Wetsinnovatie
BZK Bestuur 29 april 2015
Van Democratic Challenge naar Democratic Change
Huishouden bij Thorbecke
LinkedIn Twitter Facebook: Jeroen van Urk
1
Wetsinnovatie
BZK Bestuur 29 april 2015
Burgerkwaliteit en/in gemeentebestuur: deliberatieve democratie
LOKALE DEMOCRATIE
• “Verticale samenleving heeft plaatst gemaakt voor horizontale netwerksamenleving”
LOKALE DEMOCRATIE
• “Reflectie op huidige organisatie- en besluitvormingsstructuren”
Richard van Zwol: Zwol: ”Het is een kantelmoment voor de traditionele democratie: van 19e eeuwse representatie naar 21ste eeuwse deliberatie”
LinkedIn Twitter Facebook: Jeroen van Urk
2
Wetsinnovatie
BZK Bestuur 29 april 2015
Jacques Wallage: Wallage: “Partijen hebben de democratie van de burger afgepakt.” afgepakt.” “Hoe vertegenwoordig je een volk dat zichzelf wil vertegenwoordigen vertegenwoordigen?” ?”
Roel in ‘t Veld: Veld: “In de driehoek van politiek, wetenschap en media ontwikkelen we ons naar een kennisdemocratie”. “De representatieve democratie kan niet omgaan met complexiteit, de participatieve democratie wel”. “De politicus van morgen is een procesarchitect”.
Van volksvertegenwoordiger naar volksverbinder
LinkedIn Twitter Facebook: Jeroen van Urk
3
Wetsinnovatie
BZK Bestuur 29 april 2015
Raad voor het openbaar bestuur: raad als platform lokale democratie
G N I H O N D A A R L E D O M
LinkedIn Twitter Facebook: Jeroen van Urk
4
Wetsinnovatie
LinkedIn Twitter Facebook: Jeroen van Urk
BZK Bestuur 29 april 2015
5
Wetsinnovatie
BZK Bestuur 29 april 2015
Inspraak inbreng Beginspraak inzicht Samenspraak inzet Samenwerking invloed
Wittgenstein … Heidegger … Derrida … Braidotti … Aristoteles … ● Onze taal vangt ons in tegenstellingen en boven//onderschikkingen, boven onderschikkingen, maar hoe vanzelfsprekend is dat? dat? ● Van “Ik “Ik ben” ben” naar “Wij zijn zijn”” ● Van dualistisch, dualistisch, oppositioneel denken naar nomadisch denken: denken: nevengeschikt,, ruimte zoekend nevengeschikt en biedend, biedend, gastvrij, gastvrij, omarmend ● De mens als zoôn politikon (Ubuntu Ubuntu))
LinkedIn Twitter Facebook: Jeroen van Urk
6
Wetsinnovatie
BZK Bestuur 29 april 2015
De vraag is niet wat de wet verbiedt maar hoe de wet deliberatie in netwerkdemocratie mogelijk maakt Niet moeten maar mogen beslissen
… 2006
LinkedIn Twitter Facebook: Jeroen van Urk
7
Wetsinnovatie
BZK Bestuur 29 april 2015
Art. 17.3 Gemeentewet De gemeenteraad kan beslissen volgens het RaadsRuitModel in 3 ringen 1 Opstellen openingsvraag m.b.v. social media 2 Verkennen openingsvraag in oploopjes 3 Delen en waarderen verkenning in oploopjes 4 Voorstel Maken 5 Beoordelen en vaststellen m.b.v. binnenring – middenring buitenring
1 2
2 3
2 3
3 3
3 4 5
Joop Hofman (Rode Wouw) voor Gemeenteraad van de Toekomst
Art. 159 Gemeentewet
1. Indien ten minste een derde van het aantal leden waaruit de raad bestaat of tenminste een tiende van de kiesgerechtigde ingezetenen daarom verzoekt, schrijft de raad een beslissende burgerjury uit over een enkelvoudige vraag.
LinkedIn Twitter Facebook: Jeroen van Urk
2. Een burgerjury bestaat uit 100 via loting geselecteerde ingezetenen.
3. Een burgerjury beraadt en besluit volgens de volgende regels …
8
Wetsinnovatie
BZK Bestuur 29 april 2015
Hoofdstuk IVd Gemeentewet:
Model Hein Albeda voor Gemeente Oude IJsselstreek
Op voordracht van B&W kan de gemeenteraad een Burgervisitatiecommissie instellen: een kleine, kundige groep inwoners, die onafhankelijk en vrijwillig met een blik van buiten het gemeentelijk functioneren doorgrondt en daarover openbaar rapporteert.
Art. 204.a Gemeentewet
10% van de begroting stelt de gemeente vast in een wijkbegrotingsproces volgens de volgende regels …
LinkedIn Twitter Facebook: Jeroen van Urk
9
Wetsinnovatie
BZK Bestuur 29 april 2015
Art. 204.b Gemeentewet De resterende 90% van de begroting stelt de gemeente jaarlijks vast in een burgerbegrotingsforum van 1000 ingelote inwoners in de kiesgerechtigde leeftijd.
Volksvergadering: Grote Raad van 1000
Florence
Politieke werk: Raad van 80 + Signoria
Besluit Begroting en Verantwoording De gemeente heeft een netwerkbegroting, die de bijdrage van gemeente én samenlevingspartners aan maatschappelijke effecten vastlegt (smart = agreed), met gemeentelijke loslaatregels bij de 2e W • • • • • • •
Wij Wij Wij Wij Wij Wij Wij
laten toe, dat … maken mogelijk, dat … ondersteunen, dat … stimuleren, dat … initiëren, dat … zorgen zelf, dat… regelen, dat…
LinkedIn Twitter Facebook: Jeroen van Urk
10
Wetsinnovatie
BZK Bestuur 29 april 2015
Titel VI gemeentewet 1. De gemeente en woningcorporaraties, zorginstellingen en onderwijsinstellingen werkzaam binnen de gemeente zijn netwerkpartners. 2. Netwerkpartners als bedoeld in lid 1 geven instemming aan elkaars plannen voor het grondgebied en de ingezetenen van de gemeente, en verantwoorden aan elkaar de uitvoering daarvan.
Art. 8 Gemeentewet 1. Voor de gemeenteraad is een vast bedrag beschikbaar naar gemeentegrootte. 2. De raad beslist een jaar voor zijn verkiezing over het aantal leden van de raad en aanvullend burgerbestuur, met aanwending van minimaal het bij lid 8.1. bedoelde bedrag. 3. Gemeenteraadsleden kunnen door de burgemeester te beëdigen persoonlijke raadsassistenten aanwijzen. De raad regelt hun aantal, verantwoordelijkheid en vergoeding.
LinkedIn Twitter Facebook: Jeroen van Urk
11
Wetsinnovatie
BZK Bestuur 29 april 2015
Wil tot verschil. Bijvoorbeeld: ● huidige vorm van gemeenteraad en college of ● een kleine gekozen gemeenteraad van toezicht (met vaste vergoeding) in combinatie met loting: jaarlijks een beslissend begrotingsforum en incidentele beslissende burgerjury’s (met presentiegeld) ● in combinatie met een versterkt college, benoemd door de raad van toezicht of … het begrotingsforum of … rechtstreeks gekozen … of ● aanstormende digitale deliberatie en beslissingsondersteunende systemen ‘in the cloud by the crowd’ met gemeenteraad als procesbewaker.
Art. 52.a Wet algemene regels herindeling Bij herindeling kunnen de samen te voegen gemeenten beslissen, dat de gemeenteraad van de nieuwe gemeente bestaat uit het aantal leden dat de gemeenteraden van de herindelingsgemeenten gezamenlijk hebben vóór de herindeling.
LinkedIn Twitter Facebook: Jeroen van Urk
12
Wetsinnovatie
BZK Bestuur 29 april 2015
Bestuursvogel Art. 100 gemeentewet 1. In iedere gemeente is een bestuursdirecteur. 2. De bestuursdirecteur ondersteunt het burgerbestuur.
NETWERKDEMOCRATIE
LinkedIn Twitter Facebook: Jeroen van Urk
13
Wetsinnovatie
BZK Bestuur 29 april 2015
Een commissie wetsinnovatie … wat zou daar de opdracht aan zijn?
LinkedIn Twitter Facebook: Jeroen van Urk
14