1 2
December 2014
Nieuwsflits no 1
Pieter-‐Corné den Braber
Van links naar rechts: Hugo van der Wal, Bert-Jan Ruissen, Paul Schultink, Corné Vogelaar en Leen Pols
Een nieuwe start Tijdens de laatste ledenvergadering is de suggestie gedaan de leden actiever te informeren over zaken die in de Gemeenteraad spelen. Namens de fractie heb ik aangegeven deze handschoen graag te willen oppakken. Inmiddels hebben we besloten rond iedere raadsvergadering een nieuwsbulletin uit te brengen. We zullen daarin verslag doen van de belangrijkste onderwerpen die aan de orde zijn gewenst en van onze inbreng daarbij. Dit nieuwsbulletin komt in de plaats van de tweejaarlijkse nieuwsbrief
Even Voorstellen Pieter-‐Corné den Braber intro-‐ duceert zichzelf
Pagina 2
die we de afgelopen jaren uitbrachten in de aanloop naar een ledenvergadering. Graag maak ik van de gelegenheid gebruik u erop te attenderen dat we als fractie ook een eigen website hebben en te vinden zijn op Facebook. Daarnaast zijn verschillende fractieleden (en niet te vergeten onze wethouder!) ook volop actief op Twitter.
Nieuwe burgemeester
Discussie WMO etc.
De raad heeft een vertrouwens-‐ commissie ingesteld voor de benoeming van een kroonbe-‐ noemde burgemeester
Er is in de raad stevig onder-‐ handeld over het in 2015 te starten beleid inzake het soci-‐ aal beleid. Een uitgebreid ver-‐ slag
Pagina 2
Pagina 3
1 2
Nieuwsflits no 1
December 2014 Pagina 2
Even voorstellen…. verschillende aspecten binnen het open-‐ baar bestuur zoals onder andere beleid en politiek. Momenteel zit ik in het derde en laatste bachelor jaar, volgend jaar hoop ik aan mijn master te beginnen. Ik overweeg om mijzelf in mijn master verder te ver-‐ diepen in de politieke-‐ en beleidsmatige processen binnen het openbaar bestuur.
Sinds enkele weken ben ik actief binnen onze plaatselijke SGP-‐fractie in de functie van fractiemedewerker. Op deze plaats wil ik me dan ook graag even voorstellen. Mijn naam is Pieter-‐Corné den Braber en ik ben 20 jaar oud. Geboren ben ik op het ei-‐ land Goeree-‐Overflakkee maar woon in-‐ middels alweer ruim 10 jaar in Krimpen aan den IJssel. Nadat ik enkele jaren geleden mijn VWO-‐examen heb behaald, ben ik be-‐ gonnen met de opleiding Bestuurskunde aan de Erasmus universiteit te Rotterdam. Deze opleiding heeft veel raakvlakken met
Naast mijn studie had ik wat ruimte om iets extra’s te doen, dus keek ik uit naar een interessante uitdaging, welke het liefst ook nog enige raakvlakken had met mijn opleiding. Toen er enkele maanden geleden een vacature vrij kwam voor de functie van fractiemedewerker binnen onze plaatselijke SGP-‐fractie heb ik hier direct op gereageerd omdat dit mij een ontzettend mooie uitdaging leek. De aan-‐ sluiting met mijn studie is bijna naadloos te noemen. Daarnaast kan ik vanuit mijn rol als fractiemedewerker, in samenwer-‐ king met de lokale SGP-‐fractie mij inzet-‐ ten voor een mooier en beter Krimpen, alsof dát geen uitdaging is….!
Op zoek naar een nieuwe burgemeester In de raadsvergadering van 11 december jl. heeft de gemeente-‐ raad een vertrouwenscommissie ingesteld voor de benoeming van een kroonbenoemde burgemeester. Tot leden van deze commissie zijn benoemd Kirsten Jaarsma (Stem van Krimpen), Hans Butter (PvdA), Arnold Poelman (ChristenUnie) en Bert-‐Jan Ruissen (SGP). Wethouder Arnold de Leeuw (CDA) is als adviseur aan de commissie toegevoegd. De komende maanden zal de vertrouwenscommissie een profielschets voorbereiden, die vervolgens in de raadsver-‐ gadering van begin april 2015 met de Commissaris van de Koning zal worden besproken. Naar verwachting zal vrij snel daarna de vacature worden opengesteld. Krimpen aan den IJssel heeft sinds 2010 een waarnemend burgemeester in de persoon van mevrouw Huizer. Hiertoe werd besloten in verband met de toen lopende discussie over de herindeling van de Krimpenerwaard en de daarmee gepaard gaande onzekerheid over de bestuurlijke toekomst van onze gemeente. Nu duidelijk is geworden dat Krimpen aan den IJssel een zelfstandige gemeente blijft, is de weg weer vrij voor een kroonbenoemde burgemeester.
1 2
Nieuwsflits no 1
December 2014 Pagina 3
Het Sociaal Domein ter discussie In november en december vormde het Be-‐ leidsplan Sociaal Domein de hoofdschotel voor de raad. Zoals u ongetwijfeld weet, krijgen gemeenten vanaf 1 januari 2015 (nieuwe) ta-‐ ken en verantwoordelijkheden op grond van de nieuwe Jeugdwet, de Wet maatschappelij-‐ ke ondersteuning 2015, de Participatiewet (werk) en de Wet Passend Onderwijs. Vooral als het gaat om maatschappelijke ondersteu-‐ ning en om de zorg voor jeugdigen zijn de gevol-‐ gen voor de gemeenten ingrijpend. Het Beleids-‐ plan Sociaal Domein beschrijft de ambitie en de plannen van de ge-‐ meente Krimpen aan den IJssel op genoemde terreinen, en is daarmee een belangrijk richting-‐ gevend stuk voor de komende vier jaar. Met man en macht heeft men in Krimpen gewerkt om de voorbereidingen op tijd klaar te heb-‐ ben. Via het project ‘Kracht van Krimpen’ is daarbij veel geïnvesteerd in de samenwerking met alle betrokken organisaties en communi-‐ catie met de burgers. Tijdens de manifestatie ‘Kracht van Krimpen’ van 22 november kon ‘onze’ wethouder Marco Oosterwijk aan staatssecretaris Van Rijn van VWS laten zien dat Krimpen klaar is voor de ‘start’. Op donderdag 27 november werd in commis-‐ sieverband gesproken over het Beleidsplan Sociaal Domein, waarna het op 11 december in de raad kon worden vastgesteld. Vanuit onze fractie hadden we een uitvoerige inbreng. Hieronder enkele highlights. Allereerst hebben we onze tevredenheid uit-‐ gesproken voor het gedegen beleidsplan. Ook hebben wij aangegeven grote waardering te hebben voor de inzet door de medewerkers van de gemeente en van alle betrokken orga-‐ nisaties. Want let wel: de overdracht van ta-‐ ken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden
van het Rijk naar gemeenten is een omvangrijke, zeer ingrijpende operatie. De winkel wordt dras-‐ tisch verbouwd, maar ondertussen gaat de ver-‐ koop wel gewoon door! Ook lof voor ‘onze’ wet-‐ houder als boegbeeld van de Kracht van Krimpen, en waardering voor het aandeel van zijn collega’s in het college hierin, en voor het voorwerk dat door zijn voorgangers is verricht. Vervolgens zijn we ingegaan op de verschillende onderdelen van het be-‐ leidsplan: -‐ van ‘licht’ naar ‘zwaar’ -‐ ‘Samenle-‐ ven’, ‘Preventie’, ‘Basis-‐ hulp’ en ‘Individuele hulp’. Bij ‘Samenleven’ gaat het om het direct of indirect bevorderen van de eigen kracht en de samenredzaamheid binnen de Krimpense samenleving. De rol van de gemeente blijft in beginsel beperkt tot regisseur van beleid en van ‘opdrachtgever’ voor een gevarieerd aanbod van activiteiten, zo stelt het college in het beleids-‐ plan. De SGP-‐fractie steunt deze beleidslijn. In het contact met de inwoners zal de Krimpen-‐ Wijzer in het gezondheidscentrum een belangrij-‐ ke rol gaan vervullen. Hier kunnen inwoners, vrij-‐ willigers en mantelzorgers terecht voor al hun vragen en ondersteuning op het gebied van wel-‐ zijn, zorg, opvoeden en opgroeien en alles wat hiermee samenhangt. A ls SGP-‐fractie hebben we ervoor gepleit de Krimpenwijzer zo breed moge-‐ lijk in te zetten en ook een rol te geven bij het ondersteunen van bewonersinitiatieven. Ze kan goed dienen als informatiepunt waar burgers – individueel of collectief -‐, buurtverenigingen, scholen, clubs of andere maatschappelijke orga-‐ nisaties ideeën en instrumenten kunnen ophalen, waarmee zijzelf aan de slag kunnen. Bijvoorbeeld om de leefbaarheid in de wijk te versterken – van: hoe organiseer ik een buurtbarbecue?, tot: hoe kunnen we samen zorgen dat onze zwaar chro-‐ nisch zieke buurtbewoner gewoon in zijn eigen
4 3
Nieuwsflits no 1 huis kan blijven wonen? Of: hoe kunnen we onderling regelen dat ons verenigingslid, dat vanwege mantelzorgtaken vaak verzuimt, waardoor het team niet ‘compleet’ is, toch kan mee-‐oefenen en meespelen? De SGP vindt het belangrijk dat dit soort goede voorbeelden van-‐ uit overal uit het land bij De KrimpenWijzer op de plank liggen en voor de Krimpense burgers en organisaties beschikbaar zijn. Hiervoor is nodig dat de KrimpenWijzer in verbinding staat met landelijke verenigingen en expertisecentra als NPCF, het Expertisecentrum mantelzorg, MEZZO, Vilans, et cetera. De wethouder reageerde welwillend op deze suggestie en gaf aan de door de SGP gewenste verbreding van de KrimpenWijzer op te willen pakken. De SGP-‐fractie zal de vormgeving hiervan en voortgang hierin uiteraard met be-‐ langstelling volgen. Ook brak de SGP-‐fractie een lans voor zogehe-‐ ten bewonersinitiatieven. Op veel plekken in Nederland hebben burgers de handen ineenge-‐ slagen om gezamenlijk zorg in te kopen, geza-‐ menlijk ondersteuning te regelen of zelfs ge-‐ zamenlijk een zorgvoorziening van de grond te tillen. Dit gebeurt vaak in de vorm van een co-‐ operatie. Ook in Krimpen is zo’n zorgcoöperatie niet ondenkbaar. Zeker niet met zo’n actieve club als het Seniorenplatform binnen onze ge-‐ meentegrenzen! Maar het zou ook een groep burgers kunnen zijn die een gezamenlijk ondersteuningsaanbod of een voorzie-‐ ning voor beschermd wonen wenst op te zetten, en daarmee op het terrein van de beleids-‐ en inkoopverant-‐ woordelijkheid van de gemeen-‐ te komt. Naar aanleiding van het verzoek van de SGP-‐ fractie antwoordde de wethouder dat hij een taak voor de gemeente ziet bij het onder-‐ steu-‐ nen
December 2014 Pagina 4 van dit soort bewonersinitiatieven. Aandacht hebben we verder gevraagd voor het actief betrekken van kinderen en jongeren bij het beleid, onderwijs, jeugdhulp, sport en cul-‐ tuur. De wethouder gaf aan hiermee aan de slag te gaan. ContourdeTwern is bezig dit op te pak-‐ ken. Ook geldt vanaf 2015 een beleidsregel sub-‐ sidiering jeugdparticipatie. De SGP-‐fractie riep de wethouder op te bevorderen dat betrokken organisaties uit de volle breedte van de Krim-‐ pense samenleving hierbij kunnen meedoen. Vervolgens kwam het onderdeel ‘Preventie’ aan bod. Hoewel in het Beleidsplan een Preventie-‐ programma in het vooruitzicht wordt gesteld, werd door de SGP-‐fractie alvast enkele aan-‐ dachtspunten naar voren gebracht. Allereerst moedigde de SGP-‐fractie het college aan om met zorgverzekeraars en het zorgkan-‐ toor in gesprek te gaan over preventie op lokaal niveau. Zij plukken immers de financiële vruch-‐ ten van de investeringen die de gemeente in dit verband moet doen. Doordat de gemeente bij-‐ voorbeeld zorgt voor een veilige fysieke en soci-‐ ale omgeving, waardoor ouderen en mensen met een chronische ziekte of beperking langer zelfstandig kunnen blijven wonen, wordt opna-‐ me in een verpleeghuis of gehandicaptenzorgin-‐ stelling uitgesteld. Of: door inzet van de ge-‐ meente op preventie van obesitas, roken, drugs en alcohol wordt eventuele latere gezondheidsschade voorkomen, die dan vanuit de Zorgverzekeringswet moet worden betaald). Daarom vindt de SGP-‐fractie het belangrijk, dat zorgverzekeraars en het zorg-‐ kantoor hun (financiële) ver-‐ antwoordelijkheid in dezen verstaan, en (mee-‐ )investeren in lokale preventie. Uit de reactie van de wethouder bleek dat, net als elders in
6 5
Nieuwsflits no 1 het land, de gesprekken tussen de gemeente -‐ afzonderlijk of in regionaal verband -‐ en de zorgverzekeraars dan wel het zorgkantoor in-‐ middels op gang komen. Ook stond de SGP-‐fractie stil bij het belang van bewegen voor ouderen of mensen met een chronische ziekte of beperking als pre-‐ ventieve activiteit. Er zijn her en der binnen de gemeente losstaande bewegingsactivi-‐ teiten en –programma’s voor genoemde doelgroep; met name binnen de zorgcentra, bij sportscholen en zwembad De Lansingh. De SGP-‐fractie bepleit-‐ te de opzet van een breed en samenhangend programma Bewegen voor ouderen en mensen met een chronische ziekte of beperking. In reac-‐ tie hierop zei de wethouder de noodzaak van een dergelijk programma te herkennen. Hij gaf aan hier, samen met de betrokken partijen, mee aan de slag te gaan. Ten aanzien van preventie werd tot slot nog genoemd dat de SGP-‐fractie blij is dat de door ons eerder aangedragen thema’s ‘signalering van gevallen van vereenzaming, verwaarlozing en sociale problematiek’ en ‘valpreventie’ in de prestatieafspraken met Qua Wonen zijn opge-‐ nomen. In het licht van de door de regering gewenste participatiesamenleving wordt de ondersteu-‐ ning van mantelzorgers en vrijwilligers een steeds belangrijker taak voor gemeenten. Zeker in het Krimpense, waar het percentage mantel-‐ zorgers hoger ligt dan het regionaal gemiddel-‐ de. De SGP-‐fractie heeft de indruk dat die taak binnen Krimpen op goede wijze wordt opge-‐ pakt en uitgevoerd. Mede met de betrokken inzet van ContourdeTwern, de Zonnebloem en de Nederlandse Patiënten Vereniging. Een enorm belangrijke opgave is het voorko-‐ men van overbelasting van mantelzorgers. Het college ziet hier een primaire taak voor het Steunpunt Mantelzorg. Maar in onze inbreng legden we er de vinger bij, dat overbelaste of dreigend overbelaste mantelzorgers zich niet
December 2014 Pagina 5 altijd braaf bij de balie komen melden, maar veelal als eerste bij hun huisarts aankloppen met hun klachten. Daarom vindt de SGP-‐fractie het zaak dat ook in dit verband een verbinding met alle Krimpense huisartsen wordt gelegd. De wethouder bevestigde dat er goede afstemming is tussen de huisartsen en Con-‐ tourdeTwern, waar het Steun-‐ punt mantelzorg onder valt. De wethouder toonde zich graag bereid om de door de SGP-‐ fractie getipte toolkit “Mantel-‐ zorg in de huisartsenpraktijk” onder de aandacht van de Krimpense huisartsen te brengen. Deze toolkit geeft huisartsen en hun praktijkondersteuners handvatten om mantelzorgers te herkennen, dreigende overbelasting te signaleren, hen te ondersteunen en verder te helpen. Hoewel de gemeente zich inspant om mantel-‐ zorgers te stimuleren zich te laten registreren bij het Steunpunt mantelzorg – een inspanning waar de SGP-‐fractie het college voor prijst -‐, blijkt dat een onbekend aantal mantelzorgers bewust kiest om anoniem te blijven. Zij vrezen dat door hun inzet hun naaste minder professio-‐ nele zorg en ondersteuning krijgt. Hierdoor tob-‐ ben zij in stilte voort. In het huidige AWBZ-‐ stelsel blijkt dit misverstand hardnekkig. Onder de nieuwe Wet Langdurige Zorg en de Wmo 2015 zal dat niet anders zijn. De SGP-‐fractie riep de wethouder op om, samen met het Steunpunt Mantelzorg er alles aan te doen om dit misver-‐ stand actief te weerleggen. De wethouder on-‐ derstreepte nogmaals dat deze vrees van ano-‐ nieme mantelzorgers ongegrond is, en zegde toe dit ook elders uit te zullen dragen. Ook werd stilgestaan bij respijtzorg. Respijtzorg heeft als doel om mantelzorgers een adempau-‐ ze te geven, en kan variëren van oppas thuis tot logeer-‐ of vakantieopvang in een zorginstelling. De SGP-‐fractie legde de vinger bij de problemen met de personele bezetting binnen zorginstel-‐ lingen tijdens vakantieperioden. Het zou jam-‐ mer zijn als dit ten koste zou gaan van de be-‐ schikbaarheid van vakantieopvangmogelijkhe-‐ den. De wethouder beloofde dit aandachtspunt
7 8
Nieuwsflits no 1
mee te nemen. De SGP-‐fractie vindt de bijdrage en de functie van de seniorenadviseur als wegwijzer in het lokale landschap van zorg en ondersteuning zeer waardevol. Het zou jammer zijn als de in-‐ zet van deze functie op termijn mogelijk te af-‐ hankelijk wordt van de beschikbaarheid van vrijwilligers, die ook nog eens over de voor deze functie vereiste competenties dienen te be-‐ schikken. En dat, terwijl ook in Krimpen de ver-‐ grijzing voort-‐ schrijdt. Naar aanleiding van het betoog van de SGP-‐fractie gaf de wethou-‐ der aan dat het college zich zal inspannen om de functie van seniorenadvi-‐ seur ook op de langere termijn te waarborgen. Mede naar aan-‐ leiding van een keer meelopen met de senio-‐ renadviseur werd in onze inbreng de koppeling gelegd tus-‐ sen de seniorenadviseur en het onderwerp een-‐ zaamheid. In het collegeakkoord is door de SGP ingebracht dat er D.V. in 2015 een lokale confe-‐ rentie komt over eenzaamheid, met als resul-‐ taat een actieprogramma, waar alle betrokken partijen vervolgens mee aan de slag gaan bin-‐ nen Krimpen. Ook tijdens de bespreking van het Beleidsplan benadrukte de wethouder het belang van actie bij het tegengaan van een-‐ zaamheid en sociale uitsluiting. Bij het onderdeel ‘Basishulp’ – vormen van hulp en ondersteuning waar burgers zonder indicatie terecht kunnen – stond de SGP-‐fractie onder meer stil bij het relatief hoge percentage jeug-‐ digen met autismespectrumstoornissen in Krimpen in vergelijking met de andere gemeen-‐ ten binnen regio R ijnmond, waarbij relatief veel
December 2014 Pagina 6
eerstelijns psychologische zorg of tweedelijns GGZ wordt gebruikt. Het college zegt de oor-‐ zaak hiervan moeilijk te kunnen verklaren. De SGP-‐fractie wees erop dat in de decentralisa-‐ tie-‐uitkering Gezond in de Stad (GIDS) extra middelen op zijn genomen voor de lokale, integrale aanpak van gezondheidsverschillen. Voor 2014 was hiervoor €10 miljoen beschik-‐ baar; voor 2015-‐2017 jaarlijks €20 miljoen. De SGP-‐fractie opperde dat de aanpak van het relatief hoge aantal autismespectrumstoor-‐
nissen onder jeugdigen binnen Krimpen wel-‐ licht onder de doelstelling en reikwijdte van de GIDS-‐middelen kan worden gebracht, en spoorde het college aan dit te onderzoeken. Uiteraard toonde de wethouder zich hiertoe bereid. Ten slotte het onderdeel ‘Individuele hulp’. Hier werd allereerst benadrukt dat de SGP-‐ fractie tevreden is, dat het beleidsplan beves-‐ tigt dat in het aanbod van ondersteuning en jeugdzorg de keuzevrijheid – en dus ook de keuze voor identiteitsgebonden zorg en on-‐ dersteuning -‐ is geborgd; ook bij in regionaal verband in te kopen jeugdhulp. Ook nodigde de SGP-‐fractie het college uit om in de toe-‐ komst bij de inkoop van zorg en ondersteu-‐ ning breder te kijken dan de bekende groot-‐ schalige aanbieders. Het blijkt namelijk dat
10 9
Nieuwsflits no 1
vooral nieuwe, kleinschaliger aanbieders van zorg en ondersteuning de motor zijn voor inno-‐ vatie en kosteneffectiviteit. Hier valt dus winst te behalen. Uiteraard vindt de SGP-‐fractie dat ook nieuwe aanbieders aan de kwaliteitscriteria moeten voldoen, en dient de continuïteit van zorg en ondersteuning vanzelfsprekend gega-‐ randeerd te zijn. In reactie hierop zei de wet-‐ houder dat hij zeker ook open staat voor nieuwe aanbieders, maar dat voor het eerste jaar het waarborgen van continuïteit voorop stond; een lijn die de SGP-‐fractie voluit steunt. Als een burger individuele hulp of een individue-‐ le voorziening nodig heeft, moet hij die aanvra-‐ gen bij de gemeente. De burger ontvangt het besluit hierover in de vorm van een beschikking. Wanneer een burger het niet eens is met de beschikking, staat de wettelijke mogelijkheid open van bezwaar en beroep. Dat zijn tijdro-‐ vende procedures, waardoor de burger soms lang op de gevraagde hulp of voorziening moet wachten. Daar komt nog bij dat een bezwaar-‐ commissie alleen maar toetst of de beslissing op formeel juiste wijze tot stand is gekomen, en niet kijkt naar de inhoud van de zaak. Om die reden heeft de SGP-‐fractie tijdens de behande-‐ ling van de kadernota, afgelopen zomer, een motie geïnitieerd om de wethouder een zoge-‐ heten discretionaire bevoegdheid te geven. Daarmee kan hij in individuele nijpende situa-‐ ties snel een oplossing bieden. Als uitwerking van deze SGP-‐motie heeft het college in de verordening een hardheidsclausule opgeno-‐ men. De SGP-‐fractie is tevreden met deze op-‐ lossing. Wel willen we graag blijven volgen in welke – anonieme – situaties de hardheidsclau-‐ sule wordt toegepast. Want dat biedt mogelijk aanleiding om de bestaande regels te verduide-‐ lijken dan wel aan te passen. Tot slot van onze inbreng hebben we de ge-‐ dachte benoemd, die misschien wel door veler
December 2014 Pagina 7
hoofd speelt: Wat als het straks na 1 januari 2015 toch fout gaat? Wat als, ondanks alle goe-‐ de voorbereidingen, mensen tussen wal en schip dreigen te vallen? Wat als straks bijvoorbeeld blijkt dat een jeugdige niet de juiste hulp krijgt, met alle gevolgen van dien? In het huidige, al jarenlang draaiende stelsel gaan immers ook nog regelmatig dingen fout bij indicatie of rond zorgtoewijzing? De SGP-‐fractie kan niets uitslui-‐ ten. Wel kent de SGP-‐fractie, zo hebben we aangegeven, wethouder Oosterwijk als iemand die bereid is zich hoogstpersoonlijk op indivi-‐ duele dossiers te storten om met een stukje doorzettingsmacht de zaak tot een goed einde proberen te brengen. De vraag is echter: wat heeft hij, wat heeft het college nodig om na 1 januari, samen met een lerende organisatie de nieuwe taken, bevoegdheden en verantwoorde-‐ lijkheden in het sociaal domein op te pakken? Citaat: “Hoewel ik de wethouder uitnodig om op deze bespiegeling te reageren, waag ik vast twee essentiële benodigdheden te benoemen: ruimte en vertrouwen. Van mijn fractie krijgt het college die. Ik wens het college, medewerkers en alle betrokken partijen veel succes en van harte Gods Zegen toe!” De wethouder zou de wethouder niet zijn, als hij niet op die uitnodiging zou ingaan. Dat deed hij dus ook wel. Hij refereerde daarbij aan de uit-‐ spraak van staatssecretaris van Rijn, die stelde dat je in dit soort gevallen vooral eerst moet handelen in het belang van de persoon, en pas daarna kijken of het past in het beleid. Ook enkele woordvoerders van andere fracties stonden in hun bijdrage stil bij de “Wat als”-‐ vraag. Het was mooi te constateren dat het col-‐ lege van alle fracties, ook in die gevallen, waarin die vraag zich mogelijk zou voordoen, voors-‐ hands ruimschoots de benodigde ruimte en vertrouwen kreeg. Hugo van der Wal
