VAKANTIE IN HET LAND DER VIKINGEN TEKST: JAN DOBBE FOTO’S: SHUTTERSTOCK
Wie van prachtige natuur, rust en uitgestrektheid houdt, komt helemaal aan zijn trekken in Scandinavië. Wij namen een kijkje voor u in Noorwegen en Zweden, en waren stil van al het moois en indrukwekkends. Fjorden, wilde dieren, uitgestrekte wouden, glasheldere meren, ongewone natuurverschijnselen. Het land der Vikingen, gehuld in rust en stilte. Wordt het wat te stil? Geen nood, de historische steden bieden leven en cultuur genoeg.
Noorwegen
Noorwegen is met slechts 5 miljoen inwoners (nog geen dertien per km²) na IJsland het dunbevolkste land van Europa. Het land wordt met name gekenmerkt door natuur: bossen, fjorden, gletsjers en meren. Wie van een actieve vakantie in de vrije natuur houdt, moet dus op natuurvakantie in Noorwegen! Leven als een Viking: dicht bij de natuur, rondtrekkend over water of door het bos of over bergen. Mooiste plekken
Er is in Noorwegen zoveel moois te zien, dat we nauwelijks een keuze kunnen maken. Populaire bestemmingen voor een natuurvakantie in Noorwegen zijn in elk geval de fjorden, het Hardangervidda National Park, de Noordkaap en de Lofoten.
Middernachtzon De middernachtzon of pooldag is het verschijnsel waarbij de zon ’s nachts niet onder de horizon komt. U ziet dit verschijnsel alleen ten noorden van de noordpoolcirkel, waar onder andere Alaska en het noorden van Canada, Rusland en van de Scandinavische landen Noorwegen, Zweden en Finland liggen, of ten zuiden van de Zuidpoolcirkel, waar Antarctica ligt.
42 | GENIET
Lifestyle_Geniet_2015.indd 42
16/04/15 4:40 PM
Fjorden De Noorse fjorden zijn een zeer gewilde toeristische trekpleister. Terecht: indrukwekkender natuur vindt u bijna niet. Bekende fjorden zijn Aurlandsfjord, Geirangerfjord, Hardangerfjord, Lysefjord en Sognefjord. Zeer de moeite waard is de Geirangerfjord in de regio Sunnmøre. Deze fjord heeft diverse schitterende watervallen, met prachtige namen zoals De Zeven Zusters of De Vrijer, en is een van de meest bezochte toeristische attracties van Noorwegen. De fjord prijkt sinds 2005 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Hardangervidda Hardangervidda is de grootste hoogvlakte van Europa (8.000 km2 oppervlakte), en leefgebied van talrijke rendieren en ander wild. Ongeveer de helft van het gebied bestaat uit het Hardangervidda National Park, het grootste nationale park van Noorwegen. Het is er prachtig fietsen en wandelen. Tijdens meerdaagse trektochten kunt u overnachten in hutten. Het landschap kenmerkt zich voornamelijk door eindeloze vlaktes en glasheldere meren, zoals Mosvatnet, Marvatnet en Goystavatnet. Maar u vindt in dit gebied ook de Kalhovdfjord, gletsjers en bergen in het noorden die hoogten tot 1.900 meter bereiken. Marmorslottet In het Fisktjonna natuurreservaat in centraal Noorwegen vindt u het Marmorslottet (Marmeren Kasteel): een sprookjesachtig landschap van puntige rotsformaties die gevormd zijn door de rivier Glomaga, die vanaf Svartisen door het landschap slingert. De rotsen vertonen de gekste vormen en contrasteren met de groene bomen in het natuurgebied. Vanaf Røssvoll kunt u de borden volgen naar Melfjorden. Marmorslottet bereikt u in een halfuur wandelen vanaf de parkeerplaats. Noordkaap De Noordkaap, gelegen op het eiland Magerøya, wordt traditioneel beschouwd als het noordelijkste puntje van het Europese continent. Het eiland is met een tunnel vanaf het vasteland te bereiken. In de Noordkaaphal, het bezoekerscentrum dat in de rotsen is uitgehouwen, vindt u een winkel, restaurants en een bioscoop. In de winter mogen plaatselijke toeristenbussen onder begeleiding van sneeuwruimers het laatste deel van de weg van Honningsvåg naar de Noordkaap afleggen. U kunt er met eigen vervoer komen, maar alleen onder begeleiding.
Cultuur: Oslo Oslo is de hoofdstad en met ruim 600.000 inwoners de grootste stad van Noorwegen. Voor toeristen heeft de stad veel te bieden. Zo heeft zij meer dan vijftig musea en bezienswaardigheden, zoals het fort Akershus, het stadhuis van Oslo (Rådhuset) waar elk jaar de Nobelprijs voor de Vrede wordt uitgereikt, en de hoofdstraat én belangrijkste winkelstraat Karl Johans Gate. Zeker de moeite waard zijn het Koninklijk Paleis (Slottet) en de wijk Gamlebyen, waar zich nog resten bevinden van middeleeuwse kerkgebouwen in Middelalderparken, het Oslo Hospital (1538) en een franciscaner klooster (1290), waarvan nog een kerkgebouw uit 1796 en een aangrenzend bouwwerk uit 1734 bewaard zijn gebleven.
Poollicht Het poollicht (aurora borealis) ziet u vooral ’s winters. U ziet dan een lichte gloed, bewegende bogen, stralenbundels of gordijnen van licht. Heel soms ziet u het licht als dansende vlammen of als een boog waaruit de lichtstralen als zoeklichten omhoog schieten.
GENIET | 43
Lifestyle_Geniet_2015.indd 43
16/04/15 4:40 PM
Lofoten De Lofoten zijn een eilandengroep voor de noordkust van Noorwegen in de provincie Nordland. De bekendste eilanden zijn Skomvær, Røst, Værøy, Gimsøya, Moskenesøya, Vestvågøy, Austvågøy en Flakstadøya. Men komt hier voor het indrukwekkende landschap, de middernachtzon, het noorderlicht en de vele buitenactiviteiten. Zo kunt u er walvissen spotten, bergen beklimmen en heel veel wandelen. U kunt kiezen uit talloze wandelroutes, die variëren van een uur tot meerdere dagen. Met name de tochten naar Svolværgeita, Reinebringen, de Hermannsdalstinden Summit en van Nusfjord naar Nesland zijn beroemd. Sportief
Al wandelend geniet u het meest van de Noorse natuur. Het land heeft een goed onderhouden netwerk van gemarkeerde wandelpaden. Fietsen kan ook: de meest aanbevolen meerdaagse fietsrouten in Noorwegen zijn de route vanuit Hardangervidda naar Flam aan de Aurlandsfjord (omgeving van Bergen), de Noordzee-fietsroute door Rogaland, de Vestfjord Route via de Lofoten en de fietsroute van Voss naar Bergen. Verder kunt u overal kajakken en kanoën of te paard de natuur in. En in een land met 25.000 km kustlijn (!) en vele meren kunt u in Noorwegen heerlijk zeilen. Zeilreizen in Noorwegen vormen de ideale natuurvakantie. En een land met heel veel water en bergen is bij uitstek geschikt voor wintersport.
‘Elke dag genieten!’ Laurens Reitsma, gespecialiseerd in schildklier- en mamma-endocriene chirurgie, studeerde van 1997 tot 2001 Geneeskunde aan de VU in Amsterdam. Daar ontmoette hij zijn Noorse vrouw Jorid, die er studeerde binnen een uitwisselingsprogramma. In 2002 vertrokken ze met twee kinderen naar Noorwegen. Daar woonden ze aanvankelijk in Voss en later in Skien. Inmiddels hebben ze vier kinderen: Askel, Ivar, Line en Christian. Laurens: ‘Noorwegen is geweldig qua natuur: de bossen, de bergen, de fjorden, de vele meren, de weidsheid. Je komt hier voor rust en regelmaat, niet alleen in de vakantie, maar ook in het werk. Het is hier aanmerkelijk minder hectisch dan in Nederland. We wonen in de bergen en lopen vanuit ons huis zo de natuur in. Heerlijk! En dan de vrijheid: je mag overal in, nergens bordjes met “Verboden toegang”, zoals in Nederland. Ik heb er geen moment spijt van dat we hier zijn gaan wonen, we genieten elke dag van het mooie weer en de schitterende natuur. ’s Zomers wordt het hier gemiddeld zo’n 18 graden – niet tropisch, wel aangenaam.’
Extreem sporten: Voss Het plaatsje Voss, 100 km ten oosten van Bergen, is de place to be voor waaghalzen. U kunt er zwemmen met orca’s of basejumpen. De laatste week van juni vindt er jaarlijks een Extreme Sports Week plaats: skydiving, basejumping, paragliding en bergbeklimmen.
44 | GENIET
Lifestyle_Geniet_2015.indd 44
16/04/15 4:40 PM
Zweden
Na IJsland, Noorwegen en Finland is Zweden het dunbevolkste land van Europa. Het is een van de rijkste, welvarendste en meest ontwikkelde landen ter wereld. Als vakantieland is het geweldig, met een fascinerend landschap en alle mogelijkheden voor een natuurreis. Meer dan de helft van Zweden bestaat uit bossen, waar elanden, bevers, lynxen en wolven leven. De winters zijn koud, maar goed te verdragen. Daarentegen zijn de zomers verrassend aangenaam. Mooiste plekken
Het is lastig bepalen wat de mooiste gebieden in Zweden zijn om te bezoeken. Veel mensen blijven hangen in Värmland, Dalarna en Smaland, maar ook in het noorden vindt u prachtige, ruige natuur. En wie aan de kust wil vertoeven, heeft daar keuze genoeg. Dalarna In dit prachtige gebied treft u een typisch Zweeds landschap aan: bossen en groenheldere meren en de kenmerkende rode houten huisjes met witte kozijnen. U kunt hier kanovaren, wandelen, fietsen, vissen en zwemmen. Daarnaast kunt u de kopermijn van Falun bezoeken, of de midzomerfeesten in Tällberg meemaken. Het is zeker de moeite waard om een bezoek te brengen aan een van de fabrieken waar de beroemde Dalarna-paardjes worden gemaakt. In Nusnäs vindt u er verschillende. Värmland Het gebied bestaat uit een bosrijk landschap met duizenden meren en tal van activiteiten bij en op het water. Tijdens het wandelen hebt u kans om bevers en elanden te spotten. Daarnaast vindt u hier tal van historische gebouwen en plaatsjes.
Cultuur: Stockholm Stockholm is de hoofdstad en met 825.057 inwoners de grootste stad van Zweden. Door de vele wateren wordt Stockholm wel het Venetië van het noorden genoemd. Bezoek het Vasamuseum met daarin de Vasa, een zeventiende-eeuws oorlogsschip dat vlak bij Stockholm bij de eerste vaart is gezonken. Of neem een kijkje in het Stadhuis (Stadshuset) waar jaarlijks in de Blauwe Zaal het banket ter gelegenheid van de Nobelprijs plaatsvindt. Het koninklijk paleis in ItaliaansZweedse renaissancestijl is een aanrader. Het is het grootste nog in de oorspronkelijke functie dienstdoende paleis ter wereld. Een greep uit verdere bezienswaardigheden: – Djurgården, een eiland vlak bij het centrum met veel groen en prachtige villa’s van rond de vorige eeuwwisseling; – Drottningholm, met het Slot Drottningholm waar de koninklijke familie woont; – de Vikingnederzetting Birka, ten westen van de stad op een eiland in het Mälarmeer; – Skogskyrkogården, een groot kerkhofpark ten zuiden van de stad, waar onder anderen Greta Garbo begraven ligt.
GENIET | 45
Lifestyle_Geniet_2015.indd 45
16/04/15 4:40 PM
Noord-Zweden Duizenden meren, eindeloze taigabossen, bergen tot boven de 2.000 meter hoog en woeste riviertjes kenmerken de natuur in het noorden van Zweden. Dit gebied is bestemd voor de avontuurlijke en actieve reiziger: wandelen, raften, kanoën, bergbeklimmen of abseilen. Ontdek het Abisko National Park of wandel over de bekende Kungsleden-route. Skåne en Småland De natuur in Skåne en Småland, meer naar het zuiden, is minder ruig. Het landschap hier is een stuk lieflijker. Een mooie kust met lange stranden, afgewisseld met een glooiend landschap van appelboomgaarden en koolzaadvelden, kastelen en oude plaatsen landinwaarts. U kunt hier op elandsafari of paardrijden en hier vindt u net als in Noord-Zweden genoeg mogelijkheden om te fietsen en te kajakken. Småland is de regio van Astrid Lindgren, met meer heuvels en bossen. Bohuslän en Dalsland Bohuslän, ten noorden van Göteborg, heeft een ruige kust, met hier en daar schilderachtige vissershaventjes in de inhammen. Toeristisch trekpleister vormen de prehistorische rotstekeningen in Tanumshede. Dalsland bestaat uit veel bossen en meren. Ook hier tal van outdoor activiteiten, zoals fietsen op treinsporen, vissen, fietsen, wandelen en dierenspeurtochten.
‘De zomers hier zijn geweldig!’ Nederlander Heiko Botman werkt sinds 2007 als huisarts in Nora, provincie Örebro in Zweden, ter hoogte van Stockholm. Hij woont daar samen met zijn vrouw Esther en zijn kinderen Freek en Hanneke. Heiko wilde altijd al in het buitenland werken, en nadat hij in 2006 het verhaal van Jan Vingerhoets over zijn werk in Zweden had gelezen in Medisch Contact (2006/39), trok hij de stoute schoenen aan. Waarom Zweden? Heiko: ‘Wat vooral aanspreekt, is de overweldigende natuur. De bossen, de meren, de wilde dieren. Begin voorjaar treffen we regelmatig herten aan in onze tuin, hongerig van de winter. En wolven leven hier nog volop in het wild… In het begin moesten we een beetje wennen aan die uitgestrektheid en die stilte. Maar nu is het vrijheid, blijheid. We kunnen hier rustig een kampvuur in de tuin maken, niemand die daar wakker van ligt. Vooral in de zomer is dat heerlijk, zo wild barbecueën in je eigen achtertuin. En we hebben ons “eigen” meer hier vlakbij, waar we heerlijk zwemmen en picknicken. De zomers hier zijn geweldig: 20-25 graden Celsius en heel lange dagen. Pas rond een uur of twaalf ’s nachts wordt het donker, en ’s ochtends om drie uur begint het alweer licht te worden.’
Outdoor
Ondanks dat het er vaak wat kouder is, kunt u in Zweden het hele jaar door lekker buiten zijn. Het zuiden en het centrum van het land bieden een bosrijke natuur, waar u vrij bessen en paddenstoelen kunt plukken. Het noorden is bergachtig en trekt veel bezoekers vanwege het feeërieke Lapland of voor wintersport. Op het water rond de vele eilanden is het fantastisch om te kajakken en te zeilen en bij de meren komen vissers tot rust. De omgeving van Stockholm is bezaaid met eilandjes, de Stockholm Archipelago, waar tal van watersportactiviteiten plaatsvinden. l
Boot, auto, camper Een natuurvakantie in Noorwegen en Zweden kunt u op allerlei verschillende manieren invullen. Met een cruise langs de fjorden, een rondreis met huur- of eigen auto. De laatste jaren is camperverhuur flink in opmars: een rondreis met de camper is dan echt een aanrader. Een rondreis door beide landen in één vakantie is natuurlijk ook een aantrekkelijke optie.
46 | GENIET
Lifestyle_Geniet_2015.indd 46
16/04/15 4:40 PM