit. Met een snelle start maakte hij van meet af aan duidelijk dat hij nog een maatje te groot was voor de concurrentie. Dit deed echter niets af aan zijn motivatie. “Als Amsterdammer wil je toch winnen voor eigen publiek.” Douglas was toch wat teleurgesteld, al realiseerde hij zich ook wel dat hij nog een trainingsachterstand heeft ten opzichte van de nummer een, naaste concurrent Guus Hoogmoed. Als gevolg van een liesoperatie kon hij pas laat in het seizoen beginnen met trainen. “Ik ben de honderd meter begonnen met een slechte start en heb daarna te veel achter Guus aangedraafd in plaats van mijn eigen race te lopen, op de tweehonderd meter moet ik gewoon nog wat meer inhoud krijgen. Ik ga nu eerst tien dagen goed trainen en hoop dan in één van de volgende toernooien mijn WK-kwalificatie af te dwingen.”●

Nederlands kampioenschap Militaire Vijfkamp OIRSCHOT - Aan het Nederlandse kampioenschap Militaire Vijfkamp op de Generaal-majoor de Ruyter van Steveninckkazerne in Oirschot, op 27-28 juni, hebben 210 militairen deelgenomen. Zowel bij de dames als de heren werd het record verbeterd door respectievelijk commando 1 Raymond Ploem en fuselier 1 Anouska Lievaart. Ploem nam de titel bij de heren over van eerste luitenant (R) Marino Verhaar (CIOR) met een score van 5.193 punten. Lievaart (13 Mechbrig) verhoogde haar winnende prestaties uit 2005 en 2006 naar een nieuw Nederlands record van 4.807 punten. Bij de veteranen werd majoor (R) Harald Kraaij (CIOR) met 4.719 punten Nederlands kampioen. De Nederlandse ploeg bereidt zich inmiddels voor op het wereldkampioenschap Militaire Vijfkamp 2007, dat op 14-21 oktober 2007 in India wordt gehouden. De Militaire Vijfkamp bestaat uit vijf onderdelen (lopen, zwemmen, schieten, hindernisbaan, werpen) die in een samenhangende wedstrijd worden afgelegd.●

5 juli | Pagina 11

SOESTERBERG - Het scenario loog er niet om. Nederland zou zwaar worden getroffen door orkaan Belinda. Maar gelukkig alleen op papier, met de bedoeling om 1 Logistieke Brigade te trainen in een ramp van nationale omvang. Want mocht zoiets ooit gebeuren, dan moet Defensie er samen met de civiele autoriteiten voor zorgen dat de schade aan mens en materieel binnen de perken blijft.

DEKAATJES

NATIONALE INZET DRAAIT OM OMGAAN MET CAPACITEITEN

LOGBRIG OEFENT NATUURRAMP TEKST: MARLOUS DE RIDDER FOTO’S: HASAN YILMAZ

Van 18 tot 29 juni vormde de vliegbasis Soesterberg het podium van de Koninklijke Landmacht. De brigadestaf en staven van 100 Bevoorradings-en Transportbataljon, 400 Geneeskundig Bataljon en 320 Herstelcompagnie Logistieke Brigade kregen er te maken met een oefening Intensivering Civiel Militaire Samenwerking (ICMS). “Het idee ervoor ontstond nadat de commandant Landstrijdkrachten in zijn beleid duidelijk had aangegeven dat zijn speerpunt voor 2007 nationale veiligheid is”, zegt majoor Lars de Jonge, één van de bedenkers. “Wij zijn vanuit dat perspectief naar mogelijke scenario’s gaan kijken en daaruit kwam al gauw naar voren dat we iets moesten verzinnen wat aan het weer gerelateerd is. De meeste rampen zijn plaatselijk; kijk maar naar de MKZ-crisis of de vuurwerkexplosie in Enschede. De onze moest heel Nederland treffen; vandaar een orkaan.”

“In feite ging deze oefening puur om situational awareness”, vervolgt De Jonge. “Je moest je inbeelden dat er echt een orkaan over Nederland raasde, met alle gevolgen van dien. We wisten dat de moeilijkheid van Agile Tail hem vooral zat in de uitbeelding. Normaal ‘speel’ je dat je wordt aangevallen. Dit keer draaide het om natuurgeweld, maar dat boots je natuurlijk niet even na. Wij gingen er wel vanuit dat iedereen zich orkaan Katrina, die de Amerikaanse stad New Orleans zwaar teisterde, nog goed kon herinneren. Gelukkig droeg het weer een beetje bij aan het inlevingsvermogen.” Tijdens de oefening werden zowel de staf als de bataljonsstaven getraind. Eigenlijk bestond Agile Tail uit twee helften. Het eerste deel tot aan het weekend was voor de brigadestaf. In de tweede helft kwamen de bataljonsstaven aan de beurt. De Jonge: “We wilden de mensen vooral laten zien hoe belangrijk plannen is. Het werken met lijstjes, het realiseren wat je ca-

Militairen van de Stafstafcompagnie van 1 Logistieke Brigade zorgen dat de boogtenten ‘orkaanvast’ komen te staan.

Onder: De commandopost van de brigadestaf van 1 Logbrig was tijdens Agile Tail strikt verboden voor onbevoegden.

paciteiten zijn en wat je achter de hand hebt als zogenoemde ‘restcapaciteit’. Ook komt hier een stukje personeelszorg bij kijken. Als je bijvoorbeeld eerst honderd militairen inzet bij het vullen van zandzakken, daarna bij het evacueren van mensen en ze tot slot nog een dijk laat verstevigen, dan heb je een behoorlijke uitdaging.” INGEVINGEN

Vanuit Exercise Control (EXCON) werden ruim tweehonderd events bij staf en bataljons ingeschoten. “De leukste ingevingen kregen we vaak pas ’s nachts. Gelukkig, want ook de nachtshift moest alert blijven. Uiteindelijk merkten wij pas bij de terugkoppeling of een event was geslaagd of niet. Wanneer een bericht via de verschillende secties weer bij ons terugkwam, luidde de inhoud soms totaal anders. Ook nu werd duidelijk: “Communicatie: is het sleutelwoord”, aldus De Jonge. Agile Tail was de eerste grote oefening op het gebied van ICMS, al kwamen er ditmaal geen civiele autoriteiten aan te pas. “Als wij in dit stadium brandweer, politie, Regionale Militaire Commando’s en gemeenten erbij hadden betrokken, had het onbedoeld toch tot discussies geLinks: In de bunker van 100 Bevoorradings- en Transportbataljon wordt hard gewerkt na een binnengekomen ‘event’. Grote foto: Ondanks de extra maatregelen bleken de boogtenten niet bestand tegen het natuurgeweld.

leid. Nuttig, maar de oefenmomenten voor de brigadestaf en de bataljonsstaven zijn daarvoor te kort. Dit was echt bedoeld als training voor militairen.” RUIME VOLDOENDE

Als chef-staf van 1 Logistieke Brigade had kolonel Aart Kuil onder meer de taak om tijdens Agile Tail de brigade, en dan vooral de staf, aan te sturen. “Begin oktober moet 1 Logistieke Brigade volledig operationeel zijn. Met deze oefening konden wij testen of we er klaar voor zijn. Daarnaast is het nuttig om ook een keer een ander draaiboek te gebruiken. Het personeel weet niet precies waar het aan toe is en dat geeft juist een uitdaging. Bovendien vind ik orkaan Belinda een erg leuk scenario, waar we veel van hebben geleerd. Als ik de brigadestaf zo bekijk, geef ik ze een ruime voldoende. De afgelopen dagen is goed samengewerkt binnen en

tussen de secties. Overigens is het niveau van de bataljonsstaven zeer acceptabel.”

heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of [email protected], onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer.

WONINGEN Te koop: Arnhem, Maagdenpalm 23, hoekwoning met 4 slpkmrs en vrijstaande garage. 10 min. fietsen van centrum. Opl.: eind 2007/begin 2008. Vr.pr.: 1 278.000,k.k. (geen bouwrente verschuldigd). Meer inf.: http://www.actiefmakelaars.nl Te koop: Norg (Drenthe), Kwartelstraat 5, ruime tussenwoning met veel comfort, 5 slpkmrs, ruime schuur. Kindvr. buurt, loopafst. overdekt zwembad. Aantal min. rijden naar: Veenhuizen 10, Assen 15, Havelte, Leeuwarden en Marnerwaard 45. Vr.pr. nu 1 175.000,- k.k. Inl.: 06-2700 4892, zie www.eigenhuis.nl Te huur: Eibergen, eengezinswoning, wegens buitenlandplaatsing, z.g.o.h. termijn: ± 30 mdn. Prijs n.o.t.k. Info: [email protected] of 06-4305 4825. Te huur: Woning te Westerland van okt. 2007 t/m juli 2010 wegens uitzending naar de west. Grote tuin met garage en schuur. Opp. ca 480 m2. Geheel gerenoveerd. Nieuwe badkmr en dakkappel, 4 slpkmrs enz. Mooie ligging vlakbij het Amstelmeer. Tel.: 06 - 407 988 02. Te huur: Omgeving KMS Weert, (15 km) goed onderhouden gestoffeerd, vrijstaand woonhuis met inpandige garage. Inh. 625 m3, perceel 1460 m2. Mooi aangelegde tuin. Huur 1 1.150,- per maand Inl. 06 - 100 568 04.

DIVERSEN

Zoals bij elke oefening zijn er volgens de kolonel altijd dingen die beter kunnen. “Neem het gebruik van het Integrated Staff Information System (ISIS). Slechts weinig mensen binnen de brigadestaf hebben dit volledig onder de knie. Een gebrek aan tijd, maar dat wordt voor oktober rechtgetrokken. Dan staan er, ter voorbereiding voor de oefening Centaur Tail, lessen ISIS gepland. Overigens stemt het mij positief dat de staven van 100 Bevoorradings- en Transportbataljon, 400 Geneeskundig Bataljon en 320 Herstelcompagnie Logistieke Brigade al beter zijn in het gebruik van het computersysteem.” Of Agile Tail een vervolg krijgt, valt nog te bezien. Maar als het aan Kuil ligt zeker wel.●

Gezocht: Ponjaard KLu. Ik ben op zoek voor mijn grootvader naar een ponjaard van de Klu. Hij was adj. bij de KLu. Hij zoekt de ponjaard met het meesterteken van HORSTER. Reakties aan [email protected]. Te koop: voor het echte cruise-gevoel, HONDA VT 750 ACE (American Classic Edition). Uit let op: 2003! 22 dkm, Complete uitv (org. acces). Uitstekende staat van ohd, Rijklaar! Prijs 1 5.950,-. Info 06 - 483 775 19. Te koop gevraagd: tafel-tennis-tafel voor de sportkantine van de voetbalclub. Liefst verrijdbaar en inklapbaar. Tel.: 055-3571531 / 06 - 222 748 75.

RECREATIE Te huur: Giethoorn, luxe stacaravan, 4-6 pers. Incl. douche, toilet, boot, kano, energie.k. Prachtig gelegen aan meer. Veel watersportmogelijkheden. Week 5 1 350,- naseizoen 1 295,-. Weekend, midweek mogelijk. Tel.: 0521 - 58 85 14 b.g.g. 0521 - 58 97 27. Te huur: Zuid Frankrijk: Le Lot, nabij Cahors, 125 km boven Pyreneeën, voor rust en natuur, zelfstandige woonruimte van typisch Frans landhuis, vrije opgang. Voor 2 pers. In bos, weide, wijngaarden. Heuvelachtig. Goed fietsen en wandelen. 1 260,-per week. Geen huisdieren. Tel 00 33 565 36 99 98. Te huur: 4 pers. bungalow in Zuid Frankrijk (streek Gard) op park Le Mattas in Méjannes le Clap. 2 slpkmrs (1 met 2-pers. bed en 1 met 2 1-pers. bed.) oven, wasmachine etc. Tennisbanen, jeu-de-boule baan, kindersp. plaats en zwembad op park aanwezig. Tel: 0227- 601 713 of e-mail: [email protected] Te koop: Franeker, zeer luxe chalet op recreatiepark Barradeel. Bj 2006. Eigen grond. Compleet ingericht. Park is hele jaar open. Vr.pr. 1 89.000,-. Info: 06 - 537 797 78. Zie foto’s op www.homeselling.nl Te koop: Mijdrecht, chalet op recreatiepark, 2 slpkmrs, cv. Kindvr. en waterrijke omg. Wordt verkocht met inboedel. Woonopp. 68 m2. Tuin met vijver en schuur v.v. cv en water. Vr.pr. n.o.t.k. Tel.: 061-601 50 57.●

5 juli | Pagina 12

Colofon

Nieuw wapen voor Bushmaster AMERSFOORT - Een aantal van de Bushmaster voertuigen in Uruzgan krijgt op korte termijn, mogelijk al volgende maand, een nieuw wapensysteem. Het betreft de EOS-SRWS. De eerste afkorting verwijst naar de Australische fabrikant en de SRWS staat voor Stabilised Remote Weapon Station. Momenteel zijn de Bushmasters bewapend met een mitrailleur MAG op ringaffuit. In het SRWS beschikt het voertuig straks over een 360° draaibare toren met .50 mitrailleur. Het systeem wordt onder pantser bediend door middel van een beeldscherm met paneel en joystick en is volledig gestabiliseerd, om er ook rijdend mee te kunnen vuren. De kast ernaast bevat een laserafstandsmeter, dagricht- en warmtebeeldkijker, waardoor men er

zowel bij dag en als bij nacht uitstekend mee kan waarnemen en schieten. Aan de andere kant van het wapen bevindt zich een munitiebox met een geschakelde band van vijfhonderd patronen. Op dit moment zit de bedieningsapparatuur nog op de plaats van de voertuigcommandant (voor de linker voorstoel), maar bekeken wordt of het mogelijk is daar een andere plek voor te vinden. Het is de bedoeling dat de bedienaars van het systeem die met Battle group 4 op uitzending gaan in augustus en september in Uruzgan worden opgeleid door instructeurs van de Instructiegroep Boordwapens van de Infanterieschool van het OTCMan. De volgende rotaties krijgen hun opleiding in Nederland.●

Hoofd Defensiemedia Ellen Eggink (070 - 318 83 35) Eindredactie: Wiebren Tabak (070 - 318 66 77)

Deelname Makkum aan NRF ten einde DEN HELDER - Na een reis van 51⁄2 maand is Hr.Ms. Makkum weer teruggekeerd in Den Helder. De mijnenjager vormde in het afgelopen half jaar de Nederlandse maritieme bijdrage aan de NATO Response Force 9. In het kader daarvan werd de Makkum in 2006 toegevoegd aan de Standing NATO Mine Countermeasures Group 1. (SNMCMG 1) De reis begon medio januari met een transit naar Kiel. Daar ging het commando van SNMCMG 1 van Duitse in Belgische handen over. Het vlootverband bestond uit Belgische, Deense, Duitse, Engelse, Letse, Nederlandse en Noorse mijnenjagers en -vegers. Na een opwerkperiode zette de SNMCMG 1 koers naar Noorwegen, waar hij drie weken lang oefende met Noorse eenheden. Niet alleen

Exposities over Sinti en Roma in Kamp Vught VUGHT - In het Nationaal Monument Kamp Vught zijn vanaf 6 juli twee nieuwe exposities te zien. The holocaust against the Roma and Sinti and present day racism in Europe, vertelt over het lot van deze ‘zigeuners’ in de Tweede Wereldoorlog en actuele vormen van discriminatie en uitsluiting. ‘Paramisa’ laat levensgrote fotoportretten zien van Sinti en Roma, gemaakt door Rogier Fokke. Ze worden tentoongesteld op het achterterrein van Kamp Vught.

zicht aan een relatief onbekende minderheid. Personen zijn sober geportretteerd en in het ge-

lijknamige boek ‘Paramisa’ samengebracht. Beide exposities lopen tot en met 31 augustus.●

De eerste reizende expositie over de vervolging van Sinti en Roma opende afgelopen januari in het hoofdgebouw van de Verenigde Naties in New York. Er bestaat nog steeds grote onwetendheid over de systematische moord op deze minderheidsgroep, die tijdens de Tweede Wereldoorlog circa 500.000 slachtoffers te betreuren had. Vandaag de dag zien de tien miljoen Sinti en Roma in Europa zich nog altijd geconfronteerd met geweld, discriminatie en uitsluiting. De terreur van de nationaal-socialisten en het dagelijkse leven van de Roma en Sinti worden in de expositie tegenover elkaar gesteld. Op deze manier krijgen de slachtoffers en hun individuele verhalen een gezicht. In ‘Paramisa’, Romanesj voor vertelling, geeft Fokke via 28 indringende portretten van Roma en Sinti uit Nederland, België, Duitsland en Tsjechië een ge-

De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel.

de MCM-capaciteiten, ook asymmetrische en oppervlakteoorlogvoering kwamen aan bod. Het navigeren in de fjorden tot boven de poolcirkel bleek een grote uitdaging. Dat dit niet altijd goed gaat, bewees de Duitse mijnenjager FGS Grömitz, die op een ondiepte strandde. Ook de Makkum kreeg met malheur te maken. Onderweg brak een klep in de cilinder van de hoofdmotor. Enigszins ‘kreupel’ liep het schip Tromsø, binnen, waar met assistentie van DMO-Marinebedrijf reparaties werden uitgevoerd. In maart hielp het verband bij het ruimen van explosieven uit beide wereldoorlogen in de Noordzee. SNMCMG1 kreeg er 22 te pakken. Daarna werd de Oostzee opgezocht voor deelname aan de NRFcertificeringsoefening Noble Mariner. Die bracht bijna veertig bovenwatereenheden (waaronder vliegdekschepen, amfibische eenheden, fregatten, onderzeeboten en mijnenbestrijdingsvaartuigen) bijeen. Dat was sinds 2004 niet

meer gebeurd. Naast Hr.Ms. Makkum deed ook het Luchtverdedigings- en Commandofregat Hr.Ms. De Ruyter aan de oefening mee. Het draaide allemaal om een amfibische operatie voor de kust van Polen, waarbij SNMCMG1 de aanvoerroutes mijnenvrij moest maken plus het gebied waar de landing plaatsvond. Noble Mariner kreeg een vervolg in BALTOPS; kleiner van schaal, maar wel een oefening waar veel aspecten van de oorlogvoering de revue passeerden, zoals luchtverdediging, zelfbescherming tegen snelle aanvalsboten, et cetera. De grote bovenwaterschepen, waarbij het LCF Hr. Ms. Tromp, werden geïntegreerd met de MCM-eenheden om de dreiging optimaal te kunnen pareren. Voor SNMCMG1 was het een uitdaging om tegelijkertijd zijn ‘normale’ werk te blijven doen. Uiteindelijk werd een groot aantal oefenmijnen gedetecteerd, geïdentificeerd en geruimd. De NRF-deployment van Hr.Ms. Makkum eindigde met deelname aan de Kieler Woche.●

Defensie Evenementenkalender De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen:

Elisabeth Emmler en haar kinderen zijn allen in Auschwitz vermoord.

De Duitse zusjes Sonja en Senta Birkenfelder werden in 1940 in een Pools getto geïnterneerd.

6 juli: Internationale Vlootschouw i.v.m. de 400ste verjaardag van Michiel de Ruyter, Vlissingen 8 juli: Theatervoorstelling ‘Vlucht van de eeuw’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 8 juli: ‘Verhalen van Bronbeek’. Arnhem 8 juli: Historische en moderne soldaten in het Legermuseum, Delft 10 juli: Kinderworkshop ‘vliegen in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 11 juli: Theatervoorstelling ‘Vlucht van de eeuw’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 12 juli: Kinderworkshop ‘morse’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 13 t/m 15 juli: Nationale Vlootdagen, Den Helder 15 juli: ‘De vier jaargetijden’ door de drumfanfare van de Koninklijke Luchtmacht, Zeewolde 15 juli: Historische en moderne soldaten in het Legermuseum, Delft 17 t/m 20 juli: Nijmeegse Vierdaagse; Nijmegen en omstreken 17 juli: Kinderworkshop ‘straalmotor’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg Surf voor meer informatie naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●

Redactie: Evert Brouwer (070 - 318 83 30) Jack Oosthoek (070 - 318 83 41) Monique van Rijen-Bos (070 - 318 83 74) André Twigt (070 - 318 83 36) Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl E-mail: [email protected] Bezoekadres: Kalvermarkt 38, 2511 CB Den Haag Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0251-31 39 39, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: DeltaHage, Den Haag ISSN: 0167-0808