van de voorzitter Voorzitter VOORTT Sgt1 Richard Groot Bandelier 1 verenigingsblad van de vereniging onderofficieren regiment technische troepen

van de voorzitter De vakantie is voor de meesten van ons inmiddels wel weer voorbij. Altijd jammer, maar werken is ook wel weer lekker. Vooral in die eerste weken waarbij je met de collega’s mooie vakantieverhalen kunt uitwisselen terwijl er nog steeds genoten kan worden van het mooie weer. Want mooi weer hebben we gehad deze zomer! Hij gaat met gemak de boeken in als warmste jaar sinds het bijgehouden wordt en dan is het jaar nog niet eens voorbij. Toch zijn er ook minder leuke dingen gebeurt. Onze hoofdredacteur, webmaster en erelid Paul Delmeer is in de afgelopen periode vijf weken in het ziekenhuis opgenomen geweest. Inmiddels is hij weer thuis in afwachting van zijn eerste chemo bij zijn familie. Wij wensen hem en zijn familie heel veel sterkte. Zoals in mijn vorige voorwoord vermeld, de Algemene Leden Vergadering zal plaatsvinden in congrescentrum Kumpulan te Bronbeek in Arnhem. We zijn inmiddels bijna klaar met de voorbereidingen en ik kan u met trots vertellen dat het iets moois gaat worden. Ik roep dan ook iedereen op die deze dag vrij kan maken in zijn agenda om deel te nemen aan deze nu al memorabele dag. Rest mij niets anders dan u allen een hele goede nazomer te wensen. Veel leesplezier met de 2e bandelier van dit jaar en ik hoop u allen te mogen begroeten tijdens ons jubileum. Voorzitter VOORTT Sgt1 Richard Groot

Bandelier

verenigingsblad van de vereniging onderofficieren regiment technische troepen

1

Wie is wie bij de Vereniging Onderofficieren Regiment Technische Troepen? Bestuur

Contactpersonen

Adviseur VOORTT

Voorzitter/Lid RTT/RTR sgt1 R.N. (Richard) Groot M 06-2206 4203 E [email protected] 11 Hrstcie Lmob brig Oranjekazerne Schaarsbergen T 026-353 2819 Mdt *06-564-32819 E1 [email protected] E2 [email protected]

Regio Apeldoorn aoo R. (René) Jelijs M 06-83649624 E [email protected] CLAS/PLC/RPD Stroe Schaarsbergen Oranjekazerne/Groot Heidekamp en Apeldoorn van Bijnenkazerne E [email protected]

Regimentsadjudant aoo H.F.C. (Bert) van Lawick T 038-4542 177 Du Moulinkazerne Soesterberg T 033-4219 288 Mdt *06-500-19288 M 06-5125 9950 E [email protected]

Regio Oirschot aoo A. (Albert) Kruijning T 035-524 0627 M 06-4450 2510 E [email protected] 13 Hrstcie C-kz 134 Hrstpel Genm Kootkazerne Stroe T 0577-468 170 Mdt *06-530-68170 E [email protected]

Redacteur Bandelier kap b.d. P.J. (Paul) Delmeer Bc T 0321-849867 M 06-5351 1519 E1 [email protected] E2 [email protected]

Vicevoorzitter aoo b.d. C.M.J. (Christ) v.d. Heuvel T 040-290 4518 M 06-2134 7778 E christvandenheuvel@gmail. com Secretaris/2e Webmaster/ Facebook aoo b.d. P.J.L. (Paul) Mentink T 0321-849 949 M 06-4438 8114 E1 [email protected] E2 [email protected] Penningmeester/Ledenadm. aoo b.d. P.J.J.H. (Peter) Lasoe T 0499-390 907 M 06-3612 3373 E1 [email protected] E2 [email protected] E3 [email protected] Lid/Evenementen aoo b.d. W.B.J.(Willem) van Loon T 0525-680 934 E [email protected] Lid aoo J..M. (John) Spithoven T 0345-515 264 E [email protected] 11 Hrstcie Oranjekazerne Schaarsbergen T 026-353 3537 Mdt *06-564-33537 [email protected]

Regio Schaarsbergen aoo J..M. (John) Spithoven T 0345-515 264 E [email protected] E2 [email protected] 11 Hrstcie Sie 3 Oranjekazerne Schaarsbergen T 026-353 3537 Mdt *06-564-33537 [email protected] Regio Havelte aoo P.H. (Paul) Stevens T 0521-517 837 M 06-2274 5245 E [email protected] 43 Hrstcie Mechbrig Johannes Postkazerne T 0521-347 092 Mdt *06-532-47092 M 06-1043 5621 E [email protected]

Regio Soesterberg aooi H.P.J. (Huub) Sistermans T 0499-872 024 M 06-2060 8461 E huub.sistermans@gmail. Lid/Public Relations com aoo R. (René) Jelijs OCTLog M 06-83649624 Dumolinkazerne E [email protected] Soesterberg CLAS/PLC/RPD Stroe T 033-421 9081 Schaarsbergen M 06-1202 4677 Oranjekazerne/Groot Heidekamp Mdt *06-500-19081 en Apeldoorn E [email protected] van Bijnenkazerne E [email protected]

2

Bandelier


Bestuurszaken en reglementen aoo b.d. H.L. (Hennie) van den Eijkhof T 0182-531 194 M 06-1724 8786 E [email protected]

Speciale Aankondiging REÜNIE / ALV 2015 16 oktober 2015 Zeer Geachte Leden van de Vereniging Onderofficieren Regiment Technische Troepen. Het is ons een bijzonder genoegen om reeds nu bekend te maken dat wij voor de viering van het 40 jarig bestaan van de VOORTT een speciale en bijzonder feestelijke reünie/Algemene Leden Vergadering gaan houden. Deze bijzondere reünie/Algemene Leden Vergadering zal plaats vinden op 16 oktober 2015. Het bestuur wil U dan ook graag uitnodigen om aan deze dag deel te nemen, samen met uw echtgeno(o)t(e), partner, verloofde of vriend(in). Deze, als altijd weer bijzonder gezellige bijeenkomst, zal dit jaar gehouden worden op “Reünie- en Congrescentrum Kumpulan” op Landgoed Bronbeek te Arnhem Velperweg 147 6824 MB Arnhem contactpersoon voor info: aoo b.d. Peter Lasoe, tel: 06 – 3612 3373 U kunt reeds een beetje sfeer proeven, ga dan naar de website: www.Kumpulan.nl Programma: (onder voorbehoud) 10.00 - 11.00 uur Ontvangst 11.00 – 12.00 uur Gezellig samenzijn met verassingen 12.00 - 13.00 uur Uitgebreid lunchbuffet 13.00 - 14.30 uur Vergadering / bestuursverkiezing / damesevenement 14.30 - 17.00 uur Receptie / borreluurtje 17.00 - 18.00 uur Dinerbuffet Na afloop Koffie. U ontvangt allen een persoonlijke uitnodiging in uw brievenbus met een aanmeldingsformulier. Opgave a.u.b. alléén met het antwoordformulier dat u per post ontvangt.

Bandelier


3

Regiment Technische Troepen (1e en 2e kwartaal 2015)

Bevorderingen miv tot rang naam 27-mrt-2015 sgt Bankers,Jeroen 09-feb-2015 sgt Bouma,Jeroen 01-jan-2015 elnt Commandeur,Jan 14-feb-2015 sgt1 Dam,Marcel 02-feb-2015 sm Dijk,Richard van 09-mei-2015 sgt1 Dijkema,Sander 07-feb-2015 sm Dorant,Shurwin B 14-feb-2015 sgt1 Eisenberger,Danny 01-feb-2015 aoo Elants,Lex 31-jan-2015 sgt1 En-Nali,Badreddine 01-jan-2015 elnt Faulhaber,John S 10-jan-2015 sgt1 Heuvel,Aart A van den 18-feb-2015 sgt1 Huizinga,Michael 01-jun-2015 elnt Imming,Marcel W H 27-feb-2015 sgt Israël,Lucas C B 27-mrt-2015 sgt Jansen,Joeri 13-jan-2015 aoo Kamphuis,Robin 25-apr-2015 sgt1 Kraaijkamp,Ruben 27-mrt-2015 sgt Mollen,Niels 27-jun-2015 sgt1 Postma,Jeen S 02-mei-2015 sgt1 Schooten,Jan W van 01-jun-2015 sm Sebel,Jeroen 11-mrt-2015 sm Waldner,Edwin O 01-apr-2015 aoo Wijnen,Ronald M C van Overplaatsingen miv rang naam 01-jan-2015 aoo Vis,David 01-jan-2015 sgt Duurkens,Christiaan H 01-jan-2015 sgt Henneke,Michael 01-jan-2015 sgt Kappen,Daniël J R 01-jan-2015 sgt Pinas,Raynel A 01-jan-2015 sgt Raciti,Ricardo 01-jan-2015 sgt Schootbrugge,Niek van de 01-jan-2015 sgt Wiersma,Klaas W A 01-jan-2015 sgt Zonneveld,Luuk 01-jan-2015 sgt1 Bavel,Ted van 01-jan-2015 sgt1 Fölker,Roy 01-jan-2015 sgt1 Jacobs,Kay 01-jan-2015 sgt1 Vries,Erwin de 01-jan-2015 sm Tissen,Jeroen J T 02-jan-2015 sm Boer,Vincent 13-jan-2015 aoo Kamphuis,Robin 26-jan-2015 sgt Mennen,Maarten 26-jan-2015 sgt Metselaar,Rob 01-feb-2015 aoo Elants,Lex 01-feb-2015 sgt Lukkien,Ronald 01-feb-2015 sgt1 Eerden,William D van der 01-feb-2015 sgt1 Hoogerdijk,Dennis A W 4

Bandelier


Naar OTCLOG/KCEN 434HPEL/HGP IWS/BWPN 433HPEL/HGP IWS/1PAVTGN 433HPEL/HGP IWS/BWPN 101CISBAT/A-CIE/BATVZPEL 433HPEL/HGP VTS/3VTGN 434HPEL/HGP VTS/1VTGN 43HRSTCIE/ST/SIE S1 434HPEL/HGP IWS/2PAVTGN 42PIB/B-CIE/CIEST/ODBGP KMS/SCHOOL LMB/OPLPEL 7 132HPEL/STGP 431HPEL/HGP ECS/1EOV 131HPEL/KZ EODD/GRONDGEBONDEN 131HPEL/PRODBEST 112PAGNCIE/LOGPEL/ODBGP EODD 432HPEL/PRODBEST 11HRSTCIE/113HRSTPEL 11INFBAT/C-CIE/CIEST OTCLOG/ST&O/IP LRBDFN

01-feb-2015 01-feb-2015 01-feb-2015 01-feb-2015 01-feb-2015 01-feb-2015 01-feb-2015 02-feb-2015 02-feb-2015 07-feb-2015 09-feb-2015 09-feb-2015 12-feb-2015 15-feb-2015 16-feb-2015 16-feb-2015 23-feb-2015 01-mrt-2015 01-mrt-2015 01-mrt-2015 01-mrt-2015 01-mrt-2015 01-mrt-2015 01-mrt-2015 04-mrt-2015 09-mrt-2015 09-mrt-2015 09-mrt-2015 09-mrt-2015 11-mrt-2015 11-mrt-2015 11-mrt-2015 11-mrt-2015 11-mrt-2015 11-mrt-2015 11-mrt-2015 11-mrt-2015 11-mrt-2015 11-mrt-2015 11-mrt-2015 11-mrt-2015 11-mrt-2015 11-mrt-2015 11-mrt-2015 30-mrt-2015 30-mrt-2015 30-mrt-2015 30-mrt-2015 30-mrt-2015 30-mrt-2015 30-mrt-2015 30-mrt-2015 01-apr-2015

sgt1 Offenberg,Marc T H sgt1 Theunisz,Marc sm Jarec,René sm Kampshoff,Ronnie sm Lissum,Martin van sm Loen,Marc sm Loon,Olaf C M J van sgt1 Dipowitana,Ricky W sm Dijk,Richard van sm Dorant,Shurwin B sgt Griekspoor,Raymond sgt1 Horst,Richard van der sgt Janssen,Geert sm Naloop,Chet sgt Bouma,Jeroen sm Otto,Marco sm Oosterhof,Ronald aoo Pruijsers,Henk sgt1 Hagelaar,Teun sgt1 Seters,Arnout van sgt1 Vliet,Bob van sgt1 Westdijk,Antonie A J sm Brekeveld,Bonne S sm Hagen,Patrick sgt Mazee,Bart aoo Aerle,Gerardus W H J van sgt1 Aanstoot,Robert sgt1 Goumans,Thomas G M sgt1 Wekenborg,Jamie aoo Pranger,Klaas aoo Roodbergen,Pierre sgt Caravello,Giancarlo sgt1 Borggreve,Dirk sgt1 Hacken,Jasper L ten sgt1 Janssen,Martijn sgt1 Steuns,Kay J L sgt1 Zanten,Henk van sm Campschroer,Hans sm Gelder,Klaas R van sm Geurts,Jan sm Hoffman,Harold sm Muller,Karel J sm Thomassen,Thomas D sm Waldner,Edwin O aoo Doremalen,Frans van aoo Massop,Dolf aoo Mol,Adrianus J M aoo Odekerken,Johannes D M aoo Palmen,Jos sgt1 Hagelaar,Teun sm Luijk,Richard W sm Pernot,Eric A M aoo Sistermans,Huub Bandelier


431HPEL/STGP 131HPEL/HGP ECS/ETM 132HPEL/KZ KCT/SSVCIE/LOGPEL FDCK/CISBN/STCOY 131HPEL/PRODBEST 45PIB/D-CIE/BATST 45PIB/B-CIE/CIEST 11PAGNBAT/CIEST OTCLOG/ST&O/IP 101CBRNVERDCIE KMS/SVVO/STGP 131HPEL/HGP IWS OTCLOG/ST&O/IP 134HPEL/HGP VTS 433HPEL/HGP VTS 45PIB/C-CIE/CIEST LTC/ECE/PRODUCTIECEL KMS/SCHOOL Z/OPLPEL T 132HPEL/PROBEST/BDFV KCT/SSVCIE/LOGPEL 107ASBT/MAINTPEL 11GNKCIE/LOGPEL 107ASBT/MAINTPEL 43GNKCIE/LOGPEL/ODBGP AFD TECH/PE TECHNOT 111PAGNCIE/LOGPEL KMSL:RESSORT KMSL:RESSORT 210TCIE/TDET B&TCO/ST/SIE S4/BUR LOG 130CLCIE/LOGPEL/ODBGP 220TCIE/LOGPEL/ODBGP 11BEVOCIE/LOGPEL 140ZWTCIE/LOGPEL 230CLCIE/LOGPEL/ODBGP 240DNSTNCIE/LOGPEL 230CLCIE/LOGPEL/ODBGP 11BEVOCIE/LOGPEL/ODBGP 140ZWTCIE/LOGPEL/ODBGP 130CLCIE/LOGPEL/ODBGP 220TCIE/LOGPEL/ODBGP 110TCIE/LOGPEL/ODBGP 210TCIE/LOGPEL/ODBGP KMS/ST/SIE IOPB/BUR IOPB KMS/SIVO/OPLPEL 1 KMS/SIVO/OPLPEL 7 KMS/SVVO/INSTRGP SEC KMS/SVVO/INSTRGP KMS/SCHOOL Z/OPLPEL 7 KMS/ST/EXPERTISE CEN KMS/LOGPEL/DAAGP OTCLOG/ST&O/IP LRBDFN

5

01-apr-2015 aoo Wijnen,Ronald M C van 01-apr-2015 sgt Geest,Daniël van der 01-apr-2015 sgt1 Vree,Daan 01-apr-2015 sm Koppenaal,Cornelis D 01-apr-2015 sm Slangewal,Jeroen G J 01-apr-2015 sm Verberne,Henk 07-apr-2015 aoo Pos,Jacobus A 07-apr-2015 sgt1 Marechal,Ronnie 07-apr-2015 sm Bongers,Jan 07-apr-2015 sm Hos,Marco W 24-apr-2015 sgt Israël,Lucas C B 24-apr-2015 sgt Meurs,Jelle van 01-mei-2015 aoo Zwart,Gerrit J 01-mei-2015 sgt Isik,Marcus 01-mei-2015 sgt Wolf,André 01-mei-2015 sgt1 Zwaab,Manuel G 01-mei-2015 sm Hendriksen,John 01-mei-2015 sm Pagee,Gaitan van 01-mei-2015 sm Turenhout,Rob 02-mei-2015 sgt Hammers,Floris R 08-mei-2015 sgt Jansen,Joeri 11-mei-2015 aoo Mol,Adrianus J M 11-mei-2015 sgt Bankers,Jeroen 11-mei-2015 sgt Mollen,Niels 15-mei-2015 sgt Lange,Jasper C de 15-mei-2015 sgt Zandstra,Rene 15-mei-2015 sgt1 Hoorn,Roy van 01-jun-2015 aoo Faber,Yko 01-jun-2015 aoo Hietbrink,Johannes A 01-jun-2015 aoo Jochems,Josephus W 01-jun-2015 sgt1 Leng,Virgil de 01-jun-2015 sm Gruppelaar,Roel 01-jun-2015 sm Hesseling,Michel J M 01-jun-2015 sm Nichols,Patrick 01-jun-2015 sm Sebel,Jeroen 01-jun-2015 sm Vos,Jan 01-jun-2015 sm Wesseling,Richard 12-jun-2015 sgt1 Verstappen,Vincent 29-jun-2015 sm Ham,Frank A van der 29-jun-2015 sm Rouvoet,Wim Uit dienstteding miv rang naam 01-jan-2015 aoo Middelkoop,Dick 01-jan-2015 aoo Veldhuizen,Jacob T 01-jan-2015 aoo Vereggen,Marc 01-feb-2015 sm Kroon,Jacco 01-feb-2015 sgt1 Leijten,Franciscus J 16-feb-2015 sgt1 Lok,Wouter R 27-feb-2015 sgt1 Welink,Gerrit J 28-feb-2015 sgt1 Terwisscha,Hanne J C 01-mrt-2015 aoo Derksen,Ronald 01-mrt-2015 aoo Loon,Willem J B van 01-mrt-2015 sm Luijks,Richard 6

Bandelier


EODD/SCHOOL/OPLGP 431HPEL/HGP IWS/5PZH 421HOSPCIE/LOGPEL/ODBGP 432HPEL/KZ 131HPEL/HGP ECS/HFTRM 431HPEL/HGP IWS/1PZH MATLOGCO/ST/SIE OST 13HRSTCIE/ST/SIE S1 13HRSTCIE/ST/SIE S3 42PIB/D-CIE/CIEST/ODBGP 434HPEL/HGP VTS/3VTGN 431HPEL/HGP IWS/1PZH AFD S&A/ANAL/CL A&K 431HPEL/HGP IWS/6PZH 431HPEL/HGP IWS/4PZH EODD/SCHOOL/OPLGP 11HRSTCIE/ST/SIE S3 433HPEL/HGP IWS/1PAVTGN 431HPEL/KZ 131HPEL/HGP VTS/1TAKEL ZW 434HPEL/HGP IWS/BWPN 43HERSTELCOMPAGNIE 133HPEL/HGP IWS/BWPN 131HPEL/HGP IWS/BWPN 433HPEL/HGP VTS/1VTGN 433HPEL/HGP IWS/2PAVTGN 13INFBAT/C-CIE/CIEST/ODBGP MATLOGCO KMS/ROC INSTRCIE/STGP 131HPEL/KZ AFD TECH/COMPHRST EODD/GRONDGEBONDEN OTCLOG/ST&O/IP LRBDFN KMS/ROC INSTRCIE/IPEL NOORD 107ASBT/MAINTPEL/MTTXGP 303MLP/REGIOPOOL ZUID 134HPEL/HGP ECS/1HFTRM 11HERSTELCOMPAGNIE AMB 17PIB/A-CIE/CIEST/ODBGP 111HPEL/HGP VTS indicatie veteraan Y Y Y Y N Y N N Y Y Y

04-mei-2015 01-jun-2015 01-jun-2015 01-jun-2015 01-jun-2015 29-jun-2015

sgt1 Pennen,Rob van der sm Bos,Hermanus J sgt1 Hoog,Michel R A van 't sgt1 Kasteele,Joris J van de sgt Suijker,Jacob sgt Beer,Mitchel F O

Y Y Y N N N

Wel en Wee bij de TD Nieuwe leden: Baade, N.H.M. Beelen, J. van Berkhout, P.D.G.A. Cyganski, M.R. Heege, A. ter Pols, T.

Banruwe 65 Eponastraat 16 Leeuweriklaan 6 Jonathan 43 Vestaplein 3 Steenakker 16

6218 1363 6713 6662 1521 6691

VN XT BP JJ AN DN

Maastricht Almere Ede Elst Wormerveer Gendt

nw nw nw nw nw nw

asp miv 02-03-2015 asp miv 02-03-2015 lid miv 01-02-2015 asp miv 02-03-2015 asp miv 02-03-2015 asp miv 02-03-2015

Welkom bij de Vereniging Onderofficieren Regiment Technische Troepen. Wij wensen u een fijne en gezellige tijd bij de vereniging.

Verhuisd? Geachte Leden, regelmatig komt het voor dat iemand van u verhuisd. Wij hebben er begrip voor, dat u dan niet als eerste aan de VOORTT denkt, om dit door te geven. Toch willen we u vragen om even aan de vereniging te denken en uw nieuwe adres door te geven aan:

het secretariaat; [email protected] Ook komt het voor dat leden willen opzeggen. Dit dient u eveneens door te geven aan het secretariaat! Hartelijk dank.

Mededeling van de Penningmeester Het IBAN nummer van de Vereniging Onderofficieren Reg Technische Troepen is: NL 49 INGB 0003 5907 57 De BIC is: INGBNL2A. De leden welke de vereniging gemachtigd hebben om automatisch te betalen, hoeven GEEN nieuw machtigingsformulier in te vullen. Indien u de VOORTT machtigd voor automatische contributie voor U In 2015 : Er zijn 3 manieren om te betalen: 1 automatische incasso: € 25,00 2 Internetbankieren € 27,00 3 m.b.v. acceptgiro € 29,00

incasso dan bedraagt de U vult alléén de Machtigingskaart in en stuurt die op; U maakt dit bedrag over via internetbankieren; U vult IBAN-nr in, tekent en stuurt acceptgiro op.

Indien u de VOORTT nog niet gemachtigd heeft en U wil dat wel doen, vul dan a.u.b. het machtigingsformulier in dat U medio januari 2015 in de bus heeft ontvangen en stuur dit op. Of, indien u deze machtiging niet meer heeft, even een mailtje naar de penningmeester. P.J. (Peter) Lasoe Iep 33 5682 HL Best

Tel: 0499-390907 Mbl: 06-36123373 Mail: [email protected]

Bandelier


7

Oud Gediende Dag 2015 Op woensdag 22 april 2015 was er op de Soldaat

Ketting Olivier Kazerne te Soesterberg de bekende Oud Gediende Dag. Deze dag stond ook een beetje in het teken van de afwezigheid van de bedenker en de organisator van deze dag, Peter Jansen.

Er was een nieuwe organisatie waarvan elnt b.d. Henk van de Poll als eerste het woord nam. Hij was bijzonder blij met de grote opkomst en heette eenieder van harte welkom. Er werd een minuut stilte in acht genomen ter nagedachtenis van Peter Jansen. Vervolgens nam de Commandant Regiment Technische Troepen, de overste Peter den Herder het woord. Hij hield een kort verhaal over de veranderingen in de Koninklijke Landmacht als ook bij ons Regiment en de gevolgen van alle reorganisaties. Zoals te doen gebruikelijk werd iedereen voorzien van een glaasje “smeerolie” en werd er een toost uitgebracht op het Regiment. Vervolgens was er de gelegenheid om eens even flink bij te praten. Oude bekenden, soms mensen die elkaar tientallen jaren niet hadden gezien, raakten met elkaar aan de praat en haalden verhalen uit het verleden op. Opvallend was het hoge aantal aanwezigen die ook lid zijn van de VOORTT. Natuurlijk werd er gesproken over de aankomende ALV/Reünie van dit jaar waar de VOORTT haar 40 jarig jubileum gaat vieren. De vereniging was vertegenwoordigd door de Vice voorzitter Christ van den Heuvel en penningmeester Peter Lasoe. Vervolgens was er gelegenheid om een blik te werpen op de opgestelde voertuigen. Gezien het meewerken van de weergoden leverde dat geen enkel probleem op en konden de meesten de nieuwste en modernste voertuigen bekijken. Daarna volgde een wel zeer uitgebreide lunch. Men kon zoveel nemen als nodig en zocht mekaar op aan een van de vele tafels. Na de lunch bleven de meesten nog lang zitten “nakaarten”. Na de lunch was het mogelijk een bezoek te brengen aan het museum van de TD. Hier viel ook weer genoeg te zien. Het museum, ook wel genoemd Stichting Regimentscollectie Technische Troepen (SRCTT) timmert nog dagelijks aan de weg en blijft volop bezig hun materieel te onderhouden, uit te breiden en te archiveren. Ook was er gelegenheid om nog een aantal instructie punten te bekijken en kon men een idee krijgen van de hedendaagse opleidingsfaciliteiten. Aan het einde van deze gezellige dag zocht men elkaar nog even op in de buurt van de bar, genoot nog even van een hapje en een drankje. De tijd om een einde aan deze dag te breien werd aangegeven door de eerste spreker. Men nam afscheid van elkaar en beloofde om volgend jaar terug te komen.

8

Bandelier


Indrukken van de Oud Gediende Dag 2015

Bandelier


9

Geef de pen door . . . . Naam: Leeftijd: Burgerl. staat: Beroep:

Waar ken je degene van, van wie je de pen hebt overgenomen? Ik ken Rob v Tilborg uit de periode dat ik in t’ Harde zat bij 13 herstel. Hoe lang woon je in je huidige woonplaats? Ik woon 17 jaar in Zutphen. Wat vind je karakteristiek aan je woonplaats? De Binnenstad. Wat zou je willen veranderen aan Zutphen? Op sommige plaatsen meer parkeerplek. Wat zijn je grote passies? Mijn gezin, voetbal en motorrijden. Waar heb je bewondering voor? De personen die achter de militair

Raymond Rosenau 44 Getrouwd Chief Wheeled/Gen Grp

Favoriete muziek? R&B, Soul, en muziek uit de top 40 Laatste film? Kingsmen The Secret service Spelletjes of . . . . ? Ja, leuk. Sport? Voetbal, Hardlopen en Motorrijden. Internetsites? Beste advies dat je kunt geven? Doe maar normaal dan doe je gek genoeg. Belangrijkste gebeurtenis in je

staan zonder zouden we niet elke

leven?

keer ons werk kunnen doen zij

Geboorte van onze kinderen.

hebben ook een zware baan als wij weer een op oefening zijn of uitzending. Waar heb je een hekel aan? Onrecht. Uiterlijk of Innerlijk?

Levensmotto:

Innerlijk, maar het oog wil ook wat.

Geniet van iedere dag.

Gevoel of verstand?

Dag van de week?

Beide, ligt aan de situatie.

Iedere dag.

Grappig of serieus?

Wat doe je als je een miljoen

Allebei.

wint?

Maakt geld gelukkig?

Dat weet ik wel.

Soms maar het is zeer handig om te hebben. Speciale plek in Nederland? Thuis. Favoriete vakantiebestemming? Gardameer in Italië. Favoriete eten? Indisch.

Ik geef de pen door aan:

Sgt Danny Eisenberger.

Omdat ik in mijn periode bij 13 herstel 11 afdra veel lol met hem heb gehad.

Thee of koffie? Koffie.

Wilt u meedoen aan dit nieuwe onderdeel in de Bandelier? Doen! U kunt de vetgedrukte vragen aanhouden en daar waar gewenst zelfstandig wijzigingen of aanvullingen aanbrengen. Stuur uw verhaal door aan de bedenker van dit nieuwe item: [email protected] Doe er a.u.b. ook een goede pasfoto bij (los).

Wijn of bier? Bier.

10

Bandelier


Nieuwe mitrailleurs voor Defensie 12 juni 2015

Defensie koopt bijna 3000 nieuwe mitrailleurs. Het gaat om 2050 middelzware MAG’s en 840 zware M2-QCB’s die de huidige wapens vervangen. Namens Defensie tekende de directeur van de Defensie Materieel Organisatie, viceadmiraal Matthieu Borsboom, hiervoor vandaag het contract met de Belgische firma Fabrique National. De nieuwe wapens zijn technisch gelijk aan de huidige MAG7.62mm-mitrailleur en de M2-12.7mm-mitrailleur, beter bekend als de ‘.50’. Een aantal elementen is echter verbeterd. Zo heeft de MAG een nieuwe kolf en zijn zowel de MAG als de M2 voorzien van een rail. Dit maakt het plaatsen van kijkers makkelijker. Hiervoor is de MAG voorzien van een zogenoemde standaard NATO-rail. De M2 heeft een speciale beugel met dezelfde standaard rail.

Prettiger schiethouding Samen met de wapens worden ook nieuwe kijkers voor dagen nachtzicht gekocht. De MAG krijgt een speciaal voetstuk met een snelrichtmiddel en een vergroter om nauwkeuriger te schieten. Daarnaast wordt de plaatsing van de nachtzichtkijker verbeterd voor een prettiger schiethouding.

Eerste stoot nauwkeuriger De M2-QCB (quick change barrel) wordt voorzien van een snelrichtmiddel waarmee de eerste vuurstoot nauwkeuriger is te plaatsen. De M2 krijgt ook een warmtebeeldkijker om doelen op grotere afstand te ontdekken. De nieuwe MAG en M2 worden in stappen geleverd tussen begin volgend jaar en halverwege 2018, gelijktijdig met de waarnemingsmiddelen. Het onderhoud aan de wapens blijft bij de klein kaliber werkplaats van het Marinebedrijf in Den Helder. Ook opgenomen in het contract is de aanschaf van nieuwe reservedelen en een actuele opleiding voor het onderhoudspersoneel.

Bandelier


11

Onderhoud, Houd je PC fit Net als je auto heeft een PC onderhoud nodig. Ook een antiviruspakket is geen overbodige luxe. Welke gratis software houdt je systeem fit? ANTIVIRUS Avast Free Antivirus 2015 houdt virussen beter tegen dan een betaald pakket als McAfee Internet Security 2015, blijkt uit een recente test van het onafhankelijke instituut AV-Comparativus. De gratis antivirussoftware van AVG scoort iets minder, maar zulke testen blijven momentopnames. Plotseling kan nieuwe malware de kop opsteken waarop een pakket even geen antwoord weet. Avast kent veel tevreden gebruikers. Door de jaren heen presteren de anti-viruspakketten van Avast naar behoren. Redelijk wat sites die malware bevatten, worden geblokkeerd. Het pakket vormt geen zware belasting van het computersysteem. Irritant kan de vele reclame voor eigen producten zijn. Voor concurrent AVG geldt overigens hetzelfde. Naast de Freeware van Avast is ook die van Avira het overwegen waard. Van dit trio vindt de Consumentenbond Avira de beste. Een test waarbij een aantal foute websites met verborgen malware werd bezocht, doorstond Avira het beste. De dreiging werd snel gestopt. Avira wist ook veel malware te vinden op een harde schijf die voor de test met gevaren was gevuld. OPRUIMEN De computer heeft af en toe een schoonmaakbeurt nodig, anders stapelt het vuil zich op en wordt het systeem trager. De Ashampoo WinOptimizer Free ruimt lekker op. Frequent onderhoud kost tijd en vereist enig inzicht. Een programma als WinOptimizer kan je veel werk uit handen nemen. De betaalde upgrade geeft meer uitgebreide mogelijkheden om een Windows-pc te configureren. Ook de live tuner die applicaties sneller doet starten is niet gratis. CCleanner is de meest gebruikte software om de pc op te ruimen. Volgens de maker is de software al een miljard keer geïnstalleerd. Een schoonmaakbeurt leidt tot een kleiner aantal storingen. Maar het gebruik van CCleaner vereist wat elementaire computerkennis. Behalve rommel kun je er ook complete programma’s mee de-installeren. 12

Bandelier


Overbodige software verwijderen gaat sneller dan met Windows. Het programma maakt de opstarttijd wat korter. Door de cookies te verwijderen die websites op je pc plaatsen om je online gedrag te volgen, is je privacy beter gewaarborgd. MALWARE VERWIJDEREN AdwCleaner verwijdert onnodige ballast uit je computersysteem. De software zoekt en verwijdert adware (software die je advertenties opdringt), toolbars en andere ongewenste programma’s. Ook voorkom je de ‘ontvoering’ van de browser, een reeds lang bestaand probleem. Dit is het geval wanneer je startpagina ineens wordt aangepast en je favorieten vol links staan. Tijdens het surfen wordt de gebruiker geconfronteerd met onbekende pop-ups. Overigens bestaat er ook een kwaadaardige versie van AdwCleaner die via adware wordt verspreid. Internet gebruikers krijgen pop-ups te zien alsof de computer vol ongewenste software zit. Als op die waarschuwing wordt geklikt, kom je op een site terecht die een nepversie aanbiedt. Om de malware te verwijderen, moet 60 dollar worden betaald.

TOOLBAR Het kan heel lastig zijn om de vervelende toolbars te verwijderen die met sommige freeware worden meegeleverd. Vooral websites die gratis software aanbieden, bezondigen zich hieraan. Deze toolbars worden vaak ongevraagd op je computer geplaatst. Vooral de Ask Toolbar is hardnekkig. De Junkware Removal Tool kan dit varkentje goed wassen. Ook met adware weet deze freeware wel raad. VERSNELLER Vooral voor gamers kan een pc niet snel genoeg zijn. Razer Game Booster versnelt je computer. Als een systeem traag reageert, kan dat net het verschil tussen winnen en verliezen betekenen. De Game Booster schakelt tijdens het gamen alle programma’s uit die je op dat moment niet echt nodig hebt. Zoveel mogelijk processorcapaciteit en geheugen staan ten dienste van de game, wat de prestaties ten goede komt.

DiGi-Peter

13

Bandelier Bandelier

verenigingsblad van van de vereniging verenigingsblad de vereniging onderofficieren regiment technische troepen onderofficieren regiment technische troepen

13

Deel 15.

P. Smits

Inleiding. Het militaire personeel van de Prinses Irene Brigade had in de periode vanaf haar oprichting tot medio 1945, ervaring opgedaan met de Canadese legervoertuigen uit de CMP serie. CMP staat voor Canadian Military Pattern of in het Nederlands Canadees Militair Model. Vrijwel direct nadat het staakt het vuren was afgekondigd begonnen de Canadese strijdkrachten het dan overtollige materieel te verzamelen. In de sector Soesterberg, Deelen en Stroe waren door de Canadese strijdkrachten enorme verzamelplaatsen ingericht. Al het overtollig materieel waaronder al het gevechts-, artillerie en transportmaterieel werd in een van drie omvangrijke verzamelgebieden bijeen gebracht. Om inzicht te krijgen over de toestand van het bestand verzamelde transportmaterieel wordt al het materieel aan een inspectie onderworpen. Rond de 15.000 wielvoertuigen werden uit het beschikbare bestand geselecteerd om op transport te worden gesteld richting Canada. Voor de opbouw van de krijgsmacht was de Nederlandse regering gedwongen materieel te onttrekken aan de Geallieerde verzamelplaats. Als belangrijkste reden dient hiervoor te worden aangevoerd de financiële situatie van de Staat der Nederlanden. De Nederlandse Regering in ballingschap had een aantal gunstige voorwaarden gecreëerd om (on)gepantserde wielvoertuig aan de Britse en Canadese legerdumps te onttrokken. Een deel van de kosten verbonden aan het verblijf van de Canadese troepen op Nederlands Grondgebied kwam voor kosten van de Nederlandse Staat. Het Ministerie van Oorlog maakte na de Tweede Wereldoorlog dan ook op ruime schaal gebruik van deze mogelijkheid. De overgenomen wielvoertuigen werden in eerste instantie aangewend voor de opbouw van de Afb. 01: Nederlandse Krijgsmacht. Als eerste kregen de Doortocht van een colonne CMP wielvoertuigen van de Koninklijke nieuw geformeerde eenheden van de NederlandLandmacht, medio 1952. se Landmacht opdracht de orde en veiligheid te [Bron foto: Internet]. herstellen en te handhaven. Dit niet op Nederlandse bodem maar in het tegenwoordig Indonesië, na de Japanse capitulatie. Na de soevereiniteitoverdracht van het toenmalige Nederlands-Indië is het merendeel van het ingezette materieel niet naar Nederland gerepatrieerd. Het bestand CMP wielvoertuigen dat bij de parate eenheden op Nederlands grondgebied aanwezig was is met de instroming van de DAF YA 126, 314 en 328 vrijwel een op een vervangen.

Historie. Canada telde in de periode voor de Tweede Wereldoorlog twee grote en een aantal kleinere vrachtwagenproducenten. Ford of Canada, Windsor, Ontario, Canada en Chevrolet ("Maple Leaf"), General Motors, Ontario, Canada vormden de grotere producenten. Onder de kleinere producenten was onder andere Dodge Canada te vinden. Dit maakte het redelijk eenvoudig de belangrijkste producenten met betrekking tot de ontwikkeling en productie op een lijn te brengen. Het Canadese ministerie van Defensie deponeerde begin 1937 bij Ford Motor Company of Canada en General Motors van Canada Ltd een opdracht voor de bouw van een prototype. In samenwerking met het Canadian War Deparment’s Army Engeneering Design Branch ontwikkelen beide producenten gezamenlijk een standaard wielvoertuig voor het Canadese Leger. Het betrof een prototype van de 15-hundredweight lichte infanterie vrachtwagen. Dit prototype werd door de Canadese strijdkrachten op het militaire oefengebied Camp Petawawa nabij Ottawa uitvoerig getest. Later zal het ontwerp dien als basis voor de latere Canadian Military Pattern wielvoertuigen. Het basisconcept vormde de basis voor een reeks van vrachtauto’s met een verscheidenheid aan taken. Dit onder druk van de internationale ontwikkelingen in Europa ging medio 1938 de aandacht ook uit naar de zwaardere wielvoertuigen. Het betrof daarbij 4x4 en 6x6 wielvoertuigen, maar ook naar de 6x4 artillerietrekker. Ook nu stond aan het basisconcept van de Canadian Military Pattern aan de basis van de verdere ontwikkeling. Veel componenten van de 15 cwt werden later ook toegepast bij de wielvoertuigen met een groter laadvermogen. Het standaard pakket wielvoertuig kende een aantal gestandaardiseerde gewichtsklasse afgeleid van het draagvermogen. De standaard gewichtklasse waren 8 cwt, 15 cwt, 30 cwt en 60 cwt. (CWT=hundredweight = 112 Engelse ponden = ongeveer 50 kg, bv. 15-cwt komt overeen met 750 kg wat gelijk staat aan 3/4 ton) Ondanks dat Canada al op 10 september 1939 Duitsland de oorlog had verklaard komt de productie van de militaire vrachtauto pas medio juni 1940 goed op dreef. Als reden kan de terugtocht van het Britse Expeditielager via de stranden van Duinkerken worden gezien. Het personeel keerde terug naar het moederland, daar in tegen bleef alle 14

Bandelier


uitrustingsstukken achter in Frankrijk. De productie van militaire voertuigen omvatten een groot aantal voertuigen binnen de vier vastgestelde kilasse laadvermogen en uitvoeringen. De strenge specificaties, omschreven in en aangeduid als "Canadian Military Pattern (CMP)" bleken veelzijdig. Op basis van het CMP was een breed scala van verschillende typen vrachtauto's en gepantserde voertuigen ontwikkeld en geproduceerd. Bij de productie waren de Chevrolet divisie van General Motors van Canada Ltd en Ford Motor Company of Canada betrokken. Gezamenlijk hebben beide producenten tot 1 september 1945 een groot aantal CMP militaire voertuigen geproduceerd, volgens de CMP richtlijnen in vier gewichtsklasse. Verdeelt over het gehele spectrum van de CMP serie voertuigen, kunnen de onderstaande geproduceerde aantallen worden gehanteerd. -

4x2, civiele voertuigen omgebouwd voor militair gebruik 4x2, 4x4, 6x4 en 6x6 voertuigen 4x4, CMP artillerietrekker Licht gepantserde wiel- en rupsvoertuigen Aanhangwagens, 10 en 20 cwt laadvermogens (ook CMPs),

Het totale spectrum aan basisvoertuigen omvatten de: Ford F8 (4x2, wielbasis 101-inch, 8 cwt) Ford F15 (4x2, wielbasis 101-inch, 15 cwt) Ford F15A (4x4, wielbasis 101-inch, 15 cwt) Ford F30 (4x4, wielbasis 134,25-inch, 30 cwt) Ford F60S (4x4, wielbasis 115-inch, 60 cwt) Ford F60S (4x4, wielbasis 134,25-inch, 60 cwt) Ford F60L (4x4, wielbasis 158.25-inch, 60 cwt) Ford F60T artillerietrekker (4x4, wielbasis 115-inch, 60 cwt) Ford F60H (6x4, wielbasis 160,25 + 52-inch, 60 cwt) Ford FGT artillerietrekker (4x4, wielbasis 101,25-inch) Ford Lynx Verkenningsvoertuig (4x4, wielbasis 101inch) Chevrolet C8 (4x2, wielbasis 101-inch, 8 cwt) Chevrolet C8A Heavy Utility Truck (4x4, wielbasis 101-inch, 8 cwt)

338.299 exemplaren; 367.382 stuks; 22.891 exemplaren; 50.241 stuks; 19.663 exemplaren.

Chevrolet C15 (4x2, wielbasis 101-inch, 15 cwt) Chevrolet C15A (4x4, wielbasis 101-inch, 15 cwt) Chevrolet C15TA Gepantserd wielvoertuig (4x4, wielbasis 101-inch, 15 cwt) Chevrolet C30 (4x4, wielbasis 134-inch, 30 cwt) Chevrolet C60S (4x4, wielbasis 134-inch, 30 cwt) Chevrolet C60L (4x4, wielbasis 158-inch, 30 cwt) Chevrolet C60X (6x6, wielbasis 160 + 52-inch, 60 cwt) Chevrolet CGT artillerietrekker (F.A.T.) (4x4, wielbasis 101inch) General Motors Fox Gepantserd wielvoertuig (4x4, wielbasis 101-inch) General Motors Otter Licht Verkenningsvoertuig (4x4, wielbasis 101-inch)

Ondanks dat men een zo hoog mogelijke standaardisatie nastreefde zijn er gedurende het tijdvak waarin de productie plaats vond meerdere wijzigingen doorgevoerd. Als oorzaak voor deze wijzigingen kunnen onder andere worden aangevoerd een tekort aan productiegrondstoffen, snellere en betere productiemethodes. Niet vergeten mag worden de eisen en wensen van de gebruiker. Zo zijn er vanaf het begin van de productie drie type krachtbronnen toegepast. De toegepaste krachtbron was afhankelijk van de producent. Elke producent monteerde zijn eigen krachtbron. Zo beschikte de producenten, vanaf 1942, over vier type standaard cabines. Eenzelfde beeld was te zien bij de laadbakken, ook hier waren meerdere modellen beschikbaar. Ook hanteerde elke producent binnen de omschreven normen zijn eigen inzichten

Beschrijving Ford Ford maakt voor de voortbeweging van de CMP-voertuig gebruik van een V8 viertakt benzine krachtbron. De cilinders waren onder een hoek van 90 graden in een V-vorm ten opzichten van elkaar geboord. Met een cilinderboring van 80,961 mm en een zuigerslag van 95,248 mm komt de totale slaginhoud op 3,922 liter. Daarmee gaf de krachtbron een vermogen was 95 paardenkrachten [70,8 kW] bij 3.600 omwentelingen worden af. Bij een toerental van 1.850 omwentelingen per minuut werd het maximum koppel van 245,6 Nm bereikt. Aan de krachtbron is door Ford een versnellingsbak gemonteerd van het type C01TF-7000B. Deze ongesynchroniseerde versnellingsbak kende vier gangen voorwaarts en een gang achterwaarts. Tussen de versnellingsbak en de krachtbron is een enkelvoudige droge koppeling gemonteerd met een diameter van 11 inch [279,4 mm]. Krachtbron, koppeling en versnellingsbak zijn tot een geheel gemonteerd. Het wielvoertuig is voorzien van twee 12 ¼ gallon brandstoftank welke aan beide zijden van het voertuig zijn gemonteerd. Daarmee was de voertuigbemanning in staat een afstand van 275 mijl [440 km] met het wielvoertuig te overbruggen. Een uitzondering hierop was de artillerietrekker welke was uitgerust met twee brandstoftank van elk 21 gallon inhoud. Daarbij was een maximum snelheid haalbaar van 50 mph [80 km/u]. Het brandstofsysteem was verder opgebouwd uit een brandstoffilter, brandstofpomp en een carburateur.

Chevrolet De door Chevrolet gehanteerde krachtbron was van het overhead type zeskleppen motor, het type 216. Bij een cilinderboring van 88,9 mm met een zuigerslag van 95,3 mm komt de totale cilinderinhoud op 3,548 liter. Deze viertakt krachtbron leverde een vermogen van 85 paardenkrachten [63,4 kW] bij 3.400 omwentelingen. Het maximum koppel van 23,5 mkg kwam beschikbaar bij 1.200 toeren per minuut. Op de krachtbron is een carburateur van producent Carter, type 387-S gemonteerd. De door Chevrolet gemonteerde GM [Mc Kinnon] ongesynchroniseerde versnellingsbak, type 5266623 kende vier gangen voorwaarts en een gang achterwaarts. Tussen de krachtbron en de versnellingsbak is door Chevrolet een enkelvoudige droge koppeling toegepast. De Borg and Beck koppelingplaat kende een diameter van 273 mm. Voor de zwaardere vrachtwagen van C60X klasse is door Chevrolet gebruik gemaakt van een Amerikaanse zescilinder krachtbron. Het betreft een GMC lijnmotor met een cilinderinhoud van 4,420 liter welke ook is toegepast ij de GMC CCKW 353. De gezamenlijke slaginhoud was te danken aan een cilinderboring van 96 mm en een zuigerslag 101,6 mm. Daarmee was de benzine motor in staat om bij 2.750 omwentelingen per minuut een vermogen af te geven van 91,5 paardenkrachten. Het maximum koppeling van 29,85 mkg lag bij 2.400 omwentelingen per minuut van de krachtbron. Door de 6x6 uitvoering is een aangepast chassis toegepast van het model 8660.

Bandelier


15

Afb. 02 : Parkeerplaats Legerplaats de Wittenberg met op de voorgrond een aantal Artillerietrekker LUA: 3 ton, 4x4, C60S, met lier. [Chevrolet]en/of Artillerietrekker LUA: 3ton, 4x4, F60S, met lier. [Ford]. Op de achtergrond een aantal Jeeps Willys Overland CJ-3A . Heden ten dagen is de legerplaats vernoemt naar generaal-majoor Koot. [Bron: Prentbriefkaart CADI].

Het motornummer van de Ford krachtbron was opgebouwd uit een aantal elementen. Als voorbeeld nemen we motornummer: 4G - 16180 – F. 4 geeft een indicatie over het productiejaar. [1 is 1940, 2 is 1941, 3 is 1942, 5 is 1944 etc]. G is de codeletter voor de modelkrachtbron en versnellingsbak. [G staat voor Mercury 32.5 pk met een 4-gangen versnellingsbak]. 16180 is het serienummer. De F geeft aan dat het voertuig aan de rechterzijde werd bestuurd.

Het motornummer Chevrolet is opgebouwd uit tien cijfers zonder spatie. Als voorbeeld nemen we motornummer: 2844031029. Het eerste cijfer 2 is de cijfercode voor het jaar 1942. De volgende vier cijfers vormde de voertuigcode. [8440 was de cijfercode van de artillerietrekker CGT]. De overige vijf cijfer vormen het serienummer. Codenummer 84465 is de voertuigcode C8A, 8449 is de C15TA en 8441 staat voor de C30.

Ford monteerde aan de rechter zijden van de versnellingsbak een PTO en luchtpomp.

Bij de versnellingsbak type 5266623 is de PTO en de luchtpomp aan de linkerzijden gemonteerd.

Alle wielvoertuigen zijn uitgerust met een tussenbak. Met de tussenbak ko indien de situatie er om vroeg de voorwielaandrijving en/of de terreinversnelling worden ingeschakeld. Ford hanteerde twee type tussenbakken. Een type waarmee alleen de voorwielaandrijving kon worden ingeschakeld. Het tweede type kon de voorwielaandrijving en terreinversnelling worden ingeschakeld. Bij de voertuigen van het type F-15A is ook een tussenbak toegepast, alleen geschikt voor het inschakelen van de voorwielaandrijving. Bij de overige type wielvoertuigen is een tussenbak gemonteerd met twee overbrengverhoudingen. De 1 op 1 verhouding was bedoeld

voor normaal gebruik. Bij verplaatsingen onder terrein omstandigheden kon een verhouding van 1,87 op 1 worden ingeschakeld. Bij de door Chevrolet toegepaste tussenbak zijn ook twee type te onderscheiden. Voor de C-8A en C-15A waren tussenbaken gemonteerd met een overbrengverhouding van 1 op 1. Met dit type tussenbak kond de chauffeur de vooras als aandrijvende as worden ingeschakeld. De tussenbaken met twee overbrengverhouding respectievelijk 1,87 op 1 en 1 op 1 zijn toegepast bij de type C-30A, C-60L en C-GT. Beide type tussenbaken zijn geleverd door General Motors

Afb. 03 : MOTORAFFUIT : 40 mm luchtdoelgeschut, 3 ton, 4x4 [Ford]. Goed zichtbaar de schroefvijzel waarmee de gemechaniseerde vuurmond werd gestabiliseerd. [Bron: Nederlands Instituut voor Militaire Historie].

Een door de krachtbron aangedreven dynamo van Electric Auto Life levert een vermogen van 32 Ampère bij 6 volt af. Het wielvoertuig is uitgerust met een 6 volt elektrische installatie van producent Delco-Remy. Aan de basis van het elektrische systeem staan twee 6 Volt accu’s elk met een capaciteit van 100 Ampère/uur.

Twee Prest-O-Lite 6 Volt accu’s met een vermogen van 90 tot 100 Ampère/uur vormen de basis van het elektrische systeem. Bij een draaiende motor verzorgt een Delco-Remy generator de stroom-voorziening van het voertuig. Deze dynamo levert maximaal 33 Ampère bij 6 tot 8 Volt.

Ford monteerde drie verschillende voorassen voor de productie van de CMP wielvoertuigen. De wielvoertuigen van het model F-15 werden uitgerust met een niet aangedreven vooras. De overige voorassen waren van het aangedreven type. Het verschil in beide voorassen was terug te voeren op de tandwielverhouding. In het eerste type was de overbrengverhouding 6,5 op 1 en bij het twee type as was de overbrengverhouding 7,16 op 1.

De GM (McKinnon) Banjo vooras, met een draagvermogen van 2.025 kg was van het type 1810617 of 1810847. De toegepaste homoconeten waren van Bendix-Weiss. Bij de type C-8A, C-15A, C-30A en sommige modellen uit de

16

C-60L serie zijn voorassen gemonteerd met een kleine overbrengverhouding. De Banjo vooras met een afwijkende grotere overbrenging zijn toegepast bij de C-60S, C-60L en C-GT wielvoertuigen.

Bandelier


Ford hanteerde bij de assemblage van de CWT serie een viertal type achterassen. Het belangrijkste verschil tussen de verschillende assen was de overbrengverhouding. Ford hanteerde een viertal overbrengverhoudingen en 7,16 op 1, 6,66 op 1, 6,5 op 1 en 5,83 op 1 bij de achterassen

De achteras welke Chevrolet monteerde werden toegepast bij het gehele spectrum aan wielvoertuigen van het type C-15. C-30, C60S, C 60 L en C-GT. GM (McKinnon) Banjo achteras met een draagvermogen van 2.475 kg was van het type 5807406 of 1810882. Echter met een verschil dat de achteras van de C15A een overbrengverhouding van 6,5 op 1. De ander achterassen kende een overbrengverhouding van 7,16 op 1. Dit was niet van toepassing op de achteras welke bij de wielvoertuigen van het type C8 is toegepast. Deze as geleverd door Clark kende een overbrengverhouding van 6,16 op 1.

Alle assen zijn indirect aan het dragend chassis gemonteerd door middel van een tweetal bladverenpakketten. Het aantal veerbladen waaruit het bladverenpakket is afhankelijk van het draagvermogen van het wielvoertuig. Aan de frontzijden van het wielvoertuig lag het aantal veerbladen tussen de 8 tot 10 veerbladen. Het bladverenpakket opgebouwd van de achteras kon zijn opgebouwd uit 8 tot en met 18 veerbladen. Naast de bladverenpakketten zijn schokbrekers toegepast van producent Delco van het type Piston. Op de assen zijn terreinbanden gemonteerd van het merk Dunlop, Firestone, Goodyear. Bij de CMP voertuigen zijn een veelheid aan maatvoeringen van de banden toegepast. Chevrolet Ford

Model Bandenmaat Spoorbreedte v/a Wielbasis Model Bandenmaat Spoorbreedte v/a C-8 9.00x13 101 inch F-8 9.00x13 C-8A 9.00x13 of 9.25x16 1.5779 / 1.5779 C-8AX 9.00x13 1.7018 / 1.6256 C-15 9.00x13 of 9.00x16 1.7018 / 1.6256 F-15 9.00x16 1.705/ 1.641 mm C-15A 9.00x16 1.778 / 1.7907 101 inch F-15A 9.00x16 of 10.50x16 1.771/ 1.791 mm C-15AA 9.00x16 C-30 10.50x16 1.778 / 1.7907 134 inch F-30 10.50x16 1.772/ 1.791 mm C-30S 10.50x16 1.7907 / 1.7526 F-30S 10.50x16 1.733/ 1.753 mm C-60L 10.50x20 1.7907 / 1.7526 F-60L 10.50x20 1.788/ 1.753 mm C-60S 10.50x16 of 10.50x20 1.7907 / 1.7526 134 inch F-60S 10.50x20 1.788/ 1.753 mm F-60H 10.50x16 of 10.50x20 1.788/ 1.753 mm C-60X 10.50x20 1.7907 / 1.7526 158 inch C-GT 10.50x20 1.7907 / 1.7526 101 inch F-GT 10.50x20 1.788/ 1.753 mm

Afb. 04 : Een klein scala wielvoertuigen opgesteld nabij de verkeerszuil aan de Kamplaan 1914 te Amersfoort uit het beschikbare bestand wielvoertuigen. [Bron: Prentbriefkaart CADI]

Rondom zijn trommelremmen gemonteerd met een inwendige diameter van 15 inch [381 mm]. Het remsysteem dat Ford monteerde werkte volgens het hydraulisch principe al of niet voorzien van een vacuumbooster. Alleen de assen met overbrengverhouding 7,16 waren standaard voorzien van een vacuum-booster. Het remsysteem was opgebouwd uit componenten van Bendix Eclipse of Canada. Van de mechanische handrem kende de producent Ford twee constructies. Bij de lichtere wielvoertuigen werkt de mechanisch bediende handrem op de achterwielen. Bij de zwaardere wielvoertuigen werkte de handrem door middel van een remschijf welke op uitgaande as naar de cardanas naar de achteras was gemonteerd. Totaal afwijkend constructie van de handrem is toegepast bij de F-60H variant. Hierbij werkt de hydraulische handrem op de remmen van de vooras van de F-60H. Bij de lichtere type wielvoertuigen waren 6.00 x 16 velgen gemonteerd. De zwaardere wielvoertuigen zijn

voorzien van 6.00x20 velgen. De wielvoertuigen van Chevrolet kende evenals Ford een hydraulisch remsysteem met trommelremmen. Echter met dit verschil dat Chevrolet gebruik maakt van remtrommel met verschillende diameter. Het laadvermogen van het wielvoertuig was bepalend voor diamater van de remtrommel. Bij de wielvoertuigen van het type C8 tot en met de C30 zijn de vooras remtrommels toegepast met een diameter van 14-inch. Op de vooras van de C60 wielvoertuigen zijn remtrommels gemonteerd met een diameter van 15-inch. De remsysteem op de achteras laat een ander beeld zien. Bij de wielvoertuigen van het type C8A en C15 zijn op de achteras remtrommels gemonteerd met een diameter van 14-inch. Alle overige modellen zijn uitgerust met 15-inch remtrommels. De mechanische handrem werkte bij alle type alleen op de achteras.

Bandelier


17

Zowel Ford als Chevrolet monteerde een gestandaardiseerde cabine. Bij de start van de serieproductie was slechts een type cabine beschikbaar. Lopende het productieproces vonden aan het basisconcept van de cabine de nodige aanpassingen plaats. De reden kan gezocht worden in een tekort aan productiegrondstoffen of een wijziging van het productieproces. Van belang waren ook de kritiek welke de producent bereikt vanuit de legerformaties. Een van een veel gehoorde klacht was de te krappe ruimte in de cabine in verband met de te grote motor. Oorspronkelijk werd de cabine No. 11 gemonteerd. Cabine No 11 was een geheel stalen gesloten cabine. Bij deze smalle en krappe cabine gingen de scharnierende portieren naar achteren open. De motorkap kon naar beide zijden worden geopend. Op de breed uitgevoerde spatschermen waren de koplampen gemonteerd. De beide voorramen konden niet worden opengezet. In het cabine dak was geen mangat aanwezig. Klein toegangsluikje in de inwendige motorkap. Medio 1941 werd cabine No. 11 cabine gemodificeerd en werd als No 12 in productie genomen. In wezen was het een cabine No 11 met een klein aantal wijzigingen. De belangrijkste wijziging bij dit type was de naar voren opklapbare motorkap. De beide voorramen waren scharnierend gemonteerd en konden worden opengezet. Uitgerust met een mangat in het cabinedak. Op de deur zijn grendelhaken gemonteerd om de portieren vast te zetten. Grotere toegangsluik in de inwendige motorkap. Ook deze cabine was van het gesloten type. Cabine No. 42 was identiek aan cabine no. 12 maar met een open cabine, ook wel soft top cabine genoemd. Medio 1942 komt een geheel vernieuwde cabine ter beschikking. Oorzaak waren de klachten van de chauffeurs en bijrijder over de te krappe ruimte. De ruimer opgezeten en geheel stalen en gesloten cabine No. 13 is die welke op zeer ruime schaal is toegepast en zo kenmerkend was voor de CMP serie. Het was deze cabine welke zorgde voor de koosnaam “Stomp neus”. Het brede en rechthoekige front van de cabine kenmerkte zich door de kleine motorkap. Een ander kenmerk waren de verzonken en ingebouwde koplampen aan weerszijde van de motorgrille. De gedeeld en hellede voorruit kon naar voren worden open gezet. In het cabinedak was een mangat aanwezig. Cabine No. 43 was identiek aan cabine no. 13 maar met een open cabine. Cabine No. 435 was gelijk aan cabine no. 43 met een extra brede cabine welke plaats bod aan vier personen.

Afb. 05 : AUTO, TANK- : water, 3 ton, 4x4, C60L, 2000 liter [Chevrolet]. Bron : Nederlandse Militaire Voertuigen]

Bij de No. 11, 12 en No. 13 cabine maken zowel Chevrolet als Ford tot medio 1943 gebruik van een bestaand instrumentenpaneel. Het toegepaste instrumentenpaneel is door de vrachtwagenindustrie ook bij civiele vrachtwagens toegepast. Medio 1943 introduceerden beide fabrikanten een instrumentenpanelen uitgevoerd met ronde klokken. Dit type instrumenten wordt in de Verenigde Staten standaard bij de militaire voertuigen toegepast. Beide fabrikanten bleven wel hun eigen schakelaars en schakelaarplaten bij deze panelen gebruiken. Voor de productie van het chassis zijn een aantal kleinere bedrijven in de regio Manitoba en Ontario ingeschakeld. Het betrof een ladderframe met zes dwarsverbindingen. Het Ford en Chevrolet onderstel voor de CMP 4 X 4 zijn nagenoeg gelijkwaardig in het ontwerp op enkele kleine verschillen na. De gemakkelijkste manier om hen te de verschillen te omschrijven zijn de bevestigingmogelijkheden van het verenpakket. Bij Ford is dit een gegoten hoornvormige steun welke aan de chassisbalken is bevestigd. Aan de achterzijde wordt de veer geplaatst tussen deze hoornvormige steun en de chassisbalk. Bij Ford hangt het wielvoertuig aan het verenpakket. Bij de Chevrolet zijn voorveren direct door middel van veerschommels aan de chassisbalk gemonteerd. De wielvoertuigen van Chevrolet steunt op het verenpakket. Een tweede verschil is de montage van de versnellingsbak. Ford gebruik een van de verbindingsbalken als ophanging voor de versnellingsbak. De achterzijden van de versnellingsbak is gemonteerd aan de verbindingsbalk waarin een gat is gemaakt voor de doorvoer van de uitgaande as. Chevrolet heeft de versnellingbak gemonteerd op een van de gemonteerde verbindingsbalken. Tot slot is het eerste deel van het onderstel bij Ford versmald. Vanaf de voorbumper tot aan de versnellingsbak is het onderstel smaller ten opzichten van de rest van het onderstel. Het C15 onderstel van Chevrolet wijkt totaal af van het 4x4 onderstel. Dit onderstel is op enkele aanpassingen na gelijkwaardig aan het onderstel dat bij de civiele vrachtwagen wordt toegepast. De belangrijkste aanpassing hebben betrekking montage van de cabine en de aandrijflijn. Het onderstel kende een breedte van 864 mm tegen de 813 mm van het 4x4 CMP onderstel. De F8 van Ford en de C8, C8A en C8AX van Chevrolet waren uitgerust met 5 inch [127 mm] brede voorbumpers. Bij alle overige type wielvoertuigen uit de CMP kende een brede bumper met een breedte van 6 inch [152,4 mm]. 18

Bandelier


Zowel Ford als Chevrolet monterde de lierinstallatie van Ford van het type CO11Q7150 met een trekkracht van 1.315,4 kg. Op de spindel was staalkabel met een lengte van 36 meter bij een dikte van 16 mm. Voor de 15 CWT kwamen op termijn vier laadbaken ter beschikking. De laadbak type 2A1 is eind 1940 ontwikkeld. Een combinatie van hout in combinatie met staal vormde de basis van de laadbak voorzien van ronde spatschermen. Aan de kopse kant van de laadbak, tussen de laadbak en cabine is een houten opbergkist gemonteerd. Er was geen mogelijkheden tot het plaatsen van kapspanten. De laadbak type 2B1 was een volledig stalen, gelaste constructie. Ook was aan de kopse zijden een stalen opbergkist gemonteerd. Ook bij dit type laadbak was geen mogelijkheden aanwezig voor het plaatsen van kapspanten. De type 2C1 tot en met 2C6 laadbak was stalen constructie. De wielbakken in de laadbak zijn vervallen waardoor een vlakke laadvloer ter beschikking kwam. De opbergkist is vervangen door een houder voor de reserveband. Een aantal kleinere opbergkisten zijn aangebracht onder de laadbak. Vanaf deze versie zijn mogelijkheden aangebracht voor het plaatsen van kapspanten. De laadbak van het type 2C4 kende geen houder voor de reserveband. In de laadbak type 2C5 was een onderaffuit gemonteerd voor een licht bewapening. De laadbak type 2H1 is vrijwel identiek aan de type 2C1 tot en met 2C6 Laadbak echter nu opgebouwd uit een combinatie van hout en staal. Ter hoogte van de achterwielen waren de zijborden verhoogd. Laadbak type 2J1 tot en met 2J5 is identiek aan de laadbak type 2C1 tot en met 2C6 echter met een gewijzigde constructie en ander toegepaste materialen. In de laadruimte van de 2J2 was een kantooropbouw ingebouwd terwijl de 2J3 een inbouw ten behoeve van de verbindingen kende. Daarnaast kende met voor de 15-CWT een aantal opbouwen voor specifieke doeleinden. De opbouw 2E1 tot en met 2E3 voor het transport van water. De opbouw type 2F1, 2G1 en 2K1 was een gesloten stalen opbouw ten behoeve van de verbindingen. De 2K1 was daar in tegen een aluminium opbouw. De 2L1 was een vlakke laadvloer opgebouwd uit staal en hout ten behoeve van het lichte luchtdoelgeschut. Eenzelfde ontwikkeling is ook te zien bij de laadbakken voor de zwaardere type wielvoertuigen. Ook bij de CMP artillerietrekker zien we eenzelfde beeld als bij de CMP wielvoertuigen. Elk producenten monteerde zijn eigen aandrijflijn. De afkorting CGT staat voor Chevrolet Gun Tractor en FAT voor Field Artillery Tractor. Gedurende het productietijdvak zijn er zes varianten op basis van het concept geproduceerd FAT type Type opbouw Variant FAT-1 7A-1 Opbouw vormt een geheel met de frontsectie van de Cabine No.11. FAT-2 7A-2 Opbouw vormt een geheel met de frontsectie van de Cabine No.12. FAT-3 7B-1 Scheiding tussen de opbouw en de cabine met op het aflopende dak een prikkel draaddrager. Deze variant is op beperkte schaal geproduceerd Bij de FAT-3 zijn gevechtsbanden toegepast is om deze reden niet uitgerust met een reserveband. FAT-4 7B-2 Opbouw en de cabine met op het aflopende dak een prikkeldraaddrager zijn ge scheiden van elkaar. De cabine welke was toegepast was van het model No. 13 Uitgerust met normale lucht banden en droeg reserve wiel op het hellende dak van de opbouw. Het standaard voertuig van de FAT/CGT serie FAT-5 7B-2 Winterversie FAT-4, geschikt om te worden ingezet tot -29 graden Celius. FAT-6 7B-3 Dienende als trekker voor de 25pdr en 17pdr. Het vierkante lichaam om munitie te dragen, had niet limber nodig.

Opmerking De modellen F-AT en F-GT zijn geproduceerd op een onderstel dat special is ontwikkeld om te dienen als trekker. De opbouw zijn geproduceerd bij Gotfredson Truck Co of Walkerville, Ontario en bij Truck Engineering Ltd. of Woodstock, Ontario.

Afb. 06 : VRACHTAUTO, GESLOTEN OPBOUW : 3 ton, 6x6, C60X. [Chevrolet], waarbij de gesloten opbouw ingericht als mobiele werkplaatsen, magazijn- of als bureauwagen etc. [Bron : Nederlandse Militaire Voertuigen]

Bandelier


19

Eerste Draaginsigne Nobelprijs VN-militairen geslagen 10 juni 2015

Er is een nieuw onderscheidingsteken: het Draaginsigne Nobelprijs VN-militairen. Het is vanaf vandaag verkrijgbaar. De eerste exemplaren zijn afgelopen woensdag geslagen. Dat gebeurde bij de firma Van Veluw in Zeist, onder toeziend oog van een afvaardiging van de Nederlandse Unifil Vereniging. Het draaginsigne is cirkelvormig en gemaakt van mat bronskleurig metaal. Op de voorzijde is in reliëf de beeltenis van de United Nations Service Medal aangebracht met de letters VN. Hierbinnen staat de beeltenis van Alfred Nobel met links de tekst 'ALFR. NOBEL' en rechts de tekst 'NAT. MDCCCXXXIII OB. MDCCCXCVI'. Het draaginsigne mag op het militaire uniform worden gedragen.

Voor oud-militairen Het draaginsigne Nobelprijs VN militairen is bij Ministerieel Besluit van 16 februari 2015 ingesteld. Het is toe te kennen aan (oud-) militairen die tussen 1956 en 1988 minstens 30 dagen aaneengesloten door Defensie in het buitenland zijn ingezet voor vredesafdwingende of vredeshandhavende taken van de Verenigde Naties. Voorwaarde is dat zij zich in alle opzichten goed van hun taak hebben gekweten. Het draaginsigne Nobelprijs VN-militairen wordt eenmalig (postuum) toegekend. Het verzoek om toekenning van het draaginsigne moet schriftelijk gebeuren. In 1988 werd de Nobelprijs voor de Vrede uitgereikt aan 13 VN-vredesmachten voor de periode 1948-1988. Hierop gebaseerd en als erkenning voor de in deze periode uitgezonden Nederlandse (oud-) militairen, besloot minister Jeanine Hennis-Plasschaert het nieuwe draaginsigne in te stellen. Het grootste deel (ruim 95%) van de rechthebbenden op het draaginsigne maakte deel uit van UNIFIL (meer dan 9.000 militairen). Deze werd in de periode 1979-1985 naar Libanon uitgezonden. Bij deze vredesoperatie kwamen 9 Nederlandse militairen om het leven.

7 vredesmachten

Nederland nam deel aan 7 vredesmachten: United Nations Observer Group In Libanon, United Nations Interim Force In Libanon, United Nations Emergency Force 1, United Nations Operations in the Congo, United Nations Yemen Observation Mission, United Nations India Pakistan Observation Mission en United Nations Truce Supervision Organisation. Het Draaginsigne Nobelprijs VN-militairen wordt later dit jaar uitgereikt.

Aanvragen Het draaginsigne is via het formulier op veteraneninstituut.nl aan te vragen bij het Veteranen Instituut in Doorn. Op dit formulier kan de aanvrager aangeven of die het draaginsigne per post wil of deze liever krijgt uitgereikt.

20

Bandelier


App met rangen van militairen, agenten en brandweer 05 juni 2015

Wat hebben die militairen, agenten en brandweerlieden toch op hun schouders en wat betekenen die rangen? Het is sinds kort mogelijk kennis van de rangen bij brandweer, politie en Defensie te testen en te leren. Zowel via iTunes als de Google Play Store is daarvoor een gratis app te downloaden. Eerste luitenant Jelle van Haaster ontwierp de app. Van Haaster doet op de Faculteit Militaire Wetenschappen (onderdeel van de Nederlandse Defensie Academie) onderzoek naar de socio-juridische aspecten van cyberspace. Zijn onderzoek geeft Defensie inzicht in de potentiele bijdrage van cybercapaciteit aan de militaire slagkracht. 2 jaar geleden won Van Haaster bij een multimediawedstrijd de eerste prijs met zijn social media monitor waarmee de krijgsmacht een goed beeld krijgt van de heersende meningen die in een (missie)gebied onder de bevolking leven.

Downloaden De app is te downloaden in de Apple appstore en in de Google Play Store. Zoek op 'rangen'.

De 350.000ste…

Het Nationaal Militair Museum in Soesterberg verwelkomde donderdag de 350.000ste bezoeker. Louise Daalen uit Soest werd door 5 militairen van de landmacht naar de ingang begeleid, waar onder anderen museumdirecteur Hedwig Saam haar feliciteerde. Louise kreeg niet alleen een bijzondere escorte, maar ook een tegoedbon voor een landmachtexperience naar keuze. De gelukkige had natuurlijk niet verwacht op deze manier met open armen ontvangen te worden. “Dit is ons eerste bezoek aan een museum en dit maakt het wel heel bijzonder.” Meer informatie over het Nationaal Militair Museum, de collectie en de activiteiten staat op de website www.nmm.nl. Tot 23 augustus kunnen kinderen van 8 tot 12 jaar een speciale militaire survival bootcamp volgen. Het museum is genomineerd voor de DagjeWeg.NL Award 2015. Stemmen kan via de site van het museum.

Bandelier


21

Terug in de tijd Foto's uit de oude doos Van het einde van de Tweede Wereldoorlog tot de missie in de Afghaanse provincie Uruzgan. Van de politionele acties in het toenmalige Nederlands-Indië tot de huidige VN-missie in Mali. Het werk van Defensie heeft vaak, direct en indirect, een link met historische gebeurtenissen. In deze rubriek blikt de Defensiekrant terug op zulke feiten. Het zijn telkens historische gebeurtenissen die plaatsvonden op data vallend in de 2 weken die voorafgaan aan de nieuwe editie. Eindelijk naar huis

4 augustus 1945 - De koninklijke familie terug in Nederland. Na een jarenlang verblijf in Canada en Engeland keert de koninklijke familie terug naar Nederland. In mei 1940 moest ze vluchten na de inval door Nazi-Duitsland. Prinses Juliana verbleef met haar dochter Beatrix en Irene in het veilige Canada. Op 2 augustus landden zij op vliegveld Teuge bij Apeldoorn. 2 dagen was het feest op paleis Soestdijk toen de familie daar terugkeerde. Foto: collectie Nederlands Instituut voor Militaire Historie.

22

Bandelier


Japan op de knieën

6 en 9 augustus 1945 – Eerste atoombommen geworpen op de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki. Zo’n verwoestend wapen had de wereld nog niet gezien. In het grootste geheim hadden de geallieerden tijdens de Tweede Wereldoorlog gewerkt aan een atoombom. Op 6 en 9 augustus 1945 gebruikten de VS deze wapens om Japan op de knieën te dwingen. De eerste bom viel op de stad Hiroshima, de tweede op Nagasaki. Hierbij kwamen direct na de explosies opgeteld meer dan 100.000 mensen om. Op de foto is de paddenstoelwolk boven Nagasaki te zien. Foto: collectie Nederlands Instituut voor Militaire Historie. IJskoud presteren

3 augustus 1958 – De Amerikaanse kernonderzeeër USS Nautilus vaart als eerste onder het Noordpoolijs door. Eeuwenlang zochten ontdekkingsreizigers een manier om via de Noordpool van de Atlantische Oceaan naar de Stille Oceaan te komen. Maar de route ging niet door het ijs, maar eronder. De Amerikaanse kernonderzeeboot Nautilus was de 1e sub die deze tocht Bandelier


23

tot een veilig einde wist te brengen. Door de kernreactor aan boord kon de boot zeer lang onderwater blijven. Elektrisch aangedreven onderzeeboten zouden eerder boven moeten komen om de batterijen op te laden. Foto: collectie Nederlands Instituut voor Militaire Historie. Muur tussen Oost en West

13 aug 1961 – Oost-Duitse militairen sluiten de grens tussen Oost- en West-Berlijn. Begin van de bouw van de Berlijnse Muur. Veel bewoners van de Duitse hoofdstad Berlijn keken raar op toen dwars door hun stad een muur werd gebouwd. Aan de ene kant stonden de Russen, aan de andere kant de Westerse geallieerden. Samen hadden ze in de Tweede Wereldoorlog Nazi-Duitsland verslagen. Nu werd de stad onder de overwinnaars verdeeld. Het bondgenootschap tussen Oost en West was omgeslagen in diep wantrouwen en vijandschap. De muur moest de partijen letterlijk en figuurlijk scheiden en zorgen dat Oost-Duitsers niet naar het Westen konden vluchten. Foto: collectie Nederlands Instituut voor Militaire Historie.

24

Bandelier


Vierdaagsedetachement van 13 Herstelcompagnie glansrijk over de finish op de Via Gladiola. De mannen hebben een indrukwekkende prestatie geleverd. Moe en met pijn in het onderstel maar voldaan hebben de mannen vol trots de medaille in ontvangst genomen op Charlemagne. SBS6 heeft ook deze ceremonie gefilmd. Vanavond kijken dus! Kapitein Remco en mannen, wat een fantastische topprestatie....gefeliciteerd!!

Bandelier


25

Een borst vol De keerzijde van de medaille Medailles zoals wij die nu kennen, zijn bijna tweehonderd jaar oud. Toch komen er nog steeds nieuwe bij. Sommige militairen komen na hun uitzending thuis met vier onderscheidingen. En ook al voldoe je aan de criteria, niemand heeft ‘recht op’ een onderscheiding. Ben Luiten, plv.hoofd van de Sectie Onderscheidingen vertelt hoe het zit. De Sectie Onderscheidingen is belast met het Decoratiebeleid en Toekenning van onderscheidingen van Defensie gerelateerde personen. Wanneer heb je recht op een onderscheiding? ‘Nooit. Het woord ‘recht hebben op’ gebruiken wij niet, het is een ‘gunst’ als je een onderscheiding of onderscheidingsteken ontvangt. Als je ‘recht zou hebben op’ een medaille, haal je de waarde naar beneden. Je wordt juist beloond voor iets onderscheidends dat je hebt gedaan.’ Sommige militairen krijgen n.a.v. hun uitzending met vier decoraties, hoe kan dat? ‘Bij iedere uitzending kunnen militairen in aanmerking komen voor een Herinneringsmedaille voor Vredesoperaties, maar mogelijk daarnaast ook van de organisatie waaronder de operatie valt, zoals de VN, EU, NAVO, OVSE of Multinationaal. Stel dat iemand tijdens een gevechtsactie gewond raakt en daar blijvend letsel aan overhoud dan kan hij/zij voor het Draaginsigne Gewonden worden voorgedragen. Als hij/zij bijvoorbeeld tijdens een actie ook nog eens iemands leven redt met gevaar voor eigen leven, dan kan hij ook in aanmerking komen voor een dapperheidonderscheiding.’ Vier decoraties, is dat niet wat overdreven? ‘Nederland is ten opzichte van andere landen nog vrij terughoudend met onderscheidingen. Aan de andere kant toont het wel dat we respect hebben voor mensen die hun leven in de waagschaal stellen. Het is verder aan de militair zelf om te beslissen of die ze draagt. Als zijn commandant eist dat hij ze tijdens een ceremonie draagt, dient hij/zij in ieder geval de Nederlandse decoraties te dragen.’ Is elke decoratie hetzelfde als een onderscheiding? ‘Nee. Onderscheidingen zijn alles wat aan een lintje hangt. Wat niet aan een lintje hangt zijn onderscheidingstekens. Die lopen uiteen van een insigne tot een speldje, badge of rozetje.‘ Wat doet de Sectie Onderscheidingen voor militairen? ‘Wij zorgen ervoor dat die mensen die het verdienen, de beloning krijgen waar ze naar hun prestatie aanspraak op kunnen maken. Hierbij leverden ze bijvoorbeeld een meer dan normale prestatie, liepen gevaar of stelden hun leven in de waagschaal om anderen te redden of te beschermen. Vervolgens zorgen we dat iedereen die in aanmerking komt, wordt getoetst. Het is een fabeltje dat iedereen die naar een uitzendgebied gaat, automatisch een onderscheiding ontvangt. Daar zitten bepaalde criteria aan. Bovendien wordt iedereen tegen het licht gehouden.’ Als een collega een andere collega wil voordragen voor een Koninklijke onderscheiding of onderscheidingsteken, kan dat? ‘Ja. Iedereen kan iedereen voordragen, alleen je moet een goed verhaal hebben waaruit blijkt dat iemand grote verdienste heeft voor de samenleving. De Lintjesregen op Koninginnedag is ook bedoeld voor mensen die zich bijzonder inzetten voor iets. Wij stellen vervolgens een onderzoek in. Dat duurt maanden, want het gaat niet alleen langs verschillende instanties, ook iemands verleden wordt uitgediept. Daar komen soms heel schokkende dingen uit, die we door de Wet van Privacy op voorhand niet wisten.’ Als jullie worden gebeld door iemand die ‘recht’ meent te hebben op een bepaalde onderscheiding, nemen jullie dat dan serieus? ‘Wij nemen elke aanvraag serieus. Sommige mensen gaan hiermee door tot hun dood, omdat ze ervan overtuigd zijn dat ze ‘recht’ hebben op een medaille. Daar starten we dan een onderzoek voor op. Die mensen hebben er per slot van rekening voor gezorgd dat we in Nederland kunnen leven zoals we dat nu doen. Als er uiteindelijk niks wordt gevonden, moeten we dat ook heel voorzichtig vertellen. Sommigen nemen daar geen genoegen mee en schrijven de minster, later 26

Bandelier


de ombudsman en nog later de Koningin aan, maar uiteindelijk krijgen wij hier steeds weer het verzoek terug en moeten wij het wéér afwijzen.’ Als ik mijn medaille kwijt ben, kan ik Sectie Onderscheidingen dan bellen? ‘Dat kan, maar er zijn nog steeds mensen die verwachten dat hier dan een la wordt opengetrokken en gevraagd: wat voor één wilt u deze keer: een rode, een blauwe of een gele medaille. Zo werkt het dus niet. Eerst wordt onderzocht of er überhaupt wel een toekenning heeft plaatsgevonden. Aan de meeste vervangingen zijn echter wel kosten verbonden, maar die vaak ook op een verzekering zijn te verhalen. Uiteindelijk kan er bij het vervangingstraject een aantal weken overheen gaan.’ Hoe ontstaan nieuwe onderscheidingen of onderscheidingstekens? ‘Wij houden het wereldnieuws nauwlettend in de gaten lezen alles wat los en vast zit over rampen, conflictsituaties etc. in krant, vak- en bondsbladen en bladen van de krijgsmachtdelen. Ook houden wij de actualiteit goed in de gaten, zoals rampen waarbij het leger ingezet kan gaan worden. Als er een aardbeving plaatsvindt waarbij het Nederlandse leger wordt ingezet, gaan hier alweer de raderen draaien voor een medaille voor humanitaire hulpverlening. Die zijn er al, maar daar moet dan een speciale gesp voor worden ingesteld. Bovendien worden we op de hoogte gehouden door het DOPS (Directie Operaties, red.) voor nieuwe missies. Wij proberen dan te achterhalen hoe die missie gaat heten, wat de doelstelling is en wat de officiële startdatum is. Als we alle gegevens en relevante informatie hebben verzameld, adviseren wij als beleidsverantwoordelijken, in overleg met de CDS, de Minister van Defensie om, indien daartoe aanleiding is, over te gaan tot het al dan niet instellen van een medaille of gesp. Na de instelling volgt het proces van ontwerpen een aanbesteden waarbij gezegd kan worden dat onze Nederlandse onderscheidingen van een hoge kwaliteit zijn’ Kun je onderscheidingen fout dragen? ‘Absoluut, bij sommigen is het net een circus op hun borst. Alleen officieel toegekende onderscheidingen, waarvoor de Minister van Defensie toestemming heeft gegeven dat ze gedragen mogen worden, mogen op de uniform worden gedragen. Indien een militair een "Buitenlandse" onderscheiding is toegekend, dient hij/zij bij ons een rekest in te dienen waarin hij/zij de Minister van Defensie vraagt of hij/zij de toegekende onderscheiding op de uniform mag dragen. De Sectie Onderscheiding stelt een onderzoek in naar de achtergronden van deze onderscheiding en stelt bij een positieve beoordeling een Ministerieel besluit op waarmee de Minister de erkenning en toestemming bevestigd. Indien een militair een onderscheiding draagt waarvoor geen toestemming is verleend, is hij/zij in overtreding en kan hem/haar gesommeerd worden de onderscheiding van het uniform te verwijderen. een belangrijke rol is daarbij weggelegd voor de Commandanten die erop moeten toezien dat men niet met "illegale"onderscheidingen rondloopt. Dit is o.a. om te voorkomen dat de uniformen er uit gaan zien als een kerstboom en de geloofwaardigheid van het decoratiestelsel in het geding komt. Onderscheidingen moeten aan de linkerzijde gedragen worden, vanaf het borstbeen tot aan de mouwnaad aan het begin van de arm. Batons kun je in verschillende rijen dragen. Van onderscheidingen mag je echter maar één rij dragen. Hierbij mag de militair zelf kiezen welke hij draagt, er is wel een vastgestelde volgorde. Hoeveel er naast elkaar passen, hangt dus af van de breedte van de borst.’ Onderscheidingen en onderscheidingstekens: Dapperheidonderscheidingen, Koninklijke Onderscheidingen, Ereteken voor Verdienste, Herinneringsmedaille voor Vredesoperaties, Herinneringsmedaille voor Humanitaire hulpverlening bij Rampen, Officierskruis, Vrijwilligersmedaille, Krijgsmachtdeelonderscheidingen, Draaginsigne Gewonden, Demobilisatie Insigne, Dutchbat-III Insigne. Vijf onderscheidingen uitgelicht en wat ze betekenen voor de ontvanger: Landmachtmedaille Achtergrond en criteria: De Landmachtmedaille werd ingesteld in 2002. Deze wordt toegekend aan militairen in actieve dienst die minimaal driehonderd nachten van huis zijn geweest voor het verrichten van meerdaagse operationele diensten. Nachten van huis voor meerdaagse operationele diensten, waar al een onderscheiding voor is ontvangen, evenals dienstreizen of vergaderingen vallen hier niet onder. De Landmachtmedaille staat gelijk aan de vergelijkbare onderscheidingen van de andere

Bandelier


27

krijgsmachtdelen en wordt eenmalig toegekend. Op dit moment moeten mensen zelf nog aannemelijk maken dat ze in aanmerking komen voor de onderscheiding. Dit wordt in de toekomst anders. Afbeelding en lint: Aan de voorzijde van de Medaille staat het westelijk halfrond met daarop het embleem van de Koninklijke Luchtmacht, een adelaar met uitgestrekte vleugels. Op de keerzijde staat het rijkswapen. Het versiersel hangt aan een Moiré lint met vijf banen in de kleuren blauw, oranje, geel, oranje en blauw. Dit zijn de kleuren die voorkomen in de onderscheidingsvlag van de Bevelhebber (nu Commandant) der Luchtstrijdkrachten. Draaginsigne Gewonden Achtergrond en criteria: Het Draaginsigne werd ingesteld in 1990 om respect en dank te tonen aan militaire en vaarplichtige zeelieden die gewond raakten als gevolg van hun plichtsvervulling. Dit kan zijn gebeurd onder oorlogsomstandigheden of daarmee overeenkomende situaties, inclusief internationale vredesmissies binnen en buiten het verband van de Verenigde Naties. De toekenning is eenmalig en alléén bij leven. Afbeelding : Het zilveren draaginsigne heeft de vorm van een kruis. De tekst ‘Vulneratus Nec Victus’ betekent ‘gewond maar niet overwonnen’. Verticaal staat de voormalige ‘gewondenstreep’, die voorheen werd gedragen op de linkermouw van het uniform. De groot-model uitvoering wordt zowel op uniform als op burgerkleding gedragen. Het miniatuur is uitsluitend voor de linkerrevers van de burgerkleding. Herinneringsmedaille voor Vredesoperatie Achtergrond en criteria: De Herinneringsmedaille voor Vredesoperaties (HVO) wordt op dit moment het meest toegekend en is bedoeld voor militairen die o.a. langer dan dertig dagen aaneengesloten actieve dienst vervulden bij een vredesmissie. De HVO vervangt met ingang van 1 juni 2001 de Herinneringsmedailles VN- en Multinationale Vredesoperaties. Bij de vorige twee medailles kon je zien aan het lint en de batons waar iemand had gezeten. De nieuwe HVO heeft maar één soort lint. De 33 verschillende gespen die erop geschoven kunnen worden, duiden nu de missie aan. Op het baton is met een Arabisch cijfer aangegeven hoe vaak iemand is ingezet. Er passen vier verschillende gespen op een herinneringsmedaille. Daarna krijgt hij een nieuwe medaille met een vijfde gesp. Afbeelding en lint: De medaille toont aan de voorzijde donkere wolken die een opwaarts gericht zwaard uit elkaar worden gehouden om de ‘zon der gerechtigheid’ voor iedereen te laten schijnen. Het zwaard staat traditioneel voor de strijdkrachten en vredesoperaties, de lauwertak voor de vrede. De zonnestralen symboliseren de vier samenwerkende krijgsmachtdelen. Aan de keerzijde het staat rijkswapen. Het versiersel hangt aan een wit lint met in het midden drie smalle banen rood-wit-blauw en aan de boorden witte en paarse banen. Koninklijke Onderscheiding Achtergrond en criteria: De Koninklijke Onderscheidingen worden o.a. uitgereikt op de dag vóór Koninginnedag, de zogenoemde Lintjesregen. Iedereen die meent dat een medeburger voor deze decoratie in aanmerking komt, kan daartoe een voorstel indienen. De ridderorden nemen een bijzondere plaats in binnen het decoratiebestel en onderscheiden zich wezenlijk van de andere onderscheidingen. In plaats dat de onderscheiding wordt verleend, treedt de benoemde toe in één van de ridderlijke orden. De benoeming vindt eenmalig plaats, maar men kan wel binnen dezelfde orde worden bevorderd in een hogere graad. De versierselen worden de gedecoreerde in bruikleen gegeven en dienen aan de Kanselarij der Nederlandse Orden te worden teruggeven bij overlijden of bevordering.

28

Bandelier


Verschillende Koninklijke Onderscheidingen: Er zijn drie Staatsridderorden: de Militaire Willems-Orde en de civiele orden te weten de Orde van de Nederlandse Leeuw en de Orde van Oranje-Nassau. Dan zijn er de Koninklijke Huisorden, namelijk de Huisorde van Oranje en de Huisorde van den Gouden Leeuw van Nassau. De orden kennen verschillende ridderlijke graden zoals ‘Ridder’, ‘Officier’ en ‘Commandeur’. Hare Majesteit de Koningin is Grootmeester van alle Nederlandse orden. Dapperheidsonderscheidingen, waaronder het Vliegerkruis Achtergrond en criteria: Het Nederlandse decoratiestelsel kent zeven dapperheidsonderscheidingen, als beloning van uitzonderlijk moedig optreden in oorlogstijd of daarmee vergelijkbare omstandigheden. De eerste onderscheiding die in het Koninkrijk der Nederlanden werd ingesteld is de Militaire Willems-Orde. Deze dapperheidsonderscheiding dateert uit 1815. De overige dapperheidsonderscheidingen zijn rond 1940 of later ingesteld. Verschillende dapperheidsonderscheidingen: Het Verzetskruis en de Verzetsster Oost-Azië worden niet meer verleend. De Militaire Willems-Orde wordt verleend voor een uitstekende daad van moed, beleid en trouw in de strijd; de Bronzen Leeuw voor een bijzonder moedige en beleidvolle daad in strijd tegenover de vijand; het Bronzen Kruis voor een daad van moed of beleid tegenover de vijand; het Kruis van Verdienste voor een daad van moed en beleid in verband met een vijandelijke actie; het Vliegerkruis voor een daad van initiatief, moed en volharding tegenover de vijand in verband met vijandelijke actie in een luchtvaartuig. De laatste vier kunnen meerdere malen worden verleend met het cijfer op het lint of de baton. Daarnaast kunnen ze ook postuum worden verleend. De Nederlandse dapperheidsonderscheidingen kunnen zowel aan Nederlandse militairen, burgers als aan vreemdelingen worden verleend. Naast dapperheidsonderscheidingen die worden toegekend n.a.v. daden verricht onder oorlogsomstandigheden of vergelijkbare situaties bestaan er ook onderscheidingen voor dapper gedrag. Deze onderscheidingen, de Erepenning Menslievend Hulpbetoon en de medaille Carnegie Heldenfonds, kunnen worden toegekend voor dappere daden verricht in het dagelijks leven.

Bandelier


29

“Een glimlach, euforie, af en toe een brandend oogje” CDC-ritmeester ‘grote muzikale regelaar’ op Veteranendag Een excellente melange van beeld, woord en klanken vulde de Ridderzaal op de jongste Veteranendag. Ritmeester Rob Sloekers van het Impresariaat Militaire Muziek Krijgsmacht (IMMK) coördineerde de gezamenlijke inspanning van professionals uit uiteenlopende vakgebieden. De toeschouwers waardeerden hun inzet zichtbaar. Van oorlogsveteraan tot en met minister-president en koning. “Emotie zien bij het publiek; dat zie ik als een groots compliment”, vertelt Sloekers na afloop. “Een glimlach, euforie, af en toe een brandend oogje.” De ritmeester, zelf trompettist geweest, pakte flink uit toen hij hoorde dat hij het project ‘Ridderzaalceremonie’ op de Veteranendag moest managen.

Ritmeester Rob Sloekers (links) en gastdirigent majoor Jos Pommer, druk in overleg. Ritmeester Rob Sloekers ziet emotie bij het publiek als het grootste compliment. “Emotie zien bij het publiek; dat zie ik als een groots compliment” Hoog niveau “Losse brokjes beeld, woord en muziek bij elkaar brengen. Dáár voel ik de verantwoording voor”, zegt Sloekers. “De totstandkoming van de content, produceren en regisseren; ik breng het in de juiste flow. Maar dat kan ik niet alleen. Het script is hét fundament, dit keer geschreven door journalist en oud-presentator van het NOS Journaal Gijs Wanders. Prachtig, én journalistiek én theatraal op hoog niveau. Vergeet niet dat wat je ten tonele brengt, door heel Nederland wordt bekeken.” Eretaak “Weet je wat ik zo mooi vind?”, vervolgt hij. “Dat zoveel verzameld talent zich ondergeschikt maakt aan deze eretaak. Het draait natuurlijk allemaal om de veteranen die zoveel hebben gegeven voor ons land. Je merkt aan alles dat iedereen - acteurs, musici, verteller - precies hetzelfde voelen. Ego’s spelen geen rol. De grote mate van ontvankelijkheid 30

Bandelier


bij de deelnemers is heel bijzonder. Je kruipt als het ware samen door de ‘blubber’. Al draag ik de verantwoordelijkheid, het is de som der delen die uitmondt in deze topprestatie.” “Je merkt aan alles, dat de verschillende elementen precies hetzelfde voelen.” Poffertjeskraam De gedreven ritmeester benadrukt de waarde van militaire muziek. “Die vertegenwoordigt de BV Nederland en zet je dus niet naast een poffertjeskraam. Het IMMK is dienstverlenend. Enerzijds zijn we ondergeschikt aan de vraag van de opdrachtgever. Anderzijds stellen we orkesten in staat op hoog niveau te acteren.” Vorst verrast Ditmaal was de opdrachtgever dus de stichting Nederlandse Veteranendag. Het belang was groot. De adrenalinestoot bij Sloekers ook. Op dé dag wordt hij ’s ochtends om drie uur wakker. “Het houdt je wel bezig, ja”, verklaart hij droog. De opdracht is vervuld. Met verve. Naderhand spreekt Sloekers met koning Willem Alexander. Ieder jaar blijkt de vorst verrast. “Hij vroeg me zelfs hoe we dit in 2016 gaan overtreffen”, vertelt Sloekers. De lat voor volgend jaar ligt nu al royaal hoog. De rol van oud-marinier Bastiaan Everink Het verhaal van Bastiaan Everink en zijn buddy Marcel Wolters liep als een rode draad door het programma in de Ridderzaal. De oud-marinier maakte in 1991 een opmerkelijke carrièreswitch; na zijn missie in Irak ruilt hij kazerne in voor opera. Als eerbetoon aan Nederlandse veteranen zong de bariton op 27 juni in de Ridderzaal. Zangeres en actrice Ellen ten Damme flankeerde hem. Verteller en acteur Pierre Bokma nam de aanwezigen mee in Everinks wereld. De muzikale ondersteuning lag in handen van een ensemble uit de Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’, onder leiding van gastdirigent majoor Jos Pommer. Wat doet het IMMK? Het Impresariaat Militaire Muziek verzorgt de planning van alle militaire orkesten van de krijgsmacht. Het gaat om zowel de muziek bij militair en staatsceremonieel en bij concerten en serenades. Het IMMK ondersteunt en begeleidt de organisatie van muziekactiviteiten en adviseert waar dat nodig is. Naast Rob Sloekers leverden de volgende IMMK’ers ook een bijdrage aan de Veteranendag. •Cor Knegjens (leidde op het hoofdpodium op het Malieveld het concert van de Marinierskapel - met artiesten - in goede banen). •Fred Broeke (regelde de logistiek voor de orkesten, zoals toegang, kleedruimtes, muziekplanning, horeca). •Arnold Span (stafdirigent van het IMMK; verantwoordelijk voor de kwaliteit van de militaire muziek op Veteranendag. Beoordeelde ook de burgermuziekkorpsen. Die moeten net als de militaire orkesten op de juiste manier marcheren en ook van hen wordt een hoogstaande prestatie verwacht). Overname uit de Pijler 05, donderdag 16 juli 2015 Bandelier


31

Serious game Cultura voorkomt cultuurschok op missie Cultuurschok verwerken voor aankomst in het missiegebied? Dat kan tegenwoordig met het virtuele trainingsprogramma Cultura. Deze serious game is wereldwijd het nieuwste van het nieuwste op het gebied van culturele trainingssoftware. Cultuurexperts van de Nederlandse Defensie Academie (NLDA) en de landmacht hebben het programma samen met het gespecialiseerde mediabedrijf IC3D Media ontwikkeld.

“Het winnen van hearts & minds tijdens een operatie is net zo belangrijk als fysieke kracht” Het programma is volgens René Moelker van de NLDA bepaald geen overbodige luxe binnen de lespakketten van Defensie. “Tegenwoordig is tijdens een operatie het winnen van de hearts & minds van de lokale bevolking net zo belangrijk als fysieke kracht”, stelt hij. Trainen van softskills Moelker, docent Gedragswetenschappen aan de Faculteit Militaire Wetenschappen, is één van de scenarioschrijvers van de serious game. “Onze militairen komen door trainings-, inlichtingen- en wederopbouwmissies in vooral Azië en Afrika veelvuldig in aanraking met de plaatselijke bevolking”, legt hij uit. “De culturele en wettelijke regels daar stroken meestal niet met de Nederlandse. Houd je geen rekening met de plaatselijke omgangsvormen, dan kan dat de operatie bemoeilijken. Deze softskills trainen is van wezenlijk belang. Interactieve lessen werken daarvoor beter, dan leren uit een boekje of uren luisteren naar docenten.” Scenariobeeld Zuid-Afrika. De Nederlandse nuchtere directheid wordt in de meeste Aziatische en Afrikaanse landen niet gewaardeerd. Starten met de vraag hoe het met iemand gaat of diegene een compliment maken, is vaak een betere optie.

32

Bandelier


Morele dilemma’s De vijf ontwikkelde scenario’s gaan in op een aantal van de meest voorkomende situaties waar Nederlandse militairen tijdens missies tegenaan kunnen lopen. Zo staan in elk script sociale etiquette, morele dilemma’s en de militaire opdracht centraal. “Het lastige is echter dat deze drie elementen vaak in strijd zijn met elkaar”, benadrukt Moelker de complexiteit van sociale vaardigheden. “In bijvoorbeeld het Malinese scenario krijgt de cursist te maken met corruptie; in het Afghaanse met misbruik van kinderen en in de Zuid-Afrikaanse verhaallijn krijgt de goed presterende cursist uiteindelijk de dochter van zijn tegenspeler aangeboden als dank.”

Scenariobeeld Afghanistan. Alle scenario’s zijn gebaseerd op de realiteit uit onder meer ervaringsverhalen van diverse militaire collega’s en het proefschrift ‘Soldiers as Strangers’ van Michelle Schut. Bandelier


33

Toegeeflijk of boos Hoe ga je daarmee om? Gedurende de online game krijg je steeds diverse antwoord- en reactiemogelijkheden op wat je tegenspeler doet of zegt. Daardoor wordt het virtuele personage toegeeflijker of keert zich juist boos tegen je. Moelker: “Je leert in dit programma enorm van je fouten. Iets dat beter in Nederland kan gebeuren, dan tijdens de missie zelf. Het voordeel is verder dat je oneindig lang kunt oefenen. Dat kost niets meer en niets minder. Behalve tijd en dat is per keer gemiddeld slechts vijf minuten. Rollenspellen met acteurs zijn ook heel effectief, maar veel duurder en kwalitatief wisselend. Bovendien kunnen we het aantal cases vrij snel en gemakkelijk uitbreiden. Enkele docenten en medewerkers van het audiovisueel centrum van de NLDA worden binnenkort speciaal tot scenariobouwers opgeleid, zodat we dit in eigen beheer kunnen doen.”

Scenariobeeld Mali. De Commissie Defensie Materieel Ontwikkeling (CODEMO) van de Defensie Materieel Organisatie (DMO) steunt Cultura. Dit fonds ondersteunt bedrijven om kansrijke innovatieve, militaire producten tot een succes te maken. “In bijvoorbeeld het Malinese scenario krijgt de cursist te maken met corruptie” Hollywood Het trainingsprogramma is zoals gezegd uniek in de wereld. Internationaal bestaan er enkele vergelijkbare ontwikkelingen. Maar niet één brengt culturele expressies en lichaamstaal zo waarheidsgetrouw en haarfijn in beeld als Cultura. In de software komen technieken uit de game industrie en animatiefilms uit Hollywood samen. Gezichtsuitdrukkingen, handgebaren, intonatie en woordkeuze: allemaal kloppen ze met de cultuur die het virtuele personage moet verbeelden. Het programma biedt dus meer dan een ‘vraag-antwoordspel’ in gebrekkig Engels, tegen een Arabische achtergrond.

34

Bandelier


Krijtje Na de zomer gaan de eerste cursisten met het programma aan de slag. Onder meer de missiegerichte opleidingen en lessen ethiek krijgen er een mooie verrijking bij, naast basismiddelen als boeken, filmpjes en pratende docenten. Moelker: “Een bord met een krijtje heeft toch zijn beperkingen.”

Antropoloog: militairen beter voorbereiden op cultuurverschillen Antropoloog Michelle Schut heeft de dillema’s onderzocht die kunnen ontstaan wanneer soldaten tijdens missies in onbekende culturen met andere normen en waarden geconfronteerd worden. Met haar proefschrift getiteld Soldiers as Strangers. Morally and Culturally Critical Situations during Military Missions, is ze op 1 juni aan de Radboud Universiteit gepromoveerd.

Michelle Schut in Afghanistan. Eén van de conclusies van Schut luidt dat militairen beter voorbereid moeten zijn op omstandigheden waarin het gedrag van de lokale bevolking, of van hun coalitiepartners, met hun persoonlijke waarden en normen botst. “In de ogen van Nederlandse militairen kan de omgang met gevangenen of vrouwen hard zijn. Ook nemen ze soms corruptie waar”, weet Schut die voor haar onderzoek militairen interviewde over hun missies in Soedan, Bosnië en Irak. Ook was ze in Kunduz, Afghanistan. “Ik heb gekeken wat voor training en voorbereiding militairen vooraf kregen over de cultuur waar ze naar toe gaan, en hoe ze daar in het land zelf mee omgaan.” De op de NLDA geplaatste promovenda concludeert dat soldaten vaak wel goed geïnformeerd worden over de praktische omgang met de vreemde cultuur, maar dat ze beter voorbereid zouden moeten worden op de omgang met situaties die niet stroken met hun persoonlijke waarden. Defensie neemt de aanbeveling van Schut ter harte en gaat in de opleiding van militairen meer inhoud geven aan deze voorbereiding. Haar proefschrift diende verder als inspiratiebron voor één van de vijf scenario’s van Cultura. Overname uit de Pijler 05, donderdag 16 juli 2015 Bandelier


35

Puzzel Bandelier augustus 2015

Mail de oplossing naar: [email protected] Uit de goede oplossingen worden 3 winnaars geloot. Zij ontvangen een cadeaubon van € 15,00 Opm. Bestuursleden, contactpersonen, permanente adviseurs en de webmaster zijn uitgesloten van deelname aan de prijspuzzel! 36

Bandelier


Horizontaal 1. De kraakbeenschijf die in het kniegewricht ligt; 7. Doezelig (dromerig); 13 Telwoord; 14. Kussenovertrek; 16. Plaats in Brazilië (afk.); 17. Godsdienstig lied van de Amerikaanse negers; 20. Bergweide; 21. Tekengerei; 23. Bedorven; 24. Oningewijde; 26. Lang rond stuk hout; 28. Korps rijdende artillerie (afk.); 29. God van de liefde; 31. Voorzetsel; 33. Oosterlengte (afk.); 34. Mannelijk dier; 35. Platte zeevis; 37. Uithangteken bij een drogist; 40. Jong dier; 41. Nederlandse spoorwegen (afk.); 43. Familielid; 45. Voor (in samenstelling); 46. Tapkast; 47. Heden; 48. Heldendicht; 50. Rivier in Rusland; 52. Erbium (scheik. afk.); 53. Gebogen; 55. En omstreken (afk.); 56. Kampvechter (bij de Romeinen); 57. In opdracht (afk.); 58. Dichtregel; 60. Boomsoort; 61. Stannum (scheik. afk.); 62. Geparachuteerde soldaat (afk.); 64. Ondernemingsraad (afk.); 65. Keukengerei; 67. Wijfje van het huishoen; 69. Muzieknoot; 71. Dominus nostrum (afk.); 72. Woud; 73. Knaagdier; 75. Onderste deel van een gevel; 77. Kooksel, gerecht van gepelde gerst; 79. Aartsbisschop (Lat. afk.); 80. Deel van de bijbel (afk.); 82. Val (dreun); 84. Oceaan; 85. Voorgedragen lyrisch-dramatisch zangstuk; 87. Ruimte waarin iemand begraven wordt; 89. Landkikker; 90. Grote oorlogsvloot; 92. Twee (Engels); 94. Japanse klederdracht; 96. Europese rekeneenheid (afk.); 97. Europees land; 99. Vod; 100. (nuttige) delfstof; 101. Teleurstelling. Verticaal 1. Schele hoofdpijn; 2. Eerbiedwaardige grijsaard; 3. Boomsoort; 4. Vlug; 5. United States (afk.); 6. Buikpotig weekdier; 7. Weleens; 8. Langspeelplaat (afk.); 9. Hoeveelheid fijngemaakt gemengd eten; 10. Vordering; 11. Paardenkam; 12. Bekende kamerplant; 15. Oosterlengte (afk.); 18. Familielid; 19. Steensoort; 21. Aardkluit; 22. Tijdperk; 25. Griezelig; 27. Kever; 30. Bekende bloemsoort; 32. Uitverkoop; 34. Tuingereedschap; 36. Japans bordspel; 38. Amsterdams peil (afk.); 39. Rivier in Friesland; 40. Opbergruimte; 42. Werpwapen (lans); 44. Maalinrichting; 46. Legering (metaal); 47. Windrichting; 49. Gehoororgaan; 51. Zangstem; 52. Wandversiering; 54. Meisjesnaam; 58. Geneigd leiding of bevelen op te volgen; 59. Ironie (hoon); 62. Optelteken; 63. Amusant kort verhaal; 66. Verbrandingsrest; 67. Boksterm (afk.); 68. Dracht van een monnik; 70. Voorzetsel; 72. Plaats in Duitsland; 73. Steen; 74. Gevangenis; 76. Invoer van koopwaar uit het buitenland; 78. Sterk ijzerhoudende grondsoort; 79. Bontgekleurde papegaai; 81. Deel van een boom; 83. Voorzetsel; 85. Bloedvat; 86. Koraaleiland; 87. Uitstekend (deugdzaam); 88. Rij achter elkaar staande auto’s; 91. Vlaktemaat; 93. Westerlengte (afk.); 95. Bak (grap); 97. Familielid; 98. Neon (scheik. afk.). Onder de 7 goede inzenders van de vorige puzzel zijn 3 winnaars geloot. Het zijn: Dick Martijn, Gerrit Zentveld en Arend Voorwinden. Zij hebben inmiddels een cadeaubon ontvangen. Pe@La

Bandelier


37

Proef bij KPU-bedrijf Ook DMO aan de slag met Participatiewet Je zit door een beperking thuis, maar je popelt om te gaan werken. Helaas zijn er te weinig banen die bij jou, met je beperking, passen. In het licht van ‘zorg voor elkaar’ heeft de regering op 1 januari de Participatiewet ingevoerd. Die moet regelen dat mensen met een beperking op de arbeidsmarkt aan de slag kunnen. Ook DMO draagt haar steentje bij via het Kleding- en Persoonsgebonden Uitrusting Bedrijf. In de Participatiewet zijn de Wet Sociale Werkvoorziening, de Wet Werk en Bijstand (WWB) en de Wajong (Wet Werk- en Arbeidsondersteuning Jong Gehandicapten) samengevoegd. Er bestaat nu één wet voor mensen die hulp nodig hebben om aan het arbeidsproces te kunnen meedoen. Volgens de Participatiewet moet elke organisatie een bepaald percentage arbeidsplekken voor hen creëren. Burgerbanen Kabinet en sociale partners hebben afgesproken om in totaal 125.000 extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking te realiseren. Wat Defensie betreft: tot 2023 komen er stapsgewijs 520 werkplekken, allemaal burgerbanen. Gemeenten voeren de wet in samenwerking met werkgevers en vertegenwoordigers van werknemers uit. Dat gebeurt in 35 regionale werkbedrijven. De Divisie Personeel & Organisatie Defensie (DPOD) van het Commando DienstenCentra begeleidt de invoering van de Participatiewet binnen Defensie en ondersteunt de operationele commando’s daarbij. Sinds enige tijd lopen er bij het Kleding- en Persoonsgebonden Uitrusting Bedrijf (KPU) in Soesterberg en het Commando Landstrijdkrachten pilots, om zo kennis en ervaring op te doen.

Luitenant-kolonel Rob van Arnhem met een medewerker van de Biga Groep in Zeist. Biga Luitenant-kolonel Rob van Arnhem van het KPU-bedrijf stelt tevreden vast dat Defensie met het project bijdraagt aan de social return van mensen met een arbeidsbeperking. Bovendien geeft dit ‘lastenverlichting’, zoals hij het uitdrukt. Bij het Kleding- en Persoonsgebonden Uitrusting Bedrijf in Zeist sorteren de nieuwelingen bij het Kleding Servicepunt kleding die militairen inleveren voor hergebruik. Zij zijn door de Biga Groep, een sociale werkplaats in Zeist, bij het KPU Bedrijf gestationeerd. Teamleider Robert Jan Keiman van de Biga Groep vindt het prettig om met Defensie samen te werken. “Onze medewerkers zijn heel gedreven en arbeidsproduktief. Ze presteren binnen de normen van Defensie.” 38

Bandelier


Adres/Gegevens Wijzigingsformulier De Vereniging Onderofficieren Regiment Technische Troepen is van plan om in oktober, als de vereniging haar 40 jarig jubileum viert, een Jubileum Jaarboek uit te geven. Hierin komt ook een ledenlijst te staan. Om nou te voorkomen dat er fouten in staan, willen wij graag dat wij de juiste gegevens van u hebben. Wij verzoeken u derhalve de juiste gegevens op dit formulier te vermelden en dit te versturen naar: Ver. Onderoff. Regiment Techn. Troepen Antwoordnummer 10074 5600 VB Best geen postzegel nodig! of, bij voorkeur, te mailen naar: [email protected] [email protected] De gegevens zullen uitsluitend worden gebruikt voor correcties in het ledenbestand van de vereniging. Wij houden zeer zorgvuldig rekening met de privacy van onze leden. Wij zullen uw gegevens NOOIT aan derden doorgeven! Met nadruk verzoeken wij u om het complete formulier in te vullen en niet alleen de gewijzigde gegevens. Naam:

..........................

Voorletters:

..........................

Voornaam:

..........................

Adres: Postcode:

..........................

..........................

Woonplaats:

..........................

Telefoonnummer: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Privé e-mailadres:

..........................

Geboortedatum:

..........................

Rang:

..........................

N.B. Mocht u bepaalde gegevens, zoals adres en woonplaats, niet vermeld willen in een uitgave van de VOORTT, geef dat dan a.u.b. aan: Wilt u helemaal niet genoemd worden, geef dat eveneens aan: Adres en woonplaats:

wel / niet

Helemaal niet genoemd: ja / geen bezwaar

* streep door wat u wenst! Bandelier


39

Aanmelding Vereniging Onder-Officieren Regiment Technische Troepen Indien u zich opgeeft als (aspirant) lid van de VOORTT, mag u een welkomstgeschenk uitkiezen uit de onderstaande mogelijkheden. Als aspirant lid is uw lidmaatschap tijdens de opleiding gratis. Nadat u de opleiding heeft beëindigd en uw diploma heeft gehaald, wordt u betalend lid.

Maak een keuze uit de 3 cadeaus:

Aanmeldingsformulier Ondergetekende geeft zich op als * lid / asp. lid van de VOORTT m.i.v. d.d. . . . . . . . . . . . * doorstrepen wat niet van toepassing is

Opsturen naar: Of mailen naar:

40

Ver. Onderoff. Regiment Techn. Troepen | antwoordnr 10074 | 5600 HL Best [email protected]

Bandelier


van de voorzitter Voorzitter VOORTT Sgt1 Richard Groot Bandelier 1 verenigingsblad van de vereniging onderofficieren regiment technische troepen

Recommend Documents